DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Gelouterd.
Een merkwaardige
economische oplossing.
BUITENLAND.
Kinderhuisvest 31-33, Haarlem
vrijdag 8 november 1907.
No. 6731, 328t® Jaargang.
Bureaux van Redactie en Administratie:
Interc. Telefoonnummer 1426.
't Blijvend gedeelte.
Onder het buitenlandsch overzicht
van vandaag wordt melding gemaakt
van de verrassende, economisch-zoo-
hoogst-merk waardige oplossing, die
er gevonden is voor een van de
grootste arbeidsconflicten van den
modernen tijd: het geschil tusschen
de spoorweguuannen en de directies
der spoorwegen in Engeland.
Wel zeer terecht mag die oplos
sing een merkwaardige worden
genoemd.
Minister Lloyd George heeft er
mede gevonden een nieuwen en zeer
opmerkenswaardigen weg tot toena
dering tusschen werkgevers en
werknemers, die in de kringen
der economen ongetwijfeld <le
grootste belangstelling wekken zal.
Kortelings gezegd komt de rege
ling neer op de instelling van een
bijzondere arbitraire rechtspraak in
alle arbeidsgeschillen, en een recht
spraak, waarbjj zoowel de belangen
van den werknemer als die van
den werkgever op haast ideale wijze
zou men kunnen zeggen ver
zorgd zijn.
Die arbitraire rechtspraak is tevens
verplichtendze geldt zoowel voor
den werknemer als voor den
werkgever, nu ze eenmaal is aan
vaard, en de nakoming ervan wordt
gesanctioneerd door het toezicht
van het staatsgezag.
De bijzonderheden vindt men
kortelings uiteengezet in ons over
zicht van hedende onderdeelen
van het even bewonderenswaardige
als goeddoordachte stelsel zijn daar
genoemd.
Over de beteekeais ervan voor
de Engelsche sociale verhoudingen
in het bizonder, en voor de toekomst
in het algemeen, moge hier een
kort woord onzerzijds volgen.
Wij durven gerust zeggen, dat
we het stelsel van minister Lloyd
George bewonderen.
Elk arbeidsconflict wordt in den
gewonen regel verhinderd tot een
voor de maatschappij en voor het
publiek belang gezonde oplossing
te geraken, doordat de een partij
oppermachtiger is dan de andere,
doordat kleine oneeniglieden lang
zamerhand tot sociale onbillijkheden
worden opgedreven, doordat de ge
zonde opvatting vaneen evenwichts
toestand tusschen algemeen en
bijzonder belang wordt uit het oog
verloren.
In geen enkele arbeidsprocedure,
in geen enkel sociaal conflict werd
daarenboven de macht der publieke
orde, die vertegenwoordigd wordt
door den Staat, naar behooren er
kend.
Verzoeuingsraden, en arbiters,
waaraan men zich niet houden wihle
vaak, dat was 't eenige.
De Engelsche overeenkomst tus
schen de spoorwegdirecties en de
spoorwegbeambten nu verheft elk
sociaal arbeidsgeschil dadelijk tot
een van publieke orde.
Scheidsrechtelijke uitspraak is
verplichtend, maar ook de nakoming
ervan wordt door den Staat afge
dwongen.
Doch die scheidsrechtelijke uit
spraak gaat, evenals alle recht
spraak, in verschillende instanties.
Hooger beroep en cassatie wórden
ook hier ingevoerd.
Meer nogde wijze van de pro
cedure zelve toont aan den aard
van het geschil, en dat de proce
dure zich wijzigt naarmate lioogei
beroep of laatste instantie wordt
ingesteld, is in harmonische ovei-
eenstemming met den aard, dn
het arbeidsconflict juist in die fase
van de beslissing, hebben zal
Bij het ontstaan van een klein
conflict hebben de sectie-commissies
te beslissen. Daarin staan beambten
en directies, werkgevers en werk
nemers tegenover elkaar op gelijken
voet. Hun invloed weegt op tegen
elkaar, ze moeten het onder
elkaar maar vinden, wat volmaak i
in overeenstemming is met den
aard van het conflict in dit sta
dium: een geschil van onderge
schikten, privaten aard.
