No. 6311. Maandag 28 Mei 1906. 31ste Jaargang. Van 't Binnenhof. Een gewezen Luitenant. ▲BonrssxBirrBPBUB Per 3 maanden tooi Haarlem 1 I Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet Voor het buitenland ifionderljjke nummers Dit blad venohjnt dagelj/ks, behalve Zon- en Feestdagen Hoofd re daoteu r-D ireoteur W. KUPPER8. BUREAU St. J ansa trant. Haarlem. f 1,20 1,50 2,90 0,93 PBIJBDKB AD VKBTMTTIM Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer 7 r Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant. Hoofdagenten voor Ast Buitenland: Compagnie Génerale Publiciti, Etrangèn AGITE MA AGITATE ff. L. DAOBE Co JOHN., f. JONES SueePorie Slói» Faubourg Monimarln Dit Nummer bestaat uit TWEE BLADEN. EERSTE BLAD De Kamer heeft zich vóór Hemelvaarfc- dag nog zóó geducht geweerd, dat we zeer beknopt moeten zijn om alles te kun nen vermelden. Vooreerst het artikel over het stuk* loon. 't Is duideljjk, dat een stukwerker pas recht op zijn loon heeft, als zijn taak af is. Nu is 't echter vrijwel regel, dat de patroons voorschotten geven, omdat een werkman nu eenmaal slecht zonder geld kan. Het ontwerp nu wilde die voorschotten beslist voorschrijven en wel in dezer oege, dat ze wekelijks moeten bedragen minstens drie kwart van het ge bruikei jke loon. Dit vonden de heeren Schaper en de Klerk tiet genoeg: Er moest vier kwart zijn wat de heer Druck-r weer op practische gronden te veel noemde. We willen ons in dit meeniugsverschil niet begeven, maar slechts constateereu, dat burger Schaper afwijkingen wilde toe staan, wat het regeeringsartikd niet ge doogd-, zoodat we alleszins kunnen be grjjpen, waarom de Kamer met 43 tegen 12 stemmen aan de secure drie kwart bov n de onzekere vier kwart de voorkeur gaf. De heer Lohman, die met Let karakter van het gansche ontwerp niet bijster in genomen is, teekende verzet aan tegen het artikel, hetwelk voorschrjjlt: indien het loon niet wordt uitbetaald uiterlijk den derden werkdag na den betaaldag, heeft de arbeider, indien deze niet-betaling aan den werkgever is toe te schrjven, aan spraak op een verhooging wegens de ver traging, welke voor den vierden tot en met den achtsten werkdag bedraagt vjf ten honderd per dag en voor eiken vol genden werkdag een ten honderd, met dien verstande, dat de verbooging wegens vertraging in geen geval de helft van het verschuldigd bedrag zal te 1 oven gaan Dit voorschriit was Mr. Lohman te kras Waarom mag ieder schuldenaar straffeloos traag zjn in het betalen, maar moet een patroon daarvoor straf beloopen, ook in dien hj niet bj machte #as op tijd het loon uit te keeren? Waar is de rechtsgrond voor zoodanig voorschrift, dat bovendien een veel te hoog percentage eischt, een percentage, dat'men tusschen particulieren 1ELILLET' O 1V. schandelijk zou noemen. Spreker tornde echter niet aan dit percentage, maar stelde eenvoudig voor, den werkgever van de verhoogde betaling vrij te stellen, indien hij niet bij machte was, het loon op tijd uit te keeren. De heer Schaper vond dit maar mal ligheideen patroon die van de betalin gen zjn klanten af han^t, of hp al dan niet zijn knecht op tijd kan uitbetalen, zoo'n man moet maar geen patroon wor den een redeneering, welke natuurlijk weinig of geen steek hield. Beter was het be- zwaa des heeren Tideman, dat geen patroon zich spoedig op zjn onmacht zal gaan beroepen, zoodat de wijziging practisch niet veel baten zou. De minister gaf toe, dat de strenge regel van het artikel volgens mr. Drucker geëischt door de excepfioneele