Kerk en School.
Kunst en Wetenschap
Sociale Berichten.
Land en Tuinbouw.
Gemengde Berichten.
Laatste Berichten
Burgerlijke Stand.
IJSSE. De Staatscourant van heden
"evat de statuten van de St. Barbara-
^eroeniging, onderafdeeling van den
Ne«l. R.-K. Volksbond.
Z. D. H. de Bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot kapelaan te
Rotterdam (H. Antoniusvan Padna)
den Weleerwaarden Pater fr. J. van
Reiibergen O. M.
Op 69-jarigen leeftijd is te Ven-
loo overleden de hoogeerw. heer
Mgr. Ch. Marres, deken der stad
en eere-kamerheer van Z. H. den
Paus. De overledene, een weldoener
der armen, werd door zijn parochi
anen hoog geëerd. Wegens zijne
bemoeiingen tijdens de werkstaking
van het spoorwegpersoneel werd hij
benoemd tot officier inde Orde van
Oranje-Nassau.
In de gisteren gehouden zitting
Van den Gemeenteraad te Den Hel
der werd besloten H. M. de Konin
gin opnieuw ontheffing te ver-
zo ken van de verplichting tot op
richting van een gymnasium.
Onze eminente landgenoot te Rome
Mgr. J. Willemsen, thans op vacantie
liier te lande, is door Z. H. den Paus
benoemd tot protonotarius apostolicus
a. i. p.
Gisteren is door mgr. Mercier, aarts
bisschop van Mechelen, te Leuven een
beeld van de H. Maagd onthuld, dat
ruim 14.5 M. hoog is en 160000 K.G.
Weegt. Het staat op den kruin van den
heuvel, die Leuven beheersclit inden
tuin van het klooster der Benedictij
nen.
Een ontzaglijke menigte woonde de
plechtigheid bij. Het beeld, dat ver
vaardigd is door den beeldhouwer
Benoit van Uytv.mck is een waar
kunststuk.
Z. D. H. de Aartsbisschop van U-
trecht heeft den ZeerEerw. Heer J. A.
8. van Schaik op zijn verzoek eervol
ontslag verleend als pastoor te Eiber
gen en benoemd tot pastoor aldaar
ZeerEerw. Heer J. G. Berbers en tot
pastoor te Latterop den ZeerEerw.
lieer H. B. C. van Bijlevelt.
Aan het Staatsexamen tot toela
ting aan de universiteit namen van
30 Juli tot 1 Augustus deel 13
candidaten voor de faculteiten der
godgeleerdheid enz.
Toegelaten zijn 5 candidaten E.
E. L. Engelbrecht. A. J. M. Knij
pers, J. Witkop, J. A. Raabe, J,
H. Polenaar, terwijl 1 candidaat
het diploma B. verwierf, J. Dirk-
maat.
Voor de faculteiten der genees
kunde enz. werden 11 candidaten
geëxamineerd.
Toegelaten zijn 4 candidaten
W. L. D. van den Brink. W. N. M.
van den Ham, S. Speelman, J. J.
Backer Dirks.
Het examen wordt voortgezet
met 4 candidaten. Na voortzetting
examen zijn van de vorige groep
alsnog G. houtzagers voor beide
diploma's. PI. G. van Oven voor
diploma A. en H. G. Thieme en
E, Polak voor diploma B.
Derde jaarfeest der Pauskeuze.
De prefect van de Pauselijke cere
moniën, mgr. Riggi, heeft aan de
Kardinalen van de Curie, de Prelaten
en allen, die de Pauselijke diensten
mogen bijwonen, bekend gemaakt, dat
er op 9 Augustus a.s. in de Sixtijnsche
kapel ter gelegenheid van het derde
jaarfeest der kroning van Z. PI. Pius
X een plechtige H. Dienst zal plaats
hebben.
De twee vorige jaren geschiedde
deze viering in de St. Pieterskerk, uit
hoofde van herstellingswerk in de Six
tijnsche kapel, zoo bekend om het
heerlijke fresco, het laatste Oordeel,
van Michel Angelo.
