n
M
Voor onze Dames.
Voor onze Jeugd.
82 l
5 49
Va
V»
Duitscher in elk geval Anarchist?»
De blik van den soldaat versom
bert even.
<Neen generaal. Beter dan dat!»
1 e Noirand trekt de schouders op
en stapt, voortgaande neet zijne in
spectie, op den buurman van Werther
toe. Maar hij blijft kijken naar dezen,
die zoo openhartig heeft bekend een
oproerling te zijn. Ten slotte, als toe
gevende aan een onweersta nbaren
drang, gaat hij naar den zonderl ng
terug en zegt dan opeens:
ou ken ik! Ik heb je eigens
011 moet 1"
Be pseudo-Werther verroert zich
niet en blijft zwijgen.
„Geef antwoord! Je weet wie ik
ben, nietwaar? Welnu, we hebben
elkaar al meer gezien, en van even
dichtbij als nu, is 't zoo niet
Langzaam antwoordt de soldaat
»Ik geloof 't niet, generaal de
Noirand. c
»Neen maar... dat is sterk! Ik
herkeu zelfs je stem
i Ge mort u vergisse generaal.»
Kom.... Die volgt.!"
En de generaal ging voort met de
h spectie, gaf de noodige orders, hier
om een stropdas wat nauwer te ma
ken, daar om een broek te verlengen,
een hulfdozijn mouwen korter te
maken en een stuk of vijf kepi s te
veratideien daarbij nu en dan tersluiks
naar Werther kijkend, die daar onbe
wegelijk stond als een standbeeld met
de oogen starende in de ruimte of,
zooals het reglement zegt, recht voor
zich uit.
Op het exercitieplein van het Krei-
der staan een dertigtal bleeke, uit
geputte mannen met tot glorierjjke
lompen verscheurde Ueedingstukken
om de bloeiilooze ledenmaten, opge
steld op de drie zijden van een carré.
Sommigen hebben een bloederig ver
band om het hoofd, anderen dragen
een arm in een slinger. Op de hoeken
zijn brancards neergezet, waarop man
nen liggen met afgezet e ledematen...
Plechtige stilte rust op de witgekalkte
gebouw* li. op de steenen van het
uitgestrekte vierkant, op den onbe-
wegelijken groep En altijd stooft
dezelfde zon de hersens, maakt de
kelen droog, minder echter nog dan
de afwachting van hetgeen er zal
g* beuren in die omgeving van paria's
door „la France" aangenomen, op
voorwaarde, dat zij voor haar al hun
bloed veil hebben..
Vo,.r de verblinde en de verzengde
oo en der mannen gaan en komen
de avonturen, de onverwachte gebeur-
ten ssen, de heldendaden en de drama's
van den moeilijken veldtocht, dien zij
hebben meegemaaktin Mei, de tjjding
omtrent het verraad van de Sokhars
en het vermoorden te ('hellalak van
de colonne Innoceuti; het overijld
vertrek uit Sidi bel-Abbes van het
legioen, een contingent Arabieren en
eene afdeeling spahi'sde geforceerde
marschen onder een hemel van vuur;
eindelijk de aanraking met den vijand
en twee dagen van gevechten en
schermutselingen, van overvallen en
verraad in den omtrek van het zout
meer van Tigri; de nederlaag van de
.v arokkaansche bandieten en ook de
gevoelloosheid, welke volgde op die
woeste overwinning, alsof in werke
lijk' eid al dat vergoten bloed hun
naar het hoofd was gestegen
In al die door dezelfde zon ver
hitte hoofden uit allerlei hemelstre
ken zingen, koken en verdringen
zich dergelijke herinneringen, in die
mate, dat deze zich den fjord niet
meer herinnert, waar hij zijne jeugd
heelt doorgebracht., gene zich den
Donau niet meer voor den geest
kan halen, waarin hij vroeger zijn
kruisnet wierp, en, dat, sinds lang,
hij zich niets meer bekommert om
de vrouw, die hem het leven schonk,
hem voedde en die nu misschien
weent over het hardnekkig stilzwij
gen van haar kind
En, evenals op den morgen na
hunne aankomst in Algiers, blazen
de trompetten en slaan de trommen
den veldmarsch en verschijnt gene
raai de Noirand weer in hun mid
den. Met dezelfde driftige bewegin
gen springt hij van zijn paard,
gevolgd door zijn adjudant; aan de
open zijde van het carré gekomen,
richt hij zijne kleine gestalte op,
steekt de borst vooruit en schreeuwt,
in afgebroken zinnen:
„Mannen van het Vreemdenlegi
oen ik ben tevreden over u. Met
vrijen wil in den dienst van Frank
rijk getreden, hebt gij een keer te
meer uw aangenomen vaderland
geholpen om zijn vaandel te zui
veren van de smet, welke de stam
men uit het Zuiden daarop hadden
geworpen. Ik ben er trotsch op het
bevel te voeren over zulke soldaten
De regeering van de Republiek zegt
u dank, het betreurende, da.t zij
niet ieder van u kan beloonen. zoo
als hij verdient. Gij zult niet jaioersch
zijn op dengene, dien zij heeft aan
gewezen om op zijne borst het tee-
ken der dapperheid te dragen, waar-
op gij allen met recht aanspraak
kunt maken,. Soldaat Werther, treed
uit gelid!"
