Vrijdag 26 Oct. 1906.
No. 6436,31s,e Jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
iale Actie
tc
^V*fL20
BUITENLAND.
BINNENLAND
De familie Fromentier.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post.
Afzonderlijke nummers
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALV
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No.
lALVJ^gfc- EN^Ö^b'
1426,
AGEN.
PRTJS DER ADVERTENTIËN
A an 16 regels0.60, (contant) f 0.50
Elke regel meer„0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADYERTENTIE a CONTANT.
HAARLEM.
Agenda voor Zaterdag.
R. K. Volksbond (Bondsgebouw
Smedestraat) Si/2 uurZitting Spaar
bank St. Antonius van Padua; 8 bh
uur Opening der bibliotheek 81 /2 uur
Spaarkas St. Nicolaas (Winterprovi
sie).
Schouwburgzaal „de Kroon"Ch&-
timent.
De Kroon (Café-zaal) Weener Da
mes-kapel.
Schouwburg Jansweg. Mannenzang-
vereeniging „Proza en Poëzie".
Ook Haarlem zal zijne beurt krij
gen en weldra eene afdeeling be
zitten van de K. S. A. gelijk de
Zondag j. 1. uitgedeelde biljetten
reeds aankondigden.
Maar zoo'n blaadje papier waait
heel licht heen en is geen „bankje,"
dat men angstig in zijne vlucht ach
tervolgt zoo'n blaadje wordt soms
even bekeken, ongelezen in elkaar
gefrommeld en weggeworpen. Laat
maar waaien, denken te velen.
Best mogelijk, dat dit bescheiden
pleidooi voor eene goede, groote en
hoogst nuttige onderneming ook
het voorrecht te beurt valt met een:
„O zoo, de Kath. Sociale Actie
Ja wel, 't zal wel mooi wezen
Doch liever lees ik toch het feuil
leton overgeslagen en dus
eveneens ongelezen te blijven. De
aanhouder wint en daarom druk
ken wij den inhoud van het biljet
in quaestie eenvoudig over.
Aan de Roomsch-Katholiehen
van Haarlem
Ij. S.
Het plaatselijk Comité voor de
Katholieke Sociale Actie te Haar
lem heeft besloten, om in overleg
met bet Centraal Bureau te Leiden
eene groote Propaganda-Vergade-
ring uit te schrijven. In deze bijeen
komst zal helder en duidelijk het
doel en streven dezer Actie worden
uiteengezet door den HoogEd. Gestr.
Heer Mr. P. J. M. AALBERSE,
Lid der Tweede Kamer, en den
WelEd. Heer A H. J. ENGELS te
Leiden.
Waar in alle kringen der maat
schappij de ijver en de medewer
king voor dit groote werk zich
openbaren, mag verwacht worden,
dat de sympathie van de Katho
lieken der Bisschopsstad zich zal
uitspreken door het bijwonen van
deze vergadering.
Overtuigd als wij zijn van Uwe
bijzondere medewerking in alles wat
de katholieke zaak kan bevorderen,
zenden wij U een vlugschrift ter
kennismaking, vergezeld van eene
uitnoodiging (gereserveerde plaats)
voor de
Groote Propaganda-Vergadering
op
Maandag 29 October, 's avonds 8 uur,
in de Groote Zaal van den R. K.
VOLKSBOND, Smedestraat te Haar
lem.
Dames, zoowel als Heeren zullen
welkom zijn, daar alle Katholieken
zonder onderscheid hunne belang
stelling in deze Actie kunnen too-
nen. Mochten één of meer Uwer
huisgenooten deze vergadering wen-
schen bij te wonen, zoo zijn tot en
met Zaterdag 27 October gratis
kaarten verkrijgbaar bij onderstaan
de R. K. Boekhandelaren
H. COEBERGH, Gr. Houtstraat
Wed. A. LEUSEN, Gr. Hout
straat 34
J. SCHIPPERS, Jansstraat.
Voor het geval dat UEd. van de
ze kaart geen gebruik kunt maken,
verzoeken wij U vriendelijk haar
terug te zenden bij één dezer Boek
handelaren of bij den Secretaris,
dan kunnen wij anderen er een
dienst mede bewijzen, daar het aan
tal plaatsen beperkt is."
