No. 6311.
Maandag 28 Mei 1906.
31ste Jaargang.
Van 't Binnenhof.
Een gewezen Luitenant.
▲BonrssxBirrBPBUB
Per 3 maanden tooi Haarlem 1 I
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet
Voor het buitenland
ifionderljjke nummers
Dit blad venohjnt dagelj/ks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re daoteu r-D ireoteur W. KUPPER8.
BUREAU St. J ansa trant. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,93
PBIJBDKB AD VKBTMTTIM
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 7 r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
Hoofdagenten voor Ast Buitenland: Compagnie Génerale Publiciti, Etrangèn
AGITE MA AGITATE ff. L. DAOBE Co JOHN., f. JONES SueePorie Slói» Faubourg Monimarln
Dit Nummer bestaat uit TWEE
BLADEN.
EERSTE BLAD
De Kamer heeft zich vóór Hemelvaarfc-
dag nog zóó geducht geweerd, dat we
zeer beknopt moeten zijn om alles te kun
nen vermelden.
Vooreerst het artikel over het stuk*
loon. 't Is duideljjk, dat een stukwerker
pas recht op zijn loon heeft, als zijn taak
af is. Nu is 't echter vrijwel regel, dat
de patroons voorschotten geven, omdat
een werkman nu eenmaal slecht zonder
geld kan. Het ontwerp nu wilde die
voorschotten beslist voorschrijven en wel
in dezer oege, dat ze wekelijks moeten
bedragen minstens drie kwart van het ge
bruikei jke loon. Dit vonden de heeren
Schaper en de Klerk tiet genoeg: Er moest
vier kwart zijn wat de heer Druck-r weer
op practische gronden te veel noemde.
We willen ons in dit meeniugsverschil
niet begeven, maar slechts constateereu,
dat burger Schaper afwijkingen wilde toe
staan, wat het regeeringsartikd niet ge
doogd-, zoodat we alleszins kunnen be
grjjpen, waarom de Kamer met 43 tegen
12 stemmen aan de secure drie kwart
bov n de onzekere vier kwart de voorkeur
gaf.
De heer Lohman, die met Let karakter
van het gansche ontwerp niet bijster in
genomen is, teekende verzet aan tegen
het artikel, hetwelk voorschrjjlt: indien
het loon niet wordt uitbetaald uiterlijk
den derden werkdag na den betaaldag,
heeft de arbeider, indien deze niet-betaling
aan den werkgever is toe te schrjven, aan
spraak op een verhooging wegens de ver
traging, welke voor den vierden tot en
met den achtsten werkdag bedraagt vjf
ten honderd per dag en voor eiken vol
genden werkdag een ten honderd, met
dien verstande, dat de verbooging wegens
vertraging in geen geval de helft van het
verschuldigd bedrag zal te 1 oven gaan
Dit voorschriit was Mr. Lohman te kras
Waarom mag ieder schuldenaar straffeloos
traag zjn in het betalen, maar moet een
patroon daarvoor straf beloopen, ook in
dien hj niet bj machte #as op tijd het
loon uit te keeren? Waar is de rechtsgrond
voor zoodanig voorschrift, dat bovendien
een veel te hoog percentage eischt, een
percentage, dat'men tusschen particulieren
1ELILLET' O 1V.
schandelijk zou noemen. Spreker tornde
echter niet aan dit percentage, maar stelde
eenvoudig voor, den werkgever van de
verhoogde betaling vrij te stellen, indien
hij niet bij machte was, het loon op tijd
uit te keeren.
De heer Schaper vond dit maar mal
ligheideen patroon die van de betalin
gen zjn klanten af han^t, of hp al dan
niet zijn knecht op tijd kan uitbetalen,
zoo'n man moet maar geen patroon wor
den een redeneering, welke natuurlijk
weinig of geen steek hield. Beter was het be-
zwaa des heeren Tideman, dat geen
patroon zich spoedig op zjn onmacht
zal gaan beroepen, zoodat de wijziging
practisch niet veel baten zou.
De minister gaf toe, dat de strenge
regel van het artikel volgens mr.
