Maandag 14 Jan. 1907. No. 6500. 31stc Jaargang. Dagblad yoor Noord- en Zuid-Holland. Jongste Encycliek van U Pins X. BUITENLAND. BINNENLAND. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem 1.65 0.05 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Afzonderlijke nummers DIT BLAD .VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 16 regels0.60, (contant) 0.50 Elke regel meer0.10 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE k CONTAN T BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426. - HAARLEM. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DATJBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmartre. Aan Onze eerwaardige Broeders de Kardinalen, Aartsbisschoppen en Bisschoppen van Frankrijk, aan de Geestelijkheid en het Fransche Volk Pius X, Paus, Eerwaardige Broeders, Welbeminde Zonen, heil en Apostolischen Zegen. Andermaal leiden de ernstige ge beurtenissen, die in uw edel land voorvallen, Ons er toe om het woord te richten tot de Kerk van Frank rijk om haar te steunen in haar beproevingen, haar te troosten in haar smart. Inderdaad, wanneer kinderen beproevingen overkomen, dan vooral moet het hart van den Vader zijne liefde toonen. Nu wij u dus zien lijden, moeten uit 't diepst van onze ziel stroomen van teederheid ontwellen met steeds groo- ter overvloed, en u toevloeien met grooter bemoediging en meer zoet heid. Dat lijden, eerbiedwaardige Broe ders en welbeminde Zonen, heeftop ■dit oogenblik een smartelijken weer klank gevonden in heel de Katho lieke Kerk, maar Wij bejammeren het nog levendiger, maar Wij lij den er in mede met een teederheid, die aangroeit met de beproevingen, en iederen dag in grootte schijnt te winnen. Onder deze wreede beproevingen heeft de Meester, het is waar, een troost gemengd, die voor Ons hart niet kostbaarder wezen kan. Wij ondervinden dien door uwe onwrik bare gehechtheid aan de Kerk, door uw onwankelbare trouw aan den Apostolischen Stoel en door die sterke en diepe éénheid, die onder u heerscht. Reeds te voren waren Wij zeker van die trouw en die eenheid, want Wij keDnen al te goed den adel en de edelmoedigheid van het Fransche hart, om te moe ten vreezen, dat midden in den slag tweedracht zou kunnen sluipen in uwe rangen. Toch ondervinden Wij niettemin een ontzaglijk gevoel van vreugde bij 't prachtig schouw spel, dat uwe houding op 't oogen blik biedt en, terwijl Wij u hoogelijk voor héél de Kerk prijzen, zegenen Wij daarvoor uit 't diepst van Ons hart den Vader der barmhartig heid en den Gever van alle goed. Zijn toevlucht te nemen tot dien onmetelijk goeden God is zooveel temeer noodzakelijk, nu de strijd verre van te verminderen, in hevig heid toeneemt en zonder ophouden zich verder uitstrekt. Men wil niet glleen 't Christelijk geloof tot eiken prijs uit de harten rukken, maar zelfs ieder geloof, dat den mensch boven den gezichteinder dezer wereld verheft en zijn moeden blik naar den hemel doet slaan. Zinsbedrog is niet meer mogelijk. Men heeft den oorlog verklaard aan alles wat bovennatuurlijk is, omdat achter dat bovennatuurlijke God zich be vindt en men God wil rukken uit het hart en den geest van den mensch. Die strijd zal vreeselijk wezen en zonder eenige verhouding van de zijde dergenen, die hem voeren. Pat naarmate hij zich ontwikkelen zal, u beproevingen zullen wachten, nog bitterder dan gij reeds onder vonden hebt, ig mogelijk en zelfs zeer waarschijnlijk. De wijsheid schrijft dus voor, dat, iedereen van u zich daarop voorbereidt. Dit zult gij doen, eenvoudig, moedig en vol vertrouwen, zeker, dat, hoe hevig de strijd ook zijn moge, de over winning ten slotte in uwe handen blijven zal. Het onderpand van die over winning zal uwe eenheid zijn, één heid voorts ook met den Aposto lischen