Woensdag 19 Sept. 1906. No. 6403. 31ste Jaargang Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland. Gelieve dit vooral te lezen! De Nieuwe Haarlemsche Courant. Staten-Generaal. BERICHT. Magertjes De Kerkelijke strijd in Frankrijk. BUITENLAND. BINNENLAND. De familie Fromentier. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Afzonderlijke nummers DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALV 1-20 fri*„1.65 „0.05 RUSTDAGEN. BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. No. $426. - HAARLEM PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 16 regels0.60, (contant) 0.50 Elke regel meer0.10 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE CONTANT. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmartre. Gedurende eenigen tijd zal onze Courant iederen dag gratis ter kennismaking morden toegezonden aan die Ka tholieken onzer stad, tuelke nog niet geabonneerd zijn. Haar tuij duroen uerioachten, zal deze kennismaking uelen aansporen, om alsnog trouwe lezers te morden uan het eenige Katholieke dagblad te dezer stede: Week-flbonnementen morden aangenomen a 10 ets. per meek. H. H. Adverteerders! uoor U eene bijzonder gunstige gelegenheid, mijl ons blad in duizenden en duizenden gezinnen uerspreid mordt. Zij, die zich te- gen I OCTOBER w a.s. oponsBLAD abonneepen,ontvangen de tot dan verschijnende nommers GRATIS. Gisteren heeft de belangstellen de lezer zijn hart kunnen opha len aan den tekst der Troonrede. Wie dat deden, zullen met ons ge tuigen, dat de Regeering zich min der mild betoont met beloften die beloften bleven dan het vo rige jaar. Geschillen zullen door het Kan tongerecht wat minder omslachtig, met bekwamer spoed worden uit gemaakt de nachtarbeid en de ar beidsduur zullen nader geregeld, arbeids- en veiligheidswetten her zien worden ook landweer- en rai- litiewet zullen wijzigingen onder gaanvoor de banken van leening zal eene wettelijke regeling komen, de woningwet en het recht op ver- eenigingen en vergaderingen wor den mede aan wijziging onderwor pen. Ziedaar het nieuwe. Onbelangrijk „Dat ieder Katholiek zich beijvere om de Katholieke dagbladen zooveel mogelijk te doen lezen." (Anonymus.) zijn de nommers op zich zei ven niet maar belangrijke, hoogst belang rijke wachten nog op afdoening. In het regeeringsprogram is geen sprake van Armenwet of Vakon derwijs, van de voorwaardelijke veroordeeling evenmin als van de administrative rechtspraak de vroe gere grootsche militie-plannen wor den evenmin genoemd als de op heffing der Tienden. Misschien wil het Ministerie juist het tegenovergestelde doen van het vorige jaar. Toen waren het rijke beloften, gevolgd door een schra len oogst van daden, zal het nu een riike oogst wezen na karigheid in beloften De titularissen van Oorlog en Marine schijnen of geen nieuwe plannen rijk wat misschien een zegen is, daar het veld der proef nemingen reeds in zooveel richtin gen doorkruist werd 6f wel zij ach ten den tijd daartoe nog niet ge komen. De bescheiden proeve met het oog op een eventueel te onderne men drooglegging der Zuiderzee mag een der meest interessante punten genoemd op dit weinig in teressant, hier en daar zeer vaag regeeringsprogram. Zal het ministerie in de gelegen heid wezen, om tijdens zijn tweede regeeringsjaar die plannen ten uit voer te leggen, welke in de troon rede genoemd werden? Wij vreezen met groote vreeze. Hoe 't zij, ook in de toekomst zal het ministerie heel wat meer moeten presteeren dan het tot nu gedaan heeft, wil het zelfs in de schaduw kunnen staan van het even fol gehate als fel gesmade minis terie Kuyper. Onder dezen titel publiceerde de Oprechte Haarlemsche Courant gister avond een artikel van bijna ander halve kolom over lo.liet Convent der Fransche vrijmetselaars, waaraan 400 