No. 6325. Donderdag 14 Juni 1906 31ste Jaargang. Het anarchisme. EEN GEHEIM. Wegens het feest van H. Sacramentsdag verschijnt er morgen geen Dummervan deze Courant. B UITEjSLAND. BIMBSL1SD. Pst 8 maanden tooi Haarlem Voor de oTerige plaatsen in Nederland franeo per post Voor het bnitenlaad Afzonderlijke nummers Dit blad veraohgnt dagelijks, behalve Zou- sa Feestdagen Hoofdredaotea r-D i r e et e a r W. KÜPPERS. BUREAU St. Jamitraat. Haarlem. 1 1,20 1,50 2,90 t 0,08 Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer 7l/« Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Diens taanbiedingeu 25 Cents per advertentieh Contant Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitéEtrangèm G. L. DATJBE Co JOHN., f. J ONES SueeParis Slfcs Faubourg Montmartre Na elk der afachnwelgkeaanslagen.die telkens opnieuw de verontwaardiging van de geheels wereld hebben opgewekt wordt andermaal de vraag gesteld, of de misdaad gepleegd is door etn afzonder lijken anarchist, die oit eigen beweging handelde, of wel zjj een gevolg iseener samenzwering. Ons dankt, dat deze vraag vrjj over bodig mag genoemd worden. Neen, die afgrijselijke aanslagen zjjn het werk niet van óan booswicht, die bniten weten van anderen een moordaanslag pleegt die aanslagen zjjn wel degeljjk het werk der saamgezworeo anarchisten, die, door geheime vertakkingen verbinden,volgens een overlegd plan handelen. In de laatste jaren hebben zich de Regeeringen in slaap laten wiegen dooi de scbgnbare werkeloosheid der anarchis ten men heeft zich vergist, al zjjn in eenige landen wetten gemaakt en maat regelen genomen tegen de dynamitarda. Men dacht daardoor de cpropigaid» met de daad» cooals de anarchisten zelvea hanne helsche beweging noemen,onscha- deljjk te maken, helaas de werkelijkheid bljjkt andere te zjjn. De twee aanslage r,met tusjchenr jimte van een jaar tjjds tegen den jongen Ko ning van Spanje gepleegd bewjjzen, dat de rast niet verzekerd is en het kwaad bljjit voortwoekeren. Het valt niet te ontkennen, dat er in verscheidene steden, zoo van Europa als van Amerika, anarchistischs groepen be staan, die ban programma voortzetten, om alle Staatsbegrippen omnr te wer- pto.cn alle middelen daartoe aanwenden. Ds talrjjke dynamistaanslagen, leveren daartan het bewjjs. Men mag vrjj wel aannemen, dat het socialisme beschouwd kan worden als esn kweekschool voor het anarchisme. Zeke re Hipido was immers een der jeugdige heethoolden der socialisten, toen hg in het Noorderstation te Brussel een revol verschot loste op den Prins van Wales, thans Koning van Eogeland. JETjILLSTON. f 1*: [Vervolg.) Die overtuiging doet zoowel u als mijn heer de Rosbourg eer aan, antwoordde Lutier met eene diepe buiging maar zoudt gjj niet gaan zitten Deze toobt schjjni te veel van uwe krachten te hebben gevergd. Zjj liet zich op een tegen den muur staan de ouderwetsche kerkbank neerzetten en vroeg met loonlooze stem En toen, en toen? Toen heb ik mjjne beide veldwachters medegenomen en hebben wjj uw echtgenoot hierheen vergezeld. Zoodat gjj den doode fa ebt zien liggen Ja, mevrouw. Mjjnheer de Rosbourg zeide te vergeefs gepoogd te hebben hem tot het leven terug te roepen en hem daarna weder te hebben uitgestrekt in de houding, waarin hjj hem gevonden had. Breng mjj naar die plek, wilt gij Tot hiertoe heb ik u niet durven vragen, welke kamer bet was; maar dat is kinderachtigheid. Ik ben thans weder sterk. Hjj wierp haar een blik toe. Zjj zag er uit Een vnrig socialist loopt groot ge raar verzeild te geraken in het kamp der an archisten; da minstv gelegenheid is vol doende om den dweeperj