Zaterdag 15 juni 1907
No. 6609 32ste jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland,
Het eeoige Middel.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit de Pers.
Editie 2 uur.
m& I
BUREAUX; St.JANSSTRAAT i, Interc. Te!. No. 1426. HAARLEM.
Korte Berichten.
wJj
NT 9
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Haarlem 1.20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco pe; post. 1.65
Afzonderlijke nummers 0.05
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
P-©TP (ON AQiTfiTF,
PRIJS DER. ADVERTENTIËN
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar paatsririmte.
DIENST A A N BIE DIN G E N 25 CENT PER ADVERTENTIE a CONTANT
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère :-
G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, c., Paris, 31,bis Faubourg Montmartre.
't Wemelt om ons heen van kwak
zal vers en boerenbedriegers, die zich
allen opwerpen, als weldoeners der
zieke, der ongelukkige menschheid.
Jammer, dat we er moeten bijvoe
gen: de ellenden schijnen te groeien
met het aautxl genees- en heilmid
delen.
Daar is éêne ellende, welke te
recht aangeduid wordt als de kan
ker van ons volksbestaan als eeue
immer springende bron van allerlei
liehaamlijk en zedelijk kwaaode
drankzucht.
Millioenen zijn er ongelukkig door
geworden, hebben er hun eigen
welvaart en het geluk der hunnen
door verwoest millioenen anderen
dreigen nog ten gronde te gaan
door dit grootste onzer nationale
gevaren.
Geen wonder derhalve, dat zoo-
velen den strijd aanbonden tegen dit
kwaad; dat zij op het voorbeeld van
de grootsten en de besten in binnen-
en buitenland alles in bet werk
stelden, om den voortgang van dezen
geesel te stuiten.-
Gelijk wijlen een pater Burke,
wiens bekende uitspraak: „Indien
de grootste dronkaard, de rampza
ligste van alle slaven dier zonde
hooren kon, wat mijne ooren opvin
gen; zien kon, wat ik gezien heb,
'hij zou dien vervloekten drank niet
meer aan zijn lippen brengen, al
kon hij er den leeftijd van duizend
jaren door bereiken," ook thans
nog menigmaal wordt aangehaald,
in zijn arme vaderland, het groene
Erin (Ierland) gewerkt en geijverd
heeft met zijne hooge gaven en zijn
machtig talent, zoo ijveren ook on
der ons tal van eminente mannen
priesters en leeken. Wij noemen
slechts pastoor Dr. Ariëns, naar wien
liet Ariëns-fonds vernoemd zal wor
den, pater Ermann S. J,, rector 1 lie
pen, pastoor Prinsen, Jhr. Ruys de
Beerenbrouck, de heeren Hermans,
Spitzen, Ni colaas enz. enz.
Duizenden en duizenden hebben
zich om de banier van het Kruis-
verbond geschaard, hebben zich bij
Paulusvéreeniging eti Maria-vet
Leniging als leden laten inschrijven.
Zelfs het opkomend geslacht sloot
zich bij de beweging aan, een sóórt
van Kinderkruistocht onderne
mend, welks uitkomsten vrij wat
schitterender zijn en vruchtbaarder
dan de historische der kleinen, wier
geestdriftige zelfopoffering Dr.
Sehaepman z.g, bezong.
Reeds veel van zijn gebied heeft
koning alcohol in Nederland ver
loren; maar hij is een vijand, die
niet gemakkelijk te overwinnen is;
iedere voet terrein kan eerst na
liardnekkigen strijd op hem veroverd
worden.
Eii ook hier doet de kwakzalverij
zicb gelden. Zij roept: „boeren,
burg rs en buitenlui" bij eikaar en
geeft de wonderen van het „Coza
poeder" en dergelijke te bewonde
ren. Maar 't is als in het liedje bij
pater Van Meurs:
„Koopt poeiers en pillen,
En laat je maar villen;
Hij liegt als de nikker
En fopt je terdeeg,
Hij klopt je de beurs als een
eierdop leeg-"
Kno eierij dat alles; wat een waar
de heeft van 25 heele centen be
taalt men met 7 gld. En voor het
doel blijkt het middel totaal waar
deloos.
