Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
Zaterdag 13 April 1907.
No. 6560 32s,e jaargang.
Haarlemsche Krabbeltjes,
Baomen, Bouwgrond en nog iets.
Uit de Pers.
BINNENLAND.
Sr.dit.ie 4 uur.
ABONNEMENTSPRIJS
■Per 3 maanden voor Haarlem1.20
voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1.65
■Afzonderlijke nummers0.05
DIT BLAD .VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
BUREAUX: St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426. HAARLEM.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar p aatsrmmte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 GENT PER ADVERTENTIE a CONTANT!
Hoofdagenten voor bet Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère:-
G. L. DAUBE <fc Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
XX.
Behalve zijne heerlijke omstreken,
één en al bloem, zijn rijk na-
'^Urschoon, zal Haarlem weldra
'Heuwe rijen jonge boomen bezitten
een verkeerswegals de be
ende Sarphatistraat te Amsterdam,
^°rdt verzekerd.
Een beetje smaller dan haar
A damsche zussie, maar toch in de
v®rste verte geen Sarphatisstraat
°P zijn smalst.
Ee lezers weten liet reeds uit het
Jongste raadsverslagGedempte
Ei de Gracht en Nassaulaan zullen
ee'ie keurige gedaante-verwisseling
ondergaan, die menige groote stad
Baarlem Benijden mag.
Aan weerszijden trottoirs van
|^ee en een kalven meter; daar
jbsschen rijwegen van drie en een
halven meter en tusschen een dub-
Me boomenrij nog bovendien een
jotwat smallere rijweg. i aar op
komt het in hoofdzaak neer.
.En, mag ik er bijvoegen, als een
bieuwe triomf voor de schoonheid,
bet tuintje op de Nassaulaau, het
Plansoentje,dat de vreemde bezoekers
baf doet staan en dat niet uit
baloorigheid van een besjes-hofje
^eggeloopen schijnt, ja, het plan
soentje der Nassaulaan blijft be
staan.
Daardoor mist de Nassaulaan wel
gedeeltelijk, wat de Gedempte Oude
Gracht geschonken wordt, doch tot
4ien prijs acht men het dierbare
plansoentje niet te duur gekocht,
dien lust der oogen voor Nassau-
taners en allen, die er ooit langs
kwamen of nog zullen voorbijko
men.
De heer Spoor scheen minder
Voor dat bekoorlijk plekje te voelen
eU wilde het onbarmhartig opruimen.
Afgeweerd is dat onheil, bezwo
ren dat gevaarDank zij de goede
zorg onzer vroedschap krijgen we
bu eene verfraaide Nassaulaan, die
zich waardig aansluit bij het be
luste plansoentje. Leefde oudel
Uog en woonde bij te Haarlem, de
heeren van den Stadhuize zouden
een welverdienden „Kiinkert" niet
ontberen.
Sarphatistraat èn plansoen
Amsterdam mag toezien
Krijgt dat gedeelte der Ged.
Oude Gracht, 't welk tusschen
Groote en Kleine Houtstraat ligt,
spoedig weer nieuwe boomenrijen,
die langs den Schotersingel, tus
schen Van Ostadestraat en de Scho-
terbrug, zijn ten doode opgeschre
ven en zullen geveld worden.
Hoe 't gaat op dit ondermaansche,
bewees ook deze zitting. Waar B.
en W. den heer V. d. Kamp vol
doening gaven door spoed achter
de zaak te zetten, vond de heer
Miedema dien spoed wat al te
haastig. Hij beklaagde zich in eene
vrij scherpe uitlating, die de voor
zitter even scherp, zoo niet scherper
beantwoordde.
Zoo er bier van haastigen spoed
gesproken worden mag, was die
naar mijne bescheiden meening,
spijt alle spreekwoordelijke wijs
heid, bij uitzondering wèl goed.
Sinds Woensdag is de stad een
flink stuk bouwgrond rijker ge
worden, dat zij weder verkoopen
zal zo3tjes aan, daarbij, zooals B.
en W, duidelijk te verstaan gaven,
niet onaardig zaakjes doende.
