Woensdag 27 Febr. 1907.
No. 6534. 31s,e Jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
De Schipbreuk.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
lste Editie 2 uur,
11.
ABONNEMENTSPRIJS
Ter 3'maanden voor Haarlem1-20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1.65
Afzonderlijke nummers0-05
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426, - HAARLEM.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN '25 CENT PER ADVERTENTIE i CONTANT
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Suce., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
Hoe „de Berlin" er uitziet.
Het volgende is uiL eene beschrij
ving in de „N. Ct." van een bezoek
aan bet wrak, nadat alle levenden
er van weggehaald waren
Deuren, wrakhout, koper, ijzer,
hutartikelen en honderden voor
werpen lagen in chaos; de deuren
der enkele hutten stonden open en
van de smokingroom waarin men
dacht, dat de ongelukkigen beschut
ting hadden kuunen vinden, was
de deur aan de zeezijde afgeslagen,
zoodat elke golf opnieuw die ruimte
met water vulde. Slechts twee hut
ten waren nog bruikbaar, hoewel
scherven en vernielde meubelen het
gebruik bemoeilijkten.
Het schip was doorgebroken hij
de machine en zware, groote onder-
deelen daarvan waren geheel ver
bogen of vernield, een stuk der
machine van wel S00 K.G. lag 40
meter ongeveer weggeslingerd van
het wrak, door de ontzettende met
niets te vergelijken kracht van
storm en water.
Het schip helde ongeveer 30
graden en met liet lichaam moest
die hoek worden gemaakt om zich
te kunnen verplaatsen en dan nog
werd dat door de glibberigheid van
het voortdurend overstroomend zee
water hoogst gevaarlijk.
Maar ontzettender was de aan
blik der lijken, welke op het dek
en op de bank, waar de overblij
vend en grootendeels doorbrachten,
koren ol' zaten.
Negen lijken lagen op het dek
en in de onmiddellijke nabijheid
van de bank, waar de schipbreu
kelingen de radelooze dagen en
nachten doorbrachten, te verkleumd
om zich te bewegen, te ellendig
om de lijken te verwijderen, voort
durend in dat gezelschap, ertegen,
soms er op om de hardheid der
zitplaatsen te verzachten.
Een stoere, forsche man lag ge
heel naakt, in kettingen gewoeld
met gespleten schedel. Een vrouw
zat in den hoek der hank half
daarvan afgezakt, een andere vrouw
lag met zwaar beschadigd gelaat
daarvoor, sommige - mannen voor
over; anderen met het gelaat naar
boven.
En beneden waren er ook nog
die hoekjes hadden uitgezocht om
te sterven, met verwrongen gelaats
trekken en allen doornat. Diep
ouder den indruk geraakten allen,
toen het lijk van liet aanvallige
meisje van een jaar of zes wera
gevonden, waarvan de moeder dien
nacht met geweld van het schip
moest worden afgehaald, omdat ze
niet scheiden kon van het lijkje van
haar dooi' gebrek zoo jammerlijk
omgekomen kindje, en wier echt
genoot reeds een plaats had gevon
den op de groote galerij der dooden.
Eu zoo werden allen aan de lijn
gebonden en begon het overboord
zetten der lijken, welke door een
aantal handen werden opgewacht.
„Langzaam vieren" klonk het.van
de reeling, toen liet lijkje van het
aanvallig kind overboord ging; en
met bet, hoofdje slap op de borst
ging het lijkje naar beneden, even
nog heen en weer geslingerd door
don wind die het jurkje opwoei.
Ze werden allen op de kar ge
stapeld, welke langs de rails van
den pier ze naar het strand zou
brengen en vandaar naar het lijken
huis Lij het station.
De „Berlin" niet verzekerd.
De „Times" meldt, dat het stoom
schip niet verzekerd was behalve in
het eigen fonds van deMaatscliappij,
Waaraan het schip behoorde.