positie van den werkman, die immers uitsluitend van zijn loon moet leven en dm bij niet uitbetaling terstond is aan gewezen op de Bank van Leening of een min ongevaarlijk pandjeshuis dat d e strenge regel wel eens hard kan zjn en verklaarde daarom genoegen te zullen nemen met een eventueel voorstel om aan het artikel deze clausule toe te voe gen Niettemin is de rechter bevoegd de verhooging te beperken tot zoodanig be drag als hem, met het oog op de omstan digheden billjk zal voorkomen. De commissie van rapporteurs gaf ter stond aan dezen ministeriëelen wenk ge hoor en maakte van het denkbeeld des heeren van Raalte een amendement, dat met 54 tegen 9 stemmen werd aange nomen. Bij 't artikel, dat regelt da behoorlijke verstrekking van kost en inwoning.stelde de heer Ter Laan inlassc'ning voor van deze bepaling: Indien de slaapplaatsen van manne ljke en vrouwelijke arbeiders, die niet met elkander gehuwd zijn, zich berinden in hetz Ifde vertrek, wor it dit geacht in strijd te zjjn met de vereischten van goe de zeden.» Nu, zoo'n voorschrift lijkt niet kwaad; 't is alleen maar een veeg teeken voor onze maatschappij, dat dergeljke bepa ling noodig kan worden geacht. De mi nister en mr Drucker vonden ze intus- schen niet noodig. wijl 't immers de al gemeene opinie is, dat dergelijke slaap plaats strijdig is met de goede zeden en de rechter dus zulk een aanduiding niet behoeft Ce heer Lohman vond integen deel dat de wet ten aanzien der slaap- M Vervolg Ik kan u niet zeggen, hoe gelukkig mij uwe wo rden maken en nu nu is het eerst recht jammer, dat gij mijne hulp niet wilt aannemen. Maar ik begrjjp u, en kan het n niet kwalijk nemen. Na eenige oogenblikken, gedurende welke beide mannen zwggend bij elkaar zaten, ieder met zijn eigen gedachten bezig, voegde Frans er met een hopeloos gelaat bijHebt gjj dan geen enkelen vriend ot bekende, die u het beetje geld voorschieten kan f Erwin wilde reeds ontkennend het hoofd schudden j daar viel hem plotseling wat in Schuobman t Die had hem als trouwe ka meraad de telofce afgenomen, zich zijner te herinneren, als hij anders geen raad meer wist 1 En Schuchman had geld. Hoeveel, dat wist hij niet. Maar in het ergste geval kon men ook met weinig wat beginnenhier kon bij waarschijnlijk hulp vinden. Als een bliksemstraal ging Erwin deze gedachte door het hoofd, en geheel vol van de mogelijkheid om hulp te vinden, verhaalde hg zjjn oplettend luisterenden vriend de lot- gevallen van Schuchman en welk een trouw» kameraad hjj altijd geweest was. Wagner keurde zijn plan goed, om Schuchman voor de oprichting eener taalschool te winne*. Den avond van dienzelfJen dag begaf Er win zich op weg naar Schuchman. De hoop op eene nieuwe, schoone toekomst, had hem opeens zijne krachten hergeven. Hfl voelde zich weer vol levenslust, vol blij vertrouwen in het welslagen van zyn plan. Toen vrouw Libbyde kamerdeur voor hem geopend had, klonk hem het vrooigk gelach eener kinderstem tegen, en het gelaat der kleine vrouw straalde van voldoening. De woonkamer bood een zonderling tooeel aan. Schuchman lsg op handen en voeten op den grond en opzgnrug zat de kleine Hen ry, vergenoegd met de beentjes stampend en het uitkraaiend van pret. Erwin nam den kleine in zgne armen en kuste hem op de wangen, die weder de oude, gezonde kleur gekregen hadden. Schuchman stond op en drukte zgn vriend hartelijk de hand. Nu, Buschenhage, begon hg, en zgne oogen straalden van pleder, laat gg u einde- lgk weer eens zien? Wg meenden waarachtig al, dat gg niet meer onder de levenden thuis hoordet. Ei win glimlachte ernstig. 