Woensdag 30 Jan. 1907.
No. 6514. 31ste Jaargan?,
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem1.20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1.65
Afzonderlijke nummers„0.05
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426, - HAARLEM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère:-
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
frankrijk.
De Bisschoppen opnieuw vergaderd.
Niet in algemeene vergadering
zijn de Fransche prelaten bijeen
gekomen, maar in bijzondere
bijeenkomsten, belegd b.v. door den
Kard. Aartsb. van Parijs voor de
belendende diocesen.
Op de algemeene vergadering
was de regeling van den openbaren
eeredienst hoofdpunt der besprekin
gen.
Mgr. Dadolle werd belast met de
overbrenging van de wenschen der
prelaten aan den H. Stoelhun
werd verder opgedragen hunne
meening bij den Paus nader uit
een te zetten.
Verschillende bisschoppen Mgr.
Touchet (Orléans), Mgr. Beguinot
(Nimes), Mgr. Eijssautier (La Ro-
chelle), Mgr. Sagot du Vauroux
(Agen) sloten zich bij hem aan.
Na een onderhoud met den H.
Vader en den pauselijken Staats
secretaris, ZEm. Merry del Val,
hielden de te Rome aangekomen
Fransche bisschoppen een bijeen
komst.
Daags daarna, Zaterdagmorgen
zond Mgr. Touchet een telegram
aan Kardinaal Richard, waarop deze
eveneens per telegram verschillende
prelaten uitnoodigde, om Maandag
te Parijs samen te komen.
De vergadering, waarop eeu 30-tal
bisschoppen vereenigd waren, begon
om twee uur Maandag en duurde
tot even voor 5 uur. Direct zijn de
vreemde prelaten weer uit Parijs
vertrokken.
Te Toulouse zijn gisteren saam-,
gekomen de bisschoppen, die tot de
kerkelijke provinciën 1 oulouse, Albi
en Avignon behooren.
Het gold dezelfde aangelegenhe
den, die daags te voren door andere
Fransche prelaten besproken waren.
Hoedanig de beslissing van het
Fransche Episcopaat geweest is,
thans door Rome goedgekeurd, zal
eenieder duidelijk worden uit
De verklaring der Bisschoppen.
Wij laten haar volgen:
„Wij, Fransche bisschoppen, allen,
zonder uitzondering vervuld met
liefde voor de zielen en onze plichten
jegens het vaderland, verklaren, na
rijpelijk te hebben nagedacht over
de smartelijke gebeurtenissen, die
bet christelijke gemoed van ons land
bedroeven, over de voorschriften,
naar welke deze gebeurtenissen moe
ten worden beoordeeld en eindelijk
over de wettelijke wijzigingen, die
niet in voldoende mate verbetering
brengen.
„lo. Wij blijven onwrikbaar trouw
aan de vroeger door ons afgelegde
verklaringen nopens de wetten en
andere beslissingen ten aanzien van
de Kerk in den laatsten tijd ge
nomen, en wij handhaven tegen
over deze wetten de protesten, die
wij, in vereeniging met den Opper
priester, daartegen hebben inge
bracht.
„Met Zijne Heiligheid eischen
wij voor de Kerk van Frankrijk
eerbied voor haar hiërarchie, onaan
tastbaarheid van hare goederen en
hare vrijheid.
De geheiligde goederen, waarvan
wij op onwaardige wijze zijn beroofd,
zullen ton allen tijde blij ven roepen
om hun wettige eigenaren, die nie
mand zelfs tijdelijk is gemachtigd
te vervangen, zonder bijzondere ver
gunning van den Paus.
„3o. Te midden van den strijd,
die voort woedt en die slechts kan
worden bijgelegd door een eerlijk
herstel van het gepleegde onrecht,
willen wij alles in het werk stellen
om tot op het laatste oogenblik de
uitoefening van den openbaren eere
dienst in onze kerken te handhaven
en deze gewijde plaatsen, voor zco-
ver het van ons zal afhangen, te
vrijwaren tegen iedere ontwijding.
Daarom, en daarom alleen, zullen
wij er in toestemmen een proef te
nemen met de organisatie van den
openbaren eeredienst, indien het
duistere van sommige teksten der
wet van 1907 voldoende wordt
weggenomen om onze pogingen in
dien geest niet vruchteloos te doen
zijn.
