Donderdag 9 Aug. 1906.
No. 6369. 31s,e Jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
LIEFDE EN PLICHT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1.20
Voor de overige plaateen in Nederland franco per post1.65
Afzonderlijke nummers0.05
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Telefoon No. 1426. - HAARLEM.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE k CONTANT.
Hoofdagenten roor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère
G. L. DAUBS Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 81bi» Faubourg Montmarlre.
Staatkundig Overzicht.
Hoe de verdere loop der binnen
W.dsche gebeurtenissen in de naas
te toekomst voor Rusland wezen
z;il, is op liet oogenblik zeer moei
lijk te bepalen.
Al was 't b. v. maar alleen, om
dat de bedwelmende dampen, welke
'laar uit den revolutionairen hek
sen ketel opstijgen, de grootste ver
gassingen mogelijk maken. Eénè
?-aak kan intusschen met schier wis
kunstige zekerheid worden vastge
steld Van eene algemeene staking
(|Vor het gansche land komt abso
luut niets meer.
De poging om het daarheen te
'eiden is op jammerlijke wijze dood-
geloopen. Zoowel de arbeiders als
de Regeering mag men daarmee
gel uk wenschen.
De sociaal-democraten, die de
bakers tot volhouden aansporen,
Prediken in de woestijn. Op meer
dere fabrieken te Sint Petersburg
dl elders is de arbeid weer hervat
'Jet weinige arbeiders zijn boos op
de leiders der beweging, die geen
jeiders gebleken zijn, maar den boel
Ui 't riot stuurden,
En zulke stumpers werpen zich
Op ïot hervormers der maatschappij
Bovendien het Gezag waakt en
de militaire macht staat gereed, om
Uet, oproer onverwijld den kop in
te drukken, zoodra het zich ver-
toonen durft.
Dat weten de zoogenaamde lei
ders en daar zij als de meeste, zoo
Uiet alle revolutie-helden, niet gaar-
Ue het martelaarschap verbinden
'Uet het omwentelings-apostolaat,
treden zij de militaire macht liefst
"it den weg.
Het gebeurde te Sveaburg ligt
"og versch in het geheugen en be-
Vat eene les, die de eerste weken
"iet vergeten worden zal.
Daar is „het puikje" der revolu
tionairen ter slachtbank gevoerd.
Eene dolzinnige onderneming was
t, slecht voorbereid, nog slechter
"itgevoerd, en die de Revolutie al
lerslechtst bekomen is.
Waarlijk, de Regeering heeft geen
klagen over den loop der gebeur
en issen.
Zoo zij die weet te benuttigen
door het nemen van maatregelen,
die het geschokte vertrouwen bij de
'"eerderheid der bevolking herstel
en en de hoop wettigen op het
Jfivoeren der noodige verbeteringen
"ij het bestuur, in de politieke en
"ociale toestanden, dan wordt der
„Het moet ernstige gewetensplicht
*'jn voor iederen Katholiek, dat hij
See.i anti-Katholiek dagblad leze."
(Kanunnik Schorderet.)
Revolutie een harer machtigste wa
pens uit de hand geslagen en kan
de verdere loop der gebeurtenissen
niet anders dan gunstig wezen voor
het Gezag.
ITALIË.
Heden zal ZEm. Kardinaal Merry
del Val, Staatssecretaris, de Eeuwige
Stad verlaten en zich naar Castelgan-
dolfo begeven, om er wat rust en bui
tenlucht te smaken.
De Croix(Parijs) weet te verhalen,
dat de Pauselijke instructies omtrent
de Scheidingswet in Frankrijk nog
niet verzonden zijn, doch spoedig ver
zonden zullen worden en openbaar
gemaakt.
In de „Dijesa" schrijft de Romein-
sche briefschrijver van genoemd blad,
dat het in ieder geval voor den 15en
dezer maand zal wezen.
Het bericht van sommige Parijsche
correspondenten schijnt blijkbaar voor
barig geweest te zijn: er is in Frank
rijk nog niets bekend omtrent de
Pauselijke instructies.
