Woensdag 29 Mei 1907.
No. 6596 32s,e jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
\\f
l
L,
St.
BUITENLAND.
BINNENLAND.^
•J,
Editie 2 uur.
XI,
per
f ge-
n0
zich
leve-
;eina-
ofteD
«35
)P en
rng,
12.
lit is>
p lief"
jrkte,
ABONNEMENTSPRIJS
Per S maanden voor Haarlem1-20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post. 1.65
Afzonderlijke nummers0.05
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve zon- en feestdagen.
&UREAUX: St. JANSSTRAAT 1, ïnterc. Tel. No. 1426, - HAARLEM.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels
Elke regel meer
0.60, (contant) 0.50
0.10
Groote letters worden berekend naar paatsraimte.
DIENSTAANBIEDINGEN '25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etr&ngère :-
G. L. DAUBS Co., JOHN F. JONES, c., Paris, 31bis Faubourg Hontmartre.
Wegens den H. Sacra
mentsdag verschijnt dit
ölad morgen .niet.
Uit ons Parlement,
Een geheel ander onderwerp dan
bet Tiendrecht, het Branderswetje
andere dingsigheden (uit den
Matsten tijd, heeft de Kamerigiste-
ren te behandelen gehad. liet ont
werp namelijk, reeds de vorige maal
6Ven door den heer Van Doorn
(liberaal) aangeroerdhet onderzoek
laar het vaderschap en wat'daarmee
vO'band houdt.
Gelijk men weet, heeft de lieer
Van Raalte, minister van™Justitie,
dit ontwerp van zijn voorganger,
'V beer. Loefl', overgenomen.
Ulteraad kunnen wij met] veel
öv«r het verhandelde schrijven.
Steun (heeft het regeeringsontwep
van verschillende zijden ondervon
den [[Katholiek,"[Socialist, i[Antire-
volutionnair. Vrijzinnig-democraat,
Hebben éen liedje gezongen.
En op zeer aangenamen toon heb
ben Fdefi heeren [gediscussieerd, wat
"okvermeldenswaard is, vooral
Ofndat de heerjHugenholtz b.v. nog
*1 de gewoonte heeft,'j(ora in soort
gelijke gevallen niet bijzonder kies
keurig te zijn op zijne uitdrukkin
gen.
De verdedig.ug van het ontwerp
Wam over het^algemeen op het
zelfde neer f dezelfde argumenten
(,p anderen toon en met andere
Voorden voorgedragen.
Alsa /zeer geducht tegenstander
Het zich hooien deTieer de Savornin
Lobman.
Hij sprak zijne vreesjuit, dat juist
de]f zedelijkheid
werd
doorjhït ontwerp
bog dieper zinken zou. Er
,Jp Duitschiand gewezen,|waar de ge-
Volgen zeer afschrikwekkend zijn en
tot ernstig nadenken dringen en
dwingen.
Waarom is dit voorstel voor mij
onaannemelijk vroeg de heer Savor-
bin Loliman ten slotte En hij
antwoordde:
„Den buiteechtelijken omgang kan
de wetgever voorkomen, eerst en
Voornamelijk door het huwelijk m
hooge eere te_ houden. j^Zal dit be
werkt worden door dit ontwerp
Juist het tegendeelj?; zal plaats
hebben. Het zal het huwelijk
groote schade berokkenen, de on
zedelijkheid in de hand werken en
Onschuldigen doen boeten voor de
i schuldigen.
Door de Vrijzinnige democraten
zijn verschillende amendementen
i ingediend, die het wetsontwerp nog
Verscherpen willen. Maar zal rechts
hiermede genoegen nemen Ook
Dr. Blooker was het geheel niet]de
Savornin Lohman eens, wat betreft
i de onzedelijkheid,(waartoe het voor-
stel vervoeren zal.
Vermelden we ten slotte nog, dat
door de heeren Ruys de Beeren-
brouck, De Visser, de Waal Maleiij t
een amendement is ingediend op
het wetsontwerp houdende wrjzi-
iging an aanvulling van enkele ar
tikelen van het B. W. ter ophet-
üng van de bezwaren, waartoe het
I bestaande voorschrift betreffende het
onderzoek naar het vaderschap aan
leiding geeft en wel om art. 1 van
j het ontwerp te lezen
Art. 442 van liet B. W. wordt
gelezen:
„Er wordt geenerlei rechtsvorde
ring tot inroeping van staat op
grond van beweerd vaderschap toe
gelaten".
BELGIE.
Te Antwerpen hebben de Vlamin
gen, die het wetsvoorstel-Cooremans
'edreigd zien, een betooging ge-
'ouden, die met een huide aan
J'Ooremans begon en met allerlei
°espraken eindigde.
