BINNENLAND. Staten Generaal. Sociale Berichten Uit den Omtrek. STADSNIEUWS. Hofberichten. H. M. de Koningin reed Maan dag uit in een victoria met 2 paarden bespannen, in gezelschap van mevr. Hoefer uit Hattem, die met haar echtgenoot 's morgens op 't Loo was, en 's middags weer vertrok. Uit de Staats-Courant. Bij Kon. Besl. van 11 dezer is benoemd tot leeraar aan de Rijks- hoogere burgerschool te den Helder dr. C. H. Ketner, thans leeraar aan de Rijks- hoogere bnrgerschool te Leeuwarden, met toekenning van eervol ontslag uit laatst.ver- melde betrekking, met ingang van den dag waarap hij zijne betrekking als leeraar aan de Rijks- hoogere burgerschool te den Helder zal aanvaarden, en bij Kon. besl, van 11 November is, op zijn verzoek, met ingang van 15 November, eervol ontslag verleend als burgemeester der ge meente Oud-Beijerland, aan A, van Lith, onder dankbetuging voor de door hem in die betrekking bewezen diensten. De gewone audiëntie van den minister van landbouw, nijverheid en handel zal Woensdag en die van dan minister van oorlog zalDon- derdag niet plaats hebben. Het district Sneek. De antir.-kiesvereeniging Wijni- britseradeel" heeft dr. A. Kuyper oandidaat gestel-I voor de Tweede Kamer, ter vervulling van de va cature, ontstaan door het overlijden van 't Kamerlid mr. H. Okma. Het Volk meldt, dat naar alle waarschijnlijkheid bij de verkiezing van de Tweede Kamer vijf kandi daten gesteld zullen worden, name lijk van de S. D. A. P., de Chr. Dem., de liberalen en de anti-revolution- nairen. Ook bestaat de mogelijk heid dat de dir. Hist, met een candidaat uitkomen. Men schrijft ook nog aan „Het Huisgezin" „Ter bespreking van de ophan den zijnde Kamerverkiezing {hield de R. K. kiesvereeniging te Sneek Zaterdagavond een vergadering. Al vorens tot deze btspreking over te gaan, herdacht de voorzitter in eenige waardeerende woorden den zooplotseling overleden afgevaar digde mr. H. Okma. Vervolgens werd meegedeeld, dat door de anti rev. kiesvereeniging aldaar tot voorloopige candidaat gesteld is dr. A. Kuiper en in geval deze eaudi- datuur, om welke reden dan ook, niet gehandhaafd blijft, aangewezen is de heer H. Pollema, lid van Gedeputeerde Staten van Friesland. Voorop werd gesteld dat onzer zijds in ieder geval de candidaat der antirevolutionnairen wordt over genomen. Tn de keuze van dr. Kuyper verheugde men zich ten zeerste, doch de vergadering zou het betreuren, wanneer de heer Pollema, als definitieve candidaat werd geproclameerd, en wel omdat men hem dan als Gedeputeerde zou moeten verliezen, en men een zoo bekwaam en yverig lid niet gaarne in dat college zou missen. Van dit gevoel zal kennis gegeven worden aan het districtsbestuuj, opdat dit ons verlangen aan de anti revolutionnairen kenbaar make. Monument dr. Schaepman. Naar wij vernemen hebben de werkzaam eden op het groote gras veld voor het aartsbisschoppelijk seminarie Rijsenburg, waar het monument voor wijlen mgr. dr. Schaepman komt te staan, een aanvang genomen. Het gedenkteeken zal in Mei van het volgend jaar worden ge plaatst. (Centr.) Begrafenis J. F. Wertheim. De uitvaart van den oud-notaris mr. J. F. jWertheim, te Amsterdam welke gisterenmorgen te 10 uur plaats vond, had honderden doen samenkomen nabij het sterfhuis, Heerengracht 619 en de omliggende grachten. Vele vrienden en bekenden had den het verlangen te kennen ge geven den langen rouwtocht tot. aan de begraafplaats te O verveen mee te maken, zoodat zich bij de reeks van dertien volgskoetseu nog eeuige particuliere rijtuigen aansloten. Bovendien volgden, over eenkomstig de voorschriften der Israëlieten, een aantal voetgangers een eindweegs achter den lijkwagen Men reed