DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Voor Rechten Vrijheid!
Kinderhuisvest 31-33, Haarlem
BINNENLAND.
VRIJDAG 6 SEPTEMBER 1907.
No. 6678, 32ste Jaargang.
Bureaux van Redactie en Administratie:
Interc. Telefoonnummer 1426.
Algemeen Overzicht.
De brand in Antwerpen is
uit
Voor vier of vijf raillioen francs
hout is er verbrand, de pompiers
uit Brussel en Gent zijn de brand
weer uit Antwerpen komen ver
sterken, en eindelijk heeft men het
vuur onder de knie gekregen. Na
dat er eigentlijk niet meer te bran
den viel: al het hout aan de noord
zijde der stad en al de werve.) daar,
eveneens een sluk straat en tal van
alleenstaande huisjes, zijn verbrand.
In zooverre is er dan eenige ver
betering van den toestand, dat nu
niet alles meer in gespannen angst
uitkijkt naar den vreeselijken brand.
Maar overigens
De schade is ontzaglijk. Niet
alleen de schade door den brand
veroorzaakt. Maar vooral de schade
die de handel lijdt. Contracten kun
nen niet uitgevoerd worden: alle
werk staat stil. En daarenboven zal
men, volgens 'dgemeene opvatting,
geen verhaal hebben op de stad of
op wien ook. want er bestaat geen
focce majeure: er kan gewerkt
worden, als men maar wil
De schade zou dus moeten ver
haald worden op de socialistische
leiders, die het werken onmogelijk
maken. Nu ja, men begrijpt dal
daarvan geen sprake kan zijn!
't Is er dus indróevig.
En wat ook droevig is: een van
de brandstichters blijkt, een Hol
lander te wezen, een Nederlandsche
diamantslijper.
Deze kerel, Posthumus geheeten
is gepakt, en wel onder de volgen
de omstandigheden.
Hij stal in de August Michiels
straat een kan petroleum en reikte
die aan drie mannen, die buiten
stonden te wachten, over.
Toen ging hij ten tweeden male
den winkel binnen en bedreigde de
winkelierster. Later keerde hij nog
maals terug, om zijne bedreigingen
te herhalen. De vrouw zond hem
echter haar meid na, die den kerel
in de Londenslraat liet aanhouden,
Op het politiebureau bekende hij.
(lat het zijn bedoeling was, brand
te stichten, ,,'t Eene brandt nu",
zeide hij, „waarom zou 't andere
niet branden?"
Hij verklaarde verder in gezel
schap van een kameraad, Zwarte
Willem genaamd, drie dokwerkers
ontmoet, te hébben, die zeiden, dat
ze petroleum noodig hadden. Daar
op stal Posthumus de petroleum,
die hij aan Zwarten Willem over
reikte.
Het ergst van al schijnt te zijn,
dat de reeders nog stijf blijven
staan op hun standpunt: ze geven
niet toe.
Ze hebben millioenen achter zich
de Federation Maritime is de ver-
eeniging van de grootste reederijen,
waartoe Norddeutsche Lloyd, Red
Star, de Amerrkaansche Trusts enz.
hehooien. De werklui zullen toch
moeten toegeven, of ze willen of
niet: en vooral nu, nu ze door hun
optreden ook de sympathie dei-
burgerij geheel verloren hebben.
De federatie heeft een nieuw
verzoeningsvoorstel van burgemees
ter Hertogs (die al maar voorstel
len doet, doch op wiens rekening
de enorme uitbreiding der wanor
delijkheden ongetwijfeld moet wor
den gezet) verworpen. Wat zal het
einde nu zijn?
Na Antwerpen komt tegenwoor
dig geregeld Marokko.
Ook déar kan men met reden
vragen: wat zal het einde zijn?
Het gaat er met de actie der Fran-
schen niet naar wensch, 11a het laat
ste gevecht is generaal ürude „in
zijn stellingen teruggekeerd", d. w.
z. dat by ten slotte zich terugtrok.
In Frankrijk zijn er al velen die
dat aanzien voor een nederlaag.
