DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. GEBROKEN TROTS. KINDERHUISVEST 31-33 Kinderhuisvest 31-33, Haarlem BERICHT. BUITENLAND. BINNENLAND. DINSDAG 24 SEPTEMBER 1907. No. 6693, 329te Jaargang. Bureaux van Redactie en Administratie Interc. Telefoonnummer 1426. N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD BUREAUX: Algemeen Overzicht. In Frankrijk is een merk waardige beweging gaande, waarvan we met belangstelling den loop afwachten. Men weet hetin het ongelukkige land der Combes, Clemenceau's en Briand's groeien de kwalen die land en regeering aantasten tot in hun grondvesten, met den dag. In den jongsten tijd wint meer en meer veld het antimilitairisme, dat niet is een weerstaan van steeds grootere budgeteischen vooroorlogen marine, maar eenvoudig de leer van het anti-nationalisme, van het anar chisme en de „vaderlaudloozen". Hervé, de bekende anarchist, die asich erop beroemt, geen vaderland meer te erkennen, is de vader van die leer, die meer en meer in zwang komt en duizenden tot zich trekt.Zóó zelfs, dat Jaurès, de groote socialisti sche leider in Frankrijk, zich tot de leer van Hervé eenigszins heeft moe ten toenadereD, en aldus de socialis ten en de antimilitairisten verbonden zijn. Juist dat verbond geeft echter nu aanleiding tot een merkwaardige politieke evolutiehet befaamde „bloe", dat de tegenwoordige socia- listisch-radicale regeering steunt, dreigt verzwakt te zullen worden «loor een afscheiding der radicalen De leiders der radicalen snijden het tafellaken tusschen hen en de „vaderlaudloozen" door: met dege nen die „la patrie" niet erkennen, en de patriottische gevoelens die elk Franschman in de hoogste mate eigen zijn, niet deelen, willen de radicalen ook niet samenwerken in de politiek En de Fransche kranten staan vol met verklaringen van radicale politici, die verklaren dat zij breken met het bondgenootschap der so cialisten. In de politiek kan dat, als 't zoo doorgaat, heel wat herrie ge<en! Verandering in den anticlericalen geest van de Fransche politiek is wel niet te wachtenzoodra het tegen de Katholieke Kerk gaat, kruipt alles wat anti-Roomscli en anticlericaal is, toch hij elkaarDat zien we overall Maar voor de overige regeerings- daden schijnt er wel degelijk een nieuwe politieke constellatie in de de maak te zijn We zullen afwachten! Het bericht, dat we onlangs ge geven hebben, dat is n.l. onderhan delingen loopen tusschen Frankrijk en Duitschland in zake Marokko, wordt door een officieus Duitscli correspondentiebureau tegengespro ken. Er is, zoo heet het, niets aan de hand van een zoodanige overeen komst. Maar wel wordt erkend, dat er toch degelijk allerlei onderhandelin gen gaande zyn en dat de kabinet ten van Parijs en Berlijn druk over de Marokkaansche kwestie confe- reeren. En deze onderhandelingen zelve zijn inmiddels ook de reden van critiek geworden van vele Duitsche bladen. Het eene zegt dat het Duitsche goevernement al te conciliant is tegenover Frankrijkhet andere, dat men niet ver genoeg gaat met toegeven, 't Is toch maar lastig het iedereen naar den zin te maken Uit Marokko zelf is het nieuws vrij bemoedigend vandaag. ue Fransche regeering heeft, naar Reuter seint, bericht gekregen, dat na een conferentie met generaal Drude, gisteravond gehouden, drie der voornaamste stammen hun onderwerping aanbieden. De vijan delijkheden nemen daarmee heden voorloopig een einde. Generaal Drude zal nu militaire verkenningen kunnen houden in de onderworpen territoria. De stammen belasten zich met liet uiteen jagen van alle gewapende benden. De afgezanten van de stammen hebben verder op zich genomen, de bedrijvers van de aan slagen op de Europeanen op den 30sten Juli, uit te