Vrijdag 5 Oct. 1906.
No. 6417. 31ste Jaargang
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
te Delft.
BUITENLAND.
De familie Fromentier.
Week-abonnementen a 10 cent
per week.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem .v
Voor de overige plaatsen in Nederland franco
Afzonderlijke nummers
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEI
1-20
1.65
„0.05
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. TelpNo. 1426. - HAARLEM
•FEESTDAGEN.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Pubücité Etrangère
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmarter
Ter kennismaking zenden wij aan
niet-geabonneerden nog eenigen tijd
GRATIS onze Courant, hopende op
die manier in al de Katholieke gezinnen
van Haarlem en omliggende Gemeenten
weldra eene blijvende plaatste veroveren.
De „Nieuwe Haarlemsche Courant" is
het eenige plaatselijk KATHOLIEK
Dagblad, het eenige dus, dat veilig in
ieder Katholiek huisgezin gelezen kan
worden.
Naast Hoofdartikelen over allerlei
actueele onderwerpen, boeiende Feuil
letons, plaatselijke, binnen- en buiten-
landsche en speciaal Katholieke Nieuws
tijdingen uit alle landen en wereldstre
ken, brengt het zijnen Lezers op ZAT ER-
DAGAVOND de OFFICIEELE KERK-
L1JST voor Haarlem en omliggende
Gemeenten, die GEEN ander plaatselijk
blad geven kan.
Agenda voor Zaterdag.
R. K. Volksbond (Smedestraat .23)
zitting Spaarbank „St. Antonius van
Padua"Spaarkas „St. Nicolaas" (Win
terprovisie) Opening der Bibliotheek.
O verveen. R. K,YVolksbond. Zitting
Spaarkas „St. Nicolaas" (Winterpro
visie.)
De Kroon (Café-zaal) Weener Da
mes-Kapel.
Da Kroon (Schouwburgzaal) Bios
coopvoorstellingen.
(Vervolg en Slot).
Toen de namiddag-zitting, om 8
uur aanving, was het zonnetje van de
partij; een breede stralenbundel
gleecï door een der vensters over
een gedeelte der estrade en het po
dium, waar mr. Regout weldra ver
scheen.
Had Dr. Vlaming de aandacht ge
boeid bij het ontwikkelen zijner
motie, eerst en vooral door de „deege
deeglijkheid" van zijn betoog, de
kracht zijner argumenten, altoos
raak, klemmend en toch altoos waar
dig eveneens, mr. Regout had ook
ras het oor van het aanwezig publiek
gewonnen.
Met heldere stem, levendige arm
beweging, met iets Zuidelijk-beweeg-
lijks in geheel zijn optreden en doen,
besprak hij het groote vraagstuk
der coöperatie van den middenstand.
Geen dorre, droge argumenten,
maar eene, wij schreven bijna eene
„hupsche" voordracht was 't, hoewel
dat hupsche geen schade deed aan
den ernst van het pleidooi.
Wanneer men reeds uren geluis
terd heeft, wordt de aandacht ras
vermoeid en eerie saaie middagzit
ting is daarom zuiver verloren tijd.
Die klip der saai- e:i taaiheid wist
mr. Regout met veel zeemanschap te
ontzeilen.
„Voor den arbeidersstand is reeks
veel gedaan, veel tot stand gebracht,
zeide spreker. Hoe is dab bereidt?
Voornamelijk door de krachtige or
ganisatie, die een waarborg is voor
de toekomst.
Wat is er echter voor den Midden
stand gedaan Waar blijven de
middenstanders
Aan pioniers heeft het hun niet
ontbroken, en gaarne brengt spreker
hulde aan de mannen uit eigen
kamp.
Aan Mr. Aalberse, die de eerste
geweest is, welke met de behande
ling van het vraagstuk over oneer
lijke concurrentie de aandacht wak
ker riep.
Aan Dr. Nou wens, den geestelij
ken adviseur en de ziel der Noord-
Brabantsche Hanze. (Beiden woon
den den Katholiekendag bij. Red.)