Vinden ze het echter niet m< l
elkaar, kan de sectie-commissie geen
oplossing geven, dan verandert Int
geschil van aard: het wordt met r
publiekrechtelijk, de algemeene bc-
langen worden ermee gemoeid,
werkstaking of iets van dien :mt!
zou gaan dreigen hij de tegenwoor
dige verhoudingen.
Welnu,ook de oplosstngswijze ver
andert dan in liet Engelsche stelsel.
Niet meer de sectie-commissie
van gelijken met gelijken, maar
een arbiter, door gemeen overleg
benoemd, geeft nu een beslissing.
De arbiter heeft reeds een meer
publiekrechtelijk karakter, al is hij
door zijn functie ook nauw gebon
den toe te zien op de belangen
van beide partijen.
Aan den arbiter moet worden
gehoorzaamd, dat is hetgrondpunt
van de heele regeling, en het Staats
gezag kan die gehoorzaamheid
eischen, daar de zaak geheel onder
de zaken van openbare orde is ge
bracht.
Doch het kan, dat over de keuzo
van den arbiter geen overeenstem
ming kan worden verkregen.
Dat is een teeken, dat het ar
beidsconflict geheel uit de sfeer der
particuliere belangen is overgegaan
naar die van het openbaar belang.
Nu is er geyaar voor de publieke
ordehet geschil mag immers niet
hangende bljj ven Welnu, dan heeft
het openbaar gezag, de Staat, ook
in te grijpen opdat er in ieder
geval een arbiter benoemd worde
en ziedaar de reden, waarom bij
niet-overeenstemming omtrent de
keuze van den arbiter de speaker
van het Lagerhuis of een ander
hooggeplaatst ambtenaar dien arbi
ter zal hebben te benoemen.
wicht heeten moet, staat bij ons
vast.
Men ziet het: in alle hijzonderhe-
goed doordacht, is dit stelsel van
oplossing van arbeidsconflicten een
buitengewoon geslaagde proeve van
overeenstemming der wijze van op
lossing met den aard van het ge
schil.
Door wien deze regeling is ont
worpen, weten wij niet. Maar onzes
inziens is ze een bewijs van een
diep economisch inzicht en van
voortreffelijke sociale kenuis, ge
paard aan een scherp-logische on
derscheiding van de positie waarin
elk arbeidsconflict kan staan tegen
over particuliere en publieke be
langen.
Zonder ons uit te spreken ovei
de nog onbekende manier waarop
dit stelsel in de practijk zal werken
en er op wijzende dat een loyale
en eerlijke aanneming van beidt
partyen te voren noodig is (waaraan
trouwens voor Engeland niet schijn
te twijfelen, doch waarvoor wij lei
onzent niet al le volksmenners even
goed zouden vertrouwen), kun
nen we ,toch, dunkt ons, geru
onze bewondering uitspreken voo
deze merkwaardige oplossing vaneci
der moeilijkste eu gevaarlijkste, et-,
der grootste eu mee3t-beteekenend
gevallen van arbeidsconflict, die h
den modernen tijd ontstonden.
Eu dat deze oplossing in anden
gevallen zal gecopiëerd worden eu
economisch van buitengewoon ge
Algemeen Overzicht.
Het spoorweg-conflict tusschen
spoorwegbestuurders en de werklie
den in Engeland is bijgelegd,
zoo schreven we gisteren onder onze
drieregdberichten.
MinisUr Lloyd George, voorzitter
van den Board of Trade, heeft de
verzoening bewerkstelligd en wel
op een manier die economisch zeer
interessant en van hooge beteeke-
nis is.
