No. 6318.
Woensdag 6 Juni 1906
31ste Jaargang.
&ag6laó voor cftooró- en SCtiió-dCollanó.
Zelf betaalde schande.
EEN GEHEIM.
KENNISGEVING.
J3 ITJO L AA 1).
▲BOmnSHXVTSPBIJft
Per S maanden voor Haarlem i 1
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
üxonderlgka nummers
Dit blad verschijnt degelijk*behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPERS.
BURS AU St. J ansa trant. Hnsrlsm
f 1,20
1,50
2,90
0,03
AGITE Mn HON AGITATE
FBIJS DBBADVEBTEBTOIB.
Van 16 regelsI 50 Cents
Elke regel meer I 7l/s <t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie b Contant.
Boa/dagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publieité, Etrangèm
9. L. DA ÜBE Sf Co JOHN.% P. J ONES Suec- Porie Slfos Faubourg MotUmartr*
No een aantal heeren in onze Spaar-
nestad cnder booge goedkeuring van Z.
D. H. Mgr. Callier een plan op touw ge
zet hebben om met den heer Louis B.
M. Lemmers, die ons blad de «Nieuwe
Haarlemsche Courant» heeft aangekocht
jong leven te brengen onder onze geloofs-
genooten, meenen wy, dat een lar ger stil
zwegen tot verkeerde gevolgtrekkingen
aanleiding kan geven.
Hoewel deze combinatie iB tot etand
gekomen heeft de heer Lammere zich per
soonlijk verbonden om uiterljjk 21 Juni
a.s. onze zaak te aanvaarden.
Loffelijk in hooge mate iB elk streven
waar het geldt eenheid te bevorderen.'Wij
wenschen allen, die er zich voorspannéujiet
beste succes toe.
In een verspreide circulaire, die ons
in handen kwam, wordt aangedrongen op
epoed, opdat de zaak snel haar be
slag krjjge en dit achten ook wjj nu
't eenmaal zoover gelocpen is -wen-
scheljjk, opdat de koopovereenkomst nog
voor ol ep den joisten tjjd tot een voor
den kooper gewenscht einde kome.
Het Katholieke Haarlem heelt thans gele-
genh eid zich uit te spreken ten einde
tot eenheid van belangen te konnenge-
raken en wjj vei trouwen, dat, waar zoo'n
hoogeljjk gewaardeerde steun geschonken
wordt, de onderneming naar wensch zal
slagen, waar het financiëele belang bjj
de onderteekenaarB der circulaire niet
voorzit kan deze onderneming zeker succes
verwacht».
>Zooals een vader trilt ven verontwaar
diging, wanneer hg zjjn kinderen door
straatjongens overvallen ziet, wanneer bg
aauecho uwt, hce ze worden bespot,gesla
gen,met modder gegooid, in 't gezicht ge
spuwd, zoo beeft het hart van oczen H.
Vader, waaneer hjj ziet, hoe het Katho
lieke Oostenrjjk ie prijsgegeven aan de
duizendvoudige, dag aan dag zich ver
nieuwende wiide en matelooze smaad
woorden der leugenpers. c
Het was da vorige week te Weenen
in een grocte vergadering der Pius-ver-
eeniging, dat pater Victor Kolb ld. J.,
deze woorden sprak.
Hij herinnerde daar, in den bond tot
bevordering der Katholieke pers, atn wat
Z. H. de Paus zelf dezen winter aan den
Aartsbisschop vanWeenen schreefOos
tenrjjk, dat door de voortbrengselen der
slechte pers mishandeld wordt, moet met
buitengewoon verlangen reddiog zoeken
in de Piusvereeniging.*
KELILLETON.
7.
Vervolg.)
Ze hield zich prachtig, zoolang dit
noodig was, maar haar hart breekt er onder.
De politie kwam bjj baar, toen ik er was.
Zij gaf zich geen oogenblik gewonnen en
verdedigde Kosbourg als eane leeuwin hare
welpen.
Dus zouden zjj toch gelukkig samen
zjjn
Dat durf ik niet beweren, maar indien dit
het geval niet is, valt het aan Allard alleen
t e wijten, Zjj heeft hem onbeschrjjfeljjk
lief. Het komt mjj voor, al heeft zjj ook geen
enkele klacht geuit, dat bjj haar niet weet
te wanrdeeren, haar te veel als onverstandig
kind beschouwt, dat nog buiten alle ernstige
zaken moet gehouden worden, maar als bjj
dat doet, dan bewjjst hjj met al zjjn geleerd
heid, al heel weinig menscheckennis te be
zitten.
