Woensdag 9 Jan. 1907.
No. 6496. 31ste Jaargang.
voor Noord- en Zuid-Holland.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Haarlem1.20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post„j 1.65
Afzonderlijke nummers0.05
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE CONTANT
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426, - HAARLEM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère:-
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
„Noch God noch Heer!'(
Dat is inderdaad de leuze der
goddeloosheid, die, nu zij zich sterk
genoeg meent te voelen, het mas
ker afwerpt en in al hare afschu
welijkheid, hare weerzinwekkende
hatelijkheid zich vertoont.
Haat tegen God en een even
duivelsche haat tegen de Kerk,
Christus' Bruid, ziedaar wat de
Fransche vrijmetselarij leidt.
Gisteren gaven wij in ons hoofd
artikel de goddelooze taal van een
Jaurès, van een Briand.
Heden kunnen wij zeggen, dat
de goddeloosheid doet, alsof ook
tot haar de woorden gesproken
werden; „wat gij doen wilt, doe het
haastig", die den verrader Judas een
maal in de ooren klonken.
„God bescherme Frankrijk", luidt
het randschrift op sommige munt
stukken, gelijk de onze +e lazen
geven: „God zij met ons."
Besloten werd, dat het „Godbe-
schermeFrankrijk verd wij nen moest
Wijl dit niet direct gebeuren kan,
heeft de magonnieke regeering al
vast besloten de oude godsdienstige
randspreuk op de stukken van 20
franken te vervangen door de
afschuwelijke drievoudige leugen
„Vrijheid, Gelijkheid, Broederschap.
Onze lezeressen en lezers zullen
met ons zeggenzooveel te beter I
Laten zij den God der waarheid
door den vader der leugentaal, door
hun voorbeeld in haat vervangen.
Nog duidelijker toonen zij daar
door, van wat geest ze zijn en dat
boven alle huichelachtige leuzen in
hun vaandel deze vlamt:
„Noch God noch heer!"
RUSLAND.
Tusschen de regeering en het
Vaticaan, zegt de correspondent van
de „Echo de Paris", te Rome, is
een tamelijk belangrijke overeen
komst gesloten. Volgens deze zal de
taal, in de Katholieke kerken te
gebruiken, voor het gedeelte, bui
ten de godsdienstplechtigheden,
dat wil zeggen preeken, 'doopplech-
tiglieden, onderwijs van de Cate
chismus, godsdienstige gezangen, de
landstaal moeten zijn bijvoor
beeld Poolsch in Polen, Russisch
in Rusland, Litthauwsch in Lit-
thauen.
Deze overeenkomst is een belang
rijke concessie van de Russische
regeering, die tot dusverre tot het
uitsluitend gebruik van de Russi
sche taal voor het extra-lithurgische
gedeelte van den godsdienst dwong,
en er zich van bediende als een
machtig middel ter russificatie.
De overeenkomst in kwestie moet
reeds in Augustus 1.1. gesloten zijn.
De bewuste correspondent ver
neemt verder, dat de Regeering
op haar grondgebied een zeker
aantal uit Frankrijk verbannen
congregaties heeft ontvangen, en
haar de meest mogelijks fjaciliteiten
heeft toegestaan om zich in Siberië
te vestigen.
ITALIË.
De „Osservatore Romano", het
officieele pauselijk orgaan steekt
den draak met het partij-kiezen
vóór den Paus van den oud-minis
ter en verwoeden sectaris Emile
Combes.
Het Vaticaausche blad komt in-
tusschen tot dezelfde conclusie als
de gisteren door ons gemaakte, na
melijk, dat een verwoed vijand der
Kerk openlijk erkennen moet, dat
Z. Heiligheid Pius X niet anders
kon, niet anders mocht dan hij ge
daan heeft. Indien men deze be
kentenis vergelijkt met hetgeen de
liberale (en vele zoogenaamd neu
trale) bladen ook ten onzent dorsten
schrijven tegen Pius X, dan be
hoeft men verder niet te vragen
naar de onbevangenheid en eer
lijkheid dezer penvoerders.
