Donderdag 23 Mei 1907,
No. 6591 32'te Jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
Stemming.
BUITENLAND.
K.
Uit de Pers.
BINNENLAND.
Editie 2 uur,
'ÜREAUX: St. JANSSTRAAT 1, interc. Tel. No. 1426. - HAARLEM.
ABONNEMENTSPRIJS
£er 3 xnasuden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post.
Afzonderlijke nummers
BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
1.20
1.65
0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar paatsraimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE CONTANT
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère:-
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, c., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
Bi
het naderen van den stern
ly -"jd, het valt telkens en telkens
eer op te merken, komt er eene
-1' eigenaardige stemming over
11 goed ..gedeelte onzer stemge-
^tigde medeburgers.
jjjAe stemming uit en verraadt
op eveneens zeer eigenaardige
ize.
solt met partij beginselen,
;löSelt ze weg in een achterzakje
-11 zijn jas en zweert op denzelf-
jj11 dag soms, dat men voor het
'Aje op eene i of eene komma
'iet partijprogram des gevorderd
yeven laten zal.
^en is volbloed partijgenoot en
,'Belijk iemand, die door het leven
met het fraaie lied op de lip-
uAlle mensclien zijn broeders!"
hor to in, men heeft karakter en
het tegelijkertijd niet; men
Partijman en tevens liberaal in
echten goeden zin; men wil....
0(;B waarom den zin onnoodig
-Aengd
lo^°t de verkiezingsgebruiken be
llet ook een zeer vruchtbare, nut
tige avond zijn zal.
Dat ieder Hink voor zijne meening
uitkome en zich niet schuldig make
aan ja-broererijevenmin bezondige
men zich aan onnoodig gepraat.
Ook dat brengt stemming, maar de
verkeerde. Dat kweekt wrevel over
een verloren avond, afkeer van alle
deelname aan het politiek leven en
ander kwaad. Trouw opgekomen
dus van avond, heeren kiezers, en
gezorgd voor de gevorderde „stem
ming". L.
°.rt sinds eenige jaren ook, dat
jj.htliese en paganisme in actie ven
JjPst hersteld worden bij zulke
regenlieden. We zouden ze haast,
uien de schutters, zoowel de
t 'bitterende mannetjesputters van
'^sterdam als de anderen, niet
jjb eervollen dood gestorven waren,
6 Schutterij kunnen noemen van
anti-christelijk staatkundig le
8rtje.
naderende verkiezingen voor
8 Provinciale Staten, wier belang-
l^heid wij reeds meerdere malen
'heler in het licht stelden, hebben
Mithese paganisme door onze
^östanders weer naar voren doen
EJüiven.
P^at wie zich Staatkunde en Chris-
'hdom niet anders dan gescbeiden
'hï voorstellen; wie openlijk zegt
schrijft, dat staatkunde niets
,staande heeft met godsdienst of
^dienstige meeningen; wie nog
hder gaat, en zelfs uit de Troon-
8(*e den naam Gods verbannen
m; dat zoo iemand aanstoot
^mt aan „paganisme" in tegen
li
^at ook verwonderlijk is? Dat
?Vele dezer lieden als volslagen
h'lenen leven en denken en er
J'hl voor uitkomen ook, maar in
8 stembusdagen plotseling eene
JWieging krijgen om hun paganis-
scheepje met een Christelijker
,l!hpel te tooien en boos worden,
jfhneer ge dat wimpeltje geen aan-
Jken waard acht, omdat het een
^'sch uithangbord is, huichelarij
staatkundig gebied.
s dat evenwel niet zeer natuur
Ik?
^®t al die narigheden, niet al
boerenbedrog of hoe 't ver-
noemen wilt, hebben wij, Ka-
j,°neke kiezers, gelukkig niets
.^taande. Wij hebben onze eigen
^vereeniging, die ons voorlicht
o teidt en ons daaraan houdende,
boeven wij niet beducht te wezen
0l' valsche leuzen, die on
v^bten klinken, nu en later
,re verkiezing voor de Provin-
e Staten komt op de vergadering
R. K Kiesvereeuigiug alhier
Niög met „Christen, Christelijk",
mag ons zeker wel verwonde-
BELGIE.
Er is gisteren eene Kamerzitting
geweest, die liefhebbers van dat
soort sport zou doen watertanden.
