No. 6316.
Zaterdag 2 Juni 1906.
31ste Jaargang.
Politiek ia vogelvlucht.
"bititenl ajsd.
ËËN GEHEIM.
AJBOVBMMMTXTBVB.ua
Per 3 meenden rooi Haerlem i
Voor de overige plaataen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afxonderljjka nummer*
Dit blad verschijnt degelijk», behalve Zon- en Feestdagen
Hoofdredaoteu r-D i r e ot e u r W. KÜPPER8.
BURSASt. Janutrant. Haarlem
I 1,20
1,50
2,90
0,03
PBUB, DBBADVBBTBHTIBH.
Van 16 regels 50 Cents
Blke regel meer t 71/, t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cent* per advertentie h Contant
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publieité, Etrangèm
AS 1TB MA WON AGITATE O- L. DADBE Co JOHN., f.JOJNES Suee. Porie 316u Faubourg Montmartre
Nun steh' ich da, ich armer Thor
Und bin so klung, als wie suvor.
De politiek is eon almachtig ingewik
keld ding en vooral de algemeens Welt-
politiek, waarbjj gezanten en ambassa
deurs en ministers pleni potentiaire j en de
heeren en koningen zelvea en hnnne
Rijkskanseliers een handje meehelpen,
waarbij het vooral te doen schijnt om
den algemeenen vrede te bewaren en te
verzekeren en toch iedereen zich niteloolt
om te houden, wat hg heeft en te pak
ken, wat hg krijgen kan. Hst is altjjd
zeer moeielgk om er achter te komen,
welke strekking het eene of andere voor
stel heeft, nit welke oorzaak het ont
staan is en wat men er mede zocht te
bereiken.
Zoj scheen het indertgd, dat de Engel-
sche liberalen in hun strjjd tegen het
kabinet Balfour-Chamberlain al zeer ge-
beton waren op die heeren over de Bleohte
behandeling der Transvalere en vooral
over de invoer van Chineezen in de Kaap
koloniën, en dat men hier kon verwach
ten, dat deze liberale hseren, de macht
in handen hebbende, nu eens ilink voor
de Transvalere zouden opkomen. De oud-
generaal Beger*, die geen blad voor den
mond neemt beeft in eene vergadering
van het Ttansvaalsche volk te Pieters-
barg zjjne landgenooten gewaarschuwd,
maar niet veel op die liberalen te ver
trouwen, dat deze voor en ia den oorlog
het eigenlijk altgd met Milner en Cham
berlain hebben gehouden en hunne wjjze
van doen hebbea goedgekeurd en ook
niet zoo erg tegen den Chineezen-invoer
zouden zjjn opgekomen, als het niet te
doen was geweest om het Ministerie een
hak te zetten, het omver te werpen en
zelf achter de groene tafel te komen. Al
die mooiigheid das, waardoor een ge
woon opmerker den indruk zou ge
kregen hebben, als waren dis liberale
Engelsche heeren nu eens echte mannen
van gerechtigheid, waren dus niets dan
schijn en nn hun eigenbelang zgn doel
heeft bareikt, kunnen de Trausvalers we 1
wachten.
Daar hadden een paar weken geleden die
gemeene Turken haast Eigelaad te kort
gedaan. John. Buil speelde op zga poot
en geen klein beetje. Het zou tot een
oorlog komen. De zesmonsters zeilden al
uit, de regimenten werden al opgekom-
mandeerd. Geen twgiel moer, het loopt
op bloedvergieten uit. Geen nood,
RuJaad hielp een handje, de Turk draai
de bjjeene gecorrigeerde grensregeling
en Eogeland was tevredeD. Europa ademde
weer vrjj en wat was «des Puiels
Kern
Aan een ander groot rjjk, Duitschlani,
te beletten een kolenstation te verkrijgen
op die plaats, welke nu door de grens
regeling onder Engelasds protectoraat
is gekomen. Om dat kolenstation waren
tr haast eenige honderden of duizenden
in de lacht gevlogen. Na is echter weer
alles in da doos en is men waarschijnlijk
in de weer, om te voorkomen, dat Duitsch-
land op een andere plaats een ko
lenstation krjjgt, waarvoor het meer geld
schjjnt over te hebben, dan voor de
laatste Russischs leening. Het loopt
Duitschland buitenshuis uiet mee. Zou
het waar zgn, dat het nu probeert den
onden drie-keizers-bond weer op de prop
pen te brengen? Ocb, die twee audere
keizers hebben toch hun handen al zoo
vol, die arme Nicolaas te St. Petersburg
weet ook niet naar welken kant hg zich
keeren of wenden zal. Was ik in zgn
plaats, ik hiald het maar bjj het rechte
eindjs en dat ligt niet aan Trepot's kant.
