DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. GEBROKEN TROTS. KINDERHUISVEST 31-33 Kinderhuisvest 31-33, Haarlem BERICHT. BUITENLAND. BINNENLAND. VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1907. No. 6696, 328te Jaargang. Bureaux van Redactie en Administratie: Interc. Telefoonnummer 1426. N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD BUREAUX: Algemeen Overzicht. Merkwaardig is het, dat de vre desconferentie in den Haag blijk baar totaal onmachtig is om iets daadwerkelijks voorden wereld vrede tot stand te brengen. En nog merkwaardiger, dat buiten die Conferentie om verschillende landen toch paeiliceerende tractaten aannemen, die door bun inhoud en samenstelling toonen, dat de vredes- maunen van den Haag er geen invloed op hebben uitgeoefend We hebben bier het oog op verschillende Zuid-Amerikaansche republieken, die onder elkander tractaten hebben goedgekeurd, waar naar de vredesconfereerende mo gendheden in den Haag nog immer snakken. Daar de practijk die lukt, hier de theorie die faalt I De Amerikaansche overeenkom sten zijn nog om andere redenen belangrijk. Want ze erkennen de roeping en de goede werking van de Katholieke Kerk, die voor den wereldvrede zoo ontzaglijk veel doen kan. Zoo hebb n de republieken Peru eu Ecuador nu weer een overeen komst gesloten, waarbij zij beloven, alle geschillen, welke ook, te b*engen voor een arbitreerend gerechtshof, dat zal gepresideerd worden door Mgr. Alexander Bavona, vroeger apostolisch gedelegeerde in Peru en nu nuntius te Rio Janeiro. De Paus heeft déze overeenkomst goedgekeurd £_Chili en Argentinië hebben ook een dergelijk tractaat gesloten, ge heel op dezelfde wijze. '/oo gaat dan de Nieuwe Wereld voor, de Katholieke kerk te erken nen als de groote vredesstichtster onder de volkerenEn in den Haag weren de mogendheden bij hunne besprekingen op de meest hatelijke wijze den Paus, het Hoofd der Katholieke kerk, uit hun midden Wien verwondert het nog "dat het werk der Vredesconferentie onvruchtbaar blijft De bladen komen met allerlei bijzonderheden nu over den teksten de bedoelingen van het nieuwe Engelse h-R ussische verdrag omtrent de verhouding in het Oosten. Door dit verdrag wordt vooral de Perzische kwestie geregeld: het land van den Sjah wordt verdeeld in twee invloedsferen, waar beide mogendheden elkaargeen stroobreed in den weg leggen. Doch nu is het wel eigenaardig dat, terwijl de regeering van den Sjah in deze overeenkomst niet werdt genoemd al wordt ook de integriteit en de onafhankelijk heid van het land gewaarborgd;— de bepalingen over Afghanistan eerst van kracht worden verklaard nadat Engeland aan Rusland zal hebben medegedeeld dat de Emir, daarmede in kennis gesteld, ze goedke'urt. Engeland verklaart dat het niet van plan is in den poli- tieken toestand van het land ver andering te b.engen en verbindt zich zijn invloed alleen op vreed zame wijze te doen gelden, geen maatregel te zullen nemen tegen Rusland, noch Afghanistan tot der, gerlijke maatregelen te zullen aan sporen. Rusland daarentegen verklaart dat Afghanistan buiten zijn invloeds feer ligt, en stemt er in toe, zich van de tusschenkomst van de En- gelsche regeering te bedienen iu al zijn politieke betrekkingen met Afghanistan. i e Sjah wordt dus nog als min derwaardiger aangezien dan de Emir van Afghanistan. In zake Tibet erkennen de par tijen de suzereiniteit van China en geeft Rusland toe dat Engeland wegens de geografische ligging van het land er een bijzonder belang bij heeft dat het tegenwoordig re giem en de buitenlandsche betrek kingen van Tibet onveranderd zul len voortbestaan. De integriteit van het land wordt gewaarborgd