Het liep over eene staking, waar
van de heer Hubert, minister van
ai beid zeide, dat het enkel van de
socialisten afhing, of zij al dan niet
eindigen zou. Of, om met het
handelsblad vau Antwerpen" de
juiste toedracht te geven:
Zoo de werklieden de werksta
king voortzetten, dan is het niet
omdat zij niet wenschen terug aan
het werk te gaan; zij wensclien dit
wel, integendeel, maar zij worden
daartoe belet door eenige leiders,
aangesteld en betaald door de in
richters der werkstaking. (Ha. ha,
rechts
Demblon. Dat is valsch. Geeft
dan namen op.
,.M. Hubert, op 1000 arbeiders
zijn er 960 die terug aan den air-
beid willen: zij worden belet door
de 40 anderen, die er belang bij
hebbeii niet te werken. (Gemor bij
de socialisten), Die 40 leiders trek
ken 4 fr. 60 daags, terwijl de sta
kers 1 fr. trekken en zij die de
cnderstandsgelden ontvangen, ver-
deelen ze in hun eigen voordeelen.
M. Delporte. 't Is een leugen
M. Hubert. Zij die slechts 1 fr.
ontvangen, zullen door mijne ver
klaring weten dat er naast hen zijn,
die 4 fr. opstrijken. Zij zullen nu
klaar zien, en den arbeid her
vatten.
M. Mansart.
Wat
ge zegt is niet
at
om ons
jJPo arond ter sprake,
j voorbereiding krijgen we dus
^*.en komenden verkiezingsstrijd.
Hpe behoorlijk voorbereid is, heeft
overwonnen. Ook bij ons moet
Jktoing" wezen, eene -echte,
'ijk kloeke begeerte om met
onbloedig stembuswapeu «ie
h ki-elijke staatkunde de ovefwin-
le bezorgen. Die zal er op deze
J&dering ingebracht worden,
ze nog ontbreken mm-ht.
brom hopen wij, dat de ver-
m -og hedenavond niet enkel
bezocht zal wezen, maar dat
de orde! Tot de
waar. 't Is eene ,'eugen!
M. de voorzitter. Deze uitdruk
kingen zijn niet langer te dulden.
M. Delporte. 't Is schandelijk
laster, en zoolang de minister geen
bewijzen aanbrengt, zal hij door ons
voor een leugenaaa- gehouden wor
den.
Rechts: Tot
orde
M. Meysmans. De minister zegge
ons ten minste van waar zijn in
lichtingen komen.
M. Hubert. Ik betreur geenszins
dit incident, want op alle banken
wordt geprotesteerd tegen de han
delwijze die ik aanklaag, (De uiter
ste linkerzijde protesteert.)
M. M, Demblon en Anseele
schreeuwden midden van 't lawijd
Namen! Bewijzen!
M. Humbursin. M. de minister
zegt dat er betaalde menners zijn.
Bewijs dat
M. Hubert. Volgens door mij be
komen inlichtingen....
M. Demblon. Van wie
De minister weigert te zeggen,
van wie hij zijn inlichtingen lieeft,'
maar houdt de juistheid er van
staande. Anseele zegt dan Gij zijt
een eerlooze, mijnheer! En Smeets:
De minister heeft gehandeld als
een schobbejak. Delporte: De mi
nister is een lasteraar. De voorzit
ter belt, dreigt de sprekers tot de
orde te roepen, roept er twee tot
de orde. Een van hen verlangt
daarover stemming. Er zijn te wei
nig leden tegenwoordig en de zit
ting wordt geschorst. Dat was gis
teren.
Vandaag houdt Delporte Ivol, dat
de minister een lasteraar is.
Dan spreekt Smeets. Hij he pft
ter plaatse een onderzoek ingesteld
en houdt vol, dat de minister een
onwaarheid heeft gezegd. Pat hij
die intrekke. Hij (Smeets) erkent
misschien wat vei te zijn gegaan,
toen hij den minister een schobbe
jak noemde, maar hij is 't. De voor
zitter roept Smeets tot de orde.
Is 't niet keurig? Luitjes, die o
zoo graag een Kamerzeteltje zouden
verwelven, en nog niet weten, wat
parlementair is, kunnen het hier
ieeren.
ITALIË.
Wij hebben gemeld, dat de can-
didaat den Katholieken met den anti
clericalen heer Rota Zondag a.s.
voor een Kamerzetel in herstemming
komen zou te Bergamo.
Dat zal niet zoo wezen.
Waarom weet men niet, doch
het gissen daarnaar is gemakkelijk
den 21en dezer hebben de Katho
lieke kiezers eene bijeenkomst ge
houden en daarna heeft op hun
verzoek de heer Bonomi zijne eau-
didatuur ingetrokken.
Maar zeker is 't, dat de Katho
lieken. welke zich op verzoek des
Pausen van directe politieke actie
onthouden, voortaan niet meer de
gematigde republikeinen steunen zul
len. Althans te Bergamo niet.