Hebt gjj nog iets omtrent de toedracht der
zaak gehoord
Niet veel. Hélène moest de treurige tjjding
nog van mjj vernemen, en de inspecteur van
politie heeft meer gevraagd dan gezegd. Tot
Mishandeld inderdaad wordt door zjjn
pers het Oostenrjjkeche volk.
In pracht van krachtige teal werd het
door den grooteo redenaar betoogd en
bewezen. »Geen geloofsleer der Katho
lieken, die door da lengenpers niet wordt
verscheurd, geen heilige der Kerk, die
niet door haar wordt gesmeal, geen nog
zoo eerbiedwaardig gebruik, waarmee zjj
niet lachS geen gebed, dat zjj niet hoont,
geen gebod en geen zedewet, waartegen
zjj niet strjjdt.c
Niet enkel het geLof, de Kerk, wordt
door haar bespot, maar zjj keert zich te
gen alles, wat daarmee verband houdt.
Men kent de hooge vlucht vao wel
vaart, waartoe de laatste jaren de stad
Weenen zich verhiefhaar financiëslen
voorspoed, haar uiterlijke verfraaiing, de
toeneming van hst verkeer
Welnu, de groote pers weet daarvan
niets dan kwaad te zeggen, omdat het
onder een Christeljjken burgemeester was
dat dit alles geschiedde.
Een Katholiek is nu eeamaal een daie-
terling, eea paper slaaf, een mensch van
lagere orde, een man zonder vaderland.
Zóo wordt het Katholieke Oostenrjjk
door zjjn pers mishandeld.
Maar wat nog erger is dan deze schan
de, z:o b.toogde pater Kolb, nog erger
dan schande te dragen is niet meer te
gevoelen, dat men schande verdomt.
Ha zoover is het bjj velen gekomen.
Ja ve:dsr nog kwam het.
«Ik heb gezegd, dj diepste vernede
ring ware het voor een land, dat het zjjn
smaad niet meer voelt. Hoe staat het
echter met een volk, dat zjjn eigea schan
de betaald Deze schande, eigen schan
de te betalen, drukt op het Katholieke
Oostenrjjk.»
Al die groote bladen vervolgde
spreker, nadat de bewëging was badaard
die odb geloof belasteren en beschim
pen, wordtn ons niet gratis in huis ge
bracht, ze worden door ons besteld en
met ons geld onderhouden.
Eu toch die vjjandige pers heeft geen
millioenen, dan die zjj Krjjgt van ons,
geen Blaven, wanneer niet wjj haar die
nen.
Hoe gemakkelijk zou 't ons niet val
len, eea millioen per jaar voor onze pers
op te brengen, wanneer wjj oos slechts
onthielden van de liberale pers.
Kort is hier weergegeven de hoofd
inhoud van pater Kolb's prachtige rede.
Zg werd gesproken voor Oostenrjjksche
mjjne droefheid mo*st ik erkennen, dat er
verzwarende omstandigheden zjjn, Allard had
veel geld verloren don laatsten tjjd en de
vermoorde moet nog dienzelfden dag onge
veer tien ton aan bankpapier bjj zich gehad
hebben, terwjjl men niets dan wat los geld
op zjjn ljjk vond.
Dat is leeljjk, heel leeljjk voor hem,
mompelde de grjjsaarddat arme kind I
Maar zij zal het moedig dragen, als zij op
bare moeder gelijkt.
Gjj herinnert u, welk een nobele figuur zjj
was, ondanks hare jeugd. Nooit eene klacht,
otschoon baar leven zoovele droefheden be
vatte en hoe heerljjk verdroeg zjj ook haar
ljjden, toen zjj door kanker werd aangetast.
Weet gjj nog, hoe zjj bijna jubelend de
eeuwigheid inging P
Ja, en Helena deed mjj heden voor
hef eerst aan haar denken. Ik ben dankbaar,
dat zjj onder ons dak vertoeft. Wat Kosbourg
betreft, kunnen wjj slechts voor hem bidden
want menscheljjkerwgze gesproken, komt zjjne
zaak mjj hopeloos voor. Alles getuigt tegen
hemzjjn geldzorgen, het feit, dat hjj na
zjjnen zonderl ngea inval zelfs geen knecht me
de naar Noirvitl# genomen heeft.