Was 't geen „foor", geen kermis
geweest, het succes zou zeker veel
grooter genoemd kunnen worden.
Een der sprekers, de heer Hende
rickx, kameilid, begon met wij
geven het woord aan „Het Han
delsblad van Antwerpen" de
verklaring te vernieuwen, die hij
deed vóór de kiezing, dat hij ondanks
alles, het wetsvoorstel zal stemmen
cn omdat hij meetingist is en omdat
hij democraat is.
Als meetingist had hij gehoopt
dat de katholieke partij, welke al
de Vlaamsche wetten voorbracht,
ook zich bij deze zou aansluiten.
Maar al die anderen golden den
minderen man, niet de hoogere
standen.
Daardoor liep zij gevaar. En toen
hebben wij alarm geroepen en hulp
troepen gezocht en gevonden in
andere partijen dan de onze.
Om ons af te schrikken roept men
de grondwet in
Die arme grondwet lijkt wel een
kouseband, welke men kan doen
krimpen en rekken naar gelang der
noodwendigheidhet is iets de als
le sabre de mon père uit de Grande
Duchesse. Daar ook komt men elk
oogenblik met dien ouden, verroes
ten sabel voor den dag.
Maar is de grondwet dan een
schotelvod, een vuilmeid, om er zich
zoo altijd maar bij elke gelegenheid
van te bedienen
Men roept de vrijheid in! Maar
schond men dan de vrijheid niet,
toen men andere talen v erplichtend
maakte en zelfs eene onderwijsme
thode voorschreef
Men verwijt ons met andersge-
zinden aan te spannen.
Daaraan kunnen wij toch niet
misdoen, als wij zien hoe M. Woeste
de hand geeft aan liberale Franskil
jons, hoe de „Bien Public" onder
een deken slaapt met de „Etoile
Beige
Neen, neen, men wil ons wur
gen. En wij, wij willen niet ge
wurgd worden.
„Bravo, menier Henderickx!"
riep de menigte.
Voor een Kamerlid schijnt de
heer Henderickx ons nog wat naïef
Vrijheid, recht, grondwet„scho
telvod", ,stalmcid"
We zullen zien, of de Vlamingen
zich laten wurgen al dan niet.
Tegen zulke tegenstanders als de
hunne schijnen alle middelen goed
en geoorloofd, waar een man als
Woeste er het voorbeeld van geeft.
De ruzie duurt voort.
frankrijk.
In het Katholiek Instituut te
Parijs is gisteren het derde katho
lieke congres voor het aartsbisdom
Parijs geopend. Deze bijeenkomst
heeft vooral ten doel, middelen
te beramen om den katholieken eere-
dienst het best in stand te houden.
De verdeeling van Parijs in paro-
chieën is een van de onderwerpen
geweest, die gisteren aan de orde
waren. De pastoor van Saint Sulpice
toonde aan, dat nergens ter wereld
de parochieën zoo groot zijn als te
Parijs, waar zij gemiddeld 37,000
geloovigen omvatten. Nieuwe paro
chieën zijn noodig, zeide deze pastoor
meer parochieen, en meer voeling
van de leden der parochie onder-
ling, door parochiale blaadjes, door
het houden van voordrachten in
een bepaalde zaal voor de parochi
anen.
Ook op meer plaatsen om den
eeredienst te beoefenen werd aan
gedrongen.
Jammer is dit alles mosterd na
den maaltijd en degenen, die te
rechter tijd vergaten te zaaien,
vergaten hun plicht te doen, oogsten
nu loon naar werken.
Leerzaam voorbeeld
er moeten ongeveer 300.000 per
sonen saamgestroomd zijn te Car
cassonne. Uitgezogenen, veronge
lijkten, die vairi den Staat eischen,
dat hij hun .bedrijf afdoende be
schermen zal en diehonderdduizenden
zijn de vertegenwoordigers van mil-
lioeneu, of, om in den stijl van de
te Carcassonne gehouden redevoe
ringen te blijven, van half Frank
rijk.
Geef ons een bestaan, en als wij
het 10 Juni niet hebben, dan staan
wij allemaal op. Laat de regeering
zorgen, dat zij de soldaten uit het
Zuiden wegzendt want geen soldaat
van de zuidelijke regimenten, die
geen vader, of broeder of oom heeft
die wijnbouwer is. De soldaten zullen
aan onze zijde strijden.
