Woensdag 7 Nov. 1906.
No. 6445.31ste Jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
BUITENLAND.
BINNENLAND
De familie Fromentier.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per
Afzonderlijke nummers
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEI
1.20
1.65
0.05
FEESTDAGEN.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—6 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT.
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426, - HAARLEM.
Hoofdagenten voor bet BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Etrangère :-
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
in gevaar naar lijf en goederen, zoo
dat reeds een kruiser uit Malaga
naar Tanger vertrokken is. Ook ge
wagen de telegrammen van dezen
ochtend van eene troepenverster
king te Melilla.
De Fransche Regeering blijkt
gelukkig in deze met kracht te
willen optreden.
Er beeten reeds twee nota's met
de Regeering te Madrid gewisseld
om de veiligheid der vreemdelingen
in Marocco te verzekeren.
Frankrijk schijnt ernstig van plan
in bondgenootschappelijk overleg
met Spanje op te treden. Is dat ook
niet het eenige middel om tot eene
volkomene overeenstemming over
dit punt met Spanje te geraken?
Langs dezen weg alleen is, dunkt
ons, eene degelijke organisatie van
de politie te Tanger mogelijk, zon
der dat de akte van Algesiras ge
schonden wordt.
Over den aanval van den Ma-
rokkaanschen pretendent vermelden
de ochtendtelegrammen nader
De prentendent deed een inval
in het gebied der naburige Kaby-
lenstammen. Afpersing en roof
schenen wel*de eenige beweegreden
tot dezen verraderlij ken overval. Ook
de stam der Benisebels heeft het
moeten misgelden. De paniek was
zoo groot en de overrompeling zoo
onverwacht, dat de inboorlingen bij
massa's naar Melilla vluchtten met
achterlating van have en goed.
Van alle kanten, uit alle
richtingen trekken zij Melilla bin
nen, waar een schier onbeschrijfe
lijke wanorde heerscht. En het
ergste der zaak is nog, dat de
prijzen der levensmiddelen onrust
barend gestegen zijn.
Graaf de Mun zou gisteren in de
Fransche Kamer over de scheidings-
wet gesproken, hebben. Maar de
hartkwaal die hem reeds lang van
de tribune afhoudt, belette het hem,
Vooreerst zal men er hem nog niet
zien.
ENGELAND.
Er is in Engeland een Russisch
eskader op bezoek. Wie had 't
daar zoo kort na de geschiedenis
van de Boggersbank verwacht!
Het ligt in de Morecambe-baai. De
officieren brachten een bezoek aan
de werf van Vickers Sons Maxim
te Barrow, waar de Russische
kruiser Kjoerik gebouwd wordt
en bijna klaar is om van stapel
te worden gelaten. Gisteren zouden
zij naar Sheffield gaan en heden
op de kust van Cumberland schiet
proeven bijwonen. Vanavond ver
trekt het eskader naar Brest en
vandaar gaat het naar de Middel-
landsche Zee.
Het trade-union-wetje, een van
sociale strekking, wordt druk in de
pers besproken.
FRANKRIJK.
Een vriendelijk onthaal heeft
het ministerie in de Pers niet. Zon
dert men „de Aurore" het oude
lijfblad van Clémenceau uit, dan
mag de toon of die van vijand
schap of die van wantrouwen ge
noemd worden.
Zelfs de „Lanterne" en de Hu
manize" willen eerst daden zien;
blijkbaar hebben zij niet veel ver
trouwen in beloften en woorden
van den sluwen Clémenceau. De
„Gaulois" meent, dat de minister
president een tooverachtige voor
stelling van een socialistisch pano
rama gegeven heeft. Men doet
echter wel door af te wachten,
wat er achter zit. Misschien wel
heel wat anders dan de socialisten
verwachten.
Tot nu heeft aoch de Kamer,
noch de Pers eenig blijk gegeven
van ingenomenheid met het nieuwe
Kabinet..
Het socialistische concilie te Li
moges heeft den banvloek uitgespro
ken tegen al degenen, die niet ne
derig het hoofd buigen, voor het
geen de kleine pausjes decreteeren.
En met den dichter kan er van
gezegd
„Daar zijn er vele, Stoffel!"
Er is nu afgekondigd Geen so
cialisme bestaanbaar dan in de ééne
georganiseerde socialistische partij
En dat zijn nu de menschen, die
ons, geloovigen, altoos verwijten,
dat we buigen voor het kerkelijk
gezag
Buigen zij zeiven met nederig
het hoofd voor de kopstukken, wier
meeningen soms zeer snel verande
ren, dan worden ze buiten de par
tij gestooten.