Een Combes, die hun een les
geeft! Een Combes, die hun leert,
dat er iets liooger is dan kerkelij
ke goederen en dat een apostolisch
man als Pius X alle aardsche voor
deden voor niet geteld heeft, waar
het ging om het honger heil der
Kerk, om het Katholieke grondbe
ginsel.
Ja, een geduchte les en een kaak
slag tevens.
ZUlD*-AFRiKA.
De Hollandsche organen in Zuid-
Afrika zijn nog voorzichtig in hun
oordeel over de onlangs afgekondigde
Transvaalsche grondwet.
Zij achten de benoeming van den
Wetgevenden Raad door den Kroon
een teleurstelling, zij zien de regeling
van het „Setlaars" vraagstuk de
oprichting van een bijzonderen raad
voor de behartiging van de belangen
der ïSng.i.Whe kolcaistv".met lee-
de oogen aan en zijn ook niet best
tevreden over de handhaving van den
inter-kolonialen raad en over de re
geling van het naturellen- vraagstuk.
Maar zij geven hun oordeel niet
beslist en willen dit ook niet doen,
zoolang zij niet den volledigen tekst
van de grondwet voor zich hebben.
Hun standpunt wordt het best ge
kenmerkt door deze ziusneden uit
„Ons Land":
„Op papier schijnen de bepalingen
niet aannemelijk. Alles zal echter
afhangen van de manier, waarep men
zal te werk gaan".
FRANKRIJK.
De Kerkstormers aan 't werk.
Gelijk wij reeds gemeld hebben
zijn den 7den dezer maand 5.500
priesters en seminaristen naar de
kazerne gegaan. Geven we daarom
trent nog een paar bijzonderheden.
In het bisdom Chalons-suc-Marne
is de E. H. Thévenin, Kapelaan
aan de kathedrale kerk voor twee
jaar opgeroepen, de E. Heer Royer
kapelaan van Sainte-Menehould
voor denzelfden tijd. In het bisdom
Quimper zijn 43 geestelijken voor
twee jaar soldaat gemaakt.
Onder hen bevinden zich 9 in
1905 tot priester gewijde geestelij ken.
Over dezen maatregel weidt de
liberale Pers liever niet uit. Waar
zou zij auders haar zachten, zoeten,
vredelieveuden Briand stoppen! Of
zelfs verzachtende omstandigheden
voor hem pleiten!
Nog eemge burgemeeesters, die
een standbeeld verdienen
Die van Saiut-Savin heeft er dit
op gevonden, om den pastoor weg
te krijgen. Nu de arme priester
zijne 900 franken van den Staat
mist, schiet er hem niets over dan
den onderstand zijner parochianen
te verzoeken. Maar de burgervader
zond hem den veldwachter achter
na, die tegen hem verbaliseerde
wegens „bedelarij."
Te Bricy is de burgemeester van
gevoelen, dat de pastoor de kate-
chismuslessen te lang rekt, en om
den geestelijke voor dien ijver te
straffen, heeft hij hem doen aan-
zeggen, dat hij niet langer de pas
torie bewonen mag.
De pastoor van Gex ontving 't
verzoek, dat hij op 1 Januari de
pastorie ontruimd zou hebbendeze
zal voortaan in het opeiibaar ver
huurd wordende kerk met al hare
onderhoorigheden wordt in het open
baar verkocht.
Garde, burgemeester van Mont-
cel hebben we reeds doen bewon
deren.' Drie maanden liep hij met
de kerksleutels in zijn zak en de
gendarmerie, de onderprefect en de
commissaris van politie zijn eraan
te pas moeten komen (bij de door
ons vermelde begrafenis), om den
dorps-sectaris de sleutels te ontruk
ken en de kerk heropend te krijgen.
Ziedaar de republikeinsche hel
den van de allerlaatste soort.
Korte Berichten.