Daarenboven krijgt men nu ook
met Moelai Ilafid te doenin zijn
jongste proclamatie worden de Fr&u-
sclien, die Oedja en Casablanca be
zetten, „de vijanden" genoemd, tot
wier bestrijding hij dt Marokkanen
oproept; die bestrijding noemt hij
een bevel Gods en de eenparige
wensch der Moslemin.
l eze riepen hem tot Sultan uit;
opdat hij liunue belangen zou be-
hartigeu en den vijand zou terug
drijven naar de zee. Hij heeft God
gelieden hem hulp te verleeuen bij
het volvoeren van die taak
Dit is duidelijk genoeg!
Het is nu slechts de vraag óf
Moelay-Hafid er in slagen zal de
opperste macht in Marokko te ver
meesteren. Hij steH daartoe allerlei
pogingen in het werk.
Volgens de „Libre Parole" heeft
hij een voorstel gezonden aan gene
raal Drude, waarin hij aanbiedt:
de orde in Casablanca en elders te
herstellen, zoo de mogendheden
hem als Sultan erkennenzoo zij
dit niet doen, zal hij den „heiligen
oorlog" tegen de Christenen afkon
digen.
Dat gaat er raar uitzien
Frankrijk richt zich dan ook meer
meer er toe, om wat doortastender
op te treden in Marokko dan alleen
op de verdedigende manier, die
de Acte van Algeciras voorschrijft.
Minister Pichon heeft 'b.v. al ge
zegd dat hij wat verder zou moeten
in zake de politie, dan de Acte van
Algeciras nog toelaat.
„De toestand in Marokko zoo
zei de minister maakt de inrich
ting der politie dringend noodig.
Eenige dagen geleden heeft onze
vertegenwoordiger aan den Marok-
kaanschen minister van oorlog
gevraagd of hij waarborgen kon
geven voor de veiligheid der Fran-
sche en Spaansehe instructeurs. De
minister heeft daarop ontkennend
geantwoord.
„Na ontvangst van dit antwoord
hebben wij aan de mogendheden,
die de Acte van Algeciras hebben
onderteekend, medegedeeld, dat wij
onder deze omstandigheden ons
«aaschijnlijk genoodzaakt zonden
zien aan de politie Fransch en
Spaansch kader te geven"-
Mea ziet het't gaat al aardig
de kant van een direct-optreden
van Frankrijk op!
Omtrent het spoorwegongeluk,
dat door misdadige hand in de huurt
van Berlijn is gebeurd (we meldden
het al kort in onze drieregelberich-
ten) zijn nog enkele bijzonderheden
te melden,behalve wat we onder onze
rubriek „Van overal" er al van ge
zegd hebben.
Een half uur voordat de snel
trein ontspoorde, was een andere
trein over het traject gekomen,
zonder dat er iets bijzonders was
waargenomen. De spoorweg ligt op
de plaats van het ongeluk belang
rijk lager dan het omgevende ter
rein en is aan weerszijden door
hoornen omgeven. Daardoor konden
de misdadigers zich achter de hoo
rnen schuilhouden, wanneer de baan
wachter aankwam. Dat het deskun
digen zijn, die de rails los legden,
blijkt voldoende uit de $ijze, waar
op zij hun schandelijk werk heb
ben verricht.
De treiu had op het oogenblik
de ontsporing een snelheid van
85 K.M. De groote sneltrein-loco
motief sprong uit de rails, sukkelde
nog 135 M. voort over de leggers
en boorde zich toen tot over de
buffers in den grond. De postwagen
werd tusschen den tender en een
goederenwagen geheel en al ver
brijzeld. Daarop volgde een wagon
3e klasse, die zoo ver op zijde ging
liggen, dat de reizigers aan de
bovenzijde er uit moesten worden
gehaald. De volgenden wagen, die
uit compartimenten 2de en 3de
klasse bestond, geraakte in brand.
De restauratiewagen die daarop
volgde, brandde geheel uit. De
andere wagens bleven staan, zoodat
de reizigers konden uitstappen.
Men heeft van de misdadigers
nog geen spoor ontdekt.