Katholieke Hiërarchie.
Wij ontleenen aan de zoo pas ter
Vaticaansche drukkerij verschenen
„GerarehiaCattolica" het navolgende:
Het H. College telt thaus 57 Kar
dinalen, waarvan 6 vair de orde der
Bisschoppen", 43 van die der „pries
ters" en 8 van die der diakens.
Van deze 57 Kardinalen zijn er 23
Vreemdelingen en 34 Italianen. 29
hebben hun verblijf te Rome en wor
den beschouwd als Kardinalen van
de Curie. Daaronder zijn 4 vreemde
lingen en wel Merry del Val (Span
jaard) Mathieu (Franschman) Stein-
huber (Beier) enVivèsy Tuto (Span
jaard). Het aantal Aartsbisschoppen
Bisschoppen bedraagt 939, waarbij
ftog komen 382 titulaire Bisschoppen.
Verder volgt er eene lijst van de ab
dijen en prelaturen, de delegaties,
apostolische prefecturen en religieuse
Drden.
Van de 57 Kardinalen ontving er
Jj'-u, t.w. Kardinaal Oreglia di San
Bt"fano, het purper van zaliger Pius
52 van zaliger Leo XIII, en 4
van Z. H. Pius X.
De Encycliek
Pieni l'Animo.
hl ons voorlaatste nummer hebben
Ve reeds een beknopt, maar zakelijk
rcs"mé gegeven over de jongste En-
ycliek van onzen H. Vader.
Thans over uitvoeriger gegevens
beschikkende de Encycliek zelve
is nog niet in ons bezit kunnen
we aan ons kort verslag het navolgende
belangrijke uittreksel toevoegen.
Zijne Heiligheid begint met te wijzen
op de zware verantwoording van het
Zichtbare Ploofd der Kerk tegenover
God Wij moeten de ons toevertrouwden
tegen alle dreigende gevaren behoeden
en vandaar, dat wij Uwe aandacht
vestigen op een toestand, welke drin-
gende verbetering eischt.
Alsdan klaagt de H. Vader over
den geest van wederspannigheid en
onafhankelijkheid in den boezem van
de geestelijkheid. Vooral onder de
jonge geestelijkheid. En deze treurige
toestand werkt hoogst noodlottig on
der de jongere priesters, in wier ge
lederen nieuwe en hoogst verfoeilijke
theorieën over het wezen zelf der ge
hoorzaamheid-verspreid worden.
Deze geest van onafhankelijkheid
dringt zelfs binnen de muren van de
seminariën door en bederft de zielen
van wie zich voor het H. Priester
schap voorbereiden.
Met krachtige hand en zonder eenige
besluiteloosheid moeten de Bisschop
pen dit verderfelijke zaad trachten uit
te roeien en bij de toelating tot het
H. Priesterambt niet op de wenschen
en verlangens van de aspiranten acht
geven, maar streng de hand houden
aan de voorschriften van het Concilie
van Trente, d. w. z. met inachtneming
van de behoeften der Bisdommen. Zij,
die neigingen in zich voeden, met de
heiligheid van het Priesterschap in
strijd, als b.v. hoovaardij des geestes
en wederspannigheid, moeten onver
biddelijk worden afgewezen.
Van de Seminariën gewagende dringt
de H. Vader met klem van woorden
er op aan, dat de studie der wijsbe
geerte en godgeleerdheid, en bijzonder
die van de H. Schrift, volkomen in
overeenstemming zij met de voor
schriften van den H. Stoel. De leer
wijze van den H. Thomas van Aqui-
ne wordt daarbij met klem en na
druk voorgeschreven. De Bisschoppen
moeten bovendien waken over de
leeraren en hunne voordrachten, en
telkens hèn tot de orde roepen, die
zich op gevaarlijk terrein begeven.
Worden de vermaningen der Bisschop
pen in den wind geslagen, dan moet
ontzetting uit het leeraarsambt onver
biddelijk volgen.
