'msdag 16 April 1907,
No. 6562 32ste Jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
Een Vonnis,
Nf
sch
CK
N.
m
BUITENLAND.
BINNENLAND.
j^AUX;
Editie 4 uur,
ABONNEMENTSPRIJS
et 3
maanden voor Haarlem1.20
1.65
0.05
<i°r de overige plaatsen in Nederland franco per post.
Aderlijke nummers
&LAD .VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar p aatsruiinte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT.
St. JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426, - HAARLEM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère:-
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
Ij
str<
j'gen zijn niet als ze schij-
ffiigt Vondel in een zijner
*C\die waarheid, welke zoo
pal in het leven zich beves-
j^jkt thans ook weer uit liet
h °ver den pastoor der Sint-
'bus-kerk te Parijs, den Z.E.
'e ?uin.
:(,|'eb francs boete!" lachen
'dnnigeu, „een bagatel, eene
,riüg om opnieuw te begin-
^dien pastoor zestienmaal
''duizend francs had moeten
evenmin als nu hadde hij
p zak te tasten".
een beetje verder doordenkt,
)e zwaarte der geldboete van
'Uten beschouwing en let op
°rnaamste: op de veroordee-
H'aar vrijspraak niet uit had
1 blijven.
j* deze veroordeeling heeft
gerecht in Frankrijk op
geheel nieuwe baan begeven:
zal ieder priester, die als
j.der burger vrij zijne meening
anders belieft te denken
A.
fc|benceau en consorten, even
'frafbaar zijn als pastoor
ijj.» de rechtbank heeft de
Ij/Qgswet tegelijk in een aller-
ijlSt licht geplaatst. Al vinden
zeer billijk en juist, Jouin's
F deeling blijft er niet minder
'eroordeeling om, en wie mee?
een onrechtvaardig vonnis,
°ok tegen wil en dank, draagt
de volle verantwoordelijk-
^Tengoed als zij, die er toe
^ker opzicht is hij nog schul-
dan laatstgenoemden. Mr.
pastoor Jouin's verdediger,
vrijspraak, omdat er hier
ten daadwerkelij ie aansporing
rZet sprake kon zijn.
het „schuldig" over zich te
uitspreken zal in Frankrijk
e priesters volstaan, dat zij
''ciep zich verzetten tegen de
iriften der wet, ook zonder
:t drijven tot verzet duidelijk
wijzen valt in hunne réde-
en of geschriften.
Iers de rechtbank heeft in
d,® Chure van pastoor Jouinden
'zien, om zich tegen de wet
ietten enz.
disten en anarchisten kunnen
>t allerlei schanddaden aan-
de jonge recruten tot ver
tegen de tucht en desertie
'(,011 2j ten. De priester echter, door
leidingswet tot gewoon burger
kt, zal een gewoon burger
bider de rechten, van dezen
vrijheden.
iscli laat men er wel op vol
de priesters hebben zich zoo
'oven de wet verheven ge-
dat zij er nu wel eenigen
liten kunnen", doch die be-
al was ze waar, zou geen
ichuldiging mogen heeten.
lar de vrijheid, de godsdien-
tijheid, welke de scheidings-
le ver aarborgt. En men heeft er
Uius X verwijt van dur-
hken, dat hij zulk eene wet
de te erkennen
den Hen December 1906
de Minister-president Cle
in de Kamer aan, dat hij
'arijsche pastoors zou laten
en wegens schennis van art.
wet van 1905, waarin het
én tot verzet tegen de wet
en wordt.
reeds liad Clemenceau een
ien doel, dat hij nastreefde,
n tijd heeft hij 't schijnbaar
Usten. Hij acht nu blijkbaar
tenblik gekomen, om weder
irede verder te gaan. De
eeling van pastoor Jouin is
fste van eene reeks feiten,
r alle waarschijnlijkheid vol-
len.
Gaulois" noemt als logisch
Van het uitgesproken vonnis,
■t niet minder, ja veel meer
een vonnis is over de scheidingswet
zelve.
Wie zal dat loochenen Maar wat
bekommert zich een Clemenceau
om zulk een wissewasje?
Pastoor Jouin's veroordeeling wil
de hij uitlokken, niet om de ver
oordeeling zelf, want de persoon
des veroordeelden heeft de recht
bank op allerlei wijze ontzien.
