Donderdag 7 Maart 1907. No. 6540 31s,e Jaargang. Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland. Samenwerking. BUITENLAND. BINNENLAND. Editie 4 uur, ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem1.20 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1.65 Afzonderlijke nummers0.05 DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 16 regels0.60, (contant) 0.50 Elke regel meer0.10 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT BUREAUX: St.JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426, - HAARLEM. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31 bis Faubourg Montmartre. Wie had enkele jaren geleden durven voorspellen, dat Boer en Drit in Zuid-Afrika zouden samen gaan begin .1907? Bespot en uitge lachen zou men hem hebben als den onnopzelsten der broodprofeten. Er gaapte immers zulk eene diepe 'klove tusschen Brit en Boer; over duizenden lijken heen moesten de Boeren de hand reiken aan de fel gehate „Rooineks". En het mee- t'endeel van deze lijken waren die van vrouwen en kinderen, op bar- baarsche wijze door het „mensch- lieveud" Alhion in de Concentratie kampen tot een jammerlijken dood gedoemd. Het bloed der gesneuvelden, de moord op weerlooze vrouwen en kinderen schreiden nog altoos om wraak ten hemel; in ieder geval kon de bloedige heugenis aan den Boeren-oorlog met al zijn gruwelen nog niet in die mate vergeten zijn, dat, hoe snel we ook leven, nu reeds aan verbroedering, aan toenadering te denken viel tusschen Boer en Brit. En toch, reeds enkele dagen heb ben de telegrammen het ons geleerd, die verbroedering, die toenadering, welke eene onmogelijkheid schenen, zijn thans een voldongen feit. Samenwerking zal er wezen tus schen die beide zoo lang vijandige elementen. Eenigszins vreemd hoort men wel op bij het vernemen, dat de won den, door Engeland op zoo wreede manier geslagen, nu reeds geheeld schijnen te zijn; dat verbroedeiing tot op zekere hoogte in de plaats gekomen is der vroegere vijand schap, der vroegere veeten. Sommigen schudden misschien be denkelijk het hoofd en redeneeren in hunne wijsheidAls dat maar niet spaak looptAls de Boer zich maar niet door den sluwen Engelsch- man laat bedotten en andermaal bet kind der rekening wordt." Zelfs enkele Zuid-Afrikaansche nieuwsbladen kunnen hunne be zorgdheid niet verbergen en spreken de vrees uit, dat er uit zoodanige samenwerking niets goeds voort komen kan Zij voorspellen allerlei treurige dingen. Een der Kaapsclie bladen schreef letterlijk, dat „ten spijte van de verschrikkelijke opofferingen, sedert 1889 gedaan, de toekomst van IYans- vaal duister is en dat de leiders van „Het Volk" veel sympathie verliezen zullen en hun standpunt verzwakken". Dat is een alarmkreet, die bij meerderen weerklank zal vinden en die ook onze sympathie voor de Boeren zou doen vragen: „Is hier waarlijk met het noodige be leid gehandeld? De „Volkstem" brengt het vol gende geruststellende antwoord: «Goed bekend als we zijn met de lians- vaalsehe omstandigheden, gelooven we dat de ongerustheid onzer Kaaplandsche tijdgenooten ongegrond is. Hetgeen na 181)9 gebeurd isf heeft zoowel bij Engel- sehe als bij Afrikaner Transvalers de 'oogen geopend voor de mogelijkheid tot nuttige en vruchtdragende samenwerking. Bovendien is onze binnenlandsche ont- wikkeling nog zoo achterlijk en is de behoefte om al de beschikbare energie te besteden aan opbeuring van de bevolking zoo dringend, dat de beste elementen vast besloten zijn om de handen ineen te slaan en mekaars hulp te aanvaarden, zonder wrok cn achterdocht. En zoo is Sekornen, dat op één en dezelfde poli- e Platform zich personen bevinden, wier staatkundig verleden scherpe kon- (asten. aanwijst. Gewezen Reformers zul- n bij de stembus den steun genieten vran. meest oprechte Krugerianenen geni. Jan Smuts oogst daverende toejui chingen, wanneer hij voor een Engelsch- draa t i .Publiek zijn candidatuur voor een eh; i wil daarom niet zeggen, dat deze T>-s?nUe iVan karakterloosheid onder dat een influenza van^Tf A? welgezinde publ£kh; moed®loo8helud d('t Maar als een