Maandag 8 April 1907 Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland. BUITENLAND. BINNENLAND. Editie 4 uur, ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem1.20 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1.65 Afzonderlijke nummers0.05 Dit blad i verschijnt dagelijks, behalve zon- en feestdagen. BUREAUX: St.JANSSTRAAT 1, interc. Tel. No. 1426. - HAARLEM. noire m non agitate. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 16 regels0.60, (contant) 0.50 Elke regel meer0.10 Groote letters worden berekend naar p aatsr-Jiate. DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE n CONTANT, Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Piiblieiié Ktr-.rgère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Snee., Paris, Slbis Faubourg Montmartre. SPANJE. Sinds eenigen tijd heeft Enge land zijne vroegere politieke rol verloochend en zoekt het toenade ring tot andere staten. Wat Eduard VIIdaarmee beoogt duidelijk genoeg. Tegen, den Duitsehen Keizer wil Lij eene coalitie vormen, zóó ge dücht als mogelijk is. De reis naar Carthagena, de ont moeting tusschen koning Alfonso van Spanje en Eduard van Enge land zou volgens de „Tribune" (Londen) ten doel hebben, om met Spanje eene overeenkomst te sluiten. Engeland zou het zijne hulp ver- zekereu, ingeval de zaken in Ma rokko een minder gunstig verloop padden, of zelfs, wanneer Spanje 111 het algemeen lastig gevaMen mocht worden door andere mo gendheden. Spanje zou zich daarentegen moeten verbinden, om buiten het geval vai een nationalen oorlog zijne voortreffelijke oorlogshaveus °pen te stellen voor de Engelsche vloot, Engeland schijnt een ander bij zonder plan te 'hebben. Duitsche maatschappijen varen op Egypte, hebben zelfs op den Nijl een ge- regelde scheepsgelegenheid open gesteld. Natuurlijk ziet Engeland uit met leede oogen aan en ver langt het niets liever dan de Mid- dellandsche Zee gesloten te verkla gen. Koningin Victoria van Spanje is eene Engelsche. Onnoodig er bij Ie voegen, waarheen haar hart trekt. Tijdens liet verblijf van Koning Alfonso te Carthagena. waar hij thans Koning Eduard ontmoet, zal de Koninklijke trein voortdurend onder blijven, want komt de tijding, dat de geboorte van het verwachte Koningskind op handen is, onmid Cellij k keert de Koning dan naar ■Madrid terug- Koningin-moeder Christina en de infant Ferdinand gullen te Carthagena blijven, tot net Engelsche Koningspaar weder Vertrekt. De beide Koningen zullen elkaar °P hun jacht bezoeken brengen. Nagenoeg zeker is '1, dat Kor ing Eduard ook een bezoek brengen zal aan het Spaansche escader. FRANKRIJK. Andermaal heeft minisler-presi dent Clemeuceau getracht den grooten Katholiek Jacques Piou met straatvuil te treffen. Wat deze laat ste aanvoerde, om de beweringen van Clemenceau te weerleggen, prikkelt den ouden Panamist tot nog grooter woede. Lafheid, onbetrouw baarheid, bedrog, valschheid enz. Z1jn al wel de minste verwijten, die hij hem naar 't hoofd slingert. Een taal gebruikt Clemenceau, waarover een gewoon welopgevoed man zich schamen zou. En zulk een taal Wordt gebezigd door den minister president in een land, dat eene reputatie van fijne beschaving en de hoogste welgemanierdheid te verliezen lieeft! Dat de vroegere Panamist Cle- rpenCeau voor zjc], dergelijke ma- meren niet schuwt, is zijne zaak. J w,eet riet beter. Maar dat hij i 6 ëpheele beschaafde wereld t °P die manier zijn land met nnBH F °Verdekt, dat is voor een Pohtiek man onvergeeflijk. ëeest van Cornelis Herz laat dp mp16] met rust en 200 hij hem i i nf( sPreekt uit den overvloed des