Ik wil hem niet verdenken en toch. Gjj be
zit gelaatkennis. Orene, welken indruk maak
te hjj vroeger op u P
Graaf de Vermandois aarzelde een oogen*
blik.
Dien van een fatsoenljjk man, ant
woordde hij langzaam.
Katholieken eu betreft Oostenrgkeche toe-
standee.
8g ous zjjn niet zulke hooge hellingeD,
niet zulke diepe afgronden bg ons ia
alles meer vlak en geleidelgk. Maar toch:
ook wjj betalen soms onze eigen schande.
Ook wg steunen met ons geld, met
onzea naam, met oDzen invloed zooge
naamde «neutrale» bladen of nog erger,
beslist anti-Katholieke couranten en tijd
schriften, die keer op keer onze gods
dienstige overtuiging geweld aandoen, ons
krenken en beleedigen in hetgeen ons
het dierbaarst moet zgn van alleshet
heilig Katholiek geloof, waarin wg zgo
geboren en opgevoed 1 En ziet, wg voe
len het nietAll met stompzinnigheid
geslagen, gaan wg voort met de kas te
stgvea van onze vganden, de lasten te
verlichten van onze beschimpers, de taak
onzer hater en ie vergemakkelgkeo. En voor
de enkele gerievelgkheden en voordeelen
die zulke bladen ons brengen, geven wg
onze eigenwaarde, onze eer, ons gods
dienstig geweten prgs. Is grooter ver
blinding denkbaar
Rusland.
Generaal Kouzmiss Kara vaï-.ff, oud-
hoogleeraar in de militaire rechtspraak
heelt ia de Doema eene van de schoonste
redevoeringen nitgesproken, die tot dus
verre aldaar gehoord zgn.
Hg vroeg, vrat de beweegredeo van de
Regeeriug geweest is, toen zjj werklieden
heeft laten terechtstellen.
Was het niet eene daad van wraakne
ming tegen de koitaiings plaats gehad
hebbende politieke aanslagen?
En hoopt de Eegeering op deze wgze
wellicht ean einde te maken aan deze
misdaden
Nesn, duizendwerf neen.
Ieder weet, dat deze politieke aansla
gen uitgelokt waren door de handelingen
van de Regeering en dat zg verantwoor-
delgk is voor de rests moorden, die in
Rusland plaats vonden.
Waarom hoeft Maria Spiridonovna
Louchenovsky gedood? Was 'i niet een
voudig wegens de afschaweiyke wreed
heid van dien Louchenovsky jegens de
boeren
De Regeering heeft acht menschen
laten ombrengen om zich te wreken. Het
was duidelgk, dot eene dergelgke daad
zelfs geen schaduw vau wettigheid had.
Integendeel. De Regeericg heelt getracht
te doen, wat Bismarck voor iets onmo-
gelgks had verklaard, dat wil zeggen,
het land door middel van bajonetten te
regeeren. Eenige a'gevaardigden hebben
de Doema gevraagd om uit elkaar te
Natuurlijk, maar ik bedo.-lde zjjn ka
rakter.
Ik vrees altijd mjj te vergissen, lieve,
en dat te meer, nu er zulk eene aanklacht
op hem rust, maar tot u spreken is hardop
denken.
Ziet gjj, indien Hélène alleen de doch
ter harer moeder ware geweest, zou ik haar
gesmeekt hebben haar jawoord niet te geven,
alvorens Kosbourg's karakter ernstig te heb
ben bestudeerd, maar haar vader leefde nog,
ik had dus niets daarin te zeggen, en bui
tendien, na den dood van Agnes kwamen
zjj zoo zelden bjj ons, dat ik haar slechts
oppervlakkig kende, niet kon oordeelen over
de vraag of hare natuur bj) die van Kos-
bourg zou voegen of niet. Ik beschouw
hem als iemandv an bui-tengewone geestes
gaven.
Hjj legde schitterende examens af en maakte
zich hoogst verdienstelijk tegenover het land
door zjjn wetenschappelijke reizen. Heeft hjj
dat uit liefde tot ïrankrjjk, of wel uit eer
zucht alleen gedaan, ik weet hot niet.
Het is reer zeker lofwaardig, wanneer een
man zjjne jeugd op zoo ernstige wjjze be
steed, maar men verliest hem gedurende ja
ren in het vaderland uit het oog wat werd
er van hem in de wildernissen, waar hjj rond
zwierf Hee't het voortdurend gevaar,
waarin hjj verkeerde, hem mensch gemaakt
in de edelste beteekenis des woords, of werd
hjj hard en wreed, voor zjjne natuurge
nooten, die ginds maar al te dikwijls ble-
ktn ergste vijanden te zjjn? Sommigen
gaan, daar de Regeering baar helaas
hinderpalen in den weg legde.