Sléchts één middel is er tegen
dit vreesdij k kwaad: de geheelont
houding.
Lichtzinnig lacht men soms „wat
geeft een enkel borreltje I De mensch
moet wat hebben!" En men be
denkt niet, dat anderen, dat dui
zenden de kracht missen, om dat
ééne niet door tallooze andere te
doen volgen, wanneer zij er een
maal „den smaak van beet hebben."
Neen, laten we liever met hart
en
king
ziel medewerken tot de berei-
van het groote, goede doel
door de drankbestrijding beoogd.
Ook hier ter stede hebben wij
dergelijke vereenigingen, hebben
wij Kruis verbond en Maria-vereehi-
ging, waarvan wij zeker binnen
kort vernemen zullen, dat ook zij
willen bijdragen tot de hulde, Dr.
Ariëns te brengen op zijn zilveren
priesterfeest.
Wie mede strijden wil, krach
tig en afdoende bekampen bet groote
nationale kwaad der drankzucht,
hij Muite zich aan en preclike door
zijn voorbeeld vooral.
L.
ewBPaun mrwaBcaaw—
FRANKRIJK.
Geen nadere berichten omtrent
burgemeesters en gemeenteradeir,
die, wij nbouwers ot belanghebbenden
bij den wijnbouw, bij wijze van
protest tegen de regeering hun ambt
nederleggen. Bij een goede an
derhalf honderd schijnt het te zu llen
blijven. Met dat al wordt in eene
gemeente eene aangifte van geboorte
niet ingeschreven, verzoekt men in
epn andere vergeefs om toestem
ming tot eene begrafenis. Gelukkig
zijn reinigingsdienst, waterleiding
en verlichting niet stop gezet.
De burgemeesters trekken zich
niemendal aan van Clemenceau's
verklaringen, dat hij weigert hunne
ontslagname te aanvaarden.
Ferroul, burgemeester van Nar-
bonne, schrijft ia zijn „Républikque
sociale", dat hij zich beroepen kan
op Clemenceau zelf, die in „La
Mêlee, sociale" eertijds verklaarde
dat enkel de levensdrang llëilig is.
Welnu, juist dat vraagt liet Zuiden,
besluit Ferroul. Clemenceau, moet
maar probeeren, hoe uit zijn eigen net
los te komen. I)e oproerige troepen
heeft men niet rechtstreeks aange
durfd; men heeft ze uitgezonden
om schietoefeningen te houden.
RUSLAND.
Voor do afwisseling meldt het
RussischeTelegraa fag'entschap thans
weder 'reis een complot. „Reuter"
weet er het volgende van te vertellen
in een ochtend-telegram.
De politie was'te weten gekomen,
dat de woning van den sociaal-
democratiscben afgevaardigde Oksol
ook bezocht werd door leden van
de revolutionaire militaire organi
satie. Bij de huiszoeking werden
papieren ontdekt, waaruit bleek,
dat 55 sociaal-democratische afge
vaardigden de vereen iging hadden
opgericht met het doel den bestaan-
denregeeringsvorm omver te werpen
en de republiek af te kondigen. Om
dit doel te bereiken stelde de ver
eeniging zich in verbinding met
verschillende geheime vereenigin
gen, die hetzelfde beoogden, trachtte
ze nieuwe soo;tgelijkejge*iiootscbap-
pen op te richten, wier taak het
was ontevredenheid te zaaien en op
te hitsen tot een opstand onder
militairen, boeren en arbeiders. Aan
de boeren richtte de vereepiging
een oproep om zich ook met de
arbeiders te verbinden tot een open
lijken strijd tegen de regeerings-
macht en deze te doen overgaan in
handen van de volksvertegenwoor
diging.
- Ook stelde de vereeniging zich in
verbrnding met- een geheim genoot*
schap, dat ten doel heeft een
militairen opstand te verwekken.