Men weet dat het ging om de
erkenning der vak vereeniging door
de spoorwegdirecteuren, de erken
ning van dezer inmenging in ge
schillen over loon en arbeidstijd.
De directeuren wilde* daar niet
aan.
Maar de verzoening is tot stand
gekomen op deze voorwaardende
vereenigiugen van ambtenaren en
de directies néme» aan het vol
gende stelsel vam verzoening en
arbitrage voor de oplossing van
geschillen over loon en arbeidstijd:
De ambtenaren van elke maat
schappij zullen worden verdeeld in
groepen, die vertegenwoordigers
zullen kiezen, om zitting te nemen
in de commissies, door de maat
schappijen voor elke sectie te vor
men.
Elite commissie zal alleen be
voegd zijn voor geschillen, de sectie
betreffende.
Indien de commissie voor de
sectie niet tot een oplossing kan
komen, zal het geschil worden on
derworpen aan een centrale» rapd
van verzoening, die voor iedere
maatschappij zal worden aange
wezen.
En zoo ook deze centrale raad
tot geen oplossing kan komen, zal
de zaak worden onderworpen aan
een arbittr, aangewezen bij gemeen
overleg tusschen de directeure» en
de ambtenaren.
Kan geen gemeen overleg wor
den verkregen, dan zal de benoe
ming van den arbiter plaats hebben
door den Speaker van het Lager
huis en de „Master of the Rolls",
een der hooge rechterlijke ambte
naren van het Hof van Appel.
De Boord of Trade ('t Ministerie
van Handel) of de „Master of the
Rolls" zullen beslissen over elke
kwestie betreffende de uitlegging
van dit ontwerp.
De candidatenlijsten voor de bo
venbedoelde commissies zullen ge
zonden worden aan den Board of
Trade, die de stembiljetten zal doen
gereedmaken en de stemmen zal
jpnemen, en die van de maat
schappijen een lijst zal ontvangen
van de namen dergenen, die als
haar vertegenwoordigers in bedoelde
commissies worden voorgesteld.
Aldus is het getroffen vergelijk,
Het is, zooals we in ons hoofd
artikel nader uiteenzetten, een zeer
merkwaardige proeve van econo
mische oplossing van een arbeids
conflict, die ongel wijfeld ook buiten
Engeland hoogelijk de aandacht zal
trekken
In Engeland is men er erg blij
mee, dat de schikking zoo snel tot
stand is gekomen De pers juicht
eenparig Lloyd George, voorzitter
van den Board of Trade, toe, en
zegt, dat hij gedurende ten minste
zeven jaar den vrede in het spoor
wegbedrijf verzekerd heeft.
De „Times" schrijft, dat hij zijn
politieke reputatie en persoonlijk
gezag aanzienlijk lieeft verhoogd.
De „Daily Telegraph" zegt: hij
vestigde een precedent van betee-
kenis voor toekomstige geschillen in
elk belangrijk bedrijf, daar hier een
schikking is verkregen, die 'n wer
kelijk compromis is. De werklieden
verkregen niet de volle erkenning
hunner vereeniging, maar de maat
schappijen namen de langen tijd
geweigerde tusschenkomst van der
den aan.
Richard Bell, de secretaris van
den Bond van Spoorwegbeambten,
is ook zeer tevreden over de in
stelling van verzoenende raden. Hij
zeide: de vrede is met eere hersteld;
de directeuren waren gisteren onze
vijanden; nu schudden wij elkaar
de handen zijn vrienden geworden.
Ook de koning stelde zeer veel
belang in de zaak, en zeide, dat
hij op een schikking had aange
drongen. 's Avonds reed nog laat
een locomotief met een spccialen
boodschapper naar het paleis te
Sandringham, om den koning het
resultaat der besprekingen mede te
deelen.
De koning was de eerste die van
de schikking weten mocht, zoo
doende was het niet mogelijk, de
bijzonderheden er van eerder dan
gistermiddag te hooren.