Zoo is 't nu weer met Yiviani
gegaan.
In de Kamer kwam, volgens een
telegram in de ochtendbladen van
heden de interpellatie over de schei-
dingswet in behandeling. In onze
laatste berichten kunnen wij mis
schien iets naders daaromtrent me-
dedeelen.
*-
In d« Kamer kwam gisteren nog
een voorstel aan de orde, uitbrei
ding beoogende van de wet op den
tweejarigen diensttijd, ook voor de
lichting 1903. Er was voor dit voor
stel urgentie aangevraagd en hier
over liep eigenlijk de kwestie.
Picquart bestreed de urgentie hef
tig en kreeg op deze wijze zijn zin.
De urgentie werd verworpen.
De toestand in Marokko blijkt
allerminst rooskleurig.
Overal verlceeren de Europeanen
Zooals bekend, heeft de Regeering
voorgesteld tot na het gewone slui
tingsuur van elf uur 's avonds te
vergaderen, om arbeidsgeschillen af
te werken, zoodat alleen nog de
derde lezing noodig is.
Een unionist heeft op liet artikel,
dat vereenigingeti, zoowel van pa
troons als van werklieden, buiten
bereik van een eisch tot schade
vergoeding wegens benadeelende
daden plaats, een amendement in
gediend, dat vakvereenigingen gel
delijk aansprakelijk steltvoor schade
door haar verantwoordelijke man
nen bedreven.
Met 372 tegen 79 stemmen werd
dit verworpen
ËELGIE.
Te Pepinster hadden de fabrikan
ten Lanoo voorgisteren enkele werk
lui gedaan gegeven. Direct kozen
hunne kameraden partij, zoodat nu
alle werkzaamheden stil liggen en
de fabriek gesloten is.
Daar de wolkammers te Verviers
3500 in getal, Maandag den arbeid
niet hervat hebben, is er door de
Patroons, na eene spoedvergadering
direct aan het syndicaat der werk
lieden geschreven. De Patroons be
roepen zich op de onderteekening
van het stuk, waarbij beloofd werd,
dat den öden allen den arbeid zou
den hervatten.
Wordt die belofte niet gehouden
dan zullen de patroons voortaan
niet meer met het syndicaat onder
handelen en de staking zal ander
maal uitbreken te Verviers.
DUITSCHLAND.
De anti-Pruisische woelingen on
der de Polen duren voort.
Te Mosh, waar eene groote pro
test-meeting gehouden zou worden,
trad de politie tusscbenbeide.
Ten slotte moest de menigte met
de blanke sabel uiteengejaagd wor
den.
CHINA.
Volgens bericht aan de „Daily
Telegraph" uit Shangai, heerscht
er in de provincie Kiangsu een
vreeselijke hongersnood.
Men kan de ijzingwekkende be
richten, door de telegraafagentschap-
pen verspreid, ternauwernood ge-
looven.
De jongste telegrammen zijn in
de navolgende mededeelingen ver
vat:
De gezamenlijke bevolking, on
geveer 10 millioen zielen, is bij
na verhongerd. Het lijden van het
volk moet iedere beschrijving tar
ten. Reeds grijpt het in zijn ver
twijfeling naar daden van geweld.
In vele streken van het honger-
gebied is het tot bloedige ongere
geldheden gekomen.
Honderden moorden werden ge
pleegd, daar de bewoners zich op
die wijze voedsel trachtten te ver
schaffen.
Ook het aantal zelfmoorden moet
ontzettend groot zijn. De overheid
is geheel machteloos.
De Ghineesche regeering neemt
hoegenaamd geen maatregelen om
het lijden van het volk te vermin
deren, vergroot die ellende zelfs
nog door het verhinderen der emi
gratie.
De sterfte heeft een schrikbaren
de hoogte bereikt, zoodat, wanneer
er geen Ihulp verschaft wordt, hon
derdduizenden letterlijk den hon
gerdood moeten sterven.
Hofberichten.
Omtrent den terugkeer van liet
Koninklijke Echtpaar vernemen wij
nader
Nog voor den bepaalden tijd
kwamen H. M. de Koningin en Z.
K. H. Prins Hendrik met gevolg
met den Koninkl. trein op „Het
Loo" aan.
Ter begroeting op het perron wa
ren aanwezig de opper-stalmeester
baron Bentinck en de burgemeester
van Apeldoorn, de heer H. P. J.
Tutein Nolthenius, met wie H. M.
zich even onderhield.