Stoel. Die dubbele eenheid zal u onoverwinlijk maken,- daar tegen zullen alle aanslagen vernie tigd worden. Onze vijanden hebben dat overi gens heel goed ingezien. Van 't eerste oogenblik af hebben zij met een groote zekerheid hun doel na gejaagd: in de eerste plaats om u te scheiden van Ons en den Stoel van Petrus, voorts om tweedracht onder u te zaaien. Sinds zijn zij niet van taktiek veranderdtelkens zijn zij daarop teruggekomen met alle mogelijke middelen, nu eens met bedekte formules vol sluwheid, dan weer met brutaliteit en cynis me. Bedriegelijke beloften, ontee- rende premies op't schisma gesteld, heftige bedreigingen, alles is aan gewend, maar uw helderziende trouw heeft al die pogingen doen misluk ken. Toen zich overtuigd houdend, dat 't beste middel om u van Ons te scheiden zcu zijn om u alle ver trouwen in den Apostolischen Stoel te ontnemen, hebben zij niet ge aarzeld om van de hoogte der spreektribune en door de pers wan trouwen te zaaien omtrent Onze daden; Onze bedoelingen te mis kennen en soms zelfs verkeerd voor te stellen. De Kerk, zoo wordt gezegd, poogt in Frankrijk een godsdienstoorlog te verwekken, en het is zelfs gewenscht, dat een geweldige vervolging uit- breke. Dat is wel een zeer vreemde beschuldiging. Want de Kerk, ge sticht door Hem, die in deze we reld kwam om vrede te brengen eu den mensch met God te verzoenen, Zij dus, die de boodschap van dien vrede over de aarde verkondigt, kan toch zulk een godsdienstoorlog niet willen, wijl zij aldus haar verheven zending te schande, haar voor aller oog tot een leugen zou maken, en, iedereen daarenboven weet het thans, dat indien de rust der gemoederen in Frankrijk verstoord is, dit niet geschied is door de Kerk, maar door hare vijanden. De onpartijdige gees ten, ook al behooren zij niet tot ons geloof, geven toe, dat in dezen gods dienststrijd van uw geliefd vader land niet de Kerk het eerst den standaard heeft geheven maar wel haar vijanden, die haar het eerst den oorlog verklaard hebben. Dien strijd heeft zij nu ongeveer 25 jaren lang lijdelijk gedragen. Ziedaar de waarheid. De verkla ringen, herhaaldelijk afgelegd en nog eens afgelegd in de pers, op congressen, in de bijeenkomsten der Loge, zelfs in het Parlement, toonen het duidelijk aan, zoowel als de aan slagen die men voortdurend en stel selmatig tegen haar gepleegd heeft. Dit zijn onloochenbare feiten en geen woord zal daartegen iets ver mogen. De Kerk wil dus den oorlog niet, den godsdienstoorlog nog min der dan eiken anderen, en die het tegendeel zegt beloedigt en belastert Haar. Zij wil evenmin gewelddadige ver volging Zij weet wat vervolging is; -want zij heeft die geleden in alle tijden en onder alle hemelstreken. Vele eeuwen van haar historie zijn bloedig geweest, en die gaven haar dus het recht met een heilige fier beid te zeggen, dat zij de vervol ging niet vreest en telkens, wanneer die noodzakelijk blijkt te zijn, die vervolging zal weten tegemoet te treden. Maar de vervolging op zich is een kwaad, want zij is een onrecht en zij verhindert den mensch God te dienen en te aanbidden in vrij heid. De Kerk kan haar dus niet wen- schen, zelfs niet met het oog op het goede, dat de Vooizienigheid in haar oneindige wijsheid er altoos uit laat geboren worden. Daarenbo ven de vervolging is niet alleen een kwaad, maar zij is ook een smart, en hier hebt gij een nieuwe reden, waa.om de Kerk, die de beste der moeders is, uit medelijden met hare kinderen die vervolging nooit zal verlangen. Die vervolging, welke men aan de Kerk verwijt als oor haar ge wild en w .arbij haar vijanden zich gedragen, als zouden zij die niet willen, is er in volle werkelijkheid. Heeft men nkt nog zeer onlangs de Bisschoppen, zelfs die door leef tijd en deugd het meest eerbied