Zaterdag 27 Oct. 1906.
No. 6437.31ste Jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
Bericht
Onrecht.
binnenland
BUITENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem1-20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1.65
Afzonderlijke nummers „0
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN PEES'
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426.
Zooals onze lezers uit de toezen
ding ter kennismaking hebben kun
nen zien, is het ons gelukt het
vroegere Zondagsblad door een fraai
geillustreerd Zondagsblad te ver
vangen.
Deze toezending ter kennisma
king eindigt heden, zoodat zij, die
nog niet op het Zondagsblad ge
abonneerd zijn, en het voortaan
wenschen te ontvangen, dit aan
den Courant-bezorger of liever nog
schriftelijk aan ons Bureau moeten
opgeven.
Teneinde het ZONDAGSBLAD
binnen een iedeis bereik te bren
gen, hebben wij voor de abonné's
van onze Courant den prijs zoo laag
mogelijk gesteld, en wel op f 0.30
per 3 maanden, franco per post
0.40.
Zij, die alleen op het ZONDAGS
BLAD geabonneerd zijn, betalen
•J 0.35 per 3 maanden, franco per
post f 0.45.
Onze Officiëele Kerklijst wordt GRA
TIS aan de LEZERS van ONZE
COURANT verstrekt.
DE DIRECTIE.
Meneer zegt niet veel, maar de
anderen hebben mij al verteld, dat
hij ongemakkelijk op kan spelen
Soms om kleinigheden. Nu moet
u vooral niet denken, dat ik heim
wee heb of zooik zal er mij
wel doorslaanalleen is het mij
zoo vreemd, dat de patroon die
toch Katholiek is, zich zoo heel
weinig om den godsdienst bekom
mert. Wat was Pa dan anders, lm
moeder en wat hadden Pa s on
dergeschikten het goed... en wat
waren ze graag bij onsDaar moet
ik nooit lang aan denken, want
dan zou ik het te kwaad krijgen
\Tu is mijn koffie-uurtje om en dus
moet ik weer aan 't werk straks
zal ik
De brief, dien juffrouw Verdam
aan haar moeder geschreven had
en dien zij met de middag-post
wilde verzenden, kon niet afgemaakt
worden, want liet electrisch schel
letje uit het kantoor van mijnheer
riep haar op, om de orders van
den patroon in ontvangst te nemen.
„Zijn.de brieven klaar, juffrouw
„Op 'twee na, meneer."
„Lieve hemel, wat een gebeuzel
kan u niet wat vlugger? Waar was
u nu mee bezig met den Engel-
schen brief of met dien voor de
firma P.
„Ik schreef nu even naar huis
meneer, in het koffieuurtje moe
der is..."
„Ja, ja... goed juffrouw... maar ik
lacht, dat u wel al zooveel hart
voor de zaken had, dat deze vóór
!uw particuliere correspondentie gin
gen... u kunt toch niet als een am
bachtsman precies een uur schafttijd
nemen... daar moest u als welopge
voede jonge dame nu toch boven
vei heven zijn... enfin, maak u nu
een beetje voort asjeblief... vlugheid
is nog niet uw beste eigenschap..."
Juffrouw Verdam ging naar haar
werk terug de brief aan moeder
moest blijven liggen... zij was nu
ok niet in een stemming om hem
te verzenden...
„Wat had de baas?" klonk een
oqgenblik later een stem uit het
andere einde der groote werkkamer,
waarin vier hooge lessenaars wacht-
Len op de bedienden, die er voor
zouden plaats nemen.
De spreker, een jongmensch van
oven twintig jaar, was volontair op
zijn ooms kantoor... een vreemd
soortig volontair, want hij werkte
alsof hij een betaalde klerk was en
hij had zoowat evenveel hekel aan
"n oom als de drie goed gesala
rieerde en slecht behandelde bedien
den, die aan de andere lesse
zaten.
„Nu, juffrouw! verstaat u mij
niet? wat had de baas herhaaraè
de neef, toen de aangesprokene
geen antwoord gaf.
„Och niets, meneei Frits, uw oom
vroeg, of de brieven af waren... en
of ik me wat spoeden wou
„Zoo, hmja, de rest kan ik
me denken... uw koffie-uurtje is geen
schafttijd als van een ambachtsman
en vlugheid is uw eerste deugd
niet... en zoo voort... en zoo voort-
Maar zal ik u eens wat zeggen,
juffrouw Verdam? u lijkt wel gek
om hier zoo hard te jakkeren... en
u zelf zenuwachtig te maken voor
ooms plezier... ja voor zijn plezier...
niks anders hoor
„Nu ja, maar de brievenmoeten
toch ook... en heel vlug ben ik nog
niet... dat wil ik wel bekennen. Ik
heb me de routine nog niet eigen
kunnen maken in deze ééne maand
maar het zal wel komen..."