Alleen om een voorproefje te
hebben; de eerste schrede is nu
gezet, het overige volgt later van
zelf, als 't noodig blijkt, dat de
Kamermeerderheid en hare bulle
bijters zoet gehouden worden. Dan
gooit Clemenceau hun het heen
voor der processen tegen „oproerige"
priesters, gehoorzamend aan eene
buitenlandsche macht.
Misschien zelfs gaat hij nog een
weinig verder en krijgen we bin
nenkort de ontdekking van een
nieuw komplot, door Rome gesmeed
tegen de veiligheid der Republiek.
Dan zullen we Montagnini en
Jouin, Piou, Grousseau enz. zien
aanduiden als de hoofdaanleggers.
Zoo noodig zal zelfs het Hooge
Hof bijeengeroepen worden.
De lieer Bourély, rapporteur in
de enquête-commissie over de Mon-
tagnini-papieren, heeft het dezer
dagen schier schaamteloos duidelijk
gezegd
„Er zal uitgemaakt moeten wor
den, af Rome ongestraft Fransche
burgers tot verzet tegen Fransche
wetten kan aansporen." Daar moet
het heen.
Het vonnis over pastoor Jouin
zij een geeselen met den vossestaart,
dit vonnis is eene vingerwijzing
vooral en spelt weinig goeds. „De
dingen zijn niet als ze schijnen."
L.
kt.
Uté's.
tegel1
tohei'
teeg C
Mark
50.
n.
ITALIË.
's Pausen Allocutie.
Gelijk we reeds schreven, heeft de
H. Vader op het Consistorie van gis
teren eene rede uitgesproken, waarin
hij bij de herinneringen aan de cere
moniën der lijdensweek, die als het
symbool zijn van den strijd der Kerk,
vooral den toestand der Kerk in Frank
rijk ter sprake bracht, tegelijk zijne
groote liefde voor dit land betuigend.
De mannen, die daarregeeren, doen
alle moeite om uit den geest hunner
medeburgers uit te roeien alles wat
er nog aan godsdienstige gevoelens is
overgebleven, waarbij ze op de meest
beleedigende wijze alle particuliereen
openbare rechten schenden, het epis
copaat en de geestelijkheid belasteren
en trachten hen te scheiden van den
pauselijken Stoel en door drogredenen
de instellingen van een land trachten
te mengen in hun strijd tegen den
godsdienst, teneinde den Paus te kun
nen beschuldigen den regeeringsvorm,
dien het Pausdom steeds heeft aan
vaard, te willen bestrijden.
De Paus verklaarde zich te verheu
gen over de heerlijke eenstemmigheid
tusschen de Fransche bisschoppen, de
geestelijkheid en degeloovigen met den
Heiligen Stoel. „Laat ons," zoo eindig
de hij, „tegenover den haat de waar
heid stellen en vergeving schenken
aan hen, die ons vervloeken. Allen,
die de beschaving liefhebben, zullen
met ons samenwerken voor het welzijn
van het algemeen en den voorspoed
van hun vaderland."
Na verschillende malen tegenge
sproken te zijn wordt nu officieel be
vestigd, dat koning Eduard van En
geland en koning Victor Emmanuel
elkaar ontmoeten zullen. De Engelsche
vorstelijke personen worden den 18en
te Gaëta verwacht. Het koninklijke
jacht „Victoria en Albert" zal verge
zeld worden door de kruisers „Suf
folk" en „Lancaster".
Op het koninklijke jacht-„Trinacria"
zullen de vorstelijke personen samen
ontbijten.
FRANKRIJK.
Den geheelen dag Zondag 1.1.
heeft het bij pastoor Jouin niet stil
gestaan van bezoekers; schier al
zijne parochianen wilden hem ge
luk wenschen met zijne kloeke hou
ding. Dat de pastoor in hooger be
roep gaat, is zeker.
Vier ambtenaren van het minis
terie van buitenl. zaken zullen re
kenschap moeten afleggen van hun
ne betrekkingen tot Mgr. Montag
nini. In de Parijsche politieke wereld
ziet men in dien maatregel enkel
en alleen eenejhatelijklieid van Cle
menceau tegen den oud-minister
Delcassé. Dit vooral, omdat een dei-
vier ambtenaren vertrouweling en
raadsman van Delcassé is geweest
jarenlang.
BELGIE.
De Brusselsche correspondent van
het Handelsblad van Antwerpen
meldt
Om den bodem in te slaan aan
eene meening, die vooruitgezet werd
in verschillende morgenbladen van
vandaag, houd ik er aan u mede
te deelen:
Dat de intrekking der mijnwet
op geen manier hoegenaamd de
intrekking van het ontslag van 't
ministerie en den terugkeer aan
het bewind van graaf de Smet de
Naeyer, zal' of kan hebben.