onder hen het hoofd geheel op hol te breogen, ea ze te dosi overgaan tot de «propaganda van de daad», Deze zjja de slachtoffsrs van de be rekende raddraaiers, die zich zeiven wd wachten, dadsD te plegen die hen met de juititie in aanraking brengen, 't Is rcoral door de nitdeeling van brochnres en door het beraohte handboek, waarin geleerd wordt, hoe men bommen fa briceert, dat de anarchistische propagan da het meest geschiedt en de socialisti sche meetings en geschriften gieten olie op net vnur. De anarchistische literatuur werkt hoogst verdertsljjk. Wil men het anarchisme met vracht bestrjjden, dan roeie men esrst het socia lisme uit. Het zal onmcgeljjk zjjn het anarchisme doelmatig te bestrjjden, zoo lang er geen paal en perk gesteld wordt aan de revolutionnaire beweging der so cialisten. Op den jongsten Limburgsche Katho liekendag sprak Z.D.H.Mgr. Drehmanns o-m, deze woorden: Sans pear et sans reproche, zonder vrees en zonder blaam. Zonder vrees, voor wie het ook zjj, worde steeds de vaan der Katholieke be ginselen hooggehouden, ten doel hebbend de bevordering der Kath. Actie op zede- Ijjk intellectueel, sociaal en economisch gebied. Die geest, dat geloof, die begin selen maken ons sterk,en zjja wjj daar van doordrongen, dan behoeven wjj niets en niemand te vreezen, dan God alleen. Das zonder vrees en zonder blaam ons hoaden aan den ouden Katholieken stel regel: in necessariis unites; in dabiis l.bartas in omnibus chaiitas eenheid waar 't moet, vrjjheid waar 't kan, naasten liefde waar 'i past, d.i. altjjd en overal. Eenheid waar 't moet, en het moetin de geloots- en de zedenleer, in de on derwerping aan de leiding der Kerk en iu de gehoorzaamheid aan het wereldljjk ge zag in den eerbied en de liefde jegens onze dierbare Koningin en in gehecht heid aan ons enger en ruimer vader land. Vrjjheid waar 't kan; dus vrjjheid van opvatting van onopgeloste vraagstukken; vrjjheid van discasaie bjj gemeenschappe lijke beraadslaging; vrgheid van actie binnen de perken van het algemeen be lang van recht en billjjkheid. Maar naastenliefde overal,inzonderheid alsof zjj op het punt stond het bewustzijn te verliezen. Zoudt gjj niet beter doen met te wach ten tot morgen. Gg hebt heden reeds te veel van uwe krachten gevergd. Neen, neen, ik wil moedig zjjn. Ik bid u, geleid mjj daarheen. Lutier verzocht hsar thans de trap te be klimmen, die naar de eerste verdieping voer de. Hg liep achter haar san, zonder haar een seconde uit het oog te verliezen, gereid haar in zjjn armen op te vangen, zoodra zjj wan kelen mocht, maar zjj klemde zich aan de leuning vast en kwam boren, waar hjj haar voorging] op eene aan het uiteinde van het portaal uitkomende deur en deze ontsloot. Wil even wachten, zeide hjj ik zal eerst de zonneblinden openen. Het was een groot vierkant vertrek, waar de Rosbourg1! gewoonlijk diengene onder hunne gasten lieten logeeren, die het meest op rust was gesteld. Het einde der wereld, had Hélène meer dan eens lachend gezegd. De kamer was goed, maar niet overdadig gemeubeld. Een groot ledikant, met donker- roode gordijnen, verleende thans iets sombers aan het geheel. Zoodra het daglicht binnenstroomde en de jonge vrouw den drempel overschreden had, weee de burgemeester op den met koperwerk versierden haard, of wat in Frankrjjk ten onrechte dien naam ontvangteen open stook plaats, bestaande uit eenrooBter en daaronder een fraaie, groote kachelbak, ter breedte van naastenliefde ia de vergaderingen, naas tenliefde in hst gesproken en geschreven woord, naastenliefde in gansch h3t maat schappelijk samenzjja, naastenliefde in geheel