Refon ^^V86111'6)'6'1-1^f of een magnaat mot ?t m °e" kaPltal.lst) Volk sympathiseert, waS^^alS weerd; en waar het V.flk'Ven ei|n candidaten heeft gesteld, krijgt een na tionaal candidaat de stemmen onzer or ganisatie. En omgekeerd worden de can didaten van het Volk gesteund door de talrijke klasse van onze bevolking, die moe is van het progressieve gehaspel en volle vertrouwen koestert in de verstan dige bedoelingen der oude ingezetenen. Of het aangehaalde voor allen onder ieder opzicht eene gerust stel'ing mag heeten? De klokhen bezorgdheid van sommigen zal be zorgdheid blijven, maar wat nood? Botha en Smuts, om slechts deze twee te noemen, zijn geen lieden, die voor een Engelschen schotel linzen hun Boeren-eerst-geboorte- recht verkoopen. Gestreden en geleden hebben zij voor hun vaderland, dat hun daar door dubbel heilig, dubbel dierbaar moet geworden zijn. Ook hun is ongetwijfeld de diep-smartelijke herinnering bijgebleven van den onzaligen jongsten oorlog; ook zij hebben het trouwelooze Albion in zijn ware gedaante meermalen ge zien. Dat mannen als zij, ondanks dat alles, niet alleen samen willen wer ken met den Brit, maar als de hoofd- en voormannen daarbij wil len optreden, moet ons vertrouwen geven in de nieuwe orde van zaken. Het hooger welzijn van Trans vaal, van het Boeren-element, niets anders kunnen een Botha en een Smuts zoeken. E11 hoe verachtelijk, hoe karak terloos en huichelachtig de mensch zich menigmaal toone, voor de eer der mensch beid hopen wij, dat wij deze twee in eene zaak als de hier besprokene nog wel ons vertrouwen mogen schenken en ons gerust mogen stellen met de verzekering: \Vie de Judasrol begeerlijk schijne, niet een Botha, niet een Smuts. Zij hebben die samenwerking goedgekeurd, mede tot stand ge bracht; zij zal dus den Boeren ten goede komen. Als hunne vrienden en stamver wanten wenschen wij niet beter. L RUSLAND, Zooals wij reeds gisteren mede deelden, is de heer G oio wine, voor zitter der Doema, door den Tsaar in audiëntie ontvangen. Het on derhoud duurde een kwartier on geveer en kenmerkte zich door groote hartelijkheid. Na zijne tevredenheid betuigd te hebben over de opening der tweede Doema, wees de Tsaar op de groote moeilijkheden, die het werken met eene vergadering, uit zooveel ver schillende elementen bestaande, uit den aard der zaak meebrengt. De heer Golowine antwoordde, dat hij in de Doema eenstemmig heid hoopte te krijgen over de be langrijkste quaesties, en dat de leden der vergadering er naai- zouden trachten, het in hen door den Tsaar gestelde vertrouwen niet te bescha men. Nog even op de nieuwe Doema terugkomend, herhalen wij thans wat we vroeger schreven over de ontbinding der eerste Doema. Deze bestond uit menschen, die te harder schreeuwden naarmate zij tot minder in staat waren. Tol stoi zelf, die de revolutie zoo n goed hart toedraagt, schold ze schreeu werig® leeghoofden Zij toonden géén kijk te hebben op den toe stand en meenden niet ellelange redevoeringen Rusland te redden. Middelerwijl gi"g revolutie voort haar heilloozen invloed te doen ge voelen. De eerste Doema moest weg en haar naai huis zendend pleegde de Tsaar geen onrecht, maar volbracht hij wel een goede daad. De tweede Doema zou erger wezen dan de eerste, werd gezegd. Onwaar is dat gebleken. Er hebben veel meer leden der gematigde groepen zitting. Hun getal zou n g grooter geweest zijn, indien de ra dicalen in menig kiescollege minder macht bezeten hadden. Na afloop der zitting, zoo wordt uit St. Petersburg gemeld, werden de Doema-leaen der linkerzijde door de menigte op straat toege juicht, die der rechterzijde daar entegen gescholden en uitgejouwd. Door revolutionaire toespraken werden de menschen warm gemaakt en opgezweept. Toen de oploop een ernstig karakter begon aan te nemen, dreef de politie hen met de blan ke sabel uiteen. Golowine, de voorzitter der oe- ma is thans 40 jaar. (Geb. te Moskou 1867). Men noemt hem een zeer bekwaam man. Tot zijne daden spreken, zullen wij daaromtrent ons oordeel opschorten. DU1TSCHLAND. De feiten zelf komen nu liet „Centrum" in 