Het „Journal" deelt mede, dat naar
aanleiding van het vele hazardspelen
in Parijs een wetsontwerp wordt voor
bereid, ter reglementeering van de
sociëteiten, waar gespeeld wordt. Men
wil ze onder vast toezicht stellen.
Te Londen zijn de afgevaardigden
van eenige Zuid-Afrikaansche neger
stammen (uit de Oranje-Kolonie) aan
gekomen om hunne grieven tegen
het Engelsche bestuur bij koning Edu-
ard en zijn ministers te komen uit
eenzetten.
De oud-minister Podbielski is nog
zoo sukkelend dat hij voor een can-
didatuur voor den Rijksdag heeft
moeten bedanken.
De „Post", een te Berlijn verschij-
nend blad, had in een brief uit Bern
medegedeeld, dat in Zwitserland een
Poolsche samenzwering tegen Duitsch-
land werd voorbereid De Duitsche
gezant zou zich daaromtrent met den
Bondsraad in verbinding hebben ge
stelek
De Genoeesche correspondent van
de „Éclair" zegt, dat een Serviër uit
de omgeving van koning Peter een
villa heeft gehuurd te Bordighera.
Naar het zeggen van den huurder
zouden de koning en diens gezin spoe
dig daarheenkomen. Naar aanleiding
van de geruchten over een samen
zwering tegen het huis-Karegeorge-
vitch vindt dit bericht bij sommigen ge-
reedelijk geloof.
Gisteren is de Pruisische Land
dag geopend. Minister-presidenl van
Bülow noemde den economischen
toestand rooskleurig. „De wolken,
die den politieken hemel verduis
teren, zeide hij, zijn weggetrokken;
een tijdperk van vrede is thans te
wachten, en daarin zal de gezonde
ontwikkeling des volks zich ver
der kunnen ontwikkelen.
De Perzische Shah is stervende
De ministers zijn voortdurend in
het paleis.
EERSTE KAMER.
De Afdeelingen hebben benoemd
tot rapporteurs over de Staatsbegroo-
tinh, Algemeene Beschouwingn en de
hoofdstukken Buitenl. Zaken, Justitie,
Binnenlandsche Zaken, en Financiën
de heeren Vermeulen, Van Lams-
weerde, Willinge, Rahusen en Van
Beij maen voor Marine, Oorlog,
Waterstaat, Landbouw en Koloniën
de heeren 't Hooft, Van Löben Seis,
Van der Feltz, Van Welderen Rengers
en Van Wassenaer.
Staten-verkiezing!
Men schrijft uit Gorinchem aan het
„N. v. d. D.".
De strijd vour de verkiezing van
een lid der Provinciale Staten in het
district Gorinchem op heden 9
Januari is weer hevigeen voorproef
je voor den grooten strijd in Junia.s.
De „Nieuwe Gorinchemsche Cou
rant", het vrijzinnige blad staat vol
aanbevelingen voor den vrijzinnigen
candidaat Mr. V. G. A. Boll, te Go
rinchem, daarentegen „De drie Pro
vinciën" verschillende aanbevelingen
voor den Christelijk-Historischen can
didaat G. de Vor Hzn, te Vianen.
Spreekbeurten waren aangekondigd
door de vrijzinnigen op gisteravond
8 Januari te Gorinchem door den Heer
A. Roodhuijzen, lid der Tweede Ka
mer, te Leerdam door den heer Jan
Leis, te Kinderdijk, en te Vianen door
den heer J. M. Elshout, te Gorinchem.
Gisteravond is te Gorinchem voor
de Katholieken opgetreden de heer
Van Vuuren, lid der Tweede Kamer.
Het Stbl. no. 366 bevat een wet
van den 31sten December j.l., tot
afwijking van den regel omtrent
plaatselijke belastingen, gesteld bij
artikel 254, eerste lid, der Gemeente
wet, ten behoeve van de gemeenten
Alkmaar, Hoorn en Purmerend.
Landweer.
