DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. De Bergmolen. Ongeoorloofde pressie Spoorweglectuur. BUITENLAND. ICinderhuisvest 31-33, Haarlem BINNENLAND. MAANDAG 16 MAART 1908. 32*t0 Jaargang, No. 6838. Bureaux van Redactie en Administratie: Interc. Telefoonnummer 1426. Nieuwtjes in drie regels. FEUILLETON. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS: Por 3 maanden voor Haarlem 11-35 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1.8C Afzonderlijke nummers0.05 PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 16 regelsf0.60 (contant)f 0.50 Elke regel meer0.10 Groote letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie A contant. De Smeden patroons te dezer stede (en stellig ook elders) die vereenigd zijn in een neutrale vereeniging, hebben een ontwerp-arbeidscontract opgesteld, en bieden dat nu aan hun arbeiders ter teekeniDg aan. Eerlang zal de wet op bet arbeids contract in werking tredenmen begrijpt dus vanzelf, dat bet door de patroons opgestelde contract ver schilt van dat, welk de wet gaat opleggen. En wanneer men nagaat dat dergelijke contracten, vóór de in werking-treding der wet geslo ten, ook onder die nieuwe wet ge handhaafd en geldig blijven, dan begrijpt men ook, dat bet den Smeden-patroons te doen is om in voering van een arbeidscontract, dat te bunnen voordeele afwijkt van bet komende wettelijke contract. Op zichzelf is hierin niets onge oorloofds. De Wet laat die vrijheid, en daar van gebruik te maken, ook-in eigen voordeel, is volkomen recht. Maar nu wordt ons gemeld, dat eenige Smids-werkliedcn, die de door de patroons ontworpen regeling niet willen teekenen, door deze worden bedreigd met ontslag. Ons zijn althans gevallen bekend bier te Haarlem van Smids-werk- lieden, di^ liever de door de wet bun gewaarborgde rechten wenscben van bet wettelijke arbeidscontract, en die door hun patroons waar onder Katholieke patroons be dreigd werden met onmiddellijk ontslag, wanneer zij niet bet door den patroon voorgelegde contract teekenden 1 We kennen den juisten inhoud van die contracten niet, evenmin als van een tegenvoorstel dat naar men ons meldt door de organisaties der gezellen den patroons is voorge legd. Daar is bet ons trouwens ook niet om te doen. Over de juistheid van de voor stelling der gezellen, dat door de overeenkomst die de patroons willen hun rechten en waarborgen worden gekrenkt, willen we hier niet oor- deelen. In ons betoog doet dat er niets toe Maar waar we hier alléén op willen wijzen is, dat een bedreiging met ontslag ter verkrijging van de onderteekening eener arbeidsover eenkomst volkomen ongeoorloofd moet beeteul Een arbeidsovereenkomst bet woord zegt bet al zelf moet een overeenkomst blijven, waarvan een der hoofdfactoren is dat.ze met vrijen wil van beide zijden wordt gesloten. De bedreiging met broodeloos- beid is een erstige inbreuk op die wilsvrijheid, een inbreuk waartegen de gezellen o.i. met reden mogen protesteeren I - Nog eensin de beoordeeling van de overeenkomst-zelf treden wij niet. Of de smedenpatroons gelijk hebben met hun overeenkomst, liet kan best wezen, en het laat ons hier koud. Maar de bedreiging met ontslag en we zijn zoo goed als zeker dat deze pressie wordt gebruikt is een ongeoorloofde practijk, daar gaat niets van afl Wanneer de (neutrale) Smeden- organisatie een dergelijke pressie voorstaat, dan dient hare handel wijze algemeen te worden afgekeurd. Dan mag zeker geen enkele Ka tholiek patroon daaraan meedoen. Dan is een federatieve actie der werklieden tegen zulk een pressie niet ongemotiveerd. En dan is. bet goed, dat in bet publiek worde bekend gemaakt, op welke