harten moet dit hart wel eene noff1 ply" v euc*e vaalt wezen. Maai Frankrijk; dal l^Tr.he\ h.uidige heft in handen hebbed e'' RUSLAND. Kolonel, Iwanof, directeur vau de cellulaire gevang, te St. Petersburg heelt aan Sein, een berucht mis dadiger, die tegenwoordig het beuls- handwerk uitoefent, medeged., dat hij binnenkort begenadigd wordt. Iwanof gaf hem den raad, naar Siberië te verhuizen, wijl zijn leven anders gevaar kon loopen. Voor de terechtstellingen die Seïn tot- dusver voltrokken heeft, moet hij rjeds in het geheel 1673 roebels ontvangen hebben. De St. Petersburgsehe bladen mei den, dat het Verbond vau echte Russische Mannen een bijzondere afdeeling van zoogenaamde kruis vaarders heeft opgericht, die overa' met alle middelen voor de ontbin ding van de Rijksdoema zal werken. Maandag zal de Doema een voor stel behandelen, strekkende om al leen 's Maandags, Dinsdags en Don derdags te vergaderen, ten einde de commissie gelegenheid tot wer ken te geven. ITALIË. De H. Stoel heeft een proces ge- wonnentegendenltaliaanschenStaat, een proces, dat even 37 jaar han gende was, een advocaten-wellust dus. De zaak was deze. Den 20 September 1870 lel de Italiaansche Staat onder meer ook beslag op de goederen, toebehoorende aan de der zoogenaamde generale Curies. Na vergeefs gepoogd te hebben door minnelijke schikking recht te verkrijgen, deed het Vaticaan de Italiaansche regeering een proces aan. Gelijk we reeds zeiden, zijn er sinds 37 jaar verloopen en is er heel wat water onder de Tiber- brug doorgestroomd. Minister Gio litti stelde kort geled n den H. Stoel voor om te trachten tot eene schikking te komen. Op dit voor- stel ging de Paus in, en Zaterdag 1 1. heeft de Italiaansche regeering in de Vaticaansche kas liet som metje van 9 millioen lire gestort als schadeloosstelling voor de vroe gere confiicatie. Men pleegt nog al eens v n „roofstaat,, te spreken, wanneer Italië bedoeld wordt. Als zulke staten het voorbeeld geven van eer lijkheid In sommige bladen wordt ver meld, dat Mgr. „Montagnini tot Apostolisch Protonotarius is be noemd. Dat is de zuivere waarheid Alleen maar: 't is oud rieuws, wai.t die benoeming geschiedde reeds een paar maanden geleden. Of zij nu nog geschieden zou, nu de Montagnini-papiertjes hun hek sendans uitvoeren Stolypine heeft den voorzitter der Rijksdoema doen weten, dat de regeeriug geen rechtstreeksche be trekkingen tusschen Doema en Zemstwo's dulden zal, wijl dit strij dig is met de wet. Er loopen weder geruchten over troonsafstand door den Tsaar, ont binding der Doema en dergelijke. Ridder de Stuers, onze gezant te Parijs, heeft de zoogenaamde ont hullingen der papieren-Montagnini, wat hem betreft openlijk onwaar verklaard. Koning Victor Emmanuel heeft zich Zaterdag jl. op de „Trinacria" in gescheept met Tittonx en Mirahello, respectievelijk minister vanbulten- landsche Zaken en marine. Doel der reis is Griekenland. Met de meeste beslistheid wordt van regeeringswege tegengesproken, dat er politieke bedoelingen schuilen zouden echter dit „pleiziertochtje". Die bewering versterkt dc menigte natuurlijk in de overtuiging, dat er wel politiek achter zit. Op zijne terugreis zal de Koning den 13 April door een escader der En gelsche Middellandsche zee-vloot te Syracuse begroet worden. Korte Berichten. Keizer Wilhelm zal binnen kort te Hall (Oostenrijk) een onderhond hebben met keizer Frans Joseph. De Franscheu te Oedja onder vinden geen moeilijkheden. Aller hande werken zijn reeds onderhan den: aanleg voor drinkwater, rij wegen enz. De gezondheid van den Koning van Roemenië wordt met