No. 6315.
Vrijdag 1 Juni 1906.
31ste Jaargang.
2lagBlaè voor <&Sooró-on
Bond van R, K.
Kiesverenigingen-
EEN GEHEIM.
Per S maanden voor Haarlem
Voor de overige plasties in Nederland franco per poet
Voor het buitenland
Afzonderlijks nummer»
Dit blad verschijnt dageljjktbehalve Zon- ea Feestdagen
Hoofd re daoteu r-D ireoteur W. KÜPPER8.
BUREAU St. Janaatraat. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 1—6 regelt 50 Gent»
Elke ngel meer1.71/>
Oroote letters worden berekend naar plaatnmimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cento per advertentie h C on t a n i
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitéEtrangim
ft DAÜBE Sf Ca JOHN., f. JOE ES Snee. Pari» Slits Faubourg Monfmartre
De bovengenoemde Bond heelt haar
jaarljjksche vergadering gehouden te
Utrecht, onder leiding van den president,
mr.D. Kooien.
Na het lezen der notulen van de vo
rige vergadering deelde de secretaris me
de, dat in de honderd districten 85 Kath.
kiesvereenigingan bestaan, van welke 68
oi 80 pCt. zijn aangesloten van de 17
zijn er nog ziven, waar men arbeidt aan
een goede organisatie, waarna aanslui
ting aan den Bond volgen zal; tien heb
ben piiocipiSel bezwaar tegen de statu
ten.
Uit het verslag van den penniogmees-
ter bleek, dat het jaar begonnen was mst
een saldo van 1518de ontvang
sten bedroegen 1 1423.451/2 en de uitga
ven 1 1214.58l/2, zoodat het batig saldo
bedroeg f 208.è?1^. Steun bij de verkie
zingen was verleend aan de kiesvereni
gingen te Breda, Beverwjjk, Leiden, En
schedé en Doetinchem, tezamen voor een
bedrag van f 800.
De heer Smit (Amsterdam II) sprak
zjjn verwonderiog erover uit, dat kies
verenigingen door de Bondekas waren
gesteund.
De Voorzitter antwoordde, dat steun
werd verleend aan kiesvereenigingan, die
erom vroegen. Eerst werd een onderzoek
ingesteld naar de behoefte en air regel
is aangenomen, dat men in zuiver Kath.
districten steun weigerde.
De beer Smit dankte voor de inlich
tingen, vond het zeer mooi, dat steun
gegeven was, en zeide bet niet te zullen
vergeten. (Gelach).
Vervolgens werd hst woorl verleend
aan den heer Van Mens (Breda), die zeide,
dat ia Brabant nog steeds groot gevaar
bestaat tegen toetreding tot den Bond,
omdat aan elke kiesvereeniging maar één
afgevaardigde wordt gegeven met ééo
stem. Brabant, dat de meest talrjjke en
krachtigste kiesvereenigingen heelt, zou
daardoor worden overstemd. Toegetreden
zjju thans slechts Breda en G«ave, en
Breda denkt er over om weder te bi
danken, terwjjl, alt er verandering zoo
worden gebracht in die bepaling van de
statuten, Oosterhont zeker toetreedt eu
de anderen wel znllen volgen.
De Voorzitter wenschte in herinnering
te breogeD, dat bjj de oprichting van
4.
(Vervolg.)
01 ik weet, dat men het verteltmaar
zoo or verwjdering tusschen ons is ontstaaD,
al valt er nooit oneenigbeid tusschen ons
voor, dan is dat alleen te wjj'en aan mf,
die een kind was in vergelijking jvan Allard,
die niets wist, ja zel's dom was, terwjjl hjj
een onzer geleerdste mannen mag heeten.
Ik ben daarom de schuldige, niet bjj 1
Die schuld is niet onhersteloaar, zei ik,
en de oude vrouw glimlachte onwillekeurig,
die domheid van u ecbjjnt mij ook nog zoo
groot niette wezen, ik heb nooit een domoor
ontmoet, die zich niet voor heel knap hield,
maar moed zult gij behoeven, lieve, gjj dient
er u op voor te bereiden, dat men u onder,
vrsgen zal.
