9
Mi Si ftp
DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Gelouterd.
gjjS'® SL_ H H
Electrische trams
in Haarlem,
m B SOSIB Hi
SCimieHfeuiswesi 3f«33? Haarlem
BUITENLAND.
MAANDAG 2 DSCEMSER 1907.
No. 6752, 35L8t0 Jaargang
Bureaux van Redactie en Administratie:
Infers. TeSefoosintammes* S426.
Persmanieren,
Met schijnt, dat de veelbesproken,
''Sdurige tramk vestie hier ter
rui binnen i iet al t - langen
i> baar beslag zal krijgen.
b3 H. S. M. heeft althans (zoo
t°nder onze rubriek „Stadsnieuws"
ij'dt medegedeeld) definitieve
'eessie aangevraagd voor een
FEUILLETON.
drietal stedelijke elektrische tram
lijnen, waardoor Haarlem, mèt de
bestaande electrisebe eeintuuilijü,
een trainwegnet eerlang zai bezittel,
dat on voor de behoeften van het
plaatselijk verkeer èn voor de ver
bindingen met de buitengemeenten
ruimschoots voldoende mag worden
genoemd.
Eenige korte opmerkingen nu
reeds over een en ander mogen
hier
De II. S. M. wil d r i e electrisebe
Iraniweglijnèn iu Haarlem (en om
geving) exploitecren gaan.
Deze zullen verband houden met
de voor eloclrische tractie om te
bouwen lijnen naar Velzen (uoor-
lelijk) en naar Hill-gom (zuidelijk)
erwijl can lijn naai den Zij!weg liet
mogelijk maakt de zoo noodige ver
binding met O verveen te. maken
Zooals men reeds oppervlakkig
uit deze gegevens kan opmaken
wordt door deze lijnen een groote
verbetering gebracht niet alleen
in het stadsverkeer, maar ook en
vooral in bet doorgaand verkeer
met de omliggende gemeenten van
uit het centrum der stad.
Lijn I.
Lijn I is de doorgaaude verbinding
vau liet nooi dei kwartier met het
zuiden: van Schoten met Heemstede.
Deze lijn is ontworpen vanaf de
begraafplaats mot een dubbellijn
langs Scbotsrweg en Cronj és trant
naar hot Kenneimrplein, onder hel
viaduct door aan deJansvregzijde,over
't Stationsplein naar den Kruisweg,
v .ons viaBarleljorisslraat(dubbellyn
Smedestraat) naar de Groote Markt,
en vandaar per dubbellijn Groote
Houtstraat en Koningstraat, Gier
st rast, naar Plein en Dreef. Van
Uier maakt de ontworpen lijn een
grooton omweg langs de Hei tenkam p
over Kleinen Houtweg, Oosterhout,
door 't Haarlemmerhoutpark en den
Zuiderhout, om bij 't Blauwbruggetjo
aan den weg naar Heemstede te
eindigen en aan te sluiten op de
(dan electrisebe) lijn naar Heem
stede en verder.
Een voortreffelijke verbinding
Noord-Zuid vormt deze ontworpen
lijn I En de reeds lang voorgeno
men verbinding vau het Haarlem-
merlioutpark en Zuiderhout met
de binnenstad, die hierdoor wordt
tot stand gebracht, zal voor deze
aristocratische wijk een groot voor
deel geven.
Niet minder voor de stad 1 De
bewoners van deze wijk, die zi li
steeds uitbreidt en die een zéér
„tramkrachtige" bevolking heeft,
lubben een electrisebe tram naai
de stad en tevens naar de verschil
lende toegangswegen tot de om
8trek"tn hard noodig. Dat alles
wordt zeer gelukkig tot stand ge
bracht door deze plannen, in ver
band ook met de straks te bespreken
lijn IU.
Lijn 11.
Lijn II zal de verbinding vormen
van T Noorden met het Westen der
stad, van Schoten met Overveen.