De eerstgenoemde vereeniging
vormde bet centrum, waarin zicli
alle revolutionaire eischen concen
treerden. Alle geheime e< mile's
zonden rapporten in, de vereeniging
vaardigde leden af naar de arbei
dersvergaderingen om daar opruien
de' redevoeringen te houden en
beschikte over valscbo passen, waar
door vervolgden buiten het bereik
der overheid werden gebracht.
Een vooronderzoek wordt inge
steld omtrent 55 Doemaleden", van
welke i6 op bevel van den officier
van justitie in hechtenis zuilen
worden g nomen. Een desbetreffend
voorstel werd beden door de rego'e-
ring in de Doema gedaan.
In verhand hiermee zond órinis-
ter-pre'sident Stolypine een eigen
handig schrijven aan den Voorzitter
de Doema, waarin onder meer om
eene geheime zitting gevraagd werd.
Stolypine eischte gedurende die
zitting de onmiddellijke inhechtenis
neming va.n 16 sociaal-democratische
afgevaardigden en machtiging om
het grootste gedeelte der andere
sociaal-democraten, ongeveer 55,
voor de rechtbank ter verantwoor
ding te roepen. Men zegt, dat de
Kadetten het voorstel zullen ver
werpen. Indien dit gebeurt, zal de
Doema waarschijnlijk worden ont
bonden.
Rond het Doema-paleis staat een
sterke troepenmacht en aan de
burgers wordt bevolen door te
loopen.
Volgens de laatste berichten'zou
de Doema weigerachtig blijken, om
aanStolypine's verlangen te voldoen.
Ontbinding zou er het gevolg van
zijn.
1 tatstverloopenjaar belasting moeten
hebben betaald. Hierdoor wordt bet
aantal kiezers met 300.000 vermeer
derd, wat zeker een respectabel
cijfer is, vooral wanneer de meeste
bij verkiezingen niet thuis blijven.
Het gebouw der Doema is door
Kozakken omsingeld.
ZUID-AFRIKA.
Het Trans vaaische parlement heeft
zijne zittingen geopend en op ge
lukkige wijze geopend met eene
verklaring van president Botha over
de politiek der regeering, Besloten
is de Cbineezen terug te zenden,
onmiddellijk na het verstrijken
hunner contracten. Die contracten
beginnen af te loopen in deze maand
en vóór 31 Dec. zijn er 16.000 ver
vallen.
Er is pressie op de regeering uit
geoefend om de wet te wijzigen,
teneinde een tijdelijke hernieuwing
der contracten mogelijk te maken,
maar na uitvoerige bespreking is
besloten daartoe in dit zittingsjaar
niet over te gaan De regeering
werd hierbij geleid door de over
tuiging, dat de aanwezigheid van
Chineezen niet alleen zeer in het
nadeel van Transvaal is, maar dat
ook het aanbod van inlandsche
werkkrachten verreweg de vraag
overtreft.
LUXEMBURG.
Dé cjuaêstie der troonopvolgii g
is geregeld, indien wij ons althans
verlaten kunnen op een particulier
telegram uit Brussel aan do „N.R
Grt." toegezonden en luidende als
v»lgt:
i e centrale afdeeling van de
Luxemburgsche Kamer beeft met
•dgemeene stemmen den pretendent
graaf Merenberg van de troonop
volging uitgesloten. Zij nam in be
ginsel bet ontwerp der regeeriug
aan, dat de beschikkingen van groot
hertog Willem betreffende de troon
opvolging wettelijke waarborg ver
leent."
De vraag is, of graaf Von Meren
berg bet er bij zal laten zitten, wat
niet te verwachten is. Verspelen
kan er de man niets bij. En waarom
zou hij ook niet uit wezen op zijn
belang
NOORWEGEN.
In Noorwegen zal het vrouwelijk
gedeelte der bevolking wel met
zooveel medezeggenschap krijg®11
als velen hoopten en verwacht a,
maar de dames kunnen toch alles
to zamen, volop tevreden zijn.