afgevaardigden deel nemen en 2o. over een andere, die het blad aldus bij zijn lezers inleidt De tweede bijeenkomst daarentegen was er eene van Roomsche priesters e.a., gehouden ten huize van den journa list Henri des Houx en ten doel heb bende een bond van gfeestverwanten te vestigen tot instandhouding van den kerkelijkeneeredienst,de weldadigheids instellingen enz., door zooveel mogelijk vereenigingen van eeredienst te stich ten, om overeenkomstig de wet kerke lijke goederen over te nemen. De heer des Houx werd voorloopig tot voor zitter dier „Katholieke Liga" gekozen en eene door hem opgestelde oproeping aan de geloovigen eenstemmig goed gekeurd. Over deze tweede bijeenkomst wenschen wij even het onze te zeg gen. Des Houx zelf deelde voorgis ter-avond aan de Parijsche pers het volgende mede Eene zeer talrijke vergadering werd heden bij den heer Henri des Houx 104, Rue de Richelieu gehouden. De Katholieken, die er tegenwoordig wa ren en behoorende tot alle klassen der maatschappij, hebben de oprich ting goedgekeurd van eene „Liga van de Fransche Katholieken", welke tot doel heeft in den kortst mogelijken tijd en in zooveel parochies als maar mogelijk is, tot de oprichting te ko men van „godsdienstige vereenigingen" (door Z. Heiligheid in de jongste En cycliek veroordeeld. Red.) bevoegd om volgens de (Schèidings)wet van 1905 de overdracht der kerkelijke goe deren te aanvaarden. Met algemeene stemmen heeft de vergadering den inhoud goedgekeurd van een adres aan de Katholieken van Frankrijk, opgesteld door den heer Henri des Houx, waarin het recht van bestaan en het pogram der Liga worden uiteengezet. Voorloopig is als zetelplaats de woning van den heer Henri des Houx aangewezen die eveneens voorloo pig tot president is gekozen." Dat luidt al een ietsje anders dan bij de „Oprechte" die men zie hierboven van een „bijeenkomst van Roomsche priesters e.a. spreekt, waarbij heel bescheiden dat „e. a." achter de „Roomsche priesters" komt. Doch geven wij liever uit zeer ver trouwbare en niet clericale bron de ware toedracht dezer zaak. „De zeer talrijke vergadering"bestonduit veer tien zegge veertien personen! Henri des Houx en zijn zoon, twee afvallige priesters, een dominé, een andere priester, die wankelend staat ennu, de overige acht der „zeer talrijke vergadering" verte genwoordigden het restje van „al de standen der maatschappij." Zóó interessant en nobel is het doel dezer 14 menschjes, die den strijd tegen den Paus en de Bis schoppen gaan aanbinden, dat staande hunne bijeenkomst een brief werd voorgelezen van een dominé, die de uitnoodiging om er aan deel te nemen beslist van de hand wees. De OprechtHaarl. Ct. vindt de oproeping van des Houx c. s. ge wichtig genoeg, om mot de ver taling daarvan een halve kolom te vullen. Van „politieke partijgroepen en vooral van Duitsche Jesuieten en vreemdelingen, die den Paus misleid hebben; van „Duitsch-Romeinsche manoeuvres";vaneen„uit den vreem de inkomend bevel, om een erfgoed van 400 millioen verbeurd te laten verklaren" lezen we daar, en van andere dergelijke zeer Roomsehe uitingen, gevoelens en meeningen. Henri des Houx, die in deze aangelegenheid optreedt als schild knaap van den heer Bunau-Varilla, en zijne 12 moderne apostelen zijn vervaarlijke tegenstanders!! En als de Kerk niet de belofte had haars goddelijken Stichters Toch, Oprechte Haarl. C?.,gelooven wij niet alleen met u, dat wij hier staan tegenover „eene heetgebaker de poging om scheuring te maken", maar in alle oprechtheid meenen wij ook, dat de poginkjes van dit goed dozijn dwergjes nu juist niet een episode mag genoemd van ,,de(n) kerkelijke(n) strijd in Frankrijk." Vooral niet, nu wij weten, lioe 't eigenlijk geschapen staat met die „tweede bijeenkomst van Roomsche priesters e.a." Wat te