Deze lijn is ontworpen te beginnen
op 't Kenuemerplein achter liet
station langs den zelfden weg als
lijn I. naar de Kruisstraat. Bij de
Krocht buigt ze zich af om via de
Nieuwe Groenmarkt en een eindje
Zijlstraat, de Gedempte Oude Gracht
op te gaan tot de Kaaks. Het
tweede spoor van deze lijn loopt
langs BarteijorisstraatjGioote Markt,
Koningstraat, en 't andero deel der
Ged. Oude Gracht eveneens naar
de llaaks. Van deze gaat de lijn
langs Zijlvest (in 'tolficioele stuk
staat „Zijlsingel" doch dit moet een
vergissing zijn men zal toch niet
tegenover de Kaaks een nieuwe
buig willen leggen? Wij maken
do laadsleden op deze vergissing
opmerkzaam over de Zijl brug den
Zijlweg op... tot de grens der ge
meente is, in de concessie gevraagd.
Aan Bioeiuendaul zal wel concessie
worden verzocht om aldus Overveen
en wellicht ook Bloemendaal met
de stad te verbinden via den Zijl
weg en aldus die zoo hoog noodige
verbetering van bet verkeer cin
delijk te bewerkstelligen, die al zoo
vaak is gevraagd 1
Lijn Hl.
Lijn III ligt voor 't grootste deel
in Heemstede. Deze lijn zal de
verbinding moeten ziju van het
nieuwe gedeelte Bosch en Vaart met
het zuiden en met de stad. De lijn
is ontworpen van het Blauwbrug
getjo af langs de Emmaüdaan (door
Bosch en Vaart) langs den Wagenweg
naar het Plein.
Met de electrisebe exploitatie van
deze lijnen zal het stadsverkeer
ongetwijfeld ontzaglijk bevorderd
worden
En dat de zuidelijke villaparken
ongetwijfeld erop vooruit zullen gaau
door de verwezenlijking dezer tram
plannen, behoeft werkelijk geen
betoog.
Misschien vallen op sommige
punten kleine verbeteringen nog te
bespreken. Zoo zouden wij bijvoor
beeld willen vragen of iu bet tracé
vau Lijn II een weg over de Nas
saulaan naar de Raaks (vanaf den
Kruisweg xiver de Nieuwe Gracht)
niet logischer wezen zou in hot stads
plan
Doch dit zijn onderdeden, die
tot hun recht kunnen komen bij
de behandeling van de concessie
aanvrage in den Raad, welke B. en
naar wij hopen, zoo doenlijk zullen
bespoedigen.
In zijn geheel beschouwd lijkt
ons dit tramplau alleszius aanne
melijk en voor onze stad een voor
deel 1
Wij kunnen hierbij niet nalaten
nog eens te wijzen op liet zoozeer
iu het oog springende feit, dat uu
een goede treinverbinding van bet
centrum naar Nooid, Zuid en West
mogelijk blijkt, doch niet eene
met het Oosten der stad, naar die
zijde waar dit juist bet allernood
zakelijk schijnt, omdat daardoor
een goede verbinding met de hoofd
stad zou worden tot stand gebracht.
Komen deze tramplannen in den
Raad, dan zal ongetwijfeld óók de
noodzakelijkheid van verbeteringder
verkeerswegen naar TOostelijk stads
gedeelte wederop den voorgrond ko
men. Eu is inen werkelijk geneigd om
door aanneming van deze plannenhet
tramverkeer in onze stad voorgoed
in orde te brengen, dan kan het
niet anders of in verband daarmede
zal wederom de o. i noodzakelijke
demping der Bakenessergracht wor
den besproken. Een blik op den
plattegrond onzer stad is al genoeg
om te doen zien dat voor de logische
en noodzakelijke verbinding van
het locaal en interloeaal verkeer
die demping gevorderd wordt, even
als trouwens de vei breeding der
Damstraat een onafwijsbare eisch
gaat worden.
Dit zij hier tusschen haakjes als
onze persoonlijke meeniug inge
voegd.
Bij de beoordeeliug dezer nieuwe
tramwegplannen kan dit echter
geheel buiten beschouwing blijven
de tramwegplannen zelf ziju hoofd
zaak, en zooals we zeiden, we hopen
ernstig dat de Raad de concessie
iu den gevraagden geest zal verlee-
nen.
Een betere oplossing van het
tra m weg vraagstuk in Haarlem lijkt
ons, in groote lijuen althans, voors
hands niet mogelijk
Algemeen Overzicht.
Het budget van oorlog.... tegen
God!
