Donderdag 22 Nov. 1906.
No. 6458.3T,e Jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
Protectionisme.
BUITENLAND.
De familie Fromentier.
BINNENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post.
Afzonderlijke nummers
S»
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHA LA FEESTDAGEN.
1-20
V L65
0.05
BUREAUX: St.JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426. - HAARLEM.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—6 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meerq qq
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE k CONTANT.
i.
Protectionisme of stelsel van be
scherming van de voortbrenging
binnen zeker gebied, voornamelijk
door het heffen van rechten op den
invoer. Oudtijds werd dit stelsel
toegepast door steden, later door
gewesten, tegenwoordig doorstaten
of zelfstandige koloniën. Dit ver
schijnsel hangt samen met de om
standigheid, dat voorheen de bevol
king van eene stad, later die eener
provincie zich niet gemakkelijk
naar elders verplaatste, terwijl thans
wel binnen de la dgrenzen verhui
zing op groote schaal geschiedt,
doch wegens verschil in taal,
zeden enz. verhuizing in massa
naar andere rijken nog bezwaar
ontmoet. Met bescherming beoogt
men te voorkomen, dat de voor
handen arbei skracht, die zich niet
buiten zeker gebied verplaatst, vol
doende arbeidsgelegenheid zoude
ontberen, doordat de bevolking
voortbrengselen van elders koopt,
w lke ook binnen haar gebied kun
nen worden vervaardigd.
De aanhangers van dit stelsel
erkennen het voordeel, in ruil van
producten gelegen, in het bijzonder
waar het geldt producten, die een
bepaalde streek door klimaat o£
bodem. m. a. w. door z. g. natuur
lijke protectie, aangewezen is te
leveren. Zij leggen echter nadruk
op het nadeel, dat aankoop van
andere dan zoodanige buitenland-
sche producten berokkent, indien
daardoor de binnenlandsche voort
brenging van soortgelijke niet spe
ciale producten wordt stil gezet,
verminderd of verhinderd zich te
ontplooien. Zij ontkennen het z. g.
verband tussclien in- en uitvoer,
als zoude tegenover aankoop van
vreemde voortbrengselen moeten
staan uitvoer van eigen producten,
zoodat men feitelijk indirect met
ruilverkeer zou hebben te doen, en
wijzen er op, dat buitenlandsche
producten niet behoeven te worden
betaald met binnenlands nieuw
voortgebrachte goederen, doch even
zeer kunnen worden bekostigd uit
de inkomsten van het in den loop
der tijden in een land vergaard be
zit, alsook door opoffering van een
deel van dat bezit zelf, terwijl in
middels de nationale arbeid in meer
der of minder mate braak ligt. In
dien alle uitvoer van producten op
hield, zoude toch de invoer van
producten kunnen voortgaan, zoo
lang niet alle fondsen en kostbaar
heden, als vruchten van vroegere
krachtsinspanning allengs ln een
land bijeengegaard, daaruit weder
verdwenen zijn.
Het stelsel van bescherming is
door Engeland los gelaten in het
midden der 19e eeuw, toen dit land
een onbetwist industrieel en mari
tiem overwicht had verworven en
bescherming deswege geen zin meer
hadtevens in de ijdel gebleken
hoop ook andere volken lot zijne
nieuwe handelspolitiek en alzoo tot
vrije toelating van Engelsche pro
ducten te bckeeren.
De voorstanders van beschermen
de invoerrechten loochenen niet,
dat bij heffing of verhooging van
zoodanige rechten de prijs van het
product aanvankelijk zal stijgen,*)
doch wijzen er op, dat vooreerst
veelal de buitenlandsche producent
het bedrag van het geheele recht
of een deel daarvan voor zijne re
kening neemt, teneinde den afzet
te behouden. Gelukt dit, dan ver
leent de heffing wel geene bescher
ming, doch stijft zij althans op kos
ten van liet buitenland de staatskas
terwijl, zoodra en voorzoover de
buitenlandsche producent van de
binnenlandsche markt wordt ver
drongen, de onderlinge concurren
tie der vermeerderde binnenland
sche voortbrenging al spoedig den
prijs weder tot het vroeger peil
doet dalen.De kunstmatig geschapen
duurte heeft dan opgehoudenhet
voordeel der bescherming ligt in de
toeneming van binnenlandsche
voortbrenging en afzet, in de groote,
s elle en veelzijdige ontwikkeling
der binnenlandsche productie, wel
ke weldra ook tot export leidt.