Volgens eene halve uitlating des
heeren v, d. Kamp zou men kun
nen denken, dat er nog betere zaakjes
gedaan hadden kunnen worden, in
dien
Doch spreker heeft zich in be
dekte termen geuit, zijne tweede
vraag, die de eerste verbeteren
moest blijkbaar tot opluchting
van den voorzitter, die scheen te
Vreezen met groote vreeze voor
eene minder voorzichtige uitlating
bleef onbeantwoord en wij kun
nen dus enkel gissen naar de ware
toedracht.
V.erkeert men daaromtrent in bet
onzekere, verwacht mag worden
met groote zekerheid, dat nu de
toestand aan het Wijde Gelde-
looze Pad weldra een andere zal
wezen
De fraaie huizen en villa's in dat
stadsgedeelte zijn ternauwernood of
nog niet geheel af, en ze zijn reeds
verhuurd, verkocht, bewoond.
Laten we hopen, dat het terrein
tusschen Jordensstraat en Tempe
liersstraat, dat nu eens zandwoestijn,
dan modderbed soms het gebied
der kleine meren is, en altoos de
vuilnisbelt of erger van sommige
lieden, thans spoedig geheel van
aanzien veranderen zal. De bewoners
der Jordensstraat benijden den Nas-
saulaners bun plansoentje nietdoch
beminnenden en beminden dienst
boden moge de huidige toestand
op dit „Spoitterrein en nog iets"
wenschelijk en aangenaam voor
komen, de 'ordensstraters haken
terecht naar een beteren verbindings
weg, naar een toestand daar, het
overige Haarlem waardig. Allicht
staan de uitzichten daarop nu veel
gunstiger.
De terugkomst van mr. Bijvoet
in den Raad werd door allen har
telijk begroet. Dat de warme woor
den van den Voorzitter aan het
adres van dit zwaarbeproefde raads
lid zijnen medeleden uit het hart
gesproken waren, bewees aller ap
plaus; dat bij die waardeerirjg
verdient, bewees duidelijk zijn han
dig practisch optreden enkele malen
ook ia deze zitting.
Alles te zamen is de jongste Ge
meenteraadszitting eene- zoodanige
geweest, waarmee B. en W., waarmee
de leden over het algemeen en heel
Haarlem zich gelukwenschen mogen.
Daarom aan allen „respectvol" een
kaartje met p. f.
Lodewijk Sr.
ITALIË.
De eenige Jesuiet, die in het II.
College zitting heeft, ZEm. Kard.
Steinluiber, is den ebden dezer door
Zijne Heiligheid in audiëntie ont
vangen. Het onderhoud duurde
een uur en lieeft daarom vooral
de aandacht getrokken, wijl Kard.
Steinhüber hoogst zelden op hei
Vaticaan verschijnt.
De komende week zal ouder lei
ding van den Bisschop van Namen
eene Belgische pelgrimschaar te
Rome aankomen.
Als een gevolg van de rampza
lige Fransctie politiek zijn de gods
dienstige inrichtingen van Tripoli
(Afrika) thans oflicieel onder Ita-
liaansch protectoraat gekomen.
De missionarissen aldaar, zonen
van Sint Franciscus, hebben hunne
tevredenheid betuigd, dat thans de
Italiaansche vlag op hunne gebou
wen waait. Italië zal nu wei verder
komen. De „Banca di Roma", die
met het Vaticaan in relatie staat
en den broeder van minister Tittoni
tot directeur heeft, heeft in Tripoli
groote terreinen aangekocht en sinds
een maand een bijkantoor te Tri
poli geopend.
BELGIË.
Wat te voorzien was, is thans
gebeurd: het ministerie heeft zijn
ontslag genomen. Aldus was bet
vei loop der geschiedenis: In haar
geheel werd de mijnwet aangeno
men met 94 tegen 32 stemmen en
24 blanco stemmen.
Tegenstemmers waren natuurlijk
alle ministers.