't Heeft ook maar een haar gescheeld, Schuchman, antwoordde hg. Nadat nu allen plaats genomen hadden, legde hg een volledige bekentenis af van het; geen hg de laatste weken doorleefd had. Met plwatsen wel mag ingrijpen, vooral in het Noorden des lands, waartegenover mr. Drucker opxerkte waaro u. dit eene on twijfelbaar onzedelijke geval te regelen, terwijl wij ten aanzien van meerdere ge vallen, welke helaa ook voorkomen, geen aanduiding voor den rechter kunnen ge ven. Dit deed de afgevaardigde voor Goes repliceerenwij moeten dit geval daar om vastleggen, wijl het in meerdere stre ken als ganschelijk niet strjjdig met de goede ze !en wordt beschouwd, zoodat de wet in deze voor die streken dubieuze zaak duidelijk uitspraak moet doen. De heer Reyne bevestigde de mede- deeling des heeren Lohman, maar vond daarin toch geen reden, om het amende ment aan te nemen, wijl de betrokkenen er geen kwaad in zien een redeneering waarmede men ver kan komen 1 't Is niet de vraag, wat de menscben kwaad vinden, maar wat kwaad is, waarop wij hebben te letten. Het amendement werd verworpen met 50 tegen 23 stemmen, naar aanleiding van 't juridisch betoog van Mr. Van Raalte en Prof. Drucker. Vlug afgehandeld werde i o.a. de arti kelen, die bepaalden, dat de werkgever: kostgeld moet geven als hij tijdelijk ver hinderd is zijn arbeiders de bedongen in woning enz te verstrekken; zijn in wo nenden arbeiders gelegenheid moet geven bun godsdienstplichten te vervullen en ontspanning te genieten; zoo weinig mo gelijk Zondagsarbeid moet laten verrich ten en minderjarigen in de gelegenheid moet stellen de ter plaatse gebruikelijke lessen te volgen in godsdienst- en ander onderwijs. Tot een debat leidde het artikel, dat verplichtingen voorschrijft omtrentde be scherming der arbeiders tegen gevaar voor lijf, eerbaarheid en goed welke bepaling, volgens mr. Lobman, niet thuis hoort in het Burgerijk Wetboek maar in de Ongeva'lenwet, terwjl de heer v- d. Velde het bezwaar ontwikkelde, dat het artikel te veel in den blinde regelde, en baron van Wjnbergen een amende ment verdedigde we waren hiermede al aan het honderdste genaderd dat den nagelaten betrekkingen eens arbei ders eene rechtsvordering tot schadever goeding geeft als deze bj den arbeid door de schuld des werkgevers den dood vond. Dit amendement werd aangenomen in 't artikel ook, al vond de afgevaardigde een ernstig gelaat luisterden beiden naar zgn vertelling. Toen hg tot Wagner's aanbod ge komen was, om hem in de fabriek van Hoe en Co eene plaa's te verschaffen, sprong Schuchman levendig op. Een pracht van een kerel, deze Wag ner, gg moet mg met hem in kennis bren gen, Buschenhage I En wat zult gg doen F Zult gg de betrekking aannemen Erwin aarzelde met zgn antwoord, dan sprak hj stamelend Wageer meende, dat dit eigenigk geen goed werk yoor mg was en dat het ook niet laog zou duren. Daarom deed hg mg een ander voorstel. Hg zweeg, en wist niet goed, hoe hg zgne vraag inkleeden zou. En dit voorstel is Erwin bedacht zich niet langer. Zeg eens, Schuchman, vtoeg hg haastig, wilt gg altgd tramconducteur big ven Dat ben ik al lang niet meer 1 De plaats was natuurigk bezet, toen ik mg we der voor den dienst aanmeldde. Eenige vaste bezigheid heb ik nog niet gevonden. Intua- 8cben heb ik nu hier-, dan daarmee genoeg verdiend om van te leven, want ik wilde mgn spaarpot liever niet aanspreken. Kameraad Erwin verzamelde al zgn moed ik wil