En die oude Frans-Joseph sukkelt ook
Wat af met zjjne diverse onderdaantjss.
Het is een toer het allen naar den zin
te maken. Wjj willen eens kjjkeo, wat
dat niauwe stel ministers er van terecht
brengt. Eau echt allegaartje, eene staal
kaart van ultra-radicaal tot uiterst-cou-
servatief. Wat moeten die lui elkander
soms vreemd aankgken, als ze bjj elkan
der zitten te overwegen en ta overleggen!
Boven de tafel mooie gezichtjes zetten
en onder de tafel zouden ze elkaar wel
eens even een schop willen geven of een
venjjnigen trap op de likdoorns. Och, die
arme Frans-Joseph heeft ook al wat at-
gesukkeld. Sinds hg aan het toegeven is
gegaan en zoowat met eene bil op den
liberalen krniwagen is gaan zitten. Een
mensch kan geen twee heeren dienen.
En in Spanje viert men koning Al
fonso's huwelijksfeest heel deftig en
grootsch. Een taart van zes verdiepingen
en al wat in Spanje van hoogen eo hoog-
sten adel is, doet er aan mee ia volle
pracht en ornaat.
Eu dan vertelt men, dat dit huwelgk
het werk is, of lea minste gedeeltelijk,
van de keizerin Eugenie. Ook een treu
rig slachtoffer dier greote wereldpolitiek.
Die arme, oude vrouw. Het bloed kruipt
rondwandelen zoo vrjj en gerost, als wa
ren er geeu anarchisten en hoe dat goedje
ook heet, in de wereld?
Laat die groote heerea nit Berljja en
St. Petersbarg haar dat eens nadoen.
Met al hnn soldaten en kanonnen dur
ven zjj dat niet. Zjj zgn niet eens zeker
te midden van han eigen volk 1
Mocht het maar waar zgn, dat zjj aan
het Nederlsndsche volk een opvolger
schonk. Al was het ook een prinsesje.
Zjj en hare voortreffelijke moeder, die
wjj nooit vergeten zullen, hebben waar-
ljjk Nederland allang met een vroawen-
regeering verzoend.
Spanje.
Speciale treicen hebben nit alle oorden
van Earopa prinsen van den bloede of
bjjzondere gezantschappen aangebracht
nsar de hoofdstad. De gewone treinen
waren gisteren opgepropt met duizenden
menschen. We vermeldden bereids, dat
•r meer dan 80.000 vreemdelingen te
Madrid zgn aangekomen. Prinses Ena
ontving sinds hare aankomst allerlei de
legaties, die haar kwamen geinkwenschen
en cadeanx aanbieden.Gednreodeher bjjwo-
nen van het betrekken der eerewaoht,wierp
zich eene arme vrouw met een kindop dan
grond voor Alfonso en Ena en bood een
papier aan, waarop gratie werd gevraagd
voor haren gevangen man. De Koning
willigde onmiddelljjk den smeekbrief in,
onder donderend gejuich van de saam ge
pakte menigte.
EELILLETON.
5.
{Vervolgd
Hélèue en de inspecteur stonden tegenover
elkander als twee tegenstandi rs, die geen
van beiden bereid zgn den strjjd op te ge
ven. Na een oogenblik stiliwjjgens, hernam
Joubert
Gjj egt op reis geweest, nietwaar Naar
Zweden en Noorwegen
De jonge vronw boog toestemmend het
hoofd.
En het is u (voorgekomen, dat uw
echtgenoot, gedurende die weken, meer afge
trokken was dan anders In welke stemming
verkeerde hjj?
- Ik ben voornemens degeheele waarheid
te zeggen, mjjnheer, ook al kan deze oogen-
tohjjnljjk tegen mgnheer de Eosbourg getui
gen, klonk het trotsoh.
De verdenking, welke tegen hem is op
gerezen, is zoo dwasa, zoo ongegrond dat
geen bjjkomende omstandigheid hem in ge
vaar kan brengen. Mijn echtgenoot zal met
opgeheven hoofd uit deze moeieljjkheid ge
raken.