langs de Ned. Israëlie- tische, Synagoge op het Jonas Daniël Meijerplein en langs het jongensweeshuis in de Swauenbur- gerstraat, waar de verpleegden in de deur en de vestibule geschaari stonden en hun heengegauen wel doener een laatsten groet brachten De strijd in de Rotterdamse he haven Ook gisteren werden &&u boorc van de meeste schepen geen wegers of andere werklieden van ontvan gers toegelaten het lossen der sche pen ging dus veel sneller dan tot dusver. Dit is echter geen beslui; van de Scheepraartvereeniging, maar van de cargadoors individueel, die blijkbaar op deze wijze trachten de patroons der werklieden er toe te brengen, dat zij zorgen voor hun behoorlijk gedrag. Dit is ook af te leiden uit een besluit van een der cargadoors, die wel wegers wil toelaten maar onder beding dat door ontvangers ii^zyn hand een dag leggeld voor het schip gedeponeerd wordt, welke verbeurd zal zjjn als de wegers, wat in den laatsten tijd meermalen geschiedt, de lossing zooveel moge lijk tegenwerken en aldus aan het schip oponthoud veroorzaken. Patrimonium. Maandag werd de jaarvergadering van Patrimonium" gehouden. In zijn openingswoord verklaarde de voorzitter, de heer Van Vliet, dat het afgeloepen jaar zonder stoor nis is voorbijgegaan. De Statenverkiezing toonde dat de Kuyperhaat had uitgewerkt. Spreker waarschuwde de leden dat zij zich door sociaal-democraten ten opzichte van uitbreiding van het kiesrecht niet op zijpaden zouden laten verlokken, maar moesten blij ven ijveren voor Huismans-kies recht. Uit het jaarverslag bleek dat 7 nieuwe afdeelingen waren opgericht: te Bergentheim, Hantum, Lemmer, Irnsum, Nes, Makkum en Rijnsburg en dat Pekela en Veenwouden ex pireerden. Het aantal afdeelingen bedraagt thans 187. Op een vraag van den afgevaar digde der afdeeling Delft deelde de voorzitter mede, dat Patrimoni um geen medewerking verleend aan ds te houden tentoonstelling van huisindustrie, wijl men wil, dat deze ook op Zondag zal geopend zijn. Het bestuur acht dit een ont heiliging van den Zondag. Vervolgens was het woord aan den penningmeester, den heer K. A. Grondijs. Er is een batig saldo van f 281.03]/2. Voor het Kater- pensioenfonds werd ontvangen f 1066.12, terwjjl aan uitkeeringen werd betaald f300. De nieuwe con - tributieregeling werd zonder v«el moeite doorgevoerd. Bij acclamatie wordt herkozen de heer W. Hovy als lid van de com missie van advies. De aftredende leden van het bestuur, de heeren mr. De Braai te Haarlem, H. Ou- burg te Rotterdam en F. Noordhof te Arnhem, worden eveneens door de vergadering herbenoemd. Aan de orde worden gesteld een motie van de afdeeling Rijswijk met adhaesiebetuigingen van de afdee- ingen Groningen en Geld. Prov. Jond in zake bestrijding van het Jeo-Mal thusianisme. De motie werd aangenomen. Aan de afdeelingen werd overgelaten aan te dringen op het sluiten der aerbergen bij stemmingen. Besloten werd iets te doen tegen het anti- militarisme. E6n conclusie werd ge nomen betreffende kwestie van al- emeenen dienstplicht en verkorting iensttijd. Ten slotte werd aangenomen de volgende motie, gesteld door ds. Talma De vergadering, van oordeel dat de grondslag van „Patrimonium" uitsluit dat leden behooren tot ver- eenigingen, die in theorie of prac- tijk zich stellen op den grondslag van den klassenstrijd, geeft kennis daarvan aan „Boaz" met verzoek onder christelijke pa troons voor dit denkbeeld propa ganda te maken. gaat over tot de orde van den dag. Gemengde Berichten. Te goed verstopt? Inliet gehucht de Groeve, onder het dorp Zuidlaren, vermiste een 84-jarige landbouwer op een gegeven oogen- blik vijf bankbiljetten elk van f1000. Onmiddelijk werd daarvan aangifte gedaan