No. 6337.
Zaterdag 30 Juni 1906.
3Isle Jaargang.
ti)ag6laó voor <3tooró- en SCuió-dioIlanó.
Kiesrecht-wijziging.
DE TELEFOON.
Zij die zich vanaf he
den als abonné op de Nieu
we Haarlemsche Courant u
of het ZONDAGSBLAD op-
geven, ontvangen de tot 1
JULI &.s. verschijnende num
mers GRATIS.
Wegens den feestdag
van de X HL Apostelen Pe
trus en Paulus zal deze cou
rant morgen niet verschijnen.
B U IT i4:\ 1, AS ÏT
BINNENLAND.
Per 8 meenden voor Haerlem i
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet
Voor hek buitenleed
Afzonderlijke
Dit bied versohjjnt degelijk»behalTe Zon- en Feestdagen
1,20
1,50
2,00
0,08
H o of d re d e'o t e u r-D i r e et e n
BUR1AU St. Janaatreat
r W. KÜPPERS.
Haarlem
Ven 16 regel»50 Gent*
Bike rogel meer 71/»
Groote letter* worden berekend neer pleataroimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gent* per edvertentieh God tut
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangim
O. L. DA ÜBE Co JOHN., f. JOJVES Suoc. Pari» 3lit* Faubourg Monfmartrt
Kieswet en kiesrechtkwestie hangen
tegenwoordig in de lacht: geen dag gaat
er voorbg, of er wordt bier of daar over
kieswet en kiesrecht gesproken of ge
schreven.
*t Zit in de lucht, zeiden we. Men kan
niet ademen, zonder gewaar te worden,
dat op 't oogenblik odzo olitieke lucht
zwanger is van een onweer, dat binnen
eenigen tjjd zal nitbareten.
*t Zal er wel van komeD.
De beweging, die er op het oogen
blik in deze gaaDde is, is begonnen door
de socialiiten en vrijzinnig-democraten-
Die verlangen algenoin stemrecht voor
ieder man en vrouw, die een bepaalden
leeftjjd bereikt hebben. Verdere eischen
worden niet gesteld.
't Zon een kleinigheidje zyn eenewet
samen te «tellen, die aan hun verlangen
voldted.Maarivronwenkiesrecht daar,trekt
nog menigeen den neu* voor op. En dan
iedereen, zelfs de schunnigste landlooprr
die mit «de doos» weet te big ven, be
giftigd met ein stembiljet, neen, dat
gaat er bjj ons nog niet in. De heercn
vac links weten dat trouweos ook zeer
goed. DBBrom hebben zjj zien gedaante
krijgen, dat de tegenwoordige Regeering
op haar werkprogram beeft gep'aatst
Wijziging van artikel 80 der Grondwet.
Komt deze wjjzigicg tot stand, dan
kan de gewone wetgever de kieewtt voor-
JMXjILLET O N.
stellen of veranderen. Nu, zoover is het
nog cie', maar zoover zou het toch kan
nen en zal let misschien wel komen.
Ir.tusscheD, nu het vooraitzicht op eeoe
behande'irg onzer kieswet- en kiesrecht-
aang( leg9nheden in de Kamer lameljjk
nabjj begint te komen, komt er bjj ons,
Katholieken, leven ia de brouwerg.
En zeker niet voor den tgd.
Immers, komt eenmaal het onderwerp
in de Kamer ter sprake, dan dienen wig
of althans ocze vertegenwoordigers ge
heel op de toogte te zgn met het
het standpunt, wsarop zjj zich moeten
plaatsen.
Er bestaat bjj ons volst ekt geene een
stemmigheid in deze materie.
Er zjjn er onder ons, die nog steeds
b-jammcran, dat onze kieswet zoo raim
gelegenheid heeft gegeven voor kiezers-
kweekerjjen die gaarne den toestand van
voor twintig jaren op feiesr chtgebied
zouden terogzien: conservatieven in merg
en been.
Daar zjjn er ook onder ons, die ia
dit geval slechts eene grens trekken
mogen wjj «als Katholieken» deze wet
steunen?
Hiernevens etaan zjj dia met een open
oog voor de behoeften van onzen tjjd te
geljjker tjjd een helderen blik paren op
den toestand van het oogenblik en inzien
dat wjj, ook al wilde* we, een wgzigit g
der kieswet Diet kannen tegenhouden.
