Vrijdag 12 Oct. 1906.
No. 6424. 3P,e Jaargang
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
V"
BUITENLAND.
BINNENLAND.
De familie Fromentier.
Week-abonnementen a 10 cent
per week.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per postje -
Afzonderlijke nummers
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON-$N FEESTDAGEN.
20
.65
0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT.
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel, No. 1426. - HAARLEM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère
G. L. DAUBE <fe Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmarter
Ter kennismaking zenden wij aan
niet-geabonneerden nog eenigen tijd
GRATIS onze Courant, hopende op
die manier in al de Katholieke gezinnen
van Haarlem en omliggende Gemeenten
weldra eene blijvende plaatste veroveren.
De „Nieuwe Haarlemsche Courant" is
het eenige plaatselijk KATHOLIEK
Dagblad, het eenige dus, dat veilig in
ieder Katholiek huisgezin gelezen kan
worden.
Naast Hoofdartikelen over allerlei
actueele onderwerpen, boeiende Feuil
letons, plaatselijke, binnen- en buiten-
Iandsche en speciaal Katholieke Nieuws
tijdingen uit alle landen en wereldstre
ken, brengt het zijnen Lezers op ZATER-
DAGAVONDde OFFICIEELE KERK-
L1JST voor Haarlem en omliggende
Gemeenten, die GEEN ander plaatselijk
blad geven kan.
Agenda voor Zaterdag.
R. K. Volksbond (Bondsgebouw St.
Bavo) 8i/2 uur Zitting Spaarbank „St.
Antonius van Padua"; Spaarkas „St.
Nicolaas" (winterprovisie); Opening
der Bibliotheek.
Schouwburg Jansweg, „Detyrannie
der vrouwen".
De Kroon, Concertzaal, Bioscoop.
De Kroon, Café-zaal, Dameskapel.
De Vereeniging, Bioscoop.
ITALIË.
Een waardig slotOpnieuw zijn
de socialisten Woensdag 1.1. op hun
Congres te Rome aan het bakke
leien geweestde vierde dag heeft
de kroon op het werk gezet.
Ferri nam het eerst het woord,
om als directeur-hoofdredacteur der
„Avanti" zijn blad te verdedigen,
't Was voor hem wel avanti(voor
uit maar vooruitkomen viel zeer
moeielijk. Bij ieder woord werd hij
onderbroken en het debat op dit
punt leverde geen resultaat op.
Daarna moest het partijbestuur ge
kozen worden. Dit ging gepaard
met een lawaai, dat hooren en zien
verging. Ook hier hielden Ferri en
zijne mannetjes (de integralisten)
de overhand. Deze verkiezing duurde
maar even twee volle uren.
Toen het rumoer wat bedaard
was, riep men de rapporteurs op
voor de andere punten der agenda.
Maar geen dezer heeren was meer
te vinden, zoodat er niets overschoot
dan 's middags opnieuw te beginnen.
Het eerst kwam toen ter sprake
het anti-militarisme.
Een der redacteurs der „Avanti"
Paolo Orano, verklaarde brutaal weg:
„Leger en kazerne moeten door
voortdurende muiterijen vernietigd
worden. De lotelingen moeten tot
het schenden der krijgstucht aan
gespoord worden."
Middelerwijl vermaakten syndicalis
ten en reformisten zich met elkaar
uit te schelden.. Eensklaps springt
een der eersten naar voren en be
gint een vuistgevecht met een refor
mist. Dat is het sein tot een alge-
meene kloppartij. Wandelstokken,
armen rijzen en dalen; het regent
slagen en stompen.
Orano schreeuwt: „Ik heb geen
maling aan het vaderland, maar
wel aan een monarchistisch vader
land
Labriola, de geweldigste schreeu
wer onder deze geweldige schreeu
wers prijst de Parijsche Commune
van 1871, die de Vendöme-zuil, dat
symbool der militaire tirannie,omver
haalde. Zoo ging het voort, uren
lang.
De fameuze Podrecca van de
Asino besteeg op zijne beurt het
spreekgestoelte. Nauwelijks vertoon
de hij echter 'tpuntje van zijn neus,of
een helseli lawaai begon; spreken
was hem onmogelijk en de voor
zitter verzocht hem, of hij asjeblieft
maar lieen wilde gaan. Signor Po
drecca met zijn „Ezeltje" af.
De commissie, die de leiding der
partij heeft, zal de quaestie van het
anti-militarisme moeten uitmaken.