wijdluftig en niet heel „oprecht," zal menigeen denken. Ge heel ten onrechte? ITALIË. In Yaticaansehe kringen wordt, volgens een vrij betrouwbaar bui- tenlandsch dagblad, druk gesproken over het aanstaande Consistorie, dat in December a.s. gehouden zal worden, en dat de verheffing van nieuwe Kardinalen brengen zal. Men noemt Mgr. Grasselli, bis schop van Viterbo (capucijn) als een der candidaten. Misschien herinneren zich som mige onzer lezers nog, dat Mgr. Grasselli jaren geleden in zijne hoofdkerk, waar de graaf van Turijn tegenwoordig was, eene lofspraak hield op het Huis van Savoye, 't geen wijlen Leo XIII hem kwa lijk nam. Dezer dagen heeft Z. H. Pius X den bisschop van Viterbo in audiëntie ontvangen en, naar men verzekert, hem toen zijne aanstaan de verheffing meegedeeld. Mocht dit waarheid blijken wij deelen een en ander onder het noodige voorbehoud mee dan mag het een nieuw bewijs genoemd voor de toenadering tusschen Vati- caan en Quirinaal. FRANKRIJK. Nog even over het „anarchistisch" complot tegen president Fallières, eer het voor altoos den doofpot ingaat. Er is niet het minste bewijs van zoo'n complot gevonden. De gevangen ge nomen anarchisten Cyrilos en Dange- lo zullen alleen terecht staan wegens het opgeven van valsche namen, we gens diefstal en gewelddadigheden. Dit kroontje ontgaat dus aan pre sident Fallières; gelukkig wint hij zich andere, b. v. die der officiëele welsprekendheid, toen hij zeker bur gemeestertje van een stadje aan de lijn ParijsMarseille over de droogte troostte met de gedachte, dat ook zijn, Fallières, wijngaarden, dorstten naar regen. En als de wijnstokken dezes grooten mans het hemelnat derven, mag een gewoon burgemeestertje zich dan be klagen De anarchistische „aanslag" heelt afgedaandes heeren Fallières leven heeft geen gevaar geloopen. Dit voor onze nakomelingschap. Een groot aantal Fransche katho lieken met den heer Henri des Houx aan het hoofd, hebben een oproep tot de Fransche katholieken gericht om deze aan te manen een bond op te richten tot het vormen van wettelijke „associations cultuelles". aan welke geen overheid zou durven verbieden godsdienstige handelingen' te verrichten en die zich het bezit van de kerken en der kerkelijke goederen zouden ver zekeren. Aldus het Handelsblad. Wij geven het bericht zonder commentaar, ver wijzend naar ons artikeltje tegen de Oprechte Haarl. Courant. Het Handelsblad heeft zich niet on derscheiden bij den anti-clericalen strijd in Frankrijk als naaste familie van de kerkstormers gelijk de Nieuwe Rotterd. Courant. Als zij reeds zoo schrijft, hoe moeten de andere haar publiek dan wel inlichten! RUSLAND. De keizerlijke familie zal maar kort op Peterhof vertoeven. Na de begra fenis van generaal Trepof vertrekt zij weder voor 7 a 8 dagen naar de Fin- sche wateren, De huilerige toon in sommige bladen over de ondankbaar heid van den Tsaar, die Trepof een zaam liet sterven, in verlatenheid zou laten begraven was dus heel en al onnoodig. Het „Handelsblad" een zeer ver trouwbaar getuige als 't in een geval als dit de Israëlieten geldt, spreekt het bericht ten stellgste tegen, als zouden de joden te Siedlce voor veld- krijgsraden gebracht worden. Minister-president Stolypine ver klaarde dit nadrukkelijk aan baron Gunzburg en advocaat Slosberg. CHINA. Uit Honkong komen berichten in over een geweldigen wervelstorm waar door drie Britsche stoomschepen zijn gezonken, en een Britsch, een Ame- rikaansch en drie Duitsche stoomsche pen zijn gestrandeen Duitsch schip werd op het strand gezet, daar men vreesde dat het zou zinken, nog een ander is zinkende. Er zijn een aantal menschenlevens verloren gegaan. Verder wordt geseind, dat vier Fran sche officieren omkwamen. De Engelsche rivierkanonneerbooten „Robin", „Moorhen" en de torpedo