Dinsdag 5 Maart 1907.
No. 6538 3T'e Jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
Clemenceau's nienwe
Plannen.
buitenland.
BINNENLAND.
Editie 4 uur.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem1.20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post„1.65
Afzonderlijke nummers0.05
ËIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer 0.10
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426, - HAARLEM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Snee., Paris, 31bis Faubourg Montmart.re.
Wat te denken van liet twee
manschap Clemenceau-Briand
Ëe eerste was voor staal en gloei-
ehd ijzer, de ander wilde de „cle-
ncale wonde" in het lichaam der
i'epubliek liever met zachte mid
delen behandeld hebben.
En toen men verwacht had, dat
beide ministers elkaar telijf zouden
gaan en steil tegenover elkander
zouden plaatsen hun beider meening,
toen beleefde men het ongewone
schouwspel, dat ze elkaar „eeuwige
Vriendschap" zwoeren, dat alles
weder in orde scheen te komen.
Doch water en vuur zijn niet
vereenigbaar. Wie had zijne mee
ning opgeofferd? Briand? Cle-
menceau?
Naar alle uiterlijke teekenen te
oordeelen is het nogmaals Clemen-
ceau, die zegeviert en met hem de
onverzoenlijke politiek tegen de
Kerk in Frankrijk. Zal het een
strijd worden op leven en dood?
Eu op wat manier zal Clemenceau
hem voeren?
Deze beide vragen zijn niet
moeilijk te beantwoorden, als men
let, op hetgeen de laatste dagen ge
beurd is. In een anticlericaal Parijsch
dagblad hebben reeds enkele stuk
ken uit Mgr. Montagnini's brieven
gestaan.
Onze lezers herinneren zich, hoe
de Fransche regeering zich niet ge
schaamd heeft, om, met schennis
van alle diplomatieke gebruiken,
ter voormalige nuntiatuur in de
rue de l'Elysée te Parijs in te breken,
papieren en stukken in beslag te
nemen en Mgr. Montagnini, voor
malig secretaris van den nuntius,
over de grenzen te laten zetten.
Op eene vermomde sommatie van
Oostenrijk is een gedeelte der pa
pieren teruggegevendie echter,
welke dagteekenen uit de periode
na de verbreking der officiëele be
trekkingen met den H. Stoel, zijn
achtergehouden.
Met die stukken gewapend hoopt
'Clemenceau bet zoover te brengen,
'dat hij met een schijn van waar
heid spreken kan van eene samen
zwering tegen Frankrijk en aldus
'de geestelijkheid, reeds vroeger
'door hem „fonctionnaires de l'étran-
ger". d.i. ambtenaren in vreemden
■dienst" gsscholden, voor te stellen
■als met liet Vaticaan de Fransclie
Republiek belagend, met den Paus
te heulen tegen Frankrijk.
Wij verwijzen hier naar bet eerste
complot, door Clemenceau uitge
vonden bij gelegenheid der alge-
meene verkiezingen. Ook dat
-schreeuwde van onmogelijkheid
ook dat liep met een sisser af. Doch
bet daarmee beoogde doelhet
werken op de kiezers, ten einde
oen gunstige uitkomst te verkrijgen
bij de stembus, werd volkomen be
reikt.
De groote meerderheid liet zich
jammerlijk verschalken en toen de
slag geslagen was, ging het lieele
■complot den doofpot in. Zal de
nieuwe samenzwering een zelfde
gunstig resultaat opleveren?
Begonnen met wettelijken inbraak
belooft het vervolg ook iets a la
Cartouche te wezen, t e Katholieken
/durven toch niet en Rome staat
machteloos, schijnt Clemenceau te
meenen.
t Is bijna zeker, dat hij al de
papieren der Parijsche nuntiatuur
beeft laten doorsnuffelen. Hoe kan
■mj ze anders zoo mooi schriften in
'/tukken van vóór 1904 en na dat
Jaar? \Vat hjj door bemiddeling
van Oostenrijk heeft teruggegeven,
is ongetwijfeld eerst gefotographeerd,
zoodat bet heele archief der nun
tiatuur iQ zekeren zin |in zijn bezit
is gebleven.