Zoo zijn tal van beschermde arti
kelen in Duitschland bijzonder
goedkoop en worden ze juist door
hun lagen prijs bier te lande gre
tig gezocht. De groote omzet ge
doogt een minimum winst per stuk.
Indien de geheele arbeidskracht
der bevolking ten krachtigste en
ten voordeeligste wierd benut, zou
bescherming overbodig, ja schadelijk
zijn, doch deze toestand heeft zich
in de laatste eeuwen nimmer ergens
voorgedaan, met uitzondering van
Ëngeland gedurende enkele tiental
len van jaren in de tweede helft der
19e eeuw; thans is daar reeds sedert
geruimen tijd een kentering ingetre
den.
frankrijk.
Het Fransche leger oefent zich
niet in den wapenhandel, maar
in het openbreken, openhakken,
het laten springen van kerk- en
sacristiedeurenhet wordt gebruikt
door de magonnieke regeering, om,
zelf Katholiek, tegen de Katholie-
FEUILLETON.
69.
Wij zullen een einde maken aan
deze kieschheid, zeide lhj met een
hauwen glimlach. Als mijnheer Livron
vandaag niet bij mij komt, zal ik mor
gen naar hem toe gaan om hem te
spreken.
Door deze belofte was Aliette geheel
gerust gesteld en zij lachte reeds over
hare vrees.
Welke dwaze denkbeelden haalt
men zich toch in het hoofd, als men
alleen is. Zoudt gij willen gelooven,
dat ik mij reeds verbeeld heb, dat hij
boos op mij isol dat hij niet meer
zooveel van mij houdtDat is on
mogelijk, want ik heb niets gedaan,
dat daartoe aanleiding geven kon
't Is, zooals gij zegt, hij is door de
^omstandigheden teruggehouden, nns-
chien ook wel door zijn werk. Als
bij werkt, is het dezellde niet meer,
men zou zeggen, dat hij dan niets hoort
of ziet als zijn werk. Maar welke mees
terstukken maakt hij niet
Zij wond zich op in haar triomf,
het enthousiasme voor den kunste
naar vereenigde zich met hare liefde
voor den man, en Luc was nu bang,
dat Francois Livron deze liefde niet
beantwborden zou; hij beefde bij de
gedachte, dat Aliette niet bemind werd,
evenals hij vroeger gebeefd had, dat
het wel zoo was.
O, hoe ellendig! riep hij uit, in
zijn toorn, dat hij zoo tusschen hoop
en vrees geslingerd werd, terwijl hij
tot eiken prijs bedaard had willen
blijven.
In zijn onrust dacht hij nauwelijks
meer aan het fortuin, dat hem had
moeten verblinden. Het kon hein geen
geluk aanbrengen, geen vrede schen
ken.
De uren van dezen namiddag vielen
hem zwaarder dan eenig tot nu toe
doorleefd uur. Hij liep door het huis
heen en weer, als eene ziel, die geen
rust kon vinden, ging voor het raam
staan en keek naar den kant van het
paviljoen.
ke Kerk, tegen zijne Katholieke
medeburgers op te treden.
Verlagende bezigheid Afschuwe
lijke taak
Om van deze korte beschouwing
op de feiten te komen, wel is op
verschillende plaatsen het verzet
zeer heftig geweest. Hier zocht men
door zwaveldampen de boedelbe
schrijving te voorkomen, daar had
men alle deuren gebarricadeerd, op
een derde plaats moest de menigte
uit elkaar gedreven worden.
Wat zullen de Katholiekdn nu
de Regeering en de Republiek lief
gaan krijgen!
Te Frossay (BretagneJ wierpen
de hoeren met peper en toen de
kerkdeur desondanks opengehakt
werd, ontstond er een gevecht,
waarbij menig gewonde viel.
In het Finistère-departement, te
Ploudry, begroette de bevolking
de ambtenaren met steenenop
andere plaatsen ging het nog wil
der en woester toe. Arm land, dat
zich zoo weerloos overgeleverd ziet
aan het sectarisme van godsdienst
haat en den haat der Loge.
Jammerlijk, dubbel jammerlijk,
als men bedenkt, dat al die ellenden
voortkomen uit gebrek aan een
dracht, waakzaamheid en ijver voor
de openbare zaak van de zijde onzer
geloofsgenooten.
SPANJE.