Yerwachteu de afgevaardigden som9,
dat de Regeering anders zal handelen
Wanneer de ledon van de Doema nasr
hunne haardsteden terugkeerden, dan zou-
den zg hun heiligsten plicht verzaken.
Neen, ieds-ren dag moet men trachten
den muur omver te halen, die op hunnen
weg werd opgericht, totdat men er in
slaagt, er ean bres in te makeu.»
Opgewonden en langdarige toejuichin
gen volgden op deze woorden.
Daarna besloot de Doema met alge-
mesne stemmen een commissie te benoe
men, met opdracht, binoen vjjf maanden
een wetsontwerp tot afschaffing van de
doodstraf nit te werken, en dat aan den
Rjjk»raad voor te leggen met verzoek het
als driegend te beschouwen.
Er worden spgksrs met koppen ge
slagen in de Doema, en de Regeering
zal zich telkens en telkens voor de aller
onaangenaamste verrassingen geplaatst
zien.
Spanje.
Zonden er dan geeae middelen zgn,
vraagt men zich na den Isaghartigen
aanslag te Madrid af, om door interna
tionale maatregelen tot eene samenwer
king te geraken, welke da uitspattiagen
vau het anarchistische gevaar weet te
beteugelen?
Een antwoord op deze vraag geeft een
hoofdartikel in d« »Rsbd
»Ons dankt, dat het daarvoor allereerst
noodig zou zgn, de Uitvoerende Macht
ruime beschikking te geven over gehei
me fondsen, ten einde op geheime wgze
dea geheimen aanslag te kanneu bestrg-
den.
Wg weten het, daar kunnen groote
bezwaren aan di» maatregel verbonden
zgo. Deze waren echter misschien te on
dervangen door bg de Stastsbegrooting
het gebroik dat van die geheime fondsen
gemaakt is, te stellen onder controle van
een beperkte commissie ait de beide Ka
mers der Staten-Ganeraa', welke tot
strikte geheimhouding zou verplicht zga.
Hierdoor zou alle gevaar voor verkeerde
aanwending dier fondsen, dankt ons, zjjn
voorkomen. Doch zelfs, indien deze maat
regel om de een of andere rede onuit-
voerbier bleek, dau nog zouden wg het
noodig achten tagen het moordgevaar in
te grgpen door internationale samenwer
king, berustend op scherp politietoezicht.
Tegenover die verscheurende dieren
zgn alle maatregelen noodig, die niet in
zichzelf verwerpelgk zga.
Z*ldzaam toeval 1
't Was juist een jaar geleden, dat Ko
ning Alfonso ia gezelschap van presi
dent Loubet in de Rue Rohan te Pargs
aan een bomasnslsg bloot s-oad.
De anarch^tea vierden das wel eeu
keerden aldus weder, Allard scheen mjj heel
somber voor iemand Van zjjn leeftjjd en op
dat door de zon geblakerd gelaat pcogde
men vruchteloos warme aandoeningen te ont
cijferen. Toch wil ik hem daarvan geen ver-
wjjt maken; misschien is zjjn hart edel en
goed, heeft alleen de eenzaamheid in de on
doordringbare boeschen hem dat onge
wone, dat strakke geschonken. Hjj is een bjj-
zonder mooi mensch, maar heeft een indruk
wekkend, geen innemend uiterljjk. Zjjn blik
is geljjktjjdig open en toch wonderbaar ge
sloten.
Mevrouw de Vermandois zuchtte. Het oor
deel van haar echtgenoot kwam geheel en al
met den door haar ontvangen indiuk over
een.
Den volgenden morgen trad Hélène de
ontbijtkamer b nnen, op het oogenblik, dat
haar oom en tante zich aan tafel zonden
zetten.
Nu reeds op I zeide de heer des huizes,
met uitgebreide armen op haar toeloo-
pende.
Zjj omhelsde bem en ging ook de oude
vrouw begroeten, waarna zjj zwjjgend de haar
aangewezen plaats innam, en eerst toen de 1
knecht zich verwjjderd had, keerde zjj het
bleek gelaat naar beiden toe en zeide
Ik ben u onuitsprekelijk dankbaar voor
uwe gaatvrjjheid en al uwe liefde; zonder u
vrees ik, dat ik tot wanhoop zou zijn verval
len; zalt gjj het mjj daarom vergeven, als ik
heden reeds verlaat?