Marcèlin Albert, wij schreven het
gisteren reeds, is de (afgod van den
dag geweest. Ilij vergeleek de
beweging der verarmde wijnbouwers
bij de kruistochten Als in de-dagen
der kruistochten "zoo donderde hij
de menigte toe, als in de dagen,
dat de Albigenzen de muren
van Carcassonne kwamen bedreigen,
zoo is het leger der wijnbouwers
komen kampeeren onder de muren
van liet oude Carcassonne."(Onze
zaak is even edel. Onze zaak is
even heiligOnze voorvaderen
van de 13de eeuw stierven als helden
om haar te verdedigen. Wijnbou
wers, weest hunner waardig. Roept
liet uit, luid en onweerstaanbaar:
Vooruit voor ouze rechten! Het
Zuiden wil het, het Zuiden zal het
hebben.
ENGELAND.
De berichten, die te Londen uit
Britsch Indie ontvangen worden,
blijven evenjongunstig luiden. Stel
selmatig wordt de bevolking tegen
de vreemdelingen opgeruid en waar
zulke bewindvoerders als de Engel-
schen zijn, is er al heel weinig
noodig om eene bevolking tot wan
hopige daden te vervoeren.
Couranten in Calcutta (hoofdstad
van Engelsch Indië) zetten openlijk
tot op-tand tegen Engeland aan.
„De Sandhya" geeft te kennen, dat
alle verzoekschriften aan den En-
gelschen minister van koloniën niet
zooveel uitwerking hebbeu als
wapens en bommen. „De Vihari"
vergelijkt de Britten met de ver
nielende (duivels door Sjiwa (één
hunner afgoden) uitgezonden. Het
blad brengt den lezers het opstands
jaar 1 S54j.in^herinnering en spoort
hen aan, zich den val der tirannen
als einddoel voor oogen te stellen.
De toestand wordt als hoogst
ernstig beschouwd.
gen nota, ter leantwoording van de
beschouwingen van het lid der
Eerste Kamer, den heer Laan, be
treffende de administratieboeken der
Rijksverzekeringsbank.
Het bestuur weerspreekt liet zeer
ongunstig oordeel over de kostbaar
heid van de administratie. Waar de
kosten der Rijksverzekeringsbank
door den heer Laan vergeleken
worden met die van andere licha
men, betoogt het bestuur, dat de
noodzakelijke voorwaarde voor ver
gelijkbaarheid der administratiekos
ten wordt gemist.
De Oostenrijksche Ongevallenwet
is van de Nederlandsclie zoodauig
verschillend, dat overeenkomst in
de relatieve kosten der administra
tie met betrekking tot het uitbe
taalde bedrag niet mag worden
verwacht.
Meer aanleiding vindt het bestuur
voor de vergelijking van de kosten
van 14 Fransclie maatschappijen
met die der Rijksverzekeringsbank.
Bij de Rijksverzekeringsbank be-
diageti de onkosten 19.5 °/0vande
kosten der ongevallen, terwijl deze
bij de Fransclie premie-maatschap
pijen 34.4% bedroegen.
Uit andere cijfers blijkt, dat dit
percentage tevens gelegen is bene
den het overeenkomstige percen
tage van Zwits9rsche, Engelsche en
Spaanscke maatschappijen.
Het betoog van den heer Laan,
is, naar de meening van het be
stuur, hiermede voldoende weder-
legd.
Nog merkt het op, dat de over
eenkomst tusschen de Fransche
verzekeringsinstellingen en de Rijks
bank geenszins zoo volstrekt is als
men wel zou kunnen wenschen
omdat de Fransche maatschappijen
niet tot taak hebben de uitvoering
van een gecompliceerde wet.
Korte Berichten.
Nog een paar bijzonderheden over
de betooging der wijnboeren in het
Zuiden. Het cijfer is nog hooger
geweest dan eerst opgegeven werd.
In Marokko zouden de opstande
lingen de troepen van den Sultan ver
slagen hebben na een verwoed gevecht.
Generaal Botha, de Transvaalsche
premier, is gisteren te Kaapstad aan
gekomen en met groote geestdrift ont
vangen.
In Oostenrijk, waar de Socialistische
partij met de Katholieke de sterkste
groep vormt, eischt zij voor zich op
de plaats van eersten ondervoorzitter.
Door den Brunswijkschen Landdag is
Johan van Mecklenburg tot regent
van het groothertogdom benoemd.
In Perzië is de oproerige beweging
een weinig tot staan gekomen.
EERSTE KAMER.
De minister van Landbouw heeft
aan de Eerste Kamer doen toeko
men de door hem van het bestuur
der Rijksverzekeringsbank 'ontvan-
TWEEDE KAMER.