Dit voorstel der integralisten ging er
ten slotte door. Daarmee was lietCon-
gres afgeloopen. Leerzame dagen
zijn 't geweest voor wie niet vrij
willig blind zijn. Hopelooze ver
deeldheid, schandelijke twisten en
schandelijke tooneelen. Niets anders
bracht dit Congres. Benijdenswaar
dige toekomstige Heilstaters
Uit Palermo wordt bericht, dat
te Biancavillo een formeel gevecht
geleverd is tusschen socialisten en
christen-democraten. Van weerszij
den wierp men met steenen en wer
den revolverschoten gelost.
Toen de politie tusschenbeiden
kwam, waren verschillende perso
nen gekwetst. Twintig vechtersba
zen zijn gevangen genomen.
BELGIË.
Woensdagavond om 7 uur zijn
er te Antwerpen 500 kinderen,
jongens en meisjes van 7 a 10 jaar,
uit Verviers aangekomen, 't Waren
kinderen van de werkstakers uit
laatstgenoemde stad. Aan het sta
tion wachtte eene dichte menigte.
Zij drong tot het perron door, na
eerst de ruiten der toegangsdeuren
verbrijzeld te hebben.
Het spoorwegpersoneel stond
machteloos. Toen de trein binnen
kwam juichte de menigte. Bij het
verlaten van het station was liet
gewoel zoo sterk, dat de politie
met de blanke sabel moest char
geeren. Verscheidene vrouwen vie
len in onmacht: Om te voorko
men, dat de kinderen doodgedrukt
werden, moest men ze op de schou
ders dragen. De stoet deed Iwee
en een half uur over een afstand
van een half uur. Den kinderen
werd vleesch en kaas aangeboden,
eer zij met hunne „pleegouders"
meegingen. Om elf uur was alles
rustig. De Commissie van verzoe
ning te Verviers houdt nog altoos
besprekingen.
RUSLAND.
Te Lodz is 't weer algemeene
staking. Alle herbergen zijn geslo
ten; geen rijtuigen meer in de stra
ten.
Om 3 uur 's middags liep de
menigte samen op de plek, waar
de lijken lagen van 5 personen, wel
ke dien morgen doodgeschoten wa
ren, en die zij begroeven.
Terwijl eene inzameling gehou
den werd, om de lijkkisten te koo-
pen, rukte plotseling eene afdee-
ling kozakken aan, die met zweep
en sabel op de menigte insloegen.
Dertig belhamels zijn gearresteerd.
Gisteren, Donderdag, zouden an
dere veroordeelden met den kogel
gestraft worden op last van den
krijgsraad.
In de naburige steden Zgierz en
Pabianice is ook de algemeene sta
king afgekondigd.
Te Riga lieten twee jonge vrou
wen een pakje achter op de bank
van een tramwagen. Toen men het
opende, ontdekte men, dat het eene
lielsche machine inhield.
Door een gelukkig toeval was
het uurwerk, dat de ontploffing
veroorzaken moest, stil gaan staan,
zoodat een ramp voorkomen werd.
ENGELAND.
In de „Times" (Londen) komt
een scherp hoofdartikel voor tegen
de commissie, die aan de ontbon
den Doema een boezoek zou gaan
brengen. Plet Londensche blad noemt
het een ongelukkig denkbeeld, dat
Engelschen zich in de binnenland-
sche Russische toestanden gaan men
gen. Er kan niets anders dan kwaad
uit ontspruiten, meent de „Times"
terecht.
Waarschijnlijk zal het voorgeno
men bezoek niet doorgaan, verluidde
het later.
Dat zou onder alle opzichten de
wijste partij wezen.
Een telegram van hedennacht
uit Londen meldt, dat er na lang
beraad besloten isde commissie
zal wel naar Petersburg gaan, doch
haar zal opgedragen worden, alle
betoogingen te willen vermijden
en liet adres in besloten kring aan
te bieden.
Of men openlijk of in 't geniep
verongelijkt wordt, verschilt me
nigmaal al bitter weinig. Deze En-
gelsclie Commissie mengt zich in
zuiver binnenlandsche Russische
aangelegenheden. Zij huldigt eene
Doema, die hare bevoegdheid te
huiten ging, misbruik maakte van
de haar gelaten vrijheid.
Waarlijk, de Russische regeering
zou wel dwaas wezen, indien zij
dit rustig toeliet. Indien we de rol
len omkeeren indien er een Russi
sche Commissie voor iets dergelijks
in Engeland kwam, men zou de
Engelschen eens hooren. 't Is te ho
pen, dat de Russische regeering En-
gelands onbeschaamdheid en gebrek
aan goede vormen op cTé verdiende
wijze beantwoordt.
