Vrijdag 28 Juni 1907.
No. 6620 32ste jaargang.
Dagblad voor Noord- en Zuid-Holland.
E
Wegens het feest van de HH. Aposte
len Petrus en Paulus, zal morgen ons
olad niet verschijnen.
Voor het
„Dr. AriënsTonds,
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Editie 4 uur,
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem- 1.20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post. 1..65
Afzonderlijke nummers0,05
DIT BLAD VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
BUREAUX: St.JANSSTRAAT 1, Interc. Tel. No. 1426. - HAARLEM.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0.60, (contant) 0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters worden berekend naar paatsruimte.
DIENSTAANBIEDINGEN 25 CENT PER ADVERTENTIE CONTANT
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère
G. L. DAUBE Co., JOHN E. JONES, c., Paris, 31bis Faubourg Montmartre.
In het nommer van Zaterdag 1.1
!W „N. H. Ct." heeft men
de circulaire kunnen lezen van het
'bestuur der vereeniging, die zich de
^Verpleging van Katholieke draiïk-
^clitigen in Nederland ten doel stelt.
Met 'een enkel woord komen wij
i °P deze zaak en wat daarmee direct
Verband houdt, nog even terug,
jj Wat vrijgevigheid aangaat en
°ftervaardigheid, behoeven wij, Ka
li jl'olieken, stellig niet bij andersden
kenden achter te slaan.
Telkens wordt een beroep gedaan
(,1' onze beurs en telkens snoeren
„Zijdekoorden onzer beurzen los en
even, geven mild en onbekrompen.
j>ie fraaie kerken met hunne
opeis en torens ze zijn opge-
okken met het geld van goede
floomsche menschen; de sieraden
j1' die lempèls zijn meestal blijvende
Frinneringen aan allerlei priester
jubilea onze bijzondere scholen,
°hze ziekeninrichtingen, patronaten
®ilz. enz., die alle zingen (den lof
der Roomsche gulhartige vrijgevig
heid. Wat doet de Katholieke Pers
fcoo heerlijk bloeien, door de grootste
Beukers van onzen tijd het voor
naamste liefdewerk genoemd? 't Zijn
'kl weierom de milde bijdragen van
''en, die, op bijzondere wijze door
God gezegend, door goede werken
[dien zegen aan hunne familie trach-
'jsn te verzekeren, gedachtig aan
Bet„God heeft den milden gever
lief!"
Maar ondanks onze stichtingen
Van allerlei aard zijn de niet-katho-
'ieken ons voor geweest met de
"prichting van gest'c'iten voor
drankzuchtigen, lioe dringend die
(|ok onder ons noodig zijn.
Een nationaal kwaad is de drank
nacht en wie eenmaal door dien
duivel bezeten is, wordt niet gemak
gelijk uit zijne slavernij verlost.
Maar ongeneeslijk is de drankzuch
tige niet. Hoe anders den goeden
'fitslag te verklaren, in binnen- en
'Fitenlandsche sanatoria verkregen?
Daar zijn er, die later andermaal
'n hunne oude Kwaal hervallen,
„^aar zij vormen de kleinste lieift.
oest men om hen dit goede werk
dlten varen, welnu, inrichtingen
Voor gevallen vrouwen en meer
"■Udere g< e le instellingen zouden
dan evineens kunnen verdwijnen.
Vele groote geesten, die het „Hoe
grooter geest, hoe grootor b
bevestigden, waren oud-leerlingen
d<r Paters Jesuieten. Toch hand
haafden de Zonen van Sint Igna
tius hun roem en hun roep van
de beste opvoeders en leer
meesters te zijn. En terecht.
Er moet een sanatorium, een
katholiek sanatorium voor drank
zuchtigen in Nederland gesticht
Wordendat er de naam van Dr.
Ariëns aan verbonden worde, is niet
meer dan een dankbare hulde aan
den ijverigen priester, die een voor
ganger, een apostel bij de drank
bestrijding was.