Het werd in 1894 gebouwd en
heeft een bruto-inhoud van 1775
tonnen. Onlangs is het van nieuwe
kgtels voorzien en geheel nagezien
en' 'geduren de dien tijd v as het voor
70,000 pd. st. verzekerd, welk be
drag dus geacht kan worden de
waarde tijdens het vergaan te zijn
geweest.
De verantwoordelijkheid van de
maatschappij voor het verlies van
menschenlevens, veroorzaakt buiten
schuld van de reeders, is volgens
de Britsche wet beperkt tot 15 pd. st.
per ton, dus in dit geval tot een
bedrag van 20,000 pd. st. Komt het
derhalve tot vorderingen, dan zal
dit bedrag pondspondsgewijze ver
deeld worden onder de verschillende
eischers. Dat gebeurde indertijd ook
met het verongelukte stoomschip
„Stella" en daar bedroeg het totaal
der vorderingen zeer veel meer dan
de betrokken maatschappij te be
talen had.
Aan boord bevonden zich effecten
tot een gezamenlijk bedrag van
10,000 pd. st. in Londen verzekerd.
Maar deze zijn geheel of gedeeltelijk
gered, want de afzenders hebben in
eenige gevallen geseind, dat de
pakken nat afgeleverd waren.
Nog 60 lijken zoek.
Uit de gegevens, verstrekt door
de Railway Company blijkt, dat de
„Berlin" aan boord had 140, 111,
112 of 118 personen, reizigers en
bemanning. Van dezen spoelden
reeds aan 66 lijken en werden er
15 gered; te zamen 81 opvarenden.
Vermist worden dus nog ongeveer
60 lijken.
Langs indirecten weg, namelijk
over Engeland, is bericht ontvangen
dat het lijk van den gezagvoerder
der „Berlin", kapitein Precious, te
Bruinisse aangespoeld zou zijn.
Aan de officiëele doodenlijst zijn
de volgende namen toegevoegd:
No. 63. Gregory, een van de be
manning, hedenmorgen op het wrak
gevonden.
No. 64. Baartman.
No. 65. Laurteger, een Duitscher,
wordt lieden naar Berlijn vervoerd.
No. 66. James Bell.
Heden wordt te 's-Gravenzande
bet lijk van den Duitscher, den lieer
Kind, begraveip
Dutch courage.
Een paar geestigheden van een
Engelsche krant naar aanleiding
van het reddingswerk aan den Hoek
van Holland (de eerste is niet zon
der bijsmaak)
„Een nieuwe synoniem voor held
haftigheid: Dutch courage. (Letter-
lijk Nederlandsche moed, beteelcent
in Engelandjenevermoed. De be
doeling is natuurlijk, de uitdrukking
zijn oorspronkelijke beteckenis te
rug te geven.)
„En voor sterling pluck (echten
moed) Sperling pluck."
De Prins en Schipper Jansen.
Wij hebben meegedeeld, hoe, kort
na de redding van de elf, de schip
breukelingen aan boord van de
reddingboot waren gebracht, zooals
gebruikelijk en regel is. De schipper
van de Zuidhollandsche Redding
Maatschappij neemt de schipbreuke
lingen tot zich, en geeft hen aan
wal over aan den vertegenwoordi
ger dier Maatschappij. Een regeling,
die speculaties van vletterlui en
andere misbruiken in dergelijke ge
vallen van nood moet voorkomen.
Maar, zooals men weet, in dit geval
werd het beter geacht oai de ge
redden over te brengen op de „Helle-
voetsluis", waar een dokter was en
veel meer warmte en gerief.
Doch op het eerste verzoek daar
toe hield schipper Jansen zich aan
zijn instructies. En pas toen de bood
schap kwam „De Prins wenscht
het", gaf hij de menschen af.