„4o. Een administratief contract,
gesloten tusschen prefecten en bur
gemeesters eenerzijds en bisschoppen
of pastoors anderzijds, kan deze
laatsten, volgens de bepalingen van
de wet, in het bezit stellen van de
voor den eeredienst bestemde ge
bouwen. Ten aanzien van dit con
tract legt de wet aan de civiele
partij als eenige voorwaarde op de
kosteloosheid van het gebruik.
Terwijl wij ons bereid verklaren
om een proef te nemen met der
gelijke overeenkomsten eischen wij
het recht op, daarin alle bepalingen
aan te brengen, die niet strijdig
zijn met de openbare orde en die
ten doel hebben ons twee soorten
van beslist noodzakelijke waarbor
gen te geven, de eerste, aangaande
de duurzaamheid en de moreele
zekerheid van den eeredienst in d«
in gebruik afgestane kerken, de
andere betrekking hebbende op de
handhaving van de beginselen dei-
hiërarchie.
Deze bepalingen zijn geformu
leerd in het hierbij gevoegde pro
cesverbaal zij zijn wettig. Ons on
betwistbaar recht verbiedt ons wat
ook er vau te laten vallen.
5o. Daar de organisatie van de
Kerk in Frankrijk niet behoort af
te hangen van de willekeur van het
burgerlijk gezag, stellen wij, bis
schoppen, in de meest volstrekte
eensgezindheid, vast, en verklaren
wij, dat het contract bovengenoemd
overal moet worden aanvaard en,
zoo niet, nergens door ons zal
worden gewild. Deze contracten
zullen eerst geldig worden op het
oogenblik, dat het zal vaststaan,
dat bovengenoemde bepalingen
eenparig zijn goedgekeurd door de
civiele partijen, vertegenwoordigen
de het gemeentelijk of ander ge
zag.
De rechtvaardigheidszin van het
geheele lai d zal onze voorwaarden
goedkeurenweder zal er uit blij
ken, dat wij, door ze te formulee
ren, niets anders blijven beoogen
dan het belang der zielen, die ons
zijn toevertrouwd".
In het bijgevoegde modelcontract
wordt dan bepaald, dat het ver
kregen recht tot gebruik van een
kerk van rechtswege overgaat op
den opvolger van den pastoor, aan
wien het is verleend, mits deze is
benoemd door den bisschop, die
het hem echter weder kan ontne
men en aan een ander over
dragen.
e pastoor zal het uitsluitend
beheer hebben over de kerk en de
zich daarin bevindende voorwerpen
en de burgemeesters mogen op
geenerlei wijze ingrijpen in het be
stuur der parochie. De pastoor
oefent zelf het politietoezicht uit en
de burgemeester heeft zich daarin
niet te mengen, tenzij hij, op de
grond van de wet, de gestoorde orde
zou moeten herstellen.
De akte zal eerst dan als wettig
worden beschouwd, wanneer binnen
10 dagen, nadat ze is gepasseerd,
de diocesane bisschop er zijn goed
keuring aan zal hebben gehecht.
De Pers over deze verklaring.
In de Fransche (lees „Parijsche")
is deze verklaring der bisschoppen
gunstig ontvangen. Vooral de
„Temps" ziet er eene toenadering
in, evenals het gematigde liberale
dagblad „Les Débats". De vinnig
anti-clericale bladen willen er echter
niet van hooren en razen tegen de
„verzoenings-gezinde" ?)regeering.
In de Kamer is gisteren art. 1
van de wet op de vereenigmgen
goedgekeurd.
DUITSCHLAND.
De „Germania", het hoofdorgaan
van het Duitsehe Centrum, wijdt
nog zaakrijke artikelen aan de pas
geëindigde verkiezing.
Zoo lezen we in het nummer van
heden
De Rijkskanselier rekent, dat de
sociaal-democraten bij de herstem
ming nog 25 mandaten zullen krij
gen.
Daar hij niet te gunstig voor hen
tellen zal, is het zeer mogelijk, dat
de sociaal democraten het nog tot
ongeveer 60 mandaten zullen bren
gen.
Het Centrum heeft ondanks den
steun, diende liberalen aan de soci
aal democraten zullen verleenen
kans om bij de 34 herstemmingen
zooveel te winnen, dat het in den
nieuwen Rijksdag nog sterker zal
zijn dan in den ouden.
De Polen zijn nu al 2 man ster
ker dan vroeger en brengen het
misschien tot 20 mandaten. Hoe
groot zal dan de meerderheid van
de „Regeeringspartijen" zijn?