Met het noodige voorbehoud maken
wij daarom melding van [een parti
culier bericht uit Parijs, dat wij gis
teravond ontvingen, en dat de open
baarmaking van 's Pausen instructies
op heden als zeker verklaart.
ENGELAND.
Aan de Porte is te kennen gegeven,
dat Engeland voorloopig zijne goed
keuring niet hechten kan aan de ver
hooging met 3°/0 van de Turksche
toltarieven, wijl het meer zekerheid
wil hebben, of het doel, waarvoor deze
gelden aangewend zullen worden wer
kelijk het verbeteren van den toestand
in Macedoniëbetreft. Hieromtrent seint
men uit Constantinopel
Engeland heeft nog meer waarbor
gen gevraagd dan thans door de Porte
zijn gegeven, waarborgen die niet
goedgekeurd zijn door de overige mo
gendheden en geweigerd worden door
de Porte. In de laatste bijeenkomst
van de gezanten, zeiden de vertegen
woordigers van de vreemde mogend
heden tot den Britschen gezant O'Con
nor, dat het niet aanging nieuwe
voorwaarden te voegen bij de eenmaal
vastgestelde en goedgekeurde. De heer
O'Connor, gaf echter te kennen dat
zijn regeering waarschijnlijk geen af
stand zou doen van de nieuwe eischen,
zelfs wanneer verwikkelingen er het
gevolg van waren.
SPANJE.
De Ramp met de „Sirio".
De verontschuldiging van den kapi
tein van 't schip, als zou het op eene
onbekende klip geloopen zijn, wordt
onaannemelijk geacht.
De Fransche gezagvoerder van de
„Maria Luise", die behulpzaam was
bij het reddingswerk, verklaart, dat
algemeen bekend is, dat er gevaarlij
ke klippen zijn noordoostelijk van de
Hormigas-eilanden, waarover de „Si
rio" met volle vaart gestoomd is. Het
gevaar is zelfs bemerkt door visschers
uit Cartagena, die echter niet meer
bijtijds konden waarschuwen.
De Fransche gezagvoerder schildert de
tooneelen, nadat de ketel met een ver-
schrikkelijken slag gesprongen was,
als ontzettend. De menschen gedroe
gen zich letterlijk als wilde dieren.
Reeds zijn honderd lijken aange
spoeld.
Van alle zijden wordt voor de ge
redden gezorgd. Voedingsmiddelen en
kleederen komen bij groote hoeveel
heden in. De ziekenhuizen, club-ge
bouwen, schouwburgen herbergen de
slachtoffers, en zelfs de armsten van
Cartagena wedijveren in hulpvaardig
heid en gastvrijheid.
De autoriteiten zijn reeds met het
gerechterlijke onderzoek begonnen. De
officieren van de „Sirio" moeten in
Cartagena blijven.
Ambtelijke berichten melden, dat
te Cartagena 5C0 schipbreukelingen
van de Sirio, te Alicante 22 en te
Cadix 5 zich bevinden. Er moeten er
nog 328 ontbreken, o. w. 14 matro
zen.
Gisteren was gemeld dat de aarts
bisschop van San Paulo gered was,
maar uit Cartagena wordt nu geseind
dat de aartsbisschop van Para een
sleepboot heeft gevraagd, om naar
het lijk van den aartsbisschop van
San Paulo te zoeken. Hij schijnt dus
toch verdronken te zijn.
Men is begonnen met het reisgoed
en de postzakken uit de Sirio te halen.
Een rijk man uit Petropolis, die vele
juweelen aan boord heeft aebter moe
ten laten, heeft die, als men ze terug
vindt, ten bate van de schipbreuke
lingen bestemd.
Kapitein Picco, die de oorzaak van
de ramp wordt genoemd, heeft nog
geen schuld bekend.
RUSLAND.
Laft'an seint uit Petersburg dat het
garnizoen van Peterhof wegens het
toenemende aantal dreigbrieven dat de
Tsaar ontvangt, nu tot 40,000 man
versterkt is.