leveren. In af wachting van hun vonnis zullen hun goederen geconfiskeerd en verkocht worden, zonder prejudice van schadeloosstelling door de stam men. De Chaomos zullen twee millioen betalen, en zij zullen gijzelaars stellen, om het naleven der over eenkomst te waarborgen. De markt te Casablanca zal den 25en September weder geopend worden. Wat Moelai-Hafid aangaat, blijkt uit de laatste berichten van Mara- kesj, dat de positie van den pseudo- sultan aanzienlijk is versterkt. Steeds scharen .zich meer stam men onder zijn vaandel; zelfs de Sraghnas, die beslist aan de zijde stonden van Ahdul-Azis, en des wege aan het vechten waren geraakt met een minder loyalen stam, zijn naar Moelai Hafid overgelopen. Men schrijft dezen het voornemen toe, om, zoodra hij door het gan- sche land als sultan erkend is, aan de voornaamste steden een zware belasting op te leggen, met het doel, alle schuldeischers van Marok ko te voldoen! Alle correspondenten zijn het er over eens, dat Moelai Hafid vooral geld en wapens te kort komt. Hoe dit zij, op het oogenblik toch vertegenwoordigt, hij een aanzienlijke moreele macht, en tenzij, bij de komst .'van Abdul-Azis te Rabat eenige der groote kaïds niet weder naar den wettigen sultan overloo- pen, schijnt de heerschappij van dezen laatste in het zuiden niet aannemlijk. Ierland staat tegenwoordig weer in het teeken van opstand. We hebben er onlangs wat over gezegd, en sedert dien tijd werd de toestand niet veel beter: inte gendeel steeds ernstiger en met den dag meer gespannen. Er wordt nu een formeele oorlog in 't binnenland gevoerd, die daar in bestaat, dat het vee van de grootgrondbezitters door de kleine pachters in alle richtingen uit el kaar wordt gedreven. En deze oor- log neemt voortdurend grootere afmetingen aau. De leiders der nationale beweging, waaronder eenige leden van het parlement en het gezaghebbende parlementslid Redmond, en de po litie is niet sterk genoeg, gezien het groot aantal, dat ongeregeld heden pleegt, om aan dezen toe stand een einde te maken. Een paar keeren, dat zij krachtig wilde optreden, werden door hoorn signalen binnen zeer korten tijd een paar honderd man bijeenge1 roepen, die allen met hooivorken en zware knuppels gewapend, de politie te lijf gingen, en verscheidene politiebeambten ernstig wondden. En wijl de regeering de politie ver boden heeft van de vuurwapenen gebruik te maken, is 't niet te ver wonderen, dat pachters en veldar- beiders steeds brutaler worden! Nieuwtjes in drie regels. Hofberichten. De kustmanoeuvres blijven nog maar steeds de belangstelling wek ken bij II. M. de Koningin. Verle den week wilde zij de manoeuvres gadeslaan van zee af, gisteren te land. Met haar gemaal en begeleid door haar gevolg reed H. M. gisteren naar den Hoek van Holland. De Koningin was gekleed in amazoneneostuum. Eenigen tijd na den stoet trok ken drie colonnes militaire wielrij ders, ter sterkte van een paar hon derd man en samengesteld uit ver schillende regimenten, het Westland in. Uit de Staatscourant. Bij Kon. Besl. van 21 dezer zijn benoemd tot ontvanger der invoerrechten en accijnzen te Zwolze, B. van Houten, ontvanger der invoerrech ten, van den accijns op de suiker en van den waarborg en de belas ting der gouden en zilveren wer ken te Roosendaal; tot ontvanger der directe belas tingen, invoerrechten en accijnzen te Hoogeveen, F. S, Boonstra ont vanger der directe belastingen en accijnzen te Slochteren: tot ontvanger der directe belas tingen en accijuzen te Weesp, J. Moll, ontvanger derzelfde middelen te Goor; tot ontvanger der directe belas tingen en accijnzen te Steenbergen S. B. Rochat, ontvanger der directe belastingen, invoerrechten en ac cijnzen te Sas van Gent; tot