Albion, dat zoo ontzaglijk veel
voor eigen deur te vegen heeft,
moest zich geheel onthouden van
den neus onbeschoft in andermans
Zaken te steken.
De N. R. Gt. bevat een telegram
van heden, uit Brussel toegezonden
en van den volgenden inhoud
„Uit Londen is hier bericht ont
vangen dat tengevolge van een
waarschuwend telegram van den
Engelschen gezant te Petersburg aan
het ministerie van buitenlandsche
zaken te Londen, slechts één gemach
tigde het adres aan de Doema zal
overbrengen."
Laten we afwachtenmisschien
blijft die eene gemachtigde ook nog
tliuis.
Hofberichten.
Koningin Wilhelmina maakte gis
teren een tochtje per stoomboot naar
Meiszen en bezocht de koninklijke
porseleinfabriek aldaar.
De Prinsjes en het Prinsesje van
Erbach zijn gistermorgen 6 uur per
rijtuig van Soestdijk naar Utrecht
vertrokken, om naar Duitschland te
rug te keeren.
H. M. de Koningin heeft de Huis
orde van Oranje uitgereikt aan den
Koning van Saksen.
Jhr. Van Geen zal, na liet hem, op
zijn verzoek, verleend eervol ontslag
als luitenant ter zee le kl. en de
daarmee gepaard gaande eervolle ont
heffing als Hr. Mr. adjudant-particu
lier-secretaris, aan het Huis der
Koningin verbonden blijven.
TWEEDE KAMER.
Door de afdeelingen zijn benoemd
tot rapporteurs over de wijziging
van de wet, inhoudende regeling
van de samenstelling en bevoegd
heid van den Raad van State: de
heeren Ferf, Van Vuuren, Van
Bijlandt, Goeman Borgesius en Van
Karnebeek
en over de toekenning, aan de
Staats-Commissie van Enquête om
trent het tramwegpersoneel, van be
voegdheden, als bedoeld in de wet
van 1850, en de verhooging van
hoofdstuk VI der Staatsbegrooting
1906, betreffende aanschaffing van
eene onderzeesche boot: de heeren
Dolk, Ruys de Beerenbrouck, Van
Wassenaer Van Catwijck, Jansen
('s-Gravenhage) en Van Karnebeek.
(Openbare zitting van Donderdag.)
Gisteren is de behandeling van
het Indische Regeerings-Reglement
voortgezet,
De heer Bogaart betuigde zijne
instemming met de ingediende Re-
geeringsvoorstellen, waarin hij tot
zijn groot genoegen zag een streven
der Regeering om de reclitsbedee-
ling in Indië op het gebied van
burgerlijk-, handels- en strafrecht
formeel en materieel meer in over
eenstemming te brengen met de
behoeften der bevolking en de ge
heel gewijzigde omstandigheden,
om zoodoende te geraken tot meer
unificatie.
Ook uitte hij zijn vertrouwen in
het beleid der Regeering en ver
wacht, dat met de regeling van de
rechtspositie der inlandsche Chris
tenen met behoedzaamheid zal wor
den te werk gegaan.
Wat het huwelijksrecht betreft,
oordeelde hij, dat het de beste re
geling zou zijn pastoor en zende
ling te erkennen als buitengewoon
ambtenaar van den Burgerlijken
Standieder inlandsch Christen
moet kunnen huwen en scheiden
overeenkomstig de regelen van zijn
eigen kerkgenootschap,
De heer De Savornin Lohman
schetste het verkeerde van het
opdringen van een vreemd recht
aan een volk.
Unificatie van recht is eerst te
bereiken na eeuwenlange ontwikke
ling. Bovendien moet de drang
daartoe van het volk zelf uitgaan.
Hier echter wil de Regeering het
recht van een Westersch volk gaan
opdringen aan een Oostersch volk,
nog wel een overwonnen volk, veel
talrijker dan wij, waarbij nog komt,
dat dit opgedrongen recht zal wor
den toegepast door onze rechters,
gekomen van onze Universiteiten.
Van juristen als de heeren Fock
en Van Deventer kan men begrij
pen, dat zij unificatie van reclit
willenmaar spreker constateert,
dat met de Regeeringsvoorstellen
wordt ingegaan tegen het advies
van onderscheidene deskundigen,
onder meer van Dr. Snouck Hur-
gronje, wiens adviezen niet zijn
overgelegd. De zorg voor de in
landsche Christenen mag niet het
motief zijn om deze maatregelen
door te drijven.
Ook is door mannen van gezag
betoogd, dat de inlandsche Chris
tenen zulk eene regeling niet noo-
dig hebben.
