DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND
Gelouterd.
Kinderhuisvest 38-33, HaaHem
BERICHT.
„Nieuwe Haarlemsche
Courant", -
BUITENLAND.
Telegrammen.
BINNENLAND.
Dinsdag 17 december 1907.
No. 6765, 329to Jaargang
h
Bureaux van Redactie en Administratie:
Interc. Telefoonnummer 1426.
N.V. DRUKKERIJ
DE SPAARNESTAD
BUREAUX:
't Mod :rnisme.
Algemeen Overzicht.
Nieuwtjes in drie regels.
PEUiLLETON.
MEUK HJUUILEMSCHE CMHMIT
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Haarlem f 1.35
Voor de plaatsen, waai' een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,86
Afzonderlij ke nummers0.05
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regelsf0.60 (contant) flO.50
Elke regel meer0.10
Groote letters naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie 3, contant.
Zij, die zich met
ingang uan 1 Januari
a.s. abonneeren op de
met gratis „GEÏLLU
STREERD ZONDAGS
BLAD" en de „OFFI-
CIEELE KERKLIJST"
uoor alle R. K. Kerken
in Haarlem en omstre
ken, ontuangen de tot
dien dag uerschijnende
nummers gratis.
),Waarom zegt de Roomsche krant
fen Haarlem toch niets over 't Moder
nisme? Je leest er tegenwoordig in
„Nieuwe Rotterdammer" telkens
jukjes over, heele studies zelfs in
et ..Handelsblad" I"
^oo zeide ons een vriend van ons
J'a<i dezer dagen.
We hebben geantwoord, dat een
bestrijding der dwalingen van het
"odernisme niet op den weg ligt van
feh katholiek dagblad, en een be
preking van die dwaalleer, die
^°or den Paus is veroordeeld, zonder
fetiig kennelijk nut is.
„Maar die liberale kranten dan,
e zich zoo druk maken?"
Zoo vraagt misschien nog deze of
fene.
Hem antwoorden we met het vol-
^hde rake en juiste stukje uit het
Mholieke „Handelsblad van Ant-
'erpen"
„De anti-katholieke pers zoo
j^hrijft het katholieke orgaan der
felgische handelsstad houdt zich
?et voorliefde bezig met de kwestie
modernisten.
Men zou zeggen, dat indien er ééne
Gestie haar onverschillig moest laten,
fet juist deze was!
Het geldt hier vooral vraagpunten
dogma, die enkelen, geestelijken
,C leeken, uitleggen op eene wijze
,'e de Kerk niet als orthodox kan
^schouwen.
We wisten niet dat onze anti-
Mholieke confraters in die vraag-
jjknten zoo sterk waren, dat ze daar
^Cathedra, oordeelvellingen over
puilen uitspreken! Waar ze plots al
1<! wijsheid en theologische kennis
Sbben gehaald, om hunnen zeg te
ibben in zoo door en door gods
dienstige vraagpunten, blijft ons een
raadsel I
W(] erkennen ootmoedig dat onze
kennissen zoo ver niet strekken en
dat, tot ons groot geluk en zielege-
rustheid, we 't nog altijd niet verder
gebracht hebben dan tot aanvaarding
der uitlegging die onze bevoegde over
heid ons geeft, in kwestiën, die den
grondslag zijn van het geloof.
Onze liberale confraters moeten zich
in de laatste tijden ongetwijfeld diepe
godgeleerde studiën hebben opgelegd,
en merkwaardig is het hoezeer hunne
besluitsclen overeenstemmenze hou
den het allen met de modernisten
Daar is er wel geen enkel, die zegt
waarom en om welke redenen, maar
aangezien hunne lezers er niet naar
vragen, maken ze zich geenszins moê
in bewijsvoeringen tot staving van
hun besluit.
Zij zijn het ook allen eens in de
gevolgtrekkingen: voor hen staat het
vast als een paal dat de beweging der
modernisten de doodsklok is over de
toekomst der Kerk en over de macht
van Rome!