ontvanger der directe belas tingen en accijnzen te Vreeswijk, A. G. de Braai, ontvanger derzelfde middelen te Colijnsplaat; tot ontvanger der invoerrechten- en accijnzen te Oldenzaal, J. H. A. M. Heintius, ontvanger der directe belastingen te Rotterdam (1ste af- deeling); tot ontvanger der directe beias tingen en accijnzen te Kollum, J. Nagtegaal, ontvanger der directe belastingen, invoerrechten en ca- cijnzen te Groesbeek; tot ontvanger der directe belas tingen, invoerrechten en accijnzen te Middelburg, H. Beijerman, ont vanger der directe belastingen en accijnzen te Delft (buitengemeen ten); tot ontvanger der directe belas tingen en accijnzen te Leek, T. W, Postema, ontvanger der directe be lastingen, invoerrechten en accijnzen te Workum; tot ontvanger der directe belas tingen en accijnzen te Sexbierum, A. A. van Deinse, ontvanger der zelfde middelen te Tubbergen; tot ontvanger der directe belas tingen en accijnzen te Schoonhoven, D. A. Breen, ontvanger derzelfde middelen te Lekkerkerk tot ontvanger der directe belas tingen en accijnzen te Gorinchem (buitengemeenten), S. Tack, waar nemend adj unct-inspecteur der direc te belastingen, invoerrechten en accijnzen te Maastricht; tot ontvanger der directe belas tingen, invoerrechten en accijnzen te Anjum, W. F. Sturm, surnume rair derzelfde middelen in de direc tie Rotterdam. De gewone audiëntie van den minister van jastitie zal Woensdag a.s. niet plaats hebben. Katholiekendag in 's-Hertogenbosch. Zondag is te 's-Hertogenbosch de zesde Diocesane Katholiekendag gehouden, door prachtig weer be gunstigd. Door Z. D. H. Mgr. van de Ven werd in de St. Janskerk alleererst een plechtige H. Mis opgedragen, waarna in verschillende lokalen der stad tegelijk om 1 uur de vijf afdeelin- gen vergaderden. In alle afdeelingen werd behan deld de zedelijkheid, en wel in verband met Pers, kunst en onder wijs, met Handel en Landbouw, met den arbeid, met het huisgezin en met de drankbestrijding. Wij kunnen niet alle inleidingen en conclusies vermelden. Doch grepen doende uit de besluiten, wijzen we op de conclusie der lste afdeeling, die o.m. inhield dat overal zooveel mogelijk mannen- vereenigingen worden opgericht ter bevordering der zedelijkheid, ter bestrijding van slechte kranten en lectuur, tot het steunen van de goede Roomsche Pers en het ver krijgen van gelegenheid tot gepaste ontspanning. In de derde afdeeling (zedelijkheid en arbeid) werd ook gewezen op 't vroegtijdig verkeeren en op (de wenschelijkheid van drankbestrij ding ter bevordering der zedelijkheid onder de arbeidersklasse. In de vierde afdeeling werd aan genomen een conclusie strekkende aanbeveling van vereenigingen als voor „Eer en deugd", patronaten, congregaties, Vin centius-vereeniging enz, met een opwekking om te komen tot oprichting van een R. K. gesticht voor de verwaarloosde jeugd in het diocees. Nadat des najniddags een Mati- née op de Groote Markt de feest vreugde ook naar buiten had ge kenmerkt, had ten half een de groote slotvergadering plaats, waar Mr. E. R. H. Regout sprak over het zedenbederf in binnen- en buiten land en de krachtige middelen daartegen, die den Katholieken ten dienste staan. Mr. A. baron van Voorst tot Voorst, Commissaris der Koningin' sprak daarop eenige woorden van sympathie voor doel en strekking en werk van den Katholiekendag: waarna Mgr. van der Ven, bisschop van Roermond, het slotwoord uitsprak. De Kerk vorst bracht dank aan God voor het goede, dezen dag ontvangen, aan de sprekers en alle aanwezigen voor hun werk en medewerking. En tot slot gaf Z. D. H. den Bis- schoppelijken zegen, waarmede de 6e Bossche Katholiekendag gesloten werd. De enquête over het trampersoneel. Het rapport der