Het millioen .dollars, 't welk de
Canadeesche Katholieken jaarlijks
voor den Sint Pieterpenning offeren
zouden, is al even denkbeeldig als
andere groote sommen, die voor het
zelfde doel gegeven zouden worden.
't Zijn sommen, die de anticleri-
cale pers verzint, om, gelijk uit
Rome gemeld wordt, bij de Katho
lieken de meening te vestigen, dat
de Paus 't best zonder hunne bij
dragen stellen kan.
Een raar soort anticlericalisme
en dat sterk riekt naar „nhagothie".
Ken vertrouwbaar correspondent
te Rome meldt, dat de H. Stoel
niet vertegenwoordigd zal zijn op
de Haagsclie vredesconferentie,
maar dat H. M. de Koningin Wil-
helmina bij eigenhandig schrijven
den Paus om zijn zedelijken steun
verzoeken zal, ten einde het doel
der Conferentie te bereiken. We
zullen zien.
Korte
De hertog
dent naar de Fransche koningskroon
vertoeft eenige dagen hier te lande,
Berichten.
van Orleans, preten-
In Rusland zijn weuer verschil
lende personen in hechteuis ge
nomen, samenzweerders en candidaat-
bommenweroers. Ook verscnillende
officieren zijn gearresteerd.
Er worden nieuwe botsingen
verwacht tusschen de troepen van
deü Sultan van Marokko en op
roerige stammen.
Yoor de Eranschen is't beter dat
de Marokkanen onder elkaar bak
keleien.
Te Clermont-Ferrand heelt Minis
ter-president Clemenceau gezegd
„De republiek is de vrijheid, liet
recht." Kan
het
onbeschaamder
Frankrijk en België.
Toen we onlangs schreven, dat
evenredige vertegenwoordiging niet
alleen in Denemarken en Zwitser
land, maar „wat van meer betee-
kenis is", ook in België de proef
doorstond, drukte een liberaal orgaan
die woorden cursief over, waarschijn
lijk om onze opinie alsof België van
meer beteekenis was, anticlericalis-
tisch toe te lichten.
Dit was misgezien. Onze bedoe
ling was alleen om te zeggen, dat
het stelsel van evenredige vertegen
woordiging in België ook op de
Rijksverkiezingen was toegepast, en
niet enkel op''gemeentelijke verkie
zingen, en dat in zooverre de proef,
in België genomen, van veel hooger
beteekenis ook voor ons was.
Nu men echter, bij vergissing,
ons zekere ingenomenheid met
België als verwijt aanrekende, komen
we er gaarne voor uit, dat o. i. bij
vergelijking met Frankrijk b. v.,
België ook in algemeenen zin de
vergelijking glansrijk kan doorstaan.
Voor vergelijking zijn Frankrijk
en België bij uitstek geschikt.
Beide landen zijn globaal geno
men Roomsch Katholiek. Protes
tanten zijn er in beide linden zeer
weinigen. In beide landen spreekt
men in de hoogere klassen één taal.
De Fransche litteratuur trok België
bij haar domein. Brussel, België's
hoofdstad, is een'klein Parijs.
Het principieele verschil is alleen,
dat nu ihet vierde eener eeuw in
Frankrijk de „anticlericalen" en in
België de „clericalen" het bewind
voerden.
En wat is nu de uitkomst?
Deze, dat België's welvaart op
verrassende wijze vooruit ging, en
zulks schier op elk terrein, terwijl
in Frankrijk stagnatie is ingetreden.
En dat in Frankrijk de bevolking
tot staan is gekomen, en bijna
achteruit gaat, terwijl België's be
volking reeds tot over de zeven
millioen aanwies.
En wat veel meer nog zegt, dat
in het radicale Frankrijk de vrijheid
onder den voet is" gehaald, zoodat
een „clericaal" er bijna geen leven
heeit, terwijl omgekeerd in het
„clericale" België een ieder, en ook
de liberaal, zoo vrij als een visch
in liet water is, en dat beide kerk
en school er in volle vrijheid bloeien.
In Frankrijk heerscht één ver-
volgingsmanie. In België wordt aan
geen vervolging van andersdenken
den ook maar gedacht.
(Standaard.)
Dat de socialisten o veral dezelfden
zijn, bewijst het volgende stukje
uit „Het Handelsblad van Antwer
pen" over de Kamerzitting, wier
verloop men onder de rubriek
„Buitenland" vindt:
Farceurs
De socialistische farceurs hebben
het gisteren in de Kamer weer bont
aan boord gelegd.
Ge weet, die lieeren houden er
een bijzondere specialiteit op na.