Een bericht in de Nowoje Wremija
meldt, dat spoedig de benoeming vol
gen zal van grootvorst Nikolai Niko-
lajewitsj tot opper-connnandant van
de garde en het geheele leger, in de
plaats van de opper-commandanten,
die tot nu toe chefs waren van de
verschillende militaire districten.
Deze betrekking krijgt niet het ka
rakter van een militaire dictatuur,
daar het ministerie van oorlog de ad
ministratieve aangelegenheden blijft
beheeren.
Van Het Loo.
H. M. de Koningin reed gisteren
met den Prins voor 't eerst na haar
ongesteldheid uit in de bosschen. De
Koningin zag er zeer goed uit. Gis
teravond vertrok de Prins naar 't
buitenland.
Vorstelijk bezoek.
De kroonprins van Griekenland,
Constantijn, hertog van Sparta, ver
gezeld van H. K. H. de kroonprinses
Sophie met familie en gevolg arri
veerde gistermorgen per mailboot
„Prins Hendrik" te Vlissingen.
De vorstelijke personen werden bij
hunne aankomst gecomplimenteerd
door den consul-generaal van Grie
kenland te Amsterdam, den heer R.
Lehman en diens secretaris, den heer
Ruyter.
Alvorens hui: reis naar Frank
fort te aanvaarden, onderhielden
Hunne Koninklijke Hoogheden zich
geruimen tijd met den heer Leh-
mann, die de kroonprinses een bou
quet orchideeën aanbood en de ver
schillende autoriteiten, aan het sta
tion aanwezig, aan de vorstelijke
personen voorstelde.
Uit de Staatscourant.
Voor den burgerlijken veeartsenij-
dienst in Nederlandsch-Indië worden
gevraagd vijf veeartsen, die aan de
Rij ks-veeartsen ij school het diploma
van veearts hebben verkregen.
Zij die in aanmerking wenschen te
komen moeten zich bij een gezegeld
adres aanmelden bij het Departement
van Koloniën.
Ter benoeming tot adjunct-ingenieur
bij den dienst der Staatsspoorwegen
in Nederlandsch-Indië worden gevraagd
drie civiele en twee werktuigkundige
ingenieurs, in het bezit van het di
ploma bedoeld bij artikel 118 der
Hooger Onderwijswet (Staatsblad
1905 no. 181.) De werktuigkundige
inge jieurs moeten afwisselend bij de
exploitatie der Staatsspoorwegen en
het toezicht op spoorwegdiensten en
het stoomwezen dienst doen.
Zij die voor plaatsing in aanmer
king wenschen te komen, behooren
zich vóór ultimo September a. s., bij
gezegeld adres te wenden tot het De
partement van Koloniën.
De bezoldiging van een adjunct-in
genieur bij den dienst der Staats
spoorwegen bedraagt f 250 's maand s
met twee drie-jaarlijksche verhoo
gingen van f 50 's maands, dus met
een maximum van f 350 's maands.
Staatscommissie voor de Tarief
herziening.
De tot leden der commissie benoem
de hoofdambtenaren zijn allen mannen
van erkende bekwaamheid, doorkneed
in de tariefwet en haar practijk en
gebreken voor handel en industrie.
En met de twee zitting hebbende
expediteurs benoemde de minister juist
de menschen uit de practijk, die als
konvioi-loopers-expediteurs een onaf
hankelijke en onpartijdige positie
tegenover den handel innemen, en
buiten kijf zijn vertrouwen zullen
hebben.
De konvooi-loopers-expediteurs zijn
uit hoofde van hun werking en lang
durige practijk met de toepassing der
tariefwet op alle artikelen vertrouwd.
Zoo samengesteld zal de handel dus
niet schromen der commissie alle ge
gevens te verschaffen, die zij wil
een goed resultaat worden bereikt
noodig heeft. Hadden de kooplieden
die gewoonlijk de vertegenwoordigers
van een of meerdere artikelen zijn,
in de staatscommissie zitting genomen,
dan stond het te bezien of andere
kooplieden, of de handel wel even
vrijmoedig met] zijn gegevens en be
zwaren voor den dag zou komen.