Te 's-Gravenhage wordt vermoed,
dat de Tweede Kamer nog vijf
weken zal bijeenblijven, en, na
afdoening van de definitieve Oor-
logsbegrooting; den 28 Juni op re
ces zal uiteengaan.
Jlir. Mr. A. F. de Savornin Lohman.
De oud-Minister, Jhr. Mr. A. F,
de Savornin Lohman, te 's-Graven-
bage. lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal, beleeft heden
29 Mei, zijn zeventigsten geboorte
dag.
Vergaderzaal Tweede Kamer.
Kort nadat de Tweede Kamer
aan het einde van de volgende
maand uiteengegaan zal zijn, zal
het werk van de verwarming en
luclitverversching der groote ver
gaderzaai, ter uitvoering van de
jongste daarvoor vastgestelde plan
nen, onderhanden genomen worden.
Algemeene vergadering van den
Centralen Raad van den R.K. Volksbond.
Zaterdag en Zondag is de Cen
trale Raad van den R. K. Volks
bond te Rotterdam bijeen geweest.
Over de werkzaamheden kan
worden meegedeeld, dat de voorzit
ter kennis gaf van het tot stand
komen der federatie.
De kas sloot met 'n batig saldo
van f 160.84. De volgende verga
dering zal te Amsterdam plaats
hebben.
De redacteuren en de admini
strateur van de „Volksbanier"
werden herbenoemd.
Besloten werd de propaganda
krachtig ter hand te nemen.
Tot bestuursleden werden herko
zen de heeren Ch. Ij. v. d. Bilt,
B. J. Grobber, W. A. J. v. d. Kamp,
W. C. J. Passtoors en C. L. Hofman
en benoemd de heeren Moumans
te Schiedam en Van den Doorn te
Rotterdam.
Tot voorzitter werd bij acclama
tie en met veel aandrang herbe
noemd de beer W. C. J. Passtoors.
In de door dezen uitgesproken
rede memoreerde hij de Katholieke
sociale week, verleden jaar van 29
September gehouden.
Ue directe, voelbare, tastbare
voordeeleu daarvan, waren niet aan
te wijzen, doch de indirecte wel
degelijk, daar personen, die zich
anders niet warm maken voor de
zaak, dit wel willen doen, als zij zich
kunnen bewegen ouder standgelij-
keu en daardoor kunnen ervaren,
dat er wel degelijk verkeerde toe
standen zijn, in het maatschappe
lijk leven, en zij ook bekend wor
den met de middelen om die weg
te nemen.
Daardoor worden de sociale denk
beelden meer verbreid onder de
gegoede klasse.
Ue federatie is tot stand gekomen
en de vergadering te Breda gehou
den, door afgevaardigden der vijf
diocesane bonden en spreker dankte
het doorluchtig Episcopaat voor
zijn steun daarbij en sprak de ver
wachting uit, dat dit zou leiden tot
een nationalen bond.
Herdacht werd de pensioens- en
invaliditeitsmeetingte's-Gravenhage
en het werd 'n „reuzen-teleurstel
ling" genoemd, dat den dag daar
op de troonrede vermeldde de in
diening van een wetsontwerp tot
pensionneeringvan ouden van dagen,
dus met uitsluiting van de invali
diteit.
De federatie diende tegen die
uitsluiting, namens 30.000 Katho
lieke werklieden, een protest in.
Herinnerd wordt aan den dioce-
sanendag op 3 Oct., te Delft, waar
de behandelde onderwerpen niet
tot hun recht kwamen, door de
gehjktijdige bespreking.
Zoo'n wijze van vergaderen zou
niet meer voorkomen, volgens spre
ker.
Wat de eigen organisatie betreft,
geen jaar ging er tot nu toe om,
of nieuwe afdeelingen traden toe,
dit jaar echter niet, hoewel spreker
er zelf op uit was geweest, dit te
Oudewater gedaan te krijgen.
De commissie voor de Ongeval
lenwet, voor laud- en tuinbouw
werd ten zeerste geroemd.
Besloten werd: I. De R. K. Volks
bond blijft opengesteld voor Katho
lieken van eiken raag en stand.
II. Het oprichten van R. K. ver-
eenigingen van patroons en andere
middenstanders, 't zij in of buiten
den bond, worde, waar mogelijk,
door de afdeelingen krachtig ge
steund.
Een commissie werd benoemd tot
onderzoek der statuten.
Het centraal-bestuur werd opge
dragen bij den minister van Oorlog
aan te dringen op een betere regeling
van de indeeling van de Nationale
Militie.
Daarbij zal den R. K. Miliciens-
bond om adhaesie worden gevraagd.
Op voorstel van Delft werd be
sloten, dat de centrale raad zich
niet langer zal verzetten tegen
coöperatie in welken vorm ook en
het aan elke afdeeling zal overlaten,
coöperaties op te richten.