en op het binnen- landsch bestuur zal geen invloed worden geoefend. Alleen door be middeling van China zal met Tibet worden onderhandeld. Geen van beide landen zal diplo matieke vertegenwoordigers zenden noch zal voor zich of zijn onder danen concessie pogen te verwerven. Dit schijnt de hoofdinhoud te wezen van het verdrag, dat door verschillende politieke organen als voor de Aziatische verhoudingen bijzonder belangrijk wordt be schreven. In Antwerpen is, zopals we gisteren meldden, gisterochtend het werk zoogoed als geheel hervat. Op de verzekering van burge meester Hertogs, dat de Fédération Maritime" over 14 dagen de loons- verhooging zal geven, gingen de stakers weer aan het werk. En wat graag: de socialistische leiders ver loren langzamerhand het overwicht op hun manmenhet duurde te lang. Doch de moeilijkheden zijn nog lang niet uit. De „Fédération Maritime" zal, naar het heet, om haar overmacht te toonen, na de vastgestelde veertien dagen, de werklieden nog 5 dagen op loonsverhooging laten wachten. Dat is blijkbaar omdat de socia listen hun best doen, het hervatten vau den arbeid als een overwinning voor hen voor te stellen, hetgeen toch juist tegendeel is. Inlusschen is afwachten de bood schap. Sommige meeneD, ook naar aan leiding van uitlatingen der leiders van de „Fédération Maritime", dat dit lichaam niet zal meegaan met de door de burgemeester beloofde loonsverhooging. Doch dit zou al heel raar zijn. Want het is toch niet van den burgemeester te verwachten, dat hij zonder voldoende wetenschap dat het gebeuren zou, dien frank meer beloofde Afwachten nogmaals, dat is het eenige wat er op zit! In Marokko begint het een beetje te luwen. Generaal Drude's flink optreden heeft blijkbaar de Marokkanen on der den indruk gebracht. En de opwinding bedaart aller- wege, sommige stammen hebben zich al onderworpen en zullen een oorlogschatting betalen. Daarenbo ven is er door Engeland's optreden nu kans dat Raisoeli eerstdaags zijn gevangene Mac Lean zal vrijlaten. Hij heeft bedongen, dat hij onder Engeland's bescherming zal komen en daarenboven krijgt hij een ca deautje van 500.000 francs. Enfinde kwestie is er mee de wereld uit. De sultan is nu daarenboven met veel praal te Rabat ontvangen, en zag er, volgens de berichten, heele- maal niet uit als een vorst die eer lang zijn troon verliezen zal. Hij was vergezeld van een flink en ge disciplineerd leger en de bevolking bewees hem veel eer. Totaal-indruk van vandaagalles gaat vrij goed in Marokko wat betreft de oplossing althans van de binnen landscbe onlusten. Over de be trekkingen onder de Europeesche mogendheden aangaande Marokko valt natuurlijk voorloopig niets naders te vertellen. Nieuwtjes in drie regels. Het vertrek morgen van de ko- ningklijke familie naar Dobbin is vastgesteld op 6.17 's ochtends per Staatsspoor uit Den Haag. Najaars-audientie. H. M. de Koningin verleende gisteren najaarsaudiëntie aan bur gerlijke en militaire personen. De minister van Justitie met verlof. De minister van Justitie is met verlof drie weken naar Zwitserland vertrokken. Het lid van den Raad van Staten mr. J. P. Moltzer is gisteren te Doorn overleden. De overledene was vroeger lid van dh Provinciale Staten van Nocrd-Holland. Wijlen mr. Moltzer bereikte den leeftijd van 57 jaar. Zijne vele verdiensten jegens het land werdeu o.a. erkend door zijne benoeming tot ridder van den Ned. Leeuw. De Amster amsche Burgemeester. In tegenspraak met alarmee- rende berichten omtrent den ge- zonlieidstoestand van burgemees ter -Van Leeuwen, wien het voor nemen wordt toegedicht om al te treden, kan de Echofmededeelen, dat de burgemeester de gevolgen