Wij hebben dezer dagen mede
gedeeld, hoe met belangstelling is
uitgezien naar de verkiezingen, die
in de Vereenigde Staten
hebben plaats gehad.
Men meldde dat die verkiezingen
een maatstaf zouden geven van de
stemming voor of tegen president
Roosevelt.
Achteraf blijkt nu echter dat dit
onjuist is.
De republikeinen verloren hier,
en wonnen daar, maar peil is er
niet op te trekken.
In den staat en de stad New-York
won de beruchte macht van Tam-
many-Hall op de republikeinen en
de partijgangers van den bekenden
courantier Hearst te samen.
Doch ook dit wordt niet opge
vat als een principieele nederlaag
van de republikeinsche partij, maar
wel als een besliste nederlaag van
de Hëarst-combinatieen het gevolg
ervan zal zijn, naar een Engelsch
1
blad meldt, dat deze Amerikaansche
eigenaar van dagbladen afgedaan
heeft als een factor in de Ameri-
rikaansche politiek, en vooral dat
zijn kansen, om ooit president der
Republiek te worden, voorgoed zijn
vernietigd.
Overigens zijn, zooals we al zei
den, de verkiezingen zoo uiteenloo
pend, dat het moeilijk valt een
oordeel erover uit te spreken.
In twaalf staten hebben de demo
craten de overwinning behaald, wat
beschouwd wordt als een veroor
deeling van de staatkunde van pre
sident Roosevelt; maar daartegen
over staat, dat de verkiezingen in
Nebraska republikeinsch zijn uitge
vallen, wat een teleurstelling zijn
moet voor Bryan, evenals de repu
blikeinsche uitslag in Kentucky.
In Cleveland is de heer Burton,
de candidaat van Roosevelt voor
het Mayorschap verslagen, en is
Tom Johnson nu voor de vierde
maal tot Mayor gekozen, wat in
de Vereenigde Staten eeD groote
zeldzaamheid is.
In de stad der Mormonen is een
niet-Mormoon tot burgemeester ge
kozen, wat ook een merkwaarheid
kan heeten.
Uit Rusland hooren we de vol
gende opbouwende geschiedenisde
minister van het Verkeerswezen
heeft juist een inspectiereis door
Zuid-Rusland beëindigd.
Daarbij bleek, dat door geheel
Zuid-Rusland,in denKaukasus.Toer-
kestan en Centraal-Azië,een toestand
van verwarring op de spoorwegen
heerscht.
Ten deele zijn de spoorwegen „in
handen van de revolutionairen".
(Wat daarmee bedoeld wordt, is niet
recht duidelijk.)
Overal worden plannen van een
algemeenen opstand verspreid en
minister zelf ontkwam slechts met
moeite aan een bomaanslag te Ash-
kabadI
Een lief land, dat Rusland toch I
China waakt op.
Dat heeft op de meest sprekende
wijze dezer dagen te Londen betoogd
een der beste kenners van het Chi-
neesche Rijk, de correspondent van
de „Times" te Peking, de bekende
Dr. Morrison.
Hy gaf daarvan in een tafelrede
znlke merkwaardige staaltjes dat
wij er melding van moeten maken.
Eerst wies hij op ongenadige wijze
den Engelschen de ooren, die steeds
praten van de leuze „Engeland
voor de Engelschen" als zoo loyaal,
loffelijk en vaderlandslievend,
mogelijk, maar die de leuze „China
voor de Chineezen", zoodra China
zelf zijn spoorwegen wilde aanleg
gen, zelf zijn mijnen wilde ont
ginnen, zelf aandeel wilde nemen
in het beheer van zijn eigen zee-
tollen dadelijk een uiting noemen
van een reactionnairen en tegen de
buitenlanders gerichten geest
fEU.LLLTON.
