DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Kinderhuisvest 33.
Kinderhuisvest 33, Haarlem
N. V. Drukkerij de Spaarnestad.
Vanaf heden moeten alle stuk
ken en boodschappen, voor redac
tie, administratie der „Nieuwe
Haarlemsche Courant" enz. be
stemd, bezorgd worden aan ons
nieuwe adres
De Directeur.
Het Kath, Sociaal
Congres.
maandag 12 augustus 1907.
No. 6657, 328te*Jaargang
Bureaux van Redactie en Administratie:
Telefoonnummer 1426.
(Van onzen eigen verslaggever.)
's Hertogenbosch, Zaterdagavond.
Uit alle oorden van ons land zijn
de afgevaardigden onzer R. K.
Werklieden-vereenigingen opgegaan
naar den Bosch om 't Katholiek
Sociaal Congres te gaan bijwonen.
Dit congres vormt een grootsclie
gebeurtenis voor ons Katholieke Ne
derland, een gebeurtenis, waarop
wij allen fier mogen gaan.
De keuze der plaats, waar 't
Congres gehouden wordt, is een
eeresaluut gebracht aan den soci
alen Bisschop van 's Hertogenbosch,
Mgr. W. v. d. Ven.
In geen plaats, wanneer men ten
minste rekening houdt met de lig
ging der steden en dorpen, waar
R. K. Werkliedenvereenigingen be
staan, kon met meer recht uit een
oogpunt vooral van praktisch be
leid, dit congres gehouden worden
dan in de residentie van den be
minden Kerkvorst uit 't diocees den
Bosch.
De gastvrije Bosschenaren heb
ben de vlaggen uit de woningen
gestoken.
Overal op de straten de harte
lijkste ontmoetingen van strijders
voor de goede zaak.
De sociëteit Casino is stampvol.
Tal van banieren zijn langs de
wanden en op het tooneel geplaatst.
Te -7 uur werd 't congres geopend
door den Voorzitter der Federatie,
den heer W. C. J. Passtoors.
In den aanvang zijners schitte
rende openingsrede beschrijft de
heer Passtoors de tot stand komiug
der Federatie, die meer onderling
verband en meer eenheid zou bren
gen. Een der eerste vruchten van de
Federatie is de totstandkoming van
dit Congres. Spr. smeekt van God
af 't welslagen van dit Congres.
Dan dankt spr. 't Episcopaat voor
den geschonken zedelijkep steun.
Moge de arbeid in overeenstem
ming steeds zijn met de wensclien
der Bisschoppen.
Spr. begroet den lieer mr Versteeg,
als vertegenwoordiger der Regee
ring (de Minister van Landbouw
was verhinderd), den heer Burge
meester der stad, de zuidelijke
Broeders, mr. Alphons Verwilghen
uit St. Nicolaas, vertegenwoordiger
van den Belgischen Volksbond en P.
Bax, den voorz. van „De Vrede"
te Antwerpen. Spr. hoopt, dat een
commisie tot stand kome van Bel
gische en Hollandsche arbeidersor
ganisaties tot bespreking en regeling
en tot steun der belangen der werk
lieden dier beide landen
Verder heet spr. welkom tal van
leden der Stalen Generaal en Ge
meenteraden, de afgevaardigden,
in 't bijzonder de dames, die ook
op dit Congres vertegenwoordigd
zijn.
Ten slotte zet spr. op eenigszins
uitvoerige wijze 't standpunt uiteen,
dat de Katholieke Werklieden in de
soc. beweging moeten innemen.
Wordt dit standpunt door allen
steeds ingenomen, dan zal over
wonnen worden door ons,die strijden
onder de banier die op dien berg
wappert, nl. de Banier des Kruises
waarin geschreven staat: „In hoe
signo vincea" „Door dit teeken zult
gij overwinnen I"
En dat kan en dat zal geschie
den.
Wanneer de katholieke arbeiders
met de overige katholieken van
Nederland één zijn in hun over
tuiging
dat boven alle belang en kwes
ties,
boven allen strijd over de sociale
vraagstukken,
boven alle meeningsverschillen
van socialen aard, "de eenheid der
partij staat en dat die eenheid boven
alles en ondanks alles dient te wor
den hoog gehouden
tot eer en glorie der partij,
tot welzijn van het volk,
tot grootmaking der Kerk, en
tot heil van het Vaderland.
Met een donderend applaus werd
deze openingsrede herhaaldelijk on
derbroken.