Met 73 tegen 48 stemmen ver
wierp de Kamer het algemeen kies
recht voor vrouwen en nam met
96 tegen 25 stemmen de wet aan
op het staatsburgerlijk kiesrecht
voor vrouwen in deuzelfden omvang
als thans voor de aanstaande ver
kiezingen, d. w. z. dat vrouwen
zeil oi hare eehtgenooten voor het
De Gulenburg- en Moltke-schan-
dalen in Duitschland beloven nog
een leelijk staartje te hebben. Nieuwe
onthullii gen zijn te verwachten
De Turksche 'regeeriug zal 10.000
man versterking naar Yemen zen
den, ten einde tegen de oproerige
Arabieren te strijden.
Koning Carlos van Portugal heeft
de afgevaardigden uit verschillende
gemeenten ontvangen en hun be
loofd, dat hij hunne bezwaren tegen
de ontbinding der Kamer zou over
brengen aan de regeering.
Parijsche troepen zullen het mui
tende 100e regiment van Narbonne
vervangen. Binnenkort kunnen wij
ons op bloedige berichten verwach
ten.
De hertog van Mecklenburg, die
nu régent in Bruuswijkj is, was
jaren en jaren een trouw vriend
van den hertog van Cumberland,
dén wettigen erfgenaam van den
Bruuswijkschen troon. Nu is 't uit
met de vriendschap.
De ZEerw. heer Daens, de vroe
gere leider van de christelijke soc
partij, is gisternamiddag 5 uur in
Niiiove aan zijn langdurige ziekte
bezweken. Tot liet laatste oogenblik
bleef hij bij volle bewustzijn.
gegeven, ons politiek optreden eer
verhoogd dan verlaagd beeft.
(„Standaard").
Serieus.
Het karakter van den gevoerden
stembusstrijd was, naar gelang van de
partijen, ditmaal zeer verschillend.
Bij de Vrij-liberalen, die hun op
schuiven naar het tweede station van
Links te verfoeilijken hadden, was
bittere ernst in hun feilen strijd te
gen het clericalisme. Frankrijk had
nu pas zijn „plicht en roeping" ver
staan, en zij, Vrij-liberalen, hadden
eveneens nu pas ingezien, wat „plicht
en roeping" in den strijd tegen de
Christelijke partijen eischte.
Minder serieus waren de Vrijzinnig
democraten, in wie Staal nog altoos
voortspookte, en die de toekomst van
ons land ophingen aan anti-milita
ristische overwegingen.
Volslagen gebrek aan ernst daaren
tegen kenmerkte het optreden der
Unie-liberalen. De heer Roodhuyzen,
secretaris der Unie, werkte met de
lintworm, en de heer Borgesius, haar
Voorzitter, 'met den „slingeraap", en
altoos was het gemunt op „hilariteit"
en „onbedaarlijk gelach".
Vooral dat werken met den „slin
geraap" was verregaande. De heer
Borgesius betuigde, dat bij liever een
echten aap tot vader had, dan zijn
antirevolutionairen tegenstander, dien
hij met den scheldnaam van „slinger
aap" brandmerkte.
Liever een onsmakelijk dier als
vader, dan een antirevolutionair, die
u te na kwam. Kan de laatdunkende
minachting voor zijn tegenstander
smadelijker worden uitgedrukt?
Ook dit: Geeft het u een hoogen
dunk van een gehoor, dat men op
zulk een banaliteit tracteeren durft,
en dat, inplaats van er verontwaar
digd tegen in te sissen, er gichelend
om lacht?
Dan stonden de socialisten in hun
meetings toch kooger. Ook zij durven
veelaan, maar in hen werkt toch altoos
de ernst van een doel waarop ze mik
ken.
En heeft men onze partijleiders van
schijnheiligheid beschuldigd, omdat ze
niet schromen om ook op politieke
meetings de heilige banier te ontrollen,
en omdat er op hun meetings gebeden
en gedankt werd, het wil ons toch
voorkomen, dat het serieus karakter
hierdoor aan onze stembusworsteling
Tweede Kamer.