Op grond van hare samenstelling
verdient deze staatscommisie dusjuist
het vertrouwen van den handel, dat
zij voor een vruchtbaar werken zoo
zeer behoeft, ook, opdat aan het doel
der regeering kan worden beantwoord
en wij verwachten, dat het haar ruim
schoots zal worden geschonken. Hoe
veelzijdiger de voorlichting, hoe dege
lijker hare conclusie en het daarop
te baseeren ontwerp voor een nieuwe
tariefwet.
En des te minder adressen en amen
dementen zullen later behoeven te
worden ingediend.
Het spreekt wel vanzelf, dat de
commissie inzage zal verkrijgen van
de massa materiaal, die in deze ma
terie bij het departement van Finan
ciën wordt geherbergd. En van den
rijken schat van adviezen, mede door
de Kamers van Koophandel, handels-
vereenigingen en particulieren gege
ven ter gelegenheid der indiening van
de tariefwetten-Pierson en Harte, kan
dan het noodige gebruik worden ge
maakt.
Staatsraad Humalda van Eysinga.
Naar de „N. Ct." verneemt, is de
Staatsraad jhr. mr. Van Humalda van
Eysinga, die zich enkele dagen gele
den wegens familie-omstandigheden
naar Leeuwarden had begeven, aldaar
vrij ernstig ongesteld geworden.
De laatste berichten luiden iets gun
stiger, hoewel de toestand nog zorg
lijk blijft.
De Bommenhaven.
Land en Volk deelt mede, dat de
binnenhaven te Scheveningen aan de
gemeente nog een millioen zal moe
ten kostenbehoudens eventueele
tegenvallers.
Koninginnedag.
De Amsterdamsche Nat. Oranje-
bond „Wat ook vall', trouw staat pal,
zal ook dit jaar weer den Koningin
nedag op waardige wijze vieren.
Terrein en programma worden
nader bekend gemaakt. Des avonds
heeft wederom een feestvoorstelling
in den Stadsschouwburg plaats.
De verdeeling der kaarten is in
handen van den heer A. v.d. Horst,
die er voor zal zorgen dat, evenals
vorige jaren, ook gestichten en ver-
eenigingen, niet bij den Bond aan
gesloten, kaarten zullen ontvangen.
Tolquaestie te Watergraafsmeer.
De drukte aan de brug over de
Ringvaart behoort voorloopig tot het
verledene. Gisterenavond heeft de
waarnemende Dijkgraaf van het
Hoogheemraadschap besloten den
tolgaarder te gelasten het innen van
tolgeld voor rijwielen tot nader order
te staken.
De bedoeling van dezen maatregel
is, later door eene vergadering van
het polderbestuur waarvan de
meeste leden thans op reis zijnte
doen uitmaken in hoeverre aan fiet
sers al of niet vrijdom van tolgeld
verleend zal worden.
De schoolkwestie te Roermond.
In de jongste vergadering van
den Raad te Roermond is een hoogst
gewichtig onderwerp op onderwijs
gebied behandeld t.w. het voorstel
der Broeders van Maastricht, die de
eerste openbare school besturen, om
een nieuwe school te bouwen en die
voor f1200 aan de stad te verhuren.
De burgemeester was van oordeel,
dat de eerste openbare school aan uit
breiding geen behoefte meer heeft, nu
de raad besloten heeft een derde
openbare school te bouwen.
De heer Van Aefferden stelde
voor, aan de Broeders een jaarlijk-
sclie vergoeding van f 1000 in plaats
van f1200 toe te staan als huur
prijs voor de nieuw te bouwen
school. Hij pleitte met warmte
voor het toestaan dezer vergoeding.
De Burgemeester zei, dat de ge
meente graag subsidie zou geven
aan de Broeders, die hier veel nut
doen, maar volgens de schoolopzie
ners is dit tegen de wet.
Op eene vraag van den heer Cuy-
pers, of deze vergoeding tegen de
wet is, antwoordde de heer Michiels
van Kessenich, inspecteur van het
lager onderwijs, bevestigend.