De koning wordt niet vóór Don
derdag te Brussel terugverwacht.
Beweerd wordt dat, indien Schol-
laert aanvaardt het Kabinet te vor
men, Cooremans, oud-minister van
arbeid, voorzitter der Kamer zal
worden.
ENGELAND.
Gisteren is de Koloniale bijeenkomst
te Londen begonnen. Voorzitter is de
minister van Koloniën, Elgin. De
pers is niet toegelaten Door het de
partement van Koloniën zal van iedere
zitting een kort verslag openbaar ge
maakt worden. Of dit zeer vertrouw
baar wezen zal?
Gelijk men weet neemt generaal
Botha voor Transvaal deel aan deze
conferentie. Iemand, die met Botha
gereisd heeft, geeft in de „Tribune"
enkele gesprekken weer, die hij met
den beroemdenBoeren-generaal gevoerd
heeft.
In zake de goudmijnen zeide gene
raal Botha o.a., dat de Transvaalsche
regeering niet alleen alles zou doen
om de productieve mijnen te helpen,
maar ook om de onproductieve bij te
staan, evenwel door middel van den
arbeid van Kaffers, die er in over
vloed te krijgen zijn.
Wat de taalkwestie betreft, zeide
Botlia, dat hij in Engeland steeds,
waar hij in 't openbaar spreekt, dat
in het Hollandsch zou doen. Dat had
Selborne, de gouverneur van Trans
vaal, hem sterk aangeraden. Selborne
zeide: Openbare redevoeringen zijn
heel iets anders dan particuliere ge
sprekken. In openbare redevoeringen
moet de eigen taal geëerbiedigd wor
den. Neen, spreek in het openbaar
in het Hollandsch, maar laat uw Hol-
landsche toespraken goed vertalen}
Selborne voegde er bij, dat hij zelf
ijverig in het Hollandsch studeert, en
vertrouwde in het Hollandsch een rede
te kunnen houden, tegen den tijd dat
Botha voor de eerste maal in het
openbaar Engelsch spreekt.
Wat de kwestie van federatie van
Zuid-Afrika aangaat, zei Botna, dat de
zaak nog niet uitvoerbaar is. Eerst
moet heel Zuid-Afrika zich zelf be
sturen. Zoodra dit het geval is, moet
de zaak in onderzoek genomen wor
den door een interkoloniale Com
missie.
m
Op de conferentie van minister-pre
sidenten van de koloniën, zeide mi
nister-president Sir Henry Campbell
Bannertnan, dat hij een specialen groet
wenschte te brengen aan Botha, den
Benjamin onder de broederen.
Alle premiers voerden het woord
om in het licht te stellen, dat zij
wenschen practischen arbeid te ver
richten. De heer Botha, die eene rede
hield in het Nederlandsch, verklaarde
dat de oude Nederlandsche bevolking
van Transvaal loyaal zou medewerken
voor het welzijn van het rijk.
Engeland bleven gisteren op Mal
tha, waar zij eene garden-partij
bijwoonden, door den gouverneur
gegeven.
Bij de begrafenis van den socia
list Auer te Berlijn waren wel
180.000 menschen tegenwoordig.
Tal van kransen, 300 zegt men,
waren ingekomen.
Te Ulinsk (Rusland) is eeu labo
ratorium ontdekt, waar anarchisten
bommen maakten.
Korte Berichten.
De Koning en de Koningin van
De journalisten worden niet meer
tot de Doema-zittingen toegelaten
alleen bij enkele bepaalde zittingen
mogen zij aanwezig zijn.
Jeanne d'Arc is ook al gevaarlijk.
Minister Clemenceau heeft allen
ambtenaren verboden, deel te nemen
aan het jaarlijksch feest dezer natio
nale helden. Wat een anticleri-
cale held
Bij den Dnitschen Rijksdag is
het voorstel ingekomen voor den
aanbouw van drie nieuwe oorlogs
schepen, tvpen Dreadnoughttwee
zulke schepen zijn reeds onder
handen.
Bij Koninklijk besluit is het wets
voorstel op de Kempische mijnen
ingetrokken. Pe politieke toestand
in België zal er niet beter op worden.
Uit de Hofwereld.