Van de gereedstaande rijtuigen
werd geen gebruik gemaakt; er
werd naar het paleis gewandeld. Op
het bordes werd het Kon. Echtpaar
opgewacht door den opperhofmaar
schalk baron Clifford en den inten
dant, den heer Van Steyn.
H. M., die gekleed was in een
grijs toilet, zag er zeer goed uit en
had eenige mooie bloemruikers uit
het buitenland meegebracht; de
Prins was in burgerkleeding.
Direct na aankomst in het paleis
werd de Kon.^Standaard geheschen.
Morgen (Donderdag) avond wordt
Z. K. H. de Prins van het Loo in
de residentie verwacht. Z. K. H.
keert vandaar eerst Zaterdag naar
het Loo terug.
TWEEDE KAMER.
Gisteren in den namiddag verga
derde de Tweede Kamer in openbare
zitting.
In de zaal was reeds de sprekers
tribune opgericht.
Ingekomen waren de geloofsbrieven
van het nieuw gekozen lid voor
Leiden, den heer dr. J. Th. de Vis
ser.
Ze werden ter onderzoek gesteld in
handen van een commissie, bestaande
uit Mgr. Dr Nolens, dr.Bos en vanVeen.
Besloten werd in de afdeelingen te
onderzoeken verschillende kleinere
wetsontwerpen en a. s. Donderdag om
11 uur in openbare vergadering aan
de orde te stellen de begrooting van
Nederlandsch Oost-Indië voor 1907
en de daarmee verbandhoudende wets
ontwerpen.
De vergadering werd verdaagd tot
morgen 11 uur.
De nieuw gekozen afgevaardigde
van Leiden, Dr. de Visser, zal in de
vergaderzaal der Kamer niet de plaats
van zijn voorganger Mr. Van der Vlugt
innemen, omdat diens zetel aan de
linkerzijde inmiddels bezet is door
Dr. Blooker.
Over de nieuwe spreekplaats, waar
van we hierboven reeds terloops
gewaagden, meldt de Resb. nader:
Toen gistermiddag de korte zitting
der Tweede Kamer geopend werd,
stonden de leden in vroolijke stem
ming gegroepeerd om de nieuwe
spreekplaatseen met groen laken
bekleede lessenaar, prijkend op de in
stompen hoek verlengde griffierstafel.
De een na den ander ging al eens
achter die tribune staan, terwijl de
algemeene hilariteit scheen opgewekt
door het feit, dat de lessenaar op en
neer kan gedraaid worden, naar gelang
de woordvoerder grooter of kleiner
van gestalte is.
We zijn benieuwd, hoe de nieuwe
spreekplaats 't vervallen der oude
maakte ter rechterzijde een zetel meer
beschikbaar in de praktijk beval
len zal. Voor de gereserveerde tribune
is ze bepaald een verbetering, want
tot dusverre kon men daar het ge
laat der redenaars, die van de spreek
plaats gebruik maakten, niet zien
thans aanschouwt men ze en profil,
't Is echter de vraag, of de stenografen
die thans de sprekers in den rug krij
gen, met de verandering ingenomen
zullen zijn; wel zullen zij allicht min
der last hebben van de ledenhaag, die
zich soms rond redenaars pleegt te
vormen. De leden zelf zullen 't wel
gemakkelijk vinden: zij kunnen nu
hun papier leesbaar voor zich leggen,
terwijl heetgebakerden, mr. Troelstra
b.v. ook gemakkelijk vuistslagen kun
nen geven als ten minste het mecha
niek van den lessenaar er tegen J kan.
Terwijl de afgevaardigden het ge
schenk der nieuwe huishoudelijke
commissie gonzend bewonderden, las
de griffier wiens rechteroor voor
taan wel eens van de redevoeringen
zal tuiten de gebruikelijke stukken
voor. Even kwam er belangstelling,
toen n.l. de voorzitter de commissie
benoemde voor het nazien der geloofs
brieven van dr. de Visser; die taak
werd opgedragen aan Dhn. Nolens,
Bos en v. Veen, die Donderdag te
J1 uur begint dan de behandeling der
Indische begrooting met de daarmede
samenhangende onderwerpen rap
port zullen uitbrengen.
Het Vredespaleis.
De Haagsche briefschrijver van
de „Arnh. Ct." verzekert, dat het
bericht, als zou jhr. Van Karnebeek
na r Schotland zijn gegaan om een
nieuwe gift voor den bouw van het
Vredespaleis, onjuist is.
Nationaal Congres voor Zondagsrust.