Zonder geld is het natuurlijk on
mogelijk om dit goede en groote
Werk tot standte brengen.
Wil men eenige zekerheid hebben
omtrent een patient, dan dient hij
een jaar ongeveer in het gesticht
te verblijven. Naar matige bereke
ning komen de kosten van dit
Verblijf op 250 a 300 gld. Drank
zuchtigen uit den gegoeden stand
kunnen buiten beschouwing blijven,
aar min- en onvermogenden onder
onze geloofsgenooten vorderen een
rij groot geldelijk offer Er moet
dus geld, betrekkelijk veel geld
wezen.
Wij willen niets ten nadeele van
Iédere sanatoria aanvoeren, maar
katholieke drankzuchtigen moeten in
ten katholiek sanatorium geplaatst]
kunnen woiden. Het waarom be
hoeven wij allerminst te geven.
Men behoeft slechts even na te
denken, zich te herinneren, dat de
mensch uit ziel en lichaam bestaat
en de ziel van den drankzuchtige
is er in den regel vrij wat erger
aan toe dan die van tuberculose
lijders.
Daarom, Katholieken, steunt liet
Dr. Ariënsfonds, draagt een steentje
bij tot het optrekken van het nood
zakel jk sanatorium voor Katholieke
drankzuchtigen. Iedere gave zal in
Jank woiden aangenomen door den
secretaris-penningmeester Mr. E. O'.
J. M. baron van Hövell tot Wester-
liier, Wittevrouwenstraat no. 10, te
Utrecht. Misschien ook zijn er wel
katholieke dagbladen, die geneigd
bevonden worden, om eene inschrij
ving voor het „Dr. Ariënsfonds te
op< nen. Aalmoezen geven verarmt
uiet en deze aalmoes brengt u stel
lig den zegen aan van Ilem, die
de Vader is ook van de rampzalig-
sten onder uwe rampzalige geloofs
genooten de drankzuchtigen.
NASCHRIFT. Mijne taak als
ho fdredacteur is hiermede afge
daan. Aan allen, die mijyin path ie
betuigden, mij op de eene of andore
manier het spij kferk ussen der redactie
hernieuwden dank?
Overigens een stilzwijgen, hier
althans, welsprekender dan alle
woorden.
Lezeressen en Lezers, Gods beste
zegen, waarin ook de „N. H. Ct."
zoo mogelijk, deelu
Louis B. M. Lammers.
FRANKRIJK.
Hoe is 't met den „Napoleon van
het Zuiden?"Populair, niet-populair
verloochend door zijne vrienden;
opnieuw overal toegejuicht. Alles
tegenstrijdige b'erWiten! Hoe de
waarheid te achterhalen? Dit is in
elk geval zeker: de gevangenschap
van Marcellin Albert doet aau de
eigenlijke zaak niets aan of af. De
Ueweging onder de wijnbouwers
duurt voort.
Het comité van Argelliers heeft
Woensdag de volgende mededoeling
gedaan
„Marcellin Albert heeft .zich in
hechtenis begeven; hij heeft zijn
plicht gedaan. Onversaagd 1 Wijn
bouwers, de beweging wordt joort-
gezet."
Een tweede communiqué volgde
een weinig later en zei:
„Den plaatselijken comité's van
le vier wijnbouwende departemen
ten, wordt zoo dringend mogelijk
verzocht, afgevaardigden te zenden
naar een vergadering, Vrijdag 28
Juni, 's middags om twee ure te
houden le Argellierser zal worden
beraadslaagd over, en daarna be
krachtigd worden, onze in 't kort
gestelde eischen."
De 550 muitende soldaten zijn
gisteren te Villefranohe ingescheept
voor Afrika. Bij liunne aankomst
waren zij wit van stof, uitgeput door
eene reis van twee dagen sporene.