Ten slotte werd het voorstel Van
Aefferden verworpen met 8 tegen 6
stemmen.
Vóór de heeren Baert, Berger, van
Afferden, Scheuler, Willemsen en
Drehmanns.
Tegen de heeren Truyen, Kwist-
hout, Ronden, Rouleau, Cuvpers,
Michiels, Telders en Evers.
De tegenstemmers waren de 5 li
berale leden van den gemeenteraad
en 3 Katholieke leden de heeren
Cuvpers, Kwisthout en Ronden.
De Nieuwe Koerier meent, dat zij
hebben tegengestemd in het ver
trouwen op de wetskennis van den
heer Michiels.
Heideontginning.
Men schrijft aan de „Asser Ct.
Wanneer men den straatweg Gie-
ten-Rolde passeert, dan zal men zuid
waarts op niet grooten afstand van
het groenland eene boerderij zien, waar
van de ontginning voor enkele jaren
begon en die toch nu zooveel is uit
gebreid dat er een vrij groot land
bouwershuis is verrezen en er een
bedrijf is gevestigd, dat een bestaan
kan opleveren. Zoo iets zou men voor
enkele jaren nog niet van de woeste
heidevelden verwacht hebben.
En het veld, waarvan deze ontgin
ning een gedeelte is, is zóó groot, dat
er nog honderden boerderijen op kun
nen worden aangelegd, die zeker zul
len komen, wanneer de resultaten van
heideontginning bij kunstmest bij
voortduring blijven. Daartoe heeft
Drenthe nog behoefte aan groote
kapitalen, die echter langzaam aan
zullen komen, want het landbouw-
crediet neemt met het vermeerderde
FEUILLETON.
- 't Is jammer, zeide Hilda, maar
kunt mijnheer Schulze dat verzoek
"et weigeren.
Neen, want hij moet morgen
Fter in Regen walde zijn, mompelde
ach tel, maar ik dacht, dat wij den
vond eens gezellig zouden doorbren-
P°"> nu wij zulk een aangenamen
(/'""is gemaakt hebben en thans moet
Weg.
Kan mejuffrouw uw dochter
Vlet hier op uw terugkeer wachten?
q'0tg Schneidewin, verrukt over het
^'"Icbeeld, een tijdlang met het lieve
""jje alleen te zijn.
Dilda wierp een smeekenden blik
(jr "en commissaris, maar deze scheen
c,„ "iet op te merken. Hij knikte hem
e'lkeurend toe.
Dat zou het beste zijn, meende
•1 aaatig.
Ik weet echter niet, beste vriend,
of gij de vrije beschikking over uw
tijd hebt en ik kan mijn dochter hier
toch niet alleen in dit vreemde lokaal
laten.
Owat dat betreft, zeide Schnei
dewin met van vreugde bevende stem,
het zal mij genoegen zijn, die bemin
nelijke jonge dame zoolang gezelschap
te houden, wanneer zij dat voor lief
wil nemen.
Hij wierp Hilda een smachtenden
blik toe en deze slaagde er in, of
schoon met bovenmenschelijke inspan
ning, hem met een lieftallig laohjete
bedanken.
Afgesproken dan, zeide de com
missaris, terwijl hij van zijn stoel op
stond. Ik stel voor dat wij, na mijn
terugkeer, hier gezamenlijk zullen sou-
peeren. Schulze zal wel meekomen.
Laat inmiddels de spijskaart komen,
Amanda, en stel een heerlijk menu op.
Tegen den besteller vervolgde hij
Wij zullen een rijtuig nemen.
De notaris woont maar tien mi
nuten van hier, voerde deze hiertegen
aan.
Om 't even, zeide de commis
saris, ik houd niet van loopen.
Hij knikte de achterblijrenden vrien
delijk toe en sprak schertsend de hoop
uit, dat zij zich niet zouden vervelen.
In zijn hart speet het hem voor de
arme, lieftallige Hilda, die nu weer
loos aan de indringerigheden van den
verafschuwden man was prijs gege
ven, maar hij kon niet anders han
delen. Wilde hij de gegevens, die hij
's middags reeds had verzameld, vol
tallig maken, dan mocht hij geen
tijd verliezen.