Naar Reuter" meedeelt verklaar
de de Spaansche minister van Ma
rine gisteren in de Kamer, dat de
uitzending van het pantserschip naar
Tanger geen ongerustheid behoeft
te wekken: de andere schepen zullen
teruggaan, zoodra de „Pelaya" aan
gekomen zal zijn. De uitzending dier
schepen heeft niet plaats gevonden
tengevolge van een geheim tractaat,
maar uitsluitend wegens de nabijheid
van Marokko en de te Algesiras ge
nomen besluiten.
RUSLAND.
In het gouvernement Smolensko
werd óp verschillende bijeenkomston
der plattelandsbevolking besloten,
de opgeroepen rekruten niet te belet
ten zich naar hun garnizoensplaatsen
te begeven, maar besloten hun de
belofte te laten afleggen, dat ze in
geen geval, hij opstanden enz. op het
volk zouden schieten.
Uit Tiflis wordt geseind, dat gis
teren aldaar een aanslag gepleegd is
op den gewezen gouverneur van
Jelissawetpol, generaal Golostjapof.
De generaal werd levensgevaarlijk
gewond de dader is ontkomen.
AMERIKA.
Het wordt hoe langer hoe duide
lijker, dat de politieke partijstrijd
op Cuba in hoofdzaak een worste
ling om het gezag zal wezen tus
schen blanken en kleurlingen.
De meeste wèlonderwezen, be
middelde en vooruitstrevende Cu
banen hebben zich verklaard vóór
bestendiging der protectie, welke
op het oogenblik door de Vereenigde
Staten wordt geoefend. Een begin
selverklaring in dien geest, moet
reeds door 8000 personen zijn ge-
teekend.
Doch men hechte daaraan niet
te veel gewicht. Het wil bij het
bijeenbrengen van dergelijke „hand-
teekeningen" in sommige landen
wel eens zonderling toegaan. De
bewuste beginselverklaring, dringt
er wel-is-waar op aan, dat alle amb
tenaren en beambten op Cuba
ook de president Cubanen zul
len zijnmaar niettemin wordt daar
in toch ook de wensch geuit: „dat
de Vereenigde Staten een algemeen
administratief toezicht zullen uit
oefenen -- over welks vorm ver
tegenwoordigers van beide naties
zich "belmoren te verstaan, vóór het
huidige voorloopig bewind wordt
opgeheven. Op die wijze zal de re
geering der Vereenigde Staten, met
de republiek Cuba gezamenlijk de
verantwoordelijkheid dragen voor
de voorkoming van nieuwe opstan
den."
Korte Berichten.
De Duitsche bladen deelen mede,
dat de centrumsfractie in den Duit-
sclien Rijksdag zich niet zal aan
sluiten bij de door de Polen te
houden interpellatie in zake de Pool-
sche schoolstaking, maar dat zij een
zelfstandige, anders geformuleerde,
interpellatie zal indienen.
Generaal Botha hield te Braam
fontein een rede, waarin hij aan
drong op verzoening tusschen Brit
en Boer, en met voldoening op
merkte, dat zoowel te Johannesburg
als te Pretoria het verlangen daar
naar bestaat. „Laat ons elkander",
zeide hij, „hierover de graven de
hand reiken en samenwerken vol
gens het programma dat „Het Volk"
heeft gegeven. Men zal zien, dat
Engelschen en Boeren in vrede
naast elkander kunnen leven."
van Limburg Stirum, lid van de
Tweede Kamer voor Schiedam,
eenige verbetering valt waar te ne
men.
Afschaffing der tienden.
Daar eindverslag over dit wets
ontwerp is uitgebracht, is het thans
voor de openbare beraadslaging ge
reed.
De gewone audiënties van de
ministers van marine en koloniën
zullen deze week niet plaats heb
ben.
Kath. Journalisten.
De Ned. Katholieke Journalisten
vereeniging zal Zondag 2 December
a.s. hare jaarlijksche algemeene ver
gadering houden.
Gaarne sluiten wij ons aan bij
den wensch van het BestuurMoge
de vergadering druk bezocht en
daardoor vanzelf zeer geanimeerd
zijn!
Een Nederlandsch Kardinaal.
De correspondent te Utrecht van
de N. C. meldt:
In een onderhoud, dat ik heden
middag mocht hebben met den
secretaris van Z. D. H. den Aarts
bisschop van Utrecht machtigde
deze mij, het bericht in de N. R.