De landweerdienstplichtigen zul
len voortaan bij verhuizing naar
een ander landweerdistrict hun wa
penen niet meer inleveren, doch
deze behouden. De burgemeesters,
die na inlevering de wapenen moes
ten opzenden naar de standplaats
van den districtscommandant, wor
den hierdoor van veel werk ontlast.
Weldadigheidszegels.
Wij vernemen, dat in antwoord
op de bezwaren, door de besturen
van sommige plaatselijke vereeni-
gingen in den lande geopperd, het
bestuur der Amsterdamsche vereeni-
ging tot bestrijding der tuberculose
met algemeene stemmen besloten
heeft de netto-opbrengst van den
openbaren verkoop der weldadig
heidszegels, voor zoover deze van
wege de Amsterdamsche vereeni-
ging geschiedt, in plaatsen, waar
een vereeniging tot bestrijding der
tuberculose werkzaam is, aan de
kas der vereeniging daar ter plaatse
af te staan. De verkoop zal echter
blijven doorgaan.
Handelsonderwijs.
Door den Nederl. Algem. Bond van
Handels-en Kantoorbedienden wordt
een onderzoek ingesteld naar den toe
stand van het handelsonderwijs. Daar
toe heeft de Bond tot de hoofden van
scholen te Amsterdam de volgende
vragen gericht, met betrekking tot de
jaren 1905 en 1906.
1°. Hoeveel leerlingen hebben de
school verlaten
20. Hoeveel leerlingen verlieten de
school voor het einde van den cursus
30. Hoeveel leerlingen verlieten de
school met, hoeveel zonder loffelijk
ontslag
40. Hoeveel leerlingen gingen di
rect in den handel of op kantoor
5°. Hoeveel leerlingen gingen naar
de H. B. 8.
60. Hoeveel leerlingen gingen naar
een andere aansluitende inrichting van
onderwijs
70. Is naar uw meening het aantal
leerlingen, dat de school verlaat en
direct in den handel of op kantoor
gaat, toe- of afnemend?
Schoolartsen.
Dr. Pigeaud, schoolarts der gemeen
te 's Gravenhage die na zijne be
noeming naar het buitenland vertrok
tot het bezoeken van onderwijsinstel
lingen met schoolartsen is van zijn
dienstreis teruggekeerd.
Van de uitkomsten van dat onder
zoek zal een rapport worden ingele
verd aan het Gemeentebestuur.
Appareils-controleur.
Door de H. IJ. S. M. worden de
loketten aan de Oostzijde van de ves
tibule van het Centraalstation te Am
sterdam voorzien van in ons land
geheel nieuwe toestellen voor de ver
vaardiging van plaatskaarten genaamd
„appareils-controleur".
Deze machines zullen worden ge
bruikt voor de vervaardiging en de
uitgifte van alle soorten plaatskaar
ten, welke ook thans door dit kan
toor worden uitgegeven.
Door de machines worden geen
buurtkaarten afgegevenvoor het
buurtverkeer worden bijzondere kaar
ten afgegeven.
Het model der uit te geven retour-
kaarten wijkt eenigszins af van het
thans gebruikelijke, zoodanig dat een
kleiner heenreis- en een grooter te
rugreisgedeelte gevormd wordt.
De jaar- maand- en datumstempel
wordt op de achterzijde in zwart af
gedrukt.
(„N. Ct.")
Verder een zachte winter?
De correspondent van de „Tel." te
Geldermalsen zendt aan zijn blad een
levenden meikever, die in den mor
gen van 8 Januari te voorschijn
kwam. Zoo vroeg in hetjaarishet
zeker wel een zeldzaamheid een
mulder te vinden. Wel een bewijs,
dat de kou tenminste uit den grond
is. Zou het diertje een voorbode
zijn van blijvend zacht weer?
Smakelijk eten.
Eenige dagen geleden stierf bij
een landbouwer onder Didam een
varken. De boerjiet het dier een paar
dagen liggen, alvorens het te be
graven, en toen hij het in den
grond wilde stoppen, kwam hij tot
de ontdekking, dat de hammetjes
er waren afgesneden. Later bleek,
dat deze door een buurman ter
markt te Doesburg waren verkocht.
