Zaterdag 18 Mei 1907.
No. 6588 32ste jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
binnenland.
Pinksteren.
„Te Huis" voor R.K. Vrouwen.
BUITENLAND.
Editie 2 uur.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post.
Afzonderlijke nummers
1.20
1.66
0.05
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
BUREAUX: St.JANSSTRAAT 1, latere. Tel. No. 1426. - HAARLEM.
PRIJS DER ADVERTENT!EN:
Van 16 regels0.60, (contant) f 0.50
Elke regel meer ,0.10
Groote letters worden berekend naar paatsrsimte
DIENSTAANBIEDINGEN 25 GENT PER ADVERTENTIE A CONTANT
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Etrangère :-
G. L. DAUBE Co.. JOHN F. JONES, c., Paris, olbis Faubourg Montmartre.
„Maar ge zult kracht ontvangen
als de Heilige Geest over u neder
daalt, en ge zult Mij tot getuigen
zijn te Jerusalem en in geheel Ju-
dea en Samaria en tot het uiteinde
der tarde.
Dus sprak de Heiland kort vóór
Hij ten hemel voer tot Zijne dis
cipelen, hun andermaal de belofte
vernieuwend, dat Hij hun den
Trooster zenden zou.
De vervulling dezer goddelijke
belofte, de nederdaling des H. Gees-
tes, herdenken wij op Pinksterdag,
een der drie lioofdfeesteu, dat vol
gens den H. Leo door de Apostelen
zei ven ingesteld is.
Tevens vieren wij de vestiging
van Jesus' Kerk op aarde, want ge
lijk wij weten, zoodra de Apostelen
den ti. Geest ontvangen hadden,
begonnen zij den eigen dag het
Woord Gods te prediken en dui
zenden erkenden in Christus Jesus,
den Gekruiste, hun Verlosser en
Heer.
Op dezen dag begon de Katho
lieke leer haar zege vierenden tocht
over de wereld; de enkele duizen
den van den Pinksterdag groeiden
Weldra tot millioenen en millioenen
geloovigen, over alle landen en we
reldstreken verspreid.
Ook wij behooren tot de bevoor
rechten, die in den schoot der
Moederkerk de velerlei genaden
der verlossing deelachtig geworden
zijnook ons zullen de zeven-
gaven Yan den H. Geest toe
bedeeld wordenwijsheid en ver
stand, raad, sterkte, wetenschap,
godsvrucht en vreeze des Heeren,
mits wij ons die gaven waardig
maken en de werking des H. Gees-
les geen beletsel stellen in onze
ziel.
Daarom roept de II. Kerk op
dezen dag vooral den H. Geest aan,
Hem smeekend, dat Hij zich ge-
waardige de geloovigen tmet zijne
genade te vervallen; daarom her
haalt zij in hare getijden zoo me
nigmaal den verhe ven lofzang V eni
Creator"daarom smeekt zij op
Pinksteren en gedurende het octaaf
na het Epistel der H. Mis:
„Kom, Heiige Geest, en doe een
vonk van 't godlijk licht,
Dat glanzend U omzweeft in onze
harten stralen,
Kom, Troost der armen, dat Uw
schittrend aangezicht
In onze ziel genade en klaarheid
neer doe dalen.
Kom, hoogste Raadsman, hulp
en toeverlaat voor 't hart,
Die, als Gij daarin heerscht er
vreugd en vree doet wonen,
En laafnis schenkt in druk, ver
ademing bij smart,
Korn, wil op ons geschrei U ook
mee warig toonen,
Ons helpen in de hitte van den
dag; uw gloed
Aan onze zielen, U getrouw, thans
mild bedeelen,
Want buiten U bestaat er voor
den menscli noch goed,
Noch deugd noch onschuld, enz.