hst sociale streven. Belgie. Koning Leopold heeft in zake den Congo zjjne sonvereine wilsbeschikkingen wê8r eeas aitgesproken en dat in de groote pers dit Koninkljjke woord niet onbesproken bljjft, bljjkt sedert eenige dagen oit de citaten, aao kolommenlange artikelen en beschouwingen ontleend. Laten wjj oaze lezers in het kort des aan gaande inlichten. Er heeft een rapport het licht gezien ovrr jden arbeid van d.9 ond^rzoekinga- commissie in zake dea Congrstaat. Bjj dit rapport zjjn twee brieveo ge voegd, waarin de sonverein van dianStaaat zjjn goedkeuring hecht aan de maatrege len, die hem zjja voorgesteld. Hjj eischt uitdrukkeljjk voor zichzelf het bezit van den Congo-staat op, die verkregen is door zjjn werk en nit zjjn eigen middelen. Inmenging van bniteiataaadera zon wed nechteljjke aanmatiging zjjn: hjj hoopte, dat België den Congo zal over nemen met zjja lasten ei voirieelen, zoodra daarvoor het oogenblik zal zjja gekomenhjj komt op tegen het denk beeld vaD een verantwoordelijke regeering of een Congoleesch parlement, dat hjj onaannemeljjk acht. Hij vraagt hooge credieten ter bestrjj- ding der slaapziekte, herinnert aan de aLchaffing van het tractaat, waarbjj in voer van alcohol werd verboden en deelt mee, dat er een leaning zal worden uit gegeven, naarmate de behoefte daaraan zich zal doen gevoelen. Rusland. De gespannen voet tusschen Doem a en Regiering moet catanrljjk verlammend werken op het grootste hervormingswerk, dat met zooveel ophef werd aangekon digd. Reclame is het wachtwoord van onzen tjjd, maar met reclame alleen kan men eene naar hervorming snakkende natie niet tevreden stellen. Woorden, groote woorden, kunnen mooi zjjn en pakken, maar wat heeft men er aan, wat nut wer pen zjj af, als zjj niet in daden worden omgezet Integendeel er kunnen heillooze ge volgen nit voortkomen.Voor Rusland zelfs eens nieawe* revolatie. Er komen telegrammen met betichten van ernstigen aud nit den Kaukasn», dit aan den vooravond schjjnt te s'aaa van een nieawe revolatie. Ook in de Krim doen zich kenteekenen van een oproeri- gen geest voor. Ea ten slotte heeft zich in Polen een ware moorden-epidemie geopenbaard. Toch werken de krjjgsraden hard en talrjjke doodvonnissen zjjn te Warschau, Riga en St., Petersburg uitgesproken. Zelfs heeft te Warschau een terechtstel ling plaats gehad,en zalks na hel plech tige protest van de Doema tegen alle nieawe terechtstellingen. Al deze feiten,benevens de houding van de Doems, de interpellaties goedkeuren de betreffende de officiëele misbruiken, strekken tot h«t vetwjjderen der ,Doema van de Regeering en tot het aantoonen van de onmogelijkheid om den hnidigea toestand te bestendigen. Men zegt dat Goremykine den gehee- len naoht van Vrjjdag op Peterhoff is gebleven. Zjjn bezoek heeft tot resultaat gehad het zenden van instructies aan alls gouverueuri, waarbjj hnn uitdrukkeljjk gelaBt wordt, al huu krachten in te span nen om de revolutionnaire propaganda den kop in te drakken. De gouverneurs maakten daarop pro clamaties openbaar, waarin het onlange door 14 afgevaardigden geteskeade ma nifest wordt hekend gemaakt, en waarin wordt verklaard dat de Regaering den wensch koestert om zich met hetwelzjjn der werklieden bezig te honden en dat, ofschoon zg de agrarische voorstellen bjj de Doema ingediend, afkeurt, men daar uit niet moet besluiten, dat zjj ongeneigd is, haar best te doen om aan alle ba- langhebbenden voldoening te verschaffan. Maar het land is reeds te lang met beloften gepaaid, ea men moet niet ver wachten, dat dergeljjke verzekeringen voldoende zjjn om teo crisis ta voorko men, die