wijze de zoo algemeen ge- wenschte arbeidsovereenkomst door een toch eigenlijk ongeoorloofd mid del al voren wordt krachteloos ge- gemaakt I Zaterdag hebben we in een bericht, onder onze Sociale nieuwtjes ge plaatst, mededeeling gedaan van bet adres door de R. K. Handelsreizi- gersvereeniging in den lande gericht tot autoriteiten, spoorwegadministra tie enz. Het is een adres in zake de spoor weglectuur. De beweging tegen bet porno grafische vuil dat in boekenstalletjes en krantenkiosken aan alle spoor wegstations het publiek wordt voor gezet, neemt onder ons, Katholieken steeds grooter afmetingen aan. Reeds verschillende middelen zijn daartegen geopperd. Men zal zich berinneren, dat wijzelf in eenige artikeltjes hebben aangedrongen op de stichting van een Cbristclijken spoorwegboekhandel, die weliswaar liet kwaad niet ineens zal wegnemen, maar dan toch voor talloozen dc verleiding en de erger nis zal verminderen, en die met den steun van alle weidenkenden in den lande en van de Christelijke reizigers, zonder eenigen twijfel zal kunnen bestaan en zelfs een krach tige steun en sterk propagandamid del worden kan voor de Cbiistalijke Pers. Zóó willen wij door bet goed het kwade bestrijden. Doch daarnevens is bet ook wen- sclielijk en noodig, tegen bet kwaad- zelf repressief op te treden. En dat is, wat de R.K. Handels- reizigersvereeniging wil doen. „Wij" zoo heet bet in bet adres, waarvan we Zaterdag reeds spraken „wij zijn bezorgd voor de goede zeden van ons goede volk En in verband met bet betrokken onderwerp beet het: „Een der voor naamste redenen van zedenbederf vinden wij in bet uitstallen, ver spreiden en te koop aanbieden van zedelooze boeken, tijdschriften en afbeeldingen". Wat den spoorwegboekbandel in bet bijzonder betreft, zegt bet adres dan: „Het moet geconstateerd, dat in de boekenkasten en kiosken aan ome stations steeds ruime voorraad van dergelijke lectuur voorhanden is. In bet belang der goede zeden en tot algemeen behoud van een gezonde natie, kunnen en moeten deze gezuiverd worden, „Wij komen tot U met beleefd en dringend verzoek Uw invloed hierin te laten gelden. Dagelijks zijn wij, Handelsreizigers, getuigen dat jong en oud ter sluiks aan kiosken en boekenkasten verkrijgen wat zij in openbare winkels van verdachte renommée niet durven vragen of koopen. Veel eerbaarheidskwetsends ligt er voor bet grijpen, en de coupé van bet spoor biedt de beste ge legenheid, veilig en onbespied zich aan het gekochte te vergasten. „Nogmaals verzoeken wij dringend Uw invloed te doen gelden, om de boekenkasten en kiosken te zuiveren van al wat kwetsend is en oorzaak van zedenbederf. Dit kunt U wel licht door strenge controle uit te pefenen bij bet aankoopen of uit stallen van bedoeld drukwerk of anderzins, betgeen wij aan Uwe prudentie veilig mogen overlaten". Aldus bet adres. Het is reeds voorzien van meer zestigduizend bandteekepingen 1 Maar nog tal van particulieren en vereenigingen kunnen met de R. K. Handelsreizigers-vereeniging medewerken, ook bier ter stede! Naast de indirecte bestrijding der onzedelijke spoorweglectuur, welke wij hebben voorgesteld door de oprichting van een christelijken spoorwegboekbandel waartoe, naar wij vernemen, reeds voor- loopige plannen zijn ontworpen steunen we van ganscher harte deze poging ten gunste van een direct ingrijpen der overheid. Het voorbeeld van België kan leeren, hoeveel de overheid te gunste van de zedelijkheid kan doenAl wordt daar door ver schillende liberale en anticlericale stedelijke autoriteiten in stedelijke kiosken ontzaglijk veel papieren vuil toegelaten het katholieke Ministerie van spoorwegen waakt met