Het past ons op dezen vreugde-
vollen dag niet alleen met onze Moe
der de H Kerk mede te juichen
en te danken voor de zending des
H. Geestes onze dankbaarheid moet
zich vooral uiten en toonen door
onze daden
Kloek en onbeschroomd als de
Apostelen moeten wij, gesterkt door
den H. Geest, tegen de vijanden
onzer ziel den strijd aanbinden; onze
handel en wandel moet getuigen, dat
Wij de waardige leerlingen zijn van
Hem, Die door Zijn kruis de we
reld verwon, door de wonderkracht
des H. Geestes vau Zijne vrees
achtige leerlingen onversaagde be
lijders, roemruchtige bloedgetuigen
maakte.
Hunne kracht zal de onze zijn,
indien wij willen, want even goed
als dezen zijn we discipelen en vol
gelingen van Hem, die den Trooster
beloofde te zenden, en door de
eeuwen heen de wonderbare wer
king des PI. Geestes in de haiten
der geloovigen doet voortduren.
Moge de volheid der gaven des
PI. Geestes heden ons aller deel
wezen
Zalig Pinksterfeest!
L.
Omstreeks November van het
vorig jaar schrijvend over de St.
Martha-Vereeniging hebben wij den
wensch uitgesproken, dat zij zich
mocht blijven verheugen in den
alle belangstellenden steum van Ka
tholieken. Het streven was immers
zoover te komen, dat aan iedere
alleenstaande Katholieke vrouw van
onbesproken gedrag een veilig on
derkomen, bescherming en steun
verschaft zouden kunnen worden.
Wij vermoedden toen allerminst
dat reeds bij het begin van den
zomer clie plannen grootendeels in
daden zouden omgezet zijn.
Iedereen kent tegenwoordig de
St. Martha-Vereeniging, ei haar
kortstondige levensgeschiedenis is
ook voor niemand een geheim. Zij
werd opgericht met het doel om
dienstboden, wier ouders elders
wonen, op haar vrije avonden een
veilig en genoeglijk onderkomen te
verschaffen, m. a. w. haar te bewa
ren voor de besmetting der straat.
Het aantal meisjes, die van deze
gelegenheid gebruik maakten, groei
de gestadig aan, zoodat na ver
loop van een jaar het gebrek aan
plaats werkelijk belemmerend begon
te worden.
Hierbij kwam nog, dat herhaal
delijk gevraagd werd om nachtver
blijf. De vereeniging schafte zich
twee bedden aan, waarvan druk
gebruik werd gemaakt. Dat alles
moest echter geschieden in het
kleine bestek van twee kamers.
Bovendien bleek het hoogst ge-
wenscht, om ook voor vrouwelijke
winkelbedienden gelegenheid tot
ontspanning en een veilig onder
komen te hebben op haar vrije
dagen.
Door dat alles werd de Vereeni
ging als het ware gedwongen naar
grooter behuizing om te zien. Zij
heeft dan ook met dat doel een
benedenhuis gehuurd aan het
Donkere Spaarne 22 met achter
gelegen grooten tuin. Daar heeft
zij nu gelegenheid om voort te
zetten, wat tot nu toe gedaan werd.
's Zondags en 's Woensdags worden
de dienstboden ontvangen, die lid
der vereeniging zijn. Maar dan is
er nog ruimte in overvloed, om
een veilig en genoeglijk „Te Huis"
in te richten voor vrouwelijke win
kelbedienden en kinderjuffrouwen,
en bovendien gelegenheid om be
hoorlijk nachtverblijf te verschaffen
aan alleenstaande dames en meisjes,
die zonder betrekking zijn en oogen-
blikkelijk niet weten waarheen.
Voor R. K. winkeldames en kin
derjuffrouwen zal de gelegenheid
gegeven worden te beginnen op
Zondag 2 Juni. Des Zondags en
Dinsdags van 610 uur 's avonds
zullen zij daar ontvangen worden.
Aanstaanden Dinsdag 21 Mei des
avonds van 8-10 uur zal er ge
legenheid zijn om zich als lid op
te geven bij het bestuur, dat dan
zitting zal houden Donkere Spaarne
22zwart, en gaarne bereid is alle
verdere inlichtingen te verschaffen.
Door de goede zorgen der St.