Op den duur althens niet,
Zjj hebben daarom het oog gevestigd
op het wenscheljjke en bereikbare van
eene toekomstige regeling. Zjj nemen o.i.
het ware «landpunt in.
Kiei-rechtwjjzigiog komt tr, dat ligt
zoo in de ljja van den tjjd. Hat is ver
kieselijk, neen, noodzakelijk, dat wjj niet
van verre bljjven staan toekjjken, hoe de
andere parljjen daarop te werk zullen
gaan, maar zeli de handen aan het werk
slaan om te verhinderen, dat er eene
kieswet kome die eene ramp voor 't
land en voor onze partjj zou kunnen
worden.
Wjj dieren ous dws niet pruilerig af
ts zonderen in een hoekje, en wjj wilien
dat ook niet doen.
Het politiek leven in onze pa-tij is in
de laatste jaren wel zooveel versterkt, dat
we niet altgd meer van achteren komer.
En dat wjj, Katholieken, in den strgd die
er komen zal niet van verre zullen toe
zien, bljjkt alleen hieruit reeds, dat tal
van kiesvereenigingen, en ook de Alg.
Bond van R. K. Kiesvereenigingen in
NeJerlaLd de kiesrechtkwestie aan een
grondige bespreking zullen oadt-rwerpen.
't Zal een heele toer zjjn deeonservatie-
ven, de manaen van eene kwart-reaw
terug, te dcea naderen tot de ultra-
vooraitstrevrnden, de mannen van binnen
een kwart eeuw. Zjj dienen elkander te
begrjjpen, wat toe te geven en in te
binden. En dat znllen ze ook wel, voor
al als ze e9ns grondig kennis gemaakt
hebben met elkanlers werschen en vree
zen. Het is eene uitmuntende gedachte
aan de kiesvereenigingen de taak van
deze toenadering op te dragen. Daar, in
besloten kring, zul begrjjpen en waar
deuren gemabkeljjker gaan, dan op mee
tings eu dergeljjkedaar zal ook ra-
menwerking verkregen worden, dis bui
ten de kiesvereenigingen slechts zeer
moeieljjk zon zjjn tot stand te brengen.
Ook de Katholieke Kamerclnb heeft
h*t onderwerp in handen, afgescheiden
vaa de Kiesvereenigingen. Er zsl der
halve grondige studie van het onderwerp
gemaakt worden, en we zullen over geen
een-nacht-jjs behoeven te gaan, een kunst-
toer, die ons trouweus later stellig zon
berouwen.
In afwachting van de dicgen, die ko
men zullen, hebben sommige, bjjna alle
Katholieke bladen gesproken over teoe
uitbreiding van het kiezerscotpa in de
naaste toekomst. En slechts weinigtn
komen er tegen zulk eene uitbreiding op.
Mits en daar komt het op aan
tageljjkertjjd in ds wet worde opgeno
men htt beginsel van Evenredige Ver
tegenwoordiging.
Op dit stelsel komen we nog eens in
den breede terug.
(Vervolg,)
Daar raakte ik echter leelïk in de klem.
De deur naar de trap was gesloten, ook die
naar den tuin. Oa de huisgang te grieten
had ik geen tgd meer; al mijn hoop had ik
gevestigd op de omstandigheid, dat hg "ch
in bet hmis vergissen zou. Dat deed hg even
wel niet, maar stapte weldra naar binnen.
Toen schoot mij een reddende gedachte door
den geest: door de duisternis begunstigd,
hurkte ik op den grond neer em begon op
vreesaanjagenden toon te knorren, alsof zich
daar een reusachtige hond bevond. Nu moest
ge eens gezien hebben, hoe mijn dappere ad
judant uitkneep. Ik zond hem natuurlgk nog
een ontzettend geblat na, waarmede weldra
alle honden in de nabuurschap instemden.
Daar hjj eveowel nog Diet geheel zeker was
van zijne zaak. wierp hij nog een oogslag in
vele andere huizen, maar dat deed hjj zeer
voorzichtig, want groote honden bijten g«ar-
nel_ Ellendige gauwdiefriep de adjudant.
Luistert gij, Meier l'et Stans opnieuw
in de telefoon klinken, kjjk eens een weinig
om u been, ot de langbeen het terrein ook
onveilig maakt.