Er is nu bepaald, dat dit Con
gres, onder patronaat van H. M.
de Koningin en onder eerevoor
zitterschap van Z. K. H. den Prins
der Nederlanden, gehouden zal wor
den te 's Gravenhage, Woensdag
24 en Donderdag 25 April 1907.
Nader vernemen we nog:
De heer E. C. Baron Swèèrts de
Landas Wyborgh heeft als burge
meester van 's-Gravenhage het eere
lidmaatschap bereidwillig aanvaard.
Verschillende sprekers van naam
hebben zich reeds verbonden, on
derscheidene onderwerpen betref
fende Zondagsrust in te leiden voor
bet debat. Het lidmaatschap van
het Congres bedraagt minstens f2.50.
Men kan zich daartoe aangeven
aan het Bureau voor liet Congres,
bestaande uit de heeren prof. dr.
S. D. van Veen, te Utrecht; G. B.
van Aaken Bzn., referendaris bij
het departement van koloniën, te
's-Gravenhageluit.-kolonel H. Mey-
boom te Amsterdam, en W. Kolk
man van Gouderak, te Dordrecht.
Schipper ter Koopvaardij.
Bij de Tweede Kamer is inge
diend een wetsontwerp, houdende
regeling betreffende de toelating
als schipper op koopvaardijschepen.
Zaak: Hollandsche Hypotheekbank.
Er valt tot heden in den toestand
van Le Fèvre de Montigny geen
merkbare verandering te consta-
teeren.
Gisterochtend werd in een open
bare zitting van de vierde kamer
der Amsterdamsche Rechtbank,
waarin als beklaagde alleen jhr.
De Geer verscheen, medegedeeld,
dat wegens ongesteldheid van den
tweeden beklaagde de verdere be
handeling is geschorst tot 13Nov. e.k.
In de civiele zaak contra den
griffier mr. De Bas q. q., waarin
de firma Wendelaar reeds geinter-
veniëerd bad, traden twee nieuwe
interveniënten op.
Namens de firma Klaverwijden
Co., kwam mr. Mouthaan, en
namens den directeur der Groning-
sche Hypotheekbank, Hidde Mul
der, kwam mr. Van Gigch interve-
nieeren, waartegen door de andere
partij 14 dagen voor antwoord werd
gevraagd op dit incident.
In de zaak tegen de Maatschappij
voor Zekerheidsstelling zal de recht
bank op 13 November een dag voor
pleidooi bepalen.
Faillissementen.
6 Nov. C. Breet, zonder beroep
Amsterdam. Cur. dr. mr. W. P.
Vis.
C. J. Zegers. roosjesversteller,
Amsterdam, Cur. als voren.
FEUILLETON.
58.
Hij hoorde Aliette nauwelijks, toen
zij hem in het oor kwam fluisteren
Luc, mijnheer de pastoor is er.
Mijnheer de pastoor, nu al?
Stond de dood dus zoo dicht bij de
deur, dat de pastoor hem voor de
eeuwigheid moest voorbereiden?
Het bewustzijn keerde terug.
Maak gebruik van deze gelegen
heid, want het zal niet lang duren,
fluisterde de dokter bescheiden.
De toebereidselen, die de geestelijke
maakte, ontgingen mijnheer Fromen
tier niet.
Met half geopende oogen had hij
reeds een oogenblik het vertrek rond
gezien. Langzamerhand werd zijn blik
vaster.
Toen hij al deze menschen om zich
heen zag, was hij er eerst verwonderd
over geweest. Nu scheen hij evenwel
alles te begrijpen, men raadde dit aan
de huivering, die over zijn gelaat
SinS-
Met het gevoel keerde ook zijne
geestkracht terug, eene kracht, die
door niets en niemand gebroken was
kunnen worden. Met bovenmensche-
lijke inspanning vertrok hij den mond
en riep
Luc
Zijn zoon was er reeds, luisterend
naar een woord, een teeken, de minste
uitdrukking van zijn wil.
Op zijn ouden, bevelenden toon voeg
de hij er dan bij
Kom hier!
En den kleinen dokter met min
achting aanziende, vervolgde hij
Geen dokter noodigBlffi
hier.
Met een gebiedend gebaar van zijn
eene bruikbare hand, wees hij allen
de kamer uit. Instinctmatig gehoor
zaamde men hem.
En ik? vroeg Aliette, naar het
bed toekomend.
Mijnheer Foomentier herhaalde zijn
gebaar. Zij ging ook weg.
Nog eenmaal en met meer onge
duld bewoog de grijsaard de hand, en
Francois Livron, die het laatst ge
bleven was, moest ook zijne plaats
verlaten.
