Vrijdag 7 Juni 1907,
No. 6603 32'" jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Editie 2 uur,
A BONNEMENTSPRI JS
Per 3 netlanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post.
1.20
1.65
0.05
A fzomh-rlijfee nummers
DIT BLAD VERSCHIJNT DADELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
BUREAUX: St.JANSSTRAAT 1, interc. Tel. No. 1426. - HAARLEM.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van
Elke "egel meer
-6 regels
AQITE f.A ION AGITATE.
f 0.60, e.iüt.Mlt) 0.50
0.10
Groote letters worden berekend naar paatsr-ónM
DIENSTAANBIEDINGEN 25 .GENT PER ADVERTENTIE a CONTANT
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicifé Ei ransere
Cf. D. DAUBE Co., JOHN F. JOXES, e., Paris, Slbis Faubourg Montm trtre.
Uit ons Parlement,
Al de amendementen verworpen
en het artikel naar liet hart der
regeering aangenomen. Ziedaar den
parlementairen dag van gisteren,
ziedaar de overwinning van minister
an Raalte, die zijn „vader" heeft
zien zegevieren. Champagne was niet
noodig. Immers 't was een zegepraal
als in sommige vergaderingen be
vochten worden, waar een dertig,
veertig schapen achter den ram
aanloopen en bè roepen alle, wan
neer er één bè uithaalt. Mannen,
wien het ingescherpt is „zóó is en
moet het" en die overigens evenveel
eigen overtuiging en wilskracht
hebben als een vaatdoek jabroeis
van de ergste en bespottelijkste
soort, verdienend in een lof- en
spotlied a la „Pieter Spa" of beter
nog als in Vondels „Rommelpot
van 't Hanekot," bezongen te worden
en „vereeuwigd".
i e meerderheid der Kamer wist
ook, waar het heen moest, en het
verwerpen der amendementen kostte
dus bitter weinig moeiie, terwijl de
zegepraal dus van zelf niet al te
schitterend was.
Van Wijnbergen (Kath.), wien
de heer Lieftinck (lib.) gaar .elieel
liberaal het woord ontnomen had,
herhaalde opnieuw zijn bezwaar en
verzekerde, dat minister van Raalte
in deze zaak een geheel ander
standpunt innam dan zijn voorgan
ger Doeg, en dat liij dus een an
der ontwerp had moeten indienen,
zoo hij betamelijk had willen han
delen.
Die redeneering is heel logisch.
Wanneer men iemands denkbeeld
geheel vervormd en misvormd, mag
men het niet langer diens denkbeeld
noemen. Minister van Raalte deed
dit met het ontwerp-Loeff en wij
begrijpen daarom niet zijn opstuiven
zijn kleuren van kwaadheid, toen
Van Wijnbergen zijn „betamelijk"
(leed hooren.
Ai mij, dat is de onbetamelijk
heid zelf en toont zich bar kalkoensch
als het woordeke betamelijk ge-
ïtéernd wordt 1
Of de ovoi winning van gisteren
een voorteeken mag heeten of het
ontwerp er met vlag en wimpel
door zal gaan
Moeilijke vragen! Vóór het reces zal
't zeker niet onder den hamer door
gaan, tenzij de Kamer plotseling
van hare wegen bekeere en anders
worde dan zij altoos was.
FRANKRIJK-
Mgr. Amette, Coadjutor van ZEm.
Kaïd. Richard, Aartsbisschop van
Parijs, heeft een bezoek gebracht
aan den E. H. Firmery, die in het
gesticht van Sint Jan de Deo ver
pleegd wordt. Ofschoon de verwij
dering van den kogel uitmuntend ge
lukt is en de priester buiten alle
gevaar genoemd mag worden, zal
Jiet toch twee a drie weken duren,
voor hij volkomen hersteld is.
Bij de begrafenis van Debroise,
den twintigjarige, die Zondag dood
geschoten werd, zal heel het Katho
lieke Parijs tegenwoordig zijn.