Gg vraagt naar zjjne stemming, het is mjj
opgevallen, dat hjj in zichzelf gekeerd was
en st'lmaar hjj was niet gewoon met mjj
over zaken te spreken, en ik ben overtuigd,
dat, zoo gjj u tot den directeur der Vieille
Montague, groote ijzerwerken in Zweden,
richt, gg van hem zult vernemen, dat mjjn-
he r de Rosbourg de eene of andere groote
onderneming op het oog had.
Wat doet u dat veronderstellen?
Zjjne onderzoekingstochten in Noorwe
gen. Mjjn echtgenoot studeerde in zgn jeugd
voor mijningenierr en ook tjjdens zjjne reizen
door Afrika, was het vooral de bodem van
het land, die zjjne aandacht trok.
Als ik wel verstaan beb, zeide hjj u
niets van die plannen?
Neen. Ik ben nog te jong, om eenig
verstand te hebben van groote werkenmaar
ik weet, hoe hjj den grond onderzocht en
zag hem allerlei berekeningen maken.
Figuren of cjjfers mevrouw
Cjjfers alleen, voor zoover ik weet?
De inspecteur glimlachte voldaan ep her
nam, met iets medelijdends in zijne stem
Was het u bekend, dat mjjnheer de
Rosbourg zware geldeljjke verliezen geleden
had
Neen antwoordde Hélène verbaasd. Zjjt
gjj daar wel zeker van
-Volkomen zeker, mevrouw. Dnbaril de
voortvluchtige bankier, had eene aanzienlijke
som van hem in bewar'ng. Verleden jaar
reeds had hjj een klap in zjjn fortuin gebad
door eene mielakte speculatie.
Men had hem overgehaald geld te plaatsen
waar het niet gaan kan, zegt men wel
eens. Haar hoogste ideaal was geweest,
haar zoon verbonden e zien met prinses
Beatrix, maar de assegaaien der zoelou's
wie weet hoe en waarom? maakten een
tragisch einde aan die jengdige lields en
dat jonge leren. Doch nu heeft die onde
vrouw er de haud nog in dat Eaa van
Batteoberg de dochter van haar, die zg
eens hare dochter had hopen te noemen,
aan de zgde van een beminden echtge
noot een der oudtte tronen van Earopa
bestjjgt. Eu naar men zegt, staat zg bo
vendien ook nog in het testament der
oude tante die altgd goed voor de dabfcel-
tjes gezorgd heeft.
Kjjk, dat is ook wereldpolitiek, maar
anders dan die andere. Hiervan krggt
mea geen hoofdpge, maar laeht het
hatt.
En de tweede Haagsche Yredes-Con-
ferentie staat voor de deur. Men is nn,
geloof ik, aan het overwegen wie er wel
en wie er niet komen mag bgv. de
Paus niet en Combes welen ook wat men
er doen zal.Zoo zal Engeland,zegt men met
een voorstel komen tot inkrimping der oor-
log6toebereidselen,mear Duitschland's kei
zer stamptal op den grond met zgn krggs-
manslaars en roept: «Msin Sohn, hier
hast da meinen Speer!» Och, och, wat
zal dat a'les weer mooi worden! Waar
moet dat nu eigenlgk voor dienen? Na de
laatste vredesconferentie 'tis al haast ze
ven jaar gelsden, waar blgit de tgd?
is een gehetl volk zoo wat van de
politieke wereld weggevaagd, zgn er in
het verre Oosten enkele honderdduizen
den op het slagveld gevallen of door ge
brek en ellende omgekomen en geheels
vloten met man en mnis de lacht inge
vlogen of in den afgrond der wateren
verzwolgen.
Leve de vredesconferentie!
Waar nn heen, met mgn politiek in
vogelvlucht? Och, bljjven wjj maar thais,
waar de bnitenlandsche en wereldpoli
tiek geen kwadere gevolgen heelt, dan
een beetje rnzie aan het departement van
Buitenlandsche Zaken, hetgeen wel met
een sisser zal aftoopen, al hesft men dian
kikvorsch ook tot eene koe willen op
blazen, maar waar in het Binnenland
met al het geharrewar in de Tweede
Kamer voor niks of voor veel
zoo'n gelukkige rust en vrede heerschen.
Was bet geen opbeurend en weldoend
vervchgnsel onze baminde Koningin te
Amsterdam in het Vondelpark te zien
in eene Amerikaansche spoorljjn, die later
bleek nooit te hebben bestaan.