Nieuwtjes in drie regels.
Koninkl. bezoek aan Zeeland.
Door Z. M. den Koning van België
is voor de reis van het Koninklijk
Echtpaar vanTerneuzen naar Hulst
en omgekeerd op 14 September de
Koninklijke trein beschikbaar ge
steld.
Kamervacature-Franeker.
In de gisteravond gehouden ver
gadering heeft de Vrijzinnige Kies-
vereeniging „Algemeen Belang" te
Franeker candidaat gesteld voor de
Tweede Kamer (vacature-Tak)No. 1
dr. A. van Raalte te Dordrecht
(V.-D.), No. 2. mr. A. Ferf te 's-Hage
U.-L
Opening der Kamers.
Men is thans druk bezig de ver
gaderzaal der Tweede Kamer, met
het oog op de in het gebouw te
houden openingsplechtigheid, weêr
in Troonzaal te herscheppen. Zoowel
het platform, de troonzetel en het
baldakijn met draperieën, speren
en andere versieringen, die reeds
sedert eenige jaren uit de zaal waren
verdwenen, zijn weêr voor den dag
gehaald om te worden herplaatst.
De plaats van waar H.M. de
openingsrede zal uitspreken, wordt
weer precies als weleer ingericht
De Kamerzetel van Schiedam.
Er bestaat, naar de „Reshd."
verneemt waarschijnlijkheid, dat
jhr. mr. D. J. de Geer, hoofdredac
teur van „De Nederlander," den
opengevallen Kamerzetel van Schie
dam zal bezetten.
Uit de Staatscourant.
Bij Kon. besluit is tot voorzitter
van {de plaatselijke commissie voor
de Ongevallenverzekering te Hoorn
benoemd mr. G. F. baron 'lhoe
Schwartzenberg en Hohenlansherg,
kantonrechter aldaar.
Een draagpenning.
Ter gelegenheid van Haar ver
jaardag heeft H. M. ingesteld de
draagpenning ter herinnering aan
de Vredesconferentie, uitgereikt aan
de tweede toegevoegde en technische
gedelegeerden.
Pensioenen.
De minister van Financiën maakt
aan belanghebbende bekend, dat
gedurende de maanden October,
November en December aanstaande
dagelijks, Zon- en feestdagen uitge
zonderd, ten kantore van de betaal
meesters de voldoening zal plaats
hebben der in de verschillende
Grootboeken ingeschreven pensioe
nen ten laste van de Nederlandsche
staatsbegrooting, loopende over de
derde drie maanden van het jaar
1907.
Een nikkelen 10 cents st ks.
Naar „Het Centrum" uit goede
bron verneemt, zullen eerstdaags
de noodige stappen worden gedaan,
om ook een nikkelen 10 centstuk
uit te geven. Het model, dat reeds
gemaakt werd, is geheel als dat
van den nikkelen stuiver, doch iets
grooter.
Stoomtram AlkmaarZijpeSchagen.
De Gemeenteraad van St. Maarten
(N. H.) heeft besloten ten behoeve
van de Noorder Stoomtram Alkmaar
—ZijpeSchagen een subsidie te
verleenen van f2000, en welf 1000
aandeelenkapitaal en f1000 rente
loos voorschot.
Gemengde Berichten.
Bussenmelk. Dr. S. San
ders, te Hilversum, schrijft aan het
„Ned. Tijds. v.Gen." over bussen-
melk.
Bij een van mijn patiëntjes, oud
ongeveer G maanden, gevoed sedert
eenige maanden met uitstekend
succes met Zwitsersche bussenmelk
verdund met gortwater, traden voor
eenige dagen vrij plotseling hevige
voedingsstoornissen op. Het kind
braakte de fiesch eenige keeren uit,
had koliekpijn eu diarrhee.
Het kind was lusteloos. Bij nader
inzien bleek de ontlasting fijne
stofdeeltjes te bevatten, die zich door
hun glinsterend uiterlijk als metaal
deeltjes deden herkennen.