den dag beter. Koninklijk bezoek aan de Hoofdstad H. M. de Koningin-Moeder is voornemens gedurende het Konink lijk bezoek aan Amsterdam, ook eenige dagen in de hoofdstad aan wezig te zijn. Het bal ten paleize zal plaats hebben op Donderdag 25 April. TWEEDE* KA,HER. Afschaffing der tienden. De Regeering heeft alsnog een wijziging aangebracht in het wets ontwerp betreffende de afschaffing der tiend m. De wijziging strekt uitdrukkelijk te bepalen, wat geschieden moet met de schadeloosstelling, die den Staat, als eigenaar van het gewone Staatsdomein, uit hoof,le van de opheffing der daartoe behoorende tiendrechten krachtens art. 3 toe komt. De Regeeriug stelt voor deze schadeloosstelling toe te voegen aan het Fonds voor koopprijzen van Domeinen, waaronder thans de afkoopprijzen van tiendrechten, be hoorende tot het gewone Staats domein, worden geboekt. De Tweede Kamer is thans bij eengeroepen tegen Dinsdag 16 April, des namiddags 1.30 uur, tot trek king der afdeelingen en regeling van werkzaamheden. De bataljons van het 10 reg. inf. uit Haarlem, Hoorn en den Helder zullen van 16 tot 26 September bataljons- en regiinentsoefeningen houden in de legerplaats bij Laren. Minister van Rappard. Men meldt uit Apeldoorn De minister van oorlog, generaal- majoor van Rappard, is Zaterdag ochtend om hulfelf hier aangekomen en in een hofrijtuig naar het Loo gereden. Om twee uur reed de mi nister weer naar den trein, nadat hij met de Koningin en den Prins het dejeuner gebruikt had. In de omgeving van het Loo was veel belangstelling voor den nieuwen minister, die de generaalsuniform droeg. De Crisis opgelost. De „Residentiebode" vangt haar artikel over de crisis oplossing met onderstaanden variant op Borger's Rijn aan Zoo rust dan eind'lijk 't Stalen [Noorden Van Kamervorst en persgeloei En rolt straks nieuwe stroom [van woorden, Ontslagen van den stakingsboei. Zijn vloed drenkt weer de [Ivamerbanken, En 't linksche volkjeu, aan zijn [[voet, Brengt vader Sphinx den lentegroet, Als grootvorst van 't verbond der [Blanken, Die, van der Unie top gedaald, De Vrij zin kust en aait de Vrijen En bij de gunst der roode rijen Elks deel der Juni winst bepaalt. Kath. Soc. We kblad. Inhoud van het jbngst verschenen nummersHaagsche Arbeiders woningen, door C. I). Wesseling. De werkloosheid, haar oorzaken en geneesmiddelen, door J. Kloos- terhuis. Uit Tijdschriften: Waren huizen I. Berichten en Mede- deelingen Het jongste congres van de S. D. A. P. Sociale en Demo cratische Ingenieurs en Architecten. Een Katholieke Sociale Week in Italië. Katholieke of Christelijke vakvereeniging. Korte Berichten: Ouderdomsverzekering. Een coö peratie kantoor. Geen drink- dwang. Verzekering tegen werk loosheid. Beroeps- en nedrijfstel- iing. Omkoopgeld. Middenstands- crediet. Voor landloopers. Alweer een koopersbond. Snelle ontwikkeling. Vakouderwijs. Voedingsimddelenwet in Amerika. Loodwit oi zinkwit. Ouder domspensioen. Een coöperatief hotel. Rectificatie. Nieuwe Boeken. De werkeloosheid, haar oorzaken en geneesmiddelen. Het uitmuntend Kath. Sociaal Week blad (Mr. Aalberse) bevat in zijn num mer van deze week het vooral voor Haarlem zoo actueele artikelde werkeloosheid. Wij laten het hier volgen Het „Centraal Bureau voor de Sta tistiek" bie It iu de eerste aflevering van den tweeden jaargang van zijn „Maandschrift" dengenen, die zich met de studie der economische en sociale vraagstukken van den dag bozig hou den. voorzeker leerzame lectuur aan. Ook opwekkende lectuur? Deze vraag zal men o. i. wel niet geneigd zijn, bevestigend te beantwoorden, na met de