onherroepeljjk zon volgen, wan neer het bureaucratisch kabinet aan het bewind bleef. De zaken verwikkelen nog meer ten gevolge van alarmesrende berichten ten aansien van de ontevredenheid, die in het leger veld moeten winnen, en zelf* onder de troepen van ds garde, te St.Petersbarg in garnizoen, Azië. De botsingen tusaclun de Katholieke Armeniërs en de aanhangers van den Is lam zjjn geen nieuwigheden, voor wie de gebeurtenissen van den dag geregeld volgt. Men wachte zich echter de be- rich'en desaangaande nit de godsdieost- looze pers te patten, die zoo liohteljjk aan den onwil van de zjjde der Arme niërs tegenover den Islam de betreurens waardige en meeat bloedige conflicten to?schrjjft. Wjj die weten, hoe de belij ders van den Islam tegenover de Arme niërs optreden en hoe fanatieke oogmer ken en herhaalde bloedbaden daaraan ten grondslag liggen,weten tevens,hoe wettige zucht naar zelfbehoud iu den elleraiter- den schoorsteen, die Van koperen leeuwen koppen en randen was voorzien. Daar rustte, hij mompelde Lutier. Kunt gjj mjj de houding nog beschrij ven Hjj lag voorover op een paar pas af- stacd van don haard. Voorover? En zjjn gelaat? klonk het met eene lange rilling. Is het wel noodig, dat alles te verne men vroeg de burgemeester op eerbiedigen toontedenk mevrouw, dat het noch dien man tot het leven terugroepen, noch mjjnheer de Rosbourg helpen kan. Alles, alles wat dit vreeseljjk geheim betreft, moet ik weten I Het zjj zooZjjn gelaat was afschuwe- ljjk verwrongen, hetzij dm door doodsangst of door vrees voor zjjn moordenaar. Opeens keerde Hélène zich haastig naar hem om. En is u dat n:et vreemd voorgekomen riep zij uit. Men beweert immers, dat hij van achteren getroffen washg heeft dus den dader niet zien naderen. Hoogstwaarschjjnljjk nietmaar den dolkstoot behoeft hem niet aanstonds te heb ben gedood en zieltogend kan hjj zoowel vrees voor zjjn vijand hebben gevoeld als angst voor het naderend einde. Dat is zoo, mompelde het arme vrouw tje, een nieuw dwaallichtje van hoop ziende verdwjjnen. Is er verder niets, in het geheel niets, dat u raadselachtig voorkwam, toen gij hier bevondt Alles is geheimzinnig in deze zaak, mevrouw, wat ik mjj niet verklaarde, was de hoogte van de wond, maar hoogst waarschjjn- lijk zouden de leden der justitie mjj uitge lachen hebben, als ik met zulk een bagatel aangekomen was, zoodat ik mjj wel wachtte, die opmerking uit te spreken. Ik d6el haar u dan ook alleen mede, omdat gjj er later misschien den advocaat van uw echtgenoot op zult kunnen wjjzen. O l ik dank u, ik dank u voor de minste inlichting, die hem verdedigen kan l riep Hélène uit, hem een blik toewerpend, zoo vol erkenteljjkheid, dat Lntier ontroerd de oogen afwmdde. De hoogste der wond, zegt gjj Ja, de doode was buitengewoon lang, en ik behoef u niet te herinneren aan het feit ,dat mjjnheer de Bosbonrg slechts een m ddelmatige lengte bezit, msar zelfs ik, die langer ben dan hjj, had dien stoot on- mogeljjk kunnen brengen, tenzjj dat de man op een stoel gezeten ware geweest, of te bed had gelegen. Nu kon men duidelgk aan het ledikant bespeuren, dat er niemand op had gerust, en wat den atoil betreft, er waten hier niets anders dan deze fauteuils met hooge ruggen. Het is mogeljjk, maar niet denkbaar, dat de dader de tegenwoordigheid van geest gehad zou hebben den stoel, waarop de man gezeten had, uit bet vertrek te verwjjderen. Op der geljjke kleinigheden zal men, dunkt mjj, op zulk een oogenblik van spanning niet let ten. sten nood ,de Armeniërs naar verweer middelen grgpen doet. Uit Tiflis wordt gemald, dat te Eriwan een