Ziedaar, lezer, nu weet gij, waar
over het gaat, en de Dames mogen
ook meekomen
Is 't noodig, dat ook Haarlem
eene beurt krijgt; dat ook hier de
K. S. A. haar invloed doe gevoe
len
Wie onzer durft het ontkennen
Overal wordt in onzen tijd zeer hard
gewerkt, om tot een gezonden so
cialen toestand te komen. Te lang
reeds volgens sommigen, en niet
de minsten onder de onzen, heeft
men den vijand onkruid laten zaai
en op den Katholieken Socialen
akker, al is het dan ook niet heel
en al waar, dat het geschied is,
terwijl de onzen sliepen.
Zeker is 't, dat onze vijanden niet
geslapen hebben, maar gearbeid
met een ijver, eene goede zaak
waardig. Daardoor kregen zij een
machtigen voorsprongdaardoor
niet minder hebben zij menig zwak-
staande misleid en verleid en lang
zamerhand daar gebracht, waar hij
nooit dacht te belanden.
Dit zelfde gevaar dreigt nog al
toos. Kloek moet het onder de
oogen gezien. Allen moeten weten,
wat liberalisme en socialisme eigen
lijk zoeken en willenwat er is van
zoo menige fraai klinkende theorie,
van al de mooie beloften, den werk
man gedaan en in het algemeen
den misdeelden der fortuin.
Doch laten wij niet te veel over
liet doel der K. S. A. uitweiden.
De groote ijveraar voor al wat de
sociale quaestie raakt, Mr. P. J.
Aalberse, die ook op den diocesaan-
katholiekendag te Delft door Mr.
Regout zeer terecht gehuldigd werd,
zai zelf Maandag 29 October a.s.
het woord nemen.
Op zijne gewone welsprekende
wijze zal hij doel en streven der
Actie uiteenzetten en duidelijk ma
ken, daarin ter zijde gestaan door
den heer A. H. J. Engels.
'Wat wij hier schreven, bedoelt
alleen een woord van opwekking
te zijn, om de vergadering van
Maandag a.s. bij te wonen en tijdig
kaarten daarvoor aan te vragen.
Het geldt hier eene zaak, waarbij
wij, Katholieken van alle standen,
het hoogste belang hebben. Laat
onze talrijke, trouwe opkomst be
wijzen, dat wij den ernst der tijden
begrijpen, dat wij,Haarlemmers, niet
koud en onverschillig zijn voor het
zegenrijke werk der Katholieke
Sociale Actie.
ZWITSERLAND.
De Groote Raad te Zurich heeft
in de Kieswet de volgende bepa
ling gevoegd
De gemeenten zijn bevoegd, om
de verkiesbaarheid der meerderja
rige Zwitsersche burgeressen te be
palen in bestuurslichamen voor ker
kelijk beheer, voor schoolbesturen
of weldadigheidsinstellingen. Ook
kunnen genoemde burgeressen tot
lid gekozen worden van de Com
missies van den Raad van State,
waarin zij stemrecht znllen hebben.
't Is om de vrouwtjes van Lon
den jaloersch te maken en te doen
watertanden.
BELG1E.
Woensdag zijn ongeveer 100 leden
van het zoogenaamd verdedigings-
comité saamgekomen, om te beraad
slagen over de voorstellen der werk
gevers vanVerviers.
De «iemming onder de heeren
leden, die tot de meest verschillen
de corporaties behooren, was nu
juist niet zeer vreedzaam en over
eenstemming omtrent de voorstel
len kon niét verkregen worden.
Gelukkig heeft de groep der meer
bezadigden en vreedzamen de lui
van de scherpe maatregelen in
toom weten te houden. De wevers,
die gaarne weer aan het werk zou
den gaan, oefenen een grooten in
vloed uit op hunne makkers.
Over het algemeen is de indruk
gunstig, wat betreft de voorstellen
der werkgevers en vele werklieden
zijn van meening, dat Maandag
a.s. in alle fabrieken de arbeid her
vat zal worden.
Duitsclie industrieëelen zijn te
Verviers bezig om werkkrachten te
winnen; zij beloven een goed loon,
doch nemen alleen die personen aan,
welke met hun gezin naar Duitsch-
land willen gaan. De fabrikanten
te Aken hebben zich solidair ver
klaard met die van Verviersen beslo
ten dien volgens geenstakersuit laatst
genoemde stad meer aan te nemen.
AMERIKA.
Den laatsten tijd liepen er tal
van berichten over de vijandige
houding van Japan tegen de Ver-
eenigde Staten. Een medewerker
van de „Globo"Jf(New-York) zegt
hieromtrent, dat het niet te ver
wonderen zou zijn, indien Japan
verstoord was over de manier,
waarop in de westelijke Ameri-
kaanschej^Staten zijne onderdanen
behandeld worden.
De toestand is wel niet onrust
wekkend maar toch onaangenaam.