noodige zaken-kennis o-a. zijn aandacht geschonken te hebben aan net overzicht van den stand der ar beidsmarkt ge luren le de maand Dec. van het vorige jaar. Zoo zal reeds dadelijk het tafereel, dat de onderhavige aflevering van den toestand in de bouwvakken ophangt, wel door geen enkel redelijk denkend mensch genoten kunnen worden,zin der met medelijden voor de huisge zinnen der daarin betrokken werklie den vervuld te worden. Was de toestand in de bouwvak ken aldus kan men daarin lezen gedurende den zomer van'06 reeds niet gunstig, tegen het einde des jaars namen, vooral toen de vorst inviel, slapte en werkeloosheid zoodanig toe, dat in meerdere gemeenten dringen der dan in andere jaren de noodzake lijkheid gevoeld werd, maatregelen ter bestrijding van de geldelijke ge volgen der werkeloosheid te nemen. Een dier maatregelen, o. a. te 's Hage toegepast, was een beroep op den milddadigheid-zin der ingezetenen om hen op te wekken, door het schen ken van ruime giften, hetzij in geld, of in natura, cfe buiten hun schuld tot werkloosheid en broodeloosheid vervallen stadgenooten zooveel moge lijk voor ellende en gebrek te vrij waren. Het komt niet in ons op, dergelijke beroepen op de liefdadigheid te ver- oordeelen. En dat nog des te minder, dewijl zij een der schoonste karakter trekken van het Nederlandsche volk voor de zooveelste maal gelegenheid geven zich op daadwerkelijke wijze te openbaren. Doch veel beter zouden wij het vinden, dat er tijdig maatre gelen genomen werden, welke het on noodig maakten, dat Charitas en phi lanthropic zich gedwongen gevpelden, ook olie en wijn in de door de wer keloosheid geslagen wonden te gieten. Immers hoe dikwijls hoort en leert men ook in jaren, waarin de werke loosheid minder dan thans de arbei derswereld doet zuchten en weenen, niet den noodkreet van armbesturen en liefdadigheids-instellingen, dat hun financieele middelen lang niet toerei kend zijn, om in alle werkelijke noo- den en behoeften behoorlijk te voor zien Een probaat middel, niet zoozeer om de werkloosheidplaag zdve, maar om derzelver weeën en naweeën, zooal niet geheel, dan toch gedeeltelijk, te doen verdwijnen, zou zijn een verze kering volgens het welbekende Gent sche stelsel, of, indien dit laatste we gens het ontbreken van invloedrijke vakvereenigingen voorhands niet mo gelijk is, een door de samenwerking van particulier initiatief en gemeente lijke overheid in het leven geroepen werkloozen-verzekering. Amsterdam, Utrecht en Arnhem kun men reeds gelukwenschen, hetzij omdat zij door het bereids nemen van de daarvoor noodige maatregelen weldra op het bezit van die zoo nut tige instelling kunnen bogen oi' daar van reeds in het bezit zijn. Het is o. i. aan geen redelijken twijfel onderhevig, dat, indien men zoowel in deze, als in andere steden van ons vaderland, en met name te 's Hage, er eerder op bedacht geweest was, gehoor (e geven aan de roepstem van mannen als dr. Charles Raaijma kers of m. a. w. den werklieden in de bouw- en andere vakken reeds vóór liet intreden d r slapte of werk- lou lieid den zegen der verzekering tegen de geldelijke gevolgen van werk loosheid te doen gevoelen er dezen winter vrij wat minder armoede en gebrek in de arbeiderswereld zouden geheerscht hebben, dan helaas het ge val geweest is. Wij zeiden zooeven „den werklieden in de bouw- en andere vakken"; en terecht. Immers niet alleen in de bouw vakken heerschte en heerscht de plaag van slapte en werkloosheid. Ook in andere vakken deed of doet zij haar noodlottigen invloed gevoelen. In de ond- rhavige aflevering van het „Maandschrift" vindt