vernieler „Taku" werden beschadigd. De kanonneerboot „Phoenix" en de Fransche torpedovernieler „Francis- que" gingen ten gronde. Bij een bot sing werden twintig personen gedood en 8 stoomschepen vernield, zes wer den op het strand geslagen. Alhoewel de barometerstand laag was, was er niets dat het opsteken van een orkaan deed verwachten. Er werd dus als gewoonlijk gewerkt met de gewone voorzorgsmaatregelen, toen de typhoon plotseling opstak, de tegen het strand geslagen schepen vernielde en de dokken en kaden uit eensloeg. De wrakken der oceaan booten, jonken, sampans, veerbootjes liggen verstrooid over de straten, de wegen zijn er door versperd. Het grootste verlies aan menschenleven hadden de inlanders van de Paarl- rivier, wier bootjes op elkaar lagen, waarvan honderden door den storm werden omgeslagen. Het is op het oogenblik nog onmo gelijk het aantal der omgekomenen vast te stellen. De Engelsche regeeringsambtenaren zijn onmiddellijk vertrokken om de ongelukkigen te ondersteunen. Latere berichten melden, dat hon derd personen het leven verloren heb ben. Aan de haven moet voor meer dan 21/2 millioen gulden schade toe gebracht zijn. Hofberichten. Men meldt uit Apeldoorn aan het Vad. Het Koninklijk Echtpaar wordt einde October weer op Het Loo te rugverwacht en vertrekt in de tweede helft van December naar Den Haag. Heden is het Koninklijke park opengesteld. De plechtigheid der opening van de Staten-Generaal was zooals we nader vernemen ook gisteren indrukwekkend. De Koningin was in crème sa tijnen robe, met het lint van het Grootkruis der orde van den Neder- landschen Leeuw de Prins in groot marine-tenue. De Voorzitter der Commissie, de Heer Knol Welt, begeleidde de Ko ningin, de Heer Van Alphen den Prins. FEUILLETON. 19. Zij stelde zich gerust met het denk beeld, dat deze man de streek mis schien al weer verlaten had, en zij gevoelde daar iets als van spijt over. Haar leven was zoo eentonig dat het minste voorval een aangename afleiding voor haar werd, en in haar eenzaam leven eene gewenschte afwis seling bracht. Sedert twee dagen had zij soms aan deze ontmoeting gedacht; zij had gaarne geweten, wie deze heer was, vanwaar hij kwam en waar hij heenging. Maar dat zou zij niet te weten ko men, zij zou nooit iets weten, nooit iets zien dan vier zwarte muren van de boerderij Ronceray. Eensklaps bleven hare dwalende oogen op één punt gericht. Zij had iets tusschen de takken bemerkt. Daar ginds kwam een man aan. Op dezen afstand kon zij hem niet herkennen; maar zij raadde, neen, zij was er zeker van, dat hij het was, en haastig, voor hij haar nog gezien kon hebben, snelde zij weg zonder het hoofd om te kee- ren en bleef eerst staan, toen zij in den tuin terug was. Zij dacht er niet aan, dat een scherper blik dan de hare, haar bespied en onafgebroken gevolgd had. Toen zij weg was, verhaastte de man zijne schreden en sloeg denzelf den weg in, dien zij genomen had. Hij zag er, evenals den vorigen dag, als een eenvoudig wandelaar uit, rookte zijn sigaret, alsof hij niets beters te doen had, hield in de eene hand een wandelstok en in de andere een dag blad, dat blijkbaar diende om hem een houding te geven. Maar voor het oogenblik had hij daar volstrekt geen behoefte aan. Mijnheer Fromentier was op het veld aan den anderen kant van den heu vel; geen der arbeiders had wat in het bosch te doen en den armenwas het streng verboden er hout te sprok kelen. Zonder dus iemands aandacht te trekken, kon de vreemdeling tot aan het tuinhek komen, dat Aliette in hare overhaaste vlucht opengelaten had. Hij liet zijn oog gaan over den onbebouwden grond, de puinhoopen, den achtergevel van het huis, die nog bouwvalliger was dan de voorgevel en kon zelfs Florine onderscheiden, die nog steeds aan hare waschkuip bezig was en