In de eerste dwarsstraat stond een
rijtuig. Wachtel stapte in en wenkte
den besteller naast hem te gaan zitten.
Deze gehoorzaamde, nadat hij den
koetsier het adres had opgegeven,
natuurlijk niet dat van den notaris,
maar dat van Frans Schneidewin die
op dit oogenblik, onbewust dat de
wrekende hand der gerechtigheid zich
reeds naar hem uitstrekte, al zijn be
minnelijkheid uitputte, om zich in de
oogen van het schoone meisje onweer
staanbaar te maken.
Nu? vroeg de commissaris, toen
het rijtuig zich in beweging had
gesteld.
De zaak vordert goed, ant
woordde de verkleede politieagent.
Wij hebben al vernomen dat Schnei
dewin in den nacht van den moord
eerst om 2 uur thuis gekomen is.
Den volgenden morgen heeft hij zijn
kleeren schoongemaakt en aan zijn
hospita gezegd, dat hij 's nachts onder
het naar huis gaan een neusbloeding
had gehad.
Had de vrouw geen argwaan?
Zij verkeert in moeielijke om
standigheden, haar man is dood en
zij moet voor een groot gezin zorgen.
Schaeidewin betaalt goed en prompt,
daarom bekommert zij zich niet veel
om zijn doen en laten en is met haar
commensaal best tevreden.
Waarom heeft zij hem niet bij,
de politie als huisgenoot opgegeven?
vroeg de commissaris, van wiens ge
laat thans elke uitdrukking van ge
moedelijkheid verdwenen was.
Op verzoek van Schneidewin,
antwoordde de besteller. Hij moet ge
zegd hebben, dat hij daar zelf wel
voor zou zorgen en daar het huis zeer
veel bewoners heeft, kon zijn aanwe
zigheid daar niet gemakkelijk in het
oog loopen. De eigenaar woont er zelf
niet en weet niet eens nauwkeurig
hoeveel bewoners zijn huis telt.
De commissaris knikte zwijgend met
het hoofd.
Zij hadden intusschen het doel van
haar rit bereikt en het rijtuig stond
stil.
Met een vluggen sprong was de com
missaris op straat en liet het betalen
van den koetsier aan den besteller
over.
Snel liep hij het portaal in, waar
morsige kinderen speelden en stoei
den en klom de smalle, donkere trap
op, die naar de bovenverdiepingen
voerde.
Daar de politiebeambten de beve
len van Wachtel met de grootste voor
zichtigheid en zonder eenig opzien te
verwekken, hadden uitgevoerd, ver
moedde bijna niemand in huis hun
tegen woord igheid.
De hospita van Schneidewin, een
arme werkmansweduwe met een afge
tobd en naargeestig voorkomen, was
voorloopig in haar eigen keuken op
gesloten.
Zonder eenige aanleiding wendde de
commissaris zich tot haar.
Breng ons naar de kamer van
uw commensaal, gebood hij.
De vrouw maakte een angstig hand
gebaar en aarzelde het bevel te ge
hoorzamen.
Ik durf het niet doen, zeide zij
jammerend. Mijnheer Schneidewin
heeft mij streng verboden op zijn ka
mer te komen, waarvan hij den sleu
tel altijd bij zich heeft. Ik mag ze
alleen schoonmaken, wanneer hij er
bij is.
Daarover bekommer ik mij wei
nig, voerde de commissaris haar toe.
Open de deur voor ons, anders zullen
wij haar openbreken.
Maar wat zal mijnheer Schnei
dewin wel zeggen, als hij thuiskomt?
Hij gaat misschien terstond verhuizen
en hij is toch zoo'n goede huurder,
zeide de weduwe half weenend.
Het zal wel een poosje duren,
voordat uw commensaal thuiskomst,
hernam de commissaris. Vooruit, hebt
gij een tweeden sleutel of moet ik den
smid laten komen?
(Wordt vervolgd).
HAARL
NIEDWE
flOITE MA HOM flQITATE.
i