Mf n hent het gezegde, dat enkele
regels schrifts van iemand voldoen
de zijn oni hem te doen hangen.
Volgens dat gezegde zal Clemen
ceau hoogst waarschijnlijk te werk
gaan. In de dagbladen zullen nu en
dan gedeelten van Mgr. Montag
nini's correspondentie met bet Vati
caan en met andere personen wor
den overgedrukt. Op misdadig-han-
dige manier zal hier een gedeelte
worden weggelaten, daar iets bijge
voegd. Het zal zoo iets worden
als zekere photo's, die het hoofd eener
achtenswaardige dame plaatsen op
het lijf eener publieke vrouw zon
der eer of schaamte. Dit is trouwens
reeds geschied, gelijk bet volgende
ons leert.
De Katholieke, „Kölnische Volks-
zeitung" publiceert een telegram
uit Rome van dezen inhoud
„Een gedeelte der briefwisseling
van den H. Stoel met sommige
mogendheden en betrekking heb
bend op dezer relaties met Frank
rijk is geheel verzonnen, terwijl
het overige totaal scheef is voorge
steld. De H. Stoel waarschuwt daar
om opnieuw de openbare meening,
dat zij zich niet late misleiden
door de publicatie van stukken
uit documenten of van die stukken
in baar geheel, waaromtrent geen
juist oordeel te vormen is, zoolang
men niet de gansche briefwisseling
voor zich heeft. Wat door de reeds
gedane „onthullingen" met Spanje
gebeurde, kan ook aan andere mo
gendheden overkomen, besluit het
telegram, maar de H. Stool kan de
verantwoordelijkheid daarvan niet
op zich nemen.
Het zou ons al zeer verwonderen,
indien Clemenceau halverwege bleef
staan. Op andere publicaties der
Vaticaansche briefwisseling kunnen
wij ons verwachten, want dat vormt
den grondslag van het nieuwe com
plot.
Als politiek kwakzalver van naam
zal Clemenceau op de planken van
de republikeinsche kermistent ver
schijnen en onbeschaamd uitschreeu
wen: „Franschen, republikeinen,
men bedriegt u! Uit hetgeen wij
u te lezen gaven, hebt gij duidelijk
kunnen zien, dat de godsdienst-
quaestie niets anders is dan een
twist met de satellieten van Rome!"
Een paar flinke slagen op de groote
trom: priesteroverheersching, de
vaderen van 178i), clericalisme, vrij
heid van geweten, de Jesuie-
tenü en de zaak is gezond.
Uit alles zou men opmaken, dat
Clemencean dien kant uit wil. Zul
len de Franschen zich andermaal
la^en misleiden? Zal cok samen
zwering no. 2 met een gunstigen
uitslag bek roond worden Dat zul
len wij spoedig weten
L.
ITALIË.
Een vertrouwd berichtgever uit
Rome meldt, dat Keizer Fran* Jo
seph op directe wijze zeil tusschen-
beide gekomen is, teneinde de stuk
ken der voormalige nuntiatuur te
Parijs aan Z. Heiligheid terug te
bezorgen.
I e eerste stappen bij de Fransche
Regeering zijn gedaan door den
Oostenrijkschen gezant te4Parijs, die
het ministerie den goeden raad gaf,
onverwijld het gestolene in de
diplomatie heet dat anders, natuur
lijk aan den Paus terug te geven.
Er is nog iets anders zeker, dit
namelijk, dat de Oostenrijksche ge
zant in dezen gesteund werd door
de vertegenwoordigers van alle
groote mogendheden. Dat is een
verblijdend verschijnsel; het bewijst
immers dat de diplomatie nog niet
alle begrip van eerlijkheid, solida
riteit en goede trouw verloren
heeft; dat op fatsoenlijke(?) manier
bedriegen nu juist niet hare leuze is.