men gecon stateerd, dat de toestand der arbeids markt in de jongste December-maand „over het geheel niet gunstig was." Wat betreft de bedrijfstakken der houtbewerking bleef de stand der ar- beius-markt plaatselijk zeer verschil len; vrij algemeen bevredigend was de toestand slechts in de meubelin dustrie. Voor kistenmakers was in sommige plaa'sen veel werk. Deze mededeeling doet ons denken aan de waarheid der letterlijke beteekenis van het spreekwoord: „des eenen dood is dus des anderen brood"; terwijl zij bovendien tusschen de regels door te lezen geeft, dat in die „sommige plaat sen" het sterfte-cijfer gedurende de de maand December alles behalve reden tot blijdschap gaf. Wij hebben het echter niet over sterfte cijfers, maar over verzekering tegen de geldelijke gevolgen van werk loosheid, wat ook voor de in de me taalindustrie betrokken werklieden een goed ding zou zijn. De hier meer genoemde „Maand schrift-aflevering geeft toch verder te lezen, dat de toestand in de metaal bewerking in December niet meer overal zoo gunstig was als in dé vo rige maanden, alsmede dat in enkele gemeenten toen reeds werklieden we gens slapte ontslagen waren. Wie evenwel een radicale verbete ring van de economische toestanden in de arbeidswereld ernstig wil na streven, dient zijn hart op de verwe zenlijking van nog andere idealen dan de onderhavige verzekering te zetten. N. 1. op het werkelijkheid-worden van dezulken, waardoor de oorzaken der werkloosheid in de onderscheidene vakken zooveel mogelijk weggenomen kannen worden. Wat de huidige slapte en werk loosheid in de bouwvakken aangaat, dezen moeten, zoo niet geheel dan toch gedeeltelijk op den kerfstok ge boekt worden van de crises, waardoor de Noord- en Zuid-IIollandsche hy potheekbanken in de laatste jaren be zocht zijn. En wel in die mate, dat haar koersen, in het bijzonder gedu rende hettijdperk AprilNov. '06 aan merkelijk daalden, en haar bedrijf met lamheid geslagen werd. Het ge volg hiervan was, dat het niet al leen voor eigenaars van onroerende goederen, maar ook voor de zoowel soliede bouwondernemers, wier affaire op de voorgeschoten gelden dier ban ken geheel of grootendeels dreef, hoe langer hoe moeilijker werd, de voor de voortzetting hunner zaken noodige gelden op te nemenzelfs als zij be reid waren, daarvoor ietwat hoogere rente te betalen. Zulks was in het bijzonder bet ge val met de er maar op los timme rende bouwondernemers, wier onder nemingsgeest hun financieele krachten ver te boven ging. Toen de maar raak- b ruwende waaghalzen den ruggesteun der door het wanbeheer en de spe culatiewoede barer directeuren insol vent- geworden hypotheekbanken misten, gingen velen van hen, de een na den ander, faillietterwijl degenen die ternauwernood aan den faiilisse- mentsdans ontkwamen, gedreven door de maar al te gegronde vrees, dat zij an der op de flesch zouden gaan, insgelijks zich gedwongen gevoelden, hun bouw plannen te laten. Dit laatste was en is echter niet alleen met de voorioopig aan den ban kroet-dans ontsprongen insolied.