staatscommissie van enquête wordt in 1908 ver wacht. De staking te Rotterdam. Zondag vergaderden een 1000 tal bootwerkers. Men besloot do staking op de graanschepen tot die van alle cargadoors uit te breiden. Een der geboycotte firma's heeft 200 werkkrachten in de provincie aangenomen. De verschrikkelijke brand te Amsterdam De diep-treurige feiten van den verschrikkelijken brand, die Zondag avond te Amsterdam uitbrak, heb ben we reeds gisteren oneen lezers meegedeeld. Vijf volwassenen en twee kinde ren worstelend tegen de vlammen en den rook omgekomen 't ls meer dan verschrikkelijk Laten wij thans het drama in meer bijzonderheden beschrijven. Het perceel 275 Marnixstraat bij de Raampoort werd door tal van gezinnen bewoond. Een huurkazerne dus, die den eigonaar een f1100 huur opbrengt. Van onder tot hoven zat het vol menschenin het huis de suiker bakker C. van Bree met zijn gezin. Een lioog-voor de stucadoor Geer- kans met vrouw en kind. Een hoog achter de letterzetter L. Rust met zijn vrouw en drie kinderen. Twee hoog-voor de wed. Steinder met drie kinderen. Twee hoog achter de bakker De Zoet met zijn vrouw en twee kinderen. Drie hoog-voor een loodgieter van denzelfden naam ook met een vrouw en twee kinde ren. Drie hoog-achter de sigaren maker Smit met een vrouw en twee kinderen. Eindelijk nog op den zolder de oude man Balke met zijn eveneens bejaarde echtgenoote en hun zoon een diamantbewerker. Hoe is de trand ontstaan? Een der bewoners, d3 let er zet ter Rust giug met een petroleum lampje een zijner kindertjes toe dekken, dat zich blootgewoeld ha FEUILLETON. A B O N N E M E N T S P K IJ S: Per 3 maanden voor Haarlem fl.20 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 130 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,65 Afzonderlijke nummers0.05 PRIJS DER ADVERTENTIEN: Van 16 regelsf0.60 (contant) f0.50 Elke regel meer0.10 Groote letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie A contant. tot 7ij. die zich met I October ooor minstens 3 maan den op de „Nieutue Haarlemsche Cou rant abonneeren ontuangen de I October uerschij- nende nummers gratis. Abonnementen uiorden aangeno men aan ons kan toor, bij de agenten en de loopers. De Sultan van Marokko is te Ra bat aangekomen, melden draadlooze te legrammen aan Fransche oorlogschepen Grootvorst Wladimir van Rusland zal 28 dezer te Weenen aankomen. Een bezoek vau politieke beteekenis. Marcelin Albert schijnt geheel in ongenade te zijn bij de wijnbouwers. Fer- roul is president hunner organisatie. De gevreesde Hotten totten-hoofdman Morenga in Duitsch Afrika is gesneu veld. 'n Opluchting voor Duitschland. De toestand in Antwerpen betert. Steeds gaan meer dokwerkers aan denar- beid.De Katholieken hervatten 't werk Portugal heeft de mogendheden uit- genoodigd tot 'n intern, congres voor telegrafie,in 1908 te Lissabon te houden. 5) Hoe grooter de kring dergenen was, ruim wie hij de reden zijner aanwezigheid in Scharnrode verklaren kon, des te lie ver was het hem. Voor zoover het bij l>«n mogelijk was, had zijn gelaat een vriendelijker uitdrukking aangenomen. De koffie, die de bruid hem aanbood, had linj afgeslagen, maar een glaasje ani- zette ledigde hij op de gezondheid van het bruidspaar. „Moge het u wel gaan," sprak hij„de zegen .der anders bouwt den kinderen het. huis. Stand bij stand, zoo wil bet de oude zede, ,tvee hem, die zich daaraan niet houdt." „Wij houden ons hier te lande ook nog bij het oude," sprak de bruidsvader. „Dat kunt u wel het beste weten, meende Ehrenkrans „Zeker, gij lieden zijt een degelijk volk, en ik ben dan ook hier gekomen om, met verlof van onzen allergenadigsten keizer Napoleon, uit uw midden eenige "inke matrozen te zoeken. Is