De regeering zou het) streven tegen
deJapanners en Koreanen gaarne
geheel dwarsboomen, en de vak-
vereenigingen in de streken aan
den Stillen Oceaan dwingen, de
Japanners in alle fabrieken en
werkp laatsen toe te laten, maar
aangezien daar geen sprake van
kan zijn, is de regeering niet in
staat) („iets anders) te doen dan te
beletten, dat de anti-Japansche
strooming met de wet in botsing
komt.
De incidenten waarvan dezer da
gen melding is gemaakt, zijn over
het algemeen plaatselijke uitvloei
sels van de werkliedenbeweging in
het Verre Westen van Amerika.
Waarschijnlijk zal de regeering te
Tokio zich niet langs ambtehjken
weg met de zaak bezighouden, ten
zij wellicht met de uitsluiting der
Japansche kinderen van de gemeen
tescholen te San Francisco. De waar
digheid van Japan is zeer zeker bij
dien maatregel betrokken, en als
diplomatieke vertoogen er iets aan
doen kunnen, zal deze toestand ook
wel niet voortduren. Men denkt
echter dat deze quaestie zonder veel
moeite geschikt kan worden.
frankrijk.
Door den voorzitter Brisson werd
gisteren de buitengewone zitting der
Kamer geopend. Nadat er een eere-
groet gebracht was aan de slacht
offers der onderzeesche boot de
„Lutin", besloten de heeren op 5
November weer saam te komen.
Uit zeer vertrouwbare bron wordt
ons meegedeeld, dat Clemenceau
wacht op de uitspraak van den
Raad van State in zake eene quaes
tie, waarbij de duistere artikels
4 en 8 der scheidingswet aange
roerd moeten worden.
Is die uitspraak gevallen, dan
heeft hij een wapen, om zonder zich
ergens aan te storen de scheidings
wet in dien geest uit te voeren. Naar
een Reuter-telegram meldt, zal de
ministerieele verklaring nogmaals
ten stelligste herhalen, het vaste
besluit van de regeering om de
scheidingswet toe te passen, precies
zooals ze is aangenomen, wat
moet duiden, dat indien liet kabinet
op 11 December op verzet van de
zijde der geestelijkheid mocht stuiten
het aan de Kamer zal voorstellen
die maatregelen aan te nemen, tot-
welke thans reeds in beginsel is
besloten.
Zaterdag zullen de ministers de
begroeting en de quaestie van de
belasting op het inkomen onder
handen nemen.
De Fransche Kamer belooft zit
tingen, waarbij Sebastiaan Slaap
niet presideeren zal, en de verve
ling niet zal kunnen fluisteren van
„slaapmutsen en hofjesdames".
Naar uit alles blijkt zal het
anti-clericalisme de eerste viool
spelen.
RUSLAND.
Aan de Directie der Posterijen te
Petersburg heeft de politie gelast
alle drukwerken ter verzending bui
ten de-hoofdstad aangeboden, nauw
lettend na te gaan. De politie meent
te weten, dat het verbond van spoor
wegbeambten een stelsel van brief
wisseling in heel Rusland er op na
houdt, door middel van overeenge
komen teekens op drukwerkende
spoorwegstaking zou aldus worden
voorbereid.
IV Warschau is in een groot aan
tal fabrieken werkstaking uitgebro
ken. De socialisten hadden dealge-
meene werkstaking afgekondigd,
maar wegens het uitstellen van de
terechtstelling der terroristen, is
dat besluit ingetrokken.
De aanhoudingen in massa duren
voort, wegens het verraad van ter
roristen, die nu in de geheime po
litie dienen.
Te Lodz zijn Woensdagnacht
huiszoekingen gedaan in 143 huizen;
70 personen, waaronder dokters,
advokaten, handelaars en werklieden
werden in hechtenis genomen.
Tweehonderd politieke ballingen
zijn uit Petersburg naar Siberië ge
zonden.
Te Warschau hebben meer dan
honderd officieren van het garnizoen
hun ontslag ingediend.
Reuter meldt uit Odessa, dat vol
gens mededceling der plaatselijke
zemstwo's de verkiezingslijsten van
deze zemstwo's binnen tien dagen
gereed zullen zijn.
Zes hoogleeraren en tal van stu
denten hebben een gedrukt stuk
thuisgekregen, waarin zij met de
doodstraf bedreigd" worden indien
zij tegen de zwarte bende blijven
werken.
Hofberichten.
De Koningin en de Prins zullen
deze week hun buitenverblijf bij
Dresden voor eenige dagen ver
laten, teneinde een bezoek te bren
gen aan den Groothertog van Saksen
te Weimar.