„Maak u geen illusies, juffrouw
Verdam, hoe gauw u ook werken
zult... de baas zal altijd vinden, dat
het nog gauwer moet... voor zijn
plezier hoor
„Waarom zegt u er altijd zoo bij,
dat het voor meneers plezier is
„Wel..., kijk u eens.... oom ver
tegenwoordigt het kapitaal en u
het intellect.... als nu het kapitaal
wil tuffen of fietsen of wat ook
doen voor zijn plezier, dan moet
het intellect werken.,... voor kapi-
taalsplezierdat is toch duidelijk,
zou ik meenen werken, ook in
den vrijen tijden voor een
schijntje loonHeer in den He
mel, er is zooveel onrecht in de
werelden Frits balde de vuist
en schudde die dreigend in de
richting van ooms kantoor.
Het geheel e gesprek had nog
geen twee minuten geduurd.... maar
neef zag toch in, dat zijn gepraat
nu juist niet geschikt was, om
juffrouw Verdam vooruit te helpen...
hij ging dus naar zijn eigen plaats
en liet de dame aan den arbeid.
De drie klerken kwamen nu ook
weldra terug en eentonig klonk
het gekras der pennen, telkens wan
neer het getik der schrijfmachine,
die juffrouw Verdam bediende, een
oogenblik onderbroken werd
razend vlug gingen de toetsen
tikke tiktikketikke-tik
tik tik tikaldoornog nooit
was het meneer Frits zóó opgeval
len als van middag, hoe ongeloof
lijk snel die schrijfarbeid verricht
werdverricht door een jonge
dame, die méér en harder werkte
dan een daglooner, en die zelfs
niet haar volle rustuur mocht heb
ben gelijk deze.
„Onrecht is hetonrecht!"
mompelde de jonge man„on
recht tegenover haar en ook tegen
over die andere zwoegers hier
en met een zucht van onmacht en
ergernis verdiepte de volontair zich
in het middagwerk.
Juffrouw Verdam kon dien dag
niet opschieten— zij kwam in de
kantoor-uren niet klaar en keerde
dus des avonds nog eens terug,
om althans den volgenden morgen
niet alweer een aanmerking te krij
gen. En den brief aan moeder
maakte ze thuis af ze besteedde
er een vol uur aan, van de twee,
die ze had voor het middagmaal
en ze schreef, dat ze eigenlijk de
avonduren vrij was, maar dat me
neer haar te verstaan had gegeven,
dat het werk klaar moest wezen-
voor eiken dag alles gereedwie
het overdag niet af kon, moest dan
des avonds maar terugkomen.
,,'t Is eigenlijk onrecht, moeder,
maar ik ben zoo bang, de betrekking
te verliezen,wanneer ik niet kan vol
doen en wat zou er dan van u en
van den kleinen Tom worden ik
durf er niet aan denken, dat meneer
mij zou kunnen opzeggen, ik wil
nog liever den halven nacht wer
ken.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) f 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT.
moet ook niet bekommerd
wezen over mijn gezondheid ik
heb een goed kosthuisheel
goed zelfs u begrijptvoor f 25
in de maand kan ik niets eischen...
aan de Solo-boter ben ik al gewoon...
ik smeer maar schraaltjesen
het middageten is wel heel eenvou
dig, maar ik mag er niet over kla
gen en de andere helft van
mijn salaris hebt u immers hard
noodig. Wat ben ik gelukkig, u te
kunnen steunen.... en ik heb toch
altijd de stille hoop, dat er nog
eens betere dagen voor mij en dus
ook voor u en Tom zullen aanbre
ken. Meneers neef is hier als vo
lontair.... maar hij werkt even hard
als wij.... hij heeft een goed oogje
op de dochter van meneers com
pagnon, en hij hoopt later aan het
hoofd der zaken te komen. Nu wie
onder meneer Frits zal staan, krijgt
het goed.... hij zegt nu albij mij
zullen de mensclien flink moeten
werken, maar ik zal ze ruim beta
len en behoorlijk vrij geven. En
weet u, wat hij van middag zei:
oom is het kapitaal en u bent het
intellect.... en als het kapitaal wil
automobielen, dan moet het intel
lect werken.... en dat is onrecht.
