aandag 13 Mei 1907.
No. 6583 32s,e jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
i
14,
buitenland.
Sen-
BINNENLAND.
Editie 2 uur.
ABONNEMENTSPRIJS
br 3 maanden voor Haarlem1.20
j?0r de overige plaatsen in Nederland franco per post. 1,65
Ouderlijke nummers0.Ö5
lT blad VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
J^AUX; St. JANSSTRAAT 1, latere. Tel. No. 1426. HAARLEM.
PRIJS DER ADVERTENT! ËN
Van 16 regels-
Elke regel meer
0.60, (contant) 0.50
rtlHO.10
Grodfö letters worden berekend naar paatsr rimfce.
DIENSTAA.N^IED-ING.EN 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT
Hoofdagenten voor het-Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère :-
Gr L. DAUBE Ro., J0HN F. JONES, u<s, Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
SPANJE.
yrj°°8chonwingen over liet troon-
l?ertje loöpen bier en daar in
JMerachtige. Er schijnen som-
2j- 'ui in (]e pers bijzonder blij
nj'1! dat liet. meer een Engelscli-
!(-n,ie dan een Spanjaard lijkt.
r'irig Alfonso is in de wolken
D(| 2'jb Hinken jongen van 8
J(j Koningin maakt het uitsle-
>j. e'i zal zelve haar kind voeden.
k eU naam Alfonso zal de kleine
'gen
k
Van alle openbafe en van
vele particuliere gebouwen
Peren te Madrid de vlaggen.
'Istl en 'iet c'aar ê.'e'Boden
ij jubeldag der geboorte,
kleine kroonprins is op het-
uur geboren als zijn konink
Ne
'Jf|'-thap (]e Jijd'ng dezer geboorte
VaJer
Seheel Spanje is met levendige
T) ?£en.
-e Koning lieeft
gratie
10 ter doodver-
verleend, aan tal
Men
fWapf''0fvrdeelden vermindering van
lerCtinJ1' geschonken en belangrijke
x trd "Joij11 aan armen laten uit-
ej uren na de geboorte van
e PHns zond Z. H. de Paus een
(1 'artelijken gelukwenscli aan liet
:C] ^Klijk echtpaar. Daarin zegt hij
1 te verheugen over dat geluk
V^pt Gods rijke zegeningen af
!s en geheel Spanje.
den nieuwgeborene, over diens
'ai eK'lijk kwam een "telegram in
lelj^Kardinaal Merry del Val, pau-
die dezelfde
uitte als Z. H. de Paus.
- staatssecretaris,
F^chen
,Ua
FRANKRIJK.
tiina
Hij, :iven wij de vorige week eenige
0Tederheden over den ellendigen
,u:^aUd der wijnbouwers in het
1% e" van Frankrijk, over de be-
d,--u waaraan 80.000 personen
Kamen, de toestand in die stre-
jjis sedert dien nog verergerd.
?e1tefen vergaderde te Béziers
-,J 1 de bevolking uit de omstre-
r Men verwachtte 100.000 be-
aster en vaster is de zuidelijke
I [i,V°Mcing besloten, om geen belas-
L lieer op te brengen, aan geen
l kele verkiezing meer deel te
}l( Kt: denkbeeld daartoe wint iede-
dag meer veld.
0 e Parijs begint men nu een
pelje de oogen te openen. Mt
i'egeering serieus de hand aan
■rpst
'et
Werk zal slaan De anticlericale
voortknoeien waar-
niet storend aan al
Cl?°eiers zullen
pijnlijk, zich
J overige.
^even de wijnbrouwers alsjhoofd-
'Kil van den treurigen toestand
g' oote knoeierijen, door de ver-
[''hehers bewerkt, eene voorname
°l7-aak is ook het opdrijven der
^r°ductie. In hoeveelheid heeft
Dj6'1 Uu gewonnen, maar de hoeda-
,jSbeid van 'den wijn is er
dr 'ter opgeworden.
at de nood in hetZuiden dagelijks
"groeit, is zeker, dat de bevolking
geholpen moet worden eveneens.