ondervindt van de drukke bezig- heden.aan zijn ambt verbonden, kan ieder ander, die in dezen gejaagden tijd met werk overladen is. Aan aftreden moet de burgemeester op het oogenblik niet denken. Met verbanning bedreigd. De „Vorwiirts" deelt mede, dat onze vroegere landgenoot Antoon Pannekoek, die aan de sociaal-de mocratische partijschool te Berlijn onderricht geeft in de sociale theorie en het historisch materialisme, alle kans heeft bij hervatting van zijn lessen uit Pruisen verbannen te worden. Een ander buitenlander, Rudolf Hitterding, ook leeraar aan die school, is reeds door de politie aangezegd, dat hem uitwijzing wacht, zoo hij zijne lessen aan de school mocht hervatten. Leeftijdsgrens voor leden van Waterschapsbesturen. De minister van Waterstaat heeft de aandacht van de commissarissen der Koningin gevestigd op de wenschelijkheid, reeds in 1850 be toogd, dat personen boven de 70 jaren oud buiten noodzaak niet in aanmerking komen voor benoeming door de Kioon in een waterschaps bestuur. Het komt den minister voor, dat de handhaving van dien regel aanbeveling verdient en dat van overschrijding van de gestelde leeftijdsgrens niet dan bij hooge uitzondering sprake mag zijn, n.l. wanneer het een herbenoeming geldt, die om bijzondere redenen wenschelijk is en de aftredende een zeer krachtig gestel bezit. In ge vallen, waar tegen herbenoeming bezwaar rijst wegens te hoogen leeftijd, doet zich meermalen de moeilijkheid voor, dat men, op herbenoeming van den eerst aan- bevolene rekenende, in de tweede en derde plaats personen aanbeveelt, die minder geschikt zijn of niet in aanmerking wenschen te komen. De hierdoor noodig wordende her ziening der aanbevelingslijst leidt tot noodelooze vertraging. In ver band hiermede verzocht de minister den commissarissen der Koningin de waterschapsbesturen te wijzen op de wenschelijkheid, om voortaan op de aanbevelingslijsten ook voor de tweede en derde plaats geschikte personen te plaatsen. Gemengde Berichten. Postzegeltentoonstel ling. Te Hoorn zal 16 November en volgende dagen een nationale tentoonstelling van postzegels ge houden worden. Het Gemeentebe stuur stelde een zilveren en een bronzen medaille beschikbaar. Branden. Te Nes is afge brand de boerderij van J. Kooiman. Staking van catechisan ten. Een staking van catechisan ten doet zich geruimen tijd te Drumpt (bij Tbiel) voor. De predi kant aldaar heeft de catechisatie voor a. s. lidmaten op Zondag, vast gesteld, maar die tijd past den jon gelui iiet en zij blijven steeds weg. Het gevolg is, daar dominee geen anderen tijd bepaalt, dat er geen nieuwe lidmaten worden aange nomen. Ontspoord. Van den locaal- trein van Dieren naar Apeldoorn, die 's morgeus om 9 uur te Apel doorn moet arriveeren, is gisteren morgen bij het station Loenen een rijtuig ontspoord. Hierdoor werd de weg versperd, zoodat de treinenloop vertraging ondervond. Uit Apel doorn is een trein met materiaal en werklieden vertrokken, ten einde zoo spoedig mogelijk de lijn weder vrij te maken. Er hadden geen persoonlijke ongelukken plaats. Het badseizoen geslo ten. Maandagmiddag te 2 uur worden de binnen- en buitenbaden ter badplaats Scheveningen, zoome de het iuhalatorium voor het sei zoen 1907 gesloten. Daarentegen blijven het Zanderinstituut en het Vier-Zellenbad, ouder leidiüg van den geneesheer-directeur, den heer D. F. van Duyl, arts, den geheelen winter geopend. Een k waadaardige hond. De „N. Arnh. Ot." ontving van een barer particuliere berichtgevers de volgende mededeeling: DOOR EEN HOND is er op den Parelletfeg op een boeren Plaats bij een boer die hij te loceeren had drie varkens zoo mishandelt dat twee varkens