't gelijk stellen. Wat toch verklaarde Dernburg, directeur van Koloniën, gisteren in den Rijks dag Dat de troepen in Zuid-West- Afrika met 600 man verminderd konden wordendat dus de schreeu wend. hooge uitgaven voor Kolo niën minstens niet-verstandig be steed geld was. En dat beweerde liet. „Centrum" ook. Dat twee zijner leden op eigen gelegenheid en buiten de partij 0111 voor een paar ambtenaren geijverd hebben en dezer belangen, was waarlijk evenmin de moeite waard, 0111 die hartstochtelijke campagne tegen het Katholieke „Centrum" uit te lokken. Von Hertling heeft het duidelijk genoeg gezegd de ware bedoeling dorst men niet te openbaren. Hij heeft ze aan 't licht gebracht en de Rijkskanselier heeft zich niet eens durven vertoonen in den Rijksdag. Het „Centrum" de huid vol scheldenmet allerlei valsche, on houdbare beschuldigingen de katho lieke partij verdacht maken en als zondebok in de woestijn drijven scheen de beste methode. Doch als immer straft zij de menschen, die er zich de handen aan vuil maak ten. Om op Dernburg terug te ko men, volgens hem gaat Duitscb Zuid-West-Afrika eene mooie toe komst tegemoet. Wanneer die toekomst herten geworden is, mogen de Duitschers de voorspelling en beloften van Dernburg nog eens gedenken. lieken te Parijs en te Madrid wat zouden bedaren en tot kalmer oor- deelen brengen. Wat dus tegen den Paus bedoeld was, spreekt juist in zijn voordeel. Met andere woorden, de bom springt naar den verkeerden kant. Do H. Vader heeft ook hier ge toond een wijs en voorzichtig man te wezen, wiens handelingen er slechts bij winnen, als zij in het volle daglicht worden geplaatst. Verschillende prelaten, behooren- de tot de kerkelijke provinciën Bourges, Tours en Sens, vergaderden gisteren te Parijs. Voorzitter was Mgr. Ardin, aartsbisschop van Sons. Aanleiding tot het houden dezer bijeenkomst was, dat er aan den H. Vader drie candidaten zullen voorgesteld worden voor den bis schopszetel, die openkomt, als de huidige titularis tot aartsbisschop van Chambéry verheven wordt. Binnenkort zal op het aartsbis schoppelijk paleis te Toulouse eene soortgelijke vergadering gehouden worden. Onder voorzitterschap van Mgr. Germain zal dan een lijstje van drie candidaten opgemaakt worden voor den bisschopszetel van Pamiers. n. FRANKRIJK. Mr. Montagnini's papiere Wat hadden de anti-clericalen zich al verblijd over de onthul lingen, die de brieven en stukken brengen zouden, op de voormalige nuntiatuur te Parijs in beslag ge nomen En zie, de eerste bom van dien aard springt aan de verkeerde zijde. Z. Heiligheid heeft zich niet enkel buiten de heele reis gehouden van Koning Alfonso van Spanje naar Parijs, maar volgens den Romein- schen Correspondent, van het dag blad de „Temps" (Parijs), dat altoos aan de zijde der regeering stond, heeft het Vaticaan bovendien het volgende gedaan. Er waren vele Spaansche edellieden te Parijs en te Madrid, „heftige clericalen", die bij Z.H. stappen deden, om door hem den koning te bewegen van de voorgenomen reis naar het god- delooze Frankrijk af te zien. En wat heeft de Paus gedaan volgens den „Temps"-correspon- dent Hij deed aan Mgr. Rinaldini te Madrid en Mgr. Montaguini schrij- veib dat Zij die warmbloedige, warnihoofdige Spaansche Katho- Korte Berichten. Het heet thans, dat er voor de troonopvolging of het regentschap in Brunswijk geen Pruisische prins in aanmerking zal komen. En wel op Keizer Wilhelm's uitdrukkelijk ver langen. Volgens een Duitscli blad zijn de professoren der Petersburgsche uni versiteit overtuigd, dat het vinden van bommen, snelvuurgeweren enz. enz. in de studentenwouingen enkel eene provocatie is geweest. Een stout be weren, zelfs voor hooggeleerden. Te Toulon (Frankrijk) beginnen de soldaten hunnen meerderen al een pak slaag te geven, wanneer die chefs'" te veel praats" maken. Vrucht van liet nieuwe politieke militaire stelsel. De krijgstucht moet daardoor wel bloeien. Uit het gesprokene in het Engelsche Lagerhuis blijkt duidelijk, dat Enge land wèl bezuinigt, maar zijne vloot niettemin even sterk blijft als welke twee vereenigde