Wat de diplomaten vooral aan
spoorde om gezamenlijk van hunne
afkeuring te doen blijken, was de
priucipieele quaestie der eerbiedi
ging van het diplomatiek geheim,
dat bij de zaak Montagnini schan
delijk geschonden is.
Crispi heeft indertijd een zelfde
boevenstuk uitgehaald enkele jaren
geleden bij den Franschen Consul
te Florence. Maar de afkeuring
over deze daad was zoo algemeen
aan beide zijden der Alpen, dat
zelfs een Crispi zich haastte eer
herstel te doen en zijne veront
schuldiging aan te bieden.
DUITSCHLAND.
In den Rijksdag duren de na-
schermutselingen van den verkie
zingsstrijd voort. Gisteren verklaarde
de chef der Kanselarij Loebell, dat
het verhaal onjuist was, waariu
verteld werd, dat Spalin (Centrum)
geweigerd had met hem te spre
ken, indien er geen getuigen tegen
woordig waren.
Verder kwam Loebell op tegen
sommige beweringen van Erzber-
ger. Een diepen indruk maakten
de woorden van vrijheer von
Hertling (Centrum), die, plechtig
verklaarde, dat het Centrum in
geene deele eene godsdienstige partij
was zonder meer. Geen nevenre-
geering hebben wij uitgeoefend.
Heeft de partij in haar geheel er
iets mede uitstaande, wanneer twee
harer leden zich het lot van enkele
ambtenaren aantrekken gemakke
lijk ware het geweest de ontbinding
(van den Rijksdag) te voorkomen,
en overeenstemming te brengen
tusschen de partijen. Bismarck ont
zei nooit aan eene partij patriottisme
en Von Bulow's beweringen omtrent
eene zwart-roode partij heeft mij
zeer diep gegriefd. Uit den grond
mijns harten betreur ik het ge
beurde der laatste weken, en dat
het Katholieke volk weer gedwon
gen is oppositie-partij te worden.
Overtuigd, dat we slechts opeigen
kracht behooren te steunen, zullen
wij onze oude staatkunde trouw
blij ven.
Deze woorden maakten op den
ganschen Rijksdag een diepen in
druk door het Centrum werden
ze met een stormachtig applaus
begroet.
Bij het einde der zitting beloofde
Erzberger (Centrum) dat hij heden
den heer Loebell zou antwoorden,
wat ook weder een interessante
zitting belooft. Ja, er is nog s tof
genoeg voor dergelijke zittingen en
het publiek zal zich niet vervelen.
Dat durven we wel te voorspelleu.
SPANJE.
Hebben we reeds voor eenigen
tijd gemeld, dat het Spaansche
Koningspaar weldra het ouderlijk
geluk 'hoopt ie smaken, thans doet
het gerucht de ronde, dat er veel
kansen bestaan op een koninklijken
tweeling, eene zeldzaamheid
Mocht dit het geval wezen en
komen twee jongens ter wereld,
geneesheerenen staatkund. zouden
eene gelegenheid te meer hebben,
om zekere theorieën te ontwikkelen.
Doch laten ze liever wachten,
tot „de twee" er zijn.
frankrijk.
Te Parijs wordt verzekerd, dat
de Oostenrijksche gezant, niet tevre
den met het behaalde succes, er
namens zijn souverein bij de Fran
sche Regeering op aandringt, dat
alle papierender nuntiatuur terugge
geven worden. Daaruun schrijft men
tiet toe, dat er tot heden niet meer
onder het groote publiek geworpen
is. Clemenceau durft niet, verzekert
men.
Nu, de minister-president is anders
iemand,die vo r geen klein geruchtje
vervaard is, en als 't er op aankomt
voor geen enkel middel terugdeinst.