Ook anderen hadden meegewerkt
en behoorden tot de baanbrekers.
De akker lag hier desondanks nog
braakde middenstand bleef tot
nu met de handen in den schoot
gevouwen zitten, en scheen zelf niet
eens te weten, of zich vereenigen
al dan niet goed mocht heeten en
gewenscht.
De niiddensf and is niet voldoende
gewapend voor den strijd, dien hij
te voeren heeft. Allerlei euvelen
worden niet weggenomen. Men
verkoopt op crediet, alsof er nooit
gewaarschuwd was tegen die ramp
voor de neringdoenden, men heeft
zelfs geen flauw begrip van
boekhouden. Hier bracht spr. zeer
ter snede het geval met de Leu-
vensche bakkers in herinnering,
mannen onder wie er bij onder
zoek op de honderd en zooveel
slechts drie waren, die een beetje
aan boekhouden deden.
Telkens met rake, zakelijke voor
beelden lichtte spr. zijn betoog toe
en beproefde hij 't idee ingang
te doen vinden Indien de midden
stand wil blijven bestaan, dat hij
zich vereenige, dat hij zich orga-
mseere en werke. Dat is eene
levensvoorwaarde, eene zeer drin
gende.
Zonder overdrijving echter, zeide
spreker, moet coöperatie betracht,
want en hier lachte de zaal har
telijk met hem mee als men
hoort van onderwijzers, die eene
coöperatieve vereeniging oprichten
om fietsen te koopen en te repa-
reeren, dan
Wij gelooven gaarne, dat de
wensch, door mr. Regout geuit, dat
heden door dezen katholiekendag
flinke stoot gegeven mocht
een
worden aan de beweging onder de
middenstanders, geen ijdele wensch
geweest is.
De voorzitter mr. Thijssen gaf
nu lezing van het even te voren
uit Rome ontvangen telegram, eerst
in het Franseh, daarna in 't Hol-
landscli.
„De H. Vader zegent de Katho
lieken van het diocees Haarlem in
vereeniging met hun Bisschop thans
te Delft vergaderd, en dankt hen
voor hunne hulde en kinderlijke
toewijding."
Gelijk te verwachten viel, volgde
op die voorlezing een lang aange
houden applaus.
Onder degenen, die amendemen
ten ingediend hadden, moet
genoemd de heer V. d. Sleen, die
vooral daarom een zwaar hoofd in
de gansche beweging had, wijl de
voormannen er van 't zelf oneens
zijn onder elkaar.
Hij duchtte eveneens voor een
„Communistische Staat," die wel
eens uit zulk eene beweging geboren
kon worden.
Mr. Regout toonde het ijdele
dezer laatste vrees aan, en wees er
o. m. op, dat als de Staat absoluut
de hand wilde leggen op het een
of ander, hij dit even goed kon
doen op het alleenstaande als op
het vereenigde.
Met een citaat uit Père Di-
don's „Jésus Christ" etc, waarbij
de fraaie aanhaling door het fraaie
accent des sprekers tot haar volle
recht kwam, zette mr. Regout de
kroon op zijn hoogst actueele en
zeer merkwaardige rede, aan welke
meerdere malen een warm applaus
ten deel mocht vallen.
Mr. Thijssen kweet zich nu „van
den aangenamen plicht, den inlei
ders hartelijk dank te zeggen, en
den wensch uit te spreken, dat hun
woord inderdaad een fiinken stoot
geven moge in de goede richting,
aan de hooge belangen, welke hier
ter sprake gekomen zijn.
Daarna verhief Z. D. IT. Mgr.
Gallier zich van zijn zetel en sprak,
eenvoudig, hartelijk en duidelijk
verstaanbaar ongeveer het vol
gende
„Op het einde van dezen werk-
zamen dag kan ik niet anders dan
mijne tevredenheid betuigen over
zijn verloop.