Lang en slank, blond, zooals dat
alleen maar Zweden en Finlanders
kunnen zijn, treedt de man vooruit,
den generaal met zijne heldere
oogen aankijkende, zonder aanma
ning, doch ook zonder schroom
een panter die een tijger in het oog
houdt...
„Soldaat Wether, den 23 Juni
hebt gij uwen kapitein gered van
een gruwelijken, hoewel roemvollen
dood. Zelf gevaarlijk gewond, hebt
gij niet geaarzeld u opnieuw in het
strijdgewoel te begeven om uwen
compagniescommandant te bevrij
den uit de handen van twee in
boorlingen, die hem het hoofd wilden
afslaanGij hebt de laffe moorde
naars gedood en dwars door de
zwermen vijanden heen, wier ge
weren den dood braakten, hebt gij
hem in veiligheid gebracht, dien de
militaire reglementen u bevelen te
beschouwen als een vader.
„Opent de ban!"
„Soldaat Wether, in den naam
van den President der Republiek
en krachtens de ons verleende
macht, kennen wij u de militaire
medaille toe!"...
Hij kuste hem en drukte hem
de hand. De man steeds in de hou
ding van „presenteer 't geweer",
was vreeselijk bleek geworden. In
de gelederen hadden enkele soldaten
roode oogeneen onderdrukt hoes
ten was het eenige geluid dat de
plechtige stilte verstoorde.
„Sluit de ban!"
Eu het geschetter der trompetten
en het geroffel der trommen door
sneden de sparmingzware lucht.
Toen zag men iets vreemds ge
beuren.
De Noirand kwam zoo dicht hij
Werther, dat zijn knevel bijna den
neus van den nieuw-gedecoreerde
aanraakte. Men zou zicli niet ver
wonderd hebben, indien men uit
dat twee paar oogen vonken had
zien schieten. Dat aankijken duurde
misschien een minuut.
„Ik heb je meer gezien, Werther
ik ken je sinds lang. Mtn doet niet
wat jij gedaan hebf, zonder iemand
te zijn. Ontken het niet; ik ben er
zeker van 1
Werther deed twee pas achter
waarts, steeds het geweer presen-
teerende, en zeide met matte stem
„Ja, generaal, gij kent mij. Thans
nu dit lint mij grooter heeft gemaakt
in uwe oogen en mij de eer heeft
teruggegeven, waaraan ik echter
nooit heb getransigneerd, nu kan
ik het bekennen. Toen gij militdir-
attaché bij liet Fransche gezant
schap te St. Petersburg waart, hebt
gij, in Augustus 418... gastvrijheid
genoten op het kasteel van Smirnoff...
Driftig viel de generaal hem in
de rede.
„Gij zijt de prins van Smirnoff
En langzamerhand vervolgde hij
„De militaire medaille zal u wel
onbeduidend voorkomen hij al de
bijna vorstelijke orden, waarmee ik
uwe horst versierd heb gezien."