De afdeelingen der Tweede Kamer
hebben benoemd tot rapporteurs over:
de wetsontwerpen tot wijziging der
wet tot regeling van het lager onder
wijs tot wijziging van Hoofdstuk V
der Staatsbegrooting voor 1908, en tot
wijziging der Gemeentewet, de heeren
Van den Berch van Heemstede, Rood-
liuvzen, Ketelaar, Van Asch van Wijck
en Bos.
Aan de Besturen v. d. afdeelingen
(vakvereenigingen) van de Neder-
undsclie en Diocesane R. K.
Vakbonden en Vaksecretariaten.
Mijne heeren,
Het zal U zeker bekend zijn, dat
Zaterdag 10 en Zondag 11 Augustus
a s. door de Federatie van de vijf R.
K. Diocesane Werklieden-organisaties
een Katholiek Sociaal Congres zal
worden gehouden. Onnoodig U aan te
toonen dat ook dit Congres voor de
Katholieke Arbeiders van het grootste
belang is. Immers de onderwerpen
welke daar ingeleid en behandeld
zullen worden, als „Het Verzekerings
wezen", „Verkorte Arbeidsdag", „Vrou
wen en Kinderarbeid in Fabrieken en
Werkplaatsen", zijn van zeer urgenten
aard. Deze algemeeue onderwerpen
op sociaal gebied, zijn dikwijls punten
van bespreking geweest in de Kath.
Vakorganisaties. Een bewijs dus van
het groote belang door de arbeiders
in deze gevoeld.
Wij willen daarom een ernstig be
roep doen op Uwe welwillendheid om
aan alle leden Uwer Vakvereeniging
het groote gewicht van dit Congres
onder het oog te brengen, en hen aan
te m oedigen dit Congres bij te wonen.
Ook zagen wij gaarne dat Uwe Vak
vereeniging een of meer afgevaardig
den aan dit Congres liet deelnemer.
Als georganiseerde arbeiders in de
Katholieke Vakorganisatie mogen wij
niet vergeten dat de R. K. Algemeene
Sociale Beweging ten nauwste ver
band moet houden met onze bewe
ging van de Katholieke Vakorgani
satie. In deze overtuiging vertrouwen
wij dan ook dat vele leden van de
Katholieke Vakvereenigiogenjaan het
R K. Alg. Soc. Congres zullen deel
nemen.
Met de beste wensehen voor Uwe
organisatie verblijven wij.
Het Voorbereidings-Comité van het
N. R K. Vakvereenigings-Congres,
Rector F. X. W. BULT,
Voorzitter.
A. A. VAN HAMERSVELD,
Secretaris.
X
X
H. M. de Koningin is hedenmid
dag tegen 3 uur van 's-Gravenhage
weer naar het Loo vertrokken.
De minister van Landbouw.
Minister Veegens is gedurende eenige
dagen bedlegerig. Koorts is de oorzaak
van de kwaal. (L. en V).
X X
X
VIVAT FRISIA.
Bij alle ongelukken treft de liberale
partij nog de kwade kans, dat zij mis
schien ook de provincie Friesland
verliest, schrijft „de Tijd".
Uit Franeker kwani n.l. het be
richt, dat de vijf Rechtscbe Candida -
ren ongeveer 1300 stemmen op hun
tegenpartij voor hebben. De sociaal
democraten, die er 1600 stemmen uit
brachten, zullen bij de herstemming
de ontbrekenden moetc-n bijleveren ol
ze zijn verloren! Slagen deReohtsche
candidaten, dan zijn ook de Staten
van Friesland óm en de liberale min
derheid der Eerste Kamer zou kunnen
slinken tot 14 van de 50 stemmen.
Aan de liberale partij rest dan nog
Drente, Groningen en het afbrokke-
ende Noord-Holland. In elk geval
bestaat zij in Friesland alleen door
den wil der Franeker socialisten
Aan de christelijke kiezers van Fra
neker, die op voorbeeldige wijze heb
ben geageerd, ons bijzonder compli
ment. Mogen zij op Maandag24dezer
zich den dag v. Donderdag herinneren
Christiaan Huygens.