Mjj OI laat men gerust komen riep
fié:ene met flikkerende oogen en plotselicg
hare veerkraoht herwinnende. Ik zal een
ieder zeggen, wat ik er van denk, dat men
een man als Allard van misdaad durft be
schuldigen
Ik ben big, dat gij daarvoor niet terug
beeft, Hélène. Gjj zjjt uit een dapper geskcht
den Bond, de heer Van Sasse van IJsselt
Noord-Brabant in het voorloopig Botoor
vertegenwoordigde en dat toeo, om aan
diens weosch te voldoen, aan de statuten
een redactie gegeven werd, die allen
overigens niat de meest juiste toescheen.
Dit heeft toen toch niet geholpen. Het
Bestuur is echter bereid nogmaals te
onderhandelen en met den heer Van
Mens en andere N.-Brabauters in een
Bestuurs-vtrgadering een wijzigiag te
overwegen en voor ta bereiden.
De heer van Mens nam bier joee voor
loopig genoegen.
Onder de ingekomen stukkeu was een
brief van het Bestuur van Amsterdam
IX, waarin een interpellatie werd inge-
dieni luidende: Hoe verdedigt het Be
stuur het feit, dat het de motie van Am
sterdam IX betreff»nde de caudidatuur
van deu heer Thjjssen in Oosterhout in
1905 niet op de Agenda dezer vergade-
riag haelt geplaatst
De heer Wierdels (Amsterdam IX)
deelde mede, dat hg met volledige vol
macht zjjner a'gemeene vergadering de
motie had iogediend, die echter om den
parsooa van den heer Thgssen te sparen'
niet in de algemeene vergadering was
behandeld. Hg gaf toe, dat er aanleiding
bestaan had voor het Bestuur om een
oogenblik te deuken, dat de motie ward
iogediend,niet door een versenigiog, maar
door een persoon, doch dan bad het
Bjstuur zich tot den onderteekenaar van
den brief moetan wenden om inlichtin
gen.
De Voorzitter zeida, dat tegeljjk twee
brieven van den heer Wierdels waren
ontvangen, den 30sten April, een, «na-
mans negen veraenigiugeo» en een met
een motie «van den heer F. J. A. M.
Wierdels, voorzitter vau Amsterdam IX;
in deze laatate stond ook, dat de onder
teekenaar nog eenige presidenten zou uit-
noodigen mede te taekanea.
De brief droeg in zjjn geheel een per-
soouljjk karakter en dus liet art. 12 der
Stataten niet toe, hem te beschouwen als
bevattende een wettig ingediende motie.
De heer W. is een zoo achtenswaardig
man eu weet zoo goed met de peu om
te gaan, dat het Bestuur wel gelooveu
moest, dit hij-zelf oaderscheid had be
doeld. Later was uit de conrauten ge
bleken, dat de heer W. volmacht bad
van zjju vereaniging. Met een goede be
doeling had hg zich^deza verschaft, in
plaats van de zaak in de vereenigiog te
behandelen.
en uw bloed scbjjnt zich niet te verkoelen
maar dergeljjke zaken blijven er niet minder
smartelijk om en gjj zult er weldra behoren
aan gevoelen onder vrienden tezjja, geduren
de desen tijd van spanning. Is er eene familie,
bjj welke gg gaarne tot Allard's terugkeer zoudt
logeeren?
Neen, tante, klonk het haastig, wjj heb
ben goede kennissen, maar gij kent de
nieuwsgierigheid, het onhandige troosten, het
zeggen ven een goedgemeend woord, dat ons
nog ongelukkiger maakt.
Ja, dat alles versta ik, masr bier in het
lêtel te blij ven is toch ook onmogeljjk. Gjj
zoudt u gaan verbeelden, dat de minste be
diende op de hoogte van fcet voorgevallene
was een onschuldig gezegde zou u eene zin
speling op Rosbou'g's ongeluk toeschijnen en
daarbij zoudt gjj geheel alleen staan als de
justitie tot u kwam.
Maar er is misschien iets anders op te
vinden. Uw oom en ik zjjn oud, voor een
jong wezentje, als gjj, is het bjj ons niet
vrooljjk, tocb heerscht er liefde en warmte in
ons gezin. Wilt gjj het beproeven bjj ons, dan
staat huis en hart voor n open.
Diep bewogen greep Hélène hare hand
Ja, als gg mjj wilt hebben, tante, dan
ben ik gered. W*t zjjt gij toeh goedMaar
zal ik wel geheel en al vijj zijn
Gjj begrjjpt, ik zal moeten trachten Allard
te belpen, als niemand anders dat doet.