UWE HMRLEMSCHE COURAHT
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Haarlem fl.35
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
1,80
0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie contant.
f0.60 (contant) f0.60
.0.10
Door den ministeriëelen maatregel,
dat de z.g. „achtmaanders" der mili
tie nog vier maanden onder dienst
zullen moeten blijyen, zijn honderden,
die reeds rekenden op terugkeer in
de burgermaatschappij, gedupeerd.
Op dien maatregel had niemand
gerekend.
Burgerbetrekkingen zijn gezocht,
zelfs aanvaard, die nu moeten worden
verlaten, die vaak verloren zijn.
Waarvoor die maatregel dient, is
niemand nog op dit oogenblik duide
lijk.
De uiteenzetting, van militaire zijde
gegeven en ook door ons gisteren (en
in een deel der oplage van heden)
onder „Leger en Vloot" opgenomen,
is geen verdediging, eerder een ont
wijken der moeilijkheid!
Althans begrijpt niemand, waarom
de aankondiging van een en ander
niet te voren geschieden kon, vóór
onder toezicht en met medeweten van
militaire autoriteiten de verschillende
voorbereidende maatregelen voor den
terugkeer in 't burgerleven door velen
werden genomen.
De Kamer dient hier opheldering
te vragen.
't Militairisme mag dan een nood
zakelijke last zijn die last worde
door de militaire autoriteit niet groo-
ter en zwaarder gemaakt dan noodig
is voor de verdediging van vaderland
en vorstenhuis
4
Naar het Duitach van K.vru En. Klopper
ti.-
Maar reeds na de eerste trekken, wierp
hij haar weg en liep met langzame schre
den door de kamer. Toen keek hij op de
pendule en glimlachte, na gezien te heb
ben, hoe laat het was. De meest angstige
gedachten vervolgden hem onophoude
lijk. Middernacht was reeds geslagen,
toen hij, na uren lang met het spel te
hebben doorgebracht, zich aan de cham
pagne had begeven. Dc schuld, waarme
de hij bij den hotelhouder in het krijt
stond, zou wel weer verbazend vermeer
derd zijn. Hij was tot aan den helderen
morgen blijven zitten, totdat allen hem
alleen lieten en de slaperige bediende het,
waagde, hem vriendelijk te verzoeken
heen te gaan, ten einde de zaal te kun
nen opruimen. Toen was hij vertrokken,
zich zeiven wijsmakende, dat hij zich ver
duiveld frisch en opgewekt gevoelde, zoo
dat hij lust kreeg om van den schoonen
morgen te genieten. Nadat hij echter lan--
Ken tijd door de straten geslenterd had
met het toenemend gevoel, dat alles op
de wereld maar onzin was, was hij ten
slotte, werktuigelijk de gewoonte volgen
de, over ile Tutschkow-brug op het
Basilius-eiland aangeland, tot dicht bij
het huis van Stro nholt, zonder dat lij
het merkte.
Oscar wreef zich over het hoofd en
stelde zich in den geest zijne rekenin
op. „Twee maal drieduizendzeshonderd.
Dat was immers in 't geheel dicht bij
achtduizend roebels 1 Ah, die Ludeskoy
had weder een verbazend geluk gehad
Drie duizend zes honderd roebels aileen
aan bons en heden avond natuurlijk be
talen." Ilij trok verdrietig zijn jas aan
Waarheen? vroeg hij zich zei ven ai'op
eene man er, die liet blijken, dat hij niet
veel lust had, om aan den arbeid te gaan.
„Naar het kantoor, dat spreekt van zelf.
Belachelijk, om zich weder aan den stren
gen blik van dien vervloekten oude te
móeten vertoonen."
En waarlijk, hij was er niet voor ge
stemd, om tusschen de met roet bedekte
arbeidtwsgezichzen rond te -scharrelen,
die elkander achter zijnen rug spottend
zouden toelachen. En dan dat lawaai ach!
hij hoorde er reeds hier in huis zooveel
vau, dat het hoofd hem omliep.