bij de politie, wier onderzoek echter geen resul taten opleverde. Sporen van inbraak waren niet aanwezig. Nu vermoedt men dat de oude man het geld ergens te goed heeft verstopt. Te Sas van Gent is Zater dagochtend een uit Vlissingen af komstig vijftienjarig schip pers- knechtje van een der deuren van de Westsluis gevallen en verdron ken. Ernstig ongeluk te Scheveningen. Gistermorgen om ongeveer 11 uur waren werklieden van den gemeentelijken telefoon dienst bezig met het neerhalen vau een buiten dienst gestelden tele foonpaal, aan den Harten hoek weg te scheveningen. Door het breken van den ketting viel de paal met de bok, den werk man De M., afkomstig uit Dordrecht, die zich boven in den bok bevond, met zich sleurende. Le M. was onmiddelijk dood. Een jongen, die toevallig zijn broer, een der medearbeiders, een boodschap kwam brengen, werd vrij ernstig aan het hoofd gewond Aangeteekende brief verdwenen. Op 4 Nov. 1.1. werd uit Dordrecht een aangeteekende brief verzonden, inhoudende 5 bank biljetten van f 100, 3 idem van f 25 en een van f 10. De brief was be stemd voor een bewoner van Den Haag en was gericht „Postkantoor Prins Hendriuk". Deze brief is niet op zijn bestemming gekomen. De politie stelt een onderzoek in. Te Culemburg is gister avond een vierjarig kind van een schipper van de loopplank in den Lek gevallen en jammerlijk ver dronken. Zichzelf verwond. Te Amsterdam bracht eergisteravond een werkman in opgewonden toe stand zichzelf met een mes een vrij diepe wonde aan den arm toe. Hij is in het Binnengasthuis opgenomen. Te Sint Maarten vlot brug, gemeente Zijpe, ontstond in de boerderij van den heer D. Gr., brand door 't omvallen van een olielamp. 'tGeheele perceel brandde tot den grond af; verzekering dekt de schade. Te Roosendaal is gister avond in een moddersloot nabij de stijfselfabriek het lijk gevonden van den 63-jarigen kolenhandelaar A d. J. De man lag er voorover in en bleek in de modder te zijn gestikt. De drank is aan dit onge val weer niet vreemd. Uit de diamantindustrie Wederom hebben een paar firma's in het diamantvak haar werklieden moeten aanzeggen, dat zij het laten fabriceeren van diamant voorloopig zullen moeten staken. De firma S. M. Franken, Sarphatistraat 55, heeft har geheele personeel voor onbepaalden tijd gedaan gegeven, in het geheel een 60 man. Ook heeft de firma Benjamin A. Soep werklieden aangezegd, dat zij deze week „af" hebben. Hierbij zijn 70 man betrokken. Koperdiefsta*!. De „Laval Maatschappij" uit Amsterdam; die het orige en 't begin van dit jaar te Loosduinen voor het electrisch licht zorgde, had eenige kisten met koperen kranen, sluitstukken enz. bij een particulier geborgen. Toen de bewaarder die kisten Zaterdag eens nakeek, zag hij dat ze met steenen in plaats van koper gevuld waren. De politie meent reeds een spoor van den dief gevonden te hebben. Weer op vrijevoeten. De gebroeders Oornelissen, die indertijd na een inval in een perceel Achter burgwal, op vermoeden van het vervaardigen en uitgeven van val- scbe munt, gearresteerd werden, zijn Maandag op vrije voeten ge steld. Een auto-ongeluk. J.l. Woensdag heeft ecu Arnhemsch ingezetene, de heer van L., die met zijn auto in de buurt van Bonn, Duitschland, reed, ten einde zich naar de jacht te begeven, het on geluk een man te overrijden, die, ondanks het voorzichtige rijden en ondanks de hoornsignalen, plotse ling dwars voor de auto den weg wilde oversteken. De man werd gegrepen, raakte onder de auto en kreeg zulke ernstige verwondingen, dat hij aan de gevolgen is over leden. De heer van L. stopte oogeu- blikkelijk, verleende de eerste hulp en heeft voor geneeskundigen bij stand gezorgd. Aan de autoriteiten