Dat is mogeljjk, maar geen reden hem
van een moord te beschuldigen. Mjjn echtge
noot is kundig ge oeg, om spoedig weer het
verlorene in te halen.
Indien uwe berichten juist zijn, dan ver
wondert het mjj nog minder dan te voren,
dat hjj er aan gedacht heeft, wat hem over
bleef, in eene nieuwe onderneming ie sto
ken.
Maar tot eene belangrjjke onlernemiog
is veel geld noodig, geld, dat gedurende de
eerste jaren niets afwerpen kan, en mjjnheer
de Rosbourg hield niet meer over dan hjj
behoefde om op denzei den voet va.i voorheen
voort te leven.
Hebt gij er eene reden voor zoolang
stil te staan bjj zjjne particuliere geldzaken
vroeg het jonge vrouwje driftig want zjj
achtte dit eene nuttelooze onbescheidenheid.
Helaas ja, mevrouw, en gij zult zoo
aanstonds begrijpen, waaTom ik dat doe.
Niets zou mg aangenamer zijn dan de on
schuld van uw man aan bet dagl'cht te zien
komen, maar zjjne finanoiee'e toestand ge
tuigt tegen hem, dit is nu eenmaal niet an
ders.
Men heeft reeds ont lekt, dat de vermoorde
man, toen deze naar Etampes kwam, in het
bezit was van eene aanzienljjke som. Hjj lo
geerde daar een nacht in het hotel en ver
trouwde deu eigenaar eene portefeuille toe,
die naar deze beweert, minstens, twee ton aan
bankpapier bevat moet hebben.
DultBGhland
Ook in Pruisen is er een schoolkwes
tie, schoon niet zoo ernstig als in En
geland Het Centra» in het Huis van
Afgevaardigden bepaalde er zich toe bui
ten stemming te blijven over de nieuwe
onderwijswet, en wei op deze gronden:
Ds Katholieken hebben er in de eer
ste plaats bezwaar tegen, dat verschei
dene provinciën buiten de wet vallen.
Zjj kannen, niet inzien, waarom de school
voor alle gezindten ia Nassau, omdat zg
zich daar historisch ontwikkeld hesft, hare
bevoorrechte plaats zoa behouden, ter-
wjjl de confessioneels school in Hanno
ver, waar zg eveneens op de wet en de
geschiedenis berust, van hare tegenwoor
dige plaats verdrongen moet worden. Ver
der begrjjpen zij niet, dat de school voor
alle gezindten in West-Pruisen en Posen
tot bascherming van het Duitsche ele
ment noodig zon zgo. De ernstige be
denkingen'1 van de Katholieken richten
zich echter tegen a:t. 36 der wet. Zg
leggen art,21 van de grondwet in dezer
voege nit, dat de confessioneele school
regel, de school voor alle gezinten uit
zondering zal zgn en ontkennen nn dat
deze verhoud'ng van regelen uitzonde
ring in het wetsontwerp overal voldoen
de tot niting komt. De belangen van de
confessioneele minderheden worden niet
voldoende ontzien, daar een te groot
sar.til kinderen nooiig is voor het ver
zoek tot oprichting van bjjzondere scho
len voor de confessioneele minderheden.
Om al deze redenen heeft het Cen-
tram zich bjj de eindstemming onthou
den. De vrjjzinnigen en de Polen stem
den tegen.
Na de aanneming van de wet betuig
de minister Stadt de meerderheid zjjnen
dank, dat zg voor offervaardige, verzoe
ningsgezinde samenwerking »dit werk des
vredes* tot stand had helpen brengen.
Deze minister denkt niet erg nauwge
zet over het ware karakter van den vre
de
Rusland.
Ia het district Jekaterinenberg, in da
fabrieksstad Kasli, schgnt eene allergrie-
zeligste sekte ta bestaan,die zich «de Roode
Dood» noemt en gebrnikea heeft, welke
aan de oertjjden herinneren.
In een van de armoedigste straten van
deze stad staat achter andere woningen
verborgen het geheimzinnige huis dezer
sekte.
's Nachts verzamelen de leden zich
hier tot het uitoefenen van hnn gebrni
kea
Onlangs verdween een van de bewoners
van Kasli, die tot deze S9kte behoorde,
plotseling.
De familie en de baren zeggen dat hg
naar de «roode Dooi» is gegaan.