De geheele geschiedenis van den
aanval op de leden van het patro
naat Sint Joseph is niet anders dan
eene uiting van godsdiensthaat.
De goddelooze jeugd, die God
noch gezag erkent, haat en verfoeit
de andere, godsdienstig, ordelijk,
trouw aau plicht en geloof. In de
anticlericale bladen wordt iederen
dag den oorlog gepreekt tegen alle
geloof en tegen de geloovigen.
Sinds lang maakte men 'tden pa
tronaatsleden lastigZondag is 't tot
eene uitbarsting gekomen.
Vreemd, dat sommige liberale
bladen als de „N. R. Ct." die b.v.
niet uitgepraat kan komen over den
„liberalen" Beierschen priester-afge
vaardigde, die „een leeren wambuis
over zijn priesterboord draagt" (ra,
ra, wat is dat?) over de eigenlijke
toedracht, dezer Parijschè schand-
geschiedenis liever zwijgt als een
mof.
ENGELAND.
In het Lagerhuis kwam gisteren
de netelige Indische quaestie ter
sprake, die nooit geheel opgelost is
of geheel opgelost zal worden, zoo
lang Engeland naar de oude methode
daar blijft heerschen en tiranni-
seeren.
De Staatssecretaris voor Indië,
Morley, zeide dat de oproerige be
weging in Petidjab niet het gevolg
was van agrarische, maar van
staatkundige oorzaken.
Na gezegd te hebben, welke po
gingen de drijvers aanwenden, om
invloed te krijgen op de Sikhs en
hoe zij de regeering beschuldigen,
dat zij de bronnen vergiftigde, ten
einde onder de inlanders de pest te
verspreiden, rechtvaardigde hij de
verbanning der raddraaiers zonder
gerechtelijk onderzoek en wel op
grond, dat zulk een onderzoek de
algemeene aandacht zou hebben
gevestigd op de mannen, die zich
voordoen als martelaars voor hun
land. Het zou ongerijmd zijn ge
weest, wanneer de regeering het
wapen, dat zij in de hand had,
ongebruikt had gelaten hij het ge
vaar, dat er bestond voor uitbreiding
van liet oproer en hij zou zich aan
een misdaad schuldig hebben ge
maakt, wanneer hij zou hebben
verhinderd uitvoering te geven aan
eene wet, die tot verbanning mach-
tigt.
Wat betreft de verbetering in het
besl«ur van Indië verklaarde hij,
dat bij de regeeriug in overweging
is de benoeming eener commissie,
die een onderzoek instellen moet
naar de wijze, waarop de nadeelen
der overcentralisatie uit den weg
kunnen geruimd. Tot de voorstel
len, die de Indische regeering en
die van liet Rijk voorbereiden, be-
hooren er ook tot instelling van
een raadgevend lichaam, tot uit
breiding van (den wetge venden raad
en tot benoeming van een of twee
Indische leden in den Raad van
Indië. Hij verklaarde, dat liet een
groote vernedering zou zijn, wan
neer men de hervormingen zou op
geven wegens de plaatselijke, spo
radische ODgeregeldlieden en dat
zulks als eeu bewijs van vrees zou
worden beschouwd.
't Was zijne vaste overtuiging,
dat de Britsche overlieersching
moest en zou blijven voortduren.
Er zijn personen, zoo vervolgde
de minister, die de meening uit
spreken, dat Engeland verstandig
zou handelen door Indië prijs te
geven en die verklaren, dat de In
diërs hunne zaken heter zouden
regelen dan Engeland dit vermag;
hij echter is van oordeel, dat ieder,
die zich in de anarchie en dien
bloedigen chaos indenkt, die het
gevolg zouden zijn van dit terug
trekken, deze meening spoedig zal
laten varen.