gaf hij zijn adres op, waarna hij deu tocht vervolgde. Den volgenden dag is hij echter in hechtenis ge nomen en te Bonn in de gevangenis opgesloten. Na het stellen van een borgtocht van 100.000 mark is de heer van L. op vrije voeten gesteld. - Branden. Te 's Graven- liage brak in den nacht van Maandag op Dinsdag omstreeks half 3 brand uit in een manufacturenwinkel. Nadat de brandweer ruim een uur niet het blusschingswerk was bezig geweest, was het vuur bedwongen. Omtrent de oorzaak van den brand i niets bekend. De schade wordt door verzekering gedekt. Te Amsterdam ontstond gisteravond, omstreeks acht uur, brand op de achterkamer van de derde verdieping van perceel 81 V rolikstraat, bewoond door dc.n tailleur H. vaii Kreefveld. De brandweer bluschte de vlam men met een koolzuurspuit en een slang op de Vechtwaterleiding. Het vertrek en de aangrenzende keuken brandden geheel uit. De oorzaak is onbekendtoen het vuur uitbrak was niemand aanwezig. Een inbreker. 't Was duidelijk te hooren, telkens gerammel heen en weer geloop. Er moest een inbreker aan 't werk zijn. Daar hoorde men zelfs iets vallen, een glazen stolp of iets dergelijks. Wat te doen De man, een slager uit de Pastoorstraat te Arnhem, zou een agent van politie waar schuwen. Men stelde een onderzoek in, weer datzelfde gerammel, het geluid kwam nu uit een achterkamer. Voetje voor voetje daarheenGroot was hunne verbazing, toen ze in deze kamer een koe aantroffen. Het beestje achter in een stal opge borgen, was door de achterdeur binnengekomen de gang door, maar kon niet verder, omdat de weg was versperd door een gangdeur; de ruiten in een deur aanwezig werden door de koe ingedrukt. Vervolgens is het dier de woonkamer inge stapt, en hier is bijna al het aan wezige van den schoorsteen geloo- pen. Ten gevolge van de duisternis (want 't was diep in den nacht) kon het waarschijnlijk den ingang tot de woonkamer niet meer terug vinden. Natuurlijk heeft men de bezoekster op haar ongewensebte plaats gezet. Kameroverzicht. Ziezoo, de Indische begrooting is afgedaan. En op den laatsten dag der beraadslagingen heeft de minis ter nog weer eens een nederlaag geleden. Die nederlaag betrof het verplaatsen der koloniale reserve. De minister wilde de koliniale veser- ve van Nijmegen Overplaatsen naar Utrecht, waar voor de genie dan een nieuwe kazerne zou moeten worden gebouwd. De heer Van N i s p e n, afge vaardigde voor Nijmegen, pleitte voor die stad, de heer Duymaer van Twist wilde algeheele reor ganisatie van de koloniale reserve en de heer ter Laan wenschte zelfs het corps geheel op te doeken en naar Indie over te plaatsen. De minister kon tegen al deze beden kingen bij elkaar niet op, en .et voorstel tot overplaatsing viel met tegen en stemmen voor. Nog werd ampel gesproken over de belastingsplannen voor Indië, waar een progressieve belasting, ook voor naaml. vennootschappen, wordt voorgesteld. De heeren Lohman, Pierson en de Waal Male fijt ontwikkelden daartegen sucessievelijk hun bedenkingen,maar pract sch nutleverde dat niet op,daar de begrooting zonder stemming onder den hamer des voorzitters doorging. Gewisselde stukken. Financiën. Het Voorloopig Verslag over de begrooting van financiën, meldt o.m. dat ook bij dit Hoofdstuk de ver hooging tractementen, toelagen, enz. van ambtenaren, en de uit breiding van hun aantal, gelijk ook de dikwijls onvoldoende toelichting de aandacht van enkele leden had getrokken. Een dergelijke opdrijving der uitgaven had men het minst van dezen minister verwacht, wiens denk beelden omtrent 's lands financiën zich kenmerken door een zeker pessi misme! Ter sprake kwatn het hooge rente tarief, dat nu reeds zoo geruimen