J- ocli hoe Met dit vraagstuk
ende de Regeering zicli bezig te
''"den, ernstig; zij beeft ander
Vervolgen, allerlei ongerech-
gkeid plegen.
veel
j hoofdman der socialisten, Jean
K'K, beeft dezer dagen het
zijn °rSeboUW doen beven van
(jJ 'e toornige uitvallen. Niet min-
dan vier uren beeft hij de laatste
|llU gesproken en toen zijn gal
-."gespuwd tegen de Regeering en
'Jbt partijgenooten, die de partij
jei goten. Voor Olemenceau is
/afUrès een gevaarlijk tegenstander
Z'J ten slotte - WOd' geen goede
le"den zullen worden
ENGELAND.
In bet Lagerhuis is zonder lioof-
delijke stemming in tweede lezing
het wetsontwerp tot instelling van
ouderdomspensioen aangenomen.
Het was ingediend door W. H.
Lever, een rijk zeepfabrikant. Het
geld voor die pensioenen wilde bij
trachten te verkrijgen door een
sterk progressieve inkomstenbelas
ting. Uit naam der regeering ver
klaarde minister Burns zicli in be
ginsel voor de wetmaar tegen de
bijzonderheden, zeide hij, heeft zij
ernstige bezwaren. Men weet trou
wens, dat de regeering het volgende
jaar zelf een ouderdomspensionee-
ring zal voorstellen, zoodat er van
Lever's wetsontwerp in deze zitting
wel niet veel meer komen zal en
de belanghebbenden nog een beetje
kunnen wachten.
ITALIË.
Uit Rome wordt gemeld, dat
dezen zomer en wei tegen het jubi
leum van I'ius X een nieuw pause
lijk geschrift verschijnen zal, een
meuwe Syllabus, die zich vooral
richten zal tegen de nieuwe en ge
waagde leerstellingen van zekere
moderne Katholieken, priesters en
leeken.
Toen de H. Vader dezer dagen
Mgr. Bourne, aartsbisschop van
Westminster,, in audiëntie ontving
drukte bijzijne innige tevredenheid
uit over den ommekeer, die er plaats
gehad Leeft in do meening der
Êngelsche pers. Even vinnig als
sommige organen vroeger tegen de
Katholieke Kerk en voor de ver
volgers partij trokken, even on
partijdig zijn ze thans.
Daarover, zeide Pius X, verheugde
hij zich zeer.
De „Propaganda" heeft haar ge
woon jaarlijksch verslag uizgebracht
over de uitbreiding der Missiën.
Duidelijk blijkt, dat de Katholieke
Godsdienst in de verre landen zeer
toeneemt.
Het vorig verslag gaf 25.825.209
Katholieken, in Oost en West on
der leiding der missionarissen. Dit
jaar bedraagt dat 30.619.768.
Vooral Afrika is sterk vooruit
gegaan. In 1902 waren er tërnau
wernocd 400.000, op het oogenblik
zijn er 845.730 Katholieken.
In de Kamer wederom groote
berrie, en wel bij eene interpellatie
over de vrijmetselarij.
Een socialist, Ferri Giacomo ge
naamd, vroeg of 't waar was, dat
in leger en vloot een onderzoek be
volen was naar de officieren, die
vrijmetselaar waren.
General Figaro, Minister van
Oorlog, is zelf vrijmetselaar en 10
genstrafte voor zich de bewering
evenals de onder-secretaris van Oor-
log generaal Vallens, ook vrijmet
selaar.
Admiraal Mirabello was kranig
genoeg om te verklaren, dat liij op
de vloot een onderzoek bevolen
lxad en niet zonder reden. Eene
samenzwering te Spezzia, ten doel
hebbend om de zeelui tot muiterij
te brengen, was in de Loge op
touw gezet.
En alles te zamen, voegde Mi
rabello er nog kraniger bij, is 't
mijn innige overtuiging^ dat een
officier niet m een geheim genoot
schap thuis hoort
De meerderheid der Ivamerjuichte
admiraal Mirabep° meermalen toe.