Christus heeft tot Zijne leerlingen
gesproken„Gaat en predikt het
Evangelie," en „leert hen alles onder
houden wat Ik u bevolen heb." Welnu,
concludeert de H. Vader, ligt niet in
deze opdracht opgesloten, dat alle
besprekingen, die meer in couranten
en academische gehoorzalen thuis
behooren, van den predikstoel dienen
geweerd te worden?
Men predike daarom geene bloot
menschelijke geleerdheid, doch make
van de H. Schrift de eerste en voor
naamste bron voor elke canselrede in
de kerk. Alle menschelijke oordeelen
staan immers zoo menigmaal onder
den invloed van de menschelijke harts
tochten. Diegenen onder de priesters,
die meer op den bijval der menschen
dan op het zielenheil van hunne
kudden bedacht zijn, verdienen eene
ernstige vermaning, en mochten zij
daardoor niet tot inkeer komen, dan
moet hun Bisschop hen onverbidde
lijk uit hun H. Ambt ontslaan.
Is het niet heilzamer en beter voor
de geloovigen zich te moeten verge
noegen met eene eenvoudige Evange
lie- of Catechismus-verklaring, dan
naar predicatiën te luisteren, die meer
onheil dan nut stichten?
Het laatste deel van de Encycliek
betreft de Christelijke volksactie.
„Niet, Eerbiedwaardige broeders, dat
deze actfe afkeurenswaardig is. Verre
vandaar. Doch niet weinigen hebben
onder valsclie beweegredenen den
goeden weg verlaten, door de Pause
lijke instructie van 27 Januari 1902
aangewezen." (Deze instructie van za
liger Paus Leo XIII, zoomede het
Motu proprio van Pius X zeiven, wor
den in de Encycliek opnieuw en met
klem bekrachtigd).
Wil de geestelijkheid dagbladen of
tijdschriften oprichten, dan heeft zij
stiptelijk zich te houden aan art. 42
van de apostolische constitutie Offi-
norum.
De priesters mogen zich zonder ver
lof van hunnen Bisschop niet met
de leiding van couranten of tijdschrif
ten belasten. Zij mogen geene boeken
of geschriften uitgeven 't zij van gods-
dienstigen of zuiver technischen aard
en geene vereenigingen vestigen zon
der dat vooraf de inhoud en de sta
tuten door hunnen Bisschop zijn goed
gekeurd. De priester beware zijn ver
heven karakter als dienaar Gods te
midden van het volk.
Uitdrukkelijk verbiedt Z. H. onder
de bekende strenge straffen, de toe
treding tot de Lega Democratica Na-
zionale, wier program den 20 October
1905 hét licht zag en wier statuten
te Bologna ten zelfden jare anoniem
gedrukt werden.
Loon- en arbeidscontract.
Uit Amsterdam meldt men aan de
N. R. Crt
De voor hedenavond uitgeschreven
vergadering der Alg. Ned. Diamant-
bewerkersbond, ter bespreking van een
nieuw loon- en arbeidscontract met
de Amst. Juweliersvereeniging, is ver
daagd, doordat laatstgenoemde vereeni-
ging met de formuleering van h"ar
voorstellen niet gereed gekomen is.
Argos.
Omtrent de Nederlandsche op
gravingen te Argos wordt het vol
gende medegedeeld.
Gedurende de laatste twee weken
is hoofdzakelijk gegraven in het
binnenhof van het Venetiaansche
kasteel op den Larissa. Dit kasteel,
ten deele gebouwd op antieke
grondslagen omstreeks den aanvang
der 15e eeuw, is in de plaats ge
komen van een Frankisch slot uit
de 13e eeuw, waarvan nog heden
ten dage muren en torens ten deele
bestaan.
Gelijk te verwachten was, behooren
de eerste vondsten voornamelijk
tot het iniddeneeuwsche tijdperk.
Een merkwaardig stuk is eene
groote looden vaas, waarop aan bei
de zijden St.-Joris met den Draak
in relief is afgebeeld.