Dus zal het menschlieveude Al
bion, dat jnillioenen ontsteelt aan
den inlander en millioenen inlan
ders van ellenden jaarlijks laat om
komen, zijne taak voortzetten, mis
schien zelfs, zicli beroepend op den
Dij bel en den Heere lofzingend
over de godzaligheid Albion's
Wanneer komt de dag, dat al
die Farizeërs en huichelaars wegge
bezemd worden?
BELGIE.
In de Kamer heeft het wetsvoor
stel Ooremans, de opvordering van
het goed recht der Vlaamsche taal
weer tot een „vroolijke" zitting-
geleid.
De heer Hoyois besprekend on
der meer het grondbeginsel, dat
van iederen burger in België vordert,
dat hij Vlaamsch en Franschkent,
zeide, dat hij zich met het voorstel
Ooremans niet vereenigen kan, wijl
bet ongrondwettelijk is.
Door het aannemen van het stel
sel Ooremans zou de Staat zijnen,
wil opdringen aan het vrij onder
wijs en dat mag niet.
Hij kan zijne zienswijze ook niet
vereenigen met het voorstel De
Trooz, dat voor het middelbaar on
derwijs het graduaat invoert.
Het zou moeten voldoende zijn,
dat de leerlingen een getuigschrift
voorbrengen, uitgaande van de col
leges, waardoor bewezen wordt, dat
de candidaat voldoende op de hoogte
der twee talen is.
Men moet den microob der offi-
cieele bemoeiing uit het gestel der
vrijheid weren, of hij zal er ver
schrikkelijke verwoestingen uitrich
ten. De onvoorzichtige, voorstanders
van Ooremans voorstel werken
daartoe.
Zoo heeft men te Antwerpen in
eene vergadering van den Neder-
duitschen Bond wat klinkt die
naam valsch in onze oore van
vadeiianders...
M. Verheyeu. Gij vat nog niet
eens den waren zin van dat woord.
M, Hoyois. Toch weldat wil zeg
gen: „Bas Allemand". (Geroep)
M. Verheyen. Dit bewijst nu juist
dat gij het niet verstaat.
M. Hoyois. Ik neem aan dat men
spreekt van Vlaamschen Bond of
desnoods van Nederlandschen Bond
maar Nederduitsclien Bond, dat gaat
Hl 't gelieol niet met onze
landsche gevoelens.
M. Devigtie. Gij verstaai geen
woord van de zaken waarover gij
spreekt.
M. Hoyois. Ik zegde dus dat in
eene vergadering van den Neder-
landsche Bond onze collega M. Hen-
derickx uitriep: dat het vrije onder
wijs, wat betreft het gebruik dei-
talen kan geregeld worden door de
■wet.
Welke argeloosheid; want dan
kunnen onze tegenstrevers het mor
gen regelen op andere manier, tot
de dood er op volgt.
De tegenwerping van ongrond
wettelijkheid wordt o verigens thans
steeds scherper uitgebracht.
Hij eindigt, zeggende, dat het
gevaarlijk zijn zou eene wet te stem
men weike misnoegdheid moet ver
wekken tusschen de bewoners der
twee rassen, waaruit ons land be
staat.
Een voorstander der wet was met
den heer Segers aan het woord.
Het „Handelsblad van Antw."
zegt hiervan
M. Woeste heeft u gezegd, dat
het voorstel Ooremans in 1889 en
in 1894 werd besproken en dat het,
in 1894, niet dezelfde uigestrektheid
had als die men er thans aan geven
wil. Ik neem dat aan, omdat het
achtbaar lid het ons zegt, maar ik
geloof het ook omdat het achtbaar lid
reeds in 1889 beweerde met M. De
Volder, toen minister, dat het voor
stel ongrondwettelijk was; en ik
zou niet kunnen begrijpen dat M.
Woeste in eenige jaren van gedachte
zou kunnen veranderen. Ik geloof
het ten slotte orn eene derde reden
de wijziging van 1894 was in dub
belzinnige bewoordingen opgevat.