Het Congres was geopend.
Het Verzekeringswezen.
I >it onderwerp werd ingeleid
door den heer B. J. Grobben, voorz
R. K. Volksbond te Dordrecht.
Aan 't einde der keurige inleiding
werd de volgen de conclusie aange
nomen
Conclusie.
Zich verzekeren tegen moeilijke
omstandigheden des levens is een
sociale eisch der hedendaagsche
maatschappij.
Verzekering door middel der or
ganisatie kan aan organisatie en le-
denvoordeelen bezorgen en desamen
werking ten zeerste bevorderen.
De samenwerking bij verzekering
openbaart zich dus door een ver
zekeringsinstelling in 't leven te
roepen, waaraan alle Kerkelijk
goedgekeurde sociale vakverenigin
gen hare medewerking verleenen,
en hare leden aansporen zich hij
die instelling te verzekeren.
Aan de federatie wordt opgedra
gen de noodige maatregelen te ne
men en middelen te beramen
om te geraken tot de oprichting
eener verzekeringsinstelling voor de
leden der K. Sociale en Vakver-
eenigingen en waar de levensver
zekering de meeste waarborgen voor
welslagen aanbiedt, en deze ver
zekering of niet af op onvoldoende
grondslagen berust voor zoover zij
in onze organisatie worden be
oefend,
Is het wer.schelijk dat de in hul
leven te roepen ver/.ekeringsinste'-
lingen zich allereerst toeleggen op de
uitkcering hij overlijden en vervol
gens die lakken van verzekering
ter hand te neinea als in den ver
volge nuttig zullen blijken vi or 1
medewerkende organisaties e.i li
leden.
Zon lag, 11 Augustus.
H. Mis in de St. Jacobskerk.
De tot vloed van Congresbezoekers
was heden nog grooter dan gister.
Het was een ongewone drukte iD
de Bossche straten.
Te half 9 woonden allen de H.
Mis bij iti St. Jacobskerk, die door
Pastoor Prinsen werd ophedragan.
Na het H. Evangelie sprak Pa
stoor Prinsen een hartelijk woord
en wees erop, dat bij alle streven
naar stoffelijke verbetering de gods
dienst steeds no. 1 behoort te blijven.
Verkorte Arbeidsdag.
Te half 11 opent de voorzitter,
de heer J. v. d. Hoeven, den Bosch,
de vergadering met de gebruikelijke
plichtsplegingen.
De inleider A. van Rijen, secre
taris van den Arbeid van den Centr.
R. K. "Werkliedenbond in 't diocees
den Bosch, te Tilburg, noemt 't on
derwerp, dat hij gaat behandelen
actueel, doch tevens moeielijk. Want
veel in de verschillende partijen is
reeds over dit punt geschreven.
Door liet ijveren voor een ver
korten arbeidsdag geven wij te
kennen, dat de arbeidsdag thans te
lang is. Anders konden we een
ander punt van ons program beter
aanpakken.
Maar 't aantal arbeidsuren is voor
onze werklieden te lang, 't aantal
schafturen te kort. Er zijn tal van
arbeidsdagen van 13 uur zelfs, de
schafturen niet meegerekend. Eu
dat gebeurt niet alleen in 't zuiden,
doch ook boven den Moerdijk.
Spr. citeert prof. Keuller op den
Limb. Katholiekendag, waar deze
zegt, dat de mensoh geen machine
is, geen ploegos, doch dat hij tijd
moet overhouden voor zijn geestelijk
leven.
Spr. toonde verder aan, dat de
arbeidstijd voor volwassen arbeiders
beperkt moet worden. Dat is in
't belang van hun gezin, in 't belang
der volksontwikkeling, in 't belang
der geheele maatschappij.
Wie beweren, dat van de arbei
ders veel minder gevergd wordt, nu
de machinearbeid al maar door meer
gevraagd wordt, spreken slechts ten
deele waarheid. Want veel meer
wordt thans gevergd van de gees
teskrachten der arbeiders. De ar
beid is veel eentoniger, veel afmat
tender geworden. De intensiteit van
den arbeid is zeker door de machi
nes gestegen, doch de arbeid is veel
eentoniger, veel zenuwachtiger ge
worden. De arbeider van thans kan
niet meer zoo friscli zijn als die
van vroeger. Nu hij moet arbeiden
in de bezwangerde atmosfeer der
machineriën.