Daarop nam de minister-president
het woord en legde de volgende
verklaring af:
„De stemming van gisteren beeft
aangetoond, dat de regeering niet
meer op de geheele meerderheid
rekenen mag en ze kan de verant-
woordelijkheid niet aanvaarden voor
1 de opneming in het wetsontwerp
van een bepaling, wier doel en ka
rakter in bet licht gesteld zijn door
de verklaringen, die er hij werden
gegeven. Derhalve hebben alle le
den van bet kabinet besloten den
Koning hun ontslag aan te bieden".
Daarna besloot de Kamer, waar
de grootste opgewondenheid heèrsch-
te onder alle partijen, hare werk
zaamheden te verdagen. Wat bet
eind der geschiedenis zal wezen,
moeten we afwachten.
RUSLAND,
In de Doema nog altoos de ge
wone heftige tooneelen. Om aan de
commissie den behoorlijken tijd tot
beraadslagen te geven, besloot de
Doema eerst om 2 uur hare zitting
te hervatten.
De minister van justitie stelde
toen voor, om cenige leden buiten
de Doema te sluiten, omdat tegen
hen een aanklacht is ingediend,
dat ze tot vereenigingen behooren,
ten doel hebbende de omverwerping
van den bestaanden toestand. De
heer Hessen achtte bet gewenscht,
dit voorstel in een commissie te
doen behandelen, waartegen de
minister van Justitie zich verzette.
Als gewoonlijk volgden nu onder
groote opschudding een zeer heftig
debat, dat Adjemo'f van de Kadet-
tenpartij nog heftiger maakte door
zijne vraag, of men bier met dc
grondwet of met de autocratie re
kende, en of men in Rusland wel
spreken kon van Justitie.
Hessen kreeg ten slotte zijn zin
met 197 tegen 175 stemmen werd
's ministers voorstel naar eene com
missie verwezen
FRANKRIJK.
Of Clemenceau voldoening heef1
van het proces-Jouin, dat eigenlijk
door hem als het proces-Moutag-
niiri was gedacht, maar dat bet
proces-Clemenceau is geworden
Pastoor Jouiu heeft geantwoord,
gelijk van hem te verwachten viel:
kiacbtig, flink, zijn goed recht hand
havend en laffe beschuldigingen in
het gezicht zijner aanklagers terug
werpend. Het ging bier vooral om
de uitdrukking „gewapende rouw"
en „de worsteling is begonnen."
Met andere woorden de feiten
spraken te luide vóór den Z. E
Heer Jouin, thans wilde men met
belachelijke advocaterijën, zooge
naamde sluwhe kn komen. Pastoor
Jouin kon iets anders bedoeld heb
ben met „gewapende rouw" en zijne
overige beeldspraak. Kort en goed
antwoordde de beschuldigde, hoe
bij 't bedoeld had. Nu de strijd
tegen het Katholieke geloof be
gonnen was, moesten degeloovigen
niet meer aan feesten en vermake
lijkheden denken, in plaats van hun
geloof te verdedigen. Evenmin
moesten zij klagend uitroepen met
de handen in den schoot: „Alles
is verloren."
En waarom betrekt men mij in
de Montagnini-gesebiedenis Ik heb
Mgr. Montagnini nooit gezien of
gesproken.Mijn hoofd is de bisschop,
de Paus. Mgr. Montagnini ken ik
niet, en zoo hij me orders gegeven
had, zou ik hem in dien geest een
antwoord gegeven hebben. Doch
men wil mij naar voren schuiven,
om de inbraak ter nuntiatuur te
vergoelijken. Ik wenseb niet de rol
te spelen van helper van een Cle
menceau, die hier achter mij zoekt
weg te schuilen.
Het openbaar ministerie gaf toe
dat er in de 15 a 1600 stukken uit
den boedel-Montagnini geen enkele
maal gesproken werd van den Z. E.
beer -Jouin, en, om de logica op haar
kop en het gezond verstand met
de been en in de lucht te zetten,
begon fle substituut Mornet
gedurende twee lange uren Mon-
tagnini-papieren voor te lezen. Ook
de Wet en het recht zijn mooie din
gen, niet wear?
