No. 6313.
Woensdag 30 Mei 1906.
31ste Jaargang.
QagBlaè voor eSHoorè- en
Eene apologie.
EEN GEHEIM.
H H 1TK 3 liAül),
BIN NM LA. ND.
ABOnrBKBHTSFBUB)
Per 8 meenden voor Haarlem i i i
Voor de overige pleataen in Nelerleni franco per poet
Voor het buitenleed
Afzonderlgke nummer*
Dit bied verschijnt dagtlijktbehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re daoteu r-D irecteur W. KOPPERS.
BUREAU St. Jen**treat. Haarlem.
i 1,20
1,50
2,90
0,08
FBUB DBB iDmmnil,
Ven 16 regels 50 Cents
Elke regel meer
I
71/.
Groote letters worden berekend near plaatsruimte.
Dieastaanbiedingen 25 Cent* per advertentie^ C o n t a a i
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtranghm
AGITB MA WON_ agitate G. If. DA. DBE Co JOHN., t. JONES Suoe. Porie 81 bie Faubourg Montmartre
Als een donderslag bg helderen hemel
moet den niet-Katholieken leden van den
Beierschen Rgksraad het woord in de
ooren geklonken hebben van den Pro-
testantsehen afgevaardigde Von Cramer-
Klett.
Deze sprak breedvoerig en vol geest
drift een woord van lof en waardeering
op de kloosterorden van de Katholieke
Kerk.
»Ik heb bg mg-zelven onderronden
zoo sprak hg welk een stoot voor
waarts, welk eene aansporing, om ern
stig zedeljjke vraagstukken te bestudee-
ren en om hooge idealen te bereiken, de
nadere beschouwing van het Ordesleren
der Westeriche Kerk geeft, en ik zou
een echt Farizeeër zgo, wanneer ik niet
wilde bekennen, dat eene lange rei van
jeugdige personen van den krommen en
gevaarlijken weg worden gevoerd op tden
weg der deugd, ook zelfs door eene op
pervlakkige beschouwing 7an het kloos
terleven.
«Wanneer ik hier verklaar, dat de Or
den der Katholieke Kerk de keur zjjn
van het Christendom, dan denk ik daar-
bjj niet aan vervlogene tjjden.
»In de geschiedenis worden de reke
ningen van vorige eenwen niet betaald.
Wanneer de kloosterorden geane andere
verdietsten hadden dan die, welke zjj
hadden in de tjjden van Thomas van
Aquine of Franciscus van Assissië, dan
zouden zjj heden geen bjjzondere waar
deering meer verdienen.
«Maar zjj zjjn de keurbende van het
Christendom, omdat zjj in eenen tjjd,
waarin het princiep is: «genieten van
bet levenhet Chiiitendom in daad om
zetten, door armoede, zelfverloochening
en gehoorzaamheid.
«Men werpe mg niet voor^ de ont
zaggelijke rgkdommen der kloosters.
«In landen, over welke de secularisa
tie is heengegaan, kan men van deze
rgkdommen niet meer spreken. Ook in
andere landen, die van deze secularisatie
zgo verschoond gebleven, zjjn de ver
plichtingen van vele huizen zoodanig,
dat men slechts van weinigen zeggen
kan, dat zjj in gunstige omstandigheden
verkeeren,
«Wanneer een klooster van 50, 80
100 leden, nog school en hospitaal houdt,
teneinde zjjn plichten te kunnen nakc-
IELILLETON.
men en daarenboven te kunnen leven, zoo
is zalks zeer natuurljjk, en ik weet toch,
dat er vele huizen zjjn die jaren lang,
tot op den dag van heden toe, niet ge
weten hebben, wanneer zg voor morgen
bet noodige voedsel zouden bekomen.
De zelfverloochening en de gehoor
zaamheid zjjn dingen, die bjjzonder in
onzen tjjd het heeiljjkste teeken zjjn, dat
men nog een Christendom op aarde heeft.»
Voorts wenscht de afgevaardigde Von
Kramer—Klett, dat de tegenstanders van
het kloosterleven de brieven van den H.
Paulus inzieo, omdat zjj in deze brieven
zoo menige plaats zullen aantreffen, wel
ke direct heenwjjst naar het kloosterle
ven, en duidt bg eindeljjk op het feit,
dat, wanneer er eene beweging ont-.taat
tegea Kerk en Christendom, de eerste
stormloop gericht is op de kloosters,
«Waarom
«Omdat soms de kloosterlingen gedaan
hebben aan politiek?»