Nu, dat vind ik ook, maar ik zeg
het natuurlijk niet— meneer zou
me zeker op stel en [sprong ont
slaan— hij is niet gemakkelijk....
mevrouw ziet er ook altijd zoo triest
uit... meneer bromt zeker in huis
ook net zooveel als op 't kantoor...
bah, zoo'n brompot... Kees, de loop
knecht, zegt: hij bulkt van 't geld,
en hij |heeft voor nog geen cent
plezier! O ja moeder, bedank uw
tante maar voor het retourtje... ik
durf toch niet vragen, om Maandag
een uur later te mogen komen en
Zaterdag ben ik stellig ook niet
vroeg genoeg klaar... als je denkt
om drie uur wegTte kunnen, komt
meneer nog met hoopen brieven en
dan wordt het vaak bij zessen, eer
je kunt gaan sluiten. Meneer Frits
heeft gelijkhet .is onrecht. Wat
zou ik hier graag wezen, als ik
niet zoo gejaagd werd en meneer
zich hield aan de kantooruren
dan zocht ik in den avond nog
copie-werk of ging boeken bijhou
den en dan kon ik noguets meer
verdienen voor u en Tom, en o
dan kwam ik elke maatnl niet eej
retourtje over... derde klasse is het
maar f 1.90... toch geen groote som...
als jc ze hebt... maar nu is voor
mij twee gulden een kapitaaltje. Ge
lukkig, dat ik nog nette winterklee-
ren heb, anders wist ik geen
raad. Dikwijls denk ik hoe moe
ten toch menschen doen, die geen
geloof hebben die moeten wel
wanhopig worden, als zij in ram
pen en zorgen geraken. Maar wij
vertrouwen op Jesus' H. Hart niet
waar daarin zijn wij vereenigd, al
leven wij ook gescheiden... Nog
eenige kinderlijke liefdesbetuigingen
en de brief werd dichtgevouwen en
zou gepost worden. Maar de enve
loppe had de sehrijfster op het kan
toor laten liggen... nu dat was niet
erg... ze stak den brief in den zak
en spoedde zich... door de reeds
donkere straten. Op het kantoor
was alleen meneer... hij gaf nog wat
brieven, die gecopieerd moesten
worden en maakte eenige stekelige
aanmerkingen over menschen, die
nooit op tijd klaar kunnen wezen
en bleef toen in de zaal ronddren
telen, terwijl de schrijfmachine haar
zenuwachtig getik onafgebroken deed
hooren.
„Ook zoo'n lieflijke gewoonte van
oom", zei Frits meermalen tot de
dochter van diens compagnon, het
meisje waarop hij een goed oogje
had en aan wie hij ook niet onver
schillig was, „ook zoo'n lieflijke
gewoonte, om de lui heen te draai
en, als ze aan 't werk zijn... na
tuurlijk maakt hen dat zenuwach
tig, want ze krijgen telkens de een
of andere aanmerking... zoo'n prul
lige terechtwijzing, waar ze niks aan
hebben, en die ze toch niet kunnen
opvolgenas ik jou was, dan zou
ik... of: ik kan me niet begrijpen,
dat u nu niet... en meer van die
dooddoeners,., en achter zijn rug
lachen ze hem uit natuurlijk, en
dan hoor je wat... nouas hij mij
was, deedie natuurlijk net zoo as
ik nu doe.., enwat doet ie zich te
bemoeien met dingen, die ie toch
niet begrijpen kan... Nou, ik doe
maar net, of ik er niks van hoor.,
ze [weten wel, dat ze van mij géén
overbrengen te vreezen hebben...
och, en ze trekken er zich wijselijk
niets van aan... alleen dat bleeke
juffertje aan de schrijfmachine.
dat deerntje neemt alles dadelijk
zoo zwaar op en dan jaagt en jak
kert ze, dat je er wee van wordt!"
Ook nu rikketikte de schrijfma
chine met een razend tempo en de
brieven waren in een minimum van
tijd gereed; meneer nam ze mee,
om ze te onderteekenen. Even daar
na klonk zijn schelletjede juffrouw
was net bezig, haar brief in het
couvert te steken... Haastig legde
ze alles in haar lessenaar en ging
naar meneers kantoor.
„Zou u misschien even dezen
brief met de effecten erin willen
bezorgen, juffrouw? de knecht zal
met u meegaan... mijn neef is niet
gekomen van avond en ik had ze
nog graag weg!"
„Zeker meneer, met genoegen".
Juffrouw Verdam maakte zich
gereed, trok den sleutel van haar
lessenaar en ging met Kees den
looper, op pad.