Zelfs zij die de gunstigste bere
kening maken, durven hun maar
een meerderheid van 6 tot 7 man
voorspellen.
RUSLAND.
Het heet, dat de sociaal-democra
tische partij bij de verkiezingen
voor de Doema, die in de arbeiders
centra voor Moscou zal plaats
hebben, reeds 250 van de 351 zetels
heeft verworven.
Wat de provincie betreft, over
het algemeen verschillen de resul
taten met do offlciëele cijfers.
Deze verschillen betreffen hoofd
zakelijk de gematigden en de eau
didaten zonder bepaalde kleur.
Over den uitslag van de verkie-
zingen te St. Petersburg voor 127
gevolniachtigden,schrijtt de „Roess":
„Deze 127 zijn over de partijen
als volgt verdeeld:
42 sociaal-re volutionnairen, 34
sociaal-democraten, 31 vrijzinnigen,
4 Kadets, 1 reactionnair. Van 12
gekozenen is de politieke richting
niet vastgesteld, maar zij worden
tot de sociaal-democraten gerekend.
Van 3 gekozenen is de richting
volkomen •nbekeud."
„Deze 127", schrijft het blad
verder, „moeten 24 kiesmannen
aanwijzen, ennuis het te verwach
ten, dat alle kiesmannen voor de
St. Petersburgsche fabrieksarbeiders
zullen behooren tot de uiterste lin
kerzijde.
SPANJE.
Uit Madrid wordt gemeld, dat
minister president Maura binnen
kort besprekingen zal openen met
den H. Stoel over de beperking dei-
Congregaties in Spanje.
Gelijk wij reeds schreven, zal de
heer Mauia in deze zaak echter
niets doen dan met algeheel goed
vinden van Z. H. den Paus.
Zijn er dus verbeteringen aan te
wenden, dan zal dit niet gebeuren,
zooals de vorige Kabinetten dit be
doelden, te weten als hatelijke anti-
clericale maatregelen, maar op zulk
eene manier, dat de H. Stoel er
vrede mee hebben kan.
Korte Berichten.
De stad Valencia verkeert in staat
van beleg wegens de staking van de
accijnsbeambten.
De Poolsche schoolstaking vermin
dert. Warén er 10 Januari in de pro
vincie Posen nog 39000 kinderen, die
weigerden school te gaan, thans is
dit getal tol 34000 geslonken.
De herstemmingen in Duitschland
hebben niet op een bepaalden dag
plaats; in sommige districten is die
bepaald op 1 Februari, in andere op
4 Februari.
Het is daarom niet te voorzien, wan
neer de geheele uitslag bekend zal zijn.
In Venezuela, neemt de revoluti-
onnaire beweging een ernstig karakter
aan.
Graaf Ballestram spreekt het bericht,
dat hij bij den Keizer ontboden zou
zijn, tegen.
l)e hongersnood in de Russische
provincie Saratof is nu zoo hoog ge
stegen. dat de boeren telkens de koren
schuren der grondeigenaars plunderen,
terwijl de graan-bewaarplaatsen der
Regeering niet gespaard blijven.
Daar het mandaat der Oostenrijk-
sche Kamer op 30 Januari eindigt,
hield zij gisteren de laatste zitting.
Zij nam een reeks ontwerpen aan,
waaronder de akte van Algeciras.
De president gaf in zijn slotrede een
overzicht van het voleindigde werk en
de Kamer ging uiteen onder den
kreet: „Leve de Keizer!"
De Fransche Kamer van afgevaar
digden heeft de geheele begrooting
aangenomen.
Hofberichten.
H. M. de Koningin is gistermid
dag ten 12 uur naar den Huize
ter Horst gereden, alwaar H. M.
koffie gedronken heeft en in de
bosschen van dit landgoed lieeftge-
wandeld.
H. M. dineerde gisteravond bij
H. M. de Koningin-Moeder.
Z. K. H. de Prins komt
morgen, Donderdag, in de Hofstad
terug.
H. M. de Koningin-Moeder
bezocht gistermiddag de groepen-
tentoonstellingvan Pulchri Studio.
H. M., die ongeveer een uur in de
tentoonstellingszalen vertoefde, werd
rondgeleid door den voorzitter van
het Genootschap, den heer Willy
Martens.
Eerste Kamer.
Avondvergadering van gisteren.
De Eerste Kamer is gisteravond
bijeengekomen tot hervatting harer
werkzaamheden.
Besloten werd hedenmorgen ten
1L uur in openbare vergadering te
beginnen met de behandeling dar
Algemeene beschouwingen van de
15 taats begrooting 1907.