«Het moge bjjwjjlen door enkelen ge
schied zgo, toch zeker niet door de vrou
wenkloosters.»
«Dit is zoö dwaas zeide spreker
dat zelfs d6r Kerk-vgandige mannen dien
grond niet kunnen aaDgeven.
De grond, waarom de kloosters den
eersten en felsten aanval hebben te door
staan, is dat deze Orden aan hen, die
elke autoriteit willen aanranden en voor
wie de stoffeljjke dingen bat hoogste goed
zgo, het meest in den weg staanver
mits de Orden het duideljjkste tegenbe-
wjjs zjjn voor de dogma's van hen, die
de wereld van elk dogma willen los
maken.»
Tegenspreken konden natnnr'jjk zjjne
Protestantsche mede-afgevaardigden den
vrjjheer von Cramer-Klett niet, doch nh
hem sis sprekers optredende, trachtten
zjj diens woorden wat te verzwakken.
Doch dat doldde von Cramer-Klett
niet en vandaar, dat bg b.v. Dr. von
Schreider toeriep
«Ik wtnsch den vorigen spreker slechts
te antwoorden, dat ik de overtuigiog ben
toegedaan, dat de kloosterorden der Ka
tholieke Ktrk haar beenderwerk zjjn en
dat ik d6 vaste overtuiging heb, dat het
met de Protestantsche Kerk beter zoude
staan, wanneer zjj kloosterorden had.
In een tjjd, dat in zoovele landen en
door zoovele personen de kloosterlingen
worden behandeld,als waren zg de groot
ste mitdadigers en de meeBt gevaarljjke
onderdanen van het Vaderland, aldus
den lof te hooren verkondigen der Ka-
(Vervolg.)
In de onzekerheid omtrent hetgeen zjj voor
de naaste toekomst zonden beslissen, had bjj
de jonge vronw aangeraden gedurende zijne
afwezigheid haar intrek in een logement te
nemen. Hunne dienstboden waren met verlof
bg hunne verschillende betrekkingen in de
provincie en het was beter hen regelrech',
hetzjj naar Parijs, betzjj naar buiten te laten
komen, als men eenmaal zelf wist waarheen
men zich zou begeven, had Rosbourg ver
klaard op den ietwat kregelachtigen heersch-
zuohtigen toon, welke hem den laatsten tijd
dkwjjls eigen was tegenover Hélène.
Zjj dicht er over na, op bet oogenblik dat
zjj hare zitkamer betrad en zich nog in haar
wandeltoillet op haar sofa neerwierp.
Ja, het is waar, dat hjj niet meer dezelfde
was van voorheen, dat hjj reeds sedert een
half jaar angstwekkend ernstig en in zichzelf
gekeerd was geweest, zonder dat zjjzelve
daarom eene andere reden kon bedenken
dan dat zjj hem tegeogevallen was.
Zjj verwonderde zich daarover slechts half
Allard was vjjttien jaar ouder dan zjj. Hjj
had tot driemaal toe bekende A'rika-reizigers
tot in het hartje van het zwarte werelddeel
vergezeld, had op die tochten honger en dorat
en allerlei ontberingen geleden, was zelf
zwaar gewond geworden door het verraad van
Jonareggs en na zjjn herstel naar Frankrjjk
teruggekeerd zjjnde, had hjj zjjne ontdekkin
gen medegedeeld in een boek, dat zeer de
aandacht had getrokken der geleerde we
reld.
Dat zjj hem bewonderd had, viel dus licht
te verklareD maar waarom, zoo vroeg hjj
zich af, had hjj ooit het oog lat-n vallen
op haar, het negentienjarige meisje, dat pas
van de kostschool is wedergekeerd, de we
reld nog niet kende, niet wist, wat te doen
om een man als hem te boeien f Zjj was vol
strekt niet geleerd, bezat alleen een gezond
verstand en hare schoolmakkertjes hadden
baar meer dan eens heel geestig ge -oemd
maar zoo zjj 't al mocht zijn, tegenover haar
echtgenoot durfde zjj dal niet te laten bljjken.