andere vloten ook. Dat is tenminste nog practische be zuiniging. De Beiersche "Cent rum „-partij heeft te München een congres gehouden, dat door ruim 600 personen werd bij - gewoond. Alle leden van den Landdag waren aanwezig; ook 34 leden van den Rijksdag. De liberale Pers klaagt steen en been, dat alles met „geslo ten deuren" ging en zij niets ver neemt, clan wat „de Ultramontaansche pers" belieft te verklappen. In hooger beroep. Het Gerechtshof te A'dam be vestigde gister het vonnis der Haar- lerasche Rechtbank, waarbij een 26-jarige vletterman uit IJmuiden werd veroordeeld tot 4 maanden gevangenisstraf wegens het, veroor zaken van een anders dood door schuld (het bij ongeluk doodschie ten van een ouden dooven man, die dikwerf in de maling genomen werd). Borgesius c. s. Na afloop van de vergadering der Tweede Kamer heeft gisteren de partijgroep der liberalen, staande onder leiding- van mr. Goeman Borgesius, een clubbijeenkoinst ge houden. Z. K. H. Prins Hendrik heeft het beschermheerschap aan vaard van de Zuid-Hol landsche Redd ing maatschappij Burgemeester v. Leeuwen. De Ned. R. K. Volksb. (afd. Am- sterd.) heeft een schrijven verzon den aan den burgemeester der Hoofd stad waarin instemming wordt be tuigd met het adres, waarbij mr. Van Leeuwen verzocht wordt geen gevolg te geven aan zijn voorne men een herbenoeming als burge meester niet te aanvaarden. De Prins en de Journalisten. De Haagsche-briefschrijver van het „N. v. d. D." vertelt deze week o. m. „Men weet, dat een der heeren van de „N. Crt." op den loodsstoomer was, waarop Prins Hendrik de redding bijwoonde en de geredden hielp ver zorgen. Het was de heer Van Dam, die in een vroeger tijdperk van zijn leven „zeebeenen" kreeg en daardoor iets kon doen, waarbij een gewone landreporter het aldra, afhangende over de verschansing, zou hebben af gelegd. Maar interessanter is het vol gende In den morgen van dien vreese- lijken dag telefoneerde de Prins, die aan boord met den heer v. D. had kennis gemaakt, aan deze, of hij met zijn automobiel weer naar den Hoek wilde meerijden. „Wel een typisch staaltje, nietwaar, van de eenvoudige wijze, waarop de Prins denkt en doet. Echt in den Hol- landschen geest." Onderscheidingen aan de Redders. Bij Kon. Besl. is benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nas- sau, de matroos bij het loodswezen K. Ree, en is de gouden eere-medaille dier 01de verleend aan den loods- schipper der le klasse J. Berkhout, den zeeloods J. W. M. Liebregs, de loodskweekelingen der 2e kl. H. van der Meulen en C. de Gor ter, de matrozen bij liet loodswezen T. van Duvn, P. Jansen, J. B. Schoonbeek, P. Ruig, E. P. Braam, H. J. Sauders, J. J. de Geus, J. Steehouwer Azn. en M. A. Reg >ort en den matroos-kok bij het loods wezen K. O. de Brauwer. Bij Kon. Besl. is benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nas sau, M. Sperling, schipper in dienst van de Bergingsmaatschappijis toegekend de eere-medaille, verbon den aan de orde van Oranje-Nassau in goud, aan C. Sperlingin zilver, aan L. Sperling (en G. Moerkerk, matrozen, mede in dienst van voor noemde maatschappij, en aan C. Koffeman, J. Woudenstein en J. Waardenberg, matrozen van de sleepboot „Wodan"; in goud aan den zeeman PI. van Mastrigt; is benoemd tot ridder in de orde vau Oranje Nassau (bij bevordering), G. Jansen, schipper van de stoomred- dingsboot „President van Heel"; en is toegekend de eere-madaille, ver bonden aan de orde van Oranje- Nassau, in zilver, aan F. Seekles, A. Boon, de Zeeuw en P. Hoogen- raad, matrozen, J. van Mastrigt, eerste-machinist, C. van der Haven, tweede-machinist, J. Boel, stoker, en B. E Blokland, hulpstoker van voormelde reddingboot. („St.