Zoo kan men gevoegelijk de kosten
noemen, die Frankrijk maar
onophoudelijk maakt om den gods
dienst te verdringen en te ver
volgen
Dat budget wordt een ruïne voor
Frankrijk
Milliarden francs kost de strijd
tegen de Christelijke school, mil
liarden ook de „laïciseering" der
hospitalen en gestichten, die vroeger
onder het régime der zusters en
broeders uitstekend waren, en die
nu met den dag slechter worden!
De Loge lieeft echter bevolen
dat het zóo moet....
Per persoon kostte onder 't vroe
gere régime een liefdezuster in de
hospitalen per jaar 200 francs aan
den staat. Nu kosten de leeken-
verpleegsters per persoon en per
jaar 1007 francs I....
Eu daarbij komen ze telkens met
nieuwe eischen. Herhaaldelijk wordt
er.... gestaakt in de hospitalengo-
stolen en gekaapt wordt er dat de
klachten bij duizenden worden ge
uit.
Wil men bet bewijs? Het hospi
taal te Dyou kostte vroeger 1000
frans per dag aan de stad. De raad
heeft het „verleekt", de zusters ziju
eruit gejaagd en men heeft er
leekeu-personeel ingezet. Volgen"
een rapport door een radicaal ge
meenteraadslid en woedend anti
katholiek, opgemaakt, heeft bel
hospitaal nu, na twee jaren 111
leeken-handen te zijn geweest, jaar
lijks de som van 158 000 francs
méér gekost dan vroeger.. Dv
radicalen te Dyon willen deEervr.
zusters weer terug
En 't is overal precies hetzelfde
te Amiens, te Parijs, te Compiègue,
te Alengon, te Nancy.... uit al die
plaatsen komen dezelfde klachten.
Frankrijk gaat ten onder door
het anticlericalisme, moreel, nu
meriok en financiëel, ziedaar waar
dit alles op wijst!
De Russische Doema is voor
de eerste maal aaa 't beraadslagen
geweest, enmen is nu al tot een
conflict gekomen
Minister Stolypin heeft de plan
nen der regeering uiteengezet, naar
we Zaterdag heel kort melddeu.
Welnu, die inededeeling, welke
door Reuter's korte telegrammetjes
alleen in hoofdzaken is bekanu ge
worden, schijnt allesbehalve aan
de algemeene verwachtingen te
hebben beantwoord! Zij was zoo
absolutistisch mogelijk, hooren we
nu, en allen die in de Poema op
eenige hervormingen hoopten, d.
w. t. dan allen, behalve de mannea
van het beruchte Zwarte Verbond,
zijn teleurgesteld!
Dat niet alleen, maar ze hebben
het getoond ook
Een dor „Kadetten", (de vrotgere
regeeringspartij) Roditsjef, vie) Za
terdag al by de besprekingen over
Stolypiu's verklaringen de regeering
op een zeer hartstochtelijke wyze
aan. Hij gaf als zijn meening, dat
men in de toekomst spreekwoorde
lijk een strop een Siolypinschen
halsdoek zou noemen!
Deze woorden verwekten, naar
Reuter seint, lui/Ie teekenen van
verzet en een hevig geschreeuw
van den kant der leden van de
rechterzijde, die van hun zetels op
sprongen, dreigden den spreker
gewelddadig aan te grijpen en naai
de tribune stormden.
Ook de leden der linkerzijde
liepen daarheen en brachten Ro-
dit.-jef naar zyn plaats.
Toen het lawaai aanhield, ver
lieten de voorzitters eu de minister:
met Stolypin de zaal.
De bijeenkomst werd hierop ge
schorst.
Een goed begin
Ja, de Oostersche lauden zijn
blijkbaar nog niet rijp genoeg voor
het parlementarisme.
Daar is b.v. Perzië.
Ook daar is de toestand droevig.
En dat alles sedert de Sjah er eou
„grondwet* en een parlement be
willigde.
Verleden week heeft de Sjah nog
een beetje den boel pogen op te
knappen: hij ontbood de leden van
het parlement eu de ministers by
zich en wees hij hun op de voort
durende onrust in het land en op
liet ongepaste optreden vau het
parlement, dat zich meester wil
maken van de uitvoerende macht
en daaidoor de taak, waarvoor het
geroepen is, niet ten uitvoer legt.