Wij zullen daarom ijveren voor
den verkorten arbeidsdag in 't be
lang der volksgezondheid, doch ook
om hoorgere motieven. De arbeider
moet ook tijd kunnen hebben om
zijii geestelijk leven wel te verzor
gen De arbeider moet tijd hebben
zich te ontwikkelen. Dan zal hij een
vriend worden der toekomstige
maatschappij. Verheffing en ontwik
keling van de arbeiders is dringend
noodig. Doch dan moet diearbei
der daarvoor hebben lust en tijd.
Thans verlangt de arbeider maar
zoo gauw mogelijk na den vermoei-
enden arbeid naar zijn legerstede.
Zulk een leven moet demoralisee-
rend werken op den werkman zelf,
op zijn gezin, op de geheele maat
schappij.
Wat kan, vraagt spr., de tegen
woordige arbeider, die den geheelen
dag in de fabrieken zit, doen voor
de opvoeding der kinderen. Die
medewerking der ouders is nood
zakelijk, al wordt hun taak veel
verlicht door de goede zorgen onzer
katholieke paedagogen.
De lange arbeidsdag ontneemt
onzen arbeiders i-n deze tijden 'net
gelukkig en genoeglijk familieleven.
De man kent dat genoegen niet meer
en zoo gaat bij ook zijn Zondag
elders doorbrengen.
Verkorting van arbeidsdag is dus
in 't stoffelijk en geestelijk belang
van den arbeidersstand en dus-
ook in 't welzijn der geheele maat
schappij in 't belang van Kerk ei
Staat.
Door den te langen arbeidsdag
wordt den arbeider lust en liefdt
ontnomen voor Kerk en gebed.
Ook de verkorting van arbeids
duur is in 't belang der industrie
Vele patroons zullen- deze bewering
zeker stout vinden. Doch spr. vind1
in deze bewering veel steun bi
Fischer, d'e door spr. geciteerd word'
Veel tegenkanting ondervindt de
verkorting van arbeidsduur bij de
industrie 'ooral bij de werkgevers,
die meenen, dat daardoor de indu
strie zou worden gedood.
Spr. weerlegt deze belachelijke
vrees. Er zijn bewijzen genoeg, dat
door invoering van den verkorten
arbeidsduur de productie vermeer
dert. Want wordt de arbeider ver
moeid, dan sal bij zeker minder
arbeid gaan verrichten. Een gezon
den krachtige, energieke arbeiders
stand is in 't belang der industrie.
Ook de verkorting is in 't belang
der patroons zeiven, die ook veelal
te weinig rust genieten.
De normale arbeidsduur is zeker af
hankelijk van verschillende omstan
digheden. Doch een algemeene 10
urige arbeidsdag is lang geen over
dreven eisch. Op vele plaatsen is
deze duur reeds ingevoerd. Doch
lang, niet overal. En spr. gelooft
niet dat deze ooit zal verkregen
worden voor liet algemeen, tenzij
de Staat ingrijpe, en een 10 uren
werkdag vaststelle.
Met de vermindering van den
arbeidsduur zou spr. niet gaarne
zien vergezeld gaan een verminde
ring van arbeidsloon. Neen, bij de
invoering van verkorten arbeids
duur moet 't loon gelijkmatig wor
den verhoogd. Er zijn tal van op
werpingen tegen den verkorten ar
beidsdag.
Men vreest, dat de arbeiders in
hun vrijen tijd zelf zullen gaan fa-
briceeren en am particulteren gaan
verkoopen. Hier tegen belmoren de
werkliedenorganisaties zelf streng
te waken.
Men vreest verder, dat de arbei
ders hun vrijen tijd zullen gaan
doorbrengen in de kroeg. Maar de
ondervinding leert anders. De ver
korte arbeidsdag werkt zeer gunstig
op de vermindering van het drank
misbruik, want door de verkorting
zal 't familieleven opnieuw gaan
bloeien. Spr. wekt op, dat alle arbei
ders zullen deelnemen aan den strijd
tegen 't drankmisbruik (applaus).
Voor den Zaterdag vraagt spr. een
nog meer verkorten arbeidsdag in
't belang der Zondagsheiliging.
Spr. wijst verder den weg aan
om te komen tot de wettelijke rege
ling van den normalen arbeidsdag
De kracht dient gezocht in de orga
nisaties. Spr. trekt verder te velde
tegen den seizoenarbeid, die de
werkeloosheid veroorzaakt.
In zijn peroratie drukt spr. de hoop
uit, dat van de organisatie een
opvoedende, zedelijke kracht uitga.