Zjj vreesde, dat hij haar aardige uitvallen
dom zou hebben gevonden. Behandelde hjj
haar van den aanvang af niet als een groot
kind, dat men tevreden stellen moet met al
lerlei vermaken en geschenken Ohoe gaar
ne had zjj hem in die dagen gezegd, dat zjj
meer voor hem wilde zijn, dat hare jeugd
haar niet verhinderde ernstig na te denken en
te gevoelen; doch zjj had het niet gewaagd
zich onder dat nieuwe en toch zoo ware
licht te vertoonen hjj boezemde haar daartoe
te veel ontzag in.
tholieke Kloosterorden, kan niet anders
dan goed doen aan het Katholieke ge
voel, en deze lof, geesldnftig gebracht
door een niet-Katholiek, kan niet anders
worden beschouwd dan als de scherpe
geeseling, de welverd:ende afstraffing,
het strengaljjk vonnissen van hen, die,
door lage driften voortgezweept, geene
medemenechen kannen daldeo, die een
hoog en heilig ideaal voor oogen heb
ben en als hun levensdoel hebben uit
verkoren de verheerlijking Gods en de
liefde tot den naaste,
Amerika.
De woelige president in het niet min
der woelige Venezuela treedt af. Zal nu
deze Zuid-Amerikaansche Republiek eeD
vreedzamer tjjdperk tegemoet gaan
Aan de New-York Herald wordt uit
Caracas de hoofdstad van Yenezaela
geseind
President Castro heeft een proclama
tie uitgevaardigd met den reclame-ach-
tigen, opzienwehkenden aanhef«Een of
fer aan mjjn vaderland.*
Castro kondigt in deze proclamatie zjjn
besluit aan om voorgoed zich terug te
trekken in het particuliere leven en zjjn
persoon op te offeren om zjjn partjj en
zgo volk te redden van de noodlottige
gevolgen van afgnnBt en hartstochten,
die opgewekt zjjn.
De edele man(! !)jaan het slot erbjj voegt
dat hjj altjjd zjjn land ten dienste staat,
ingeval vau onverwachte internationale
verwikkelingen.
Het publiek stond natunrljjk als ver
plet over deze mededeeling.
Helaaser loopen geruchten van een
volkebetoogiug ten gunste van zjjn te
rugkeer tot het bjwind.
Frankrijk.
Er worden in het aartsbisschoppelijke
paleis te Parjjs druk toebereidselen ge
maakt voor de groote vergadering van
alle Fiansche Bisschoppen, die dezj week
zal gehouden worden.
De drie leden van het H. College zul
len op eene estrade gezeten zjjn, terwjjl
de Bisschoppen volgrns anciënniteit plaats
zullen nemen.
Slechts weinige Bisschoppen hebben
laten weten verhinderd te zjjn, zoodat
bjjna het geheele Episcopaat van Frank
rjjk tegenwoordig zal wezen.
Belgie.
Omtrent de verkiezingen voor de helft
van d< Kamerafgevaardigden waaraan
we gisteren eene bespreking wjjdden
mag tegen alle verwachting geconstateerd
worden, dat zg een kalm verloop heb
ban gehad.
Was hjj het moede geweest altjjd met een
levende pop te spe'enP Zij wist het niet,
maar zoo reel was zeker, dat hjj na verloop
van anderhalf jaar een ander mensch gewer
den scheen te zjjn. Hjj zonderde zich meer
en meer af, was dikwjjls voor -twee of drie
achtereen volgende dagen afwezig, zonder dat
hjj het no ïdig oordeelde haar te zeggen waar
heen en dit trof haar zoozeer, dat ook zjj minder
vriendelijk jegens hem werd.
Zelfs op reis wes deze toestand niet verbe
terd, hoeveel zjj z ch onk voorgesteld had
van dien tocht, toen hij haar had voorgesla
gen hem naar het Noorden te vergezellen.
Hjj had haar alleree-st gebracht naar de groote
Zweedsche ijzerwerken, die nog zoo nieuwe
bron van welvaart des lan's, hoofdzakelijk
door den scherpen blik van koning Leopold
van België ontdekt, die er ook zjjne mijn
ingenieurs heenzond, om daar den arbeid
aan te vangen en de maatseh ippjj *la Vieille
Montagnev te stichten. Hélène was dagen
achtereen door haar echtgenoot aan haarl ot
overgelaten, terwjjl hjj eindelooze gesprekken
met den directeur, den heer Sainrjay, had.
Daarna nam hij haar mede naar Noorwegen,
waar hjj het terrein opnam met eene aan
dacht, waarvan zjj niets begreep, en op den
terugweg had hjj meestal boeken over mjjn-
ontginningen zitten lezen, of zich verdiept in
cjjfers, die haar een raadsel-blevea.
Zij was hljj geweest Frankrijk weer te zien
maar terstond daarop had hjj haar alweder
voor dit uitstapje naar Noirville verlaten.