Drucker geëischt door de excepfioneele
positie van den werkman, die immers
uitsluitend van zijn loon moet leven en
dm bij niet uitbetaling terstond is aan
gewezen op de Bank van Leening of een
min ongevaarlijk pandjeshuis dat d e
strenge regel wel eens hard kan zjn en
verklaarde daarom genoegen te zullen
nemen met een eventueel voorstel om
aan het artikel deze clausule toe te voe
gen Niettemin is de rechter bevoegd de
verhooging te beperken tot zoodanig be
drag als hem, met het oog op de omstan
digheden billjk zal voorkomen.
De commissie van rapporteurs gaf ter
stond aan dezen ministeriëelen wenk ge
hoor en maakte van het denkbeeld des
heeren van Raalte een amendement, dat
met 54 tegen 9 stemmen werd aange
nomen.
Bij 't artikel, dat regelt da behoorlijke
verstrekking van kost en inwoning.stelde
de heer Ter Laan inlassc'ning voor van deze
bepaling:
Indien de slaapplaatsen van manne
ljke en vrouwelijke arbeiders, die niet
met elkander gehuwd zijn, zich berinden
in hetz Ifde vertrek, wor it dit geacht in
strijd te zjjn met de vereischten van goe
de zeden.»
Nu, zoo'n voorschrift lijkt niet kwaad;
't is alleen maar een veeg teeken voor
onze maatschappij, dat dergeljke bepa
ling noodig kan worden geacht. De mi
nister en mr Drucker vonden ze intus-
schen niet noodig. wijl 't immers de al
gemeene opinie is, dat dergelijke slaap
plaats strijdig is met de goede zeden en
de rechter dus zulk een aanduiding niet
behoeft Ce heer Lohman vond integen
deel dat de wet ten aanzien der slaap-
M
Vervolg
Ik kan u niet zeggen, hoe gelukkig mij
uwe wo rden maken en nu nu is het
eerst recht jammer, dat gij mijne hulp niet
wilt aannemen. Maar ik begrjjp u, en kan
het n niet kwalijk nemen.
Na eenige oogenblikken, gedurende welke
beide mannen zwggend bij elkaar zaten, ieder
met zijn eigen gedachten bezig, voegde Frans
er met een hopeloos gelaat bijHebt gjj dan
geen enkelen vriend ot bekende, die u het
beetje geld voorschieten kan f
Erwin wilde reeds ontkennend het hoofd
schudden j daar viel hem plotseling wat in
Schuobman t Die had hem als trouwe ka
meraad de telofce afgenomen, zich zijner te
herinneren, als hij anders geen raad meer
wist 1 En Schuchman had geld. Hoeveel, dat
wist hij niet. Maar in het ergste geval kon
men ook met weinig wat beginnenhier
kon bij waarschijnlijk hulp vinden.
Als een bliksemstraal ging Erwin deze
gedachte door het hoofd, en geheel vol van
de mogelijkheid om hulp te vinden, verhaalde
hg zjjn oplettend luisterenden vriend de lot-
gevallen van Schuchman en welk een trouw»
kameraad hjj altijd geweest was. Wagner
keurde zijn plan goed, om Schuchman voor
de oprichting eener taalschool te winne*.
Den avond van dienzelfJen dag begaf Er
win zich op weg naar Schuchman. De hoop
op eene nieuwe, schoone toekomst, had hem
opeens zijne krachten hergeven.
Hfl voelde zich weer vol levenslust, vol
blij vertrouwen in het welslagen van zyn
plan.
Toen vrouw Libbyde kamerdeur voor hem
geopend had, klonk hem het vrooigk gelach
eener kinderstem tegen, en het gelaat der
kleine vrouw straalde van voldoening.
De woonkamer bood een zonderling tooeel
aan. Schuchman lsg op handen en voeten op
den grond en opzgnrug zat de kleine Hen
ry, vergenoegd met de beentjes stampend en
het uitkraaiend van pret.
Erwin nam den kleine in zgne armen en
kuste hem op de wangen, die weder de oude,
gezonde kleur gekregen hadden. Schuchman
stond op en drukte zgn vriend hartelijk de
hand.
Nu, Buschenhage, begon hg, en zgne
oogen straalden van pleder, laat gg u einde-
lgk weer eens zien? Wg meenden waarachtig
al, dat gg niet meer onder de levenden thuis
hoordet.
Ei win glimlachte ernstig. 't Heeft
ook maar een haar gescheeld, Schuchman,
antwoordde hg.