Meneer liep het kantoor der
klerken weer in, om nog[eens over
alles het oog te laten gaan... het
gas was afgedraaid, maar de dag
brander verspreidde een schemer-
aclitigliclit en meneer zag bij den
lessenaar der juffrouw een stuk pa
pier liggen. Hij bukte zich... 't was
misschien wel iets van waarde,..
meneer trok het kettinkje aan den
brander over, en de heldere vlam
wierp haar licht op de bladzijde
van den voor moeder bestemden
brief, waarop dat allemaal stond
van neef Frits en van kapitaal en
intellect en dat hij, de patroon, een
brompot was... En meneer deed, wat
hij nog nooit inLzijn leven) gedaan
had., hij las den niet voor hem
bestemden brief van het begin tot
het einde... tweemaal, driemaal.,,
toen legde hij hem weer daar, waar
hij hem had opgeraapt en trok de
vlam neer.
Juffrouw Verdam kwam na een
groot half uur terug, schrok eerst
even, toen zij haar brief op den
grond vond liggen, maar begreep,
dat niemand dien zou gezien heb
ben meneers kantoor was van bin
nen gesloten, dus meneer was zeker
direct na haar weggegaan.
Den volgenden Zaterdag zei me
neer in den loop van den morgen
tot haar:
„We hebben gewichtige stukken
voor de firma B. in R.zou u die
van middag weg willen brengen;
dan kon u meteen moeder eens op
zoeken en Maandagmorgen worden
de lessenaars verplaatstdan
hebben we u niet noodigdus
als u 's middags terugbent is het
voldoende wij vergoeden u reis
kosten, retour tweede klasse."
Al sprekende had meneer in eon
foliant zitten bladerennu knik
te hij de juffrouw toe; zij kon gaan
Om twaalf uur kreeg zei het reis
geld neef Frits stelde het haar
ter hand benevens tien gulden
extra voor overwerk in de avond
uren:
„Ik maak mij bezorgd over oom",
kon hij niet nalaten te zeggen,
„hem scheelt bepaald iets".
„En ik voel mij bezwaard, dat
ik meneer zoo lichtzinnig beoor
deeld heb
„Ja", hm! 't is vreemd..." en
Frits besloot eens te informeeren,
of Ria, de dochter van ooms com
pagnon, ook soms met haar pa had
gesproken.
„Ja", zei Ria, „dat heb ik zeker
maar ik geloof niet, dat pa het aan
je oom oververtelt".
,,'t Geloof is een gave", oreerde
Frits.
„Hoe bedoel je dat nou?"
„Och, zoo maar, ik wou eigen
lijk zeggen: zalig degenen, die
zich bekeeren
Ria was gewoon aan de onsa
menhangende orakel-spreuken van
haar vriend en drong dus niet ver
der aai>. Ze zou later den uitleg
wel krijgen.
Onmerkbaar langzaam maar zeer
regelmatig werd de toestand op het
kantoor van juffrouw Verdams
patroon gewijzigd [er ontstonden
allerlei kleine verbeteringen: nie
mand werd meer gejaagdieder
had zijn volle rusturen, allen gingen
op gezetten tijd huiswaarts en dan
de salarissen stegen aanmerke
lijk vooral de juffrouw mocht
zich in een aanzienlijke verhoo
ging verblijden.
„Oom", zei Frits op zekeren dag,
„ik moet u toch eens wat zeggen!"
„Ga je gang, jongen!"
„Ja ziet u, ik meende vroeger
altijd, dat het kapitaal zich bezon
digde aan het intellectook hier
in onze firmamaar nu weet ik
beter."
„Zoo, komaan, dat doet me ple
zier er is genoeg onrecht in de
wereld en wij, Katholieken, mo
gen wel oppassen, het niet te ver
meerderen."
BELG1E.
De handelsrechtbank teVerviers
heeft den 25 dezer liet socialistische
Volkshuis aldaar in staat van fail
lissement verklaard.
Een nieuwe bijeenkomst is ge
houden door de afgevaardigden van
het syndicaat der werklieden.
Tegen alle verwachtingen in is
men 't niet eens kunnen worden.
De afgevaardigden der werklieden
hebben acht dagen uitstel gevraagd,
ten einde eerst met hunne kamera
den te kunnen onderhandelen voor
al over het dubbel weefgetouw.
Dat' uitstel, 't welk de crisis min
stens met 8 dagen verlengd, heeft
in het land een pijnlijken indruk
gemaakt.
AMERIKA.
Volgens Amerikaansche en dus
niet zeer vertrouwbare berichten
ziet het er op Cuba zeer rooskleu
rig uit.
Taft had toegezegd, dat de wa
pens, door de opstandelingen inge
leverd, vernietigd zouden worden.