Da Katholieken behouden eene meer
derheid van 12 stemmen in de Kamer.
Herkozen zjjn o. m.Schollaert, voor
zitter der Kamerde Frooz, minister
van Binnenlandsche Zaken Vanderbrug-
gen, m'nister van landbouw, Beernaert,
minister van Staat, en Libaert, minister
van spoorwegen.
De met de socialisten verbonden libe
ralen hadden er op gerekend de zetels
te Mecheleo, Nyvel en Leuven te ver
overen, doch mis, zoowel in dere drie
districten als te Brngge, Tornhout en
Virion behielden de partgen hunne posi
ties.
Te Dinant wint het verbond der libe
ralen en socialisten een zetel, terwjjl te
Antwerpen een vjjfda liberale afgevaar
digde, ten koste van de socialisten, ge
kozen is.
De nienwe Kamer bestaat naar alle
waarschjjnljjkheid nit 89 Katholieken
(ClericaleD) en 77 liberalen, socialisten
en Christeljjk-democraten.
Rusland.
Ziehier eene korte opsomming, ontleend
aan de nitvoérige 'telegrafische mede fee
ling, van hetgeen de Russische Rsgeering
w 1:
Zjj verklaart zich bereid hare aandacht
te vestigen op de voorgestelde vraagstuk
ken. Dit slaat mede op de wjjziging van
b*t kiesrecht.
Zjj weigert in te gaan op de wetsont
werpen betreffende de minieteriëele ver
antwoordelijkheid en de afschaffing van
den Rgksraad.
Zjj zal met gestrengheid acht geven
op de wettigheid der handelingen van
organeD van bsstuur.
Zg erkent de belangrijkheid van de
boereokwestie en heefc maatregelen ge-
troden tot verbetering van de landont-
ginning en tot vergrooting, door middel
van de landbouwbanken, van de hoeveel
heid akkerland voor boeren zonder of
met weiDig grondgebied. Zg kenrt echter
beslist af eene oplossing van het agrari
sche vraagstuk door middel van de Kroon-
Regeerings- en Kerkelijke landerjjen. -j
Zg stemt gereedalgk toe,dat aitatel niet
mogeljjk is in zake de geestelgke en zedeljj
ke verheffing des volks.
Zg best ft de beteekenis van de inge
diende wetsontwerpen in zake de persoon
lijke vrjjbeid, de vrjjheid van pers, het
recht van vereeniging en vergadering.
Zg betoogt met klem, dat het ontken
nen van het bestaan van prité eigendom
geljjk z u staan met verwerping van den
eigendom in hst algemeen, die als hoek
steen van het bestaan van den Slaat gel
den moet.
Zjj geeft toe, dat de bestaande wetten
gebrekkig en onvolledig zjjn, maar dat het
toch wetten zjjn, die naleving eischen,
zoolang er geene nieuwe voor in de plaats
zjjn gekomen. Een wettelooze toestand
mag niet geduld worden.
Waarom had zjj niet mede mogen gaan P Be
dacht hjj dan nooit.eens, hoe eenzaam zjj zich
geveelde, zelft temidden vaa hare beste
vrienden, als hjj niet bjj haar was
Odie vrienden, zjj had ze dien middag
opgezochtmaar het was haar bjj die bezoe- j
ken even ellendig te moede geweest als gis
teren, toen zjj zich tot hare neven en nichten
had hegeven.
Allen hadden haar gevraagd, onder meer
ot minder bedekte termen, of zjj gelukkig-
was, en overal had zjj met uitvluchten moe
ten antwoorden, want al wilde zjj het nie
mand bekennen, zjj gevoelde zxh zoo onge
lukkig als een jong vrouwje maar zjjn kon,
dat eenmaal gedroomd heeft alles voor haar
echtgenoot te zullen wezen en tot de ontdek
king is gekomen maar bitter weinig te be-
teekenen in zjjn oog.
Na een poosje in smarteljjke gedachten
verzonken te hebben gezeten, zag zjj, dat het
uur voor de table d'hote reeds bjjna verstre
ken wasmen had haar op verschillende
plaatsen ten eten genoodigd maar zjj had
deze vriendelijke üitnoodigiug a'geslagen zeg-
gende, dat zjj Allard terugverwachtte, en dat
was ook het geval, o'schoon hjj even goed
tot den volgenden dag buiten bljjren kon.
Thans spoedde zj zich haar de eetzaal en
bleef daar een half unr, waarna zij hare ka
mer weder opzocht.