'narna beval hij den ministers
binnen enkele dagen, in overleg
met de afgevaardigden, maatrege
len te beramen om de rust in iiet
land te herstellen.
Mochten zij daarin niet slagen,
dan zou hij zelf de zaak wel ter
hand nemen.
Maar het is te vreezen, dat't ook
hem niet lukken zalZoo we ten
minste een der invloedrijkste en
best ingelichte Duitsche bladen
mogeu gelooven, dat een beschou
wing wydt aan den toestand in
Perzië, die door het blad allertreu
rigst wordt genoemd, niet ver vau
anarchie af en die licht tot inmen
ging van Rusland kan leiden.
In het noordwesten, zoo zegt dit
blad, leggen de revolutionnairen
byzondere roerigheid aan den dag
eu vinden geregelde g-ivechten
plaats.
Maar ook in het noordoosten
van Perzië heerscht een jammerlyk
gemis aan autoriteit van de zyde
der regeering.
De Turkinenen hebben aan de
voornaamste pelgrimsroute alle dor
pen geplunderd en vernield, eu de
gouverneurs van Astrabad en Mesch-
hed staan hier eenvoudig machte
loos tegenover.
Het is verklaarbaar, dat deze
toestanden ook in 't Perzische par
lement te Teheran ter sprake zijn
gekomen, eu steeds weer isdaarbjj
door sommige sprekers gewezen op
het gevaar voor vreemde' inmen
ging, zoo vervolgt het blad.
De genoemde provincies liggen
in de door de Engelseh-Russiscbe
overeenkomst vastgestelde Russische
invloedssfeer, en de provincie Astra
bad, in het zuidoosten van de Kas
pische zee, grenst direct aan dat
Russische gebied, door hetwelk de
spoorweg naar het Oosten voert.
Zeer leekenend voor de zwakhoid
der regeering is het, dat de per-
soou, die zich naar Astrabad aou
begeven, om tegen de Turkmeuen
te velde te trekken, zich zooge
naamd ziek in zijn woning beeft
opgesloten, terwijl hij in werkelijk
heid, naar de president der natio
nale vergadering in een zitting van
dit regeeringslicbaam openlijk ver
klaarde, zijn opdracht niet uitvo» rt,
wijl hij door „zekere ambassade"
werd uitgenoodigd, ze na te laten 1
Een week of drie geleden jam.,
merden verscheidene parlemen ts
eel
LEISCHE COURJUTT
A B O X X E M E N T S I' tt IJ
Per 8 maanden voor Haarlem f 1.35
Voor <le plaatsen, waar een agent is gevestigd (kora der gemeente) 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,84
Afzonderlijke nummers„0.05
PRIJS DER ADVKRTENTIËN
Van 1—6 regelsf0.60 (contant) 10.50
Elke regel meer„0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie i contant.
Sedert ecnigen tijd is een 'roerig
joi g Advocaat in illoetnen-iaal óók
kan 't jouritalistenvak begonnen
Mr. Tideman, lid van den raad vun
l'ioenieiidaal geword n, achtte h11
boodig de publieke meening in Bloe-
'nindaal voor te lichten door (en
Vv'ucliblad.
Doch mr. Tideman heeft bewezen
d:<t een jor>g advocaat toch niet voor
tiles geknipt is!
-Met name, dat inert door advocaat
le zijo, en goed steller, en ietwat op
den voorgrond tredend debater in een
dorpsgemeenUraad als die van Bloe-
htendaal is, daarom nog volstrekt
keen goed journalist is!
/Sells.... geen pers-manieren kent
Naar aanleiding van de politieke
"'•cretarisbenoeining in Bloeniendaal.
door Mr. Tideman met laten we
Z(g.'eii: eenigszins verbazingwekkende
biiddelen, doorgedreven, „polemiseert"
dfe-ce heer in zijn Bloemendaulscb
o eekblaadje met eenige Haai lemsche
l'ouranten.
De „Nieuwe Haarlemsclie" beschul
digt hij daarin van leugens.
Én tegen de „Spaarnebode," gooit
bij een personaliteit van 't minste
Miooi in het debat: een onzer collega's.