Altijd de oude historie van die
wenschen, welke men gaarne voor
werkelijkheid neemt.
Alsof de Kerk niet andere stormen
had zien opgaan en alsof de leerstel
lingen van Tyrell, Loisy of Murri
meer de Kerk zullen ondermijnen als
die van Lamennais of Montalembert
het gedaan hebben.
Laat onze confraters zich niet warm
maken om eene kwestie, die zij be
schouwen, uitsluitend onder oogpunt
van het kwaad, dat zij aan het geloof
kan berokkenen.
Zij azen op afbreuk en scheuring
en in eiken regel leest men den ge
heimen wensch van 't stevig gebouw
der Kerk eindelijk te zien afbrok
kelen
De. krasse, mannelijke, ronde
woorden van Keizer Wilhelm, dat
hij met zijn leven er borg voor staat
dat onze landen zich n vrede
zullen ontwikkelen, hebben begrij
pelijkerwijze zeer de aandacht ge
trokken, ook in het buitenland.
De binnenlandsche pers is enthou
siast over den Keizer.
Net als wij trouwens.
En hetzelfde wat wij in ons
hoofdartikel van Zaterdagavond jl.
hebben gezegd, wordt door bladen
van allerlei richting uitgesproken:
de „Tijd" en de „Maasbode", om
onze Roomsche hoofdbladen te noe
men, het „Nieuws van den Dag",
de provinciale hoofdorganen enz.
spreken allen over 's Keizers persoon
en zijn sympathieke verschijning
en zijn duidelijke nadruklegging
op den vrede even enthousiast.
Merkwaardig om geen ander
woord te gebruiken I is het weer,
dat talrijke buitenlandsche kranten
(we zagen zoowel den met den
volks-wind meedraaienden „Figaro"
ti Parijs als de doctrinair-liberale
„Indépendance Beige" te Brussel,
zoowel de Katholieke „Patriote"
uit de Belgische hoofdstad, als de
Katholieke „Univers") één zelfde
vervalsching (want anders is 't niet
te noemen) van 's Keizers woorden
melden.
Ze hebben namelijk de meerge
noemde belangrijke woorden, waarin
de Keizer verklaarde met zijn leven
er borg voor te staan, dat „onze
beide lauden zich in vr«de kunnen
ontwikkelen" eenvoudig weggelaten
en een banaal-zinnetje daarvoor in
de plaats gesteld van eigen fabrikaat,
aldus luidende: „Aan deze dank
baarheid kan ik slechts uitdrukking
geven door den wensch uit te
spreken, dat uw land bloeie te
midden der weldaden van den
vrede I
't Essentieele is er uit
Hier zit wat achter blijkbaarI
Stoken van Franschen kant na
tuurlijk l De correspondent, die uit
Holland die bladen „voorziet", of
het bureau dat als correspondent
dient, heeft er juist den ruggegraat
uitgehaald.
Of de Frausche bladen 't zullen
vertellen
We lezen in de particuliere be
richten van den Romeinschen cor
respondent van „De Tijd" een
tijding die zich nog al belangrijk
laat aanzien.
Toen de H. Vader deze week
de bestuursleden van den katho
lieken Volksbond uit Latium en
Umbrië bij zich ontving, hield hij
een toespraak, waarin Z. H. sterk
aandrong op zoo krachtig mogelijke
aanwerving van nieuwe leden, die
zich niet slechts in den Volksbond,
maar ook op de kiezerslijsten
moesten laten inschrijven.
Want 't is noodzakelijk ver
klaarde Pius X dat allen kiezer
worden, zoowel voor de gemeente
lijke en provinciale verkiezingen,
als voor de politieke, „opdat wij
niet zonder troepen zijn, wanneer
het weDschelijk zal worden geacht,
ter stembus te gaan."
Deze mogelijkheid schijnt de Paus
derhalve volstrekt niet uit te sluiten
of als zoo veraf te beschouwen,
teekent de redactie erbij aan.
Zou de opheffing van het „non
expedit" dan voor de deur staan?