Faillissementen,
22 Oct. P. J. Willemse, koffie
huishouder te Watergraafsmeer,
Middenweg 71rechter-commissaris
Mr. P. J. Bijleveld; curator Mr. C.
Henny, Heerengracht 571, beiden
te Amsterdam.
16 Oct. M. Schreuders, herber
gier te Hillegom. Rechter-eommis-
saris mr. C. G. von Reeken, curator
mr. J. U. Polman te Haarlem.
In de „St.-Crt." van 25 dezer zijn
opgenomen wijzigingen in de sta
tuten van deChristelijke Vereeniging
voor de_verpleging van lijders aan
vallende ziekte en van denNederl.
Stucadoorsbond, thans genaamd Al-
gemeenen Nederl. Stukadoorsbond,
beide te Haarlem.
Raad van State.
Openbare vergadering van den
Raad van State, afdeeling voor de
geschillen van bestuur, op Woens
dag 31 dezer, des voor middags te
elf uur.
Pontveer te Buitenhuizen.
In de „St.-Ct." No. 249 wordt
herinnerd, dat in verband met de
verplaatsing van het Rijks pontveer
over het Noordzeekanaal te Buiten
huizen van beoosten naar bewesten
zijkanaal C naar Spaarndam, de
draaibrug over den mond van dit
zijkanaal, te beginnen met 1 Nov.
a s. als regel gesloten zal worden
gehouden en alleen zal worden ge
opend als zich een vaartuig voor
de doorvaart aanmeldt.
Voor bijzonderheden zie het bo
vengenoemde nummer der „St.-Ct."
Personeel der Utrechtsche
Tramwegmaatschappij.
De heeren J. H. de Waal Male-
fijt, ds. J. II. Gunning Hzn. en pa
ter Weyers, vormende een commis
sie uit de burgerij, hebben zich met
e«n adres aan denGemeen te raad van
Utrecht gewend, waarin zij instem
ming betuigen met het door het
personeel der Utrechtsche Tram
Mij. aan den Raad gericht adres
om in de eerste plaats in aanmer
king te komen voor een betrek
king hij de gemeentetram.
In het adres der commissie wordt
overwogen, dat, het gemeentebe
lang met de aanwinst van ambte-
FEUILLETON.
50.
Tot hem keerden als in een kring
loop telkens en telkens zijn gedach
ten weder terug; dwaze, o.izinnige
denkbeelden, waarvan hij zich geen
wfe.nsehap wist te geven.
Waor Aliette alleen duchtte hij dezen
mam miet meer. Het scheen hem toe,
dat 'bij in dezen kunstenaar een me
dedinger had, een persoonlijken vij
and, die te zijnen koste begunstigd
werd, alsof de natuurlijke gaven, die
Francois Livron bezat, van zijn deel
afgenomen waren, dat dit schitterend
en gelukkig bestaan de eenige oorzaak
Was, waardoor hij op den achtergrond
geplaatst werd.
Hij zou niet hebben kunnen zeggen,
Waarom hij zoo dacht, van waar dezen
dag al zijn spijt, teleurstelling en
'droefheid gekomen waren, waarom na
dagen, weken en jaren plotseling deze
haat losgebarsten was, want dat ge
voelde hij duidelijk, wat thans zijn
hart beroerde was haat tegen dezen
man.
Gij zegt niets, mijnheer Fromen
tier en gij ziet er zoo rood uit als de
zon. Hoe komt dat? vroegMangabin,
wien de stilte van Luc niet weinig
verdroot.
Luc bloosde nog dieper, en was
woedend, dat anderen dit merkten,
Mijnheer Mangebin,'(^de andere reizi
gers in den wagen tot getuigen ne
mende, riep hij uit:
Ik wil wedden, dat gij een zon
nesteek opgeloopen hebt.
Dat zou bij deze hitte niet te ver
wonderen zijn!
Het is eveneens een wonder, dat
wij er allen zoo goed afgekomen zijn,
bromde een groote, dikke man die,
in een hoek van den wagon gezeten,
zijn jas reeds uitgetrokken had.
Er waren enkel hekenden in de
coupé en men maakte het zich dus
zoo gemakkelijk mogelijk. Pijpen en
sigaren werden aangestoken en men
begon druk met elkander te praten;
hier hoorde men een beschaafd ge
sprek, daar meer ruwe woorden van
mannen, die geene opvoeding genoten
hebben en willen praten, al hebben
zij eigenlijk elkander niets te vertel
len. Dit maakte de reis in de over
volle coupé, waar het haast niet uit
te houden was van de hitte en den
rook, niet aangenamer.