u een voorstel doen, waardoor wg beiden geholpen zgn. Schuchman zag den spreker verbaasd aan. Gg weet, vervolgde Erwin, Beelitz is mooi op weg, een rgk man te worden. Zgne school in New-York bloeit sterk, even- voor Goes, dat art. 1375 B. W. ruim schoots voldoende is. De heer Lohman heeft in den regel niet veel succes met zjn oppositie bj dit wetsontwerp. Toen b. v. bj 't artikel betreffende het getuigschrift de heer Tak een wjziging voorstelde, om den werk man schadevergoeding toe te kennen als de patroon voor schuld of opzet een on ware mededeeling daarin deed, stelde hj schorsing der beraadslaging voor, omdat hj deze wjziging van ingrjpend belang vond. De lïamer besloot evenwel met 39 tegen 16 stemmen voort te gaan. De hr.Lohman greep toen boos zjn por tefeuille en vertrok. Na eenig debat werd inmiddels het amendement Tak toch ver worpen met 27 tegen 24 stemmen, zoodat de Goesche afgevaardigde zich voor niets had uitgesloofd. Zooals de stemmencjfers aantoonen, waren er nog juist leden genoeg27 en 24 is 51. Aangenomen werden nog de artikelen betreffende de verplichtingen der arbei ders, waarna de Kamer uit enging tot Dinsdag. Dan zjn allereerst eenige kleine wetsontwerpen aan de orde, benevens de interpellatie de Boer over een zieken Ne derlander te Parjs,die onvoldoende ver zorging vond bj de Ned. autoriteiten en stierf. En dan krjgen we voor de verandering weer wat Arbeidscontract, waarvan nu weldra staangeld en opzeggingstermjn in behandeling komen. Dan zult ge de socialisten hooren I BUITENLAND. Duitsch'and. O/ereenkomstig de wenscben van kei zer Wilhelm II, die bepaald het tweege vecht wil beletten bjzonder in het leg r hevft de krjgsraad van Dresden de lui tenante Otto von Schnlz en Pausick, die in bet bosch ven Jutgfembatde, nabjj B.rljo, in tweegevecht geweest waren opvilgentlgk tot vier en drie maanden vestingstraf veroordeeld. De strengheid vsn het vonnis is nog duideljker door bet feit, dat de ofiic:eren twee kogels gewisseld hadden zondee uitslag. Stortr-gens hebben in Wnrtembarg groote verwoestingen aangericht, overal h bben de rivi ren overstroomiagen te weeggebracht. De weiden en velden s'aan onder water, de oogst is verloren. Te Boehl, in Baden stonden zes meis jes op eene brng te zien Laar het water der rivier dat tenge-olge 7aa een onwe- eens de zusterinrichtingen te Philadelphia en te Chicago. Nn, wat Beelitz kan, zouden wg daar samen ook n et toe in staat zgn Hoe denkt gg et over, als wg in Brooklyn eene taalschool oprichten volgens dezelfde me- thode? Schuchman staarde zgn vriend aan, alsof hg plo'.seling in hem iets wonderbaars, iets bovennatuurigks ontdekt had. Dan echter kwam er leven in hem en haastig trad hg op Erwin toe. Buschenhage, dat denkbeeld heeft u een goede geest ingegeven I Dat is eene gedachte, die goud waard is. Ja, jdat is het ware, dan komt men eindeigk in een anderen toestand En pas op, Buschenhage, wg' verdienen geld, geld als water. En dan is voor mgn Henry hg hief zgnen jongen in de hoogte en drukte zgn gelaat tegen de blozende kin derwangen ook gezorgd, dan kan hg later vooruitkomen in de wereld. Erwin zette bg deze vervoering van zg'n vriend een bedenkeigk gezicht. Maar daar behoort geld toe, Schuchman, veel geld. En gg weet hg haalde de schouders op. Geld Schuchman lachte. Dat is voor handen. Zes honderd dollar, is dat genoeg. Ik denk het wel. Dus, uw voorstel bevalt mg. Ik zal al mgne krachten inspinnen, en dan moeten wg slagen. Overigens is er geen gevaar bg. In eene stad van