In Perzië schijnt nu [de ont
knooping van de reeds zoolang
dreigende crisis werkelijk te grade
ren
Althanshet telegram dat we
gisteren reeds hebben opgenomen
heeft van zeer ernstige gebeutenis-
sen melding gemaakt, en de berich
ten die daarop volgen en die nader
de in Teheran gebeurde herrie be
schrijven, verminderen den ernst
van een en ander nietl
In de „Petit Bleu" komt een
uitvoerig telegram voor over de
feiten, die tot het conflict aanlei
ding gaven.
De moord op de winkeliers had,
zoo wordt daarin bericht, plaats bij
een opstootje in de Chalmaidanwijk
kameraden van den moordenaars
boden een waarborgsom aan, op
voorwaarde, dat de schuldigen voor-
loopig op vrije voeten zouden wor
den gesteld, doch verwanten van
de slachtoffers, geholpen door An-
joema's, eischten al dadelijk op
luidruchtige wijze de terechtstelling
van de schuldigen, en toen deze
niet plaats had, werd de afzetting
van den commandant van de lijf
garde verlangd, benevens die van
een der ministers. Eergisteren zou
in de hoofdmoskee van Teheran,
die die al meer het terrein van een
zeer heftige demonstraties, een be
tooging hebben plaatsgehad, waarbij
ook liet parlement verantwoordelijk
werd gesteld voor de nalatigheid
der justitie. Een gewapende troep
volk liep kort daarop door de
straten en loste o a. schoten tegen
het parlementsgebouw.
De „Petit Bleu" maakt voorts
nog melding van de arrestatie van
den eersten minister Nasir-el-Moelk
en van Sani-ed-Doeleh, minister van
Binnenlandsche Zaken, tegelijk met
die van den gouverneur van Sjiraz,
welke in ons telegram van gisteren
vermeld stond.
Deze arrestaties schijnen het
vooral geweest te zijn, die in hoofd
zaak oorzaak zijn van de heerschende
agitatie.
De Londensche „Times" heeft ook
enkele telegrammen, die den ernst
van den toestand onderlijnen.
Zoo wordt gemeld dat de reactio
nairen in Teheran zich op een plein
hadden verzameld, terwijl de man
nen der volkspartij waren bijeen
gekomen in een moskee.
Weer iets later werd aan hetzelfde
blad getelegrafeerd, dat straatgevech
ten begonnen waren.
Het city-blad wijdt nog eenige
beschouwingen aan deze gebeurte
nissen; het gelooft (lat in Perzië de
revolutie is uitgebroken.
Nog ernstiger is wat het Havas-
ageutschap uit Konstantinopel
kabelt.
Het komt nl. hierop neer, dat
een deel der grensbevolking in hei
noordwesten van Perzië zich ver
klaard heeft voor de Tnrksche
heerschappij.
Maar d&t zal 'tkomt ook uit
Konstantinopel! wel zijn naar
het echt-Turksch recept: quod volu-
rnus, libenter credimus; wat men
graag wil, wordt 't liefst geloofd
Ook in C h i n a vertoonen zich in
den laatsten tijdherhaaldelpk teekens
van een naderende revolutie, tegen
de Manhjoe-dynastie gericht.
We hebben daar al meer over
verteld. En nu ontleent „de Tijd"
ter bevestiging van wat van elders
wordt bericht, uit een particulier
schrijvén, dezer dagen ontvangen
uit China, het volgende:
„Men zou op het laatst beginnen
overtuigd te worden, dat er iets
gebeuren zal in China. De plaai
selijke couranten en courantjes, ge
ruchten en voorspellingen, spreken
sinds eenigen tijd onophoudelijk
van eene nabijzijnde revolutie.
„De Regeering en de Mandarijnen
schrijven gedurig maatregelen voor
om den minsten schijn van opstand
te onderdrukken. Telkens hoort
men van op louw gezette camen-
zweringen van bet revolutionnair
gezinde leger enz.