Dit is thans geschied. Tal van
geweren en karabijnen, die door de
opstandelingen uitgeleverd waren,
zijn aan l oord van een Amerikaanscli
schip gebracht en daarna in zee
geworpen.
Volgens den New-Yorkschen cor
respondent van de Globe gaat alles
best op Cuba. De eenige ontevre
denen zijn een aantal partijgangers
van den ex-president Raima, en die
nu geen kans zien om weder eene
betrekking te krijgen. Maar zij be-
hooren niet tot het slag van men
schen, die revolutiën opzetten, en
men maakt zich niet ongerust over
hun wrok.
RUSLAND.
Begint de revolutionaire partij
het hoofd in den schoot te leggen?
't Is moeilijk te zeggen, want deze
heeren hebben ons gewend aan de
pijnlijkste verrassingen. Ze zijn
voor de regeering altoos zeer on
vertrouwbare personen.
Vermelding verdient intusschen
wel, dat het hoofdbest. der Russische
sociaal-democratische partij heeft
beslotenjj op 30 October noch werk
stakingen, noch eenigerlei betoogin
gen op touw te zetten.
Een telegram uit Petersburg aan
de „Köln. Zeit." deelt mede, dat de
bladen Yan de oppositie een'rapport
van baron Kaulbars, bevelvoerend
generaal van het militaire district
Odessa, aan den minister van bin-
nenlandsche zaken, mededeelen, waar
wordt bericht, dat in de spoorweg-
werkplaatsen en in het Zuiden een
politieke staking is uitgebroken. Op
2-1 dezer stonden de werkplaatsen
te Jekaternoslaf Nisjnedwjeprowsk
en Brjonsk stil. Het aantal stakers
moet tienduizenden beloopeu.
Op de gebouwen plaatsten ze zwart#
vlaggen.
FRANKRIJK.
Clemenceau heeft zijn ministerie
aan president Fallières voorgesteld
die zijne hooge tevredenheid be
tuigde over de gedane keuze. Wat
natuurlijk heel braaf is van Fal
lières, die niet anders kan.
In de Staatscourant van gisteren
komt het door den president der Re
publiek geteekende besluit, op de
instelling van een ministerie van
arbeid voor. In dit besluit wordt
o.m. medegedeeld,3; dat de zorg van
het nieuwe ministerie zich |zal uit
strekken over alle[aangelegenheden,
betrekking hebbend op den arbeid,
de vaststelling van den arbeidsduur
maatregelen voor de gezondheid en
de veiligheid, de betrekkingen tus-
schen werkgevers en arbeiders, de
vakvereenigingen, de ziekte-, onge
vallen- en invaliden-verzekering,
benevens de daarbij behoorende
statistiek.
Erkend wordt in dit stuk, dat het
nieuwe ministerie ongetwijfeld ver
schillende quaesties op het gebied
van den arbeid onopgelost zal moe
ten laten, het zal echter die quaes
ties onderzoeken en daardoor den
weg banen voor een latere oplos
sing.
Groote betooging voorgisteren te
Parijs bij het standbeeld van Etienne
Dolet, iemand die om zijn misda
den door den wereldlijken rechter
ter dood veroordeeld werd, als Ka
tholiek stierf, maar desondanks tot
martelaar werd bevorderd der vrije
gedachte.
Daar kwam een rijtuigje aan
rollen. Vier priesters stapten uit.
Felix Meillon, secretaris der „gods
dienstige Vereenigingen" (de schis
matieke) een voormalig aalmoe
zenier en drie andere afvalligen.
Een bloemstuk met driekleurig
lint legden zij bij Etienne Dolet's
beeld en een groote kaart met de
woorden
„Aan Etienne Dolet en aan al de
slachtoffers der godsdienstige onver
draagzaamheid, als bewijs van hulde
en eerherstel. De drie eerste katho
lieke godsdienstige vereenigingen
van Frankrijk: Culey, Puymesson,
Bourg-Vilain en de Redactie van
„L'Avènement." Eene groote be
tooging, maar die schier onopge
merkt voorbijging. Arme afvalligen,
die aldus reclame maken voor hunne
schande
Hofberichten.
H. M. de Koningin en Z. K. H. de
Prins zijn gisteren uit Dresden te
\Villemsthalbij Eisenach aangek omen
teneinde op het slot aldaar het voor
genomen bezoek te brengen aan den
groothertog van Saksen. Zij zullen
een paar dagen de gasten zijn van
den groothertog.
De Kamerverkiezing te Leiden.
Van de Christelijke partijen mag
met recht gezegd worden, dat zij
AGITE MA HON AGITATE.
aars
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère :-
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