Martha-Vereeniging behoeft dus te
Haarlem geen enkele fatsoenlijke
vrouw of meisje zich meer te wagen
in een gevaarlijke omgeving. Wie
van haar nu nog in ouze stad den
slechten weg opgaat, heeft dat aan
zich zelve te wijten, want voor
iedere fatsoenlijke dame of meisje
biedt het R.K. „Te Huis" aanhef
Donkere Spaarne 22 een veilig
onderkomen.
Wij mogen dan ook den dames
werkende leden waarlijk wel geluk
wenschen met het groote succes,
dat zij reeds mochten behalen. Zij
zullen op haar beurt die heerlijke
uitkomst wel dankbaar toeschrijven
aan de milde gevers, die hen steun
den bij de uitvoering van hun
plannen. Maar iedereen begrijpt
toch ook, dat zulke uitbreiding
nooit noodzakelijk zou geweest zijn,
als die dames werkende leden niet
voortdurend de meisjes, die van
buiten kwamen, tot zich hadden
getrokken, en zich met haar hadden
bezig gehouden. Onvermoeid heb
ben zij haar moeilijke en somtijds
ondankbare taak verricht, doch in
elk geval hebben zij nu de vol
doening, dat zij gedurende het kort
stondig bestaan der vereeniging
ongeveer een 70 meisjes van de
straat gehouden hebben, en dat er
verschillende ten minste weder zijn
vertrokken, zooals zij gekomen wa
ren, d. vr. z. zedelijü althans niet
bedorven.
Moeilijkheden doen zich voor en
zullen zich altijd blijven voordoen.
Zoo zijn er bijvoorbeeld wel eens
klachten gehoord van dames, dis
meenden, dat haar dienstboden in
de St. Martha-vereeniging over hare
betrekkingen babbelden en door
elkaar tegen haar overheid werden
opgezet. Zeker is, dat zulks binnen
de muren der vereeniging niet
gebeurt, want altijd is daar minstens
ééne der dames werkende leden
aanwezig. Als het dus gebeurd mocht
zijn, is dat op straat geschied. Maar
de meisjes, die niet naar St. Martha
gaan, loopen op haar vrije dagen
toch ook langs de straat, en, laten
wij nu eens veronderstellen, in ge
zelschap waarmede zij gezien mogen
worden. Dan wordt er toch ook
gepraat; en wat is dan waarschijn
lijk het onderwerp van het gesprek
Antwoord hierop zal wel overbodig
zijn.
Als er zich echter geen grooter
moeilijkheden opdoen dan deze,
gelooven wij, dat de jonge veree
niging met vertrouwen de toekomst
kan ingaan. De dames werkende
leden blijken voor haar taak be
rekeiid te zijn. Wij wenschen haar
dan ook vau harte toe, dat zij met
het „Te Huis" voor winkeldames
en kinderjuffrouwen evenveel suc
ces mogen hebben als met dat voor
dienstboden. In Haarlem kan voort
aan elke Katholieke vrouw een
veilig onderkomen vinden. Daar
voor aan allen, die op eenigerlei
wijze tot dit groote goede werk
bijdroegen en bijdragen onze eer
biedige hulde!
ITALIË.
Op den Aventijn te Rome in het
San Anselmo klooster wordt sinds
ruim een week het kapittel der
Beuedictijnen gehouden onder voor
zitterschap van don deHeinptinne,
oud-officier in België.
Hierbij verdient bijzonder ver
melding, dat niet de Benedictijnen
alleen uit Oostenrijk, Hongarije,
van Monte Casino enz. hunne afge
vaardigden zonden, maar al de
congregaties, die e genlijk uit de
Benedictijnen voortkomen: Cister-
siensers, Trappisten enz.
Sinds eeuwen is zulk eene bij
eenkomst niet meer gehouden.
Na langdurige vergaderingen
heeft men besloten weder ééne
groote geestelijke familie te vormen,
die echter aan de verschillende
Congregaties vrijheid laat tot zelf
bestuur. Men weet, dat wijlen Paus
Leo XIII naar die hereeniging
streefde en ook Pius X verlangend
daarnaar uitzag.