In zijn antwoord was de Z. E.
heer Jouin nog wat krachtiger en
besloot met te zeggen, dat niet zijn
naam, maar dien van Montagnini
of Clemenceau aan dit proces moest
gegeven worden.
De heer Danet, advocaat van
naam en groot talent, was pastoor
Jouin's verdediger. In tegenstelling
met Mornet, een jong rossig punt
baardje, is hij grijs van hoofd en
knevel. In zijn antwoord maande
hij de regeering tot voorzichtig
heid, want wat de vertalers der
regeering, een 9 tal Italianen, ge-
ge-ven hadden uit de brieven van
Montagnini, was zeer onvolledig.
Waar het een of ander minder
aangenaam klonk voor Clemenceau
of Fallières lieten zij het als „on
leesbaar" onvertaald. Zoo noodig
zullen wij die leemten aanvullen,
dreigde Mr. Danet.
Het openbaar ministerie voegde
hij toe: Drie uren heeft uw requi
sitoir gevorderd en nauwelijks vijf
minuien spraakt gij over pestoor
Jouin. Vroeger waren enkele regels
schrils van iemand voldoende om
hem aan de galg te helpen. Nu
volstaat 'iet figuurtje: „Gewapende
rouw." En heeft Ciemenceau
zeil' niet moeten erkennen, dat al
de stukken-Montagnini stukken a
décharge kunnen genoemd voor
pastoor Jouin?
Maar den Paus zoekt gij te treffen.
Hem noemt gij vreemdeling. En
dat terwijl „l'Humanité (dagblad
van den socialist Jaurès) door vreemd
geld (Duitscb) op de been gehou
den wordt; terwijl de „.Justice"
(vroeger dagblad van Clemenceau)
gestopt weid door Cornelius Herz
(den omkooper bij de Panama-ge
schiedenis). Frankrijk wilt gij ont
kerstenen, vervolgde spreker; dat
doel streeft gij sinds 25 jaar na.
Uit school en rechtzaal hebt gij
het kiuisbeeld verwijderd.
Onder een lang aangehouden
applaus, dat de voorzitter vergeefs
trachtte te beletten, eindigde Meester
Danet met een oproep tot de rechters,
hen aansporend óm enkel te luisteren
naar de stem van hun geweten en
dus pastoor Jouin vrij te spreken
Substituut Mornet oordeelde het
veiliger maar niet te antwoorden.
Hoe vandaag de uitspraak wezen
zal, moeten wij afwachten Doch
het vonnis is gisteren al geveld en
de panamist Clemenceau is de ver
oordeelde.
In de „N. R. Cl." heet advocaat
Danet anders, namelijk Manet. Wij
zullen niet den schoolmeester spelen
over dat foutje. Doch eenigszins
zonderling mag het heeten, dat in
het vrij uitvoerig verslag van ge
noemd blad Mr. Danet nagenoeg
den stomme speelt, terwijl Mornet
meer dan een halve kolom volpraat
Toch niet, omdat Mornet meer sprak
naar 't hart der „N. R. Ct."?
Korte Berichten.
Door het bezoek van Koning Victor
Emmanuel aan Griekenland is er daar
veel meer toenadering tot Italië ge
komen. De betrekkingen met Oostenrijk
zullen daardoor niet verbeteren.
Generaal Botha zal namens zijne
partij een huldeblijk aangeboden wor
den, herinnering aan al hetgeen hij
gedaan heeft voor zijn land, na het
sluiten van den vrede.
Lord Kitchener zal ook na Novem
ber, als zijn diensttijd in Indië om
is, opperbevelhebber der troepen blij
ven aldaar.
De Keizer van Oostenrijk heeft met
den koning van Roemenië zeer har
telijke brieven gewisseld.
dient, vernemen we tevens, waarom
die intrekking plaats had.
Voorgesteld was, de gemeenten
niet toe te staan, zeiven bedrijven
uit te oefenen, die buiten haar be
stuurssfeer lagen. Dit nu vindt Mr.
Rink verkeerd. Hij wil dat de ge
meenten geheel vrij zullen zijn, om
elk bedrijf uit te oefenen, dat haar
goeddunkt,
Deze houding is uiterst beden
kelijk.