Er is geen levende ziel in den verren
omtrek te zien, loog de sluwe adjudant Van
Storg, ga maar voort, uw verhalen geve* mg
werkeljjk het grootste pleizier, en hierin loog
kg niet.
De derde maal, begon de niets kwaads
vermoedende 8tans opnieuw, was het een
soortgelgk geval. Het was op een namiddag,
ik had stalwacht, maar gaf er de voorkeur
aan //in politiek// te gaan wandelen. Ds ad
judant wist, dat ik stalwacht had, want hg
bad zjjn paard in onzen stal.
Nu, denk ik, ge tuit hem vandaag wel niet
in de handen vallen. Precies, nauwelijks heb
ik het gedacht, of daar duikt hij reeds bjj
den hoek voor mjj op, ongeveer dertig schre
den van mg verwjjderd. Ik maak van het
bekende hulpmiddel gebruik eu verdwijn in
het naastbjjzjjade btis, waar ik de trappen
opstuif tot op de zesde verdieping. Daar
stond op de deur geschreven ïotr grafisch
atelier. Een dozijn pottretten f 1.20. Ik schel
de, dadelijk deed mjjnbeer de iotograaf de
dsur open met twee woorden maakte ik hem
met mgn toestand bekend, drukte hem ie s in
de hat d en verzocht hem, injj een uitweg aan
te wgzen en mgn opvolger op te houden,
opdat ik voor hem de kazerne bereiken kou,
waar hg mjj zeker zou zoeken. De vriende
lijke iotograaf gal mg «nel den zoldersleut 1
en zoo kwam ik met geringe moeite van het
atelier uit door het dakvenster op den zolder
envandaar door middel van den sleutel op de
Rusland.
Er heeft te Berljjo een vergaderingplaats
gehad, ter bespreking var betgeen in de
Doema, naar aanleiding van de gebeur
tenissen van Bielostock, is voorgevallen.
De opkomst was zóó gr ;ot, dat reeds
rndeihalf uur voor den aanvacg de zaal
geheel was gevold en door de politie moest
worden afgezet.
De eerste spreker was pro'. Von Liezt,
die aandroDg op nauwkeurige bepalingen
v<sa de schnld der Regeericg.
Een I»id< r vau de corst tulioueel de
mocratische partij in de Doetna, de Mor-
covische advccaat Schdanof, zeide, dat
de tooneelen het werk waren ven de
trap. Intusscheu was de ongelukkige langbeen
door den fotograaf in het atelier gelokt en
gefotografeerd.
Ik was, snel <érkleed, in eeH huurkoets
naar de kazerne gereden en nauweljjks inden
stal, toen Storg ook in een koets kwam aan
gereden. Het domme gezicht vergeet ik mgn
leven lang niet, toen ik bjj hem verscheen.
Luistert gjj ook nog, Meier?
Ge*n antwoord.
Meier zjjt gjj ingeslapen?
De telefoon zweeg.
Dat is toch gele, dacht Stans, in wiena
geest een duister vermoeden ofsteeg.
Snel trok hjj zjjn veldkijker uit den zak
en hield hem voor het oog. Daar stond ta
melijk goed herkenbaar Meier en daar
Wat zich voorwaarts beweegt Die lange,
magere geen twjjfel mrer mogelijk het
is de adjudant. Ik ben verloreD, rieip de on
gelukkige Stans uit, wien de geheele toestand
eensklaps duidelijk werd.
Ik, ezel waarom zou ook Meier naar
die geschiede is vragen o ik, onbeechrjj-
ftljjke ezel, bad ik niet eerst uit mijne oogen
kunnen kjjken 01 die vervloekte te
lefoon 1 Maar neen, ik zal mg tot aan het
einde verdediger).
Wat hjj daarmede bedoe'de, was niet teer
duidelijkin ieder geval haalde hg /'Ulk//
uit de capponière en jaagde bliksemsnel in
de richting van het kamp. Wilde hjj deser-
teeren Neen, het was maar een tactische
beweging.
Tot bevelsprong Fink uit zjjn lec-
Rarsische bureaucratie. In geljjken zin
spraken Dr. Brutzkoe, die te Bielestock
de gebeurtenissen heeft medegemaakt,
en de Dcema-leden Fraeg/r en Nanmanc.