„Neen, voor den drommel. Men zal ook
wel zonder mij klaar komen. Doeh als de
oude nu eens ernstig boos werd? Welnu
des te beter."
Hij voelde zich thans geheel in de
stemming, hem eens ongezouten de waar
heid te zeggen. „Tra la la la la,Wat
zou daar het gevolg van kunnen zijn?
Misschien de volkomen breuk tusschen
hem en mijHa ha haDaartoe heeft
die slimme eerlijke vent toch reeds lang
besloten, sedert hij weet, dat Oscar Ga-
wirlowitsch met zijn vaderlijk erfdeel aan
lager wal is. Dus vooruit, laten wij er een
einde aan maken. Het is immers alles
hetzelfde, zoo lamlendig, zoo beroerd, dat
men er byna om zou kunnen lachen, Ha
ha ha ha!Toen wierp hij zich weder
op de canapé en (steunde en kermde alsof
hij pijn gevoelde. Hij sloot de oogen vast
toe; hij wilde slapen; in de eerste plaats
over niets, over volstrekt niets naden
ken. Waarachtig, hij had rust noodig. De
champagne deed nog zijne uitwerking op
hem en nog altijd meende hij den zwa-
ren last op den schedel te voelen druk
ken, waarmede hij urenlang naar het
kaartspel in de handen Ludeskoy geke
ken had; het was hem, alsof dat zijn
hoofd op hol bracht, of dat er juist de
schuld van was, dat hij voortdurend ver
loren had.
Afschuwelijke tegenspoedEn dat ging,
bij korte afwisseling, eigenlijk sedert twee
maanden maar altijd zoo door. Het was al
te gek!,...
Met den slaap ging het niet erg. Was
het niet, alsof duizend duivels in die ver
vloekte canapé zaten; duivels, die gezwo
ren hadden om hem le plagen. Hij kon
niet gelooven, dat alles zoo tegen hem
was. Waarom toch vervolgden hem on
ophoudelijk zulke domme droombeelden,
waarin hem Stromholt en zijn dochter
verschenen.
Waarom voelde hij voor een oogenblik
lust, den vader onheusch te bejegenen
en Elli te voet te vallen. De oude had
duidelijk andere plannen dan de dochter,
en waarlijk, dien ernstigen papa, dien
doorgrondde hij ten volle. Oscar wist in
elk geval, waarom de chef tegenover zijn
loszinnig handelen, zoo spoedig een oog
toedrukte. Stromholt wilde hem des te
beter gelegenheid geven zich geheel te
ruïneeren, om hem dan met meer ge-
rechtvaaadigde gestrengheid te kunnen
zeggen: „Gij zult inzien, jonge man! dat
ik myn kind niet aan een liehtzinnigen
speler kan geven. Wees zoo goed en maak
dat je wegkomt!" En zij Elli? Wist
zij misschien van dit vaderlijk plan?
Keurde zy het goed en speelde zij even
eens hare rol? Somtijds in de uren van
zijne ergste zwaartillendheid geloofde Os
car er vast aan, maar dan weer moest
hij zich zei ven bekennen, dat, als Elli
hem werkelijk zijn afscheid had willen
geven, zij daartoe reeds meermalen aan
leiding gehad had door zijn jongste ge
drag.
Op hem, Oscar, was het gemunt, dat
ooquetteeren, het moest hem aansporen,
hem een beetje straffe» voor de verwaar-
loozing, waaraan hij zich jegens haar
schuldig maakte.