tijd door de Nederlandsche Bank wordt toegepast en zeer ten nadeel e van nijverheid en handel werkt. Men meende, dat de behoeften van het verkeer daarvan niet de oorzaken kunnen worden genoemd, waar de hooge rente uitsluitend is te wijten aan vrees voor goudonttrekking. Aan gezien de toestand van ons munt wezen aan die vrees schuld is, meen de men, dat er aanleiding bestaat van Rijkswege om door ontmunting van zilveren en vervanging door gou den munt, aan die bezwaren tege moet te komen. Men drong op maat regelen in dien zin aan. Anderen deelden deze meening niet. Men vroeg 's ministers meening over het denkbeeld van een surtaxe op suiker, in verband met de gewij zigde omstandigheden, betreffende welke zaak de vereenigiug van suiker- fabrikanten zich met een adres tot de Regeering heeft gewend. Voorts hoe het staat met de werkzaamheden van de commissie ongeveer 4 jaar geleden met het oog op het suiker- vraagstuk ingesteld; of een voorstel tot de heffing van een belasting op goederen in de doode hand kan wor den tegemoet gezien; of de minister breid is het initiatief te nemen tot een grondige herziening der wet, hou dende bepalingen omtrent den accijns op het binnenlandsch gedistilleerd, in dien zin, dat een ander stelsel werd gekozen, waarbij vele peilers, commiezen en andere fiscale amhte naren zouden kunnen worden ge mist; wat 's ministers meening is omtrent afschaffing der provinciale, ge meentelijke en waterschap tollen op openbare wegen, van Rijkswege of zoo noodig met financieelen steun van het Rijk. Sommige leden waren weinig inge nomen met het nieuwe vijfcentstuk, dat volgens hen niet genoegzaam is te onderscheiden van het kwartje. Van andere zijden ondervond dit oordeel ernstige tegenspraak en men meende dat er niet zooveel stukken in om loop zijn gebracht als met liet oog op de behoeften van het verkeer wel gewenscht was. Inlichtingen werden gevraagd om trent ontduiding der opcenten op de bedrijfsbelasting door naamlooze ven nootschappen. Geklaagd werd over te ver gaande fiscaliteit der ambte naren, zoowel ten aanzien der ver mogensbelasting als de bedrijfsbelas ting. Herhaald werd de klacht over on voldoende ruimte voor het publiek op meer dan één belastingkantoor en onvoldoend personeel; ook werd nog maals het denkbeeld geopperd de be lasting aan de huizen te laten af halen. Gevraagd werd, of de minister be reid is te bevorderen, dat vrijdom van accijns worde toegekend aan in stellingen van onderwijs enz. Inlichtingen werden gevraagd om trent het feit dat terwijl het gemeente bestuur van Katwijk tevergeefs op afstand van een bepaald stuk do meingrond aandrong, die nu aan par ticulieren is verkocht om daarop een sanatorium te bouwen. R. K. Middenstandsbeweging. In een druk bezochte vergadering, door de Kath. Sociale Actie belegd te 's Gravenhage, is naast de be staande neutrale Winkelvereeniging eene R. K. Winkeliersvereniging opgericht. Een klein honderdtal der aanwezigen gaven zich als leden op, die binnenkort zullen worden bijeengeroepen om een bestuur te kiezen. BLOEMEN DAAL. Eervol ont slag. Bij Kon. besl. van 9 dezer is aan den heer jhr. Bas Backer, burgemeester dezer gemeente, vroe ger van Elburg, eervol ontslag ver leend als commissaris van den straatweg langs de Zuiderzee. BLOEMENDAAL. Stroop er s. Men meldt ons: Dat het wildstroopen nog in vollen gang is kan blijken uit het feit, dat door de jachtopzieners Bleyendaal en De Jong op één dag drie verschillende personen werden betrapt in de jachtterreinen van me vrouw de wed. Van der Vliet-Borski. Proces-verbaal is opgemaakt tegen A. B. wegens overtreding van art. 461 W. v. S. en verzet tegen b ide jacht opzieners, evenzoo tegen