Dan zullen we er komen. Doen we
onze plichten, dan kunnen wij ook
vragen onze rechten. Dat hebben
de oiganisaties alle te doen, dan
zal van dit Congres een stuwkracht
utgaan en dan zal het niet zijn een
bloote parade, (applaus).
De voorzitter roept het welkom
toe aan de heeren Passtoors, V er steeg,
Loeff, Kolkman, Boogaardt, Arts,
Waterschoot v. d. Gracht, (applaus).
De inleider stelt de volgende
conclusie voor:
Door den heer M. Hogervorst
(Leiden) is het volgend amendement
ingediend
Deze spreker hoopt, dat de orga
nisaties den weg vinden om door
den verkorten arbeidsdag geen enkel
nadeel toe te brengen aan de in
dustrie. Ook de arbeiders hebben
voor de industrie te zorgen.
Verder dient belet, dat de arbei
der in zijn rusttijd eigen werk gaat
verrichten, anders wordt de sociale
verbetering weer geheel ongedaan
gemaakt.
De Heeren G. C. Bekkering en
A. J. de Haas (Amsterdam) stellen
voor
De Heer Bekkering schildert den
nachtarbeid in al zijn zwartheden
af. Door den nachtarbeid wordt de
vader belet in de uitoefening van
zijn vaderlijk toezicht, vooral op de
gevaarlijkste oogenblikken, des
avonds.
Moet de vader overdag slapen,
dan stuurt moeder de kinderen op
straat, die in 't groote stadsleven
zedelijk ten onder gaan. Met nadruk
vraagt spr. bescherming van den
nachtarbeid en dus steun voor zijn
amendement (applaus).
De Heeren Klijneê en Linder
(Groningen) stellen voor
De Heeren Wijkamp en Vülker
(Enschedé) stellen voor:
De Heer Henri Hermans (Maas
tricht) stelt voor:
Deze spr. heeft principieele be
zwaren tegen de conclusies van den
inleider. De vakorganisaties moeten
de baan zuiver maken en dan zijn,
zij zelf de sociale wetgevers.
Het is niet meer noodig te zeggen
dat geijverd moet worden /oor
invoering van verkorten arbeicuur.
Dat gebeurt reeds. Dat staai eeds
op het program der vakorgani-
De Heer Striiter (Tilburg) stelt
voor:
Spr. zet als industrieel zijn stand
punt uiteen. Hij is voor geleide
lijke inkrimping van den arbeids
duur op Zaterdag. Dat is dr. Poell
volkomen met hem eens, wat blijkt
uit zijn artikel in ,,'t Hoogambacht".
Spr. heeft reeds voor 16 jaren den
11-urigen arbeidsdag ingevoerd (ap
plaus) en gaarne zal hij ook over
gaan tot den 10-urigen. Maar toch
raadt spr. uit een oogpunt van be
leid aan den 11-urigen arbeidsdag
te vragen om de industrie te win
nen. De inleider heeft wel wat te
veel alles over één kam geschoren.
Er zijn bedrijven genoeg, waar 10
uur werken nog veel te lang is.
De inleider beantwoordde daarna
de verschillende debaters.
Tegen overneming der conclusies
van den heer Hermans heeft spr.
geen bezwaar. Zij zijn dezelfde als
die door hem zijn voorgesteld. Alleen
de conclusies van den heer Her
mans bevatten ook de motiveerin
gen. Als dat beter zou werken, dan
heeft spr. er niets op tegen, deze
over te nemen, alleen met toe
voeging van een alinea 10
Bij stemming wordt het amende
ment van Arasterdam aangenomen,
evenzoo de nader voorgestelde con
clusies door den heer v. Rijen, n.l.
die van den heer Hermans en de
bijgevoegde alinea 10.
Met een hartelijk dankwoord
werd de vergadering gesloten.
Vrouwen- en kinderarbeid in fabrieken
en werkplaatsen.
Dit punt werd ingeleid door
den heer P. A. Bosch, voorz. van
Credo Pugno te Gulpen.
De volgende conclusie werd aan
genomen
De vertegenwoordigers der 138
werkliedenvereenigingen, de meeste
met vaandels, de besturen en tal
van autoriteiten begaven zich te
2 uur naar 't Stadhuis, waar de
officieele ontvangst zou plaats heb
ben.
De burgemeester, deHeer v.d. Does
de "Wilbebois, hield een sympathieke
welkomstrede, woarin bij hulde
bracht aan 't heerlijke streven der
arbeiders.