Er was toen sprake van eene
kieswet, er was sprake in het amen
dement Core-mans van het verleenen
van twee bijstemmen aan de houders
van een getuigschrift, vaststellen
de, bijwoning van een volledigen
leergang van middelbaar onder
wijs naar luidt, der wet van 1888.
Welnu, die getuigschriften beston
den enkel voor de officieele onder
wijsgestichten; het was dus alsof
men de leerlingen der vrije inrich
tingen van het voordeel wilde be-
rooven. Door zijn amendement
wenschte M. Ooremans den maat
regel ook te zien toepassen, op de
getuigschriften afgegeven aan de
leerlingen dier inrichtingen.
M. Franck. M. de Burlet, hoofd
van bet kabinet, verstond het ook
zoo.
M. SegeLs M. Ooremans is ove
rigens beter bevoegd dan M. Woeste
om dat gedeelte van zijn voorstel
uit te leggen en hij heeft er den
zin van opgehelderd, 't Is dan dat
M. de Burlet, van denkwijze ver
anderende, verklaarde dat, van 't
oogenblik dat het voorstel moest
toegepast worden op het vrij onder
wijs, het ongrondwettelijk was en
bij de stemming stemde M. de Bur
let er tegen; maar ganscli de rech
terzij integendeel, op tien leden na,
stemde er voor.
Ik kan niet aannemen, dat de
gansche rechterzij met doofheid ge
slagen wa- tijdens de uitleggingen
van wege M. de Burlet en M. Oo
remans.
Korte Berichten.
De troepen van den Sjah van Per-
zië zullen eerlang slaags raken met
die van zijn broer, die over 14000 man
en 6 stukken geschut beschikt.
De ex-Keizerin van Mexico, prinses
Charlotte van België, wordt morgen
67 jaar oud. Gelijk men weet is deze
vroeger zoo beeldsehoone vrouw sinds
jaren en jaren krankzinnig.
Uit het getuigenverhoor te Madrid,
betreffende den anarchistischen aan
slag op Koning Alfonso en zijne Ge
malin, blijkt meer en meer, dat Ferrer
wel degelijk de medeplichtige was
doodschoot.
Minister De Meester.
I)e minister van Financiën keert
in 't begin van de volgende week
uit Engeland terug.
TWEEDE* KAMER.
Verwacht wordt, dat de Tweede
Kamer de geheele volgende week
in beslag zal worden genomen door
het sectie-onderzoek. Dfe eerste open
bare vejgadering zal worden be
steed aan de kwestie van de Staats
exploitatie van mijnen, die urgent
is. Vervolgens wordt de behande
ling vttn het ontwerp voor het on
echte kind hervat.
Ook moet de oorlogsbegrooting
nog worden afgedaan, zoodat het
medelijk is, dat voor het debat
over de s aaist x -loitatie van spoor
wegen (motie-Bos) geen tijd meer
overblijft. Gelijk bekend is, zal de
Kamer 28 Juni uiteengaan.
Hofberichten.
Voor het oogenblik zullen door
H. M. de Koningin ten paleize Het
Loo geen diners worden gegeven,
wegens rouw van e aldaar logee-
rende prinses Reuss.
Men seint uit 's-Gravenhage aan
„de Telegraaf:
Van best ingelichte zijde verzoekt
men ons mede te deelen, dat het
in „Het Vaderland" vermelde be
richt, betreffende een galadiner op
13 dezer in het huis ten Bosch,
dat door H. M.. en Z. K. H. zou
worden bijgewoond en betreffende
het diner ten paleize aan de leden
der Vredesconferentie, zoomede om
trent het vertrek naar Het Loo op
18 Juni, van allen grond ontbloot
en geheel uit de lucht gegrepen is.
Ook van anderen meest betrouw
baren kant wordt bericht dat om
trent ontvangst door H. M. de Ko
ningin van leden der vredesconfe
rentie nog niet vastgesteld is.