Met name in Engeland is men
i enkele gemeenten dien weg uit
gegaan, en bet is alles misgeloopen.
De zaak ligt zoo, dat een ge
meentebestuur o. i. alleen zoodanige
bedrijven moet uitoefenen, die door
particulieren óf niet, óf minder
goe i kunnen worden uitgeoefend
bedrijven die betrekking hebben op
het algemeen verkeer of de alge-
rneene voorziening van water, gas,
electriciteit enz.
Daarentegen moet de gemeente
geen bedrijf gaan uitoefenen, waarin
evengoed door de particuliere nij
verheid kan worden voorzien.
Ze mag wel geld uit een bedrijf
trekken, maar ze moet geen bedrijf
inrichten, uitsluitend met het doel
om geld te maken.
En evenzoo moet weerstand ge
boden aan de poging, om door
middel van het gemeentebedrijf ons
de socialistische haven te doen bin
nenvaren.
Volgens Mr. Rink daarentegen
komen zulke bedenkingen niet te
pas.
De gemeente moet doen kunnen
wat ze wil.
Gelukkig dat de Gedeputeerde
Staten er dan ook nog zijn zullen.
Want als ook de Provinciale Sta
ten het met Mr. Rink eens werden,
zou het misloopen.
Redeu te meer, om de Staten
die Rechts zijn, Rechts te houden.
(Standaard).
Hoog bezoek aan de Hoofdstad.
Naar wij vernemen, moet bij H.
M. de Koningin het voornemen
bestaan, tijdens haar verblijf te
Amsterdam, den 26en dezer, een
matinee in het Concertgebouw bij
te wonen, te geven door de Am-
sterdarasche afdeeling van „Toon
kunst," met medewerking van het
Concertgebouworkest onder leiding
van den heer W. Mengelberg.
Gemeentebedrijven.
Mr. Rink beeft, toen hij optrad,
het' wetsoutwerp van het vorig
Kabinet inzake de gemeentebedrij
ven doen intrekken.
Thans, nu hij een ander deel
van ditzelfde ontwerp opnieuw in-
Zïjt gij op de kiezerslijsten
ingeschreven?
Tot en met 21 April a.s. liggen
op de secretarie van iedere gemeente
voor een ieder kosteloos ter inzage
De lijst van de kiezers voor leden
van de Tweede Kamer, de Provin
ciale Staten en den Gemeenteraad
De lijst van hen, die van de
kiezerslijst zijn afgevoerd:
En de lijst van ben, die daarop
voor de eerste maal zijn gebracht.
Tot 15 April is een ieder be
voegd, bij bet gemeentebestuur ver
betering van de door dat bestuur
vastgestelde kiezerslijst te vragen,
op grond, dat hijzelf of een ander,
in strijd met de wet, daarop voor
komt, of niet behoorlijk voorkomt.
Ieder lcenne en doe zijn kiezers
plicht.
Onderofficieren in Rijksbetrekking.
De minister van Oorlog heefi
aan de korpsen bekend gemaakt,
dat, indien men bij aanvraag om
pensioen door een onderofficier noo
dig acht te weten, of deze overgaat
in eene Rijksbetrekking, men van
dezen onderofficier een schriftelijke
mededeeling kan vragen of hij in
eene Rijksbetrekking overgaat en
zoo ja in welke.
Eene verklaring of men al of
niet het voornemen heeft om dit
te doen, mag dus niet worden ge
vraagd.
Dit houdt verband met een artikel
uit de pensioenwet, hetwelk bepaalt,
dat geen pensioen mag worden
toegekend aan een militair, die in
eene Rijksbetrekking overgaat.
Schoolartsen.
In zake de aangevraagde school
artsen stellen B. en W. der gemeen
te Zutphen den Raad voor, het
voorstel van de schoolcommissie,
wier medische leden bereid zijn op
verlangen schoolhoofden te advi-
seeren omtrent schoolkinderen, aan
te nemen en voorschriften vast te
stellen waardoor kinderen tijdig van
school gezonden kunnen worden.