dood zijne de eene hing de in gewande uit het lijf de andere de keel af gebeten de derde in de schouwer een gat dat er wel een hond zoo groot als een voks in kan liggen dat beest leefde nog en kreunde erg. Zij n graf in e en s 1 oot. (Te Belmermeer is de 6-jarige A, Daal der. in een sloot bij de ouderlijke woning verdronken. Branden. Te Ve 1 ddrie 1 brandden twee arbeiderswoningen af. De brand ontstond bij den daglooner v. d. Linde, toen de kinderen alleen iu huis waren en de vrouw het eten was wegbrengen naar den akker. Aan redden van meubeltjes viel niet te denkenvier varkens, een paar geiten en een 25tal konijnen kwamen iu de vlammen om. Ook de aangelegen woning van den ar beider de Boek ging in de vlam men op. Hier kon nog veel gered worden. De huizen evenmin als de inboedels waren verzekerd, waardoor het ongeluk voor de betrokkenen der- te grooter is. Van gemeente wege zijn ze onder dak gebracht. Te Koegras is vermoedelijk tengevolge van hooibroei, brand uitgebroken iu de boerenhofstede, bewoond door den landbouwer J. Voorthuijsen. IJet huis ging met den binnengehaalden oogst verlo ren. Te Waarle is de woning van den landbouwer N, S., alsmede een schuur, gevuld met graan, door brand vernield. Het vee is gered, terwijl de inboedel verbrandde, Alles was slechls laag verzekerd. FEUILLETON. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden voor Haarlem f 1.20 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 130 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,65 Afzonderlijke nummers0.05 PRIJS DER ADVERTENTIËN Van 16 regelsf0.60 (contant) (0.50 ij Elke regel meer0.10 Groote letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie 4 contant. 7ij, die zich met I October uoor minstens 3 maan den op de „Nieuwe Haarlemsche Cou rant abonneeren, ontuangen de tot I October uerschij- nende nummers gratis. Abonnementen worden aangeno men aan ons kan toor, bij de agenten en de loopers. In het begin van de volgende maand zal Rijkskanselier von Bülow van Nor- derney naar Berlijn terugkeeren. Het Eransche Parlement begint zijn zittingen eerst op 22 October. Clemen- ceau drijft zijn zin door Dreyfus de veelbefaamde is nu op eigen verzoek uit het Fransche leger ontlagen. Hij heeft er genoeg van. Weer is te Peterhof, vlak bij het pa leis,eensamen werkingontdekt tegenden Czaar.Twintig man gevangen genomen. Duitschland gaat een zwaardere be lasting op de tabak heffen. Het vervaar digen van sigaren tehuis wordt verboden. In Portugal zal morgen de Kroon prins terugkomen. Een aanslag vree- zend neemt men voorzorgsmaatregelen. De ex. Kroonprinses van Saksen is gisteren werkelijk te 'Londen met de muzikant Toselli getrouwd. Hofberichten. Mr. J. P. Moltzerf 8) Friede wilde antwoorden, maar oude "Marie voorkwam hem. „Ik vermoed dat het hier een smok- k-elaarsgeschiedenis betreft. Het doet me leed dat ze betrapt zijn, maar ieder moet zijn eigen pakje maar dragen!" „Alaar grootmoeder!" klonk het nog maals verwijtend van de lippen haars kleinzoons. „Welnu, wat scheelt mij het lot van schipper Frans?" vroeg de oude op snij denden toon. „Is hij niet even goed of even slecht als de anderen En het ge beurt immers zoo dikwijls dat een dei- smokkelaars betrapt en doodgeschoten wordtBovendien heeft die schipper Frans met zijn gladde tong mij nooit bevallen. Het zal nu eens blij ken of hij geen Fransche spion is, die de smokkelaars verraden heeft!" „Houd op!" riep Anna. „Frans is van het edelste Duitscne bloed, dat in heel het rijk te vinden is. Eenmaal moet ge het toch weten. Wilt ge dan hooren wie mijn man is? Niemand minder dan de zoon van Thomas Ehrenkrans, hem moet ge redden van den