*, maar ook met de soliede bouwordernemers het geval. Immers de gespannen toe-- st nd in de geldwereld maakte het ook deze laats e soort huizenbouwers steeds moeilijker, zoo niet vrijwel on mogelijk, geld te krijgen tégen een rente, welke hen in staat stelde, hun affaire zonder verlies voort te zetten. Door deze geheel of gedeeltelijke staking der bouwplannen geraakten degenen, Wier vak het is, ze tot wer kelijkheid te brengen n.l. aanne mers, metselaars, timmer- en opp r- lut buiten werk; hetgeen voor de laatste drie' categorieën alsme le ver versknechten natuurlijk meteen zeg gen wilde: derving van de voor een menschwaardig bestaan noodzakelijke levensbehoeften. Is nu een werkloosheid gelijk dezen winter met de bouwvakken te 's Hage, Hilversum en elders liet ge val geweest is, of Ihans nog is van langen duur. d n zal meu o. i. moei lijk kunnen beweren, dat de daaruit voortespruiten armoede en ellende door de bovenvermelde verzekering op den duur in voldoende mate afgewend, of tegengeh >u le.i kunnen worden. Dit laatste vermogen alleen middelen, wel- ke in staat zijn, de oorzaken der werk- loosheidzooveel mogelijk wogte nemen. Uit hetgeen wij boven omtrent het ontstaan der werkloosheid in de bouw vakken geschreven hebben, valt vol gens ons bescheiden oordeel de ge volgtrekking te maken, dat een ver- .botering van het crediet wezen, in het bijzonder door ecu herziening der wet op de naamlooze vennootschappen en wettelijke regeling* van het accoun tantswezen, zeer veel bijdragen kunnen om in de toekomst de bouwvakken voor em herhaling van den huidigen te vrij varen. Daardoor kan toch cener- zijds de bouwuianie van menschen, die over veel meer courage dan geld beschikken, aan banden gelegd en anderzijds een solied bouwondernemer in staat gesteld worden, tegei een redelijke rente het voor zijn bedrijf noodige geld te bekomen. Bovendien bleven daardoor de bouwvakken voor de beide uitersten in de werkzaamhe den bewaard. D. w. z. bewaard voor den last, dat zij het eene jaar tegen een vliegende drukte en het andere jaar tegen vreeswekkende slapte te kampen hebben. Wat de bestrijding van deze twee uitersten in de timmer-, verver- en andere vakken verder be treft, indien men van particuliere zijde zich vinden liet in de drukke periodes van het jaar niet gezamelijk op de bazen storm te loopen, en dezen, als ware 't orrder „spoed-werk'' te hegra ven, maar werkelijk minder spoed- eisehende karweien in de slappe tijden te laten verrichten, kon men terecht aanspraak maken op de eer, dat men op daadwerkelijke wijze meehielp, om een gezonde oplossing van het arbeidsvraagstuk inliet levente roepen. In het bijzonder geldt zulks in be trekking tot de bouw-, timmer- eu ver vers vakken voor de particuliere fauisenbouwers en huiseig' naars. Want wat is meest met deze beide catego rieën klanten bet geval? In plaats van hun aantebesteden werk of kar weien in zoover er geen haast bij is, op den vooravond van, of gedurende den slappen tijd aan Hen winkel te brengen, wacht een groot, zoo niet het grootste deel van hen men zou bij na geneigd zijn te zeggen „bij onder linge afspraak", want daar lijkt het zeer veel op daarmee, tot het lieve voorjaar met zijn drukken schoonmaak tijd in het land verschenen is. Met het gevolg, dat dan de bazen tai van handen, of juister knechten, tc kort komen, om aan alle, zoowel in de huizen der klanten zeiven, als inden winkel uittevoer n bestellingen, te kunnen voldoen. Zoodag wanneer zij al hun klanten tot vriend willen hou den, zij gei o idzaakt zijn, tegen dan drukken tijd een heel leger werkvolk in diehst te nemen, trots de weten schap, dat zij dit vo >r het grootste deel bij de intrede der slappe periode we r ..gedaan werk" moeten geven. 1 Vordt verroli/d). I laanisehe Humor. Gebuur. Vriend Rikus, gij hei t veel legensp ed. Op denzelfden i dag ve ie t gij uwe koe en uwe i vrouw, die al uwe li fóe verdiende; maar gij zijt nog jong, gij zult weldr een andere vrouw hebben! lik heb drie dochters en laat er u 1 eene van kiezen. HEND^ITI r ■k ïfc "Ji

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1907 | | pagina 1