No. 6332.
Zaterdag 23 Juni 4906
34 ste Jaargang,
HbagBlaö voor éflooró- on Suió-dCollanó.
Advertentiën
Jansstraat 25
Iets over den Congo.
EEN GEHEIM.
Zij die zich vanaf he
den als abonné op de y Nieu
we Raarlemsche Courant v
of het ZONDAGSBLAD op
geven, ontvangen de tot 1
JULI a.s, verschijnende num
mers GRATIS.
Ingezonden Stukken en alles
wat op dit blad betrekking
heeft, alleen en uitsluitend
te bezorgen
tegenover de
cfiióóerstraaf.
BlTITE.NLAiü D.
Per S maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet
Voor het buitenland
JJxonderljjke nummera
Dit blad versohjjnt dagtlijkbehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re daoten r-D irectenr W. KÜPPER8.
BUREAU St. J an tramt. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0.08
PBIJBDBBAOmmvnX.
Van 1 0 regelt ..4 SO O en kt
Elke regel meeri t J*/t
Groote lettert worden berekend naar plaataroimte.
Diemtaanbiedingen 25 Genti per advertentieh Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtranoèm
fl. L. DA UBE Sr Co J QHN.% F. JONES Suoe. Porie Slftti Faubourg Montmartr»
In alle landen ie de brief van Koning
Lfopold orer zjjn Cocgoleeseh bestuur
zeer slecht onthsald. De vreemde mogend
heden zgn verwonderd en verontwaardigd,
omdat hun vlakaf gezegd wordt, dal zjj
in Congoland niemendal te zeggen heb
ben.
«Wel hoel zoo roepen zjj; Leopold II
is door da mogendheden van Europa
aangeste'd om het zwarte land te be
schaven. Hg is onze gemachtigde; en
nn durft hg te beweren, dat er ons niets
van aangaat! Nog nooit is er iemand
zoo ondaukbaar geweest jegens zjjne
weldoeners, enuitdagend ten opzichte van
Europa.»
Het zjjn de Engelschen bjjzonderljjk,
die alzoo spreken.
lolden grond zon het heel wel kunnen
gebeureD, dat Engeland zich bitter, wei
nig over de beschaving van Congoland
bekreunt, en dat het met al zgn geroep
en getier er alleen op uit is, het geld
dat nn in den zak des Konings vloeit,
{Vervolg,)
l)e identiteit van het slachtoffer was be
wezen. Twee vertrouwde personen hadden in
hem den dokier van den gebrekkigen knaap
herkend. Verder stond voor haar vast, dat hjj
dienselfden knaap was komen zoeken, dat dit
het eenig doel van zjjn tocht hierheen was
geweest.
Jacob Vernet had bljjkbaar de overtuiging
der lieden uit de streek gedeeld, dat het
geslacht der Xantrailles was uitgestorven, maar
waarom was dit zulk een slsg voor Bertier
geweest f Al had hij den zieke misschien har
telijk lief gekregen, na dertig jaar moest die
gehechtheid te zeer zijn verflauwd om door
het bericht van zjjn dood verpletterd te wor
den.
En waarom had hjj dat geld bjj zich ge
had Dreef de dankbaarheid tot den vader
er hem toe den zoon een vermogen te
schenken? Ook dit wasonwaarschjjuljjk. Wat
te denken Hoe te verklaren,dat die som ver
dwenen was, dat hij het huis bissen had
kunnen komen, dat men hem daar had ver
moord 1
in zjjaen zak te doeu stroomen.
Overigens is het, naar ons inzien, vol
strekt zeker, dat Leopold II aleer zoo
eenen gebisdendon toon aan te slaan, zich
met de verschillende regeeriogen van
Earopa verstaan heeft. Uit al dien vreem
den bluf zal er niets, hoegenaamd niets,
voortkomen.
Maar of de Belgische onderdanen van
den Koning ook zuilen moeten zwjjgen,
dat is eene andsrejkwestie.
Met minachting spreekt de vorst over
het geld, dat ons land hem verschoten
beeft, en van andere overgroote
diensten maakt hg zelfs geen gewag.
Zoo iets gaat over zgn hout.