)erslaggever aan dat blad, geeft hij in
z'jn „polemiek" een trap, no rat. hem
'bet naam en toenaam, en debiteert
Persoonlij ke hatelijkhed< n
Dat lieet zoowaar nog „polemiek".
Wat die „leugen" van de „N ieu vv e
yaarlerosche" aangaat: we hebben
daarop Zaterdag jl. in ons kruiskopje
H) - J--~
Hl geanticipeerdwij verwijzen dus
karheen, en Mr. Tideman en zijn
l'ólitieke aanbidders mogen er nog
t(ais rijpelijk aan kluiven!
Maar vv.it ien onbehoorlijkcn uitval
''gen onzen collega aangaat, voelen
ons verplicht nog een woordje te
fitgen.
JVe moeten liet cor.étateerenMr.
,'jtanan wil journalist spelen, maar.
''j kent nog geen pers-manieren!
Under ons, fatsoenlijke journalisten
Inen althans betamelijk bij
'Asciiil van mecning.
I Duk w ij verdedigen onszelf en ons
!';'gins 1, en we durven van ons
l1' «preken, als de .eon of andere col-
Ka ons tegen-selmjft.
''Ka ons tegen-sclïrïjft
Maar., wij blijven fatsoenlijk.
Dat zijn pers-manieren.
Mr. Tideman kent die niethij moei
t(i leeren, als hij niet wil dat men
'D zijnen opzichte nog verder gaat
ij'11 men nu reeds in Bloeniendaal en
'"trlem do -t. Nu haalt men de gchou-
op, en lacht eens niet een knip-
(,Mje. dun zou men zich kunnen
"draaien, en heengaan!
het Duitaeb van Karu. Ei>. KuOPFeh.
kif dien tijde waren de éiajppengevaii-
f Sm onderweg niet meer zoo overvol
Deden, omdat de Russisch-Turkse.hc
.if'p Onder tiet gepeupel, dat toch het
1 fbestatiddeeUierhoetelingen uitmaakt
b 'go oprainnng had gehouden, en
üj.de latere gebeurtenissen in hetCza-
t, v eene huitegowone vermeerdering
<!('g zouden brengen in het verzen-
t 'Jj'zer treurige menscheukaravanen.
V Wal „f ge-ehiodt het tran port der
i. Soneu te voel. Reeds voorbij Jeksi-
<k' laatste stad op Kuropee-
i' bo Icm, kroeg Olf'ors den juisten
A van de beteekenik van den tocht.
Ivf as in den avond, toen men den
l 'fiin rei-1 paal bereikte, die deschci-
R ''-.svhoti li t Enropyescii en A'/.i.l-
[v citiiaud aanduidt.
|>,i' dc voorzijde draagt deze paal hot
van Perm; op de achterzij e dat
Jk,'boDk, het eerstvolgende gouver-
V! van Siberië. Hier nemen do ou-
jA -'.en afscheid van het vaderland,
Si -voor al ij1want at verbant een
1 ben uit L levenslang, dan bezwij-
VÜ tueh veelal spo .dig on ler het
J) j*!' do rampen.
v'.e;< paal vielen de ongelukkigen
volg?».
Ipiveu zich ovCr aan dn had-
'DrinidatejaiiimerldacUteti. HoevoD
tranen mag de grond om dozen grenspaal
reeds gedronken hebben! Hel steppengras
heeft zich reeds eeuwen lang met dil
vocht kunnen voeden.
Oli'ers kraste met anderen zijn naam
op den steen, die reet zijne vele opschrif
ten nauwelijks plaats genoeg voor den
zijnen aanbood.