„Ik doe niet aan Politiek''
De Sticlitste Ct. citeert onder dit
op-chrift de volgende opmerkingen
van Mr. De Savornin Lohman
Dikwijls hoort men iemand met
zekere zelf-ingenomenheid zeggen
„Ik doe niet aan politiek".
Toch steekt daarin niets voor
treffelijks. Iemand die den moed
heeft een gezin te vormen en zich
dan aan dat gezin te wijden, staat
hooger dan de zelfgenoegzame
celibatair (huwelijkshater), die uit
sluitend zorgt voor zichzelf.
Zoo staat ook hij, die zijn vrijen
tijd, zijn gaven en krachten bezigt
voor een krii g, waarvan hij deel
uitmaakt, hooger dan hij, die zich
aan alle politiek leven eenvoudig
onttrekt.
Het arbeiden voor gemeente,
provincie en land is, althans wan
neer 't met toewijding geschiedt, een
voortreffelijk werk
Wie nog iets anders en hooger
kent dan zijn eigen persoon, arbeidt
voor anderen arbeidt hij ook op
politiek terrein, dan doet bij dat
voor de gemeente, het land of eeni-
gen anderen politieken kring.
Dr. Kuyper-huldiging.
Het Vad. kreeg toegezonden de
volgende „zeer vertrouwelijke" cir
culaire "aan de besturen en hoofden
der Christelijke scholen in Neder
land"
Geachte Heeren en Broeders!
Op 29 October a.s. hoopt dr. A
Kuyper zijn zeventigsten verjaardag
te vieren.
Reeds worden er in sommige krin
gen maatregelen genomen om dezen
dag niet onopgemerki te laten voor
bijgaan.
Ondergeteekende zijn van oordeel,
dat echter een huldeblijk op dezen
dag van de kinderen der Christe
lijke scholen in Nederland, aan den
leider van het volkspetitionenienl,
die tevens onder Gods zegen, niet
het minst door de wet van 1905,
zulke belangrijke diensten aan het
Christelijk onderwijs bewees, bijzon
der aajigenaam zal zijn.
Daarom noodigen zij u uit de
kinderen uwer school gelegenheid
te geven, daartoe mede te werken
en wel door op een daarvoor be
stemd karton, door de kinderen hun
naam te doen schrijven.
De kartons worden daarna in een
of meer albums in volgorde van
provincie en alpliabetiscli gebonden,
den jubilaris ter hand gesteld.
Is u tot medewerking bereid, dan
verzieken wij u vóór den lOn Juni
bijgaande kaart ingevuld en getec-
kend terug te zenden.
Spoedig na ontvangst daarvan
zullen u dan toegezonden worden
de noodige kartons, waarop de kin
deren hun namen schrijven, en
lijsten waarop de bijdragen der
kinderen worden aangeteekend.
Uw antwoord gaarne tegemoet
ziende, teekenen, hoogachtend, uw
dn. en broeders, W. Hovy, ds. K.
Scharten, dr. J. Th. de Visser, W.
J. C. van Buure-n, W. van Doorn,
H. J. van Wijlen, Jac van Oversteeg.
Amsterdam, Mei 1907.
Onder Bondgenoofen.
„Het Volk" bevat een heftig hoofd
artikel tegen „Land en Volk," het
blad van den heer Marehant, over de
houding der sociaal-democraten bij de
behandeling van het wetsontwerp, be
treffende het onderzoek naar bet va
derschap. Ziehier het slot van dit ar
tikel
Wat is dat nu vooridioteschrijverij
in het hoofdorgaan van de zoo bij uit
stek moreele, karaktervaste, verziende,
praktische, taktische vrijzinnige de-
mokratieHet lijkt wel politiek van
de „Vrije Westfries," of een dergelijk
obskuur klerikaal krantje. Deftige
kopstukken van de partij, als Drucker
en Van Raalte, zullen zich voor hun
blad gaan geneeren
Wij willen den heer Marehant een
goeden raad geven. Hij is nog een
kuiken in de journalistiek. Hij zal
echter nooit een fiere haan worden,
om zijn veeren bewonderd en omzijn
sporen gevreesd, indien hij als devies
blijft voeren klets maar toe.