Het is mij zeer aangenaam, dat
de intellectueele vooruitgang on
der ons bevorderd worde.
Vindicamus haereditatem patrum
nostrorum, laten wij strijden voor
het erfdeel onzer vaderen, die leuze
werd reeds meer dan 50 jaar ge
leden onder ons aangeheven.
Dat erfdeel is een groot intel
lectueel erfdeel.
In verstand staan wij niet achter
bij anderenhet onze wordt bo
vendien verlicht door de groote
gave des Geloofs."
Hier onderbrak een onbedaarlijk
applaus Monseigneur's woorden.
„In vervulling mogen gaan," ver
volgde Mgr., „de wenschen lieden
geuit. Dat de middenstand zich
vereenige en zelf onderzoeke, wat
er gedaan moet worden
Een dergelijken wensch hebben
wij te Alkmaar geuit (Katholieken
dag van 1902) voor de Patronaten,
die nu zoo talrijk bloeien in mijn
Bisdom. Mogen de vereenigingen
van den Middenstand nog meer
bloeien dan de Patronaten.
Ten slotte nog een woord over
eene verplichting tengevolge van
eene belofte.
Dezer dagen heeft het Nederl.
Episcopaat aan het Fransche een
schrijven gezonden, waarin beloofd
werd, dat veel voor de Kerk in
Frankrijk gebeden zou worden.
Ik verzoek u daarom allen Bidt
veel, maar spiegelt u ook aan het
geen daar geschiedt. Laat hier niet
ontstaan, door onze schuld, wat
daar zulke noodlottige gevolgen
had, en wat men door waak- en
werkzaamheid had kunnen voor
komen."
Andermaal daverend applaus,
waarna Mr. Thijssen opnieuw het
woord nam en zeide
„Na dit applaus heb ik maar
één woord meer te zeggen. Dat ap
plaus, het klappen dier duizenden
handen bewijzen beter dan alle
woorden, dat de aanwezigen hun
Bisschop zeer liefhebben en hoog
achten.
En gij, M. H. i de meesten uwer
gaan de stad verlaten, maar geen
uwer zal heengaan met de gedach
te Een verloren dag I Overweegt,
M. H., het hier gesprokene, maar
handelt dan ook. Vertelt, wat gij
hier gehoord hebt en slaat de han
den in elkaar!"
De zegen van Z. D. Hoogw. Mgr.
Callier sloot de vergadering.
De eerste Katholiekendag van
het Bisdom Haarlem was ten einde.
Terwijl het stille Delft nieuwsgierig
aan deur en raam stond, de hon
derden geestelijken en leeken be
en nakijkend, die naar het station
togen of wel zich voor het diner
de beenen uit de plooi liepen, ging
er door de straten vlak bij den
Stads-doelen als het gezoem van
een reuzen-bijenzwerm, steeg er een
wolkzuil ten hemel in de gang en
op het pleintje bij de vergaderzaal,
een rookkolom van havana's en
niet-havana's, van geurige 21/2 cents
en duurdere soorten. Men had zich
zoolang moeten spenen van het
dierbaar Hollandsch „toeback-suy-
ghen".
En nu mag ik wel even klappen,
dat ik b.v. enkele personen opge
merkt heb, die, in vergeeflijk zelf
bedrog tijdens de vergadering zaten
te mommelen en te trekken nu en
dan aan eene sigaa, wier assche
sinds lang koud was.|
En het diner? OchHeere! 't Is
waar, de mensch leeft niet van brood
alleenMaar schoone redevoeringen
vermogen de maag wel een tijdje
tot zwijgen te brengen, weldra echter
eischtzij hare rechten, ondervindend,
dat Cicero en Demosthenes en hun
ne leerlingen „in den wezenlijken
zin des woords" toch het substanti-
eele van een goeden maaltijd niet
kunnen vervangen.