In 1901 is de Koning slim genoeg ge
weest, om niettegenstaande zgn machti
ge hulp, die hg hier voor ïgnen Cocgo
gevondeu had, België te doen verzaken
aan zga duurgekocLt recht van toezicht
op de Congoleesche financiën. Maar bjj
heeft niet kuunen bekomen dat ons laad
zjjn9 rechten op dea CoDgo zelf zou af
staan. Daarom moet het wel verstaan,
big ven, dat wg geen katten in zakken
koopen.
De Koning heeft goed praten datBal-
gië tegenwoordig geene rechten op Con
go bezit, eu dat het aaa hem alleen toe
behoort de voorwaarden ts stellen, die
de overname] van het zwarte land mo-
geljjk kannen maken.
Hg scbjjnt te vergeten, dat hetgeen in
vorige overeenkomsten bepaald is, zoo
niet stillekens kan weggegoocheld wor
den.
En van welke voorwaa'deu wil hij n°
juist spreken
Ia zjjaen brief staan zjj rolgender wjj-
ze opgesomd:
1. de verplichtiog al de verbintenis
sen vau den Staat, ten opzichte van derde
personen, te eerbiedigen;
2. de verplichting ook al de bepalin
gen, waardoor de Koning aan de in
boorlingen, grond bezorgd heeft, te
eerbiedigen; cok alles te eerbiedigen waar
door hg in menschlievende of gods
dienstige werken voorzien heeft en ook
nog alles waardoor hg het Domein d*r
Kroon en het Nationaal Domein gesticht
heelt.
3. de ve p'.ichting nooit eenen maat
regel te nemen, di9 de inkomsten dier
verschillende instellingen zou verminderen
zonder hnn eene geljjke vergoeding te
verzekeren.
Dat wil zeggen, in andere woorden
Neen, neen, het geheim bleef te ondoor
dringbaar dan dat zjj het ooit in hare zwak
heid op kou lossen. Al haar liefde was mach
teloos, en op eens vernietigd door het bewust-
zjjn, wierp zjj zich voor de bank op de
knieën en smeekte God een wonder te doen,
te verrichten wat zjjzelve niet vermocht, de
onschuld van haar echtgenoot te openbaren.
Toen zjj eindelijk, tot kalmte gekomen door
haar gebed, weder overeind was, ontstelde zjj
achter haar stond een man.
Maar hjj zag er geenszins schrikwekkend
uit. Hjj had zelfs het huofd ontbloot en zjj
herkende het knorrig, maar toch zoo'n braai
gelaat van den ouden tuinman.
Gjj h:er, mjjnheer Vernet? stotteide
Hélène.
Mevrouw moet het mij vergeven, ant
woordde de grijsaardmaar toen gjj daar
straks vertrokken waait, kon ik geen vrede
met mjj zeiven vinden. Ik had u niet alles
gezegd.
Niet alles klonk het sidderend.
Neen, want mgn wrok tegen de politie
of beter gezegd mjjne vrees, nog ooit iets m t
haar te maken te krjjgen, deed mjj maar
liefst zoo weinig mogeljjk vertellen, maar ik
heb later bedacht, dat mevrouw toch voor
een hard geval stond en dan rog zoo jong
en zoo geheel alleen, zonder kinderen, om
baar wat op te beuren, kortom, ik werd boos
op mgzelf. Ik geloof daarom wel niet, dat
wat ik gezien heb, haar veel helpen zal,
maar wil toch niets meer voor haar achter
houden. Dat zou niet zoo mooi zjjn.
«Later wil ik wal Congo aan België
overlaten, tmar op voorwaarde, dat Bel
gië niet «zjjoeo» maar «mjjnen» wil er
zal doen, zelfs na rnjjne dood.
Al hetgeen ik gosd vind over Congo
land te besluiten, zelfs de lasten, die
ik den Staat wil opleggm, moet België
blindelings aannemen. Anders is er niets
te bekomen».
Nooit kan Bdg zoo iets goedkeuren,
want de heerschappij over Congoland
sou geene ware heerschappij zÖ°t vermits
bjj voorbeeld een overgroot deel van den
grond, de twee domeinen van de Kroon
en van de Natie, voor goed aan den wil
der Belgen zonden onttrokken big ven.