Bij het pauselijk Staats-secreta-
riuat is een bericht van het Rus
sische gouvernement ontvangen
meldende, dat de Tsaar de orde
van Sint.-Alexander Newskv de
hoogste in Rusland aan War-
schau's aartsbisschop, Mgr. Chos-
eiak-Copiel, geschonken heeft als
belooning voor dezes goede diensten
bij de verzoening tusschen de Rus
sische regeering met de Katholieke
Polen.
Tevens zond de Tsaar als persoon
lijk geschenk een kostbaren ring
kleiue geschenken doen de
vriendschap voortduren I aan
Mgr. Erdmann, aartsbisschop van
Mohilew en verhief den heer Sazo-
novv, Russisch gezant bij den Paus
tot Keizerlijk kamerheer.
Waarom zooveel voorkomendheid?
Uit louter vriendschap?
Te Wilna, voormalige hoofdstad
van Litthauwen, is Mgr. de Ropp
bisschop. Zeer gezien in zijn diocees
koos men hem tot Doeina-lid, maar
de prelaat moest gedwongen ontslag
nemen. Doch Mgr. de Ropp's in
vloed groeide daardoor nog meer
aan. Door den H. Stoel zou Rusland
den prelaat nu klein willen maken.
Dat zou de ware reden van al deze
poezigheid zijn.
Wij gelooven, dat Pius X aller
minst de man is, die lieftacht tegen
de grooten en zich door dergelijke
voorkomendheden laat misleiden.
FRANKRIJK.
De wijnbouwers roeren zich, maar
met meer ais eenigen tijd geleden,
't Is den 16en te Béziers tot esn uit
barsting gekomen. Oorzaak en aan
leiding was, dai verleden Zondag
bij de betooging de vlag niet uit
stak op het stadhuis. Door de markt
vrouwen werd de herrie begonnen
spoedig sloot een dichte menigte
zich bij haar aan, die, na de straten
der stad doorloopen te hebben op
de Avenue Pézenas een groote
meeting hield.
Daarop toog me naar 't Stadhuis,
waar een c >mmissie uit de menigte
door den burgemeester ontvangen
werd. Vervolgens wilde het volk
het Stadhuis binnendringen en werd
door de politie geahargeerd. De
betoogers trokken hunne messen
en wierpén al de ruiten in op het
poütie-bureau. i e burgemeester be
loofde alles en nog wat, zelfs reis
geld voor hen, die morgen naar
Perpignan wild n gaan, om er op
nieuw te betoogen.
De onder-prefect was minder toe
schietelijk en zei, dat hij alle
manifestaties op den publieken weg
verbieden zou.
De gemeenteraad heeft in zijn
geheel ontslag genomeu.
Gewapend met ijzeren koevoeten
verbrijzelde de menigte de deuren
van het Stadhuis; al wat brandbaar
was in twee politie-bureau's werd
°p het plein voor het Stadhuis aan
de vlammen prijs gegeven. Het vuur
sloeg cp tot aan de eerste verdieping.
Door de politie werd het eerste
revolverschot gelost. Gendarmen en
infanterie herstelden de rust.
Er zijn een tiental gekwetsten,
waaronder een koetsier, die een
kogel in den arm kreeg en een
bejaarde politieagent, die halfdood
geranseld werd.
Uit andere plaatsen weder slechte
berichten. Te JLoupian had de ont
vanger waarschuwingen aan de
belastingplichtigen gezonden. De
heele burgerij trok in optocht
naar zijn kantoor, om hem die
waarschuwingen terug te brengen,
en besloot geen belasting te betalen,
zoo lang er geen uitredding komt.
Te Vias zeide de burgemeester in
een vergadering uit naam van den
gemeenteraad: „Indien wij op 10
Juni, 's middags om 12 uur geen
voldoening hebben ontvangen, zul
len de deuren van het Stadhuis
voor den ontvanger gesloten wor
den en zal de raad zijn ontslag
nemen." Dus juist als te Béziers
geschied is.