H. V. en tegen A. J. wegens het loopen op deze jachtterreinen en het vervoeren van 49 wildstrikken. H A A RLE MM ERI JE DE c. a. Geen voetpad door de Lievelden. Blijkens den thans door Gedeputeerde Staten vastgestelden ligging der wegen voor deze gemeente blijft het bekende voetpad door de Lie-velden als pu bliek pad blijft bestaan. De bezwaren, tegen het voortbestaan van dat pad ingediend, zijn ongegrond verklaard. HEEMSTEDE. Een sociale cursus in het zicht! Voor de leden van de Leo-vereeniging zal in dezen winter een socialen cursus gehouden worden. Misschien zullen ook leden van andere vereenigingen tot de lessen worden toegelaten. HEEMSTEDE. Valseh geld. Ter gemeente-secretarie is gedepo neerd 'n guldenstuk met den beelde naar van H. M. de Koningin, jaartal 1892 dat vermoed wordt valsch te zijn. VELSEN. Rij kspost-spaar bank Aan het postkantoor Veisen en de daaronder ressorteerende hulpkantoren werd gedurende de maand October 1907 ingelegd f 10.394,52, terugbetaald f 18.210,54. Het laatste, door het kantoor uit gegeven boekje draagt het nummer •2180. 1JMUIDEN. Deharingtijd be hoort weder tot het verleden. De meeste haringschepen liggen nu stil of zij nop de trawler- of beugvisscherij. Tallooze Vlaardinger of Pernisser beu- gers en sloepen komen weder binnen, en brengen weder hunne levende schelvisch en kabeljauw aan de markt. Ook de karen worden weder te water gelaten, tot het bewaren der levende visch. BEVERWIJK. „Gemengd Koor". Op 19 November a. s. zal het 10- jarig bestaan feestelijk worden her dacht van Beverwijk's Gemengd Koor, directeur de heer N. Gonlag. Opge voerd zullen worden, met orkest.>e- geleiding: „Das Marchen von der schone Melusine" en „Lentenacht-Fan tasie". De feestavond zal worden be sloten met een bal met verrassingen. HILLEGOM, Benoemd. Met ingang van Maandag 18 Nov. a.s. is aan het Post en Telegraafkantoor alhier tot hulpbesteller benoemd P. Feijma van hier. R. K. Kinderzangvereeni- ging. Maandagavond gaf de R. K. Kinderzangvereeniging, directeur de heer Litjens weder een uitvoering in de zaal van den heer Sistermans. De ?aal was flink bezet. De directeur verzocht het aanwezige publiek voor al zusjes of broertjes zich zoodanig te willen gedragen dat het den aan dacht der kinderen niet zou trekken zoodat zij bij hun spel zouden blij ven, tevens werd door den heer Lit jens opgemerkt dat verschillende nummers van het program niet in de tekstboekjes vermeld waren doch dit was met opzet gedaan, daar hij hoopte dat die liederen zoo duidel ijk zouden weergegeven worden dat het tekst boekje overbodig was. Nummer een van het programma, „De Groote Toovenaar" werd dan ook meesterlijk afgespeeld.no. 2 „De Avondstond" van Richard Hol werd keurig gezongen; nö. 3 „Een oud sprookje behaalde een daverd applaus vooral was het 't spinnende prin sesje in den hoogen toren, bewaakt door haar grooten bloedhond waar voor de moedige Ridders welke naar de hand van 't Prinsesje dongen hui verden, een waar succes. Ook de overige nummers waren prachtig: tot slot kwam Jan Klaas- sen die bij de kinderen nog lang in 'tgeheugen zal blijven! De begeleiding, was in handen van Mevrouw Litjens best toevertrouwd. Wij kunnen den heer en mevrouw Lit jens niet genoeg bewonderen dat zij het met kinderen zoo ver hebben weten te brengenonder den pauze werd hun dan ook een prachtige bloemenmand aangeboden! Met ge rustheid kan een elk die profiteeren wil, de uitvoering van Vrijdag wor den aanbevolen! SASSENHEIM. Ook al valsch geld. Bij den manufacturerM., is een valsclie rijksdaalder in betaling gegeven, welke door den gemeente veldwachter is in beslag genomen. Het geldstuk mist het randschrift en heeft een loodachtige kleur. HAARLEMMERMEER.