Ons verlaten herhaalde de gravin ver;
wel treurige verjaardag van de dynamiet
of nistro-glycerioe.
Men zal zich herinneren, dat bjj den
aanslag te Pargs een zekere Farras an
archist van de daad, immer zosk is ge
bleven en de Rechtbank sekeren Malato
hg gebrek aan bawjjs op vrg'e voeten
heeft moeten stellen.
Zou er soms, met 't oog op deze om
standigheden, verband bestaan tosschen
den aanslag verleden jaar en die van
nu
De bom was ven gepolgst staal en had
de dikte van een halven csntimecer.
Zeker is 'tnog niet of er nog niet
meerdere bommen tegelgk zgn gewor
pen.
Merkwaardige bjjzonderheid is nog,
dat het buis, van waar uit de bom werd
geworpen, 'c eenige hnis in Madrid is,
dat eigendom is van de Koningin Moe
der, haar vermaakt door een phiUnthroop.
Italië.
De «Caltura Soziale», het tgdecbrift
van de priesters Romoloeu Mnrri, heeft
opgehouden te bestaan. Da H. Vader had
aan onderscheidene Bisschoppen verzocht
het lezen vau dit tgdschrift aaa hunne
geestelgkheid te verbieden.
Er is, namens Z. H. den Paus, ean
zeer sympathiek telegram naar het Spaan-
sche Koningshuis gezonden, teneinde de
Koniuklgke Familie geluk te wensohea
mst het behoud van Koning en Konin
gin.
De deelneming in het droeve feit heeft
in en om het Vaficaau diepen indruk
verwekt, en de Italiaansche pers, den
sluipmoord op Koniug Hombart in her
innering brengend, dringt in krachtige
bewoordingen aan, om toch afdoende
maatregelen tot bestrgdiag van het
anarchisme, waarvan Italië het brandpunt
is is creflhn.
Er loopen omtreot den gezond
heidstoestand van Z H. dea Paus u)g
altgd verontrustende berichten, waaraan
meu vooralsnog goed doet weinig geloof
t9 hechten. De meeste komen uit onbe
trouwbare bron, en worden slechts door
op lensatiaberichten azsnde bladen met
ot zonder commentaar opgenomen. Bladen
die in den regel met betrekking tot het
Faticran goed zgn ingelicht, laten wei
nig of niets uit.
Frankrijk.
Z. H. de Paus heeft de voornaamste
leden van het Fransche Episcopaat ten
Vaticane ontboden, teneinde met hen te
beraadslagen over de kwestie der veree-
nigingen van eeredienst.
«Voorzichtigheid, eendracht, eenheid, en
volstrekte geheimhouding uwer beslissin
gen», aldas luidden voor den ainvang van
de conferentie de aanberefingea vau Z.
H. aan de Bisschoppen van Fraukrgk in
eenen brief dien de H.Vader san mgr.
Amette, Coaljutor van den Pa rijschen
slagen maar kind, is er hier dan iemand
die u hindert Zeg het gerost, wjj zgn bereid
al het mogeljjke voor u te doen.
Dat hebt gjj reeds gedaan, tante, en
ik zou nergens liever bljjven dan hier, maar
ik ben van nacht tot rust gekomen, zoodat
ik weer helder nadenken kan. Mjjne plaats i*
voor het oogenblik niet hier. Allard heeft
mij noodig.
Kosbourg zal u waarschijnlijk voor het
oogenblik niet kunnen z;en, Hélène, sprak
de grjjsaard zacht.
Dat bedoel ik ook niet, oom, en haar
open blik ontmoette vol ernst den zjjne, maar
is het u niet dikwijls wreed voorgekomen,
dat, zoodra iemand van eea misdrjjf wordt
ve;dacht, allen zich ingespannen om zjjne
zchnld te bewjjzen, hem te overstelpen met
vera war nde omstandigheden, die toch evengoed
louter toeval kunnen zjjn, terwjjl geen ster
veling zjjn onsehuid zoekt aan het licht te
brengen.
Berst ktar.veel te laat, mag hij een advoeaat
kiezen, in den aanving verdedigt niemand
hem en toch moet hjj de vreeseljjkite emarten
doorstaan, zich afvragen,ol niet al zjjn vrienden
ja zslfs zjjne naaste betrekkingen hem ver
loochenen
Dat is zoo, maar
Wordt vervolgd.)
i
G0llR4lf.