Voorts zijn er vele marineren
architectonische fragmenten van een
Byzantijnsche kerk van de 10e of
11e eeuw gevonden, ook de inscrip
tie, die boven de deur der kerk
geplaatst was. Veel ouder, wellicht
uit de 5e eeuw, is een in relief ge
houwen marmeren kruis met het
monogram van Christus.
Van den archaïschen tempel, waar
van de ligging reeds inl903 bepaald
was, is eene zuil gevonden verder
nog één opschrift uit de 5e eeuw
voor onze jaartelling.
Bij de werkzaamheden op de Aspis
zijn nog voor den dag gekomen een
belangwekkend op schrift uit de 2e
eeuw voör Christuseen blok van
den triglyphenfries en een stuk van
de architraaf van een tempel van
tufsteen.
Boekbespreking.
Bij de Uitgevers-Vennootschap Futura
te Leiden heeft thans een herdruk
het licht gezien van „Het socialisme
door Viktor Cathrein.
Wij twijfelden niet, toen de eerste
uitgave het licht zag, dat weldra eene
volgende noodig zou blijken.
Ter aanbeveling meenen wij niet
beter te kunnen doen dan uit het
boek over te nemen de bladzijde:
„Bij den herdruk."
„Het was een waag, om van het
eerste boek, dat Fatum uitgaf, aan
stonds een oplage van 100Ö exem
plaren aan te durven.
In ruim een jaar is zij totaal uit
verkocht.
Thans verschijnt een goedkoope
herdruk. De vertaling is nog eens
nauwkeurig met het oorspronkelijke
werk vergeleken. Van de kritische
opmerkingen in de Pers is zooveel
mogelijk profijt getrokken. Een aan
hangsel geeft het nieuwe historische
materiaal.
Wij vertrouwen, dat deze herdruk
hoewel dubbele oplage, nog spoedi
ger zal zijn uitgeput.
Cathrein's Socialisme werd door de
geheele pers gunstig besproken en
met warmte aanbevolen.
Zelfs mochten wij van Mgr. den
Aartsbisschop een vleiend schrijven
ontvangen, waarin Z. D. H. ons schreef:
„Wij wenschen uwe Vennootschap
met de uitgave van dit voor onzen tijd
zoo hoogst belangrijk werk van harte
geluk en hopen, dat het een ruim
debiet moge vinden." (6 Januari 1905).
En Mgr. de Bisschop van Roermond
schreef ons:
„Wij wenschen u geluk met de keuze
van dit werk, en moge het debiet be
antwoorden aan de keurige uitgave."
(10 Januari 1905).
Dankbaar maken wij gebruik van
het verlof, door H.H. D.D. H.H. ons
gegeven, om deze aanbevelingen in
dezen Herdruk op te nemen.
Mr. P. J. M. Aalberse's zaakrijk
„Ter Inleiding" blijft ook bij dezen
herdruk zijn volle kracht behouden.
Mogen volgende duizenden weldra
noodig blijken.
Volgens een telegram is de be
roemde Pfalz, nabij Caub, door l ot
inslaan van den bliksem in brand
geraakt.
Tegenover Caub rijst midden uit
den Rijn de oude Pfalz of Pfalz-
grafenstein op. Het is een zeshoe
kig slot met vijfhoekigen hoofdto
ren en talrijke kleinetorensen schiet
gaten. Reeds in de 13e eeuw stond
hier wegens den Rijntol een wacht,
tn het begin der 14e eeuw liet ko
ning Lodewijk de Beijer den hoofd
toren bouwen. Dit oude gebouw staat
thans in brand.
Uit het bronzen tijdperk.
In de venen ten noorden van liet
dorp Tolbert is eenige dagen geleden
op een diepte van 10 voet een bron
zen beitel gevonden, 't Voorwerp is
opgezonden aan den heer mr. J.A.
Feitli te Groningen, die verklaard
heeft, dat de beitel afkomstig is uit
het bronzen tijdperk en dus 3 a 4
duizend jaren oud is.