Nu zijn de muiters van het 17de
regiment weg, maar de muiterij
breekt telkens op verschillende
punten weder uit. Wat wil minis
ter Clemenceau doen? Het laatste
woord zal blijven aan de wijnbou
wers en al het militair vertoon van
Clemenceau zal er niets tegen ver
mogen, absoluut niets.
Zullen wij hem beklagen? Hem
niet, want hij en zijne gewetenlooze
geestverwanten maaien nu, wat ze
gezaaid hebben. Alleen te bekla
gen is^ het arme Frankrijk, de
speelbal van zulke erbarmelijke
leeghoofdige leiders.
ITALIË.
Zondag a.s. gaat Z. H. de Paus
eene geestelijke afzondering begin
nen. Acht dagen zal zij duren. Ge-
dui oude dien tijd zullen geen audiën
ties verleend worden.
Zijne gewone vertrekken verlatend
zal Z. Heiligheid zich in een paleisje
terugtrekken, dat in de tuinen van
het Vaticaau gelegen is.
Alleen met zijn biechtvader zal
de Paus zich onderhouden en met
zijn staatssecretaris kard. Merry del
Val over spoedeischende aangele
genheden.
De „Osservatore Romano,, van
den 26en dezer bevat den tekst
van een brief, door Z. PI. Puis X
gericht aan mgr. Commer te Wee-
nen. Mgr. Commer heeft de gevaar
lijke theorieën weerlegd van den
Duitschen geleerde Hermann Schel],
die een hoofdrol speelt in de bewe
ging der modernisten en wiens god-
geleer le en wijsgeerige werken op
den Index staan.
De Pauselijke sterrenwacht op
het Vaticaan ondergaat thans groote
veranderingen. Z. H. stelt persoon
lijk het grootste belang in deze zaak.
Hij hoopt er een observatorium van
te maken, dat het beste is der ge-
heele wereld en toegerust met de
beste werktuigen. Verschillende gif
ten daarvoor zijn reeds ingekomen
een Amerikaan schonk 12 a 13000
gld.
BELGIE.
Het is altoos een lust in sommige
dagen van strijd „Het Handelsblad
van Antwerpen" te lezen. Een ge
harnast stukje proza brengt liet
lieden, dat men uitknippen mag en
ter zijde leggen: misschien slaat
het nog wel op iets anders.
„Gisterenavond heeft meer dan
een onzer vrienden, voortgaande op
do stemming van de formuul Core-
mans, lucht gegeven aan zijne
geestdrift en geroepen Zij wilden
wat was recht, en wonnen wat ze
wilden
Ongelukkiglijk vormen de drie
hoofdelijke stemmingen, die opliet
einde der zittingen plaats grepen,
een geheel, dat ons die in de
Vlaamsche zaak alle p ditieko bere
kening verfoeien met spijt ver
vult.
Ziehier wat er gebeurd is:
De liberalen en socialisten hadden
verklaard, dat zij voor den tekst
yan Ooremans stemmen zouden,
indien er voor Brussel eene uitzonde
ring werd gemaakt.
Om eene uiterste toegeving te
doen en ziende dat zij onmogelijk
met 6e rechterzij alleen de meer
derheid konden behalen, sloten de
katholieke Vlamingen zich aan hij
een amendement, dat twee uitzon
deringen bevatte: eene voor Brussel
en eene voor hen die particuliere
studiën doen.
Over dit amendement diende dus
eerst gestemd te wordenmaar de
stemming geschiedde over elk der
alineas of lidmaten afzonderlijk
a) Eike Vlaamsche student moet
door een examen of certificaat be
wijzen dat hij Vlaamsch kent.
b) Uitzonderingsregiem voor
Brussel.
c) Soortgelijk regiem voor hen
die particuliere studiën doen.
Paarna moest over 't geheel ge
stemd worden.
Indien nu bij de stemming over
de afzonderlijke alineas, deze alle
drie behouden blijven, komt het
heele voorstel nogmaals ter stemming
en moet in zijn geheel aangenomen
of verworpen worden.