Toen hij achter Aliette de deur uit
ging, keek mijnheer Fromentier beiden
na met een eigenaardige levendigheid
in zijn blik. Dan vestigde hij de oogen
op Luc, en deze zag er voor het eerst
een onbekende uitdrukking in, een
glans, vol teederheid en genegenheid,
die hem tot in het diepst der ziel
trof.
En om zijne ontroering nog te ver
meerderen, fluisterde zijn vader met
nauwelijks hoorbare stem
Mijn arme jongen.
Er kwam meer uitdrukking op zijn
gelaat, hij bewoog de lippen, om nog
meer te spreken. Zijn geest, die weder
helder geworden was, zegevierde over
zijne lichamelijke kracht en strekte
deze tot eene laatste inspanning.
Met eene hardnekkigheid, die op
eene manie geleek, had mijnheer Fro
mentier nooit vrijwillig toegegeven,
was hij nooit een haarbreed van een
voorgenomen plan afgeweken, en wan
neer de omstandigheden soms sterker
geweest waren dan zijn wil, had hij
toch nooit zijne nederlaag willen er
kennen. Nu zelfs dacht hij er nog aan
het laatste woord te hebben en zijn
toestand voor de aanwezigen te ver
bergen.
Het zal spoedig met mij gedaan
zijn, sprak hij op vasten toon. Zooveel
te beter. Ik zou niet gaarne lang ge
sukkeld hebben.
Als een wijsgeer schikte hij zich
in het onvermijdelijke. Deze wilskracht
schonk Luc weer een weinig hoop.
Neen, sprak hij, gij vergist u,
beste vader. Door onze hulp en teedere
zorg zult gij weer spoedig op de been
zijn. Wij hebben u allen zoo lief!
Deze kinderlijke liefde, die hij zoo
lang in zijn hart besloten had gehou
den, brak zich eensklaps baan. Mijn
heer Fromentier zag Luc aan met eene
half ontroerde, half spottende uit
drukking.
In zijn zelfzuchtig leven was zijn
zoon hem altijd als een last voorge
komen, als iemand, dien hij gemak
kelijk missen kon. Ondanks Luc's
terughouding gevoelde hij toch, dat
zijn zoon heel andere denkbeelden
had dan hij zelf, dat hij eene zwij
gende tegenstelling met hem vormde,
waar zijn aanmatigend gezag zich
tegen verzette. In den laatsten tijd
had hij ook meermalen gevoeld, dat
hij oud begon te worden, dat de dag
niet verre meer was, waarop een ander
zijne plaats zou innemen, en deze an
der, in wien hij alleen zijn erfgenaam
zag, leek hem verdacht en vijandig,
boezemde hem afkeer in.
Het plechtig uur, waarin de harts
tochten zwijgen en alle belang ver
dwijnt, verdreef zijne vrijwillige ver
blinding en deed het natuurlijk gevoel
herleven.
Gebroken, machteloos, van alles be
roofd wat hij had bezeten, was mijn
heer Fromentier in een toestand, waar
op hem niets overbleef dan de liefde
van zijn zoon om hem te beweenen,
en eindelijk schatte hij deze genegen
heid op de juiste waarde, en gevoelde
hij zooveel te meer, hoe weinig hij
deze verdiend had.
Goed kind, stamelde hij. Te goed.
Deze woorden waren voor Luc vol
doende om in een enkele seconde al
de bittere herinneringen uit te wis-
schcn, en met de toeneming zijner
liefde verdubbelde zijne smart. Zoo'n
verandering in de gevoelens van zijn
vader kon slechts veroorzaakt worden
door den naderenden dood, en hij
wendde zich af, om de tranen te ver
bergen, die opnieuw langs zijne wan
gen biggelden.
Mijn arme jongen! herhaalde
mijnheer Fromentier.
Hij zweeg. Aan het andere einde
van het vertrek had hij iets zien be
wegen.
Wie is daar nog? riep hij bijna
op denzelfden toon, dien hij gewoon
lijk aannam, wanneer iets hem hin
derde.
Als een stormwind vloog mevrouw
Maloutre de kamer binnen, viel aan
het hoofdeinde van het bed neer en
met schelle stem en rollende oogen,
zooals rnen van den held of de heldin
van een treurspel gewoon is, riep zij
uit
Mijn arme vriend! o mijn arme
vriend
Mijnheer Fromentier stiet een brom
mend geluid uit.
(Wordl vtroolgd).
NIEUWE
BAARLSHSGHE CODRAHT
AGITE MA HON AGITATE.
>i
1»
ïfc
sjc :jc