- De Bie tencampagne. Met de werkzaam heden bij den oogst der suikerbieten gaat liet zeer naar wensch. Er zouden nog heel wat meer werkkrachten bij dezen arbeid gebruikt kunnen worden. Wegens de grootere uitbreiding, die de teelt heeft ondergaan sedert het vorige jaar, zal de oogst langer duren en waarschijnlijk begin December af- loopen. HOOFDDORP. Bioscope. Gister avond had in hotel „de Landbouw" de eerste voorstelling plaats van de bioscope van de firma Merkelbach Co. te Amsterdam afgewisseld door eenige komische voordrachten van het specialiteitengezelschap „Onder Ons". De zaal was goed bezet. Onder de voorstelling heerschte de grootste stilte onder het publiek, ten teeken, dat de stukken veel bijval vonden. Vooral „De overrompeling vandeupostwagen," „Scheren met hindernissen," „Ijsver maak te Davos," „De door inbrekers bedrogen politieagent," en „Vlootre vue," waren prachtig. Dat wederom ook dezen avond veel animo zal zijn, bij de tweede en laat ste voorstelling valt geenzins te be twijfelen. Personalia. Gisteren is de heer W. Cats van hier in den Haag geslaagd voor examen boekhouden M. O. Op de voordracht van leeraar in de oude talen aan het gymna sium te Leeuwarden komt voor, de heer dr. N. Rutgers, leeraar aan het instituut Prins alhier. Hoog Bezoek. Maandag middag bracht Prins Eugenius van Zweden, de vierde zoon van den Zweedschen Koning een langdurig bezoek aan de firma Krelage. Z. K. H., die vergezeld was van zijn adjudant, vertrok omstreeks 4 uur per electrische tram naar Amster dam. Reeds vroeger, in 1893, had de Prins deze tuinbouwinrichting even eens met een bezoek vereerd. (H.D.) Schoonheid in Letterkunde. In de bovenzaal van „De Kroon" sp-ak gisterenavond dr. J. D. Bie- rens de Haan over het verheven onderwerp „Schoonheid in Let ter k unst". In den aanvang zijner keurig gestyleerde, beeldspraakrijke en met veel warmte voorgedragen rede schetste dr. Bierens de Haan in groote trekken de bonte wereld der hedendaagsche literatuur, gevormd door 't epos, 't drama, 't sprookje enz enz. Die bonte wereld lijkt ons toe ais een geweldige, onoverzienb're massa. Waar zoo groot 't aanbod is, moet ook 't verlangen groot zijn. En inderdaad: de bont9 wereld der literatuur getuigt van een gewel dig schoonheidsverlangen, een hon ger naar literatuur. Gelijk de Mu zelman hecht naar Mekka, zoo hecht de wereld thans naar de li teraire schoonheden. In de Middeleeuwen was 't be- schavingspunt de Kathedraal, dat groot scheppingswerk dat alle schoonheidsverlangen kon voldoen. In de Renaisance zocht men de voldoening van den schoonheidszin in 't monumentale schilderij. In den modernen tijd staan bouwkunst en schilderij niet meer op den voor grond, doch 't literaire boek. Thans leven we in den tijd der litteratuur. En aan de menschen dezer wereld met hun literaire behoeften wordt 't boek der litteratuur aangeboden. Alle voelen we ons aangestoken tot de schoonheid der letterkunst. Doch wat dat is „schoonheid", vraagt en verstaat men niet. Het schoone toch moet zich ver wekken tot een concreet begrip. Schoonheid is om te genieten. Eu de schoonheid begrijpen is een ver hoogd genieten. Maar de schoon heid is zoo velerlei, dat het niet mogelijk is in een denkbeeld haar saam te vatten. Spr. zal haar be- pale en omschrij ven. De letterkunst schept een idiëele zinnewereld en al wat tot die ziunenwereld behoort is schoonheid. Kunst schept, bootst niet na. Ook is 't literaire boek in een schepping vervat. Spr. wees hier op 2 dwalingen, n.l. 't roman tisme en 't naturalisme die beweren dat kunst niet schept, maar nabootst.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1907 | | pagina 2