Mgr. Konings bracht hulde aan
de leiding van den voorzitter, en
riep den leden toe: blijft één.
Op voorstel van den beer Van
Schaick werd besloten, uit de kas
van den centralen bond f25 uit te
trekken, als steunpenning voor de
stakers te Eindhoven.
bijzordere armenzorg; Armenzorg
in gestichten; gewenschte regeling
door de Overheid, in het bijzonder
in zake armenzorg buiten gestich
ten; Ontwerp-armenwet van minis
ter Goeinau Borgesius; Wenscli6u
van ai dere politieke partijen.
De schrijver van de brochure,
waarop' we nader meer uitvoerig
hopen terug te komen, noemt zich Q.
Staten-verkiezingen.
Door „Nederland en Oranje" a.-r.
kiesvereeniging te Amsterdam zijn
gesteld
District I prof A. Anema, a.-r..
en J. N. Headrix. R.-K.
District II: prof. P. A. Diepen
horst, a.-r., en een nog aan te wijzen
R.-K.
District IIIJ. Huizinga, a.-r.,
en een nog aan te wijzen R.-K.
Dist icfc IV: niemand candidaat
gesteld.
District V. Tijo H van Eeghen
a.-r., en een nog aan te wijzen Ohr.-
Hist.
D strict VI: jhr. mr.
Brandeler, Chr.-Hist.,
candidatuur van den
van Eeghen niet zal
streden.
District VII: Jan ter Haar Jr.,
Chr.-Hist.
District VIII: Prof. mr. D. P. D.
Fabius, a.-r. en A. Harmsen, Chr.-
Hist.
District IX: Tijo van Eeghen.
D. van den
terwijl de
heer S. P.
worden be-
Herziening der Armenwet.
Wij ontvangen eene brochure,
die over bovengemeld onderwerp
een zeer helder licht verspreidt.
Het met zorg geschreven vlug
schrift behandelt in een 7 tal hoofd
stukken de volgende punten: Gel
dende wet; de Staat en de armen
zorg volgens de Katholieke begin
selen Staatszorg aanvulling der
De Middenstands-tentoonstelling.
Naar de „Tel." verneemt vlot het
zeer slecht met't iukomen van gelde-
lijken steun voor de as. middenstands-
tentoonstelling van 1908 te Amster
dam. Slechts een bedrag van onge
veer f15,000 werd tot nu toe toe
gezegd, als deelname in het waar
borgfonds, dat f 250,000 groot moet
zijn, om de tentoonstelling fiuanci-
ëel mogelijk te maken. Wel is liet
comité ijverig aan het propageeren
om de onderneming den uoodigeu
steun te verzekeren, maar aange
zien in Juni a s. de plannen gereed
moeten zijn, wil de tentoonstelling
in 1908 kunnen worden gehouden,
bestaat toch op dit oogenblik ge
gronde vrees. Tenzij het comité
spoedig de noodige toezeggingen be
reiken, wat het blad van harte hoopt
en wenscht voor dit krachtige onder
nemen van den middenstand.
De staking te Einhoven.
De patroons vergadering besloot
gisternainiddag de ongeorganiseerde
op een nader te bepalen dag tot
den arbeid op te roepen.
De georganiseerden blijven uit
gesloten, totdat de arbeiders-orga
nisaties de loonregeling ad f 0.45
voor het merk No. 41 der firma
Aalfs en De Jong aanvaard hebben.
Texel badplaats.
Op 1 Juni a.s. zal Texel tot bad
plaats gepromoveerd worden. Dan
toch heeft de opening plaats van
het nieuwgebouwde en naar de
eischen des tijds ingerichte bad
hotel.
Te Koog vindt men misschien
het mooiste strand van geheel Ne
derland. Voor den natuuronderzoe
ker vooral is de omgeving er prach
tig. In de duinen keurige valleien
en pannen, waar tal van vogels hun
broedplaatsen hebben, en waar men
op botanisch gebied honderden va
riaties heeft. De duinen zijn voor
gedeelte een beplant met naaldhout,
dank zij den goeden zorgen van
het Staatsbosehbeheer, zoodat men
er van dennengeur kan genieten
en kracht kan opdoen door de in
ademing van ozonrijke en met zout
bezwangerde lucht. Voor fietstocht
jes over het eiland, dat 18,000 H.
A. groot is, is voldoende gelegen
heid, daar de zeven dorpen er door
harde wegen zijn verbonden.
NIEUWE
HAARLEMSCHE
RANT
de iA
AGITE ION AGITATE
1
ie