Zjj had juist het electnsche licht opge
draaid en zocht naar een boek, om daarmede
d«n tjjd te korten, toen er aan hare deur werd
Zg meent eindelgk te moeten herin
neren, dat de hervormingen, aangekondigd
door den Czaar, ondenkbaar zjjn, zoolang
het land zich nog niet wettig en rech
terlijk ingeburgerd voelt.
Italië.
Z. H. de Paus is weder geheel her
steld.
Yrjjdag ontving de H. Vader een aan
tal Fransche Bisschoppen en 300 Fran-
sche pelgrims in aodiëntie.
Mgr. Douais dankte Z. H. nit naam
der Katholieken van Frankrjjk voor da
zaligverklaring van hnnne landgenooten-
m artelaren. Z. D. H. de Bisschop van
Beaavais herinnerde mede aan de harde
dagen, die de Kerk van Frankrjjk op
het oogenblik doormaakt.
Z. H., die er weer goed nitzag, of
schoon een weinig vermoeid, antwoordde
met een toespraak in het Italiaansch
«In deze dagen vau droefheid komt
ons eene groote vraagde in het hart
door den troost de Fransche Carmelie-
ten zalig te verklaren die hnn bloed
gaven om getaigenis af te leggen van
hao geloof.
Hnn eenige schold was, dat zjj voor
hun vaderland baden.
Ja, het ie een troost, die Franschen
te verheerlijken ia deze dagen, die he
isas voor Fraokrgk zoo bitter en droe
vig zgn.
De H. Yader was zeer ontroerd en
weende. In de zaal weenden ook vele
pelgrims.
«Ja,» hernam Z. H. na een oogen
blik, «wanneer ik aan Frankrjjk denk,
dan ween ik dikwgls en smeek ik God,
een einde te maken aan de vervolging,
die niet alleen tegen den godedienst,
maar ook tegea de schoonste deugden
gericht is.
Aan het slot van zjjne toespraak richt
te zich Z. H. tot den Kerkvoogd Tan
Beauvais
«Zeg in Frankrjjk, dat de Paus uw
Vaderland slechte goed wil doendat hjj
met Frankrjjk's Katholieken weent en
dat hjj met hen bidt, opdat de vervol
ging spoedig ophoude in dat land, het
vaderland van zoovele Heiligao en stseds
zoo roemrjjk, wanneer hst gstronw ie
aan Christus.»
Nederland en Dnitschland.
Ia de «Deutsche Wochenzeitang» komt
eea artikel voor, waarin de geleerde
Bchrjjver zgn ontdekking mededeelt, dat
de Nederlanders een echt Dnitsch volk
zgn, ja «ebenso gat ein Kind der Mutter
Deutschland wie- der Mecklenburger, Ba
yer eoz.i En het doet den scbrjjver ge
noegen, dat onse koloniën ten minete aan
een Daitsch volk behooren en niet aan
de Franschen of Engelscfaeo. Daar is in
te komen.
getik* en een bediende binnentrad met een
visitekaartje.
Gravin de Verm&ndois las ajj verbaasd.
Verzoek mevrouw boven te komen, zeide zjj
haastig.
Hoe vriendeljjk mompelde zjj, zoodra
de kellner weder verdwenen wastante die
al zoo oud is en nooit meer bezoeken aflegt.
Zon de een of andere booze tong haar toe
gefluisterd hebben, dat Allard en ik elkander
niet verstaan P Hoe komt zjj anders hier P Zjj
is maar een enkele maal in mjjne woning
geweesten dan op dit unr I
Gravin de Vermandoii was met een oud
oom van Hélène gehuwd. Zjj was niet be
mind in de familie, die haar overdreven
vroom noemde, en gaf zich niet veel moeite
de gunsten te winnen dergeneD, die haar met
opzet schenen te ontwjjken. Het was haar
genoeg haar tjjd te verdeden tusschen haar
zeventigjarigen echtgenoot en hare vele lief-
werken en zjj hai sedert lang het uileggen
van visits: opgegeven, zeggende dat haar
hooge leeftjjd haar zeker wel tot veront
schuldiging dienen zou.
Een oogenblik later ontving de jonge vrouw
haar san de lift, waar zjj uitstapte, en toen
zij het jengdig gelaat zoo vriendeljjk tusschen
de heide handen nam om haar nichtje met
de groote zachte oogsn aan te blikken en
haar daarop te omhelzen, vroeg Hélèna zich
af, waarom zij toch zelden naar hare tante
Wordt vervolgd.)
1I1WE HitnlItlSI HL j 01 Kt t l
e
2.