Men meldt uit 's Gravenhage
De „Ned. Bond van Horlogema
kers", die ruim -100 leden telt, komt
hier Zondag het feit herdenken, dat
250 jaar geleden aan Christiaan Huy
gens octrooi werd verleend
op zijn nog altij l onontbeerlijke
vindingde toepassing van den slin
ger op uurwerken, 't Zal een waar
dige viering zijn.
's Morgens ten half 11 heeft een
huldebetoon plaats in de hal van
het G meentemuseum, waar Huy
gens' slinger hangt. Onze Wethou-
De Wijs en de Bondsvoorzitter, delir.
J. i Ketelaar, zullen toespraken
houden, terwijl kransen ter huldi
gende herinnering zulleu worden
achtergelaten.
Des middags te half 2 een hul
debetoon in de Groote Kerk bij het
graf van Christia'an Huygens: toe
spraken van dehh. Ketelaar en V
M. Klumper (voorzitter der Haag-
sche afdeeling), kranshechting aan
Huygens' grafsteen, waarna uitvoe
ring van een Huygenscantate (mu
ziek van d.lir. J. Knaapeo, die ook
het orgel zal bespelen) door leden
der Haagsche afdeeling onder lei
ding van den hr. G. Verkerk.
Na aiioop bezoek aan „Hofwijck"
te Voorburg, waar Pluygens over
leed. en aan de Huvgenstentoonstel-
ling, in 't Stations koffiehuis, geor
ganiseerd door denhr. T. L. Geld
maker Jr.
Eersfe steen'egging Retraitenhuis
te Venlo.
Zordag na de H. Mis van 11 uur,
waaronder de Eerw. pater Cramer S.
J. het doel der retraites uiteengezet
had, werd op den Maagdenberg buiten
Venlo, op plechtige wijze de eerste
steen gelegd voor het retraitenhuis
door den Hoogeerw. pater Swart, pro
vinciaal der Jesuïeten.
De oorkonde welke deze heuglijke
gebeurtenis vermeldt en in den hoek
steen ingemetseld werd, luidt aldus.
Onder het roemrijke pontificaat van
Z. H. FiusX,
onder de gelukkige regeering van
Hare Majesteit Wilhelmina,
Koningi i der Nederlanden,
Z. D. H. Mgr. Joseph Drehmans
bisschop]
van Roermond, en van
Z. D. H. Mgr. Wilhelmus
van de Ven],
bisschop van den Bosch,
onder het Generalaat van den
H. E. Pater]
F. X. Wernz, van de Sociëteit Jezus,
terwijl Zijne Exellentie Jhr. Gustave
Ruys de Beerenbrouck Commissaris
tier Koningin van Limburg, de
Hoogeerwaarde Heer Mathias Bauduin,
deken en pastoor
en de HoogEdelAchtbare
Heer Hermanus van Rijn,
Burgemeester]
van Venlo was,
werd doordenjH. E. P. Gerardus Swart,
v. d. Sociëteit v. Jesus, provinciaal
de eerste steen gelegd van dit gebouw,
dat ontworpen door den
-WelEdelGeb. Heer]
Ed. Cuypers, Architect,
en opgetrokken door den
Wel Edelen Heer]
Fr. Paes,
de Sociëteit van Jesus
op verzoek en op kosten van hoogst
milddadige Heeren heeft doen oprich
ten, het eerste Retraitenhuis voor
mannen in Nederland.
Benoemd.
In de provincie Noord-Hollandtot
dijkgraaf van den polder Eijerland op
Texel, H. Flens, te Den Burg op
Texel
Eerste Kamer-verkiezing.
Drexte. Gekozen tot lid der
Eerste Kamer mr. E. Pelinck te
Assen met 24 stemmen van de 28
geldige, de heer J. Blom te Meppel
had 4 stemmen.
X X
X
Si Singa Mangaradja.
Onze correspondent te Batavia
seint ons heden:
Ohristoffel seinde den Ben dezer
dat hij nogmaals de schuilplaats