„Te Alkmaar was het veel
beter!"Die „klage" heb ik nog al
eens opgevangen. En zóó benauwd
zaten we, dat ik met den goeden
Rector,dien ik het voorrecht liad aan
mijn rechterzij te zien, een accoordje
moest aangaan, dat we ieder op zijne
beurt happen zouden tegelijk dat
doen, veroorloofde de ruimte ons
niet.
„Toch zaten we wel gezellig," denkt
•misschien menig onzer.
Een barbaar zou ik wezen, indien
ik het aangenaam gezelschap naast
en over me, in zijne eer tastte door
niet volmondig hetzelfde te verklaren.
Dat neemt echter niet weg, dat
het er erg benauwd was, en
Doch laat ik niet als een mopperaar
door zulke kleinigheden den indruk
bederven van eeu grooten, een sehoo-
nen, een vruchtbaren dagEen dag,
die ten zegen gedijen moge van
Haarlem's Diocees, van Haarlem's
KatholiekenDat zij het loon voor
allen, die met zooveel moeite en
opoffering, met zooveel noeste werk
zaamheid en toewijding dezen „feest
dag voor het bisdom Haarlem"
organiseerden en op de gelukkigste
wijze deden slagen!
Onder een triestigen regenhemel,
grauw en grijs, werd de vergadering
geopend. Een vroolijk zonnetje ver
guldde podium en estrade, toen zij ten
einde liep.
Zoo werd hier in moeizamen ar
beid de taak begonnen. Mogen zij,
die, wel niet in tr anen, maar toch met
groote zorg, met groote inspanning
het zaad uitwierpen, straks onder
Gods zegen vol vreugde een rijken
oogst binnenhalen
AMERIKA.
Door het ministerie van Oorlog is
generaal Frederik Funston, die zich
thans te Havana bevindt, tot bevel
hebber aangewezen van de troepen
welke naar Cuba vertrekken.
De heer Magoon, een der beide can-
didaten voor het gouverneurschap ter
vervanging van den heer Taft, is nu
definitief benoemd. Gelijk wij gisteren
reeds melden Avas hij tot nu gouverneur
van het Panama-Kanaalgehied.
Naar verluidt hoopt president Roo
sevelt, dat de nieuAve verkiezingen
een vaste Regeering aan Cuba zullen
schenken.
Het eerste gedeelte der Amerikaan-
sche bezettingstroepen wordt heden
op Cuba verwacht.
Bijna al de overige expedietie-troe»
pen zijn onderweg naar Newport-News.
De heer Taft heeft verklaard, dat
Cuba onafhankelijk blijven zal. Een
honderdvijftigtal studenten trokken
door de straten van Havana roepende
„Weg met de Amerikanen."
ITALIË.
De Hertog van Genua, oom des
Konings, die het bevel over de vloot
zal voeren bij de ophanden zijnde
manoeuvres in de Adriatische Zee
heeft Woensdag 1.1. een langdurig
onderhoud gehad met den heer Mi-
rabello, Minister van Marine.
Er wordt zeer veel waarde gehecht
aan deze vlootoefeningen en te Ta
rente maakt men alles met koortsige
haast daarvoor gereed.
Aan de marine-officieren is door
den Minister van Marine eene dag
orde toegezonden, waarin hij o. a.
zegt, dat de oefeningen van dit jaar
de proefsteen zullen zijn van hunne
bekwaamheid.
Den lOden dezer maand zullen
de oefeningen beginnen. Naar ver
zekerd wordt zal de Koaing bij het
laatste gedeelte tegenwoordig zijn.
DUITSCHLAND.
De politie te Posen heeft beslag
gelegd op meerdere duizenden exem
plaren van eene proclamatie, gericht
aan de Poolsche ouders. Naar de bla
den melden, wordt in die proclamatie
aan de ouders bevolen, op straffe van
anders voor renegaten door te gaan,
om hunnen kinderen ten strengste
te verbieden in het Duitsch te
antwoorden op de Katechismusvra-
gen.