Nadat nu allen plaats genomen hadden,
legde hg een volledige bekentenis af van het;
geen hg de laatste weken doorleefd had. Met
plwatsen wel mag ingrijpen, vooral in het
Noorden des lands, waartegenover mr.
Drucker opxerkte waaro u. dit eene on
twijfelbaar onzedelijke geval te regelen,
terwijl wij ten aanzien van meerdere ge
vallen, welke helaa ook voorkomen, geen
aanduiding voor den rechter kunnen ge
ven. Dit deed de afgevaardigde voor Goes
repliceerenwij moeten dit geval daar
om vastleggen, wijl het in meerdere stre
ken als ganschelijk niet strjjdig met de
goede ze !en wordt beschouwd, zoodat de
wet in deze voor die streken dubieuze
zaak duidelijk uitspraak moet doen.
De heer Reyne bevestigde de mede-
deeling des heeren Lohman, maar vond
daarin toch geen reden, om het amende
ment aan te nemen, wijl de betrokkenen
er geen kwaad in zien een redeneering
waarmede men ver kan komen 1 't Is
niet de vraag, wat de menscben kwaad
vinden, maar wat kwaad is, waarop wij
hebben te letten.
Het amendement werd verworpen met
50 tegen 23 stemmen, naar aanleiding
van 't juridisch betoog van Mr. Van
Raalte en Prof. Drucker.
Vlug afgehandeld werde i o.a. de arti
kelen, die bepaalden, dat de werkgever:
kostgeld moet geven als hij tijdelijk ver
hinderd is zijn arbeiders de bedongen in
woning enz te verstrekken; zijn in wo
nenden arbeiders gelegenheid moet geven
bun godsdienstplichten te vervullen en
ontspanning te genieten; zoo weinig mo
gelijk Zondagsarbeid moet laten verrich
ten en minderjarigen in de gelegenheid
moet stellen de ter plaatse gebruikelijke
lessen te volgen in godsdienst- en ander
onderwijs.
Tot een debat leidde het artikel, dat
verplichtingen voorschrijft omtrentde be
scherming der arbeiders tegen gevaar
voor lijf, eerbaarheid en goed welke
bepaling, volgens mr. Lobman, niet thuis
hoort in het Burgerijk Wetboek maar
in de Ongeva'lenwet, terwjl de heer v-
d. Velde het bezwaar ontwikkelde, dat
het artikel te veel in den blinde regelde,
en baron van Wjnbergen een amende
ment verdedigde we waren hiermede
al aan het honderdste genaderd dat
den nagelaten betrekkingen eens arbei
ders eene rechtsvordering tot schadever
goeding geeft als deze bj den arbeid
door de schuld des werkgevers den dood
vond.
Dit amendement werd aangenomen in
't artikel ook, al vond de afgevaardigde
een ernstig gelaat luisterden beiden naar zgn
vertelling. Toen hg tot Wagner's aanbod ge
komen was, om hem in de fabriek van Hoe
en Co eene plaa's te verschaffen, sprong
Schuchman levendig op.
Een pracht van een kerel, deze Wag
ner, gg moet mg met hem in kennis bren
gen, Buschenhage I En wat zult gg doen F
Zult gg de betrekking aannemen
Erwin aarzelde met zgn antwoord, dan
sprak hj stamelend
Wageer meende, dat dit eigenigk geen
goed werk yoor mg was en dat het ook niet
laog zou duren. Daarom deed hg mg een
ander voorstel. Hg zweeg, en wist niet goed,
hoe hg zgne vraag inkleeden zou.
En dit voorstel is
Erwin bedacht zich niet langer. Zeg
eens, Schuchman, vtoeg hg haastig, wilt gg
altgd tramconducteur big ven
Dat ben ik al lang niet meer 1 De
plaats was natuurigk bezet, toen ik mg we
der voor den dienst aanmeldde. Eenige vaste
bezigheid heb ik nog niet gevonden. Intua-
8cben heb ik nu hier-, dan daarmee genoeg
verdiend om van te leven, want ik wilde
mgn spaarpot liever niet aanspreken.
Kameraad Erwin verzamelde al
zgn moed ik wil u een voorstel doen,
waardoor wg beiden geholpen zgn.