„Men heeft het klaarblijkelijke
gemunt op de dynastie, welke, Tar-
taarsch als zij is, veranderd moet
worden in een zuiver Chineesche,
en misschien op een verdeeling van
het Rijk in tweeën".
Gisteren is de machtige, impo
sante Amerikaansche vloot
uitgevaren voor de veelbesproken
tocht naar deu Stillen Oceaan.
Zestien pantserschepen gaan de
reis ondernemen, in 4 divisies van
ieder 4 schepen verdeeld.
Het spreekt van zelf, dat voor
de 15.000 man officieren en beman
ning geweldige hoeveelhed sn eet
waren noodig zijn, die de divisies
dan ook, verst ju wd op transport
schepen, zullen vergezellen.
Van steenkolen zal men zich tel
kens aan de tusi chenstations voor
zien. Het totaal gewicht aan die
onschatbare brandstof kan geraamd
worden op 253.000 tonnen, 't Is
moelijk, de waarde van die ontzag
lijke hoeveelheid vast te stellen,
daar de koersen zeer uiteenloopend
zijn, niet alleen volgens de plaats,
maar ook volgens het weer; maar
de gemiddelde op f 15 per ton stel
lend. komt men op het niet onaar
dige bedrag van rui u 3,500.000
gulden.
Voor het vervoer d ;r levensmid
delen zijn twee schepen aangewezen
de „Glacier" en de „Oulgua", die
ruime koelkamers beutten. vleege-
nomen worden o.a. 9000 pond ge
droogde en saamgeperstt eieren,
gelijk staand met 36 000 dozijn ver-
scke eieren, 8000 schepels aardap
pelen, 26 000 gedroogde groente,
gelijkstaand met 270.000 pond ver-
sche dito.
Ten slotte gaat er nog een derde
vaartuig mee, alleen bestemd om
eventueele reparaties te verrich
ten!....
De pest in Algiers schijnt nog niet
geweken. Steeds wordt melding ge
maakt van nieuwe gevallen in Algerië.
Het tweede proces-Harden, dat gis
teren zou beginnen, is uitgesteld. Har
den is ziek: pleuris.
In Toulon heeft een slager zijn „meis
je" bij een ruzie uit jaloerschheid den
neus afgebeten en... dien ingeslikt!
Het proces tegen generaal von Stös-
sel schijnt voor dezen nog al leelijk af te
zullen loopen. Sic transit
In Venetië is een groote staking
uitgebroken onder het personeel der
drukkerijen en zetterijen.
In het Weensche Huis van afge
vaardigden gisteren een heftige vecht
partij met lessenaars en stoelen!
Dinizoeloe is te Pieter Maritz-
burg in de gevangenis gezet: wat er
gebeuren zal, is nog niet bekend.
TANGER, 16 Dec. Moelai Ha fid
is door den Iragna-stam, 30 K.M.
van Marakesj aangevallen en
verslagende verliezen zijn onbe
kend. Vele belangrijke stammen in
die streek weigeren nu Moelai HufiJ
te herkennen.
ROME, 16 Dec. In een toespra k
tot het consistorie verklaarde de
Paus heden, dat van alle kanten
een openlijken of verborgen strijd
wordt gevoerd tegen de Kerk, die
bestreden wordt door ee.t goddelooze
en schaamtelooze pers, die zelfs de
openbare rust verstoort, als in Ita
lië. De modernisten minachten het
gezag van den Heiligen Stoel, waar-
voov zij zich in de plaats willen
stellen, terwijl zij zich toch katho
lieken noemen. De Paus heeft maat
regelen g in imen, welke de bisschop
pen bezig zijn ten uitvoer te leggen.
Hofberichten.
Bij gelegenheid van Z M. bezoek aan
H.M. de Koningin te Amsterdam,
heeft Z. M. de Duitsche Keizer, Z.
K. H. den Prins der Nederlanden,
a la suite benoemd bij de Duitsche
marine.