Nu gaat het verhaal en het
is wel in stijl met de goedronde
eenvoudigheid van Prins Hendrik
dat Zijne Hoogheid na het gebeurde
naar schipper Jansen gegaan is en
gezegd heeft:
,,'lk heb een o ogen hl ik ingegre
pen in de leiding. Dat had ik "niet
moeten doen, want, Jansen, de lei
ding was aan u!"
Bij dergelijke rampen wordt men
telkens getroffen door mooie, pure
menschelijkheid. Eu ook de Prins
heeft daarvan treffende stalen ge
geven.
In het Engelsche Lagerhuis.
In het Lagerhuis heeft Mac Har
ness (liberaal) aan B'annerman ge
vraagd, of de Engelsche regeering
voornemens was eenigen stap to
doen om openbare uitdrukking te
geven aan de warme gevoelens van
dankbaarheid, die door het Engel
sche volk gekoesterd worden jegens
den Prins-gemaal in Nederland en
de bemanning van. de Nederland
sche reddingboot voor hun held
haftige pogingen om de levens te
redden van de overlevenden van
de Berlin (toejuichingen.)
Bamierman antwoordde door het
voigende telegram voor te lezen,
dat de minister van buitenlandsche
zaken gisteren aan den Engelschen
gezant in den Haag heeft gezon
den
Ik verzoek u aan Z. K. H. den
Prins-gemaal en aan de bemanning
van de Nederlandsche reddingsboot
namens de Engelsche regeering
onze innige waardeering over hun
schitterend en heldhaftig gedrag bij
de redding van de overlevenden
van de schipbreuk aan den Hoek
van Holland en onze diepe erken
telijkheid van de voortreffelijke en
werkdadige hulp, aan hen in nood
verleend, over te brengen. U gelie
ve mij een opgave in te dienen van
de namen der bemanning der red
dingboot, aan wie wij passende be
looningen wenschen te geven voor
hunne moedige diensten toejuichin
gen
Bamierman voegde er aan toe
Geleid door de groote waardee-
ring, die hij altijd aan den dag legt
voor schitterende daden, in het bij
zonder voor de leniging van nood,
heeft Z. M. de Koning gisteren aan
den Prins-gemaal kennis gegeven
van zijn verlangen om hem het
Grootkruis der Badorde te verlee-
uen en Z. K. PI. heeft dit aanbod
aanvaard (toejuichingen.) Ik ben
er zeker van, dat het Huis ver
heugd zal zijn, dat zulk een spoe
dige erkenning heeft plaats gehad
van zulk een verheven en schitte
rende toewijding, aan den dag ge
legd hij de pogingen om deze be
treurenswaardige ramp te verzachten
toejuichingen
Joyce (nationalist) riep daarop
uit: Vergeet Sperling niet!
Het Huis ging daarna over tot
Je orde van den dag.
Gisterenavond laat ontvingen wij
bericht dat prins Hendrik mede
namens de Koningin telegraphisch
inlichtingen verzocht omtrent den
toestand van de geredden.
Naar verluidt komt Z. K. IJ. deze
week nog eenmaal naar den Hoek
om de patiënten te bezoeken en het
wrak te gaan bezichtigen.
lu de pastorie verpleegd.
De heer Raboulais, de geredde
Franschman, die gelijk men weet
- in de pastorie werd verpleegd,
is gisteren per draagbaar naar het
spoorwegstation vervoerd. De pa
tient, blijkbaar nog zwakjes, lag
gesteund door een kussen, eenigs-
zins in zittende houding, een tak
seringen in de hand. Het publiek
stroomde van alle kanten toe, wat
hinderlijk was, maar door de kijk-
lustigen Istrekt niet scheen te
worden gevoeld. Door velen om
stuwd, kwam de draagbaar aan
het station en werd zij voorloopig
in de le klasse wachtkamer ge
plaatst. Toen de trein van 5.05
naar Rotterdam was voorgereden,
droeg men den -heer Rabou
lais naar een voor hem gereser
veerde coupé eerste klasse.