Cfc., betreffende de eerlang te ver
wachten verheffing tot Kardinaal
van mgr. Van de Wetering, beslist
tegen te spreken.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van gisteren die
weder geheel was gewijd aan de
Indische Begrooting, beloofde mi
nister Fock de commissie, belast
met liet. onderzoek naar de pension-
neering van weduwen en weezen
van mindere militairen, tot spoed
te zullen aanzetten.
Uit Godesberg aR. is hijr te
lande bericht ontvangen, dat in den
toestand van mr. O. J. H. graaf
Ministerieel bezoek aan
Limburg.
De minister van landbouw, nij
verheid en handel, mr. Veegens,
begaf zich gisteren naar Maastricht,
tot het brengen van een bezoek
aan de fabrieken „De Sphinx" en
de „Céramique" aldaar.
Hij was daarbij vergezeld dooi
den heer mr. Ch. M. A. Bijleveld.
referendaris, hoofd der afdeeling
arbeid aan het Departement en
door den betrokken' arbeidsinspec
teur.
Na afloop van het bezoek zal de
Minister de volgende dagen te Heer
len de mijnindustrie bezoeken. Daar
bij zal hij vergezeld zijn door den
heer mr. dr. W. F. J. Frowein, com
mies ter afdeeling nijverheid en
handel aan 's Ministers Departe
ment.
Krankzinnigen-verpleging.
De afdeelingen der Prov. Staten
van Zuid-Holland hebben gekozen
tot commissie van rapporteurs over
de voorstellen betreffende de krank
zinnigenverpleging de heerenDe
Wilde, tevens benoemd tot algemeen
rapporteur jhr. Von Fisenne, jhr.
De Geer, dr. Den Houter, Vingerling
en mr. Limburg.
De geweren der Landweer.
Tegen het meegeven van geweren
aan landweermannen werden in de
afdeelingen der Tweede Kamer
verschillende bezwaren ingebracht.
Gevreesd werd voor beschadiging
van het mechanisme, ook voor het
geval van troebelen. Heeft de mi
nister naar het gevoelen der burge
meesters de aansprakelijke per
sonen in geval van onlusten
geïnformeerd Is het waar, dat de
burgemeester van Amsterdam zich
bezwaard heeft bij den minister van
Binnenlandsche Zaken om den
maatregel
Het denkbeeld werd geopperd
om de grendels uit de geweren te
nemen en die ten gemeentehuize
te doen bewaren.
Tegen dit alles werd o.a. aange
voerd, dat de mobilisatie een zoo
spoedig mogelijk verzamelen van
de gewapenden vordert, vooral de
grensafdeelingen der landweer dien
den dus spoedig hun geweer bij
de hand te hebben. Of de meegeving
reeds beschadiging had tengevolge
gehad, zou de mini-: ter niet kunnen
zeggen, maar het bewaren van de
geweren door de schutters heelt
nooit reden gegeven tot klachten
in tijden van beroering.
De tien opcenten.
Breekt men meent de Stan
daard de bekoring der 10 op
centen nu niet, dan is ze niet meer
te breken.
Indien de tien percent voorl90S
er noodgedrongen weer bij moeten,
dan konden ze misschien voor dat
jaar worden toegestaadmaar ze
nu weer te gunnen, maakt ze licht
tot een blij venden post.
Wat exceptie is moet exceptie
blijven, en daartoe is het zekerste
middel ze althans intermitteerend
te maken.
Met de nieuwe belastingvoorstel
len zou de regel wel van zelf ver
vallen. Maar wanneer worden die
voorstellen wet?
Daarom nu althans geen tien
perrcents opslag. Een vorig jaar
heette ze ook onmisbaar, en van
achteren bleek toch, dat men dit
geld noodeloos heeft laten betalen.
Zullen ze thans noodig zijn De
kas loopt zóó vol, dat men het geld
haast niet te bergen weet. En is
er een aanwijzing, die stuiting doet
vermoeden Uit alle landen spelt
men toenemende afdoening van za
ken, wassenden bloei.
Waarom dan alarm geslagen als
er geen oorzaak voor is
Een jubileum.
Den 4en December zal een der
meest bekende paters Jesuiëten, de
Z. E. Pater F, Hendrichs den dag
herdenken, waarop hij vóór 25 jaar
in de Sociëteit van Jesus trad. Het
zal waarschijnlijk zijnen velen vrien-
Niets bewoog zich, niemand kwam
naar buiten, en Luc herhaalde in zich
de waarschuwingen van Montaurel
en <le toespelingen van mevrouw Ma-
1 outre.