Kil wilt gij de sociaaldemokratie be
strijden met verdachtmaking en laster,
ga dan eerst nog wat in de leer bij
Aalberse, die doet het tenminste niet
geheel zonder talent
Mr. Aalberse komt er dezen keer
genadig af!
Naleving van de Drankwet.
De „St. Ci." bevat liet verslag
van de werkzaamheden en bevin
dingen van de iuspecteurs voor lu t
toezicht op de naleving van de
Drankwet over het Dienstjaar 1996.
Een hulde.
Op de begraafplaats te Rockanj e
werd gisteren een grafsteen geplaatst
op het graf van den zeeloods Bron Ier,
die bij do ramp van de „Berlin"
het leven liet.
Cp den steen ziet men liet por
ti et van den omgekomen loods, in
porselein gefotograf., aangebracht.
Een zoon van den overledene-
was voorde plechtigheid overgeko-
men.
Anti-Clericaal, Liberaal, Radicaal
Stembuslied.
Wijze: Do Rotterdanvche schutterij.
Het land heeft nu gezien
Wij kunnen niet regeeren
Maar Troelstra zal 't misschien
Ons, Liberalen, leeren
Waar blijft zoo vraagt het land
't Program van concentratie,
Naar Liberalen trant
Een stembus speculatie
Ons antwoord, vrijzinnig
En echt liberaal,
Luidt hartlijk en innig:
A n t i-c 1 e r i c a a 1
Dat was onze keuze,
Dat blijft zij altijd,
Geen andere leuze
Kent onze strijd
Wij zijn weer eensgezind,
Wij, intellectueelen,
Daar ons een leus verbindt,
Die ons niet kan verdeelen
Die leus gaat altijd op
Weg met de Clericalen
Zij hijscht de vlag in top,
De vlag der Liberalen!
Wij zochten die leuze,
Al is ze wat slinksch,
Geen andere keuze
Bleef over voor links
Vooruit Tydemannen
Vooruitrataplan
De boogpees gespannen
Naast G o e m a n M archant!
Staakt onderling den strijd,
Wij zullen later vechten,
Wij werden Kuyper kwijt,
Helaas! nog niet „zijn knechten".
Mikt op den Clericaal
Naar oud gebruik en zeden,
Wij blijven Liberaal,
Naar 't echt model gesneden
Wij blijven verschalken
Het land door den haat,
Al zien wij het zwalken
Van 't scbip van Staat!
Vooruit Liberalen
Ook Troelstra strijdt mee!
IVeg met Clericalen
Voor hen geen vree
Maarten van Utrecht.
(„Hsgz.").
De schipbreuk van de „Berlin."
Men schrijft uit den Hoek van
Holland d.d. 5 Juni aan „de Tele
graaf"
Als nadere herkeuningsteekenen
van het gisteren in den Waterweg
drijvende gevonden lijk kunuen wij
nu mededeelen, dat de man 1.74 M.
lang is en gekleed in een bruin
jachtvest, bruiugrijze bovenbroek,
tricot onderbroek en zwarte sokken
met roode strepen. Aan een der
voeten zat nog een gele rijgschoen.
Op het lijk werd nog gevonden
een zilveren sigarettenkoker en een
„Swan" vulpenhouder.
Gisterenmiddag zij ti door den len
en 2en machinist van do stoom-
reddingsboot twee beschreven plank
jes op het strand gevouden. Men
vermoedt, dat deze van veronge
lukten van de „Berlin" afkomstig
zijn.
Het eene luidt
„I am going to the Holy night.
Redhouse," en het tweede:*
Siiil' BlfSailT
Vü-ti mcli tin- cJen aanslag