De vergadering nam ten slotte eene
motie aan, waarin diep medeljjden uitge
sproken werd met de slachtoffers en dat
het de Doema moge gelukken, de schul
digen tot verantwoording te kannen roe
pen.
De Russische generaal Renneukampf,
die een bluffer van het zaiverste water
toont te zgn, moet op een feestmaal ge
zegd hebben, dat het aar der wrake van
Rnslaud in het Verre Oo ten nabjj wss
en dat al de toebereidselen spoedig zon
den gereed zgn. Er wordt niet bg ver
meld, of Rennenkampf dit heel aan het
eind van het feestmaal zeide, en waar
schijnlijk zich den wjjn goed had laten
smaken.
Het Gzarenrjjk heeft de onderhan
delingen over Mandajosrgs tot den herfst
verschoven. Overigens kenmerken zich de
betrekkingen van dit rjjk tot China
geenszins als zeer vriendschappelijk.
Belgie.
Het geval van een meisje uit het Ant-
werpsehe stedeljjke weeshuis, dat met
verlof van het bestaar der Godshuizen
naar Loardes was gegaan en genezen i«
teruggekeerd, zal gevolgen hebben, zegt
het «Handelsblad van Antwerpen»; eene
interpellatie in den gemeenteraad is ze
ker.
De kwestie is reeds besproken in eene
politieke vergadering, bijgewoond door
liberale doktoreD en leden van de libe
rale meerderheid uit den Gemeente
raad.
De voordracht van den liberalen ge-
reesheer, die de reis naar Loardes had
toegestaan dr. van de VorBt voor
het ambt van geneesbeer-directenr in het
ziekenhuis, is door de Commissie nit den
Raad ingetrokken.
Dit zal hem leeren geloovige meisjes
naar Loardes te laten gaan.
De beroemde Charcot een onge-
loovige handelde in eenzelfde geval
gelijk hg en staarde geloovige ktaukea
naar Louries. Edoch de Aotwarpsche
vrjjzinnigen zouden Charcot joist behan
deld hebben als den eersten den besten
geneesheer van het gasthois: hjj heeft
iemand naar Loardes gestaard, al hetfc dat
ook aan de stad geen duit gekostbjj
moet gestraft worden.
Dat noemt men ginds verdraagzaamheid
en eerbied voor de overtuiging van an
dersdenkenden.
Engeland
In het Lagerhuis deswege ondervraagd
heeft Herbert Gladstone toegegeven, dat
twee anarchistische weekbladen te Lon
den op 8 en 16 dezer Morral, den ple
ger van den bomaanslag te Madrid, ver-
tuur en van de haverkist op, toen 8tana de
staldeur binnenstormde aha, ben jjj het
maar, je hebt mjj bjjna doen schrikkeD.
Fink, je cartouche en je polit'emuts,
weg, hier is mjjn helm en weg naar de tele
foon Terwjjl Stans met de grootste snelheid
de verwisseling deed plaats gigpen, verklaarde
hjj zjjn vriend met weinige woorden den
toestand.
Wees kalm, beste Stans, antwoordde
de ijskoude Fink, wjj laten ons niet knip
pen.
Met deze woorden zat hg op en reed zoo
snel weg, dat de vonken uit het zaad werden
geslagen.
Niemand had iets bemerkt. De batterjj was
ter exercitie uitgernkt; de stalwachts jagen
als naar gewoonte in zoete rust en voordat
vjjf minuten verstreken wareD, sinds Stans
de telefoon verlaten bad, bevond Fink zich
daar reeda.
Alvorens de adjudant kon komen, moesten
nog vijftien minuten verloopeD. Fink maakte
van dezen tjjd gebruik, om den zweetenden
"Ulk// met bosjes stroo droog te wrjjven.
//Ulk" was droog, de adjutant nog maar hon
derd passen verwgderd. Met dsn rug naar
hem toegewend ging Fink in het gras liggen
en be^on lustig te fluiten. De sporen klet
terden steeds meer nabgbadend in zgn
zweet kwam hjj eindeljjk aan.
Stans, jou ellendige kerel, schreeuwde
de large.
Schijnbaar verrast sprong Fink op.
Vrijwilliger Fink heeft mijnheer den
heerljjkt hebben en daarbjj tevens hun
spjjt uitdrukten, dat hjj er niet in geslaagd
is den Koning en de Koningin van Spanje
nik den weg te ruimen.