Rijks-Academie van Beeldende Kunsten-
Er worden naar De Telegraaf ver
neemt, door de commissie van toe
zicht op de Rijks-Academie van
Beeldende Kunsten onderhandelin
gen gevoerd met den Haagschen
schilder H. J. Haverman over een
eventueel directeurschap der Aca'
demie, vacature-prof. Allebé.
Anderzijds spannen oud-Acade
misten zich voor een benoeming tot
directeur van prof. C. L. Dake.
Gewestelijke Tooneelvereenigingen.
De catalogus van den „Provinci
alen Bond van Dilettanten-Tooneel-
vereenigingen in Noord-Holland"
en zijne afdeelingen bevat bijna 1200
verschillende titels van tooneelwer-
ken, benevens een 50-tal voordrach
ten.
De indeeling is practisch inge
richt. Elk stuk heeft een nummer,
daarachter aangegeven het soort en
de grootte der" stukken met de op
gave van personen, enz. Dan volgen
de afdeelingsbibliotheken, welke alle
door een nummer zijn aangegeven.
Vóór in den catalogus is elke af-
deeling van een nummer voorzien.
Secretaris van den Bond is de
Heer W. Doets, te Zaandam.
De heer A. B. H. Verheij, heeft
te Lausande, waar hij verblijf houdt,
zijn linkerarm gebroken Bijzonder
heden hoe dit ongeluk gebeurd is,
ontbreken nog.
Eenige mooie perkrozen.
De rozentijd is weer daar.
Geen liefhebber, of hij heeft een
of meer perkjes met rozen in zijn
tuin, doch de keus der soorten laat
dikwijls veel te wenschen over.
Wat toch is het gevalmen plant
rozen aan, die één rijken bloei
geven in Juli, en daarna niet meer
dan eenige nakomertjes. Het groote
gebrek is, dat de meeste menschen
geen goede soorten kennen; bij het
aanschaffen van rozen, raadplegen
zé een prijscourant en zoeken in
den regel een paar soorten uit met
schoonklinkende namen.
Daarom acht ik het niet ondienstig
hier eenige soorten aan te geven,
die me bij ondervinding gebleken
zijn, alle goede eigenschappen in
zich te vereenigen.
„Gruss aus Teplitz" is een uit
stekende perkroos, die vanaf mid
den Juni tot laat in den herfst on
ophoudelijk bloeit met middelgroote
vuurroode tot donkerroode bloe
men. De kleur der bloem blijft on
veranderlijk dezelfde tot het uit
vallen toe.
„Caroline Testout" staat op één
lijn met de vorigebloeit eveneens
den geheelen zomer, doch met
groote, rose, vleeschkleurige bloe
men. „La France" lijkt zeer veel
op Caroline Testout, doch heeft
iets minder zwaar hout en lichtrose
bloemen, zeer mooi tegen 't open
gaan. „Kaiserin Augusta Victoria',
is één van de mooiste witte rozen
(roomwit), die eveneens den gehee
len zomer tot laat in het najaar
doorbloeit.
„Madame Jules Grolez" is een
forschgroeiende roos met levendig
rose bloemen, die groot en gevuld
zijnook zeer mooi in knop.
De bovengenoemde soorten zijn
alle theehybriden; moeten dus goed
tegen den winter gedekt worden.
Rozenliefhebber, schaft u deze
soorten aan, zorgt dat ze 'n flink be
mesten en bewerkten grond, een
open, zonnige standplaats hebben,
en ge zult niet teleurgesteld wor
den.
Bloembollencultuur.
Over het algemeen heeft het jaar
1905 voor kweeker en exporteur een
bevredigend resultaat opgeleverd.
Wel ondervonden in het vroege
voorjaar de gewassen eenigermate den
invloed van het slechte weer, doch
de mooie zomer herstelde veel, zoo
dat de oogst beter was dan aanvanke
lijk werd verwacht. Van hyacinthen
en tulpen was de oogst middelmatig.