(N. Arnh. Ct.)
Een Zuid-Afrikaan over
appendicitis.
Domkrag, een medewerker van de
„Transvaler", een Johannesburg s:h
weekblad, schrijft het volgende over
appendicitis (blinde-darmontsteking),
waarvan men tegenwoordig zooveel
hoort
Nuwe tye nuwe sede, zeg dit spreek
woord. Nuwe mense, nuwe siektes,
klink ok amper gawerig. Een van di
nuwe siektes word genoem appendi-
sitis. Di klank is amper soos „apen
di siek is." En waarlik, as ons die
filosofi van di kwaal nagaan, lijk dit
wel of dit iets met „ape" te doen het,
al het di woord zelf niks te doen met
di ape-gelag ni. My mede-professo-g
en natuurgenote vertel dat di mens
van di aap afkomstig is. Mar ek vir-
akil van. opinie. Ek denk di aap is
vanni mens afkomstig. Maar ek wil
dit 'n ape en 'n ope kwessie laat. Wat
is appendisitis Dis 'n siekte wat di
mens in sy blinde derm kry. Daar
kom pirty keer goedjes, soos beentjes,
klippertjes, en anner onverteerbare
goetertjes in di blinde derm te lande
en daar bly hul steek, en dan kom
daar inflamasi in, en di dokter maak
dan 'n operasi. Nou kom di vraag,
waarvoor het 'n mens 'n blinde dsrm?
Di geleerde seg dat hij sonner dar:
dermpi goed kan klaar kom, en
dat dit 'n nuttelose ding is wal
ons meer tot las as tot vreugde is
Mar ek glo ni dat daar so'n fout ii
di skepping gemaakt is ni. Di skuld
leg an di mens. Hij eet te veul, en
te vinnig, en hy sluk goed in wat
boo sy vuurmaakplek behoort te bly,
en ni daar in ni. Diere sluk beentjes
en klippies in, maar di mens moet
dit ni doen ni, anners kry hy „apen
di siek is". Dis 'n nuwe mode om
dari siekte te kry.
Diefstal van een juweelen ring.
Een dame te Amsterdam die on
der hare kleinodiën een prachtigen
ring, omzet met diamanten, had.
vermistte onlangs dit voorwerp. Te
harent had een timmerman gewerkt
die vermoedelijk dien ringhad weg
genomen en ook werd ondervraagd.
Hij wist er evenwel niets van. Wel
had bij hem gewerkt zijn zoon met
een vriend. Men vond het raadzaam
die knapen in verhoor te nemen en
zij vielen al spoedig door de mand.
Voor slechts f10 was die ring te
gelde gemaakt, die een groote waar
de had.
De gedenkdag der Technische
Hoogeschool.
Gisteren werd in de kerk der Re-
monstrantsche gemeente te Delft de
gedenkdag der Technische Hooge
school herdacht door het houden
eener buitengewone vergadering
van den Senaat in welke bijeen
komst tevens de diploma's van eere
doctor in de Technische Wetenschap
pen werden uitgereikt aan de heeren
dr. J. Bosscha, dr. H. J. H. Cuypers,
Q. van Diesen, J. Kraus, dr. A. Kuy-
per en C. Lely.
Firma v. Miltenburg of „Oppassen is
de boodschap".
Firma Miltenburg <fc Co. Fijne
heerenHadden 'n kantoor aan de
Heerengracht, meteen email-plaatje:
Van Miltenburg Co, aannemers
van straatwerken. En aan den wand
hingen vele technische teekeningen,
die den indruk moesten maken, dat
in 't perceel Heerengracht 337 ge
studeerde lui woonden.
't Was juist. In 't perceel Hee
rengracht 337 woonden aannemers,
en ze waren gestudeerde lui. Ze
namen aan, wat van hun gading
was, en ze hadden hun studie vol
eindigd aan de universiteit van het
kwaad.