Wat beteekent dat
Of wel Congo wordt eene Belgischs
kolonie, en dan is het belachelijk zulke
grenzen te stellen aan het beheer van het
lendof wel Congo wordt geene Belgi
sche kolonie, en dan is de grootsprekerjj
over 'sKoaings mildheid ten minste over
bodig.
Wat houden tea anderen dit zooge
zegde verbintenissen van den Staat, ten
opzichte van derde personen, joist in?
Eenmaal is het geheim over zulk eene
verbintenis moeten onthuld worden, en
het was in 1895, toen Coagoland zgn
eigen woord verbroken, en bjj de
Browne de Tiège vjjf milloen schold ge
maakt had. Die schnld heeft België dan
betaald. Zgn het wederom zoodanige
Verbintenissen
Sedert 1895 moet er in Afrika veel
veranderd zgn.
In dat jaar vroeg Leopold U dat de
Belgische Kamers zonder dralen voor de in-
ljjring van Congo zouden stemmen, en er
eene Belgische kolonie van maken.
Plotseling trok de koning zgn wets
voorstel in, en sedert dat oogenblik
hoort men Bpreken van overgroote wiisten
die opgestreken worden, en van over
groote domeinen, die hier in België met
Afrikaansch geld aangekocht zjjn.
Na is er sprake van verbintenissen je
gens derde personen, en van de twee do
meinen der Kroon en dar Natie, die vcor
eeuwig aan België's beheer moeten ont
trokken wordeo.
Wie kan dear wijs nit worden?
Er moet licht komeD, want anders
ware het hoogst onvoorzichtig de finan
ciën van het land, om zoo te zeggen, blin
delings met lasten te bezwaren.
Zal er meer licht schjjnen
Dat weten wg niet, want gelgk altjjd,
Oja, zeg mjj allesriep de ongeluk
kige uit, die hem met wjjd opengesperde
oogen bad aangehoordGod zegene u voor
dat besluit, of bet mjj baten moge of niet.
Ik heb het laten voorkomen, alsof ik
dokter Sertier het laatst aan de heg van mijn
tuin had gezien, hernam de man ontroerd,
Ja, was dat het geval niet
Neen mevrouw. Toen ik hem op zulk
eene wonderljjke manier zag verdwjjnen, werd
ik nieuwsgierig, wat toch anders mjjn gebrek
niet is. Die man is nooit geweest als ieder
ander. Toen hjj vroeger den jonker behandel
de, hield ik hem voor een bed ieger, die
evenmin als de audere professoren raad voor
het arme kiud wist, maar hier liefst een lui
leventje leidde en daarvoor goed betaald werd.
Ik heb indertijd zoo iets gehoord van dui
zend gulden in de maand. Nu, ofschoon ik
hem geen knip voor zjjn neus waard achtte,
al in die oagen kon ik niet nalaten hem na
te zien, als hjj langs mjj heen was gekomen.
Hjj boezemde mjj belang in, al kon ik er de
reden ook niet van begrjjpen. Hjj was zoo
geheel anders dan ieder ander. Datzelfde was
ook nu weer het geval. Vroeger zag men hem
zooals nu, altjjd opdagen, wanneer men er
het minst op verdacht was geweest. En nu
ook weer werd ik als het ware gedwongen
hem te volgen, maar ik schaamde "mij over
mjj zeiven en droeg er dus wel zorg voor dat
hjj mjj niet zag. Zooals mevrouw weet, loopt
er kreupelhout lmks van dien weg. Dat was
ook reeds in die dagen het geval en ik sloop
daar achter heen. Ik hoop, dat mevrouw mij
als er spraak is over Congo, is het woord
aan den koning.
Spanje
De ambteljjke Correspondents de Es-
pana maakt bekend, dat er bg den bom
aanslag te Madrid in het geheel 15 bur
gers gedood en 70 gewond zjjn.
In het lgk van een der gedood* paar
den heeft men niet minder dan 28 pro
jectielen gevonden.
Rusland.