Generaal Vallens heelt thans mi
nister president Gioiitti zijn ontslag
aangebodengeneraal Viga,no zal
zijn voorbeeld volgen, wordt ver-
zftkftrri
Volgens de laatste belichten is
generaal Valleris op zijn ontslag
aanvrage teruggekomen, tegen den
zin van Giolitti.
zekerd, dat Tsaar Nicolaas en keizer
Wilhelm elkaar binnenkort in de
Oostzee ontmoeten zullen.
De Fransche kruiser Jeanne d'
Are" heeft zich naar de Marok-
kaansche kust (begeven, om even
tueel een handje te helpen.
Bij hun verblijf in de" Ameri-
kaansche wateren zijn er maar 300
onderofficieren en minderen van
het Êngelsche eskader gedeserteerd.
Heden vergadert te Brunswijk de
Landdag in geheime zitting. Prins
Albrecht van Mecklenburg heeft
Maandag 1.1. een onderhoud gehad
met de afgevaardigden van den
Voogdijraad. Gelijk men weet is
deze prins de ernstigste candidaat
als regent over Brunswijk.
Te Portugal zal eene nieuwe
Kamer gekozen moeten worden.
Er
Korte berichten.
wordt in sommige bladen ver-
Hoog bezoek.
Naar 't „D. v. N.-Br." verneemt
zal aan het 3e regiment veld-artil-
lerie de groote eer te beurt vallen,
gedurende het verblijf van dat
regiment in de legerplaats bij Olde-
bröek tusschen 17 'en 27 Juni, een
bezoek van Hare Majesteit de
Koningin te mogen ontvangentot
doel hebbende het bijwonen der
schietoefeningen met het nieuwe
snelvuurgeschut.
Maatschappij dir Wetenschappen.
Van den Prins der Nederlanden
is bij het bestuur van de Maat
schappij der Wetenschappen bericht
ontvangen, dat Z. K. H. in de ge
legenheid hoopt te zijn, de verga
dering van 25 Mei bij te wonen.
EERSTE KAMER.
Thans is nader bepaald, dat de
Eerste Kamer in openbare verga
dering zal bijeenkomen niet Dins
dag 21, doch Woensdag 22 Mei
a.s.. des namiddags 2 uur.
De R. K. kiesvereeniging „Recht
en Plicht" te Zaandam heeft be
sloten voor de verkiezing van twee
leden der Provinciale Staten geen
candidaten te stéllen.
De centrale liberale kiesvereeni-
o ing in bet district Enkhuizen heeft
tot candidaat voor de Prov. Staten
(vacature-Hartkamp) gesteld den
Heer J. J. Willinge, burgemeester
te Hensbroek; zoodat nu voor de
drie zetels definitief candidaat zijn
de heeren J. J. Winkel, te Medem-
blik, J. Zijp Kz. te Venhuizen en
J. J. Willinge, te Hensbroek.
De R. Katb. kiesvereeniging te
Wervershoof (N.-H.) heeft als can
didaten voor de Provinciale Staten
gesteld de aftredende leden, zijnde
de heeren Buys en Tensen, en voor
de vacature Hartkamp den heer
Bos, notaris te Hoorn.
De afdeeling Zaandam der Libe
rale Unie heeft tot voorloopige can
didaten voor de Prov. Staten ge
steld de twee aftredende leden, de
heeren K. Cz. de Boer en P
B. J. Ferf.
Sectie B.
(Vervolg.)
Om de stabiliteit in het bestuur te
verzekeren en een nieuwe veran
dering in het bestuur te voor
komen, wenschte men de eerste
periodieke verkiezing van bestuurs
leden te doen plaats hebben in
1908. Dit werd aangenomen. Tot
le lid van liet Informatie-bureau
werd herkozen W. A. Zikking en
tot bestuurslid van het Ondersteu
ningsfonds P. Ammerlaan.
Hierop kwam in behandeling een
motie ingediend en verdedigd looi
den hr. F. Roorda.