Luc, wien het op reis nooit mee
liep, zat beklemd tusschen een grooten
dikken man, die snoof als een blaas
balg, en mijnheer Mangebin, wiens
vervelend gepraat aanhoudend over
hetzelfde onderwerp, hem de ooren
iui'1 tTten. Een groote urn van
Delttsch aardewerk uit Nevers, die de
apotheker als herinnering van deze reis
meebracht, hield hij tegen de borst
gedrukt, een der ooren stiet bij eiken
schok tegen het gezicht van zijn buur
man, en boven hunne hoofden lagen
de bagagenetten onrustbarend volge-
stapeid met doozen, mandjes en pak
ken, die elk oogenblik naar beneden
dreigden te vallen.
Door de neergelaten portierraamp
jes drong een zware drukkende lucht
naar binnen met een wolk van stof
en rook uit de locomotief, die Luc
vlak in het aangezicht woei. Telkens
als de trein stil stond hoorde men uit
de wagons derde klasse het geschreeuw
en gezang van soldaten, die naar
hunne haardsteden terugkeerden. Bij
elk station, waar de trein stil hield
was het een leven en gedrang, dat
Luc geen lust gevoelde om uit te stap-
p< n en tot groote voldoening van Man
gebin, die zorgvuldig op zijne vaas
paste, bleef zitten.
Hoe landelijk Luc's smaak ook was,
in deze omgeving voelde hij zich mis
plaatst, en een gevoel van walging
vermengde zich met zijn gevoel van
afmatting. Geen enkele minuut kon
hij slapen door het gesnork en luid
ruchtig gepraat van zijne makkers.
Eindelijk kwam men te Chateau-
Chinon aan.
De trein, waarin hij moest over
stappen vertrok eerst te drie uur in
den morgen. Mijnheer Mangebin wilde
hem mede naar zijne woning nemen,
maar hij weigerde en gaf er de voor
keur aan wat rust te nemen op eene
bank in de wachtkamer, tot de trein
vertrok.
Daar kon hij evenmin slapten, en
de wachtkamer verlatend ging hij op
het perron van het station wat heen
en weer wandelen.
De frissche morgenwind, die het
opkomen der zon voorafgaat was reedi
voelbaar, maar alles was nog duister
en Luc dacht:
Wat doet men op dit uur op de
boerderij
Vader Fromentier sliep zeker den
vasten slaap van den werkman en
Aliette sliep ook, zooals de kleine
kinderen en de kleine vogels.
Maar schitterde daar nog niet een
licht in het paviljoen, als een oog,
dat nooit gesloten wordt, een vurig
oog, dat begeerig en nieuwsgierig
rondzag.
En in eene nachtmerrie, die hem
wakende overviel, scheen het Luc toe,
dat dit oog door de dikke muren van
het oude huis heendrong en op Aliette
gevestigd bleef. Een vreeselijke angst
greep hem aan hij balde krampach
tig de vuisten in machtelooze woede
hij zocht naar woorden in zijn toe
gesnoerde keelHij kon zich niet ver
dedigen, niet verroeren, zelfs geen
kreet slaken, die ook door niemand
gehoord zou zijn.
Fonkelend en magnetiseerend, van
seconde tot seconde grooter wordend,
kwam dit oog naar hem toe en hij
sidderde. Dan herkende hij eensklaps
het roode licht van de loeomotief, die
hem zou meenemen.
Nog ruim twee uur zou het duren
voor hij het dichtstbijzijnde station
der boerderij bereikte, en ondanks den
helderen schijn van de opkomende
zon, ondanks de bekoorlijkheid van
het landschap, dat er in zijn schoo-
nen morgen-tooi bewonderend uitzag,
scheen Luc deze tocht onverdraaglijk
lang te duren.
Als hij dan eindelijk uitgestapt was,
geraakte' hij in groote verlegenheid.
Volgens zijn telegram van den vo-
rigen dag zou men het rijtuig naar
den middagtrein zenden. Door zijne
ongeduld kon hij zoo lang niet wach
ten en om een rijtuig te nemen in
het dorp dat hij doorgaan moest, daar
viel niet aan te denken.
Ik zal te voet gaan, zeide hij bij
zich zelf.
Wordt vervolgd
NIEUWE
1UKLIMSCIE COURANT
„l 1.65*4
0.05
IENDRat
RGITE MR HON RGITRTE.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Etrangère :-
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Slice., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
Uit de Staatscourant).