Hoezeer de tgdiogen uit het Czarenrjjk
niet zelden elkander tegenspreken en zoo
doende den aandachtigen lezer in onze
kerheid laten, valt er nochtans nit te
besluiten, dat het er nog netelig in het
Rjjk des Czaren uitziet. Er schemert zelfs
door de onzekere berichten geen glimpje
hoop, dat het naaste verschiet tot eene
bevredigende oplossing zal geleid wor
den.
«De laatste steun van de dynastie is
de constitntioneele democratie», moet ge
zegd zgn door iemand, die op de hoog
te is van wat in en om Peterhof voorvalt.
Die woorden zgn kenschetsend en tra
gisch ia hooge mate.
Het ministerie moet dus gaan, vrjj-
wiilig of niet. Ea worden vervangen door
ean nieaw, hoofdzakelijk uit Doema-leden
bestaande. Gebeurt dit niet, dan is alles
te verwachten.
En nog steeds sluipt daartegen in het
gerucht rond, dat de Doema zoa worden
naar huis gestuurd of geaegeerd. 'n Nieu
we revolutie das, als onvermjjdeljjk ge
volg. Erger 'c Heet, dat meer dan hou-
deid leden van de Doema een quasi-pa-
triotisch getint anoniem schrgven hebben
ontvangen, waarin wordt verklaard, dat
meu gereed is, om dt Doema, een
bron van verraad te doen verdwjjoen.
't Is niet moeiljjk, na te gaan, van welke
zjjde die wind waait.
Vooral de leden, die radicaal getinte
redevoeringen hebben gehouden, kregen
een dusdanig schrgven in handen.
Het ministerie moet dns gaan. Maar
zal daarloor de toestand ge wjjzigd wor
den Wjj gelooven van neen, want om
tot een ge wijzigden toestand te komen,
is er noodig, «óór alles en in de eerste
plaats, dat de Czaar en zgne raadslieden
van goeden wille zgn.
De «Temps» verneemt uit Sint Peters-
burg dat de ministerpresident Goremykhi-
ne 't ontslag van het geheele ministerie
aan den Czaar heeft aangeboden. Men
zou een poging doen bg den Czaar om
Mouroutzeff, dea Doemapresident, tot Mi
nisterpresident benoemd te krggen.
En de Doema? Zal zg ontbonden wor-
dea Dit is zeker, het Hof en Nicolaas'
gunsteling loopen met de Doema niet bjj-
daarom niet zal minachten?
Neen, neen, beste vriend. Het was heel
onschuldig, maar ga voort. Zjj hing letterljjk
aan zijne lippen.
Zou dit het afgebeden wonder zjjn
Ik liep vlug vooit en hjj scheen lood
in de schoenen te hebben, hernam de man .-
zoodat ik hem spoedig in zooverre had inge
haald, dat ik hem een eindje] voor mjj
uit rag gaan. Hier in den omtrek heb ik
heel wat oude menschen gekend, die onder
den last van hnnne jaren gebogen gingen,
maar nooit nog zag ik iemand, die zich met
zooveel moe te voortsleepte als die man. Hjj
stond telkens stil, om zich het zweet vau 't
voorhoofd te wisschen, en toch was het een
koele avond.
No dan, hjj kwam eindeljjk aan het hek
Noirville en na opnieuw stil te hebben ge
staan, liep hjj de oprjjlaan door.
Eu gjj zijt hem ook toen gevolgd.
De oude knikte toestemmend.
Gjj ziet wel, mevrouw, als ik dat aan
de politie had durven zeggen, dan had men
mjj dadeljjk als den moordenaar opgepakt.
Mjjnheer de Roabonrg kende hnnne streken
nog niet, anders had. hg 't gerecht eok nooit
gewaarschuwd. Die heeren zjjn te dom om te
begrijpen, dat een misdadiger zich niet zelf
bjj hen aanmelden gaat.
Verder? O! ga toch verder met uw
verhaal
Ik hield mjj goed schuil, hervatte de
tuinman: hjj zag mjj in het geheel niat, of-
ster weg, en m9n behoeft geen waarzeg
ger of profeet te zgn om zonder reserve
te voorspellen, dat er onder de oogen-
blikkelgke omstandigheden aan geen toe-
naderiug valt te denken.