Te Paulban hebben 600 wijnboe
ren een motie aangenomen, verkla
rende dat zij zich van heeler harte
bij hun kameraden aansluiten en
deel zullen nemen aan de belas
tingstaking.
Te Montpellier wordt ook een
beweging tegen belastingbetaling
op touw gezet. De uitdeeling
van belastingbiljetten loktdaar reeds
allerwegen protest uit. Den 26sten
dezer zal een groote be'ooging ge
houden worden.
Een correspondent van de Matin
vertelt, dat in de noodlijdende dis
tricten wijn verkocht wordt tegeu
8, 5 en zelfs 2 fres. de 100 liters.
Dezen zomer kostte het water te
Viols-le-Fort, Saint-Gélys-du -fesc,
Lunel 15 centimes de kruik duur
der dan wijnMen behoeft dus niet
bang te zijn dat de goedkoope wijn
versneden is met water.
RUSLAND.
De heeren der Doema doen weder
van zich spreken. Niet doordat zij
nuttig, vruchtbaar werk verrichten.
Hunne reclame is lawaai en schan
daal.
Ziehier wat er aanleiding toegaf. De
afgevaardigde Kassanof, sprak over de
scholen zijner geloofsgeuooten, de Mo-
hamedanen en gebruikte den zin toen
de autocratie hier nog alles te zeggen
had
Dadelijk werd hij in de rede ge
vallen door leden der rechterzij, die
hem toeriepen
De autocratie leeft nog, zij is niet
afgeschaft! Er ontstond daarop een
onbeschrijflijk lawaai. Kassanof riep
uit: „Er is in Rusland toch een grond
wet afgekondigd
Kelepofski, Sotsonowitsj en Poerisj-
kewitsj, leden der rechterzijde, gingen
voort met voortdurend leven te maken.
De voorzitter belde en sprak op scherpe
wijze zijne afkeuring uit over het ge
drag der drie genoemde afgevaardig
den. Toen het leven maken opnieuw
begon, stelde de voorzitter voor om
Kelepofski, Sotsonowitsj en Poerisj-
kewitsj van de bijeenkomst uit te slui
ten, De Doema nam onder bijvalsbe
tuigingen het voorstel aan. De be
doelde drie afgevaardigden weigerden
echter de zaal te verlaten, waarop de
voorzitter de bijeenkomst voor 10 mi
nuten schorste en dien afgevaardigden
kennis gaf, dat hij geweld zou laten
gebruiken om hen tot het verlaten van
de zaal te dwingen. De meergenoemde
drie afgevaardigden vroegen daarop
het woord, doch bezigden zulke uit
drukkingen, dat er aanleiding in ge
vonden werd, het voorstel in stem
ming te brengen, hen voor den du-,r
van 15 bijeenkomsten van de verga
deringen der Doema uit te sluiten.
De Doema nam ook dit voorstel onder
levendige bijvalsbetuigingen bij meer
derheid van stemmen aan. Kelepofski
en Sotsonowitsj verlieten daarop de
vergaderzaal, doch Poerisjkewitsj bleef.
De voorzitter verklaarde toen, dat hij
op die plaats geen geweld wilde ge
bruiken en hief de bijeenkomst op.
Hij zou de met het toezicht belaste
ambtenaren het bevel geven, Poerisj
kewitsj gedurende 15 bijeenkomsten
van de Doema niet binnen te laten.
Korte Berichten.
De Christelijke socialen, gisteren te
Weenen saamgekomen, hebben be
sloten bij de herstemmingen front te
maken tegen de socialisten, zoo de
andere partijen, die ze steunen willen,
ook hunne candidaten steunen.
Het heet, dat de Sultan van Marok-
ka verbluft staat over al het slechte
nieuws. Als dat geen Noord-Afrikaan-
sche Kamper-ui is, al of niet uit Hol
land ingevoerd.
De Turken zijn weder eens slaags
geweest met Grieken en Bulgaren.
Maar zeven dooden. Daar zullen er
nog meer volgen, want de Turken zet
ten den vijand achterna en misschien
ook vertelden ze zich.