waardig zijn, uit hun paleizen veijaagd, de seminaristen uit de groote en kleine seminaries gezet, een begin, de pastoors uit hun pas torieën te verbannen Heel de Katholieke wereld heeft met droe fenis dit schouwspel gezien en over den naam, die aan dusdanig geweld past, heeft zij niet geaarzeld. (Slot volgt.) FRANKRIJK. De dagbladen zijn natuurlijk vol over de jongste Encycliek. De „Gaulois" zegt: „De Paus geeft de ware richting aan. Als plaatsver vanger van Jesus Christus mag hij de pogingen om Frankrijk te ontkerstenen niet gedoogen. Tegenover het programma van het materialisme plaatst hij dat van de bovenzinnelijke levensleer. In de „Figaro" lezen wij: Krachtig verwerpt Pius X de wet van de 3en Januari. Bijgevolg zullen ook de Fran sche prelaten haar verwerpen zooals Hij. Daardoor zal andermaal blijken, dat onze Bisschoppen één zijn met den H. Stoel, niet enkel wat betreft deze gehoorzaamheid, welke vereenigbaar is met die gehoorzaamheid des geestes, veel moeielijker soms, welke de H. Ignatius zijnen volgelingen oplegde. „De „Soleil" noemt 's Pausen Ency cliek een monument van (Katholieke) leer, van geloof, van logica en waar digheid. Die zoo verheven en waardige houding van de Kerk, van den Paus tot de Bisschoppen en de minste pries ters en de nederigste geloovigen, is het onderpand der zegepraal. De „Journal des Débats" prijst even zeer de waardigheid dezer Encycliek. Maar de zaken uit zuiver mensche- lijk oogpunt beschouwd, en vergetend, welk het eenig waardig en mogelijk standpunt is voor Zijne Heiligheid in de gegeven omstandigheden, zegt zij hoofdschuddend, met de menschelijke omzichtigheid en berekening: „Wat zal er van zooveel priesters enz. ge worden?" In de „Huma..ité" (anti-clericaal) staat: Gelijk te verwachten was, ver werpt de Paus alle voordeelige schik king met den Staat. Hij volhardt in zijne dogmatische onverzoenbaar heid, die geenszins grootheid mist. Hij is de mond, die het „Neen 1" her haalt. In de Italiaansche bladen, ook de anti-katholieke, wordt de Encycliek naar verdienste geprezen. Hoe verheffend, dat een hooge daad als deze van Pius X ontsnapt aan het duimstokje van het klein, klein men- schelijk meten. De Fransche Marine is niet gelnk- kig met hare onderzeesche booten. Zooals men reeks weet is de Algéci- ras" gezonken. En niet veel heeft het gescheeld, of ook de „X" had eenzelfde lot moe ten ondergaan. En zulks nog wel in volle zee met bemanning aan boord. 't Was Vrijdag, dat de „X" uit Cherbourg vertrok voor gecombi neerde oefeningen met andere sche pen. Na afloop der manoeuvre zag men haar echter niet terug. Uitgetogen om haar te vinden, wist men haar na vijf uren zoekens op te sporen. Zij lag met gebroken schroef in volle zee. 't Kostte vrij wat inspanning haar raar de haven te sleepen. De bemanning is gelukkig ongedeerd gebleven. ITALIË. Over de nieuwe Encycliek kunnen wij de volgende bijzonderheden ver melden. Te Rome is zij Vrijdagmiddag om 3 uur publiek gemaakt door eene bij zondere uitgave voor der „Osservatore Romano". Zaterdag vóór 8 dagen, toen de Con gregatie de buitengewone kerkelijke aangelegenheden hare vergadering hield, werd tot de uitvaardiging dezer Encycliek besloten. Er is onder stipte geheimhouding aan gewerkt, vooral door Mgr. Montag- nini. Volgens de „Tribune" heeft de H. Vader de Fransche Regeering de gelegenheid willen laten, nu eerst eens voor hare eigenlijke bedoeling uit te komen. Die is nu voldoende gebleken. Van den geniepigen strijd is men overge gaan tot den openlijke tegen den Kerk. De maskers zijn afgerukt. Ook dat is eene groote overwinning van Z. Hei ligheid, daar laster en leugen onmach tig zijn, zondra zij in hare ware ge daante zich vertoonen. Dat is nu geschied en zal ook in de toekomst geschieden. Er wordt