Hier hadden duizenden op dezelfde
wijze een aandenken achtergelaten, han:l-
teekeningen en soms ontboezemingen van
hunne hoop. Menigeen kon hier het spoor
van een dierbaren vriend of bloedver
want vinden, die lang te voren over deze
grenslijn gegaan was, om nooit terug te
keeren. Het is een verschrikkelijke grens
steen; een steenen vreemdeliugenboek,
waarin de passagiers hun giafschrift ver
nielden. Van Tomsk af viel er sneeuw
en nu stegen de moeielijkheden der reis
tot de ondragelijkste rampen. Dagelijks
rukte de dood een tal van gedeportcer
den weg. In de étappengevangenissen,
waar overnacht word, heer.se.hte de tvphus
on zelfs de gezondsten waren dikwijls Zóó
uitgeput, dat zij bijna bezweken. De toe
nemende koude, do on begaan baarheid
lier wogen, wftar de ongelukkigen nau-
widjjka hunne ketens konden voortslepen,
zelfs het gevecht met een troep wreven,
die op zekeren dag de karavaan aanviel,
dat alles was niets in vergelijking met
de kwelling vati den voortdürcnden hon
ger. De gevangenen ontvingen wel is waar
t ion kopeken per dag om zich te voeden,
maar het pond broed kostte dikwijls
alleen zeven kopeken en do mannon moe
sten zich nu en dan hel brood ontzeggen,
dat voedde, om jenever te koopon, die
verwarmde.
Oifors, wien in 't begin de rampen bijna
overstelpt hadden, kon zjclyJary£i^unoij
hand over een weerstandsvermogen ver
wonderen, waartoe hij zich vroeger niet,
in staat geacht had. Nu kwutn het hem
voortreffelijk te pas, dat hij ziju lichaam
gestaald had door allerlei sportoefoningen,
(lie in den kring zijner ledigloopeudu
vrienden slechts lot tijdverdrijf gediend
haddon. De spieren, die hij door worste
len en roeien gesterkt had, bewezen hem
nu tijdens die verschrikkelijke reis uit
stekende diensten.
Als men des daags een keten door
sneeu w en modder moet voortslepen met
gewonde voeten en bevroren ledematen
ale men des nachts in een stinkend hok,
als een hond op den naakten grond zit,
moede als een lastdier en den verkwik-
keiulen slaap ontberend,omdatde schreeu
wende honger iemand wakker houdt; als
de lucht rondom vervuld wordt met het.
jammeren en steunen der lijdensgezellen,
die op den grond dicht naast elkander
liggen, om, in weerwil van den akoligen
ijskouden tocht, elkander weilerkeerig te
verwarmen; ills men dagelijks getuige
moet zijn, dat zoovelen tijdens die marte
ling bezwijken en weggeruimd worden of
ook blijven liggen alsof een ntensclien-
leven niet meer waard Ware dun het vuil
dat dn boer op den weg naar zijn akker
van den mestwagen verliet, dan heeft
zulk een jong inensoh, die zich vroeger
boos zou gemaakt hebben als hij niet
dagelijks het goed verzorgde lichaam in
een frisch hemd van het fijnste linnen
had kunndu stgken, wel aanleiding, om
zich diep ellendig te gevoelen.
Een zijden das had hem eenmaal meer
belang ingeboezemd dan de jaarlijkschn
jobstijdingen uit dit of dat gouvernement,
dat door hagel of misgewas was bezocht
ntj.-Unrc
wikkeld man sedert lang erkend had, dut
de wetenschap, in vergelijking met het
doel, waarnaar zij streeft, nog bedroefd
weinig beteekent, was hij er toch trotsch
op geweest, in die wetenschap ingewijd
te zijn en had hij op den minder ont
wikkelde met het overmoedig lachen van
den aristocraat nedergezien. Nimmer zou
het hem ingevallen zijn, dat hij ondanks
zijne ontwikkeling en verfijnde bescha
ving minder nuttig voor de maatschappij
kon zijn, dan de armoedigste Muschik,
die met den arbeid zijner handen vrouw
en kinderen onderhoudt. Bovendien was
hij van zijne innerlijke waarde ten volle
overtuigd; hij dro g hot bewustzijn bij
zich om, een edel karakter te bezitten,
en als hij misschien juist van eene
vroolijke partij terugkeerende eenen
bedelaar een tien kopekenstuk toegewor
pen had, dan was hij zichzelf zeer weldadig
en mild voorgekomen; hij was ten volle
overtuigd, dat hij het heiligste recht had
op een voortdurend geluk, en toen hij
eens in eeii gesprek gewikkeld was, waar
in beweerd werd, dut het met het inee-
reudcel van het volk toch zeer slecht ge
steld was, toen had hij met een treurig
gezicht de schouders opgetrokken en hij
den rook van zijne havana het diepzin
nig gezegde uit den mond laten vallen:
„Zeer treurig, maar het is nu eenmaal
niet anders
Doch nu gingen hem de oogen open,
dagefijks vorder open. Vier deugnieten,
die men wegens straatrooverij gevango i
had genomen, waren zijn kettingbroeders
z j sleepten te zanien hunne ketting voort;
inbrekers, marktdieven en landloopers
maakten het gros van bet gozelschap uit
Als politieke misdadigers bevonden zie
in de achterste troep kwamHi de onschul
dige vrouwen en kinder^!, ja kinderen
van »'f den zmigeliug tot den halfvol
wassen knaap, die den vader in de ver
banning volgden om tot aan den laatsten
ademtocht in diens noodl t te deelen.