dood door de Fransche kogels „Gouden nacht, grootmoeder," sprak Friede kortaf, „ik ga zien of ik helpen kan." Hij drukte de pelsmuts dieper over zijn voorhoofd, en geleidde de half be zwijkende Anna voorzichtig over den drempel. Oude Marie hield hem niet terug. Voorloopig had ze ten minste dit gewon nen, dat hij den anderen morgen niet vertrekkon zou. Het overige zou wel terechtkomen. Het overige! Zij was dus de oorzaak geworden, dat de zoon van Thomas Eh renkrans moest boeten voor hetgeen de vader misdeed. Voor de eerste maal week thans de koortsachtige opgewon denheid van straks om voor rustig na denken plaats te maken. Het kwelde haar, dat de man, dien zij in het ongeluk gestort had, echtgenoot en vader was. „Kon ik aan dat arme kind maar goed maken, wat ik aan schipper Frans mis deed", fluisterde zij. „Ik zal het kind tot mij nemen en het verzorgen. Als het echter maar niet op zijn vader ge lijkt, want dat zou ik niet kunnen ver dragen! Vermoeid en uitgeput zonk ze einde lijk in haar leunstoel achterover en slui merde in. Friede en Anna hadden spoedig de dorpsherberg bereikt, waar een groot aantal menschen In de grootste opge wondenheid bijeen waren. Maar Thomas Ehrenkrans was noch in de gelagkamer, noch in zijn slaapvertrek te vinden. Hij had eenige oogenblikken geleden de her berg verlaten om zich naar luitenant Maubourg te begeven. Friede vernam, dat Nielsen, door een schot in de borst doo- delijk gewond, onder strenge bewaking in een der huizen midden in het dorp lag. De weinige gevangenen waren in een schuur nabij de woning van den commandant opgesloten. Men sprak er van, dat schipper Frans en Hein Cornelsen nog dienzelfden nacht doodgeschoten zouden worden. Friede luisterde opmerkzaam naar het geen er verteld werd. „Ik ben overtuigd.", sprak hij schijn baar bedaard, om de arme Anna gerust te stellen, „ik ben overtuigd dat Thomas Ehrenkrans wel raad schaffen zal. Wat komt het er bij hem op een honderd duizend meer of minder aan! De heele zaak is immers voor zijn rekening onder nomen. Eer ik dan ook den uitslag van zijn pogingen weet, kunnen en moeten wij niets doen, Anna. „Brengt gij," Zoo wendde hij zich tot den waard, „de arme vrouw op de kamer van meneer Ehren krans; zij moet hem spreken, zoodra hij terugkomt. Ik zal ondertusschen zien of ik hem bij dén luitenant treffen kan, want ik moethemgaan zeggen, dat Anna hier op hem wacht." De waard baalde de schouders op. „Wat heeft zij bij den ouden heer te doen Ze kan in mijn huiskamer op me neer Ehrenkrans wachten, maar boven laat ik haar niet." Friede had een scherp antwoord op de tong, maar hij onderdrukte liet. „Ik zou graag met je mee gaan, Friede," sprak Anna op zachten toon, „maar de kracht ontbreekt mij. En ik zal m'jn krachten nog zoozeer noodig hebben Ik dank u. Hartman ge hebt gelijk. Men moet zich nimmer daar zoeken in te dingen, waar men niet behoort, al zou het hart er ook bij breken, Laat mij dus in uw kamer. En gij Friede, trouwe vriend, ga met God. Hij zegue iedere uwer schreden." Zonder zich bijna bewust te zijn van wat hij deed, slechts den innegsten drang zijns harten volgend, was Friede voor Anna op de knieën gezonken. Ofschoon ze eigenlijk den samenhang niet begre pen, keken de omstanders toch met eer bied naar de ongelukkige jonge vrouw, die als zegenend haar hand op het hoofd des jongeliugs legde en zich daarna terug trok. Ook Friede verliet de gelagkamer. Toen Thomas Ehrenkrans zieh aan de woning van luitenant Maubourg aan meldde, werd hij afgewezen. Zijn verzoek echter om met den lui tenant over een zeer dringende aangele genheid, de ebeurteni3sen van dezen nacht betreffende, te