Zij mogen al zeggen, al bewee-
ren, al staande houden wat ze wil
len, op de kap hunner politieke
tegenstrevers.
Be collectie der Annales Parle-
mentaires, sedert zij in de Kamer
zijn, bewijst het op honderden blad
zijden, die overloopen van scheld
woorden, beleedigingen en gemeene
uitvallen tegen den koning, de
ministers en hunne eollegas.
Zij zijn vrijgevochten, in een
woord, en het staat hun vrij al fe
zeggen, wat door hun hoofd gaat.
Maar, om Gods wil, steekt naar
hen geen vinger uit, raakt hen niet
aan, zegt van hen geen onnoozel
kwaad woord, of 't is er bovenarms
op.
De minister van arbeid zegde
gisteren, dat de socialistische leider»
dik en vet betaald worden om de
stakingen te doen duren, terwijl
intusschen de stakers met een stuk
brood worden wandelen gezonden
dat hebben die kluchtspelers
op hun kracht genomen en daar
hebben ze zulk lawijd voor gemaakt,
dat hooren eu zien vergingen.
•Enfin, die apostels zijn kostelijk
ge moet tegenover hen handschoe
nen aantrekken, gemoet tegenover
hen beleefd zijn, ge moogt tegen
hen zelfs de waarheid niet zeggen.
En intusschen hebben zij het
schelden en beleedigen tot den rang
van parlementaire instelling ver
heven; zij alleen zijn scheld vrij in
een woord.
Zoo'n farceurs, die gelijkertijd
Truitje-roer-me-niet en virtuoos-be-
leediger willen zijn, loopen er ner
gens onder de zon.
Uit onzen Senaat.
Over enkele Indische dingetjes
ging het gisteren, toen de Eerste
Kamer weer eens vergaderde.
Als gewoonlijk ontbrak het publiek
en waren de verslaggevers de eenige,
die de senatoriale wijsheid te hooren
kregen.
De Indische tariefwet ging er
nagenoeg zonder debat door.
Enkel een speelkaarten-vraagje,
en wel, waarom de Europeesche
speelkaarten veel zwaarder belast
zijn dan de Chineesclie. Dat is
geen „Chineezerij," maar dat komt,
wijl de Chineesclie speelkaarten veel
meer in trek zijn dan de Europeesche;
werden de Chineesclie te hoog belast,
't zou een prikkel zijn tot smokkelen.
Is dat niet braaf? Zoo zorgt de
regeering voor de eerlijkheid des
inlanders
De heer Hovy bracht het geval
op Timor ter sprake, waar een
hulpprediker, die het Christendom
verbreiden moet, allerlei heidensche
leerstellingen verkondigt, Christus
Godheid loochent, de joden, Mozes
en de profeten? incluis, heidenen
noen t enz.
Minister Fock kon op dit alles
weinig zeggen. De heer Hovy
scheen geen ander houvast te heb
ben dan een kr2ntebericht, terwijl
de Minister ook dien stroohalm des
drenkelings miste en daarom met
eenige hoffelijke zinnen zich van
het geval afmaken moest.
Wat de heer Hovy bedoelde was
zeker, dat er bij het uitzenden van
evangelie-predikers op gelet worde,
of het geloovige Christenen dan wel
paganisten zijn.
Minister Fock wilde echter daar
niet aan.
Kameroverzicht.
Gedistilleerd en vleesch hielden
gisteren onze Kamerleden een dagje
bezig. De smokkelaars onder de
branders hebben nu de zekerheid,
dat, als hun volgens het branders
wetje het recht van korting ontno
men is gedurende o jaar, zij zich
altoos op den burgerlijken rechter
kunnen beroepen. De heer Duijnstee
was daarover minder in zijn nopjes
dan de heer Van Idsinga en diende
een amendement in, dat, na vrij wat
spreekwater gekost te hebben, ten
slotte nog ingetrokken werd. Daarop
ging het branderswetje er zonder
hoofdelijke stemming door.
Over de vleesch-quaes tie enkel
het volgende. Vleesch, voor uitvoer
bestemd, kan vau rijkswege ge
keurd worden, een moet is dat
niet. De rijkskeuring is een waar
borg voor het buitenland. Dagelijks
neemt die uitvoer toe. Bedroeg hij
b.v. in 1894 ruim 31 millioen KG.,
in 1903 was hij gestegen tot 64
millioen.
Nu wil het ontwerp, waarover de
Kam?r gisteren beraadslaagde de
rijkskeuring verplichtend maken.
Dat is zeker onder dit opzicht
zeer gewensclit, dat knoeiers nu ge
ringer kansen hebben om te knoeien
en onzen naam in het buitenland
verdacht te maken.