-Ct.") Eere aan onze priesters. De (Protestantsche) „Heraut,, is niet gesticht over de afwezigheid predikanten] bij het reddingswerk aan den Hoek vindt het „bevreem dend, dat met de reddingsboot alleen een pastoor der „Roomsche Kerk" uittoog om geestelijke hulp en bij stand te bieden. Voor den moed van dien pastoor hebben wij allen lof. Bij hem althans leefde het besef, dat in zoo hangen nood niet alleen voor het lichaam maar ook voor de ziel hulp noodig was. Maar voor ons, Protestanten, ligt hierin iets beschamends. Niet ééu predikant ging mee aan boord. Zelfs hoorde men niet van eenige geestelijke vertroosting, die aan de geredden of aan de diepbedroefde familieleden der gestorvenen ge bracht werd. Rome trad terstond handelend op, maar de Protestant sche kerken lieten alleen bij de begrafenis van zich hooren. Nu kan dat aan toevallige om standigheden liggen, omdat aan den Hoek van Holland juist een pas toor woont. Maar dit feit staat toch niet op zich zelf. Onze soldaten in Atjeh spreken met de grootste be wondering en liefde over een pas toor, die hun gevaren deelt, voor hun geestelijke behoeften zorgt, hun zieken verpleegt. Telkens leest men in de dagbladen dat gekwets ten of verongelukten op straat in een Roomsch gesticht worden bin nen gebracht en daar met de groot ste zorgvuldigheid verpleegd wor den. Een ijver, waartegenover Pro testanten onverschillig vaak maar al te droef afsteken. Met zekere laatdunkendheid op dezen „ijver in goede werken" van de Roomsche Kerk neer te zien, baat u niet. Rome wint daardoor in de publieke opinie aan invloed en kracht. Veeleer hebben onze Protestantsche kerken tot zich zelf in te keeren en te vragen of het woord van Christus ook niet tot ons gesproken is„Laat uw licht schijnen voor de menschen, opdat zij uwe goede werken mogen zien en uw Vader, die in de hemelen is, verheerlijken." De (antirevolutionaire) „Zeeuw" schrijft Een geacht h atholiek te Goes merkte ons dezer dagen met eenigen trots op, dat bij 't graf der schip breukelingen drie (of vijf?) predi kanten waren en geen enkele pre dikant den tijd scheen te hebSen, mee te gaan naar het wrak of al thans bij aankomst der geredden klaar te staan, om geestelijken bij stand te bieden aan de diep ver slagenen. En dat, terwijl de pas toor van den Hoek in de pijjekker van een matroos medeging om troost en stervensmoed te brengen en te helpen met lichamelijke en geestelijke verpleging. Ook de ka pitein van het Heilsleger deed iets. Doch alleen de R. K. geestelijke deed zijn plicht. Wij deden het zwijgen tot deze vriendelijke aan klacht, wijl wij 't er mee eens waren. Een ander Katholiek vriend, de opmerkingen beamende, voegde er versclioonend aan toe, dat mis schien de echtgenooten der predi kanten hen van 't gaan naar de plaats der ramp hebben afgehou den een verleiding, waarvan de pastoor van den Hoek is vrijge- bl«ven. In dat geval zou 't „Cher- chez la femme" hier weer van toe passing zijn. Het neemt echter niets weg van het beschamende voor ons. Melkhygiëne. Het „Weekblad voor Melkhygiëne" merkt o.m. het volgende op: Zoowel binnen als buiten onze gren zen is het denkbeeld van gemeente lij ke me kinrichtingen meermalen over wogen. Het vindt in bevoegde kringen zoo goed voor- als tegenstanders. Of we echter ooit zoover zullen ko men, dat elke stad zoo goed hare eigen melkinrichting zal hebben als b. v. hare gasfabriek, valt te betwijfelen. De bezwaren, verbonden aan eene stedelijke melkinrichting, zijn zoo- velen, dat vermoedelijk voorloopig de meeste gemeentebesturen daarvan zul len terugschrikken. Want of de gemeente heeft geen reden om deze zaak tot zich te trekken, öf ze moet het goed doen, d. w. z. zóó, dat men gerust zijn halfvolwassen jongen een glas melk durft laten drin ken en niet behoeft terug te schrikken voor de verantwoording, die men daar door op zich laadt. Aangenomen, dat het nooit de be doeling kan zijn stedelij ke melkinrich tingen te bouwen ten behoeve van de „uper tens", dan moet zoo'n lichaam In steden als b.v. Amsterdam, Rotter dam en Den Haag van zeer grooten omvang zijn. Er kan dan geen sprake zijn van stallen onder eigen beheer, die eene genoegzame hoeveelheid melk zouden opleveren, b.v.. alleen voor de benoodigde gepasteuriseerde melk. Zou men genoeg boerderijen kunnen be- heeren om daaruit te voorzien in de behoefte aan kindermelk alleen, dan lNIIENDRiT AGITE MA HON AGITATE.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1907 | | pagina 1