En ik zal de eerste zgn uwe pogingen
daaromtrent toe te juicben. Gij kunt onze
woning beschouwen als een hotel, zoo gjj u
Maar zoo te doen is te autocratisch
en de kiesvereenigingm staan op demo-
cratiechen grondslag. Het gezag is bjj de
algemeene vergadering. De Bond is ge
sticht om eenheid te bevorderen, en nu
had men een ziak, waaraan niemand
meer dach', moeten laten rusten.
Da heer Wisrdels deelde mede, dat hg
eerst den brief had geschreven betreffan-
de de motie, die hg alleen indieade; daar
na den brief, en ondtthg de voorletters
der negm presidenten niet kende, had
bjj de namen weggelaten. Maar zgn eigen
voorletters kende hg wel, en hg had de
motie iogediend in zjja qualiteit en op
zjjn naam, omiat hg de afgevaardigde
zij a zou, die de motie met zgn persoon
ea zgn naim zou yerdedigeu. Spr. gelooft
wel te weten, dat als op dergeljjke wjjze
een ander voorstel zou zjju gedaan, men
niet het middel tot afweer zon gezocht
hebben, w«lke men nu dadeljjk gevonden
had. Het geven van volmacht was noodig,
wilde men den heer Th. sparen in het
pnbliek. Ware de motie op de agenda
geplaatst en hier aan de orde gesteld,
dan zou spreker tevreden geweest zgn.
Zgn doel was alleen, dat bier het feit,
dat te Oosterhoat voorgevallen ir, zou
worden ia herinnering gebracht, juist, om
dat niemand er meer aan dacht, zooals de
Voorzitter terecht gezegd had Men moest
daar wèl aan denken.opdat het niet wsder
geschiede. Degenen, die iu staat zgn het
zoo ernstige vegrjjp, als te Oosterhout
plaats had, te bedrgven, moeten weten,
dat de Bond controleert en de kiesver
eenigingen moet-n zich op den Bond kun
nen beroeper, als zjj zoo iemand ooit
weer naderen zien. De Bond heeft te
zorgen voor de discipline in de Partjj en
zóó ook voor de eenheid. Juist daarom
heeft spr. de mo;ie willen indienen. Ware
zjj aan de orde gesteld, dan zou spr. op
het eerste verzoek haar dadeljjk hebben
ingetrokken. Hjj wilde niet een persoon
slachtifftr maken, voorgoed onmogeljjk,
want kwam zjj in stemming, niemaud
zou ertegen hebben kuonea stemmen.
Het was spr. te doen om etrjj 1 tegen de
daad, ni=t tegen dea persoon. Spr. is
gecoiffeerd, omdat het Bestuur hem voor
zoo achtenswaardig houdt en ^zoo goed
bekend met het hanteeren ^van de peD,
maar zoo achtenswaardig zag het spr.
toch niet aan, dat het hem wel in ttaat
achtte wetens en willens een stuk ia te
zeoden, waar/an hjj verwachten moest,
om het oaderscheid met het andere, dat
het in de prullemani zou gazo. Hat Be
tevens tlechts herinnert trouwe vrienden bij
u te hebben, die bereid zullen zijn u met
ra»d en daad bjj te staan. Dus is dat afge
sproken? Kunt gg ru reeds mefegaau? Mjjn
rjjtuig wacht beneden. Zoo gjj te groote koffer
htbt om die op den bok te plaatsen, zal ik
ze nog vanavond laten halenmaar ik laat u
thans niet gaarne alleen ach'er.
O 1 ik vergerei u cok veel liever. Denk
eens aan hoe verlaten ik mjj ander» zou ge
voelen Maar daa zal ik even schellen om
de rekening, en mjjn goed bijeen te pak
ken.
I Neen, schel niet. Ik zal dat zelve met
den directeur gaan regelen en hem tevens
een nieuw adres opgeven.
De politie moet niet denken aan eene vlucht
van uwe zijde, wanaeer zjj u hier sprek.n
komt. Pakt gij uwe koffe s, lieve, dan gs ik
naar beneden om dat in orde te brengen en
wacht ik u in de leeszaal op. Ik zal later
met uw echtgenoot afrekenen.
Zjj wis reeds opgestaan en naderde de
deur, toen er andermaal getikt werd en de
kellcier een weinig onthutst binnentrad, zeg
gende, dat er twee heeren waren, die me
vrouw de Bosbourg zonder uitstel moesten
spreken.
Hélène wisselde een blik met hare tante
en zich toen in hare hare volle lengte overeind
heffende, gebood zij, dat men hare bezoekers
binnen laten zou.