Een ooggetuige deelt verder mede
\Ve zagen toen even kans van
zijne moeder, die, overgelukkig over
het behoud van hare zoon, hem
vergezelde te vernemen, dat de
patient zich tamelijk wel gevoelde.
Haar zoon reisde veel, maar in
Holland al zeer ongelukkig. Het
vorige jaar maakte hij het spoor -
ongeluk bij Rozendaal mede en
werd zijn hand verwondthans
moest hij schipbreuk lijden op de
kust. Men zal eenigen tijd vertoe
ven bij de familie Van der Schriek
te Rotterdam, om later door te gaan
naar Frankrijk.
Een ziekenbroeder uit Haarlem
nam in een aangrenzende coupé
plaats, om bij het verdere trans
port de behulpzame liand te bieden.
De voeten des heeren Raboulais
herstellen nog maar langzaam en
blijven pijnlijk. Ze waren met wat
ten omwonden om iedere aanraking
te voorkomen.
Belooning van redders.
Ineen artikel, getiteldDie geven
wil, geve! schrijft het „Leidsch
Dagblad"
Liever nadden wij gezien dat een
fonds was opgericht „tot belooning
van redders van schipbreukelingen",
want aller oogen zijn nu alleen ge
richt op den Floek van Holland,
maar men denke ook eens aan
Den Helder en zoovele andere
plaatsen, waar moeilijke tochten
worden volbracht bij strandingen.
DU1TSCHLAND.
Stemmen uit den Rijksdag.
Na Spaho, die kloek ten krachtig
het Centrum verdedigdena Basser-
mann en Bülow, die het Centrum min
of meer heftig aanvielen, is de so
cialistische leider Bebel inden Rijks
dag aan het woord gekomen.
Bij de eerstvolgende verkiezingen,
zeide hij o.m. zullen wij onze ver
liezen herstellen. Die toezegging op
revanche werd door de regeeringspar-
tijen met gelach begroet.
Ons stem mental en dat van het
Centrum overtreft met een millioen
dat der andere partijen te zamen, ver
volgde Bebel; met de bekende ver-
kiezingstem„Hottentottenbloc" die par
tijen aanduiden.d
Spreker voerde daarop verschillende
grieven tegen de regeering aan.
In zijn antwoord was Prins Bülow
zeer scherp tegen de sociaal-democra
ten en persoonlijk zeer scherp tegen
Bebel. Na verklaard te hebben, dat
de Itegeering geen cent besteed heeft
aan de verkiezingen, vervolgde hij
Bebel heeft gepoogd de nederlaag
van zijn leger te verbergen; deneder-
laag van de sociaal-democratie is een
welverdiende straf voor de zwet
serijen van vroeger. En tevens een
straf voor den kleinzieligen, dogma-
tischen geestesdwang, het zoeken naar
afwijkende opvattingen in de sociaal
democratie, waardoor een geestelijke
onderdrukking wordt voorbereid, zoo-
als de wereld ze zelfs tijdens de mid
deleeuwen niet heeft gekend. Bebel
wordt door zijne partijgenooten ver
geleken met Cromwell en Caesar. Ju
lius Caesar-August Bebel. Een demo
cratische partij met een auto-
ratisch hoofd i.s een belachelijke
tegenspraak.
De nederlaag der socialisten was
verder een straf voor de buitengewone
onbeschoftheden der socialistische pers;
deze, die uit haat geboren is, moest
natuurlijk komen tot het gebruik van
straattaal. Hier zou men prins von
Bülow even kunnen herinneren aan
zijn eigen verregaande grofheid tegen
het Centrum. Of was ook dat niet
een leelijke tegenspraak
„De nederlaag was een straf voor
den meedoogenloosgevoerden klassen
strijd en de daaruit voortvloeiende
buitensporigheden. De regeering zal
ook verder haren plicht doen en met
vaste hand de openbare orde en de
vrijheid beschermen.