Oude bekenden der justitie: de
firma Van Miltenburg Co., aan
nemers van straatwerken. Menschen
die parasiteerden ten koste van
anderen en op hun berookt kan-
tcorje samenhokten, om sluwe, lis
tige plannen te beramen, winkeliers
te berooven. Antieke middelen had
den uitgediend.... ze gaven [zich
niet uit voor graven of baronnen,
of milliardairs uit Amerika, of groot
grondbezitters uit Pruisen. Ze kwa
men niet met gouden kettingen,
bungelend op zijden vesten, neenl
ze verschenen on-gesoigneerd, on
geschoren, als gewone Hollandsche
lui en ze rekenden erop, dat men
ze met achterdocht begroette.
Zij kwamen bij een. onzer groote
juweliers, om kandelabers te koo-
pen. Géén kandelaber was ze mooi,
duur, kostbaar genoeg.
„Ik zou wel graag wat mooiers
zien",' zei één van het edele paar.
„Dat kan gebeuren", antwoordde
de zilverwinkelier.
De twee menschen verlieten den
winkel.
„Hoor 'nsl" riep de juwelier,
„dat is 'n vreemd iets. Maar 't k&n
natuurlijk wel solied zijn. 't Kunnen
wel eenvoudige menschen wezen,
lie uit dankbaarheid die kandela
bers aan een altaar willen schen
ken".
Toch vervulde hem het gevalle
tje met eenige ongerustheid en hij
besloot, als patroon, er zelf op uit
;e 'rekken.
Na 'n paar dagen kwam hij aan
tei. perceel Heerengracht 337. Van
Miltenburg Co. zat dood-gemoe-
dereerd op het kantoor, en zat rook
'e walmen uit morsige pijpen 't
Beviel den leverancier lang niet,
doch hij blééf bij z'n voornemen,
niet anders dan a contant te leve
ren.
Hij pakte de vier kaudelabers,
die hij had mee-genomen, uit en
toonde ze den aanuemeis.
Eén, '11 voorwerp van hooge
kunstwaarde trok beider aandacht,
„Die is wel mooi. VVAt kost die
vroeg Van Miltenburg.
„Negen honderd twaalf en 'n halve
gulden", zei de koopman.
„Da's wel n beetje veel. Als u
nu zegt, acht honderd vijftig?"
„U schijnt m'n zaak niet te ken
nen. Door dat te zeggen, beleedigt
u mij. M'n conditie^zijn contant,
zonder korting".
„Nou goed, m'nheer. We geven
den gevraagden prijs. Maar in de
kandelabres zijn 'n paar vlekjes.
Als u die zoudt willen verwijderen,
dan verwachten we u over twee
dagen hier terug".
De juwelier nam de kostbare
voorwerpen weder mede.
Toen de kandelabers in onberis-
pelijkeu toestand waren, ontdaan
van alle vlekken, kwam de koop
man bij de firma Van Miltenburg
Co. terug.
„Of ik kom met 't geld, of ik
breng de kandelabers mee," had
hij nog tot z'n personeel gezegd.
In het perceel Heerengracht 337
zaten onderwijl de beide nobele
compagnons te smoken en te rooken,
dat 't 'n aard had; de tabaksdamp
hing er te snijden; en de beide
bleeke tronies der boeven waren
ternauwernood te onderkennen.
„Hier heb ik de kandelabers 1"
zei de winkelier.
„Uitstekend," dampte ,Van Mil
tenburg.
„Maar u weet, hoe m'n condities
zijn?" vroeg de zilverhandelaar.
„A contant..."
De beide menschen zagen elkan
der aan, in onbeschrijflijke verbijs
tering.
„Maar we hebben toch afgespro
ken?"... verwonderde zich Van
Miltenburg.
„Daar hebben we niet op gere
kend, de Co. in edele ver
ontwaardiging.
„Ik heb gesproken van Novem
ber," merkte Van Miltenburg op.
„DAn zal ik u betalen...."
„Pardon heeren!" besliste perti
nent de koopman. „Daar heeft u
flQITE m HOM AGITATE.
4c
4<
li.*
4e