het oude gescheurde linnen op gespannen touwen te drogen ge hangen had. Al deze dingen schenen hem een bijzonder belang in te boezemen, want weggaande keerde hij zich nog van tijd tot tijd op de teenen om, om over den muur te kunnen zien. Dan volgde hij het voetpad, dat in een cirkel om het huis heen liep, en vreezere een der ramen van de tweede verdieping gezien te worden, a hij zijn courant opengevouwen en las hij nu met een onverstoorbare aandacht onder het loopen. Toen hij nu ongeveer midden tegenover het terras gekomen was, hief hij als bij toeval het hoofd op en zag als bij toeval Aliette, die juist op den muur was gaan zitten mei het hoofd op zijde naar de bergen gekeerd. Hij her kende haar, want hij nam zijn hoed af en na dit verschuldigde bewijs van beleefdheid, begon hij aanstonds weer verder te lezen, tot hij aan deeerste kromming van het pad gekomen was. Daar bleef hij voor de tweede maal staan. Tusschen de verroeste tralies van het hek door zag men de met gras begroeide binnenplaats en den voorgevel van het huis met zijn ver vallen bordes, zijn paviljoen rechts, dat op halverhoogte afgebroken was, en dat aan de linkerzijde, hetwelk bijna geheel schuil ging onder klim planten. Aan den eenen zoowel als aan den anderen kant zag men niets dan verval en ellende aan deze treu rige woning. De jonge man glimlachte, en toen hij met zijne waarnemingen klaar was, verdween hij heel handig langs een klein voetpad, dat hij reeds kende en naar het dorp voerde. Bijna op hetzelfde oogenblik ver scheen Fromentier, die met vermoei den tred zijne woning opzocht. Wat men er ook van zeggen mocht, de grijsaard was in deze laatste maan den veel verouderd. Als hij alleen was, vertraagde hij den pas, boog den rug, leunde zwaar op zijn stok, veegde hijgend zijn met zweet bedekt voor hoofd af, richtte zich op en ver haastte zijn stap, zoodra hij iemand zag aankomen. Het aangezicht en gehoor namen in dezelfde mate af, maar zijn geheugen bleef sterk, zijn verstand helder, zijn wil krachtiger, naarmate het lichaam zwakker werd. Zijn overheerschende hartstocht scheen nog toe te nemen, alsof hij nog zooveel mogelijk van de overgebleven krachten wilde profi- teeren. Om het loon van een zijner arbei ders uit te sparen en de anderen tot meer vlijt aan te sporen, was mijn heer Fromentier er toe gekomen zelf mee naar het land te gaan en de hooiers te helpen het gemaaide gras, dat door den regen van den afgeloo- pen nacht veel geleden had, weer luchtig over het weiland te spreiden. Er zal wel vijftig duizend pond hooi zijn en dat tegen 20 gld. de dui zend, want ik verkoop het zeker net zoo duur als het vorige jaar, geeft eene opbrengst van duizend gld. Al rekenende was hij bij het hek gekomen, dat hij opende en de han den door de tralies stekende, liefkoosde hij den grooten waakhond, die blaf fende naar| hem toe kwam springen, zoodra hij het slot hoorde knarsen. In de kamer gekomen zonk hij uit geput van vermoeienis in zijn arm stoel neer. De klok in de eetzaal wees juist twaalf uur aan. De tafel was gedekt, en Aliette wachtte ongeduldig op de terugkomst van haar neef, die misschien eenige afleiding zou verschaffen voor dezen vervelenden dag. Zij gevoelde veel lust, om wat te praten, maar zij vond geen gehoor. Mijnheer Fromentier was te hongerig en te vermoeid om zich tot een praatje te leenen. Nauwelijks sprak hij onder het eten eenige woorden over het weer, dat met regen dreigde, over de al te groote haast, over de traagheid van het werkvolk. Dadelijk na het eten deed hij op zijne gewone plaats in den hoek bij den schoorsteen met de kin op de borst zijn geregeld middag dutje. Wordt vervolgd NIEUWE AARLEMSCHE MAuiUEN DP A r AGUE MA HOM AGITATE. 4c

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1906 | | pagina 1