Tengevolge der benoeming zal
Z. K. H. bij de Duitsche zeemacht
denzelfden rang bekleeden als bij
de Kon. Ned. zeemacht, nl. dien
van vice admiraal, gelijk de Prins
reeds krachtens een vroegere be
noeming thans ook luitenant-ge
neraal la suite is bij het Duitsche
leger.
Uit de Staats-Courant.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot
president der rechtbank te Dordrecht
mr. K. Meyer Wiersma, rechter te
's-Hertogenbosehtot kantonrechter
te Gorinchem mr. G. Blokhuis,
griffiertot kantonrechter te Schoon
hoven mr. J. T. Sluis, griffier a. h.
kantongerecht te Middelburgtot
notaris binnen het arrond. Dordrecht
standpl. Barendrecht, M. van Spall,
candidaat te Streef kerk tot griffier
a. h. kantongerecht te Eindhoven
mr. G. M. H. Sassen, thans te
Waalwijk tot commissaris v. politie
te Amsterdam C. van Asperen,
inspecteur le klasse aid.; tot notaris
in het arrond. Haarlem, standpl.
Lisse, J. Tuymelaar, candidaat aid.;
tot notaris in het arrond. Roermond,
standpl. Deurne, E. J. J. de Leeuw,
candidaat te Bergen op Zoom.
Benoemd tot ridder in de Oranje
Nassauorde, D. H. des Bouvrie"
het Duitsch van Kaki,. Eu. Klopper.
■vt moest het gezochte sleutelgat zijn!
inderdaad het aardige sleuteltje
:-t zijn zonderling afgevijlden baard liet
v zich insteken een druk, daar draai-
4 bet deksel en ging met een zacht
Mrsen omhoog. Olfers had bijna een
van vreugde geslaakt. Voorzichtig
;?ep hij in het kleine kistje en over-
•Jgde zich, dat het niets bevatte, dan
v j pakje in een omhulsel, dat naar het
ttfeel wasdoek moest zijn. Hij nam het
hit en legde het voor zich neer. Het
,ferde een heele poos, voordat hij er
1^ besloot, dit omhulsel met alle zorg
af te nemen, Er waren papieren onder
Q*ls hij dadelijk aan de zwaarte en aan
knetteren onder zijne onderzoekende
voters had kttuneD raden. Eerst kwam
bundeltje zeer zachte, fijne papieren
den dag twintig stuks, zooals hij
t^'kzaam tellen kon. Ha geld bank-
ja, ja! Het overige bestond uit
Vl8e samengevouwen blaadjes beschre-
Papier.
£od, o God
"J, bcht'
.■«Si
nu maar een kwar-
'l^1' bleef hem echter niets anders over
geduld te hebben tot aan den mor-
h hen ganschen, eindeloozen nacht
iHv. Voedzaam borg hij toen eindelijk de
e,en weder in den omslag van was
doek en stak het pakje bij zich, op de
borst, onder zijn hemd.Het ledige kistje
verstopte hij onder allerlei rommel in een
hoek der cel. Toen ging hij op zijne brits
liggen, om met open oogen tot aan het
aanbreken van den dag van zijn schat
te droomen, elke minuut naar zijne borst
voelende om zich te overtuigen, dat hij
het niet verloren had, zich overgevende
aan allerlei overdenkingen, hoe toch dat
sleuteltje en later dit ijzeren kistje den
weg tot hem kon gevonden hebben.
Inderdaad, bet kon alleen mogelijk
zijn, door middel van een der onderge
schikte beambten, die tot de transporten
behoorden.
Het eerste transport had hem het in
het brood verb irgcn sleuteltje gebracht
het tweede, het kistje. Zeer slim Doch
dat deze zending kon overgebracht wor
den, gedurende een reis, die meer dan
een half uur duurde, zonder dat de dra
ger daarvan in de verleiding kwam, zich
den inhoud van dit kistje toe te eigenen
dit moest of het gevolg zijn van het feit,
dat deze niet wist wat die inhoud was,
of men moest tot de veronderstelling
komen, dat het een wijdvertakt, veelhoof
dig genootschap moest zijn, aan wie hij
deze zending had te danken!