Verder wenschen zij een nader
voorstel in te dienen omtrent een
cursus voor school hygiëne voor on-
dirwijzend personeel en voor de
keuring van sollicitanten naar de
o n der w ij ze rsb e trek k i u g
Tweede Internationaal Congres voor
Schoolhygiëne.
Hoewel het congres te Londen
nog ongeveer vier maanden in het
verschiet is, heeft de belangstelling
zich reeds geuit, vooral bij de ge
meentelijke autoriteiten. Amster
dam, Delft, Zaandam en Dordrecht
zijn reeds als lid toegetreden. Even
als in 1904 zal Amsterdam twee
afgevaardigden zenden. Vöor dit
congres zijn daartoe aangewezen
de gemeentelijke inspecteur Dr. J.
Bergmans en de gemeentelijke in-
spectrice Mevr.F. Kruseman-Beuker.
Men hoopt dat vele gemeenten
zullen volgen, daarmee toonende
het groot actueel belang van het
congres te begrijpen, vooral in ver
band met het medisch-hygiënisch
schooltoezicht.
Minimum-lijders?
Wij lezen in „De Katholieke Onder
wijzer1'
Aan „eenige" Rotterdammers zij
meegedeeld, dat hun meening, omtrent
punt a. n.L het maximum een verkeer
de is. Heusch het was geen vergissing,
maar tieurig genoeg de waarheid. Dan
wordt ook die regeling in geen ongun
stig licht geplaatst, immers de licht
punten werden opgesomd, maar zij is
voor een stad als Rotterdam beslist
ongunstig.
1. Met ingang van 1 Juni 1907
dus anderhalfjaarlater dan elders
is het aanvang- salaris bepaald op f 550,
en dat zonder terugwerkende kracht.
Is dat niet zeer ongunstig vergeleken
bij andere plaatsen, waar men reeds
achttien maanden profiteert van be
ginsalarissen a f 600, f 625 en f 650
2. Volgen nu 2 tweej. verhoogingen
elk van f 50. Ook al ongunstig! Vele
Besturen geven 3 tweej. verh., som
mige wel negen of tien. Dat geregeld
verhoogen om de 2 jaar is voor den
onderwijzer veel beter -3. Nu komen
5 driej. verh. ook van f 50... En dan
is het gedaan. We tellen dus 7 verh.
van f 50 en dat in negentien jaren.
Tellen we nog eens over Aanvang
f 5507 verh. (f 50 geeft samen
f 900. Is 't zoo goed of nog niet Het
Bestuur betaalt bovendien de stor
tingen voor de pensioenfondsen, zoo
dat een onderwijzer zonder H. A. op
veertigjarigen leeftijd f900 salaris als
maximum ontvangt. Hier staat dus
Rotterdam, de Koningin der Maas,
ongeveer gelijK met Berk el en Spier
dijk, Langeraar, 't Zand en Maasland,
Loosduinen, Wormerveer, Nieuwveen,
Loenersloot, Ouderkerk enz., altemaal
plaatsjes met f 900 als uiterste grens.
Monseigneur, de Bisschop van Haar
lem, noemde f 900 de laatste grens,
het minimumwaaronder geen Bestuur
zou gaan, óok niet in de allerkleinste
plaatsjes van ons dircees. Rotterdam
staat dus met zijn maximum voorde
onderwijzers zonder H. A. in de negende
klasse der steden en komt dus ach
teraan
Wij strijden voor verbetering van
positie en wijzen dan op plaatsen,
waar de Besturen het minimum ver
hoogden. We noemen dan Lisse f 950,
Zaandam f 950. Leiden f 950, Wissin
gen f 1000, Weesp f 1000, Den Haag
f 1000 op dertigjarigen leeftij Haar
lem f 1050, Beverwijk f 1050, Hilver
sum f 1000, Amsterd m, St. Vine,
scholen f 1000 en daar adresseert men
nu reeds om verbetering. Amsterdam,
St. Aloys school f 1100. Deze getallen
zijn alle gegeven zonder berekening
van pensioen en huishuur.
Vergelijk nu eens even Een gehuwd
ftGITE Mfl NON AÜITfiTfc.