De beide mannen, die zich een oogenblik
op den drempel vertoonden, bezaten een
zeer verschillend uiterlgk de eene was reed
stuur had om inlichtingen moeten vra
gen bij twjjfel,en dat zou het zeker gedaan
hebben, als de motie zoo aanger aam was
geweest aan het Bestuur, als zjj thans
onaaogenaam schijnt te zgn geweest. Met
de democratie is het zeker volkomen ver-
eenigbaa-, dat de democratische kiesver-
eeniging-zelve, met ha«r volie gezag vol
macht geeft aan een president, aan wie,
zij die volmacht toevertrouwt. Wjj zgn
hier allen met volmacht.
De heer Smit (Amsterdam II) kwam
op tegen een uitdrukking van den Voor
zitter, als zou men met het indienen van
de motie, die ook door spr. en nog zes
aDdsre Amsterdamsohe afgevaardigden
geteekend was, van wie zich later twee
hadden teruggetrokken >ruzie stoken*
bedoeld hebben. De Voorzitter had op
een interraptis vaa den heer Wierdels
de nitdrakking reeds veel verzacht, maar
spr. wenschte te constateeren, dat juist
enkel li-fds voor de eenheid deza motie
in het leren had garoepen.
De heer van Nispen tot Ssvenaer (Den
Haag III) diende een uitvoerige motie
iu, gericht tegen nog andere misbruiken
ook in Drateo, en wenschte voor deze
de voorkeur, omdat zjj niet hst persoon-
ljjk karakter van de motie vau Amsterdam
draagt.
De heer Van Nispen (Njjmegen) sfilde
voor, deze zaak asn te houden tot na
sthandtling der agenda.
De heer Wierdels kon zich hiermede
volkomen vereenigen. Zgn doel was be
reikt. De zaak was ter sprake gebracht
eD bjj had alles gezegd, wat hjj over
deze onverkwikkeljjke zaak zeggea wilde
Tot het uiterste voeren, tot een stemming,
had hg nooit gewild.
Het Toorsteï-Van Nispen (Njjmegen)
weid aangenomen.
De Voorzitter deelde op een vraag van
den heer Wierdels mede, dat de Katho
lieke Pers ditmaal ter vergadering was
toegelaten vroeger had het bestuur een
communiqué verstrekt, doch de bladen
wachtten hierop niet. Daarom was thans
tosgelaten, wie het gevraagd had.
Alsnu kwamen aan de orde de voor
stellen der 21 kiesvereenigingen betref
fende het kiesrecht.
De Voorzitter verklaarde, dat hst Be
staar gemeend had, goed te bandelen door
uit verschillende voorstellen te kiezen,
wat het beste scheen en lichtte dit nader
toe. Eerst zou men de motie van het
Bsstaar kuonsn behandelen en later be-
wie de Commissie tot onderzoek
iemand van middelbaren leefijjd met bet ge-
moedeljjk gezicht van een rjjkgoworden pach
ter. Zjjn metgezel was veel jonger en leverde
het tvpe van een Parjjztnsar met opgedraaid
kneveltje en bjjzonder gesoigneerde kleeding.
Hij boog met overdreven beleefdheid voor de
jonge vrouw, terwjjl de oudere man ze'da
Ik zal de vrjjheid nemen mjzelf aan u
voor te stellen. Ik ben de inspecteur Joubert
en mjja vriend hier heet Mouret. Wjj hebben
immers de eer mevrouw de Bosbourg te
spreken
Ja, mjjnheer, antwoordde Hélène op waar-
digen toon Ik ben mevrouw Allard de Bos
bourg. Wat wenscht gjj van mjj
Het is e-n treurige zaak, die ons tot
u voert. Misschien hebt gjj reeds verno
men.
Indien gjj zinspeelt op de dwaze ver
denking, waarvan mijn echtgenoot het slacht
offer geworden is, viel de jonge vrouw hem
goedhartig in de reden, dan heb ik daarvan
inderdaad gehoord, Gravin de Yermandois,
hier, had de goedheid mj dit mede te ko
men deelen.
Mevrouw de Vermandois herhaalde
Mouret, bljjkbaar onder den indruk van dien
naam De beschermengel der armen
Dezelfde, mjjnheer. Gjj zjjt juist op het
oogenblik gékomen, dat ik mjjue tante naar
hare woning vergezellen zou. Daar zu't gjj
mij voortaan kunnen vinden.