De Narodnaja Wolga de volkspartij!
zeide Olfers tot zich zeiven met een wei
nig weerzin.
„De Nihilisten!"
Ja, ja. hij had menigmaal hooren mom
pelen, dat die menschen hunne aanhan
gers zelfs onder de beambten van het
Ozarenrijk hadden. Doch dan hield men
hem zeker ook, wie weet door welk mis
verstand, voor een Nihilist, of wel, hij
was niet de persoon, voor wien het kistje
bestemd was; doch dat zou morgen wel
blijken uit den inhoud der papieren, die
hij op zijne borst bewaarde.
Daar overviel hem weder die benau
wende angst, voor niets de duizelingwek
kendste verwachtingen gekoesterd te
hebben.
Als deze papieren eens niet voor hem
bestemd waren; als zij eens aanwijzingen
en berichten bevatten, in geheimschrift
opgesteld, waarvan de beteekenis voor
hem dus onverklaarbaar zou zijn, wat
dan
Toen richtte hij zich pijnlijk op, om
zich eenige oogenblikken later op zjjne
harde legerstede weder om te wentelen
als op een pijnbank Waarlijk, Isedert den
dag, toen hij daar beneden in de ijskoude
mijn van het gebergte zijne kar met erts
voor zich had uitgekruid, had hij geen
zulke pijnlijke uren doorgebracht, als in
dezen gruwelijken nacht, die maar niet
voor het daglicht scheen te willen wijken.
Doch eindelijk kwam de morgen en Olfers
ontdekte, toen het brood in zijne cel werd
geworpen, dat hij zelfs gesluimerd had.
Hoezeer hem de honger, die voortdu
rende marteling der Siberische bannelin
gen, ook kwelde, heden dacht hij niet
in de eerste plaats aan het bevredigen
daarvan. Krampachtig het geschrevene
in de hand houdende (hij zag nu, dat er
een geel wasdoek omgewikkeld was) vloog
hij naar een der kleine tralievensters,
waardoor het vale morgenlicht in de cel
viel.... Ja, hij had dezen nacht goed ge
raden het grootste deel van den inhoud
van het kistje bestond uit banknoten,
een waarde vertegenwoordigende van
20000 roebels
Het overige was evenwel van nog groo-
tere waarde dan dit geld, dat voor hem
op dit oogenblik niets anders beteekende
dan eenvoudig scheurpapier. In de eerste
plaats ontvouwde hij eene duidelijke op
name van gansche Altaïgebergtedaarna
eene met oost-indisohen inkt geteekende
kleinere kaart, waarop al de wegen door
dit gebergte in Mongolië en Mandschurije
waren aangegeven, benevens eene lijst
van de verschillende stations, aan die
wegen liggende. Ook vond hij nog een
aanwijzing' op een Engelsch bankiershuis
te Nin-Tschang, in China, en ten slotte
een blaadje dat geschreven was met de
zelfde letters, die Olfers zich nog herin
nerde van dat briefje in het sleuteltje
Ook nu weder las hij in de Engelsche
taal
„In den nacht van den derden Mei,
den dag van den heiligen Timotheus,
zult gij ontvluchten, door de zevende zij
gang in de diepste mijn en wel door het
water, dat u in de vrije natuur brengt.
Gij zult u dan bevinden aan de Argun,
wier loop gij acht westen lang moet vol
gen, «er ge u oostwaarts wendt. Aan de
bron van de Dobkur vindt gij een troep
Tartaarsche herders te paard.
Hier koopt gij kleederen, een paard,
wapens en provianddaar verlaat u ook
uw Nariads hnik, (Mijnopzichter, wach
ter.) die nu van uit de mijn tot hier toe
heeft vergezeld. Gij kunt den man her
kennen door hem, terwijl gij nog in de
mijn zijt, het woord: Miloserdnaja
toe te voegen.
Hij zal u daar p tot antwoord geven
Chasonaja. Vijftien duizend roebels
geeft gij hem als bedongen loon. Dan
wendt gij u naar den kant van Ilcha.