spreken, ondersteund door een paar flinke gouden argumenten baande hem den weg tot het privé-ver- trek van luitenant Maubourg. Hij werd daar binnengelaten, omdat in het voor vertrek juist het verhoor van schipper Frans plaats had. De koopman betrad de kamer, die Mau bourg zich tot een gezellig woonvertrek had ingericht. De wasachtige bleekheid van zijn gelaat was het eenige uitwen dige teeken van den angst, die zijn ziel vervulde, ten minste zoolang bij zich niet alleen mist. Nauwelijks echter had de Fransche soldaat, die hem daar ge bracht had, het vertrek verlaten of hij sloop zachtjes, naar de midden deur, die toegang verleende tot de voorkamer, vv at daar verhandeld werd, kon hij niet hoo ren, want de muren zijn dik en soiled in die streken; alleen de heldere stem van zijn zoon, waarin geen spoor van angst of vernedering te hooren was, drong duidelijk tot den luisterende door. Bij al zijn verdriet en angst zwol toch nog de borst van den Hamburger koop man van trots. „Het huis Ehrenkrans ten volle waar dig!" fluisterde hij. Maar in hetzelfde oogenblik stond het hem met akelige duidelijkheid voor den geest, dat de toekomst van het huis Ehrenkrans slechts op dit ééne hoofd rustte, dit ééne hoofd, waarboven de dood reeds zweefde. Haat en wraakzucht zou den, meende Ehrenkrans, steunde op de wet en de uitdrukkelijke bevelen des keizers, dit offer onverbiddelijk eischen. Hij moést ziji? zoon redden, tot welken prijs dan ook. Dat het gelukken zou, zij het dan ook met opoffering van milli- oenen daaraan twijfelde hij geen oogenblik. Hij zou en ipoest uitstel der voltrekking van het niet twijfelachtige doodvonnis verkrijgen. Hij wendde' zich om en zijn oog viel op het damesportret op Maubourg's schrijftafel. „Meta," sprak hij halfluid, uw kind is in dezen nacht rechter over het mijne Mijn geweten is rein, Meta. Wat ik deed, was hard en hardvochtig, te hard mis schien, maar ik deed het voor den roem van ons huis; waarin geen Fransche avonturier mocht binnendringen. En toen gij de brug gewelddadig tusschen ons ha lt afgebroken, toen mocht ik niet de ee.sle zijn, die de klove trachtte tedem- p;n. Nooit heb ik haat gevoed noch t ïgen u, noch tegen uw zoon." Hij hield op en droogde een traan, die zij na ondanks hem over de wangen rolde. In de kamer ernaast werd het drukker men hoorde stoo'eo v rschuiven,, met ge weerkolven stampen en deuren dicht slaan. Het verhoor was blijkbaar ten einde. De deur naar het woonvertrek ging open en Maubourg trad binnen met een vel papier in de hand. De koopman be merkte de bleekheid van zijn gelaat en groette zwijgend. „Wenscht u mij te sproken, mijnheer sprak de luitenant beleefd. „Uwe mede deeling, dat gij belangrijke gegevens om trent het misdrijf van dezen nacht komt verschaffen, doet mij u op dit ongewone uur en ondanks de groote drukte, die hier heerscht. ontvangen. Morgen ver laat ik Scharnrodeik ben naar het leger in Spanje overgeplaatst. Mag ik u ver zoeken kort te ziji. Hij wees bij deze woorden op een stoel vlak bij zijn schrijftafel, terwijl hij zelf op een kantoorkruk ervóór plaats nam. Als onwillekeurig schoof' hij het portret zijner moeder onder de vakken: de over ledene mocht geen deel hebben aan het hoog-ernstig onderhoud tusschen haar zoon en haar broeder. Ehrenkrans was gaan zitten. „Ik zal uw wensch vervullen," sprak hij. „Ge zult wel willen gelooven, dat dit onderhoud voor mij zeer pijnlijk is. Gij hebt een aantal vastberaden mannen ge vangen genomen, die Engelsche koopwa ren aan land brachten. Onder die man nen is ook een jongeling die hier schip per Frans genoemd wordt Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1907 | | pagina 1