Op de meest hartelijke wijze ant
woordde de heer Passtoors als voor
zitter der Federatie.
De slotvergadering.
De zaal van 't Concertgebouw is
's middags ten 4 uur propvol.
De Voorzitter, de Heer W. C. J.
Passtoors, wijst in zijn openings
woord op dit prachtig geslaagd
Congres. Het recht van den arbeid
is er heerlijk tot zijn recht gekomen.
Spr. roept 't welkom toe aan den
Eere-Voorzitter, den oud-Minister
Mr. Loeff, die zoo warm de belangen
van den arbeidersstand heeft be
hartigd.
Aan den vertegenwoordiger der
Regeering Mr. Versteeg en aan
den.Burgemeester van 's Hertogen
bosch.
Telegrammen zijn ingekomen van
den Paus, het Kon. Echtpaar, den
Aartsbisschop, den Bisschop van
den Bosch.
Een woordje der Belgische broeders.
Mr. Verwilligen de afgevaardigde
van den Belgischen Volksbond, zegt
dank aan den Voorzitter van 't
Congres voor de welkomstwoorden
hem toegeroepen.
Van zijn Bond, die 150000 leden
telt, brengt spr. thans den welkomst
groet. Wij zijn allen kinderen van
één Vader, Die op den Calvarieberg
stierf en Dien wij allen bidden. Wij
sproken allen dezelfde toch, wij wer
ken en streven allen voor een en
hetzelfde doel. Spr. belooft mede te
werken, dat een internationale saam
werking tot stand zal komen. Spr.
brengt hulde aan de prachtige fe
deratie, die zoozeer gesteund wordt
en de toekomst met vreugde mag
tegemoet zieu. Nooit heelt Spr. een
schooner schouwspel gezien als dezen
dringt er op aan den vijand,
't Socialisme te bestrijden. Een mach
tig wapen is de Christelijke liefde.
Ga tot 'tvolk, willig hun wettelijke
MEOWE HMILEm COHRANT
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Haarlemfl.20
VoOr de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,65
Afzonderlijke nummers0.05
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 1—6 regelsf0.60 (contant) f0.50
Elke regel meer0.10
Groote letters naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie st contant.
Opening van 't Congres.
„lo. Dat spoedig een wettelijk voor
schrift tot stand kome, waarbij bepaald
wordt, dat de normale arbeidsdag voor
volwassen arbeiders niet langer mag zijn
dan 10 uur.
„2o. Dat intusschen onze R.K. arbei
ders- en vakorganisaties èn voor de ver
korting van den arbeidsdag en voor de
gedachte van wettelijke maatregelen hier
omtrent zullen ijveren.
„Aan het Federatie-Bestuur worde op
gedragen, deze wenschen van liet Congres
te brengen ter kennis van de Regeering
en de Volksvertegenwoordiging."
Als sub 3o. toe te voegen„Dat den
organisaties op de noodzakelijkheid worde
gewezen, bij hare leden tegen te gaan
het verlichten van arbeid in rusttijden,
als werkende dit belemmerend op den
regelmatigen gang der arbeidsomstandig
heden."
Sub lo. der conclusie aldus te lezen
„Dat spoedig een wettelijk voorschrift
tot stand kome, waarbij bepaald wordt,
dat ile normale arbeidsduur bij dag voor
volwassen arbeiders niet langer mag zijn
dan 10 uur, en in die bedrijven of vak
ken, waarin nachtarbeid verricht wordt,
slechts 8 uur."
In de eerste alinea te doen vervallen
het woord „volwassen".
De tweede alinea als volgt te lezen
„Dat intusschen onze R. K. arbeiders-
en vakorganisaties èn voor de verkor
ting van den arbeidsdag èn voor wette
lijke bepalingen hieromtrent zullen
ijveren".
Om sub. 2o. der conclusie als volgt te
wijzigen:
Dat intusschen onze R. K. arbeiders- en
vakorganisaties èn voor de verkorting
van den arbeidsdag èn voorde gedachte
van wettelijke maatregelen hieromtrent
zullen ijveren, en dat er tevens bij R. K.
Kerk- en Schoolbesturen op wordt
aangedrongen, dat in de bestekken den
10-urigen arbeidsdag worde opgenomen,
doch zóó, dat dit geen loonsverminde
ring tengevolge heeft."