vechtpartij tnsschen eenige Moham medanen en Armeniërs heeft plaats ge had, tengevolge waarvan er een paniek ontstond onder de bevolking. Uit de hui zen en op straat werd geschoten, en de troepen herstelden met moeite de orde. Elf Armeniërs en twee moBlims werden bjj de opstoctjes gedood en 16 menschen gewond. Eenige onruststokers zjjn in hechtenis genomen. Amerika. President Roosevelt treedt in 1908 af. Das nog twee jaren zit bjj rustigjes in het Witte Hnie geherbergd, zal een op per rlakkig lezer oordeelen. Maar wie de Amerikasnsehe verkiezings woede kent, met al haar toebereidselen en voor-ma- nonvres zal er anders over denken. Nu reeds gaat het lieve leventje een aanvang nemen, en nit de berichten, die ons des- saogaande van overzee bereiken, valt ge makkelijk af te leiden, dat er spanning heerschen zsl in de mooie presideatswo- ning te Washington. Behalve in Missouri hebben ook in Ar kansas, Znid-Dakota en Indiana de de- mocratea besloten, voor de Amerikaansche presidentsverkiezing van 1908 Bryan op nieuw taodidaat te stellen. Ojk in andere Staten der Unie moet de beweging ten gaaste van Bryan ste k toegenomen zjjn, vooral omdat de con servatieve democraten bang zjjo, dat de uiterste linkervleugel hanner partjj te veel invloed zal krjjgen ea Hearst op den voorgrond zal brengen. Bryan onderueemt, geljjk men weet, op 'coogeablik een reis om de wereld, maar hjj wcrJt begia Aagastas te New York terugverwacht. Er is reeds een fessteljjke ontvangst voor hem in voor bereiding. Parlementaire Maandag- ho aders. De leden onzer Tweede Ka mer hebben in de laatste dagen reeds herhaaldeljjk kleine tereohtwjjzingen van de sgde der Pers opgeloopen wegens: Katnerverzaims of abientcïsme. Maar die kleiae terechtwijzingen bljj- ken geenerlei indruk te maken, ea toch, voor de kiezers bljjven zjj geea geheim. Maandag was het mat bet wegblgven heusch sl te bont. Bjjna de helft echten de voorkeur aan een zomer wandelingetje in het Haagsche Bosch ta geven boven een zitje in het Binnenhof. Om kwsrt voor twes waren ruim 50 leden bgeenget'ommeld en big moedigen friech werd de zitting door den voorzit ter open gehamerd. De heer Limbarg verdedigde 'a amendement. Esn klein Neen I riep Hélène levendig uit, en in deze ksmer hebben nooit gewone stoelen ge staan; er waren slechts fauteuils. Welnu, dan geloof ik zeker, en ik ben bereid mjjne meening voor de rechtbank uit te sprekep, dat de moord moet sjjn gepleegd door iemand, die minstens een hoofd boven mg uitstak, tenzjj dat de ongelukkige voorover op tafel lag te slapen. Ik ben u onuitsprekeljjk dankbaar na deze inlichting. Gjj weet niet wat het is in den blinde rond te tasten zooa's ik doewe tende dat mjjn echtgenoot onschuldig is en toch alles als een aanklacht tegen hem ziende oprjjzen! Zeg mjj zonder omwegea, mjjnheer, welken iodrnk zjjne houding op n maakte? Den gunst'gste mevrouw, verklaarde de burgemeester zonder aarzelen, hjj was bleeker dan gewoonljjk, maar volkomen bedaard en scheen in het geheel niet op zjjne inhechtenis neming verdacht te zjjn geweest. Toen daartoe overgegaan was, verloor hjj voor het eerst zjjne zelfbeheersching, en riep hjj ons toe, of wjj dan allen krankzinnig warenmaar reeds kort daarop werd hjj weder kalm en zeide, dat wjj spoedig onze dwaling zouden be treuren. De jonge vrouw was zoo ontroerd, dat zjj een oogenblik moest wachten, alvorens op nieuw te vragen: Wordt vervolgd.) HMRllHI CKltfT. )aaêlaó VOOT cftoord- en S/uió'éCollanó. ABOHMBMBMTSPBIJS AGITB MA HOM AGITATE PBUB DEB AS VBBTHHTIEH.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1906 | | pagina 1