„De algern. onder wij zersvefieeni-
ging Sectie B. enz.overwegende
dat het van bet grootste belang is
voor het R. K. Bijz. Onderwijl in
het Diocees Haarlem, dat aan de
R. IC. bijz. scholen de best moge
lijke leerkrachten verbonden worden
dringt er met kracht op aan, dat
het daarheen zal gestuurd worden,
dat bij eventueele vacatures, zoo
voor hoofd als voor onderwijzer van
bijstand, de gelegenheid tot sollici
tatie voor eiken R. K. onderwijzer
zal opengesteld worden." Deze
motie werd na langdurige bespre
king aangenomen. Hierop kwam
in behandeling het ontwerpher
ziening van het reglement.
In dit ontw rp is rekening gehou
den met lo. Sectie B. mag geen
zelfstandige vereeniging zijn; 2o.
het reglement behoeft de goedkeu
ring van het hoofdbestuur der D.
V. Overigens is de herziening te
beschouwen als een technische ver
betering van het bestaande regle
ment, voorziening in gebleken leem
ten, aanvulling met wat noodig
bleek, opneming van wat wensche-
lijk geacht mag worden. Ge
heel nieuw zijn de afdeelingen
Propaganda-commissies,Peisbureau,
Propagandabureau. Gedeeltelijk
nieuw is de titel Referendum. Voorts
is nieuw het programma van Sectie
B. Een andere wijze van het nazien
der rekening en verantwoording
van den penningmeester. Royement
van leden-wanbetalers. Art. 14 om
trent de onvereenigbaarheid dei-
functie van voorzitter en secretaris
met eenige andere functie in een
onderwijzersvereeniging. Art. 17,
dat het bestuur liet recht geeft tijd
en plaals der Qlgem. vergadering
te veranderen zoo dit noodzakelijk
is. Art. 18 om'rent de bezigheden
der Algem. vergadering. Art. 26
omtrent de samenstelling der geld
middelen. Art. 49 omtrent de ont
binding der vereeniging. Art. 50
welks opname noodzakelijk is ge
worden, doordat ook onderwijzeres
sen leden der vereeniging kunnen
zijn. Het programma van Sectie B
bevat o. a. de punten waarnaar zij
streeft. Deze zijn:
Finantieele gelijkstelling van
openbaar en bijzonder onderwijs
door rijk en gemeente, goed inge
richte schoolgebouwen, liet verkrij
gen en invoeren van goede me
thoden en leermiddelen, geschikt
voor Katholieke scholen, methodisch
ingericht godsdienstonderwijs, goede
regeling van schooltijden en vacan-
ties, invoeren der vereenvoudigde
spelling, afschaffing van toelatings
examens tot inrichtingen van voort
gezet lager, middelbaar en liooger
onderwijs voor leerlingen- die de
lagere school verlaten, herlialings
en meer uitgebreid lager onderwijs,
schoolvergaderingen, deskundig
schooltoezicht, verlaging van liet
wettelijk maximum van het aantal
leerlingen per onderwijzer, samen
werking van Kerk, huisgezin en
school doorsamenkomsten van
geestelijken en onderwijzers, ouders-
avonden, oudersnummers, verbete
ring van opleiding der onderwijzers,
hervorming der onderwijzersexa
mens, verliooging van de godsdien
stige ontwikkeling van den R. K.
onderwijzer, goede salarisregeling,
verbetering van het pensioenstelsel,
ziekteverzekering, wettelijke ver
plichting tot regeling der wacht
gelden van bijzonder onderwijs,
voldoende rechtszekerheid, uitbrei
ding der bevoegdheid van de com
mission van beroep tot het doen
van uitspraak in geschillen tusschen
schoolbesturen en hun personeel,
vaste regels voor de benoeming,
schorsing en ontslag van onder
wijzers.