Ziehier echter wat er gebeurde.
De rechterzij verwerpt alinea 2.
maar de 9 katholieke V
die kur
halen
muul
liber;
70,
onde
de beide voorzitters van 't Davids-
fonds, waartussclien al diegenen die
in 1894 voor het zelfde grondbegin
stemden, stemmen nu tegen en
zeggen door hunne stemming: In
't Vlaamsche land moet do student
geen Vlaamsch kennen.
Maar onmiddellijk daarna, bij
aliueas 2 en 3, stemmen die zelfde
leden tegen de uitzonderingen op
dien algeraeenen r gel en roepen
uit: te Brussel moet men wel
Vlaamsch kennen en alle Waalsche
secties in 't Vlaamsche land worden
afgeschaft.
Bij het eerste punt niets aan de
Vlamingen, ondanks alle voor de
kiezing gedane beloften, ondanks
alle plechtige verklaringen; bij de
twee andere punten, meer dan de
Vlamingen verlangden, en dit
uit' louter parlementaire taktiek.
want vandaag zullen, met de
grootste onverschilligheid de heeren
die ons de meest radicale Vlaam
sche wet bezorgden, die verder gaat
dan wij ooit durfden droomen, over
het geheel dood eenvoudig tegen
stemmen.
Dank aan de door hen ingevoerde
verscherpingen, zullen de meeste
Waalsche en Brusselsche leden der
linkerzij ook tegen stemmen en
Fït'dcnk zal gekuld zijn 1
Dit Is parlementarism, ziet ge,
waar wij eenvoudige menschen geen
verstand van hebben. Maar of het
Vlaamsche volk zich eeuwig door
die kunstgrep°n zal laten bedodden
en in liet gezicht slaan, dat is te
betwijfelen; en wat ons betreft, als
katholieke Vlamingen heeten wij
de houding der rechterzij, in de
zitting van gisteren, eene reden tot
oprechte teleurstelling,
V ij weten niet wat er van het
overige der bespreking nog ten
voordeele onzer Vlaamsche grond
beginselen zal in huis komen. Wij
werden onder de bloemen versmacht
en wij vreezenerg, dat de ver-
smachting volledig zal blijken."
Korte berichten.
Vorst Ferdinand van Boelgarije zal
:c i den 15 Augustus Koning laten
uitroepen, meldt een bericht uit Sofia.
Uit Lissabon seint men, dat er op
to ren legen de regeering hebben
plaits goh:td te Braga, te Villa Real
en t - Vutmia do Castillo. De soldaten
heb uiti geschoten. Naar verluidt zijn
er 100 dooden en 600 gekwetsten.
De toestand in het oproerige Yemen
V >rdt vorr de Turksche regeering
Utoos hachelijker.
De Fransche zeerob Pelletan oud-
iiiarinéminister, die nooit water ge
zien heeft heeft den val van het
ministerie Clemenceau aangekondigd.
Er wordt niet bij gemeld, of de man
aangeschoten was, toen hij profiteerde.
Alweer zijn er in Marokko moor
denaars van Dr. Mauchanps gevangen
genomen, maar andermaal zijn er de
voornaamste moordenaars niet bij.
Uit ons Parlement.
De Eerste Kamer had het giste
ren over-het Arbeids contract. Als
sprekers traden op de katholieke
senatoren Van den t iesen en Re-
gout en de liberale heer Van Houten.
Uit het gesprokene kan men
veilig opmaken, dat liet ontwerp
g(en gevaar meer loopt, dat de
Eerste Kamer er zich mee vereeni
gen zal.
Vooral de heer Regout was wel-
rekend als immer en ontlokte
t nu en dan bijvalsbetui-
Lamer werd ander-
ïërd, aan oorlog.