De Koningin en de Prins zijn
voornemens na het verblijf te Am
sterdam den 29en dezer niet dadelijk
naar het Loo terug te keeren, doch
eerst zich nog voor eenige uren
naar Den Haag te begeven vanwaar
de Vorstelijke personen des namid
dags tegen G uur naar het Loo zul
len vertrekken.
Tot dusver bestaat er geen plan
om een voorjaarsreis in het buiten
land te maken.
De Koningin-Moeder zal ter ge
legenheid van het koninklijk bezoek
Woensdag 24 April des namiddags
te half zes te Amsterdam komen en
Vrijdag daaraanvolgende 4.15 na
middags weder vertrekken.
Prins August Wilhelm, gisteren
op het Loo aangekomen, werd door
prins Hendrik in galarijtuig met
jockeys afgehaald van het station
Apeldoorn. De prins vertrok te
5 uur weder per automobiel naar
Amsterdam.
Pe Prins en Prinses van Schaum-
burg Lippe zijn gistermorgen van
liet Loo vertrokken. Koningin en
Prins vergezelden li en tot aan den
trein.
Burgemeester van Tilburg.
Naar men mededeelt, komen op
de voordracht van den Commissa
ris der Koningin voor burgemeester
alphabetisch voor de heeren
P. F. Bergmans te Tilburg.
Jlir. Van der I 'oes de Willebois,
Wateringen.
J. Van de Mortel, Cuijk.
Landbouw-ongevallenwet.
Door liet bestuur van de „Ver-
eeniging van Patroons in 't Tuin-
bouwvak te Amsterdam" is, een
schrijven gericht tot het hoofdbe
stuur van de Nederlandsch Maat
schappij voor Tuinbouw en Plant
kunde, waarin verzocht wordt eene
openbare vergadering uit te schrij
ven, waartoe zullen worden uitge-
noodigd, afgevaardigden van alle
tuinbouwvereenigiiigen in ons land,
teneinde eene bespreking te houden
over het ingediende wetsontwerp
op de landbouw-ongevallenwet. Het
bestuur voornoemd is van meening,
dat het ontwerp vele fouten aan
kleven, en dat, zoo de tuinbouw
in zijn geheel zich niet uitspreekt
over het ontwerp, men zal krijgen
een dure, lastige en onpractische
wet.
Het lijk van de „Berlin."
Volgens de „N. R. C." is liet lijk
Zaterdag door den schelpzuiger te
Brielle aangebracht, vermoedelijk
dat van kapitein Precious. Een vrij-
biljet van Harwich naar Parkestown
met zijn naam ingevuld, werd daar
op gevonden.
Staten-verkiezingen.
Naar de N. R. Ct. verneemt be
staat bij de liberale kiesverenigin
gen te Rotterdam het voornemen
eene candidatuur voor district V
voor de Provinciale Staten aan te
bieden aan mr. A. R. Zimmerman
burgemeester dezer gemeente.
De heer mr. D. van Weel, die
thans zitting heeft, verklaarde om
gezondheidsredenen zich niet her
kiesbaar te kunnen stellen.
Alcohol-drama.
Een beschonken vrouw kreeg
gisteren in de Karthuizerstraat te
Amsterdam twist met haar man,
die de vrouw met petroleum over
goot en daarna een brandende luci
fer op haar kleeren wierp. De klee-
ren geraakten in brand, en de vrouw
bekwam zóó hevige brandwonden,
dat zij in het Binnengasthuis moest
worden opgenomen. De man werd
in hechtenis gesteld.
Bahvoor de politiek.
„De Nederlandsche Stemmen,"
orgaan der Nationaal-Historisclie
partij, schreef in zake het verloop
der ministeriëele crisis, dat men
eerst meende een opvolger van
minister Staal gevonden te hebben
in generaal Koolemans Beijnen.
Waren haar inlichtingen juist, „dan
was de heer Beijnen aanvankelijk
wel bereid de nalatenschap van
minister Staal, zelfs zonder benefice
van inventaris, te aanvaarden. Doch
toen hij later meer met de ziens
wijze en het geheele politiek- en
leger-programma van het Kabinet
bekend werd, moet hij gemeend
hebben, tot de uitvoering daarvan
zijn medewerking niet te kunnen
verleenen."
Generaal G. J. W. Koolemans
Beijnen te Arnhem schrijft nu in
de „Nieuwe Rott. Ct-":
„Van deze mededeeling is tittel
noch jota waar.