verwacht, dat einde Maart of tegen April een nieuw Consistorie gehouden zal wordendan zullen hoogst waarschijnlijk Kardinaalsbenoemingen volgen. Te Rome loopt het gerucht, dat de hertog van Orleans binnenkort door Zijne Heiligheid in audiëntie ontvan gen zal worden. Is dit gerucht verspreid, om 's Pau sen houding ten opzichte van Frank rijk verdacht te maken? De hertog van Orleans is immers de kroonpretendent in Frankrijk. DU1TSCHLAND. De Kolonial-director Dernburg heeft te Berlijn een redevoering gehouden over Duitschland's kolo niale politiek. Dernburg stelde in liet licht, van hoe groot belang voor het moeder land de exploitatie van koloniën is, wil het moederland zich niet door concurreerende natiën zien terug gedrongen. In een vroegere redevoering had de leider van de Duitsche koloniale politiek reeds meer in het algemeen over het nut van koloniën gespro ken. CHINA. Het Hemelsche Rijk ontworstelt zich met alle kracht aan den in vloed van het Westen. Reeds meermalen hebben we bewijzen daarvan gegeven. Het vol gende korte overzicht, aan een buitenlandsch blad ontleend, somt nog eens de pogingen van China op, om zijne zelfstandigheid te ver volmaken. „China bouwt havens, verbetert rivieren en legt spoorwegen aan maar het doet dat tegenwoordig zelf, en niet langer door middel van concessie-verleening aan Wes- tersche maatschappijen. De tijd, dat de Europeesche of Amerikaansche concessie-jagers een rijk jachtveld bezaten, is voorbij. Buitenlandsche concesionarissen worden uitgekocht, de toekomst is aan den Chineeschen ingenieur, die de openbare werken zal uitvoeren volgens eigen plan nen en eigen beheer. Op het voorbeeld van Japan gaan ze thans protesteeren tegen het feit, dat ze in Amerika als min-waardige vreemdelingen be schouwd worden." Korte Berichten. Ook de Saksische Landdag zal binnenkort de kiesrechther vor ming ter hand nemen. De officiëele opening van de zee haven te Brugge is op 1 Maart a.s. bepaald. Koning Leopold zal erbij tegenwoordig zijn. Verder zullen vreemde oorlogsschepen deze plech tigheid opluisteren. In Alabama (Amerika) is een mijn ingestort. Een honderdtal menschen moeten daarbij zijn omgekomen. De Russische Regeering neemt krachtige maatregelen tot bestrij ding van den hongersnood. Teneinde voorgoed aan de be moeiing van tusschenpersonen een einde te maken, wil zij voortaan directe betrekkingen met de groote graanmarkten aanknoopen, het toezicht op den aankoop van graan verscherpen en het verstrekken van voorschotten verbieden. Zij heeft eindelijk nog een be roep gedaan op de Zemstvo's] en de instellingen van openbare liefda- dtgheid. Een Engelsche dame, die den roo- verhoofdman Raisoeli indertijd in Marocco heeft leeren kennen, schrijft over hem in de „Times" „Zoolang hij in leven is, zullen de Giaours (de Europeesche mogendhe den) het niet wagen troepen naar Ma rocco te zenden". Verder schrijft zij over den invloed van den roover en over den eerbied dien de Maroccanen voor hem koeste ren. De „Westf. Ztg." schrijft indirect over de verduitsching der Polen in Pruisen Zeer wenschelijk zou het zijn o.m. bij Rijkswet te bepalen, dat het ge bruik van vreemde talen in openbare vergaderingen verboden is en de po litie het recht heeft de uitgifte van geschriften in vreemde talen of den invoer daarvan in Duitschland te verbieden of aan zekere voorwaarden te onderwerpen. Geen twijfel, dat hier aan een ver dekten aanval tezen de Polen gedacht moet worden. De Club de Bienfaisance op de flesch De »Club de Bienfaisance" in de Vondelstraat te A'dam „tijdelijk" gesloten! Zieda.r het nieuwtje van den dag. Voor een achttal dagen vervoegde de heer S. Politzer, de eenige nog hier te lande vertoeven de bestuurder der club zich bij den officier van Justitie, mr. Baum- bauer, om