Nielsen hiet hier? Die zal mij allicht eenige flinke norsten kunnen noemen, die lust en ge schiktheid hebben om de Hamburgsche vlag eer aan te doen." De koopman wist precies, welken toon hij hier moest aanslaan, en die toon miste -dan ook zijn uitwerking niet. „De oude Nielsen is al naar huis, me neer Ehrenkrans," sprak de bruidsvader. „Hij heeft het in de beenen en voorspelt onweer: dat is tot dusver altijd uitgeko men, zegt hij. Maar hier hebt ge zijn neef, schipper Frans, die zal wel lust hebben. En daar is Frieda, de kleinzoon van Oude Marie. Verder is nog hier Hein Cornelis- sen, de zoon van een weduwe. „Is Hein Cornelissen hier?" vroeg de koopman met zijn zware stem. Geen antwoord. Maar loen de bruidsvader de vraag van den koopman herhaalde, klonk uit een der achterste rijen de schuchtere stem eener boerendeerne: „Hein is naar huis gemoeten: hij had te veel pruimen ge geten." Een daverend geluk weerklonk, en zelfs om de lippen van Thomas Ehrenkraus •speelde een glimlach. „Zooals je broer morgenochtend de pruimen verteerd heeft, moet hij precies acht uur in de dorpsherberg komen. Niet later De koopman keerde zich naar het ven ster, waar de drie jongelieden nog ston den. „Zijt gij de kleinzoon van Oude Marie?" vroeg hij kortaf aan Friede. „Ik ben Friedrich Bakker," antwoordde de jonge man, den rijken koopman vrij moedig in de oogen ziende. „Als ge lust hebt om op zij te gaan, spreek dan met Bartels Co." ging Ehrenkrans voort. „Morgen vroeg kom ik bij uw grootmoeder, om uw antwoord te vernemen." „Meneer Ehrenkranssprak de jonge man. „Morgen," sneed de koopman hern het woord af. En hij keerde Friede den rug toe om op schipper Frans toe te treden. „Gij zijt dus een neef van Nielsen?" vroeg hij. „Ja, meneer Ehrenkrans." „Goed, ge kunt mij vergezellen naar de herberg. Onderweg zal ik u de voorwaar den meedeelen, waar op ge in mijn dienst kunt treden. Ik ge loof gedat er mee tevre den zult zijn en uw oom ook. Laat hij morgen in de vroegte bij mij komen." Met een korten groet nam de Ham burger van het gezelschap afscheid. Frans kwam achter hem aan en ze bereikten spoedig de dorpsherberg, waar de oude heer zijn logies besteld had. In de logeerkamer aangekomen, wis selden de twee geruimen tijd achtereen geen^ woord. Eindelijk sprak dejoude heer „Kunt ge vermoeden, waarom ik ge komen ben, Frans?" De toon, waarop hij sprak, was ercstig maar volstrekt niet hard of onvrien delijk. „Lk vermoed, vader, dat ongeduld en bezorgdheid aangaande mij u hierheen hebben gedreven," sprak Frans. „Dat ge sinds langen tijd zonder bericht omtrent mij waart, moet u als koopman en als vader tevens verontrust hebben. Ik had geen gelegenheid u iets van mij te doen hooren, want ik verdenk den brievenbe steller er van, een Fransche spion te zijn. Anders zou ik u wel geschreven hebben, dat van nacht de groote slag geslagen moest worden. De bark Gilly van New- York ligt vol Engelsche koopwaren, goed weggestopt onder een dikke laag zand. Onder leiding van Nielsen en mij zal alles best gaan, naar ik hoop. Morgen zal de rijkdom van het huis Ehrenkrans waar schijnlijk aanmerkelijk gegroeid zijn. „We spelen een gevaarlijk spel," zei Thomas Ehrenkrans op somberen toon, „en nooit zou ik mijn toestemming heb ben gegeven, indien gij mij niet in naam der eer van ons huis daarom gevraagd hadt. Het continentaal stelsel is een vree- selijke slag, door de luim van een tyran aan de Hamburger koopmanschap toege bracht; ons daartegen, met alle geoor loofde, ons ten dienste staande middelen te verweren is onze plicht. Ik hoop, dat in de annalen der koopmansgeschiedenis van deze moeitevolle dagen de naam van het huis Ehrenkrans niet onvermeld zal blijven. De nacht schijnt