„Ik hen veel trotsch er op de
medaille, generaal. En bovendien,
ik heb het recht niet meer om de
andere in het openbaar te dragen,
omdat Z. M. de Czaar mij wegens
een zoogenaamd nihilistisch complot
veroordeeld en verbannen heeft en
ik nu nog maar alleen de soldaat
Werther ben!"
Volgens voorschrift schouderde
hij het geweer en zette het daarna af.
Daarop den loop van zijn geweer
steunende met den gebogen arm,
knoopte hij met zenuwachtige haast
zijn tuniek los en op het grof linnen
hemd, vol blauwe, gele groene en
oranjelinten, zagen de verbaasde
soldaten van het Vreemdenlegioen
bloedrood afsteken den breeden
bandelier van het grootcordon van
het Legioen van Eer.
Schoone slooten.
Al onze boeren weten bij ouder
vinding, dat overmaat van water
hoogst nadeelig voor hen is en dus
het overtollige vocht moet worden
afgevoerd. Nu zou men meeneu.
dat zij uitwelbegrepen eigenbelang er
wel zorg voor zullen dragen de slooten
en waterleidingen door en om hun
velden open te houden. Maar neen,
op yele plaatsen vindt men die
tegen 't eind van den zomer lieei
of half dicht gegroeid, want in den
drukken tijd heeft men geen ge
legenheid om er naar te kijken.
Daarenboven ondervindt men in
den zomer ook geen lust van te
veel water en eerst als de herfst weer
in 't land komt met zijn regen en
de landerijen nauwelijks meer te
berijden zijn, merkt men, dat de
slooten schoon gemaakt moeten
worden, maar dan is 't reeds te
laat. Wel tracht men nog hier en
daar de waterleidingen een weinig
zuiver te krijgen, maar met heel
veel moeite verricht men nog slechts
half werk. Als slechts het bovenste
laagje een weinig droog wordt, dan
is men tevreden. Hoe jammer, dat
onze landbouwers niet beter besef
fen, dat de lucht flink in den bodem
moet dringen, ook in den winter,
teneinde in den grond den mest
goed te doen verteren. Dringt er
te weinig lucht in den bodem, dan
zullen wortel- en stoppelresten en
ook de mest gaan verzuren en
daarbij ontstaan plantenvergiften,
die misschien later in onschadelijke
stoffen omgezet worden, maar daar
van is men volstrekt niet zeker.
Het vele water houdt ook den grond
koud, zoodat de planten eerst laat
aan den groei gaan en als de over
maat van water wat erg was, dan
blijft die grond tot laat in 't voor
jaar drassig, wordt moeilijk bewerkt,
zoodat de arbeid meer kost dan
anders en nog het onkruid, waarmee
men op dat natte land heeft te
kampenEn wieden kost geld,
hoor, daarvoor zijn nog geen machi
nes uitgedacht en wij twijfelen er
sterk aan, of dat wel ooit gebeuren
zal.
Een boer, die dus wijs wil han
delen, zal trachten het overtollige
water vooral in den winter af te
voeren, en daarvoor is noodig, dat
hij nu haast, d.i. in September of
begin October, zijn slooten goed
zuiver maakt, als dat werk er zoo
eens uitvallen kan. En niet alleen
moet bij de slooten open maken,
maar ook overal op diepte brengen
en eveneens de kanten goed afste
ken, opdat liet water zoo min mo
gelijk in zijn loop worde belemmerd.
Van de halfvergane planten en
't zand, dat men hierbij verkrijgt
en ook van de zoden, welke van de
kanten gestokon worden, maak men
een uitmuntenden compasthoop,
vooral als men er van tijd tot tijd
wat gier over gieten kan en den
hoop gedurig omzet. In het grasland
mag men de aarde, welke uit de
slooten komt, gerust over het veld
strooien, zoodra het nagras gemaaid
is; het hooi- of weiland kan er niet
anders dan te beter door worden.
Soms zal 't houtgewas langs de
slooten de moeilijkheden van 't
schoonmaken vergrooten, ja, het
hout zou er zelfs iéts door kunnen
lijden, maar geen nood. Wij voor
ons ruimen liever al het hout daar
op, dan onze gronden te bederveu.