Hoe kwamen die metaaldeeltjes
in de ontlasting Bij het vertoonen
der geopende bus bleek, dat die
zelfde metaaldeeltjes zich bevonden
aan de oppervlakte van de melk,
en de moeder vertelde mij, dat die
bij het openen der bus er in kwamen,
't Was haar onmogelijk de bus te
openen zonder dat schilvertjes en
stofjes metaal er in kwamen, en zij
had de gewoonte, die met den vinger
er al te nemen. Dech mijn genomen
proeven overtuigden mij, dat 't ook
mij niet gelukte een dergelijke bus
te openen, zonder verontreiniging
met metaaldeeltjes.
Dat wij in dit geval te doen
hadden met metaal-vergiftiging,
spreekt vanzelf, te meer, daar de
verschijnselen snel verdwenen door
andere voeding, n.l. koemelk ver
dund met havergortwater.
Het doel van dit schrijven is de
aandacht te vestigen op dit groote
gevaar bij de voeding met bussen
melk. Ik ben niet in de gelegenheid
te onderzoeken uit welke metalen
de bus is gemaakt, doch afgezien
van de metaalvergiftiging, moeten
zulke schilvertjes op den duur ook
mechanische stoornissen verwekken.
Jammer, dat de bussen niet op een
andere wijze, bijv. zooals een sardi
neblikje, met een sleuteltje te ope
nen zijn, want nu durf ik geen
bussenmelk meer voorschrijven en
de kinderpraxis kan er zoo slecht
buiten.
Baldadige straatjeugd.
Straatbengels hebben te Amsterdam
weer een stout stukje uitgehaald
in de Linnaeusstraat. Ze legden
een vuurtje aan tegen een houten
hek van de gasfabriek, ter hoogte
van het politie-posthuis. De vlam
men laaiden in een oogwenk fel op.
Een 'flink gedeelte van het hek stond
in lichte laaie. Mannen van de Gas
fabriek schroefden een slraalpijp
op de Vechtleiding en wisten het
vuur toen te blusschen. De brand
weer, die gealarmeerd was, deed
de rest van het blusscliingswerk.
Het geval bracht nogal veel meii-
schen op de been.
Een veeg teeken. De bevol
king van Amsterdam loopt nog
■steeds terug. Van 564,342 in Juni,
daalde ze op 564,284 in Juli. De
zelfde maand van het vorige jaar
leverde een accres op. Sinds Januari
jl. zijn we nu ongeveer 600 perso
nen in bevolking achteruitgegaan,
terwijl over hetzelfde tijdsverloop
van 1906 de bevolking ïuim 2000
personen was gestegen.
't Ziet er niet naar uit, dat Am
sterdam voor uitbreiding erg spoedig
terreinen noodig zal hebben.
Een zonderling hulde
betoon. Te Westergeest, in Kol-
lummerland, bestaat de gewoonte
op den verjaardag der Koningin
(voorheen des Konings) 's avonds
van tien tot twaalf uur de torenklok
te luiden.
Eene poging van den vorigen
Burgemeester om, wegens het onge
schikt uur, dit te doen ophouden,
bleek nutteloos altoos zijn er vo
lontairs genoeg voor den arbeid,
die aan dit huldebtoon verbonden is.
(Stand.).
De nieuwe stuiver ge
weigerd. In een sigarenwinkel
te Rotterdam kocht iemand tien
sigaren van 21/2 cent en betaalde
met 5 nieuwe stuivers
De juffrouw weigerde de nieuwe
munt aan te nemen, omdatin
den winkel geen „vreemd geld" in
betaling aangenomen werd.
Ook elders schijnt men van de
nieuwe munt niets vooraf geweten
te hebben. In de „Pr. Ov. Zw.
Ct.lezen wij
Een juffrouw te Groningen wilde
de nieuwe dingen niet accepteeren,
meenende, dat liet een penning was,
te gebruiken bij een klok- ert
hamerspel.
„Ik mot van die fratsen niks
hebben, geef moar twei halve
stuuvers, dat 's makkelijk veur
muntgas," aldus besloot de juffrouw
haar protest-betoog tegen den krui
denier. die haar met een exemplaar
van de nieuwe munt gelukkig
meende te maken.