»Men heeft mjj laten weten,* voegde
Gladstone erbjj, dat het niet geraden ie
eene vervolging tegen de redacties ia te
stellen.
Men vraagt zich te Londen natnurljjk
af, wie deze >meo« wel mogen zgn.
Amerika.
Het Hnie van Afgevaardigden te Was
hington heeft de wet op de landverhui
zing met eenige wijzigingen aangenomen.
Daaronder behoort deze, dat landverhui
zers, die toelating begeeren, om zich aan
godsdienstige of politieke vervolgiogen
te onttrekken, niet op groed van «zon
der middel van bestaan te ign»,geweerd
kannen worden.
Het Hais van Afgevaardigden heeft
het wetsontwerp op de vleaschkear met
240 tegen 117 stemmen aangenomen.
Zegge honderd zeventien nog tegen. Deze
afgevaardigden schjjaen niet erg kies
keurig ts zgn.
Het vl «ershechtnd^al bljjkt gieoszias
alleen op Chicago betrekkiag te hebben.
Een onderzoek, ia de elachthaizin te
Philadelphia ingesteld, heeft aan het licht
gebracht dat, van de 178, er 60 ojgj-
schikt geacht moeten worden.
Sommigs ware3 sedert verscheiden
maanden niet schoongemaakt. De inspec
teurs constateeran dat in ds Raseische
jodenwjjk zel's slaapkamers gebruikt
werden als slachtplaatsen.
Postwet. In de Memorie van Ant
woord op het afdeelingsverslag nopens
de Postwetwgziging zegt minister Vee-
gens o. a. dat het niet mogeljjk is, ds
bestellingekringen van de postkantoren
in overeenstemming te brengeo met de
Staatkundige grenzen der gemeenten, daar
regel moet bljjveD, dat het verlaagd ta
rief alleen wordt toegepast op die stok
ken, die geen verzending ondergaan, d. i
die beeteld worden binnen denzelfden
kring waarin zjj zgn ter post bezorgd.
Van de wenscheljjkbeid om ook voor
brie ren boven 200 gram in locaal verkeer
porkverlagiog in te voeren, is de Minis-
ter gaoschelgk niet overtaigd. Daardoor
zon de verzending van stokken, die tbana
per postpakket of per andere ge'egenbeid
verzonden weden, in het vervolg veelal
als brief plaats hebben, heigeen lastig
zon zgn.
Voor enkele postkriciger, zooals die
van 's-Gravenbage Scheveningen, is
een betere regeling van het locaal brief
porttarief dringeed noodzakelijk gebleken
en ten einde het d-sbetrtffende wetsont
werp spoedig tot stand te brengen, heett
adjudant met onderdanigheid te melden, dat
hjj aan de telefoon gecommandeerd is. Den
at. der bestierven de woorden in den mond
onuitsprekelijk verbluft en ontgoocheld keek
hg nit zijne oogen.
Waar is Stans brulde hg.
Zoover ik weet, adjudant, heeft hjj
stalwacht.
Hebt gij in de telefoon gesproken
Om u te dienen.
Hoe weet gij dan die geschiedenissen 1
schreeuwde de woedende luitenant.
Verzoek onderdanig om verscbooning,
welke geschiedenissen vraag 'e Fink met
steenen ziel.
—Die gjj zoo even aan Meier verteld hebt
gï
Aha zoohernam Fink, pcëtische uit
vindsels om den tjjd te verdrijven.
Ik zal u den tjjd wel weten te verdrjj-
ven waar is Stans, die akelige kerel
hjj moet hier zjjnMeier heeft mg gezegd,
dat Stans hier was.
Dan heeft Meier gelogen, adjudant, zei de
bevroren Fink.
Hoho, nu begrjjp ik het, schreeuwde
Jan Storg, gg speelt met Stans onder één
hoedje hjj was toch hier, en gjj zjjt spoedig
naar hier komen ijjden en hjj heett voor u
de stalwacht overgenomen, om mjj voor den
gek te houden, maar ik lal jelui wel krjjgen.
Wordt vervolgd.)
MME
0 RIJT.
ABOM1TB1UMTBPBIJ
A&ITE MA HOW AGITATE
FBI J 8 DKB AD VBBTBMTIBH
w