Het was niet zonder reden, dat de
toegenegen vriend ongerust gesche
nen had, de hardnekkige vijandin ze
gevierde.
De eerste indruk was bij Luc weer
teruggekomen, deze indruk van wan-
trouwen, bijna van angst, die hem
van 1' rangois Livron afgestooten had
als van een gevaarlijk wezen, en hij
maakte er zich een verwijt van, dat
hij geluisterd had naar de overreding
en den spot van zijn vader en dien
man niet don eersten dag de deur had
gewezen.
En toch moet ik ongelijk heb
ben, redeneerde hij verder. Hij heeft
Aliette zijne gevoelens laten merken,
ze aan allen laten zien. Waarom zou
hij haar dan niet trouwen, waarom
zou een man die geen avonturier is,
er pleizier in vinden, zoo'n lage co-
medie te spelen?
Het aanhoudend wachten maakte
hem zenuwachtig. Na alle waarschijn
lijkheden berekend te hebben, was hij
tot de slotsom gekomen, dat Frangois
Livron dien dag nog komen zou en
deze opsluiting werd hem hoe langer
hoe meer onverklaarbaar.
De atmosfeer was met electriciteit
bezwangerd, de wolken werden al don
kerder en verhaastten het invallen
van de schemering.
Met het licht verminderde ook de
hoop op een bezoek. Luc had den
moed niet om onder deze omstandig
heden den nacht in gaan.
Boven in hare kamer hoorde hij
Aliette heen en weer loopen. De hoop
der jeugd, die zoo spoedig terugge
komen was, begon weer gauw te wan
kelen. Het denkbeeld, om voor haar
aan deze wreede onzekerheid een einde
te maken, deed Luc besluiten de be
kentenis af te dwingen, die niet kwam.
Hij nam zijn hoed en ging stil de
deur uit, omdat hij den stap wilde
verbergen, die hem zooveel kostte en
waarvan het resultaat hem niet zoo
veel vertrouwen inboezemde, als hij
wel gewenscht had.
Maar hij had nog geen twee stappen
in de vestibule gedaan, of Aliette
stond voor hem.
Gij gaat naar hem toe vroeg zij
met trillende stem.
Zij wachtte zijn antwoord niet af.
In hare oogen stond doodsangst te
lezen.
Dan voegde zij er sidderend bij
Zeg hem niets... tracht te weten
te komen laat hem toch niet mer
ken
Dan kon zij eensklaps niet meer,
de tranen sprongen haar uit de oogen.
Na eenige oogenblikken hernam zij
met een diepen zucht:
Alles is beter, dan deze onzeker
heid. Maar toch, als ik mij eens ver
gist had, ik geloof, dat ik het niets zou
kunnen verdragen
Haastig verwijderde zij zich met haar
zakdoek voor de oogen en Luc be
greep nog beter het gewicht van zijne
zending.
Een heel leven hing er van af, het
leven van haar, die hem het naaste
stond in de wereld en zijn hart kromp
ineen van droefheid.
Hij dacht:
Hoe lief heeft zij hem 1 Wat moet
er van haar worden, als eene teleur
stelling haar treft!
Met loomen stap begaf hij zich op
weg. De ontmoeting met Aliette had
hem reeds in zijn besluit doen wan
kelen.
Een ander voorval vermeerderde zijn
onrust.
Toen hij voorbij de keuken ging,
bemerkte hij in de half openstaande
deur eene witte muts, die haastig ver
dween en klonk hem een spotlach in
de ooren, somber als het geluid van
sommige nachtvogels.
XIII.
Haastig langs den muur voortslui
pend, kwam hij bij het paviljoen.
In deze landelijke woning was de
weelde van eene bel of zelfs van een
klopper een totaal onbekend iets.
Wat het slot betreft, hiervan was
sedert onheugelijken tijd het meca-
nisme defect en de groote sleutel, die
in het sleutelgat was blijven steken,
diende slechts als sieraad. Van binnen
werd de deur door een grendel gesloten.
Deze grendel was niet voorgeschoven
en na een paar malen vergeefs geklopt
te hebben, trad Luc binnen.
flQITE Mft NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Etrangère
G. L. 1)A UBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
„In sommige gevallen kan stijgen"
is juister uitgedrukt. Er zijn talrijke ge
vallen te noemen waarin reeds het voor
nemen der regeering om rechten te hef
fen of te verhoogen uitbreiding der pro
ductie in het leven liep.
sfc
(Wordt vervolgd.)