Crocussen leverden een goeden, nar
cissen een besten oogst. Van het zoo
genaamde bijgoed was de opbrengst
zeer verschillend; wegens het groote
aantal hieronder vallende gewassen is
het echter niet mogelijk er in korte
trekken een juist beeld van te geven.
Wat de publieke veilingen betreft,
zij opgemerkt, dat, voor zoover de
hyacinthen aangaat, een geringer aan
tal veilingen werd gehouden dan in
1904. Toch hebben de hyacinthen op
die veilingen minder opgebracht dan
bij den aanvang mocht worden ver
ondersteld.
Op de tulpenveilingen daarentegen
waren de prijzen hoog. Bij het begin
van het handelsseizoen waren de hya
cinthen hoog in prijs. Zij konden zich
echter niet handhaven en liepen, met
uitzondering der roode verscheiden
heden van lieverlede terug. De aan
wezige voorraad werd vrij wel uit
verkocht.
De tulpen waren gedurende het ge
heele jaar prijshoudend. De prijzen
van verschillende hoofdverscheiden
heden zijn belangrijk gestegen. In het
buitenland zijn, naar men verneemt,
dit jaar meer tulpen geplaatst dan
vroeger. De cultuur van tulpen in de
koolstreok schijnt namelijk eene aan
zienlijke uitbreiding te hebben onder
gaan door opplanten.
Ook van crocussen kan worden ge
zegd, dat de handel vlug en de prijs
beter was dan sedert een paar jaren.
De prijsstijging moet vooral aan
schaarschte worden toegeschreven.
De vraag naar narcissen was veel
gunstiger dan in 1904 en de prijzen
ofschoon niet hoog, kunnen voldoende
genoemd worden. De voorraad dubbele
narcis van Sion waarbij in de laatste
jaren nogal schommelingen hebben
piaats gehad, wat vraag en prijs be
treft, schijnt niet opgeruimd te zijn.
Van de hier niet met name genoem
de bol- en knolgewassen was de nor
maal en de prijs vrij gunstig. Naar
plantgewassen was veel minder vraag
dan in 1904.
Omtrent den in- en uitvoer van
producten der bloembollencultuur zij
verwezen naar tabel XCVIII. Zij leert
dat de uitvoer in 1905 belangrijker
was dan eenig jaar te voren hij be
droeg ruim IU/2 millioen K. G. Bij
1904 vergeleken viel eene vermeerde
ring van den uitvoer te constateeren
van ruim 1,800,000 K. G. of nagenoeg
19 °/o-
Opdat het extract van roode vruch
ten een schoone kleur behoude en er
niet paarsachtig gaat uitzien, moeten
zij in roodkoper niet alleen gekookt
maar ook er mede afgeschuimd wor
den. Ook moeten daarbij steeds por
seleinen of steenen potten gebruikt
worden.
Er steekt geen gevaar in, voor vruch
ten rood koper te gebruiken, wanneer
zij maar gemengd zijn met suiker
zonder suiker moet men ze nooit in
koperen pannen laten staan.
BUITENLAND.
Koning Alfonso.
De Impartial meent te weten, dat
koning Alfonso en zijn gemalin, na
terugkeer uit Engeland, verschillende
havens zullen bezoeken, en de eerste
helft van September te San Sebastian
zullen doorbrengen. Daarna komt een
verblijf te La Granja, de zomerresi
dentie, om er keizer Wilhelm te ont
vangen, die alsdan een Middellandsch
Zee-reisje zal hebben beëindigd, en te
Alicante denkt aan wal te stappen.
In officieele kringen heet hierom
trent nog niets bekend.
Overbrenging van smetstof
door dieren.
Te Parijs leed een vrouw aan Schar
lakenkoorts. Ofschoon men alle voor
zorgsmaatregelen genomen had, werd
nochtans een der huisgenooten door
de gevreesde ziekte aangetast.
De oorzaak moet hierin gezocht
worden, dat een kat meermalen daags
in het ziekenvertrek was geweest en
zoo de smetstof naar een der huisge
nooten had overgebracht.