Samenwerking met andere 011-
derwijzersvereenigiugen, den voort-
durenden bloei van het weekblad
De I&aihplieke 'Onderwijzer", gods
dienstonderwijs 'waai' noodig buiten
de schooluren, "klassen en scholen
voor achterlijken en spraakgebrek-
kigen', vacantiekolonies eu kinder
herstellingsoorden, verbetering der
leerplichtwet en arbeidswet, drank-
weer op-tie lagere school en sparen
der schoolkinderen. Nadat al de
artikelen van het concept-reglement
waren behaudeld, werd het bij ac
clamatie aangenomen. Hierna bracht
de redacteur-secretaris van liet vak
blad „De Katholieke Onderwijzer"
zijn jaarverslag uit. Hij bracht hulde
aan de medewerkers en in 't bij
zonder aan die uit het zuiden van ons
land. Ook brengt hij hulde aan de
propagandacommissie, die veel heeft
bijgebracht om het blad eeu flink
fhiantieel fundament te geven. De
wenschelijkheid werd uitgesproken
de K. O. voortaan in de vereen
voudigde spelling te schrijven.
De hr. de Lobel hield hierop een
lofrede op de tegenwoordige redac
tie, prees hun moed om bij zoo
weinig waardeering dikwijls toch
hun eens opgenomen taak te blijven
volbrengen, wekte allen op om alle
kleingeestige haarkloverij achter
wege te laten, maar de redactie
liever flink te steunen. Dan huldig
de hij ook nog eens de propagan
dacommissie en deelde daarop mee
dat de K. O. in 't vervolg in acht
pagina's zal verschijnen. De abon
nementsprijs werd hierop iets ver
hoogd en de huidige redactie bij
eenvoudige candidaatstelling her
kozen, nl. Dhu. \V. A. Blokker te
Enschedé, G. Bulten te Zilk en J.
G. Suring te Vlaardingen. Hierop
werd het bestuur van Sectie B. ge
machtigd de schoolbesturen te
verzoeken ieder jaar op den len
Zaterdag in Mei en op den 2en
Zaterdag in November vrijaf te
geven, opdat de onderwijzers(essen)
in de gelegenheid zijn de algemeene
vergadering van hun vereeniging
bij te wonen. Hierna werd de ver
gadering die door zestig leden was
bijgewoond, met gebed gesloten.
De geestelijke adviseur woonde de
geheele vergadering bij.
Cis den Doove.
Men schrijft aan de „N. R. Crt.
Cis den do~ve is dood! Indien
ik u zeg, dat Cis den doove niemand
anders is dan Franciscus van der
Lee, gepensioneerd werkman eener
margarinefabriek, die eergisteren
op den leeftijd van 75 jaar in het
dorpje Lithoijen aan de Maas in
Noordbrabant overleed, dan zult gij
mij vragen, wat is er dat u aan
leiding geeft, dat doodsbericht aan
een courant op te zenden.
Welnu, diezelfde oude werkman,
die sedert jaren tot de geachte in
gezetenen vau bovengenoemd dorp
behoorde, was eens, ruim veertig
jaar geleden, de held van de ge
heele streek, het Noord-Oosten van
Noordbrabant, tusschen Den Bosch
en Ravensteijn. Een held van de
heide en het veld, een held als
Rinaldo Rinaldini, tie groote roo-
verhoofdman, met dit verschil, dat
hij niet roofde of moordde, maar
dat hij, evenals de Italiaansche held
der bergen, in voortdurenden strijd
leefde met politie en maréchaussée
die hem overal vervolgden, maar
hem nooit konden te pakken krij-
gen.
Cis den doove was een geweldig
jager voor den Heere, maar een
jager zonder acte, een strooper,
wiens liefde voor het veld en de
jacht veel grooter waren dan zijn
eerbied voor de wet. Herhaaldelijk
bekeurd, weigerde hij zijn straf te
ondergaan en ontvlood hij de die
naren der gerechtigheid.
Twintigmaal stond hij op het
punt te worden gevangen genomen,
maar evenveel keeren wist hij te
ontsnappen. In een hut van leem
en stroo verrast, liep hij door den
dunnen wand van het gebouwtje
heen en ontkwam; in een boeren
woning door maréchaussées te paard
omsingeld, kroop hij door een hon
dengat tusschen de pooten van een
paard en ontsuapte. Voor de oogen
der veldwachters, die hem op de
hielen zaten, sprong hij in de Maas
en wist hij zich door over de rivier
te zwemmen te redden.