Den weg daarheen wijzen u de Tartaren.
Van daar gaat gij langs den grootpn
weg door het bovengebied van do Sun-
ghari naar Tscheguau, Giriu en Mukden,
totdat gij te Nin-Tschwang komt. Tot
zoolang zullen uwe middelen ruim vol
doende zijn. Te Nin-Tschwang lost gij de
wissel in bij de Engelsche bank en daar
zult gij ook uwe verdere aanwijzingen
ontvangen. Wees moedig en kloek en
God bescherme u op uwen weg.
Verder niets, geen naam, geen cijfer,
niets wat den ontwerper van dit buiten
gewone plan tot ontvluchting kon doen
kennen.
Olfers stond als van den donder ge
troffen met de liand voor de oogen en
met den elleboog op een dwarshout van
zijn tralievenster leunende. De mogelijk
heid tot ontvluchting, die hem daar werd
voorgespiegeld, maakte hem bijna duize
lig. „Wat de vrijheidde vrijheid? Zou
dat mogelijk, zou dat denkbaar zijn?" Ja
zeker, dit plan moest gelukken, want het
was immers tot in de kleinste bijzonder
heden op het papier gezet. Vergissen was
onmogelijk. Geld was ook hier Weder het
toovermiddel, waarvoor deze onderaard-
scho kerker zich opende, zooals eenmaal
de grot in de „Duizend en een Nacht"
zich geopend had voor het tooverwoord
„Sesam, open ul"
Maar dat geldMocht hij dat wel ge
bruiken? Het was immers duidelijk, dat
het moest dienen tot bevrijding van een
modelid der Nihilisten waarschijnlijk
wel van een hunner voornaamste aan
voerders, naar deze buitengewone mid
delen te oordeelen. Hij daclit daar echter
niet lang over na. Hij w i 1 d e het gebrui
ken. In de eerste plaats zei hij tot zich
zei ven, dat zijn terugkeer in de beschaafde
wereld de stap zon zijn tot het verkrijgen
van een nuttigen werkkring, in elk geval
nuttiger, dan de terugkeer van een leider
van dat ontzettend genootschap, weiks
doel slechts moord en anarchie is. En
bovendien, wanneer hij eens niet wilde
vluchten, aan wien zou hij dan dat geld
moeten verantwoorden In de hand van
den wareti eigenaar zou het nimmer ko
men. En mocht hij er niet eene vinger
wijzing der Voorzienigheid in erkennen,
dat dit geld juist hem in handen was
gekomen, en niet in die van den persoon,
voor wien het oorspronkelijk bestemd
was Het zou geen nauwgezetheid van
geweten meer zijn, maar dwaze kinder
achtigheid, om eene gelegenheid, zooals
die nimmer weder zoude aangeboden wor
den, ongebruikt te laten voorbijgaan. Dus
vooruit
In de volgende dagen had Olfers zijne
nieuwste verbeteringen in de samenstel
ling van den door hem uitgevonden smelt
oven door zijn onverpoosden arbeid zoo
ver gereed, dat hij hem aan de goedkeu
ring van den Directeur der mijnen kon
onderwerpen.
Hij vroeg dus vergunning hem eigen
handig op te stellen, en op de plaats
zelve te beproeven, Zijn verzoek werd,
zooals te begrijpen is, goedgekeurd, en
zijn doe! was bereikt; hij kwam weder
beneden in de mijn.
Zijn ijver bracht de beambten in ver
bazing. Niet alleen, dat hij don bouw van
den nieuwen oven met de groots e
nauwkeurigheid bestierde, en zich niet
ontzag, zelfde handen uit te steken, doch
hij verplaatste zelfs zijn nachtverblijf naar
de onderaardsche gewelven, om ieder
uur bij zjjnen oven te kunnen zijn en
zijne waarnemingen te doen, Als al het
gewonnen zilver in zijn eigen bezit komen
moest, dan zou hij zich niet meer voor
de zaak hebben kunnen interresseeren.
(Wordt vervolgd.)