Dat verheugt mjj voor u, mevrouw. Gjj
zondt nergens beter kunnen zjjn. Veroorloof
mjj echter eerst enkele vragen. Zou ik van u
van de kiesrecht-quaestie kiezen zou, hef
Bestuur of de vergadering.
De heer Wierdels (Amsterdam IX)
daokte daarvoor het Bestnur, en stelde
ook in naam der andere Amsterdamsohe
afgevaardigden voor, in een amendement
op de motie, waarmee hg zich overigens
geheel vereenigde, omdat zjj nagenoeg
geheel van Amsterdam was overgenomen,
dat het Bestuur de leden der Commissie
zou aanwjjzen. Verder vroeg spr. of de
OTerwegingsn, die bet besluit inleiden,
niet konden vervallen. Al wat overbodig
is, schaadt en de overwegingen zien er
uit als een verontschuldiging, terwjjl ie
der in het Land, wat daarin staat, weet.
De Voorzitter antwoordde, dat de over
wegingen waren uitgesproken, omdat de
Bond vroeger had besloten, dat hjj over
Grondwetsherziening, toen die bjj de ver
kiezingen door enkele partgen aan de
orde gesteld was, zich niet zon uitlateD.
Nu het wèl geschieden zou, moest dit
worden tosgelichf. Het bestuur hechtte
wel aan die overwegingen.
De heer Wierdels zon niet voorstellen,
ze weg te nemen.
De heeren Koetsch(Botcerdam) en Smit
(Amsterdam II) wenschten de commissie
te zien uitgebreid tot zeven en negen leden
waartegen zich de voorzitter en de heer
Aalberse verzetten, omdat eea k'einere
commissie steeds beter werkt dan een
grootere.
De heer Aalbers3 verklaarde zich te
gen de tjjdsbejraling in de motie. Men
moest een oom missie aan wie men ver
trouwen schenkt, niet dwingen op den
bepaalden -' tjjd haar rapport in te dienen
Het werk, dat men haer geven zal, is
zeer veel omvattend.
De heer VsnNispec(Ngmegen) wensch
te een termjjn ts bipalen, doch vond
dien van zes maanden te kort. De Voor
zitter verdedigde dezelfde meeoing en de
heer Wierdels toonde aaD, dat zoo men
eeu langeren teruga geven zou, niet in
de volgende jaarvergadering het rapport
zou kunnen worden behandeld. Den se
cretaris als zesden man vond spr. niet
noodigmen zou zoo iemand als vjjfden
kannen benoemen.
Nqdat tot stemming was overgegaan
werd met algemeene stemmen aangeno
men bet amendement Amsterdam, waar-
bjj Haarlem zich had aangesloten, om de
benoeming van de commissie aan het
Bestuar op te dragee.
Met 25 t^gen 18 sfemmeu werd beslo
ten den termjjn van inlevering van het
mogen weten, zeide de inspecteur, wanneer
uw echtgenoot zich naar Noirville heeft be
geven
Ik heb niets te verbergen, mijnheer. Hjj
1 vertrok eergisteren.
Met een ochtend* of met een avond-
trein?
f Met dea trein van tien uur 's mor*
gens.
Uitst-kendl dat komt met zjjue ver
klaringen overeen. Heeft er een oogenblik
plan bestaan, dat gij den heer de Bosbourg
zoudt vergezellen
Neen, mjjn ech'geuoot begaf zich daar;
enkel heen, om het jachtterrein te onderzoe
ken. Mjjn bjjzj|n was daartoe niet noodig.
Is het niet vreemd, dat hjj nwe dienst
boden niet overkomen liet?
Volstrekt niet. Het zou afhangen van
de vraag of er veel wild was dit jaar, of wjj
naar Noirville zouden gaan of reeds ons win
terkwartier alhier betrekken. Waai toe een ge
heel huis te betrekken, als men niet weet of
het nog tot het voorjaar leeg zou staan?'Ik
wachtte slechts zijnen terugkeer af, om onze
dienstboden, hetzij naar buiten, hetzij naar
Parjjs te laten komen.
Mouret was druk bezig hare antwoorden
op te teekenen. Mevrouw de Vermandois was
in een leuningstoel gezonken en staarde strak
voor zich uit op het tapijt.
Wordt vervolgd.)
HUE (OlltHT.
ABOBMBMBITTSPBIJS
AQITB MA WOWV AGITATE
FBI JB DBB AD VBBTBBTIBB.
ÏELILLETON.