Schuchman zag den spreker verbaasd
aan.
Gg weet, vervolgde Erwin, Beelitz is
mooi op weg, een rgk man te worden.
Zgne school in New-York bloeit sterk, even-
voor Goes, dat art. 1375 B. W. ruim
schoots voldoende is.
De heer Lohman heeft in den regel
niet veel succes met zjn oppositie bj dit
wetsontwerp. Toen b. v. bj 't artikel
betreffende het getuigschrift de heer Tak
een wjziging voorstelde, om den werk
man schadevergoeding toe te kennen als
de patroon voor schuld of opzet een on
ware mededeeling daarin deed, stelde hj
schorsing der beraadslaging voor, omdat
hj deze wjziging van ingrjpend belang
vond.
De lïamer besloot evenwel met 39
tegen 16 stemmen voort te gaan.
De hr.Lohman greep toen boos zjn por
tefeuille en vertrok. Na eenig debat werd
inmiddels het amendement Tak toch ver
worpen met 27 tegen 24 stemmen, zoodat
de Goesche afgevaardigde zich voor niets
had uitgesloofd.
Zooals de stemmencjfers aantoonen,
waren er nog juist leden genoeg27 en
24 is 51.
Aangenomen werden nog de artikelen
betreffende de verplichtingen der arbei
ders, waarna de Kamer uit enging tot
Dinsdag. Dan zjn allereerst eenige kleine
wetsontwerpen aan de orde, benevens de
interpellatie de Boer over een zieken Ne
derlander te Parjs,die onvoldoende ver
zorging vond bj de Ned. autoriteiten en
stierf.
En dan krjgen we voor de verandering
weer wat Arbeidscontract, waarvan nu
weldra staangeld en opzeggingstermjn
in behandeling komen. Dan zult ge de
socialisten hooren I
BUITENLAND.
Duitsch'and.
O/ereenkomstig de wenscben van kei
zer Wilhelm II, die bepaald het tweege
vecht wil beletten bjzonder in het leg r
hevft de krjgsraad van Dresden de lui
tenante Otto von Schnlz en Pausick, die
in bet bosch ven Jutgfembatde, nabjj
B.rljo, in tweegevecht geweest waren
opvilgentlgk tot vier en drie maanden
vestingstraf veroordeeld. De strengheid
vsn het vonnis is nog duideljker door
bet feit, dat de ofiic:eren twee kogels
gewisseld hadden zondee uitslag.
Stortr-gens hebben in Wnrtembarg
groote verwoestingen aangericht, overal
h bben de rivi ren overstroomiagen te
weeggebracht. De weiden en velden s'aan
onder water, de oogst is verloren.
Te Boehl, in Baden stonden zes meis
jes op eene brng te zien Laar het water
der rivier dat tenge-olge 7aa een onwe-
eens de zusterinrichtingen te Philadelphia en
te Chicago. Nn, wat Beelitz kan, zouden wg
daar samen ook n et toe in staat zgn Hoe
denkt gg et over, als wg in Brooklyn eene
taalschool oprichten volgens dezelfde me-
thode?
Schuchman staarde zgn vriend aan, alsof
hg plo'.seling in hem iets wonderbaars, iets
bovennatuurigks ontdekt had. Dan echter
kwam er leven in hem en haastig trad hg op
Erwin toe.
Buschenhage, dat denkbeeld heeft
u een goede geest ingegeven I Dat is eene
gedachte, die goud waard is. Ja, jdat is
het ware, dan komt men eindeigk in een
anderen toestand
En pas op, Buschenhage, wg' verdienen
geld, geld als water. En dan is voor mgn
Henry hg hief zgnen jongen in de hoogte
en drukte zgn gelaat tegen de blozende kin
derwangen ook gezorgd, dan kan hg later
vooruitkomen in de wereld.
Erwin zette bg deze vervoering van zg'n
vriend een bedenkeigk gezicht. Maar daar
behoort geld toe, Schuchman, veel geld. En
gg weet hg haalde de schouders op.
Geld Schuchman lachte. Dat is voor
handen. Zes honderd dollar, is dat genoeg.
Ik denk het wel.