Verder noodigt het stuk de Pool
sche bevolking van Posen uit, om
den 17 October alle scholen ie boy
cotten. De politie neemt de noodige
maatregelen om alle wanordelijkhe
den op dien datum te voorkomen of
te beteugelen.
Geen toenadering, geen verzoe
ning Dat kunnen wij zeggen over
de Brunswijkscke troonopvolging,
na lezing van het volgende tele
gram van gisteren.
Bij schrijven uit Homburg van der
Höhe, dd. gisteren, heeft de rijkskan
selier aan 't staatsministerie in Bruns-
wijk medegedeeld, dat het besluit
van den Bondsraad van 2 Juli
1885, waarbij de Hertog van Cum
berland van de regeering van Bruns-
wijk is uitgesloten, als geldig moet
worden beschouwd, zoolang het niet
door een nieuw besluit van den
Bondsraad is ingetrokken of veran
derd. De rijkskanselier verklaart
zich niet in staat, tot zulk een be
sluit mede te werken.
Als Pruisisch minister van buiten-
landsche zaken antwoordde Bülow,
dat de staatsregeering behoorde te
weigeren steun te verleenen aan
eventueel pogen om opheffing of
wijziging van het Bondsraadsbesluit
FEUILLETON.
38.
Men verliet nu het atelier. Evenals
bij het binnenkomen week Aliette ter
zijde om in het voorbijgaan den afgod
niet te raken, en zij zuchtte:
Waarom toch, mijnheer Livron,
hebt gij bij zooAreel schoons dit af
schuwelijk monster hier geplaatst?
Dit? herhaalde de jonge man.
Dat is het zeldzaamste, wat ik bezit;
een Hindoesche god, gestolen uit een
paagde in Voor-Indië.
De Hindoes zijn een geleerd
Volksprak Luc op fluisterenden toon.
Aliette hoorde hem niet. Zij hoorde
hem niet, zij had haast, om in hare
kamer bij haar bed tusschen het beeld
Van hare eerste Communie en het por
tret harer moeder het kleine schilde
rijtje op te hangen, dat Frangois Livron
haar gegeven had.
VIL
Een bezoek aan de boerderij Ron-
ceray schrikte mevrouw Maloutre
thans niet meer af. Een recept, dat
zij pas van haar huisdokter ontvan
gen had, schreef haar voor om veel
lichaamsbeweging te nemen, en elk
oogenblik zag men haar onder het
een of ander voorwendsel aan hare
lieve Aliette een bezoek brengen, Avaar-
door hare komst genoeg gerechtvaar
digd Avas.
Laat eens hoor^p, lieve kleine,
welk nieuws is er, vroeg zij dan op
schijnbaar onverschilligen toon.
Er was nooit iets nieuws op de
boerderij Ronceray en dan voegde me
vrouw Maloutre er nog onverschilli
ger bij
En hoe gaat het met uav buur
man
Met den besten wil van de wereld
had Aliette op deze vraag geen ant-
Avoord kunnen geven.
De handelingen van den nieuwen
buurman leverden geen stof voor
praatjes, en als hij langzamerhand
mee deelnam aan het leven op de
boerderij, dan geschiedde dat op zoo'n
bescheiden manier, dan plaatste hij
zich zoo weinig op den voorgrond, dat
men het nauwelijks merkte en dat
niemand er zich over beklagen kon.
Hij verstoorde geene enkele ge
woonte, veroorzaakte volstrekt geen
last, liet zich zelfs weinig zien, maar
men gevoelde toch, dat hij er was, en
zijne aanwezigheid bracht een soort
nieuw leven.
Eiken morgen, als Aliette hare blin
den opende, viel haar eerste blik op
net paviljoen. Zij wist, dat de jonge
man al lang op was.
Somtijds zag zij hem van verre, als
hij ging of kwam. Altijd was zijn gang
licht en vlug, zelfs als hij zijne jacht
laarzen aanhad, zijne kleeding elegant,
zijne houding fier. Zij schepte er be
hagen in, om, goed achter haar gor
dijn verborgen, hem te bespieden, een
paar malen had zij meenen te bemer
ken, dat hij den pas een weinig ver
traagde, en het hoofd ophief, toen hij
onder haar raam voorbij ging.