Noordpool-expeditie.
De heer Wollmann, die zal trachten
met een bestuurbare ballon de Noord
pool te bereiken, seint uit Spitsbergen,
dat de toebereidselen nog veertien
dagen in -beslag nemen. Veertig man
zijn hiermede bezig. De expeditie zal
dus in de tweede helft der maand
Augustus gereed zijn. Alles hangt
af van het weer, dat tot nu zeer gun
stig is. Een groot getal bezoekers
komen naar het „Record Herald House"
zooals het station van den heer Woll-
man genoemd wordt
Engelsche Jams.
De Londensche correspondent van
de Telegraaf schrijft;
Naar aanleiding van mijn stuk
je, voor enkele weken aan de hand
van het jaarverslag, omtrent de En
gelsche fabrieksinspectie geschre
ven, over de door enkele fabrieks-
inspectrices vermeldde onzindelijk
heid in fabrieken van jam en sui
kergoed op deze eilanden, heb ik
pas eens een bezoek gebracht aan
de bekende fabriek van suikerwer
ken der firma James Pascall Ltd.,
in Blackfriars Road, alhier, aan de
zuidkant der Theems.
Ik kwam mij onverwachts op een
achtermiddag aanmelden, en vond
den heer Pascall dadelijk bereid,
mij, onder geleide, alle werkloka
len te laten bezichtigen. „Onze fa
briek staat ten alle tijden voor be
langstellenden ter bezichtiging open"
zeicle hij. „Wij hebben niets te ver
bergen. Men moet echter niet des
Zaterdags komen, omdat dien dag
alle werklokalen van onderen tot
boven gereinigd worden en de ge
wone werkzaamheden derhalve stil
staan."
In deze fabriek werken ongeveer
800 personen, voor het meerendeel
meisjes van vijftien tot boven de
twintig jaren oud. Ieder werkpro
ces wordt in een afzonderlijk lo
kaal uitgevoerdin het eene wordt
de suiker gesmolten, in het andere
in vormen gegoten, in een derde
lokaal worden de gegoten suiker
balletjes gekristalliseerd, in een vijf
de wordt het suikerdeeg op zeer
kunstige wijze verwerkt tot het
verkrijgen van de bloempjes en fi
guren, die men dwars in de drops
ziet, in weer een ander lokaal wordt
het gefabriceerde suikergoed gesor
teerd en in doozen of glazen ver
pakt, en zoo zijn er een menigte
werkprocessen verbonden aan het
maken van een enkele bonbon. Ik
zag een twintigtal werklokalen en
ben overal door de zindelijkheid
van werkers, vloer, zolder en wan
den getroffen geworden.
De suikersmelterij is natuurlijk
voor het oog niet zoo aantrekkelijk
als de verpakking van het suiker
goed en 0111 de hitte allerminst aan
genaam. Maar ook in de werklo
kalen vond ik de groote, ronde ke
tels en de omgeving inderdaad zeer
rein.
Het meest heb ik echter mijn
oogen den kost gegeven in de loka
len, waar de meisjes het suikergoed
zitten te sorteeren en te verpakken,
omdat dit alles met de hand moet
gebeuren, ieder stukje bonbon gaat
door de vinger. Dit lijkt geen sma
kelijke gewoonte. Maar de firma
heeft voor dat werk niet de armste
meisjes genomen. Het waren allen
nette missesdie ik daarmede bezig
zag, zindelijk gekleed in door de
firma verschafte katoenen japonnen
en witte schorten en met zuiver
blanke handen, waaruit je even ge
rust als uit de handjes van je klei
ne zus een stukje bonbon kunt aan
nemen.
Wat de Engelsche fabrieksinspec-
trices ook op Iersche en andere
fabrieken van jam en suikergoed
hadden aan te merken, bij de firma
Pascall zullen zij geen toestanden
vinden die het van zoetigheid hou
dende publiek moeten afschrikken.