Ik geloof niet, vervolgde de rijks
kanselier, aan een herleving van het
revisionisme of aan een bekeeriug van
Bebel tot dit stelsel. Een neger blijft
een neger, een panter behoudt zijn
bont ve', de heer Bebel blijft
Alleen de Duilsche socialist
len de internationale idet
de nationale, hun alleen oi
gevoel voor nationale eis<
wering van de „Vorwiirls", dat wij
ons in Zuid-West-Afrika slechts hand
haven om van daar uit de Engelsche
bezittingen in Zuid-Afrika te verove
ren, is vuige laster.
„Zulke leugens hebben er toe ge
leid, dat men in het buitenhuid hier
en daar de uitslag der verkiezingen
beschouwde als een bedreiging voor
den vrede, terwijl toch in werkelijk
heid daardoor de gegronde hoop op
behoud van den vrede en de goede
betrekkingen met alle mogendheden
verstrekt wordt.
Bülow besloot zijn rede als volgt:
„De nederlaag der socialisten weer
legt de leer, dat volgens een natuur
wet de sociaal-democratie moet groeien.
Maar de burgerij dient werkzaam te
blijven, het socialistische gevaar is
niet voor altijd geweken, ik geloof,
dat na zwaren strijd de dag zal ko
men, dat wij terug zullen zien op de
sociaal-democratische beweging als een
herstellende op een booze ziekte, als
een ontwakende op een versehrikke-
lijken droom." Levendige toejuichin
gen begroetten die woorden.
FRANKRIJK.
De onderhandelingen tusschen het
aartsbisdom van Parijs en den pre
fect der Seine, met andere woorden
de Fransche regeering zijn deliui-
tief afgebroken.
Er is weinig of geen hoop meer
op verzoening, op toenadering. Was
Briand een huichelaar bij het spe
len zijner zoogenaamde verzoenings-
rol Dan is hij nog zwarter van
ziel] dan Clemenceau, die ten minste
openlijk voor zijne meening uitkomt
en wiens daden evengoed als zijne
woorden bewijzen zijn vinnigen
haat tegen het clericalisme.
In de kamer had de regeering
toegezegd, dat zij den Kard. aarst-
bisschop zou antwoorden die toe
zegging was de vernieuwing eener
belofte, bij de onderhandeling ge
daan.
Met eene weergalooze onbe
schoftheid, met voorbij gaan van
de meest gewone beleefdheidsvor
men, vergeet men zijne toezegging
na te komen,
Het Clericalisme heeft te lang
boven de wet gestaan, eu de pries
ters verkeerden te lang in den
waan, dat de wet voor de gewone
stervelingen gold, niet voor hen."
Die reddeneering bevatten menig
maal anticlerieale bladen als 1'Action,
„Aurore" en dergelijke.
Thans wordt het tegenoverge
stelde bewaarheid: de priesters zijn
buiten de Wet gesloten, paria's ge
worden, tegenover welke alles ge
oorloofd is.,
De regeeriug zeif geeft het voor
beeld van fijne manieren!
Naar verzekerd wordt, wil zij nog
iets verder gaan. Het opzet vau
Clemenceau heet uitgevoerd te zul
len worden. Al de stukken zullen
gepubliceerd worden, welke, met
schennis der diplomatieke gebruiken
ter voormalige Parijsche nuntiatuur
gestolen zijn.
't Is dus de onverzoenlijke poli
tiek van Clemenceau, die ten slotte
zegeviert, met andere woorden de
politiek der Loge.
Donkerder dagen nog zullen voor
Franrijk aanbreken en wie er de
verantwoordelijkheid van dragen,
zullen niet aan hun straf ontkomen;
treuriger nog zal het de katholieke
kerk aldaar vergaan.
ITALIË.
Wat men op het Vaticaan deukt.