Voor den heer Lieftinek bestond
nu echter de vrees, dat de vreem
deling het goede, en wij zeiven het
minder deugdelijke Hollandsche vee
te eten zouden krijgen. Een algemeene
wet op de vleeschkeuring noemde
hij daarom beter. Dit beaamde de
minister en zei hij ook toe.
De stemming over één artikel, dat
aangenomen werd met 42 tegen 27
stemmen, voorspelt wel, dat het
ontwerp in zijn geheel er heden
doorkomen zal.
Huldeblijk aan dr. Kuyper.
Naar wij vernemen bestaat het
voornemen aan dr. A. Kuyper op
zijn 70en verjaardag een som aan
te bieden, die besteed kan worden
voor een doel, door hemzelven aan
te wijzen.
Hierbij zal gevoegd worden een
album met de namen der gevers.
Dr. Cuypers.
De Romeinsche correspondent van
„Het Centrum" deelt mede, datdr.
P. J. H. Cuypers met zijn dochter,
mej. Katlirine Cuypers, Maandag
ochtend door Z. H. den Paus in
particuliere audiëntie is ontvan
gen.
Tot den grijzen architect sprak
Z. H. de Paus: „Ik zegen u en uw
werk van ganscher harte, eu ik
dank u voor al hetgeen gij voor
den bloei der Christelijke kunst
gedaan hebt. Moogt gij nog lang
even heilzaam en voorspoedig aan
den arbeid blijven!" Eveneens gaf
Z. H. de Paus een specialen zegen
voor den jongen architect Cuypers.
Ook politiekers.
Het Algemeen Nederlandsch Werk
liedenverbond heeft de Pinkster
dagen algemeen vergaderd. Er was
een verzoek ingekomen van de vrij
zinnige concentratie tot het verbond
om een handje te helpen bij da
komende. Statenverkiezingen.
De vergadering besloot, daarop
niet in te gaan. En te handhaven
het besluit van voor 2 jaar, om allesu
voorstanders van grond wetsherzie-
ning te stemmen, behoudens„dispen-
satie" van 't bondsbestuur voor dis
tricten, waar geen voorstanders van
grondwetsherziening candidaat zijn.
Zoodat eigenlijk toch beslot dn
werd, om aan het verzoek van d»
vrijzinnige Triple Alliantie te vol
doen. Standaard").
Drankwet en gemeenteraden.
„Welke taak legt de drankwet
den gemeenteraden op? Wat deden
zij in dit opzicht?"
Deze vragen behandelde de hear
Kempero Yan Harderwijk op het
Ned. Congres tegen het Alcoholisme,
dat te Utrecht gehouden wordt.
Wij ontleenen aan het gesproke
ne de volgende bijzonderheden:
Ondanks de vele hulp en mede
werking, die spreker ondervonden
had, zou toch nog wel blijken, dat
het ingesteld onderzoek, loopende
over ruim 1100 gemeenten, niet in
alle deelen zóó volledig is, als hij
gehoopt had.
De beide vragen waren gesteld
door het congres-comité. Onder
taak", door de Drankwet aan ge
meenteraden opgelegd, verstaat -pre
ker niet slechts wettelijke „verplich
ting", want deze bepaalt zich tot
de regeling van art. 20, vergunnings
recht.
Doch daartoe behooren ook de
regelingen, die vervat zijn in de
artikelen 4, 5, 43 en 49, en die
geschieden kunnen op voorstel van
den Raad, doch een Koninklijk be
sluit vereischen.
Voorts kent de wetgever bevoegd
heden tot regeling aan den Raad
toe, vervat in de artikelen 6. 7,11
en 35.
Ten laatste herinnert de Drank
wet aan eene bestaande be
voegdheid, door art. 45, en brengt
spreker ook artikel 47 daartoe.
De taak van de gemeenteraden
zeide spreker, begint daar, waar dia
van den Rijkswetgever eindigt. De
gemeenteraadwetgever heeft op zijn
beurt zijn taak eerst dan volbracht
wanne.er de regelingen, die hij trof,
niet minder aan de gemeente schon
ken dan de Rijks wetgever bedoelde
te geven, en rekening houdende
met de locale toestanden, mogelijk
was.
De uitkomsten van zijn onderzoek
heeft spreker nedergelegd in een
uitvoerig statistisch overzicht, pro-
vinciegewijze samengesteld. De re
sultaten daarvan deelt spr. evenwel
NIEUWE
IAABLEHSCKE COURANT
MaintIEÜË
AGITE f.fl 40N AGITATE
Sc