Die roode dood is een hoogst drama
tische vercooning.
In den nacht komen onbekende per
sonen h-t huis binnen, nemen hnn slacht
offer in een wagen mede en rjjden hem
tot in de roode kamer van han sekte
huis.
Deze kamer heeft geen venster en is
geheel leeg; de wanden zgn met roode
stof bekleed; voor een ervan hangt een
zwart kleed.
Midden op den eveneens rood beklee-
den vloer liggen twee kossens, ook al
rood.
Men brengt na het slachtoffer in deze
kamer, legt hem met zgn hoofd op een
van de kossens en gaat heen.
Eenige minntén later wordt het zwarte
kleed opgeheven en treedt een vronw bin
nen in een rood gewaad.
Langzaam schrgdt zg op den liggen-
den toe, neemt het tweede kassen, legt
het op zgn gezicht; gaat daarop zitten,
en staat niet op voor de liggende geen
teeken van leven meer heeft
Dan vsrdwgot zjj even geheimzinnig
als ze is gekomen.
't Geheel is vrjj wel om er een sidde
ring van te krgges.
De socialisten zgn natnnrlgk zeer on-
Dat kan wel zjjn, maar ik zie niet
in
Den morgen van zgn vertrek vroeg hjj
de portefeuille terug en ontving haar ook.
Welnu, dienzelfden avond werd hjj vermoord
en op het ljjk heeft men nog slechts een
bears met eenige losse goudstukken gevon
den.
Men verdenkt mgnheer de Rosbourg
toch niet van diefstal riep Hélène met vlam-
menden blik.
Men tast in den blinde rond, mevrouw,
en zoekt naar een leiddraad. De doode was
een onbekecde in de streek. Hjj gaf in het
hotel op Delmer te heeten en te Cherbourg
te woaen, dit is reeds gebleken waar te zjjn.
Wie kon dus belang hebben bjj zjjn sterren,
als het niet was om hem zjjn geld te ont
nemen
Ik zou op dergeljjke aantggingen niet
antwoorden, zoo ik niet medewerkten moest
om het volste licht over de zaak te versprei
den, zeide de jonge vrouw, wie een koorts
achtige blos raar de slapen gestegen was. Ziet
gjj zelf niet in, dat uw eigen woorden die
verdenking te niet doen.
Hoe kon mgnheer de Rosbourg, die maan
den met mjj in het Noorden had vertoefd en
pas van daar t rugkeerde, weten van het be
staan van dien man, van zjjn komst naar
Noirville of het feit, dat hg een fortuin bjj
zich droeg
Misschien heeft hjj hem wel gekend
en hem op Noirville ontboden. Het is niet
onmogeljjk zelfs, dat hjj den doode, hetzij
mondeling, hetzjj per brief, overhaalde .met
dat kapitaal zjjne onderneming te steunen.
Men reist niet doelloos met znlk een bedrag.
Als men dat eenmaal los heeft gemaakt, is
het alleen om het in andere zaken te plaat
sen. En ik vraag u, wie anders dan de eige
naar zou hem een onbewoond huis hebben
binnengelaten
Kan de logementhouder niet hebben
gesproken over de portefeuille? Is het niet
denkbaar, dat daarop de een of andere hem
naaloop
Dat zon niet oawaarschjjaljjk weien,
mevrouw, antwoordde de welgedane inspec
teur, wien hare schranderheid een glimlach
ontlokte, ofschoon de man verzekerd heeft
bereid te zjjn onder eed te verklaren, dat het
rondreizen met rooveel geld hem reeds zoo
1 gewaagd voorkwam, dat hjj er geen sterve
ling iets van zeide, zelf niet aan zjjne vrouw,
uit vrees, dat zjj het verspreiden zou.
Maar aangenomen zelfs, dat hg zich ver-
sptoken had, dan heldert dat nog niet het
raadsel op, hoe de vermoorde juist op Noir
ville werd gedood.
Hélène was voor en oögenblik uit het
veld geslagen. Hoe gaarne zjj zgn beweren ook
had weerlegd, zij moest zelve erkennen, dat
dit feit op zich zelf een vreeseljjke aanklacht
uitmaaktemaar lang liet zij zich daardoor
niet ter neerdrukken.
Wordt vervolgd.)
HMRLE
(HI (OGOIT.
1I)ag6laè voor t^tooró- en £Cuió'<XioUanó.