Bovendien staats geenszins vast,
dat eenheid van recht zal worden
bereiktom hiertoe te geraken zou
men geen Nederlaudsch recht, maar
Nederlandsch-Indisch recht moeten
scheppen. Men mag het adatrecht
maar niet principiëel ter zijde zet
ten liever verruime men de gele
genheid voor den inlander, om zich
aan een ander recht te onderwer
pen en scheppe men voor hem een
recht voor gevallen, waarin het
adat-recht niet voorzietmaar het
gaat niet aan, eenvoudig te zeggen
mijn recht is uw recht.
De heer Pierson, zich beroe
pende op het oordeel van deskun
digen, die groote moeilijkheden duch
ten van de toepassing van het Ne-
derlandsche recht voor de inlandsche
bevolking, ontwikkelde een aantal
bezwaren tegen de Regeeringsvoor-
stellen, waarvan het tot stand ko
men groote ontevredenheid bij een
belangrijk deel der inlandsche be
volking ten gevolge zal hebben.
Ook de heer Tydeman ontwik
kelde verschillende bezwaren tegen
de ontwerpen, betoogende, dat rechts,
eenheid niet verkregen zal worden,
door den inlander het Nederlandsch
recht op te dringen. Integendeel,
hierdoor zet men de zaak juist op
den kop, want de inlander zal bij
het Nederlandsch recht geen recht
vinden; hij zal zeggen: voor mij is
er in Indië geen recht meer te vin
den. Om tot rechtseenheid te ko
men, bestudeere men eerst het adat-
recht.
Vereeniging „Onze Vloot".
Te den Helder is in eene goedbe
zochte vergadering eene plaatselijke
afdeeling opgericht van de vereeniging
Onze Vloot. Met den luitenant ter
zee G. Duykinck Sander, die het
initiatief nam tot de oprichting, wer
den tot leden van het voorloopig be
stuur gekozen de heeren A. F. Goos-
sen, J.F. baron van Heeckeren v. Wa-
liën, P. J. H. van Gelenken, F. Aron-
stein, W. Poll, D. Klik, C. de Boer
Jr.zn. en H. J. Boldingh.
StaatscommissieMiddenstand.
Men meldt uit den Haag aan de
„N. R. Crt.
ln de gisteren gehouden verga
dering van de Staatscommissie voor
den middenstand is het vraagstuk
van het postgiro-en chèque-verkeer
geheel afgehandeld. Eenige wijzi
gingen zijn vastgesteld in de vra
genlijst voor de enquête in ver
band met deRegeeringsmissive. Ten
slotte ging men over tot de alge
meene beraadslagingen in zake het
rapport van de subcommissie voor
het vakonderwijs.
FEUILLETON.
39.
Deze vergissing ergerde hem en hij
hernam op geheel veranderden toon:
Kom laat ons verstandig zijn en
onzen tijd niet met kinderachtigheden
doorbrengen. Ik moet over twee dagen
weg en er is nog niets klaar.
Met de finksche beweging van man
nen, die netjes op hunne kleeren wil
len zijn, begon hij te kloppen, dat een
wolk van stof opstoof en een hagel
van peperkorrels neerviel.
Mijn hemel, wat zijt gij toch
onhandig! riep Aliette uit. Kijk, daar
blijft de mouw van uw jas aan een
rozenstruik zittenWilt gij het mij
wel eens laten doen?
Gebruik makende van de gelegen
heid. dat Luc geweldig moest niezen,
door de peper, die hem in den neus
gekomen was, nam zij hem het pak
uit de handen, en de kleedingstukken
er een voor een uitnemend klopte zij
ze krachtig uit met een stok, tot er
geen stof meer kwam, borstelde ze af
en hing ze toen op een ffiuw in de
zon, waarop Florine het waschgoed
droogde.
Nu moet alles in de lucht blijven
hangen, dat het weer glad is, ver
klaarde zij op een toon van gezag. Ik
ga even een naald halen om een knoop
aan den jas te naaien, in dien tijd
kunt gij den koppel schoonmaken.
Terwijl Luc hiermede bezig was,
dacht hij aan allerlei sentimenteele
en belachelijke dingen: aan de mooie
blinkende uniformen die men draagt
bij de parade en aan de nog mooiere,
waarmede men 's avonds na de veld
slagen thuis komt, als zij doorboord
zijn met kogels en zwart van het stof.