Weken en weken maakte de
politie vergeefs jacht op Cis en de
roem zijner heldendaden steeg hoo-
ger en hoog r. De boeren gaven
hem te eten, verleenden hem hulp,
verborgen hem in hunne Woningen
en brachten door valsche inlich
tingen de politie van het rechte
spoor. Cis was niet te snappen.
Maar op zijn zwerftochten op de
heide ontmoette hij eens een schoon
herdersmeisje dat, evenals eertijds
Desdemona, ouder de bekoring van
het relaas zijner dadei die zij on
opgesmukt uit des helden eigen
mond opving, hem in haar hutje
op de heide onderkomen schonk
en.... liefde. En toen de politie
herhaaldelijk zijne sporen terug
vond in de buurt van de herders
hut, werd hij eindelijk in de woning
zijner geliefde in den slaap gepakt
en naar Den Bosch getransporteerd.
Nog leeft de faam van zijn hel
dendaden in het land voort, nog
spelen de kinderen „Cis den doove"
en ontrukt de krachtigste onder
hen zich aan zijn speelkameraden,
die met houten sabels de rol van
maréchaussée vervullen.
Snugger.
Een koopman had een klant, die
zijne rekening lang liet loopen en
dientengevolge liet hij hem een
brief zenden, waarin hij tot beta
ling aangemaand werd. Veertien
dagen later, gedurende welke de
rekening wederom was gestegen,
werd een nieuwe brief gestuurd en
als antwoord hierop kwam het geld
van den klant met .een briefje,
waarin hij aankondigde dat hij in
het vervolg bij een ander zou koo-
pen.
Wat nu vroeg de vrouw van
den koopman, die klerk, boekhou
der, kassier enz. was. Dat is weder
een goede klant verloren.
Nog Diet, luidde het antwoord.
Schrijf maar, dat die domme klerk
van me aan den verkeerden persoon
heeft geschreven en dat hij voor
zijne zorgeloosheid ontslagen is.
Last van Raven.
In een boom voor de boerderij
van den heer J. Kort, hangt een
ravennest. Reeds meermalen hebben
die dieren daar kuikens weggeroofd.
1 )ezer dagen streek weer eeu raat
op een erf neer om een dergelijke
prooi machtig te worden, doch de
kloek was zoo moedig dat zij hem
aanvloog en toen de raaf vluchtte,
bleet ze meer dau een meter hoogte
van den grond af, hem nog vast
houden met haar bek, waardoor
hij zijn prooi weer liet vallen.
Houders van jonge kippen, weest
gewaarschuwd
Kath. Soc. Weekblad.
De aflevering van deze week bevat
de volgende bijdragen
Het Midden stands vraagstuk in Oos
tenrijk II. door Dr. J. Xouvvens.
De trek naar de Steden en de Kath.
Soc. Actie op het Platteland, door P.
Fr. Ildef'onsus, Or tl. Cap. Rapport
inzake Ziekteverzekering II.
Berichten en mededeelingenScheld-
Rhapsodie. Gemengde Huwelijken
te Amsterdam.
Korte BerichtenSociaal-democra
tie en Godsdienst. Leugens uit Hei
Volk. Neutraliteit. Een gemeen
telijke Spaar- en Voorschotbank. Een
keuringsdienst van eet- en drinkwa
ren. Woningvraagstuk. Tusscken-
handel. Tegen het Collectivisme.
Belasting op Waardevermeerdering.
Stakingswet. Thuiswerkende Si
garenmakers. Een Turksche Ta-
pijtfabriek. Contante Betaling.
Contractbreuk. R. K. Gemeente-
KIEUW E
AARLEMSCHE
ÜAINTlEÜÜ
i i f
ftQITE f.Pi (ON ftGITSre.
6 K i
De' rr
i
fc>
rv v^v/uo lij
end"
nrij-
eri
T x
De Statenverkiezingen.