Uit ons Parlement,
De sucade heeft de Kamer gis-
steren een vroolijk moment bezorgd,
toen het amendement-de Visser-
Van Vuuren in stemming gekomen
was en na afloop daarvan bleek,
dat rechts als één man voor, links
als één man tegen gestemd had.
Een luidruchtig gelach steeg op
en de liberale Kamer overzichtschrij
vers blijven niet in gebreke goed
koope aardigheden aan den man
te brengen over Christelijke en
paganistische sucade, gember enz.
Of die stemming daartoe recht
geeft Of de van zoo'n vreemdsoor
tig etiket voorziene sucade er niet
een allerdolst anti-these-achtig figuur
mee maakt?
Laten we even zeggen, waarop
in hoofdzaak bet amendement der
heeren Van Vuuren en de Visser
neerkwam.
J )e binnenlandsche nijverheid
lijdt al sinds jaren schade, de bui-
tenlandsche daarentegen wordt be
voordeeld door de lage invoerrech
ten op sucade, gember en aanver
wante artikelen.
W-at toch is het geval?
De binnenlandsche producent
moet den suikeraccijns betalen voor
de bij het confijten gebruikte suiker.
Ten einde nu binnenland en bui
tenland gelij celijk in lasten en rech
ten te doen deelen moest het in
voerrecht worden verhoogd en de
Regeering maakte hiertoe gebruik
van de bevoegdheid, die de suiker-
wet haar gaf om het invoerrecht
van „biscuits en andere suikerhou
dende goederen" te regelen bij K.
B. Zij deed dat ten aanzien van
sucade enz. bij K. B. van 2 Juli
1906, afgekondigd 12 Juli 1906.
Daarbij werd bepaald, dat het nieuwe
(verhoogde) invoerrecht voor het
eerst geheven zou warden op 1
Augustus 1906.
Op klachten evenwel van impor
teurs, die er op wezen, dat er reeds
contracten waren afgesloten voer
levering op langen termijn, waarbij
gerekend was op het oude invoer
recht, verscheen den 25en Juli een
olficieuse mededeeling in de bladen,
volgens welke de heffing van het
nieuwe recht zou worden uitgesteld.
Toen bleek echter, dat daardoor
weer anderen zouden worden be
nadeeld, en op 31 Juli werd daarom
weer bekend gemaakt dat 1 Aug.
toch als datum van invoeringbleef
behouden.
Billijk kwam het der Regeering
voor, om aan hen die vóór 1 Augus
tus 1906 te goeder trouw hadden
gekocht op den grondslag van het
oude recht, de geleden schade te
vergoeden, dus m.a.w. te hunnen
behoeve af te wijken van het nu
geldende verhoogde recht. Dat kon
echter alleen bij de wet geschieden
en daarvoor diende nu dit sucade-
wetje.
Van Vuuren en de Visser vonden
den termijn, tot 1 Augustus 1906
onredelijke bevoordeeling der im
porteurs. Den 12 Juli van hetzelfde
jaar had die gesloten moeten wor
den, want op dien datum, dat wisten
allen, zou de maatregel van kracht
worden.
Bij monde van den heer de Mees
ter drukte de Regeering als bare
meening uit, dat de importeurs op
12 Juli nog in het onzekere waren,
verwachten konden, dat er misschien
gehoor gegeven zou worden aan
hunne bezwaren en klachten.
Zeer sterk stond de heer Van
Vuuren in zijn betoog dat, zoo er
al benadeeling was, deze naar han
delsgebruik al sinds lang verhaald
was door importeur op verkooper,
door verkooper op verbruiker.
Waarom dan het douceurtje?
En waarlijk, eenieder zal dat te
veel zoetigheid noemen en onbil
lyke vergoeding.
Wanneer het op het halen der
duiten aankomt, zijn Staat en
Gembente al even onverbiddelijk.
En nu opeens te veel zoetsap
pigheid en toeschietelijkheid, na-
tuuilijk niet om wille der antithese.
NIEUWE
AARLEMSCHE COURANT
I^INTlEÜftl
AQITE «oiTflTE