Aliette, die met de naald terugkwam,
had ook eene gedachte:
Gij zijt niet dezelfde meer, als
gij deze kleeren aan hebt. Het doet
mij genoegen, als ik ze u aan zie
trekken, maar dat gij weggaat, doet
mij verdriet, veel verdriet
Zij zag altijd tegen de eenzaamheid
op en elke scheiding, van hoe korten
duur ook, maakte haar treurig.
Dit bewijs van vriendschap trof Luc
in het hart. Hij had gedacht, dat
Aliette, als zij grooter werd, zich niet
meer zoo aan hem zou hechten, en
nu zag hij, dat zij nog altijd dezelfde
gebleven was van vroeger en hij meen
de nu de vraag te mogen wagen, die
hem op de lippen brandde
En mijnheer Livron, Aliette?
Weet gij of die morgen weggaat?
Mijnheer Livron Gaat die heen
Aliette had deze vraag haastig,
eenigszins verwonderd gedaan, maar
hare stem trilde niet van ontroering.
Ik veronderstel het ten minste,
hernam Luc. Morgen is zijne maand
huur omzijne zaken moeten geëin
digd zijn en niets houdt hem hier
meer terug.
Dat is ook zoo, antwoordde Aliette
langzaam. Het is nu al eene maand
geleden Niets houdt hem meer hier....
Dan voegde zij er met een zucht bij
Gij gaat weg, mijn oom zal
altijd buiten zijn voor den oogst en
ik moet alleen met Florine hier blij
ven. Dat is alles behalve aangenaam
Zij zette een verdrietig gezicht en
Luc, die zeer tevreden was over hare
opvatting, zeide op vertroostenden
toon
Kom, kom, wat beteekent dat,
veertien dagenIk zal al weer terug
zijn, voor gij mijne afwezigheid goed
gemerkt hebt.
Zij zweeg. Zij dacht, dat Frangois
Livron niet meer terug zou komen,
en de indruk, dien hij op haar gemaakt
had, werd versterkt door de aankondi
ging van zijn vertrek.
Ik moet naar het gemeentehuis,
om mijn verlofpas te halen, wilt gij
meegaan vroeg Luc, die het leder van
zijn koppel nu glimmend geborsteld
had.
Neen ik dank u, ik ben moe.
Op het frissche gelaat van Aliette
stond moeheid of treurigheid te lezen,
twee uitdrukkingen, die men op een
jeugdig gelaat moeilijk van elkander
kan onderscheiden.
Luc keek met onderzoekenden blik
rond.
Frangois Livron ging 'smorgens vroeg
al uit en kwam eerst 's avonds laat
terug.
Gij hebt u wat al te druk
gemaakt, sergeant Dur-a-Cuir, sprak
hij lachend. Rust wat op uwe lauwe
ren.
Toen hij weg was, bleef Aliette pein
zend zitten.
De oude Fromentier had haar afkeer
doen krijgen van rekenen. Zij telde dan
ook nooit iets, het geld, noch de dagen
noch wat ook, en zij had er niet aan
gedacht, dat het verblijf van Frangois
Livron nu reeds ten einde liep. Het
scheen haar toe, dat deze pas den
vorigen dag gekomen was, toch was
zij reeds heel en al aan hem gewend
en zij schrikte van de ledige plaats,
die hij in huis zou achterlaten.
Ach, dan zou de piano ook weg
gaan, de schilderijen zouden verdwij
nen, het paviljoen zou er weer even
vervallen en naakt en kaal uitzien als
het zooveel jaren geweest was. Men
zou 'smorgens niet meer tegen elkan
der zeggen: Daar is iemand, die aan
stonds naar buiten zal komen, die ons
iets vertellen zal, wat wij nog niet
gezien hebben, die wat afleiding brengt
in het eentonige leven op de boerderij.
Het was gedaan. Men zou weer in
den ouden toestand van afzondering
terugkeeren, zonder eenige verbinding
met de maatschappij daar buiten.
Het speet haar ook, omdat Fran
gois Livron altijd goed en vriendelijk
voor haar geweest was, zoodat zij hem
zeker niet zoo spoedig zou vergeten.
Aliette werd verdrietig en treurig
bij het vooruitzicht van hare eenzaam
heid en haar alleen zijn met Florine.
Zij ging achter in den tuin, dicht bij
den zoom van het woud in een afge
legen hoekje, dat zij eigenaardig ge
schikt vond voor hare smart. Daar
ging zij onder een boom zitten, met
de ellebogen op de knieën en het
hoofd in de handen, terwijl zij met
treurigen blik den loop eener kleine
mier volgde, die langs haar rok naar
boven klom.
(Wordt veroolyd).
OURANT
riENDRAÏ.
AGITE WA NON AGITATE.