In plaats van haar niteen te drijven,
heeft de Regeering besloten, haar ge
woonweg te boycotten. Alle ministeriëele
wetsontwerpen zgn ingetrokken. Men stelt
op het oogenblik een manifest op, waarin
de Doema bg bet volk aangeklaagd eu
vooral het agrarische programma aange
vallen wordt.
Op Peterhof heerscht de grootste ver
warring, ten gevolge van de ernstige be
richten nit binnen en- en buitenland.
Als laatste wanhoopsmiddel zal men
Witte roepen.
Ea daa?
Men vergete niet, dat Witte nog pas
de tengels van het bewind heeft losge
laten en bg, evenmin als Gorymkhine,
er in heeft mogen slagen, den oproeri-
gen geest aan banden te leggen en Volk
en Czaar nader tot elkander te voeren.
Het begint er inmiddels weder hache
lijker dan tevoren ait te zien.
Zelfs onder de anders zao volgzame en
Ijjdzame kozakben begint het nn tot uitin
gen vau ontevredenheid te komen.
Het 136e Donsche kozakkearegiment
hestt aan de Donsche Doema-leden het
verzoek gedaan den minister van oorlog
de vraag te stellen, wat de regeering ten
aanzien der kozakken denkt te doen
of dezen na nasr huis gezonden zallen
worden of wie anders voor de zonder
middelen achtsrgeblevea vrouwen en kin
deren zal zorgen.
De Donsohe kozakken verrichten nu
al drie jaren een iaspannenden politie
dienst.
Twee sotniën hebben rseds geweigerd
verder dienst te doen.
De Orenburgeche kozakken hebben
besloten het verzoek der Donsche te
iteanen, die van Twer nemen nog een
1 afwachtende houding san.
J Tasschen deDoemaleden die een dreig
brief ontvangen hebben, noemt men Mou-
romtaeff, voorzitter der Doemaverschei-
dena invloedrijke leden en talrjjke boe-
renafgeraardigden, die revolationnaire
redevoeringen uitgesproken hadden.
frankrijk.
De Bisschoppelijke bjjeeokomst bg Kar
dinaal-Aartsbisschop Richard, waarom
trent men nog altjjd de beslissingen te
gemoet ziet, heeft reeds ééi resultaat
van groote bsteekenis opgeleverd.
En wel ditzjj heeft een dsurzamen
band gelegd tasschen Mie Fransche die-
cesen.
Dit kan niet andera dan aan de Ka
tholieke zaak in Frankijjk bevorderlijk
zgn. Ter bevestiging van het bovenstaan
de diene het navolgende
Naar de «Figaro» en de «VeritéFran-
eehoon hjj nn en dan angstig rondblikte
totdat hjj dicht bjj het huis gekomen was
Waarlangs ging hjj binnen? riep
Hélène met trillende neusvleugels vooruit
springend.
Dat zou ik u Biet weten te zeggen, ik hoor
de pas na den moord, dat bjj in huis was
geweest.
De jonge vrouw zonk op de bank terug.
O 1 stamelde zjjGjj hebt hem juist
op het gewichtigste oogenblik uit het oog
verloren.
Ik kon ook niet weten, dat er zooveel
aan gelegen zou zgn, mevrouw, stotterde de
man, diep bewogen met de wanhoop, die zoo
duideljjk uit haar jeugdig gekat ea gansche
houding sprak en buitendien ik kon ook
niet anders handelen, dat zult gjj spoedig
zien.
Ga voort. Waar bleef hjj op eens
OIk verloor hem nog niet dadeljjk
uit het oog. Er gebeurde zelfs iets heel
vreemds.
Iets vreemds herhaalde zgne toehoord-
ster ademloos.
-Ja. Ik dacht eerst, dat hij op de voor
deur zou toeloopen en daar aan schellen, maar
d8t deed hjj niet. Hjj zag zeker, dat het ge
heele huis gesloten was en dat er dus niemand
eou wonen.
Wordt vervolgd.)
NIEUWE IHARLEISCIE tOIKtVT.
ABONHB KBNT8PBIJ B
AGITB KA NOK AGITATE
1EI/ILLETON.
SI.