J n b r a a k. In de laatste dagen
is is te Amsterdam tweemaal achter
elkaar diefstal en inbraak gepleegd
in het kantoor van den heer A.
Canta, O.-Z. Achterburgwal 181,
drie huizen van het hoofdbureau
van politie.
De eersten keer, Vrijdag, heeft
de dief gebruik gemaakt van een
oogenblik op den dag, dat er nie
mand op het kantoor was. Hij heeft
toen een ijzeren geldkistje medege
nomen, waarin een bedrag van 1 60
was. Den tweeden keer, dat is
Woensdagavond, heeft hij zich waar
schijnlijk doen insluiten in het ge
bouw, dat des nachts geheel onbe
heerd staat. Althans om elf uur
bemerkte de briefbesteller, die de
post in de bus kwam steken, dat
de buitendeur aanstond. Hij waar
schuwde de politie en deze bevond
na onderzoek, dat de deuren va^
een kast waren opengebroken, waar
FEUILLETON.
EUWE HMRLEMSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Haarlem fl.20
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 130 j
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,65 r
Afzonderlijke nummers0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf0.60 (contant) fd.50
Elke regel meer„0.10
Groote letters naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie ft contant.
Te Londen wordt het bericht van
een ontmoeting tusschen koningEduard
en den Czaar pertinent tegengesproken.
Kardinaal Merry del Val is te Car
tel Gandolfo alweer gemolesteerd. De
bevolking bracht hem een ovatie.
Het Duitsche luchtschip van ma
joor von Parseval maakte gisteren weer
een goed gelukten tocht.
(Speciaal voor dit blad bewerkt).
BOEIENDE ROMAN
1 uit den jongsten Poolschen vrijheidsstrijd.
Naar het Duitsoh van
GERD. VON OSTEN.
13)
Hij kuste de hand, die Leokadia hem
aanbood.
„Lk wist wel, mijn vriend, sprak zij,
terwij! haar „broeder" in de grootste
1 spanning en niet warmste belangstelling
i toeluisterde, „ik wist wel, dat ge komen
zoudt, 1111 het geldt, bloed en leven te
wagen voor de bevrijding des vaderlands;
ik begreep wel dat alles wat ge mij te
St. Petersburg zeidet, slechts door liet
koele verstand was ingegeven, en niet
uit uw hart, dat zelfs onder de Russische
uniform nog warm klopt voor het heilige
Poolsche vaderland I"
Ze was niet geheel oprecht of liever,
ze geloofde wat ze zoo vurig hoopte, zoo
als dit enthousiaste naturen meer over
komt. Wel had zij sinds haar tweede on
derhoud aan zijn vaderlandsliefde geLwij-
feld, maar toch slechts zoolang, tot de
omstandigheden hem in haar oogen scliit-
1 terend rechtvaardigden en haar zelfs met
zoo diepe schaamte over haar wantrouwen
Vervulden, dat ze zelfs niet meer begreep,
hoe ze het ooit had kunnen koesteren.
„Gij hebt volkomen gelijk, maar in één
opzicht vergist gij u toch," spiak Roman
langzaam. „Ik ben nog altijd van oordeel,
dat deze opstand een dwaasheid is en
wellicht Polens ondergang zal kunnen
beteekenen, maar nu hij eenmaal begon
nen is, kan ik toch niet van verre blijven
staan. Gij hoopt dat wij door anderen
geholpen zullen worden, wanneer we ons
maar zóólang tegenover de Russische
overmacht weten staande te houden, tot
de drie grootmachten, vooral Frankrijk,
tijd krijgen om tusschenbeide te komen.
Welnu, die tusschenkomst heeft plaats
gehad;de diplomatieke nota's zijn te St.Pe-
tersburg aangekomen, en het antwoord
is: generaal Murawiev komt hier
heen I"
Leokadia kon maar ternauwernood een
gil onderdrukken; kaar „broeder" zat
doodsbleek van schrik en ontzetting voor
zich uit te staren bij het vernemen dezer
voor de Poolsche zaak zoo noodlottige
tijding.