Ylijkheid krijgt
ssie belast met
het onderzoek naar de defensie
zaken. Of het eene staatscommissie
zal wezen dan wel eene enquête
commissie ligt nog in het onzekere.
De minister van Oorlog liet zich
niet bijzonder geruststellend uit
over het géld vermorsen aan zijn
departement. Er worden millioenen
weggeworpen, doordat zij onnut
besteed worden. Het beeld, dat de
heer Rappard ontwierp van l e geen
bij oorlog omgaat, is het tegendeel
van bemoedigend.
't Wordt meer dan tijd, dat een
moderne Hercules dien meer dan
vervvilden Augias-seal zuivert. Of
de heer Rappard zoo iemand wezen
zal Men kent liet klassiek „La-
t.ijnsch" spreekwoord „nou omnes
koxi enz. Maar of wij hier
iemand zien zullen, toegerust met
een lang mes, doch kok noch koks-
gelijke, zal de alles schiftende tijd
uitmaken.
„Waakzaam, werkzaam wachten wij,
Tot het raadsel zich ontknoope."
De goede indruk, voorgisteren
door minister Rappard gemaakt,
heeft zich gisteren nader bevestigd.
Gemakkelijk en keurig spreker,
helder in zijn betoog heeft hij
andermaal de Kamer geboeid.
Wat ook een voortreffelijken in
druk maakt? Dat de heer Rap
pard eene geheel andere methode
volgt dan zijn voorganger Staal,
lie had alle wijsheid in pacht;
deze irfanterist wist beter dan de
knap -te ritmeester, de kundigste
artillerie-officier, hoe 't bij 't paar
denvolk en de artillerie wezen moet
Vandaar zijn avereclitsche triomfen
vandaar dat gefluisterd wordt: „Ons
leger is een Janboel op liet oogen-
blik." Maar Hercules is in aantocht;
de schaduw van zijn ieuzenbezem
valt reeds dreigend over ons depar
tement van Oorlog.
Deze verklaring van minister
Rappard verdient ook onthouden
te worden:
„Ik heb bij mijn opneming in 't
Kabinet gezegd, dat ik mij niet wil
onderwerpen aan eenige politiek.
Dat ik nochtans in liet Kabinet
kon zitting nemen, kwam, doordien
mijn denkbeelden overeenstemden
met die van het Kabinet."
Geen politieker, maar een krijgs
man dus. Zooveel te beter, wanneer
de politiek de krijgsman althans
niet verleiden zal vroeg of laat.
De heer Thomson wise giste -en
de zelflaad-pistolen van de begroo
ting te krijgen. Dit artikel werd
met 48 tegen 27 stemmen verwor
pen. Door de socialistische kamer
leden was een amendement _inge-
diend om de derde herhalingsoefe
ning te doen varvallen voor de
lichting 1900, die in 1903 buiten
gewonen dienst heeft gedaan tijdens
de staking, maar die daarom reeds
vroeger van eene herhalingsoefening
ontheven werd; Dit amendement
verwierp de Kamer.
Generaal Van Vlijmen had een
minder gelukkigen dag en de Kamer
maakte zich vroolijk om deze oude
parlementaire rot, die ongelukkig
in de val liep.
Op de socialisten na stemden alle
leden vóór de begrooting,.
Heden komt de minister van
Marine weer op de planken met
zijne mariniers. L'e Kamer zal zich
niet vervelen en de vroolijkheid er
al evenmin op sterven liggen als
de vorige maal.
Dit mag u een ander in het vol
gende nommer vertellen.
Geruststellingscommissie.
Vermakelijk inderdaad maghet
antwoord genoemd worden, door
den minister van Oorlog gegeven
aan hen, die een commissie wilden
benoemen, om een onderzoek in te
stellen jiaar legertoestanden.
Ik hëi> daar niets tegen, zei de
minister. Benoem eBw^-cqpimissie,
mits die mijn vrijheid va»
niet belêmmert. Maar ik ve:
die commissie niet. Wilt gij haar
dies toch benoemen, dan kunt gij
haar zelve een lastgeving ver
strekken, om alles te onderzoeken-
wat gij weten wilt.