En toen overviel den jongen zondaar
eene koude huivering. „Elli, Elli, ik ben
een ellendeling, uwer sedert lang niet
meer waardig!" Dat riep hy onwillekeu
rig luide uit en de klank zijner half door
tranen gesmoorde stem joeg hem vrees
aan, verdreef de droombeelden en bracht
eenige helderheid in zijne vermoeide her
senen. Met een ruk stond hij op. „Foei,
wat was dat? Laf gepraat? Jij, domme
jongen, wat overkomt je? Blijft er dan
werkelijk niets anders over dan berouw-j
vol op de borst te slaan en de dingen
te laten, zooals zij werkelijk zijn. Laat
toch eens zien 1 Je hebt immers nog geld
hoeveel dan Hm, in elk geval genoeg
om alles terug te winnen. Slechts het
hoofd niet verliézenLudeskoy kan toch
niet altijd o-eluk hebben. Dezen avond
voorzeker ja dan kon het blaadje zich
wenden, dan moest liet zich wendenhij
voelde dat met onbetwistbare zekerheid
men heeft als speler dikwijls zulk een
onbetwistbaar voorgevoel. Welnu, wat
was er-dan verloren? Hij kon zich ook
met weinig tevreden stellen; hij was te
vreden als hij het verlorene maar voor
de helft terugwon.
En dan stond zijn besluit vast, om zijn
geheele leven die vervloekte kaarten niet
weder aan te raken.
Hij wilde weer een vlijtig arbeider wor
den hij wilde nieuwe ontwerpen maken,
die den oude zouden bewijzen, dat Os
car Olfers de bekwaamste man in zijn
vak was.
Gewis, alles moest nog ten beste afloo-
pen. Al zag Stromholt hem ook met
schuine oogen aan van Elli was hij
toch zeker;'wat Elli wilde gebeurde; zij
verstond immers altijd zoo goed om den
vader om hare lieve vingers te winden.
Thans lag de door hem te volgen weg
duidelijk voor hem de uitweg uit het
moeras. Zeker, zoo moest het gaan,
zoo en niet anders; er was inderdaad nog
geene reden om te wanhopen.
Den gansehen dag liet Olfers zich noch
in liet heerenhuis noch in de fabriek
zien. Zijn bediende moest hem bij den
hulsheer en diens dochter verontschuldi
gen door te zeggen, dat hij niet wel was.
Hij sliep vast tot aan den avond. Toen
stond hij op en kleedde zich netjes aan.
Vyf minuten later kwam hij in de kof
fiekamer van het kantoorgebouw, waar
men zich j uist gereed maakte om te ver
trekken. Hij had van zijn bediende ver
nomen, dat mijnheer Stromholt met zijne
dochter reeds een half uur te voren uit
gereden was, om een bezoek af te leg
gen; hij wist dus, dat hij eene onaange
name ontmoeting met zijn patroon niet
te duchten had. Zijne houding was vrij
en ongedwongen; zijn gezicht was wel is
waar nog bleek, maar in zijnen blik was
weder al dat stoute vertrouwen op te
merken, waarmede hy van den aanvang
af als een rechte dwaas tot zijne vroegere
fout vervallen was.
„Hè, nog één oogenblik!" riep hij zacht
den ouden kassier toe, zonder zich om
de gapende gezichten der overige kan
toorbedienden te bekommeren. Daarop
haalde hij de reeds geschreven kwitantie
te voorschyn „Ik heb weder eene
kleine aangelegenheid."
De oude heer schudde het hoofd en
spitste bedenkelijk de ooren. Toen hij
echter de som op het hem overgereikte
papier las, deed hij een kreet van pijn
lijke verrassing hooren. Toen wenkte hij
den jongeling, om hém in zijn kamertje
te volgen. Daar deed hij het kantoor
loket dicht, zoodat niet een van de zich
daarbuiten bevindenden hen beluisteren
kon en wendde zich met van verbazing
samengevouwen handen tot Olfers, die
nu met geveinsde kalmte op de kassiers
tafel leunde,
„Om 's Hemels wil, Oscar Gawirlowitseh,
wat wilt gij toch Deze som geldWaar
op moet dat toch uitloopen Ik bezweer
u bij alles, wat heilig is
Oscar brak de welmeeuende woorden
van den goeden oude met een ongedul
dig gebaar af.
(Wordt vervolgd.)