Moe t hij dan nog klagen, dat hem zoo
veel hards was ten deel gevallen? Hij
had het leven van een raensch op zijn
geweten en al mocht hij zich ook van
moord met voorbedachten rade vrijspre
ken, toch w s het een misdaad, die hem
hier gebracht had Maar wat hadden vele
dezer ongelukkigen misdreven, die onder
de hun opgelegde ontberingen bezweken?
In eene étappengevangenis tusschen
Irkut k en Xrasnojarsk zag hij, dat eene
vrouw ten bloede werd gngeeseln, omdat
zij zich van een stuk brood voor hare
hongerige kinderen had meester gemaakt
Een onmensehelijke straf aan een arme
moeder, die met het haar toebedeelde
den honger van hare kiuderen niet stil
len kon. En deze heldin liet slechts dan
eene klacht over hare lippen komen,
wanneer zij het snikken van hare kinde
ren niet kon doen bedaren. Zij zelve
leefde b'jna van niets. Toen leerde Olfer*
eerst, wat zelfopoffering is, door de helf'-
te ontberen, van datgene, wat hem zelvon
reed* zoo dikwijls reden tot klagen had
gegeven, door namelijk do helft van zijn
brood aan deze arme vrouw te geven.
Toen had hij eensklapsie rand gevonden,
voor wien hij zorgde, en zie', ileio offer
vaardigheid, dio hij tot aan het einde
van de veis uitoefende, vervulde hem met
een bevredigend gevo-.tl en zoo verkreeg
hij de eenvoudige kennis, die hem bij al
zijn geleerdheid en al zijne maatschappe-
lilkeondervindingen.tQt hiertoe ontb;
zijn, als ieder de plicht vervollen wilde,
om het goede te doou, wat in het bereik
zyner krachten is. Van af' dit oogn blik
zag hij zijne lijdensgezollen, die hy tot
nu toe als het schuim van het menseh-
dom veracht had, met andere oogen aan
en hij begreep, hoe weinig hij zich tot
hiertoe Christen getoond had! Toen men
het Algas'idal bereikt had, een der plaat
sen in den bergketen vaD den Altaï, waar
de tot dwangarbeid veroordeelden het
looderts moeten verkrijgen, welks zilver
gehalte bestemd is om den schat der
Russische kroon te vermeerderen, toen
ontbraken aan de troep, waartoe Olfers
behoorde, bijna twee derdende bchamen
van lien, die niet in de hospitalen onder
weg achtergebleven waren, bedekten nu
de onmetelijke sneeuwdeken, die zich,
zoo ver het oog reikte, als eene alles
omvattende lijkwade, over het land uit
strekte. Toen hij door de ketenpoort ging,
die de voorplaats van de groote mijngo-
vangenis afsloot, toen hoorde hij' een
onderdrukt snikken voor, naast en achter
zich. De mensohen hadden gedurende
hot lijden langs dien vreeselijken weg,
het weenon allengs afgeleerdhier echter
vertoonden zich op nieuw tranen, op het
gezicht van het sombere gebouw, dat de
meesten voor altyd zou opnemen. Olfers
rilde b(j do gedachte, dat deze ketting-
poort zich ook voor hem nooit meer
zoude openen. Hij wist immers niet eens,
hoe hot over hem gevelde vonnis luidde.
Zelfs de directeur der gevangenis kende
dit vonnis niet; dezo be waarde zijne num
mers zoo lang, tot hij van uit Fjumen,
den zetel van de overheid van Sib. rië,
nadere aanwijzingen bekwam.