Maar zij had zich zeker vergist;
ook zou zij deze belachelijke gedach
ten aan niemand hebben durven ver
tellen, evenmin als een ander denk
beeld, dat haar door den geest ging
en nog belachelijker was dan het
eerste.
Eenige dagen na hun bezoek aan
het atelier Avas eene ossekar van het
station af gekomen naar de boerderij
en bracht met groote kosten en moeiten
eene piano over, die van Nevers ver
zonden Avas.
Eene piano op de boerderij Ron
ceray
Dat is gekkenwerk! had mijn
heer Fromentier uitgeroepen.
Moet ik dan ook niet af en toe
wat muziek maken? had Frangois
Livron bedaard geantwoordEn
zich tot Aliette wendend, voegde hij
er zachter bijomdat gij er veel
van houdt!
Blozende had zij de oogen neerge
slagen; zij werd verlegen, uit vrees,
van aan deze dwaasheid mede schuld
te hebben, door hare verrukking eenige
dagen geleden, maar toch in den grond
van haar hart getroffen en Avel vol
daan weer een nieuw element van
verstrooiing en genoegen in haar leven
te zien verschijnen.
Met bezorgdheid had zij naar de
plaatsing van dit nieuwe meubelstuk
gekeken, Avat eene lieele zaak was!
Mijnheer Fromentier Luc, Florine
en de knechten der boerderij, allen
hadden een handje geholpen.
Toen de piano eindelijk in een hoek
van het atelier een plaats gekregen
had, \Aras men er om heen gaan staan
om ze te bewonderen. Het was een
mooi stuk, glad als gepolijst zilver en
ook heel goed, hoewel Frangois Livron,
toen hij ze probeerde, een minachtend
gezicht zette.
Wanneer de kunstenaar speelde, was
het, of een vol orkest zich deed hoo-
ren, waarin men de tonen der harp,
het geluid der viool, de bas, de alt
en de fluit kon onderscheiden.
Eerst was het vreemd geweest op
de boerderij Ronceray deze onbekende
muziek te hooren. Langzamerhand had
men er zich aan gewend. De waak
hond die de eerste dagen vooral rond
liep met den neus in den wind en een
klagend gebrul uitstiet, zoodra hij de
klanken der piano hoorde, kwam nu
voor de deur van het paviljoen liggen
en luisterde er met bedaardheid, mis
schien wel met pleizier naar.
Mijnheer Fromentier die voor zijn
nieuwen buurman in alle opzichten
zeer welwillend was, zeide:
Speel zooveel als gij Avilt. Het
hindert ons niet. Men kan het nauwe
lijks hooren binnen, de muren zijn dik
genoeg
De dikheid der muren was niet het
eenige, waardoor mij heer Fromentiers
trommel\Tlies beschermd werd. Al jaren
geleden was hij aan het linkeroor doof
geworden en nu begon het rechter den
dienst ook te weigeren.
De oude man wilde dat niet weten.
Hij zeide, dat Aliette te gauw sprak,
Luc te veel bromde en eene verande
ring in het systeem der rails het ge
luid van den spoortrein zachter maakte,
zoodat men het nauwelijk meer hoo
ren kon.
Vermoeid van zijn werk buiten op
zijne velden ging hij vroeg ter rust
en merkte nauwelijks, dat de kunste
naar bij voorkeur den avond koos voor
zijne muziekuitvoeringen.
Hij speelde vaak tot tien of elf uur.
In de heilige stilte van den avond
klonken de tonen der piano voller en
beter, leek de muziek zuiverder, zoet-
vloeiender en indrukwekkender. Aliette
bleef soms zeer lang in haar klein
ledikant liggen luisteren.
Wordt vervolgd
Ti
S"M AINTIENDR
AGITE MA HOM AGITATE.