Slooten open dat zij 't wachtwoord.
In een mijner vorige brieven
schreef ik, dat ik over de samen
stelling van verschillende voedings
middelen nog eens wat Jzeggen zou.
Zooals mijn waarde lezeressen
nog wel weten zullen, zijn devoe-
dings stoffen waarop het aankomt
bij de voedingeiwit, vet, koolhy
draten; voorts zout en water die
vrijwel buiten beschouwing kun
nen blijven.
Ziehier nu eens (als tusschenvoeg-
sel van mijn gewone brieven) een
lijstje van wat er in verschillende
verschillende voedingsmiddelen voor
voedingsstof zit: sommigen zullen
van een en ander raar opkijken
't Is een heel lijstje
Maar er staan toch wonderlijke
dingen op te lezen.
Let h.v. maar eens op het weinig-
voedende van bouillon, op het uit-
nernenden dat erwten voedsel boo-
nen bevatten, op de uitstekende
voedingskwaliteit van stokvisch.
Ik heb het lijstje zóó laten zetten,
dat u het desnoods even kunt
uitknippen en het voor de aardig
heid en misschien voor 't ge
bruik eens bewaren kunt.
Als ge er nu bij denkt, dat één
persoon bij het middagmaal ongeveer
behoeft voor zijn levensonderhoud
50 gram eiwit, 25 gram vet en 170
gram koolhydraten (zooals ik in een
vroegeren brief zeide) dan kan u
misschien 't lijstje wel eens te pas
komen om een aanvulling ie zoeken,
een toespijs h.v. die 't tekort aan
'teen of ander soort der voedings
stoffen aanvullen moet.
Marie.
Mijn Brievenbus.
Aan mevrouw C., mej. Sm. en en
kele andere dames: Ik geloof niet
dat een hooikist de spijzen minder
smakelijk maakt. Af liever, ik weet
het zeker van niet. Alleen... men
kan niet alles in de hooikist klaar
maken. Bij voorkeur moeten daarin
worden gaai gemaakt die spijzen,
die veel vloeistof noodig hebben h.v.
verschil'ende meelspijzen ia melk
I)e oplossingen van den vorigen
keer zijn als volgt:
2 Vesuvius, Hekla, Etna.
3 Paraplu.
4 Een kool vuur.
5 Windmolen.
6 Barcelona.
7 Schrijf XII, dus in Romeinsche
cijlers, en veeg de onderste helft
weg.
8 Wel, om zijn hals natuurlijk.
9 Madras. (Hier was een foutje
in de opgave-geslopen).
10 Naar hun dertiende jaar.
Ditmaal zullen we eens beginnen
met een rebus. Dat gaat wel niet
zoo gemakkeljjk in een courant,
maar de zetter doet óók voor onze
jongens en meisjes meer dan voor
een ander.
Kijk eens hier:
1.
d d d d d
d
d
d
d
(1
j
d d (1 d
d
Wie weet nu hier de oplossing-
van?
2. Wie kan uit de onderstaande
letters, die leelijk door elkaar
gegooid zijn den naam van een
Europeesch vorst, vinden?
e e e z r w i i li 1 1 m k.
3. Ik ben een ding dat bijna
iedere koop heeft.
Een 1. 2. 4, 3. hebben alle men-
schen.
4. 5. 6. 7 erg zuur.
Wie ben ik?
4. Ik ben een dier, dat men hier
te lande alleen in de dierentuinen
aantreft.
Een 1. 2. 3. gebruikt men bij het
aankleedeu.
erwten en boonen enz. Droge rijst,
gort in water, gaat uitstekend,
aardappelen daarentegen zullen
week en papperigen niet heel lekker
worden. Maar voor stamppot h.v.
is de hooikist weer uitstekend ge
schikt.