Wij moeten dus eerst uit zeer
vertrouwbare bron vernemen, dat
alles teruggegeven is, alvorens wij
't gelooven kunnen. En nog, wanneer
alles teruggegeven is, betwijfelen
we, of de Regeering bij gelegen
heid niet uit zal komen met de
eene of andere photographie van een
„compromitteerend" stuk der Parij
sche nuntiatuur.
Wie„zekere papiertjes" bezit, staat
in den regel sterk en kan de nacht
rust zijner vijanden leelijk in gevaar
brengen. Clemencean heeft door
den wettelijken inbraak tet nuntia
tuur zekere troeven in handen
hij zou Clemenceau niet zijn, indien
hij ze niet wat vroeger of later
uitspeelde, ook uit zelfbehoud en
om zich de vijandige (politieke)
broeders van het lijf te houden.
In de schismatieke kerk der rue
Legendre te Parijs was 't niet bij
zonder druk Zondag 1.1. De „aar
digheid" is er af en weldra zullen
de eerw. heeren van het schisma
voor des II mx eti de politie alleen
preeken.
Eenige opstootjes, die geen ver
melding verdieneneen preekje,
waarbij men de slaapmuts kon op
zetten, niets anders bracht de Zon
dag der schismatieken. Ja, toch
nog iets: er is een kindje gedoopt
in de Apostelen-kerk. Marcus is
zijn naam.
RUSLAND.
De Petersburgsche politie heeft eene
vrij goede vangst gedaan. In het vroege
morgenuur Zondag 1.1. omsingelde zij
met 1500 man de polytechnische
school. Er broeide iets onder de stu
denten, er was iets bijzonders aan de
hand. De gebouwen door de studenten
bewoond, werden doorzocht en men
vond: ruim een dozijn bommen, tien
snelvuurgeweren, een paar pond dyna
miet, handgranaten en pyroxilin. Een
dertigtal personen werden in hechte
nis genomen, doch voor een gedeelte
weer vrij gelaten. Onder hen bevonden
zich veertien vrouwen.
Wat heden de opening der Doema
brengen zal?
De uitslag der verkiezingen heeft
niet beantwoord aan de verwachtin
gen van Tsaar en Ministerie, en de
toekomst ziet er nog even donker uit
als vóór de ontbinding der eerste
Doema. De hofkliek en hare slaven
mogen zooveel knoeien als zij willen,
al hun geknoei brengt Rusland nog
verder van streek. En ot de nieuwe
Doema, in een ander uiterste verval
lend, namelijk te snel en te veel wil
lende hervormen, niet evenzeer aan
haar' eigen ondergang en Ruslands nog
grootere verzwakking arbeiden zal, is
de groote vraag..
TWEEDE KAMER.
Zoo mogelijk zal in de a s. hij-
eenkomst der Tweede Kamer ook
nog het verleenen van een erediet
voor de a.s. vredesconferentie aan
gevraagd worden.
De opruiming van de „Berlin."
De minister van waterstaat maakt
hekend, dat op 21 Febr. aan het
zee einde van het Noorderhoofd
van den Rotterdamschen Waterweg
ongeveer 720 meter beneden kilo-
m.eterpaal CLXXIV, onder de ge
meente 's-Gravenzande, des voor
middags te 5lU uur ongeveer, is
gestrand een Engelsch stoomschip
genaamd „Berlin", groot 17 bruto
ton, geladen met stukgoed, en ge
voerd wordende door J. Precious,
te Harwich; dat het voorschip van
dit vaartuig, en voor zooveel noo-
dig de lading, onverwijld van Rijks
wege zullen worden opgeruimd,
daar zij gevaar voor de scheepvaart
opleveren. (,,St. Ct.")
Hygiëne.