Tweede Kamer
Zitting 29 Januari.
Hervatting der werkzaamheden.
Ingekomen was o. m. een missive
van den heer Brants, houdende
mededeeling, dat hij ontslag neemt
als lid der Kamer.
Le Voorzitter deed mededeeling
van de ingekomen wetsontwerpen,
welke naar de afdeelingen worden
verzonden.
Die welke betrekking hebben op
de wijziging van het materiaal bur
gerlijk procesrecht, worden gesteld
in handen van de desbetreffende
commissie van voorbereiding voor
de herziening der eerste zes titels
het voor Vierde Boek van het Bur
gerlijk Wetboek.
Aan de orde was het trekken der
afdeelingen.
De Kamer begaf zich naar de
sectiën ter benoeming van voorzit
ters en ondervoorzitters.
Inmiddels werd de vergadering
geschorst.
Accijns op gedistilleerd.
Naar wij vernemen, heeft het voor
stel van minister De Meester ter ver
hooging van den accijns op gedistil
leerd een ernstige bespreking uitge
lokt in de bij de federatie Sobriëtas
aangesloten diocesane Bonden. De ad
viezen, door de aangesloten Bonden
bij het federatief bestuur ingediend,
drongen voor het meerendeel op ver
werping van het voorstel tot accijns-
verhooging aan.
Het federatief bestuur, waarvan het
Kamerlid jhr. mr. Ch. Ruys de Bee-
renbrouck voorzitter is, heeft nu, na
ampele bespreking, besloten aan de
Tweede Kamer een adres in te dienen,
verzoekende het ontwerp tot verhoo
ging van den accijns op het gedistil
leerd niet aan te nemen.
(Huisgezin.)
Faillissementen.
(Uit de St.-Ct.)
Failliet verklaard 23 Jan. W. J.
J. Klaarwater, muzikant, vroeger
photograaf, te Rotterdam. Rechter
commissaris jhr. mr. J. L. W. C.
von Weiier, curator mr. K. J. van
Erpecum.
C. van Beurden, grossier in
kruidenierswaren, te Rotterdam.
Rechter-comm. jhr. mr. J. L. W.
C. von Weiier, curator mr. W. C.
Mees.
24 Jan. A. Arnold, diamantbe
werker, te Hilversum, Rechter-
comm. mr. J. Deking Dura, cura
tor mr. Th. Muller Massis, te Am-
sterdam.
Tarief vereeniging.
Wij ontvangen zooëven no. 16
van de uitgaven der Tarieivereeni-
ging handelende over „Onnoodige
Belasting verhooging.
Gelijktijdig zendt men ons eene
speciale uitgave van genoemde
Tariefvereeniging (secr. Jhr. mr. L.
van Fisenne te 'sGravenhage), geti
teld „Pro en Contra".
Wij komen op beide uitgaven me6r
in den breede terug.
Voor de Vredesconferentie.
Sinds 1 Januari 1901 gebouwde,
in aanbouw zijnde of ontworpen
oorlogschepen
Engeland 29 stuks.
Vereenigde Staten 20 stuks.
Duitschland 20 stuks.
Frankrijk ]2 stuks.
Japan 13 stuks.
Rusland 8 stuks.
Italië 6 stuks.
Totaal 108 eerste klas oorlog
schepen.
De heer Cordonnier, de eersten-
prijswinner bij de prijsvraag voor
het Vredespaleis,is gisteren te's-Gra-
venhage aangekomen in het hótel
„Den Ouden Doelen."
Oplichting met Spoorkaartjes.
Een ooggetuige schrijft aan de
„Geld. en Nijm. Crt." het vol
gende
Hedenmiddag was ik aan het
station tj Nijmegen ooggetuige van
een staaltje van brutale oplichterij.
Twee individuen vervoegden zich
bij een zeer geachte iamilie hier
ter stede, met een verzoek om reis
geld, aangezien hun het noodige
ontbrak om naar hun woonplaats
Den Bosch, terug te keeren, althans
naar zij voorgaven. De familie in
kwestie voldeed aan het verzoek
en gaf hun den huisknecht mede
om de spoorkaartjes te nemen.
Nauwelijks had de huisknecht de
plaatsbewijzen genomen en den
pseudo-Bosschenaren overhandigd,
waarna hij vertrok, of de kaartjes
werden met een mooi praatje weêr
ingewisseld, waarna de schavuiten
de stad weer ingingen, misschie»
om hetzelfde spelletje te herhalen.