Mej. v. d. G. Voor appelbolleu
hebt u noodig, 1 pond tarwemeel,
2 ct. gist, 5 theekopjes lauwe melk,
5 a 6 zure appelen, 5 gram zout,
l'/a maatje zuivere olie (in de pan
moet veel meer olie, een diep ijzeren
potje moet er voldoende mee gevuld
zijn, zoodat de appelbollen den
bodem niet raken, maar maar men
verbruikt er hoogstens l'/4 maatje
inee, de rest kan later dienen voor
visch, pannekoek enz.) en '/2 witte
suiker. Maak een stevig beslag van
't meel met de lauwe melk, het zout
en de met wat lauwe melk aange
mengde gist. Doe in dit beslag de
gesnipperde appelen en als 't flink
dooreen is laat men het deeg op
een lauwe plaats ongeveer 1 uur
rijzen. Zorg dat in dien tijd het
ijzeren potje olie zóó heet is, dat
er damp afslaat. Doop twee lepels
in de heete olie, vorm van het deeg
met de lepels groote bollen, laat die
in de olie vallen en bak ze daarin
lichtbruin (ongeveer 5 minuten).
Zorg dat het vet niet al te heet
wordt. Stapel de hollen op een schotel
en bestrooi ze met wilts suiker.
Marie.
Van 3. 4. 5.6. maakt men brood.
Wie hen ik?
5. Wie kan dit aanvullen? (op
ieder puntje een letter zetten:
S m m e m e n
't Is een heel plezierig ding, hoor
6. Wie kan van elf streepjes
een heele zee maken?
7. Mijn geheel wordt door zee
lieden druk gebruikt.
Een 1. 2. 3. vindt men op de
waschtafel.
6. 5. 4. vindt met in alle vniken.
Wie ben ik?
8. Wat is een notaris?
Welke is de leukste?
In den salon. Het gesprek wilde
maar niet vlotten, er heerschte eene
voortdurende stilte onder liet gezel
schap. Eindelijk stond een der gasten
op en zeide: „Dames en heeren, laat
ons nu eens over iets anders zwijgen."
Zoo zijn erEene moeder riep hare
dochter, die reeds eindexamen In >ogere
burgerschool had gedaan „Och Mina,
je bent toch in de keuken, wasch eens
even de peterselie," waarop de dochter
antwoordde met de vraag„Met zeep,
mama?"
Handig. Onderwijzer. Zet den zin.
„het paard staat stil," eens om in de
gebiedende wijs.
Jantj e. Ho!
Op de grenzen. Maar, mijnheer, gij
zeidet, dat er in uw koffer niets was
dan lijfgoed. Ja zeker. En wat
noemt ge dan die zes flesschen cognac?
Wel, „slaapmutsjes" natuurlijk.
Op een afstand. Verdediger. Ik
kan u verzekeren, dat de verschul
digde steeds den diepsten eerbied had
voor de waarheid.
Rechter: Daarom blijft hij zeker
altijd op zulk een eerbiedigen afstand
van haar.
Vleeseh (mager) bevat 20
gr. eiwit,
6
gr. vet.
74 gr. water (alles p. 100gr.)
Rookworst
27
JJ
40
33
Spek
10
tt
75
tt
15
Reuzel
tt
100
ft
Visch (b. v. schol)
17
tt
1
11
Zoettevisch
30
tt
1
ff
09
Haring
19
17
ft
64
Stokvisch
79
ti
1
ff
20
Boter
tt
S5
ft
15
Melk
4
tt
3
ff
4 gr. koolhvdr. 89 gr. w.
Taptemelk
3
tt
1
tt
4 92
Karnemelk
4
tt
1
ff
3 92
Magere kaas
35
tt
11
tt
Eieren
12
tt
12
ft
jj 6
Boonen (erwten)
23
ff
2
1)
54 voorts wateren
celstot'.
Tarwemeel
12
ft
1
ff
72
Brood
7
ff
1
ff
jj jj jj
Rijst
8
t)
1
tt
0
Havermout
15
5
ff
05
Aardappelen
2
ft
ff
21
L n
Groenten (gemiddeld)
2
tl
ft
Vruchten
V<2
ft
ft
12
Suiker
ft
ft
ft»
Stroop
ft
tt
70 30 gr. water.
Bonillon
It
2
ft
961/a
lf
il
in