„Op nederlagen var het Russische leger
rekent niemand," zoo ging Roman voort.
./Dat bewijzen immers voldoende de ge
weldige troepenmassa's die uit hot oosten
naar de Poolsche grenzen gezonden wor
den. Is eenmaal de termijn, voor de am
nestie aangewezen, verstreken, dan ver
schijnt Murawiev om den opstand in
bloed te verstikken en iedere schaduw
van verzet te onderdrukken door het
Poolsche volk of althans het nu levende
geslacht ongeveer uit te roeien. Nu het
echter zoover gekomen is, kan ik niet
langer de Russische [uniform dragen 0111
misschien tegen mijn eigen landlieden te
moeten strijden. Daarom ben ik hier ge
komen, ten einde het lot van mijn volk
te deelen, en mèt de Poolsche natie onder
te gaan!"
„O neen," riep Leokadia hartstochtelijk
uit. „Ondanks de vijandelijke overmacht
is immers de opstand, die zoo klein en
nietig begon, zienderoogen in macht en
omvang toegenomen. Het vuur der vader
landsliefde zal geheel het vroegere Polen
aangrijpen.
„En verteren," duisterde Roman.
„Onze onderdrukkers zal het verteren.
Engeland en Frankrijk zullen niet wer
keloos toezien, en zij hebben de sympa
thie van geheel Europa!"
„Met sympathieën alleen verslaat men
geen legers, evenmin als men door di
plomatieke nota's alleen Rusland dwin
gen kan, het koninkrijk Polen te her
stellen. Laten wij ons niet vergissen, wat
de stemming van het platteland betreft.
Ik heb lange jaren ver van mijn geboor
tegrond geleefd, maar er zijn dingen, die
men juist uit de verte het best ziet en
beoordeelt. De boerenstand heeft sedert
1830 aan de Poolsche idee maar zeer wei
nig sympathie betoond, en is in de laatste
jaren heuscli niet warnier gaan voelen.
Enkele honderden, wellicht zelfs duizen
den zullen met hunne zeisen komen,
de groote meerderheid komt niet. En
waarvoor zouden ze ook strijden Mis
schien voor de nationale idee? Ik vrees
veeleer dat het gaan zal zooals vroeger
in Golicië. De adel, in partijen uiteenge
vallen, zal het Russische juk niet afschud
den; een bui tenlandseh leger hebben wij
niet te wachten. Nota's, groote vergade
ringen, wat geld en enkele vrijwilligers,
ziedaar wat Europa ons zendt. Wat
hebben we er aan? Overigens hecht ik
ook niet veel aan een vrijheid, die een
Volk zich zelf niet veroveren kan minder
nog vertrouw ik op den vooruitging van
een staat, die op zulk een weinige soliede
basis gegrondvest is!"
„Maar Roman, wilt ge mij nu met het
geloof aan de mogelijkheid van succes
tegelijk'alle hoop ontnemen?" riep Leo
kadia met door tranen verduisterde stem
uit.
„Ik hen nog overtuigd, dat wij elkaar
binnenkort in gunstiger vooruitzichten
zullen vinden. Denk maar eens aan, hoe
bij iedere nieuwe ontmoeting tusschen
ons beiden de zaken veranderd waren,
418 we elkaar weer zien, zijt gij waar
schijnlijk een beroemd legeraanvoerder
en ziet de zaken geheel anders in dan
nu. Herinnert gij u nog, hoe eenmaal
aan de oevers van den Dnjepr de duister
nis week en de zon opging? Zoo zal ook
nu het morgenrood dagen over ons
schoon vaderland, en als ik u weder met
het wachtwoord „Oyczijzna" begroet, [zal
het overal licht en leven zijn. De aan
brekende lente moge ook de lente van
Polens voorspoed zijn!"
Hij kuste haar zwijgend de hand.
Maar dat antwoord was Leokadia niet
voldoende. Hij moest toestemmen, dat zij
gelijk had; ook zijn geestdrift moest weer
ontwaken.