te vragen of er ook be zwaren bestonden, dat hij zich bui tenslands begaf. De gezondheid van zijn vrouw en kind lieten te Amsterdam te wen- schen over en hij wilde daarom met zijn gezin na ir het buitenland naar Zuid-Afrika (mevrouw Politzer is een Afrikaausche Engelsche) of naar Madera vertrekken. Mr. Baumbauer verzekerde Po litzer dat er geen enkel bezwaar bestond om op reis te gaan. Hij was vrij man. De lieer Politzer is daarop met echtgenoote en kind afgereisd naar Londen, van het Victoria-Hotel aan het Damrak uit. Eenige goederen liet hij achter, met de mededeeling in het einde dezer maand te zullen terugkeeren. De heer Vroom, chef de bureau, bleef toen alleen in de club achter en deze vond het onnoodig de zaak langer open te houden, wijl er toch niets te doen was. Gespeeld werd er sinds den inval niei, en door de herhaa de justitiëele huis zoekingen waadde geen vreemde ling het meer zich in de club ts gaan „verpooien". De zaak stond dus geruimen tijd reeds op verloopen en kostte dage lijks veel geld. Zóó kon wat tevens uit het kasboek bleek ook geen „bienfaisance" meer wor den beoefend. Thans staat het chic ingerichte dubbele pand no. 65 en 67 geslo ten aan de Vondelstraat. Kettingen om de hekken, de hovengordijuen neer, de fijne vitrages beneden den inkijk belettende. Een briefje met de initialen der club ei het „Ko ninklijk goedgekeurd" er onder op de deur met „tijdelijk gesloten". Of de zaak zal worden heropend? Niets wijst er op. Kath. Soc. Weekblad. Inhoud van No. 2 van den zesden jaargang De keer in de internationale sociaal-democratie, door Joh. C. Aalberse, Pr.Ambt voor den mid denstand, door René Debruijne. Uit tijdschriften Frederic Le Play II Berichten en mededeelingen Voor onze vrienden, Neutrale or ganisatie en politiek De staking te RijssenGemengd Christelijke of federatief Christelijke organisatie Leugens uit „Het Volk" Korte Berichten. Permanente tentoonstelling voor de ambachtsnijverheidLimburg- sche Kunstverbondde beperking van den arbeidsduur in België ArbeidstreinenCromenaliteit in Duitschland; Dokters-beroeps ver- eenigingenZondagrustSecreta riaat voor R. K. Cacao Chocolade en SuikerbewerkersGevangenis- arbeid. Ontvangen Boeken Nieuwe Boeken. Gemengd Buitenland Voorwaardelijke veroordeeling. Se dert 1 Mei van het vorige jaar is in het kanton St. Gallen de voor waardelijke veroordeeiiug mogelijk. Wordt er iemand veioor ieeid tut niet langer dan zes maanden ge vangenisstraf, tot een boete van niet meer dan 500 francs of tot deze beide straffen samen, dan kan den veroordeelde een proeftijd wor den toegestaan, waarin hij in den regel zal staan onder toezicht der politie. Gedraagt hij zich in dien tijd goed, dan behoeft hij niet de gevangenisstraf te ondergaan of de boete te betalen. Nu werd er laatst iemand door een rechtbank in het kanton wegens diefstal veroordeeld tot een boete van 10 francs. De man stond ove rigens gunstig bekend, en de recht bank maakte daarom gebruik van de voorwaardelijke veroordeeling. Maar de veroordeelde wil van deze, door de wet mogelijk gemaakte weldaad niemendal weten. Hij staat er op, de boete te betalen, wat hem aangenamer is dan twee jaar lang onder politie-toezicht te staan. De St. Gallensche wet bevat omtrent deze quaestie geenerlei bepaling, zoodat nu aan het kan tonale departement van justitie de vraag is voorgelegd, of den voor waardelijk veroordeelde al dan niet mag worden toegestaan, de hem opgelegde boete te betalen. Een oude dokter. Dr. Daviot, het oudste lid der medische vereeniging in Frankrijk, is op 99-jarigeu leef tijd overleden. Tot den dag voor zijn dood oefende hij de praktijk uit. rW oost.T* - TIEN PRAT. flOITE m HOM AGITATE.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1907 | | pagina 1