Voor de Internationale tentoon
stelling van voedingsmiddelen mot
een afdeeling voor hygiëne in ver
band met geneeskunde en artsenij-
mengkunde, die te Antwerpen van
April tot Juni, onder eere-voorzit-
terschap van de Gravin van Vlaan
deren zal gehouden worden, heeft
zich een Nederlandsch comité ge
vormd, waarin o. a. zitting hebben
dr. E. van der Stadt, scheikun
dige, lid van den gemeenteraad te
Zaandam.
Hof berichten.
H. M. de Koningin geeft heden
avond om zeven uur een diner ter
eere van Z. II. Prins Alexander van
Teek, ter gelegenheid van zijne zen
ding naar den Haag.
Daaraan zullen deelnemen H. M.
de Koningin-Moeder II. K. H. de
groothertogin van Mecklenburg en
Z. K. H. de Prinsvoorts de Britsche
gezant en de leden van het legatie-
personeel met dames, en de dienst
der Koninklijke familieleden.
de Ruijter.
De Vereeniging tot Veredeling
van Volksvermaken te R dam stelt
zich voor verschillende feestelijk
heden te organiseeren op den 23
dezer ter gelegenheid van de her
denking van den SOOsten geboorte
dag van M. A. de Ruijter.
In de middaguren zullen 4000
kinderen, leerlingen van de hoogste
klassen der scholen voor gewoon
lager onderwijs in de gelegenheid
gesteld worden uitvoeringen bij te
wonen in het Casino, het Circus
Variété en den Tivoli Wintertuin,
terwijl des avonds in het gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen
een kindercantate wordt opgevoerd
en in den Doele een uitvoering wordt
gegeven onder leiding van den heer
Havérmans.
Niet toegemoetkomend.
Bij liet druk vervoer naar den
Hoek van Holland in de dagen der
stranding is door de Westlandsche
Tram een maatregel genomen, die
algemeen groote ergennis heeft ver
wekt. Men liet de treinen voor
Naaldwijk, Lier enz. te Poeldijk
doorloopen naar den Hoek en nood
zaakte de reizigers, zonder vooraf
gaande waarschuwing, daar uit te
stappen en bijna anderhalf uur ge
heel onbeschut op den volgenden
trein te wachten
Rijksverzekeringsbank.
Eerstdaags moeten aan de Rijks
verzekeringsbank te Amsterdam 20
klerken worden benoemd, waartoe
zich tot op heden ruim 2000 solli
citanten hebben aangemeld.
Mgr. Drehmanns te Amsterdam.
Gister hadden de Overste en
Zusters der R. K. Ziekenverpleging
de eer, een bezoek te ontvangen
van Z.D.H. Mgr. Drehmanns met
Secretaris, vergezeld van den Hoog
eerw. Pater J. Lohmeijer, Provin
ciaal der Eerw. Paters Redempto
risten.
Pater van Hoogstraten.
In het klooster te Huissen van de
E. E. Paters Dominicanen is over
leden pater Leonardus van Hoogstra
ten, magister in de theologie en pro
fessor der Thomistische dogmatiek.
Wetenschap en letteren verliezen in
pater van Hoogstraten een talentvol
beoefenaar.
Eerbewijzen voor de redders.
Gisteren is aan den Hoek van
Holland door Z. K. H. prins Hendrik
persoonlijk uitgereikt de gouden
med. v. Oranje Nassau aan den loods»
schipper le kl. J. Berkhout, den
schipper der reddingboot G. Jan
sen, en schipper M. Sperling.
De eeremedaille in zilver ver
wierven de matrozen van liet loods
wezen: K. Ree, F. van Duyn, 1.
Jansen, B. Schoonbeek, J. J. de
Geus, E. P. Braam, D. Ruig, H. J.
Sanders, M. A. Regoort, J. Stee
houwer Adr.zn., K. C. de Brouwer
(matroos-kok). De zeeloods J. W.
Liebregs, de loodskweekeling
de Gorter en H. van der Meulen.
oorts de bemanning der reddings-
iot, hiervoor genoemd, met de
reserve-matrozen acht in aan-
En de ook reeds genoemen
M
G
V
boot,
beide
tal
bemanning van schipper Sperling's
blazer.