En zulke fabrieken zullen er wel
meer zijn. Enkele zwarte schapen
maken nog geen kudde somber.
Luidens een draadbericht uit Madrid
hebben zich daar verscheidene ende
mische gevallen van cholera voorge
daan. De bevolking der stad verkeert
in doodelijke ongerustheid. De gezond
heidscommissie gelooft, dat het drink
water besmet is; verschillende ver
dachte fonteinen zijn gesloten.
De nieuwe Encycliek bevat 13 blad
zijden. Romulo Murri wordt er niet met
name in genoemd. Z. H. duidt hem
echter genoegzaam aan, waar Hij zegt,
dat het program der Liga gedagtee-
kend is uit Rome-Torrette waar R.
Murri woont.
Ondertrouwd: 2 Aug.: Doctor
G. v. d. Sleen en V. J. M. Boshou
wers. F. H. v. d. Miesen en 0.
Bijster. A. Pijnappel en S. Oost-
wald. L. N. de Jong en C. Scholten.
Getrouwd: P. C. Philippo en A.
Gijsbertse. M. v. d. Boon en M. van
Eijk. H. A. v. Eijkern en A. C.
Pennings. J. W. Vermeulen en A.
E. Broekhuijzen. Dr. C. Albers en
S. C. Leussen.
Bevallen: 31 Juli: M. J. Pen
ningsKeizer, z. 1 Aug.M. van
SchieKnapen, d. M. M. v. d. Wel
Souwer, d. 2 Aug.J. H. E.
BeniestKlinger, z. E. C. Pruim
Post, z. L. GroenVisser, z.
Overleden: 31 Juli: M. E. S. de
Haan 79 j., Spaarne. C. A. Smits-
Erdtsieck 54 j., Donkere Spaarne.
M. Langeveld 2 m. z., Oranjeboom-
straat. 1 Aug.E. D. Swart 16 j. d.,
Hazepaterslaan. I. Machielse-Klos-
ser 60 j., Kruisweg. J. P. Schouten
38 j., Kamperstraat. D. Wijkhui
zen 80 jGroendaalsteeg. G. Dek
ker 5 j. z., Gasthuisvest.
SPAARNDAM.
Ondertrouwd: A.van Meesche
en C. F. Sabben.
LISSE.
Bevallen: M. van TilLondon,
D. M. H. van RoodeLigthart, Z.
M. van TolKaptein, d. ^en z.
SCHOTEN.
Bevallen: S. WeberBos, d.
A. TollenaarLucas, d.
Overleden: B. P. Mors, 9 m.
HAARLEMMERMEER.
Bevallen: M. de KoterKem-
pe, d.
Overleden: C. van Gameren, 2
m. L. van Smeerdijk, 2 w.
MARKTNIEUWS.
HAARLEM. Aangevoerd 11 stapels
Kaas1427 kazen, 2567 K.G. A f 28,50
a f '22.
Aangevoerd en verk. zijn 20 stuks
nuoht. kalveren A f 14.A f 10.
per stuk 11 Lammeren a f 15f 13
per stuk, 2 paarden f0f0 per,
stuk.
Politie-rapport.
Gevonden voorwerpen 1 porte-
monnaie, 1 bokkentuig.
Proces-verbaal opgemaakt wegens:1
wielrijden op trottoir, overtreding der
hondenbelastingverordering.
Gisternamiddag is een 21-jarige
schilder uit de goot van een perceel
aan het Pr. Bolwerk gevallen, doordat
een gevelsteen waaraan hij zich vast
hield losliet.
Met een gebroken been en gekneusd
is hij naar het gasthuis vervoerd.
Gisternamiddag heeft een begin van
brand plaats gehad op den zolder van
perceel Zijlstraat 16. Eenige kleeding-
stukken zijn verbrand. De brand is
door de bewoners gebluscht.
Gistermorgen is een pet drijvende,
gevonden in de haven aan de Werf
Conrad", onmiddellijk daarna is met
de dreg het 5-jarig zoonje van een
daarligg end vaartuig dood opgehaald.