De conclusie te doen luiden als volgt
lo. De./voortgaande ontwikkeling van
ons maatschappelijk leven stelt het, ook
in den arbeidersstand, tot plicht meer
tijd te besteden aan vorming en opvoe
ding.
2o. Gezonde, niet overwerkte arbeids
krachten zijn industrie en maatschappij
tot voordeel, omdat zij meer en beter
zullen voortbrengen en lust en ijver zul
len wekken en behouden tot hoogere
ontwikkeling.
„3o. Ons stelsel van voortbrengen, dat
zeer verbeterd is en eene toenemende
verbetering ondergaat, brengt overvloed
van goederen op de wereldmarkt.
4o. Naast te langen arbeidsduur aan
den eenen kant, zien we toenemende
werkloosheid aan den anderen kant.
5o. Het streven naar verkorting van
arbeidsduur is daarom niet slechts ge
wettigd, maar ook door hooge belangen
geboden.
6o. Dat de naar eene gezonde hervor
ming strevende arbeidersbeweging dit
streven op haar programma heeft ge
plaatst, is even natuurlijk als dat de
sociale wetgever haar daarbij zijn krach-
tigen steun biedt.
7o. Bij beschouwing van wat de
arbeidersbeweging in de meeste indus
trieën reeds wist door te voeren en wat
mogelijk bleek, en bij overweging van
wat hierboven onder lo, 2o, 3o, en 4o is
opgenomen, verschijnt het als een billijke
eisch, dat de normale arbeidsdag voor
volwassen personen de 10 uren niet mag
overschrijden en dat verkorting van ar
beidsduur niet mag gepaard gaan met
vermindering van loon.
8o. De arbeidersbeweging is nog niet
tot zóó krachtige ontwikkeling gekomen,
dat zij hare billijke eischen algemeen kan
doorvoeren; daarom vraagt zij steun van
den wetgever, die bij wettelijk voorschrift
bepale, dat de normale arbeidsdag voor
volwassen arbeiders niet langer mag zijn
dan 10 uur.
9o. Aan het Federatie-Bestuur wordt
opgedragen, dit oordeel en deze wenschen
ter kennis te brengen van Regeering en
Volksvertegenwoordiging.
Om sub. lo. der conclusie te lezen:
Dat spoedig wettelijk worde vastgesteld
de normale arbeidsdag voor volwassen
arbeiders in de verschiliende bedrijven."
De aan het congres deelnemende orga
nisaties worden aangespoord deze con
clusie meermalen aan ernstige bespreking
te onderwerpe» om daardoor de actie tot
een verkorten arbeidsdag zoo levendig
mogelijk te maken.
De organisatie der ongehuwde vrouw
worde met kracht ter hand genomen.
Het is in het belang eener goed geor
ganiseerde samenleving, dat de gehuwde
vrouw ontrukt worde aan den arbeid in
fabrieken en werkplaatsen. Haar arbeid
geschiede onder mannelijk toezicht.
De ongehuwde vrouw worde als arbeids
kracht niet geëxploiteerd. Voor gelijken
arbeid moet haar loon gelijk zijn aan dat
van den man.
Wijl de natuurlijke bestemming der
vrouw is, eenmaal huismoeder te worden
worde aan elke vrouw genoegzame gele
genheid gegeven, zich daartoe te bekwa
men, zoo noodig gratis.
De kinderen van heden zijn de mannen
en vrouwen van morgen. Kinderen, die
geestelijk en lichamelijk nog onvoldoende
ontwikkeld zijn, moeten afgehouden wor
den van fabrieksarbeid. Onze maatschappij
vordert een gezond, energiek en sterk
geslacht, en dat kan onmogelijk opgroeien,
wanneer de vrije ontwikkeling wordt be
lemmerd.
Hoe meer eischen het maatschappelijk
leven stelt aan de geestelijke en licha
melijke ontwikkeling, des te verder moet
de vrouwen- en kinderbescherming gaan.
Deze bevordering behoort tot de taak
der vakorganisatie, die hierin den steun
behoeft der wetgeving.
't Congres draagt liet iederatief bestuur
op zich te wenden tot de regeering met
het verzoek bij wettelijk voorschrift te
bepalen, dat de gehuwde vrouw geen indu-
strieëelen arbeid in fabrieken of werk
plaatsen mag verrichten, terwijl in bepaalde
bedrijven elke vrouwelijke arbeid dient
verboden te worden.
B. Dat arbeid der kinderen beneden
den leeftijd van 14 jaar verboden is.