„Het zij zoo!" sprak hij eindelijk uit
het diepste van zijn hart. „Niemand
wensoht Polens bevrijding vuriger dan
ik: maar ik kan thans niet meer geloo-
ven, alleen omdat ik het wensch. Laat
uw vertrouwen op goeden uitslag niet
door mijn inzichten aan liet wankelen
gebracht worden: ik wilde slechts uwe
verwachtingen wat doen dalen om 11 in
de toekomst te bewaren vooral te harde
teleurstellingen. Twintig jaar geleden
dacht ik evenals gij. Nu echter strijd ik
niet meer voor het succes, maar tegen
den dreigenden ondergang, niet meer uit
begeestering, maar uit plichtgevoel. Zoo
lang het mogelijk was, Polens belangen
op vreedzame wijze te dienen, heb ik het
gedaan. Ik sidderde voor de namelooze
ellende, die de opstand tegen het mach
tige Rusland met zich brengt, voor de
vreeselijke verwoesting, die Polen be
dreigt. Nu echter de opstand eenmaal
uitgebroken is
„En bij welke gelegenheid uitgebro
ken!" viel Leokadia hem in derede. „Bij
de recruteeringriep zij, en bracht hem
de avond in herinnering, toen ze elkaar
voor het eerst leerden kennen. „Deze aan
leiding tot den opstand verzekert ons
niet enkel de sympathie ven het Poolsche,
maar ook van het Russische volk, dat
onder dezelfde tirannie zucht!"
„Geen aanleiding, maar teeken tot den
opstand was de recruteering. Men be
reidt eene nieuwe, meer menschelijke wet
op de militie voor zooals trouwens al ge-
ruimen tijd het voornemen was; hier
mede wordt niet alleen het Russische,
maar ook liet Poolsche volk bevredigd,
Overigens moet ge niet denken, dat de
ruwe, onwetende mensehen zoo ontvan
kelijk zijn als beschaafde de massa
is niet zoo teergevoelig als een enkeling.
Uitzonderingen zijn er natuurlijk, hier
zoowel als elders, maar die vormen den
regel niet.
Laten we deze recruteeringen nu eens
niet van menschelijk, maar van historisch
standpunt beschouwen. Gij wijst op Rus
land als een staat die by de beschaving
van Europa ver ten achter staat. Maar
is 't wel meer dan een eeuw geleden,
sinds Pruisen's tweede koning op de be
kende hem eigen wijze zijn garde-regi
ment vormde?
En nog lang geen eeuw geleden ver
kochten Duitsche vorsten hunne onder
danen bij geheele regimenten aan vreemde,
oorlogvoerende mogendheden.
De Engelsclie wei vers vindt men daar
zelfs tot in den tegenwoordigen tijd .nog.
En de Poolsche adel, die nooit iets voor
de boeren gedaan heeft, die zijn onder
geschikten uitzoog en ze van vrye man
nen tot lijfeigenenen maakte, heeft aller
minst recht aan Rusland deze wijze van
zijn leger te versterken, kwalijk te nemen!
Maar ik geloof dan ook stellig, dat
de revolutionnaire partij het uitbreken
van den opstand verhaast heeft juist
omdat zij de afschafling van dit misbruik
voorzag, juist omdat Alexander op zoo
doortastende wijze zijn plannen en her
vormingen ten uitvoer legt!"
Leokadia drukte hare handen tegen het
brandende voorhoofd en tegen het on
stuimig kloppende hart. Zij had met zoo
gloeiende ijver, met zoo onbegrensde toe
wijding de zaak van den opstand omhelsd
en nu werd deze zoo zwart geteekend
door den man, aan wiens oordeel haar
alles gelegen was, .wiens snelle opklim
ming tot de hoogste waareigheden voluit
bewees, dat het hem waarlijk aan gezond
verstand verstand en en helderheid van
oordeel niet faalde. Toen zij vroeger in
het huis der vorstin hem deze meenin
gen had hooren verkondigen, toen deed
het haar minder pijn-
(Wordt vervolgd.)