deze grootte I Concurrentie is niet te vreezen P Ik denk het niet I der zeer gestegen was. Eensklaps week de brugleuning en de zes ongelnkkigen vielen in den vloed en verdronken. Spanje. Het aantal personen der buitengewone gezantschappen, die het haweljk van koDing Alfonso te Madrid bjwonen wordt op 1120 geschat. Madrid is opgepropt van vreemdelingen waardoor in de hotels, niettegenstaande de prjzen overal zesdabbel gerekend worden, geen onderkomen te vinden is. Azië. Dnitechland is eene macht, waarvoor de Mogendheden bedacht worden. Heeft het Maroeco geschil daarvan een afdoend bewjs geleverd, zoo doen zich nog tel kens gevallen voordie znlks opnieuw en onomstooteljk aantoonen. Het nieuw ste desgaande ontleenen we aan de «Ti mes». De Japinsche bladen zeggen, da' niets in JapBn meer vreugde zon wekken dan een entente tassohen Engeland en Ras- land. want de voordarends wrjving in Oost-Azië tnsschen beide landen belem mert het gevoel van vr°ds en strekt en kel tot voordeel van Daitschland dat natanrljk geneigd is, zjn invloed op waarts nit te breiden. Rusland. De Doema-zitting van gisteren (Vrjdag) is zeer belangwekkend geweest. Goremy- kin beantwoordde ia deze zitting het adres van de Rjksdoema en zette haar- tja het Regeeringsprogram uiteen. In de agrarische kwestie wil de Re geering vasthouden aan de onaantastbaar- hei van den privaat-eigendom, maar bj het opstellen van de nieawe kieswet zal aan de Doema de vrje hand gelaten worden. De Regeering schjnt ook geneigd te zjn, wanneer de volksvertegenwoordiging bp het opstellen van deze wet zich tot redeljke eischen bepaalt, geece verdere moeisljkhedea te bereiden aan de uit- voering. Er zal zegt men verder geene amnestie verl end worden, ma3r ellen die gevangen gezec werden zonder wettige redenen, alleeo, omdat zj politiek onzai- ver op den graat waren, zallen onverwj ld in vrjheid gesteld wordeD. Te St. Petersburg wordt verteld, dat het ministerie Goremykin een paar wets ontwerpen in gereedheid brengt betref fende de inkomstenbelasting en een her vorming der gemeentel jke en provinciale administratie. Het plotselinge aftreden van Solski is nog niet opgehelderd. Men kan niet nalaten op te merken, dat zja kwaal een ongeëvenaard snel verloop moet hebben gehad, daar hj pas enkele weken geleden benoemd werd En de methode? Wat de methode betreft, viel Erwin hem vol vuur in de rede, die is grootsch en sluit elke mislukking buiten. Schuchmau stak zgn vriend de hand toe. Dus, sla in, de zaak is afgehandeld, wg richten een taalschool op. Erwin drnkte zgn vriend met een van vreugde stralend gelaat de hand. Zoo gemak- ke'gk had hg het niet voorgesteld. Schuchman was in de wolken 1 Hg sloeg den am om zgne kleine Libby heen en danste met haar door de kamer, tot zg geheel buiten adem was. Toen Erwin een üur later in Wagners wo ning terugkwam, om hem den gelukkigen uitslag zijner bemoefrngeö mede te deelen, voad hg alleen Klara in de kamer. Onwillekeurig deed hg eeu stap achteruit, want alles, wat tusschen htm lag, drong met geweld op hem aan. Toen hg haat echter in het gelaat zag, dat van milde, vergevingsgezinde liefde straalde, toen zg hem sprakeloos van diepe ontroering de hand toestak, snelde hg met een jubelenden uitroep voorwaarts en wierp Zich, door ge; luk en dankbaarheid overweldigd op de knieën en verborg z$0 trillsnd gekat in hare handen. (Slot volgd.) IlllWt ÜMUME (IIR1VT. Hbagêlaó voor éftooró- on &uió-öiollanè.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1906 | | pagina 1