Het ridderkruis in de Huisorde
van Oranje een der heel enkele,
tot nu toe verleend verwierf de
heer J. J. van Heuveln, commis-
sa is der loodsen aan den Hoek.
Toen de uitreiking geschied was,
besloot Prins Hendrik aldus:
„Thacsnoodig ik de gedecoreerden
uit, hun dankbaarheid, die ik aan
de Koningin zal overbrengen, te
uiten in een: „Leve de Koningin
Een driewerf hoezee volgde. Dan
drie hoera's voor den Prins, en ten
slotte voor 's Prinsen Moeder, die
van de brug af de plechtigheid
had aanschouwd.
De Hellevoetsluis stoomde naar
binnen. En de Prins met de Groot-
Hertogin en gevolg, benevens den
burgemeester, gebruikten ving in
de dames wachtkamer aan het sta
tion een geïmproviseesd dejeuner.
Nader vernemen wij, dat het wrak
heden met dynamiet zal worden
opgeruimd.
Een ijdel burgemeester.
In de „Goesche Courant" komt
een ingezonden stuk van letterlijk
dezen inhoud voor
In het hij voegsel van de „Goesche
Courant" van 23 Febr. jl. kon men
lezen, dat zich een mijner ambt-
genooten, zeer dicht hij Goes, in
den trein kinderlijk had aangesteld
door zijn ambstgewaad daar aan te
trekken, hetwelk hij gekocht had
om bij de komst van Hare Majes
teit in deze str. ken aan te doen.
MEN heeft de aardigheid gehad
mij voor deze daad aan te zien, en
ik wensch daarom mede te deelen,
mijn ambstgewaad reeds sedert
Augustus in mijn bezit is en nog
nooit bij mij in de coupé gehad
heb, hetwelk ik met bewijzen sta
ven kan.
Ik verzoek alsnu beleefd aan de
redactie van de „Goesche Courant
den naam van dien burgemeester
en den schrijver van dien brie!
openbaar te maken, opdat geen on
schuldige de dupe wordt van der-
gelijken onzin.
J. L. VELTMAN.
Wilhelminadorp, 27/2 ,07.
Huldiging der Sperlings.
Een groote menigte had zich
Zondagmiddag voor het stadhuis
te ordrecht verzameld om de
Sperlings, de Dordtsche redders van
den Hoek van Holland, die om
half drie uit de handen van den
burgemeester het huldeblijk van
Dordrecht's ingezetenen zouden
ontvangen, te zien en toe te
juichen.
Ten Raadhuize hadden zich de
commissieleden, de burgemeester,
de wethouder Hordijk, de secreta
ris met hunne dames en eenige
genoodigden vereenigd 0111 blijk te
geven van hunne belangstelling in
de Dordtsche helden.
Toegejuicht door de buiten wach
tenden verscheen op den aange
geven tijd kapitein M. Sperling met
zijn beide neven L. en C. Sperling
en eenige familieleden, onder wie
zijn ouders. In de burgemeesters
kamer werden zij ontvangen en
nadat zij de voor hen opengehou
den plaatsen hadden ingenomen,
richtte de burgemeester, de lieer
H. J. Wichers," een hartelijk woord
tot hen.
Drimsche dorpsgeschiedenis.
Daar dringt dezer dagen door Delfts
en Delftslands Dagbladkolommen dit
drommels droevig dingentje:
„Door Drims' duinachtige dreven
drentelt dominé Derksen's deugzame
dochter Doortje; dat dametje deed
dolgaarne deugdzame dadendage
lijks drenkte Doortje de dorstige
dieren. Dertien donzige duifjes door
kliefden Drim's duinaehtige dreven,
doch de dartele dreumes Dirk. des
daglooners' Doris Donker, dreigde
MaINTLENB
AGITE MA NOh AGITATE.