Ziedaar, dunkt ons, de ware toon
van de Regeeringsfafel. Niet uittar
tend, niet onhoffelijk, geen indefe-
rentie jegens de Kamerleden, die
altijd zijn de vertegenwoordigers
van het geheeleNederlandsche Volk.
Maar toch voet hij stuk houden en
het gezag der Uitvoerende Macht
hoog, met eerbiediging van het recht,
dat aan de Kamers, als deel der
Wetgevende Macht toekomtDit
zij gezegd, onder voorbehoud, dat
de indruk, welken verschillende
bladen van het antwoord van den
Minister geven, juist zij.
Vincentius van Paolo.
Naar de „Resb." verneemt zullen
de conferentiën van den H. Vin
centius van Paulo den 28en Juli
een bedevaart doen naar Ans, waar
de H. overblijfselen van den heilige
onlangs zijn overgebracht. De Bis
schop van Luik zal daar eene pon
tificale H. Mis opdragen en een pater
Dominicaan de feestrede houden.
Vredesconferentie.
In voorloopige afwijking van liet
reeds genomen besluit dat de Za
terdag behoort tot de vrije dagen,
wordt thans medegedeeld, dat aan
staanden Zaterdag 29 dezer de
Tweede Sub commissie van de lie
Commissie eene vergadering houdt
des middags halfdrie in de Rid
derzaal.
Voor het Amsterd. Kantongerecht.
De leerplichtwet is de gerechte
schrik der ouders. Al duurt het
nog al eeuigen tijd, alvorens ze zich
voor den kantonrechter te verant
woorden hebben; al wordt hun
lang genoeg de gelegenheid gebo
den om te zoigen, dat hun kroost
weer trouw ter schole gaat; toch is
het aantal gevallen talrijk, waarin
moeders en vaders moeders
meestal omdat vader op het werk
is naar de Weteringschans wan
delen moeten, waar de „boven-,
meester" al met vele collega's in
de getuigenbanken hen zit af te
wachten.
Een merkwaardig verschijnsel is
het in deze gevallen, dat het mees
tal allesbehalve goedige, sullig-ui t-
ziende ouders zijn, die met klagende
stem voor den kantonrechter ver
tellen van hun tallooze bemoeiingen
om het kind toch maar naar school
te krijgen. Het zijn integendeel
bijna uitsluitend echte vrouwelijke
krachtfiguren van de soort die in
de wandeling als mannetjes^n ter
wordt aangeduid; of rel de ge
slepenheid staat hea in onloochen
bare trekken op' het gelaat te
lezen.
Gisteren weer een lange reeks
van die Leerplichtovertredingen
voor den kantonrechter.
Daar was een knaapje, dat sinds
1 Jan. jl. niet minder dan 170
maal verzuimd had, waarvan 125
maal moedwillig. Natuurlijk hadden
de ouders het kind thuis gehouden
om van zijn werkkracht gebruik te
kunnen maken. De gewone eisch
voor dergelijke gevallen, f5 of 3
dagen, is voor de ouders een ver
maning om voortaan te zorgen,
niet meer met den rechter in aan
raking te komen.
„Ik kan 'm d'r niet naar toe krij
gen, edelachtbare" klaagde de moe
der, die er anders niet "aar uitzag
zich door een tienjarig zoontje de
wet te laten stellen.
Het O. M.„Dan zult u dat
voortaan maar moeten leeren. Ik
vraag nu nog een lage boete maar
als u weer hier moet komen, vraag
een heele hoogeen den daarop vol
genden keer krijgt u hechtenis, gaat
u de gevangenis in!"
Een zeldzaam brutale vrouw stapte
armantig op de rechter
AGITE f.A ION AGITATE.
minder stekelig1 ina»kien; inijn