Dus, uw voorstel bevalt mg. Ik zal al
mgne krachten inspinnen, en dan moeten wg
slagen. Overigens is er geen gevaar bg. In
eene stad van deze grootte I Concurrentie is
niet te vreezen P
Ik denk het niet I
der zeer gestegen was. Eensklaps week
de brugleuning en de zes ongelnkkigen
vielen in den vloed en verdronken.
Spanje.
Het aantal personen der buitengewone
gezantschappen, die het haweljk van
koDing Alfonso te Madrid bjwonen wordt
op 1120 geschat.
Madrid is opgepropt van vreemdelingen
waardoor in de hotels, niettegenstaande
de prjzen overal zesdabbel gerekend
worden, geen onderkomen te vinden is.
Azië.
Dnitechland is eene macht, waarvoor
de Mogendheden bedacht worden. Heeft
het Maroeco geschil daarvan een afdoend
bewjs geleverd, zoo doen zich nog tel
kens gevallen voordie znlks opnieuw
en onomstooteljk aantoonen. Het nieuw
ste desgaande ontleenen we aan de «Ti
mes».
De Japinsche bladen zeggen, da' niets
in JapBn meer vreugde zon wekken dan
een entente tassohen Engeland en Ras-
land. want de voordarends wrjving in
Oost-Azië tnsschen beide landen belem
mert het gevoel van vr°ds en strekt en
kel tot voordeel van Daitschland dat
natanrljk geneigd is, zjn invloed op
waarts nit te breiden.
Rusland.
De Doema-zitting van gisteren (Vrjdag)
is zeer belangwekkend geweest. Goremy-
kin beantwoordde ia deze zitting het
adres van de Rjksdoema en zette haar-
tja het Regeeringsprogram uiteen.
In de agrarische kwestie wil de Re
geering vasthouden aan de onaantastbaar-
hei van den privaat-eigendom, maar bj
het opstellen van de nieawe kieswet zal
aan de Doema de vrje hand gelaten
worden.
De Regeering schjnt ook geneigd te
zjn, wanneer de volksvertegenwoordiging
bp het opstellen van deze wet zich tot
redeljke eischen bepaalt, geece verdere
moeisljkhedea te bereiden aan de uit-
voering.
Er zal zegt men verder geene
amnestie verl end worden, ma3r ellen die
gevangen gezec werden zonder wettige
redenen, alleeo, omdat zj politiek onzai-
ver op den graat waren, zallen onverwj ld
in vrjheid gesteld wordeD.
Te St. Petersburg wordt verteld, dat
het ministerie Goremykin een paar wets
ontwerpen in gereedheid brengt betref
fende de inkomstenbelasting en een her
vorming der gemeentel jke en provinciale
administratie.
Het plotselinge aftreden van Solski is
nog niet opgehelderd.
Men kan niet nalaten op te merken,
dat zja kwaal een ongeëvenaard snel
verloop moet hebben gehad, daar hj pas
enkele weken geleden benoemd werd
En de methode?
Wat de methode betreft, viel Erwin
hem vol vuur in de rede, die is grootsch
en sluit elke mislukking buiten.
Schuchmau stak zgn vriend de hand toe.
Dus, sla in, de zaak is afgehandeld, wg
richten een taalschool op.
Erwin drnkte zgn vriend met een van
vreugde stralend gelaat de hand. Zoo gemak-
ke'gk had hg het niet voorgesteld. Schuchman
was in de wolken 1 Hg sloeg den am om
zgne kleine Libby heen en danste met haar
door de kamer, tot zg geheel buiten adem
was.
Toen Erwin een üur later in Wagners wo
ning terugkwam, om hem den gelukkigen
uitslag zijner bemoefrngeö mede te deelen,
voad hg alleen Klara in de kamer.
Onwillekeurig deed hg eeu stap achteruit,
want alles, wat tusschen htm lag, drong met
geweld op hem aan.
Toen hg haat echter in het gelaat zag, dat
van milde, vergevingsgezinde liefde straalde,
toen zg hem sprakeloos van diepe ontroering
de hand toestak, snelde hg met een jubelenden
uitroep voorwaarts en wierp Zich, door ge;
luk en dankbaarheid overweldigd op de
knieën en verborg z$0 trillsnd gekat in
hare handen.
(Slot volgd.)
IlllWt ÜMUME (IIR1VT.
Hbagêlaó voor éftooró- on &uió-öiollanè.