ruw te wor den, ik zal u een grog laten brengen, opdat ge hier tegen het noodweer bestand zult zijn." „Het noodweer zal ons te zekerder doen slagen, vader. Maar en de jongeling greep zijns vaders hand „het is toch altijd mogelijk, dat de zaak slecht afloopt. Laat mij u dezen avond spreken over die mij het naast aan het hart liggen. Gij hebt geweigerd mijn jonge vrouw in uw huis te ontvangen, nadat ge uw zegen op ons huwelijk geweigerd had. Wij hebben voor onze ongehoorzaamheid zwaar geboet, vader. Maar als ik in dezen nacht mocht komen te sterven, laat dan Met een kort gebaar legde Thomas Ehrenkrans hem het zwijgen op. „Geen sentimentaliteiten," sprak bij: „Met Gods hulp zal alles goed gaan. Se nator Bartels heeft op de Slees wij k-Hol- steinsche kust nog wel gewaagder onder nemingen tot een goed einde gebracht. Kent gij luitenant Maubourg eenigs zins van nabij?" „Van eigenlijk verkeer tusschen ons beiden is natuurlijk geen sprake," ant- woorddde de jonge man. „Mijn meening omtrent hem is echter niet ongunstig. Trots zijn geweldige somberheid en zijn vreeselijke driftbnien geloof ik dat deze man iemand een goed vriend zou zijn." „Hm," sprak de oude heer, en hij drukte den hoed wat vaster in de oogen. Juist kwam de waardin binnen met den gr g, en om dezen geen argwaan te doen krijgen sprak hij op luiden toon: „Hier, jonge man, proef dezen grog eens op onze ken nismaking, die goed genoeg afloopen zal, als ge ten minste uw oischen wat lager stelt, want menigeen wil wel voor niets, alleen met vrijen kost op de schepen van het huis Ehrenkrans het ruime sop be varen J" Luitenant Henri Maubourg was meen aardig huisje van twee verdiepingen inge kwartierd. De eigenares, die het huisje zelf bewoonde, had zich op de bovenver dieping teruggetrokken en den haar op gedrongen gast verl. Hoe onaangenaam haar zijn aanwezigheid ook was,zij erkende toch gaarne, dat hij haar niet de minste overlast gaf en zich geen enkele inbreuk op den gang van haar huishouding ver oorloofde, die niet uit de drukte van den dienst onvermijdelijk voortvloeide. Van beide voorkamers diende de eene tot ontvangkamer, de andere tot ordon- nansenvertrek, terwijl achter aan den tuinkant Maubourg's woon- en werkka mer gelegen was. In een alkoof stond het eenvoudige ledikant van den jongen officier, die het veeren bed, hem door de gastvrijheid der bewoonster gespreid, al spoedig voor een paar eenvoudige wollen desens verwisseld had. Hij had niet dadelijk na het onderhoud met zijn oom zijn woning weer betreden. Langen tijd nog wandelde hij op en neer langs de schuimende Elbe, welgelijkend beeld van zijn felbewogen gemoed. Eindelijk werd het hem bang hier in die sombere duisternis. Meer dan eens had hij in het gewoel van den veld slag onverschrokken den dood getrot seerd, maar het akelige gevoel, dat hem hier overviel, had hij vroeger nooit onder vonden. II(j klom de trap op naar de kruin van den dijk en ging het dorp door. On derweg ontmoette hij de patrouille, door een sergeant aangevoerd. „Is er nog iets gebeurd, Latour vroeg hij. „Niets, luitenant!" was het korte ant woord. De officier zette zijn weg voort en had spoedig zijn woning bereikt. De poort van het huis stond, sinds hy medebewo ner was, steeds open, want er kwamen dikwijls dépêches voor hem uit het hoofd kwartier. Op de bovenverdieping was alles donker: zqngastvrouw was blijkbaar al ter ruste. De vensters der ordonnansen kamer waren echter nog hel verlicht: Maubourg's secretaris had het druk. De luitenant ging om het huis heen, opende een kleine zijdeur, en stond een oogenblik later op den drempel van zijn woonvertrek. (Wordt vervolgd),

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1907 | | pagina 1