„Mij is door niemand der op ons
Staatstooneel optredende personen,
gedurende den crisis-tijd, noch offi
cieel, noch officieus iets gevraagd,
ten gevolge waarvan ook geen
sprake is geweest van een antwoord
of eene uiting van zienswijze mijner
zijds, als hierboven neergeschreven.
„Wie verzint toch zulke leugens
Is dat politiek Bah
Drie menschen dood gevonden.
Toen gisterenmorgen acht uur
de werkvrouw der familie Schaap
zich aan de woning Spiegelgracht
34 A'dam aanmeldde, k reeg ze op haar
aanhoudend schellen geen gehoor.
Zij sprak er met den melkboer
Stam daarnaast over, die het geval
ook vreemd vond. Deze waarschuw
de de familie en ook de politie.
Vermoedende dat er iets niet in
pen haak was, verschafte men zich
toegang tot de woning.
Deze binnentredende, werd men
getroffen door een ontzetten dscliouw-
spel. Den ongeveer 60-jarigen ren
tenier D. S. Schaap vond men
gedeeltelijk ontkleed, op den vloer
der kamer dood liggen, terwijl de
ongeveer 49-jarige echtgenoote en
de 11-jarige dochter Ada dood in
bed lagen. De thee stond gezet en
een kopje thee was bij het bed ge
plaatst. De vulhaard brandde nog.
Oogenblikkelijk werd natuurlijk
een geneeskundige gehaald, die
niet anders dan den dood kon con-
stateeren.
Het onderzoek wees uit dat de
menschen sinds eergistermorgen
overleden waren. Zaterdagmiddag
had de werkvrouw nog bij de fa
milie gewerkt en alles was toen in
de beste orde bij dit gezin, dat als
een voorbeeld van levenslust en
goede verstandhouding werd afge
schilderd.
Wat dan ook de oorzaak van
deze ontzettende gebeurtenis is, is
nog niet vastgesteld kunnen worden.
Misdaad is, naar verzekerd werd,
volstrekt uitgesloten. Alle voorwer
pen van waarde lagen op hun
plaats. Verstikking door gas is
eveneens niet de oorzaak. Mogelijk
is die toe te schrijven aan kolen
damp, doch ook dat staat nog geens
zins vast. De ware oorzaak zal ver
moedelijk alleen door lijkbeschou-
wing kunnen worden vastgesteld.
Natuurlijk wekt het geval in de
buurt groote ontroering.
Een nieuwigheid?
in het „Nieuws van den Dag voor
Nederl.-Indië" van Dinsdag 27 Fe
bruari 1907 kwam de volgende
advertentie voor
„Bij vonnis van den Raad van
Justitie te Batavia dd. 12 Fe
bruari 1907 is de Jood Salomon
David, van beroep koopman, wo
nende te Glodok (Batavia), in
staat van faillissement verklaard:
zijnde in dat faillissement be
noemd tot Recliter-commissaris
Mr. P L. A. Collard, Lid van
den Raad van Justitie, te Batavia.
Batavia, den 23en Febr. 1907.
Namens de Weeskamer,
De Secretaris
J. F. Maijer.
Geen wonder dat men in het
zelfde blad de opmerking leest:
„In deze officieele aankondiging
van een ambtelijk lichaam wordt
vermeld, welke godsdienst door een
der betrokken personen beleden
wordt. Is dit als nieuwigheid dooi
de Regeering ingevoerd? We her
inneren ons niet, er iets van in de
Javasche Courant" gelezen te heb
ben de mogelijkheid bestaat echter,
dat het desbetreffende besluit aan
onze aandacht is ontsnapt. Maar
waarom is dan verzuimd, in de ad
vertentie te vermelden, of de heeren
Collard en Maijer er óók een gods
dienst op na houden, en zoo ja,
welken?"
Inderdaad.
Kareltje, kun je mij een eigen
schap van het water noemen?
Als men zicli er mee wascht,
wordt het zwart.
De hongersnood.
Htt nieuwsagentschap Associated
Press heeft te New York een kort
rapport gepubliceerd yan den toe
stand op 20 verschillende plaatsen
in de Chineesche provincies, welke
door den hongersnood worden ge
teisterd. Uit de ingekomen berich
ten blijkt, dat de ramp nog voort-
De Chineesche regeerieg en het
Chineesche volk hebben meer dan
4,000,000 dollar bijgedragen tot
leniging vau den nood: terwijl uitliet
B1ABLEMSCHI
flGITE Mft NON AGITATE.
6
ïK
it
O