Een ieder zij op zijn hoede voor
deze individuen!
Monument
dr. H. J. A. M. Schaepman.
Men meldt uit Rijsenburg aan
de „Msbd."
„Eindelijk zal het monument voor
dr. H. J. A.. M. Schaepman zg. hier
toch komen. Nadat aan geen der deel
nemer» aan de prijsvraag een paar jaar
geleden ui tg ischreven de prijs kon toe
gekend worden, heeft Mgr. de Aarts
bisschop het plan van dr. P. J. H.
Cuypers te Roermond doen uitvoeren.
.Het monument zal opgericht woi-
den in het weiland voor het semina
rie langs den Rijksstraatweg. Het zal
zich als e#n rijk bewerkte pyrami L:
verheffen te midden van een plein,
omsloten door een hek van gesme. 4
ijzer. Aan de voorzijde der pyramido
wordt in een nis het standbeeld va i
den doctor geplaatst. In de vijf oveii-
ge vakken zijn houtreliefs gebeiteld,
den vromen priester, den groot' u
staatsman, den redenaar, den profe s -
»or en den dichter voorstellend.
De symbolen der burgerlijke deug
den, waarboven St. Joris met den drar.k
kronen het geheel.
De vereeniging tot verfraaing va i
Driebergen en Rijsenburg heeft op
zich genomen het terrein en de om
geving met het monument in over
eenstemming te brengen. Moge ham
kas voldoende zijn om een en ander nu t
onbekrompen beurs te doen geschie
den.
Reorganisatie van het vakonderwijs.
Naar de „Telegraaf" verneem-,
is door de Staatscommissie tot reor
ganisatie van het onderwijs, de z g.
aaneenschakelingscommissie, beslo
ten, het vraagstuk tot reorg inisati j
van het vakonderwijs ernstig to
bestudeeren.
De subcommissie voor het tech
nisch onderwijs van deze Staatscom
missie heeft het voornemen, om met
eenige daartoe uit te noodigen man
nen uit handelsonderwijs- en ander o
kringen een vergadering te houden,
ten einde met de wenschen va i
belanghebbenden bij het organise
ren van handelsonderwijs rekening
te kunnen houden.
Eveneens heeft deze subcommi -
sie reeds bij de besturen van be
staande handelscursussen inlichtin
gen doen inwinnen aangaaande Ik L
leerplan, aantal leerlingen, kosten
voor schoolgeld, door wie de kosten
gedragen worden en wat voor'. ->
door de belanghebbenden van ge
wicht geacht wordt om aan de led i
dezer subcommissie mee te deelcit.
Nieuwe bepalingen.
Men schrijft aan het Hbld.
In het jaar 1901 voor het eerst
zullen de miliciens der onbereden
wapens in drie groepen onder dj
wapens komen:
de geheel ongeoefenden in <1 j
maand Januari;
zij, die voorzien zijn van cui
bewijs van voorgeoefendheid, in
de maand Maart en
zij, die in het bezit zijn van de
volledige bewijzen van voorgeoefen l-
heid in de maand Mei.
Behoudens het blijvend gedeelte
gaan op 1 October allen met groot
verlof.
Viermaander door loting wor.lt
uit de militiewet opgenomen.
Een nieuw voorschrift ten dienste
van het voorbereidend militair
onderricht is in bewerking.
Aardbeving.
De „Sum. Post" van 4 Januari
meldt
Hedenmiddag te 12.40 precies
heeft hier ter stede (Medan) e n
duidelijk waarneembare aardbeving
in noord-zuidelijke richting plaal
gehad. In het Medan-hotel kwam::i
alle lampen, ook tde zware, in d
groote zaal in beweging, terwijl
alle klokken er bleven stilstaan.
Ook op het postkantoor staakt u
de klokken den dienst.
In den loop yan den middag be
reikten ons nog verschillende hu-
richten, die met het bovenstaande
overeenstemden, en waaruit blijkt,
dat de aardbeving van vrij lange i
duur is geweest.
Ook uit Padang Brahrang woiJh
ons omtrent een aardbeving ge
meld; Ze is daarhedenmiddag eve -
eens 12.50 waargenomen inde rich
ting van oost-west. Het was ec
soort golvende beweging, die dj
lampen flink aun het slingeren
bracht.
HUL, L
NIEUWE
HAARLEMSCHE COORANf
AGITE MA NON AGITATE.
j|C