Wat men op het Vaticaan denkt
over het verloop der Kerkvervol
ging in Frankrijk, wordt door een
vertrouwd correspondent aldus
saamgevat
„Men kan de onderhandelingen
met de Fransche regening als
moreel b rslist afgebroken beschou
wen. Dat de Fransche regeeriug het
us gewild heeft, blijkt thans
dder._ De politiek van Briand
;nig opzicht gelijk
'.au. Alleen is
Van de
geestelijkheid, die ternauwernood
of niet datgene heeft om in 'tlevon
te blijven, eichst Briand het on
derhoud der kerken, dat op sommige
plaatsen tienduizenden guldens per
jaar vordertdat van allen zonder
uitzondering offers vraagt verre
boven de flnaneiëele draagkracht.
Er is meer. Terwijl rabbijnen en
dominees voor het meerendeel niet-
Franschen zijn, wordt ondanks de
opheffing van het Concordaat, on
danks het seculariseeren der pries
ters, kloosterlingen er mogen
immers geen kloosters meer zijn
gevorderd, dat de bisschoppen, geen
vreemdelingen, aan geen voormalige
kloosterlingen in hunne dioeezen
een aanstelling geren. Die eiseli
spreekt voor zich-zelf en de Kerk
kan zich hieraan niet onderwerpen.
Jlier schittert Briand's verzoe
ningsgezindheid allerheerlijkst. Het
heet, dat Z. IJ. werkt aan een nieuw
geschrift, dat practisclie raadgevin
gen bevatten zal omtrent de ge
dragslijn, door de Fransche Katlio-
liken te volgen.
Korte Berichten.
De notabelen onder de Albaneezen
hebben zich voorgenomen geen be
lasting meer op te brengen en de
Albaneesche dorpen te verbranden
die wel belasting opbrengen.
Frankrijk en Spanje zijn tot over
eenstemming gekomen omtrent de
politie-zaken te Marokko.
Japan zit er niet bij stil, rust
niet op zijn in den oorlog met
Rusland behaalde lauweren, doch
zal het verworvene winstgevend
trachten te maken. aarom is in
de Vereenigde Saten een bestelling
gedaan van 50,000 ton staal, ten
behoeve van den Mantsjoerijsehen
spoorweg, onmiddellijk te leveren
en te verschepen.
Gisteren is te Nowgorod een de
putatie van het Wyborger regiment
naar Berlijn vertrokken om den
chef, den Keizer van Duitschland,
aan te bieden een schilderij, voor
stellend de bestorming van de Kwan-
toeng-hoogten door het regiment.
De deputatie bestaat uit den com
mandant en vijf officieren.
Het bericht in de „Siècle" over
instructies, die Z.H. den Franschen
kardinalen toegezonden zou hebben,
wordt beslist tegengesproken.
Nieuwe Weiden.
Wil men nieuwe weiden aanleg
gen, dan moet de grond vooraf be
mest worden. Waar dat niet gescbit d
is, geve men ten minste geen vloei-
mest maar kali-superphosphaat. Dit
wordt ongeveer 20 dagen voor het
begin van den nieuwen plantengroei
daarop gebracht. (V.p.)
De crisis.
De Nieuwe Gt. schrijft
„De vrij algemeene verwachting
die ook de onze was, dat de criois
haar einde nadert, schijnt naar ons
heden ter oore kwam, niet juist te
zijn.
Van het gerucht, dat de Tweede
Kamer tegen Woensdag zou wor-
bijeengeroepen (blijkbaar om dan
de oplossing te vernemen) konden
wij geen bevestiging verkrijgen
integendeel vernamen wij heden
van een lid der Kamer, dat door
hem nog geen oproeping was ont
vangen.
„Het is mogelijk, dat de crisis
een oplossing in den zin van een
aanblijven van het al of nietgere
NIEUWE
RAARL1MSC1E COURANT
.TtnMAIN TIEN PR ST.
AGITE MA HON AGITATE.
-t-