zorg, dat bet zedenbederf in de spoorweglectuur niet binnendringe Onder ons Christelijk Ministerie zal ongetwijfeld in die richting óok iets gedaan kunnen worden. Het adres dtr R. K. Handelsreizigers, met duizenden handteekeDingen voorzien, en door tal van van ver eenigingen gesteund, kan ons nieuwe Ministerie daartoe een goede aan leiding geven! ITALIË. Keizer eu Koning. Keizer Wilhelm zal op 25 Maart met Koning Victor Emmanuel een samenkomst hebben te Venetië. De Rijkskanselier zal er bij zijn, dus bet wordt een visite van poli- tieken aard. Natuurlijk zal de Bal kankwestie op 't lijstje staan de bladen putten zich al uit in gissin gen, wat verder nog! SPANJE. Alfonso de mojdige is uit Barcelona terug, en te Ma drid met ontzaglijke toejuichingen ontvangen. De reis naar Barcelona heeft de populariteit des konings ontzaglijk veel goed gedaan. In de buitenlandsehe bladen vin den wy nu echter de lakonieke mededeeling, dat de burgemeester van Barcelona ontslag beeft geno men. Of en in boeverre dit ontslag in verband staat met het bezoek van koning Alfonso of met de later ont dekte, gelukkig zonder gevolg ge bleven aanslagen, wordt er niet bij gemeld. RUSLAND. Het kindermeisje van Stolypin. In sommige kranten hebben beele verbalen gestaan van een fantasti sche samenzwering, die ontdekt zou zijn en waarbij liet kindermeisje van den premier Stolypin betrokken was. Gaat de revolutiegeest al zóóver, dat de kindermeisjes méé samen zweren, riep men uit Van bet mooie verhaal is echter niets waar gebleken: de revolutio nairen moeten alléén getracht heb ben, door bet meisje in bet huis van Stolypin vast te krijgen. Maar 't kindermeisje bleef meester en Czaar getrouwEn Rusland is weer gered 1 AMERIKA. Een nieuwe Boodschap van Roosevelt. Men verteld dat de President werkt aan een nieuwe Boodschap tot bet Congres. Hij zal daarin aandringen op de noodzakelijkheidom nog in de loopende parlementszitting verschil lende wetsontwerpen af te doen, .welke door hem in vorige Bood schappen waren aanbevolen, doch waarmede, behalve bet ontwerp op het muntwezen, het Congres tot dusver zich niet in bet minst beeft beziggehouden. Het zal de vraag zijn of een dergelijke boodschap nog iets goeds zal kunnen uitwerkenWant het Congres zal er zich niet veel aan storen! De V. S. eu Venezuela. De berichtgever van de New- Yorksche „Tribune" te Washington meldt, dat naar men verwacht, door Senator Lodge aan het congres zal worden voorgesteld de regeering machtiging te verleenen zoo noodig met gewelde Venezuela tot rede te brengen. Eindelijk? MACEDONIË. De toestand op de Balkan. Het door Engeland gedane voor stel om voor een bepaald tijdvak een gouverneur-generaal voor Ma cedonië te bekomen, zal naar uit Berlijn wordt geschreven twee on- derkandelingsstadiën moeten door- loopen: het eerste om de goedkeu ring der groote mogendheden en bet tweede om die van den Sultan te verwerven. Het is derhalve zeer onwaarschijk, dat bet spoedig verwezenlijkt zal worden. Daartegenover staat, dat niet verwacht kan worden, dat een der belanghebbende groote mogendhe den al dadelijk bet voorstel, dat in het belang van een geleidelijke ontwikkeling van Macodonië in allen gevalle overweging verdient, maar botweg van de baud zal wijzen. Er zal dus eerst een gedachtenwis- seling over bet ontwerp moeten plaats hebben tusscben de kabi netten van de belanghebbende mo gendheden. Naar Duitsche meening bestaat er niet geringste aanleiding om, zelfs wanneer deze besprekingen verschil van meeningen aan bet licht zouden brengen, te twijfelen aan een blijvend toekomstig samen gaan der mogendheden. Ook be hoeft men achter het Engelscbe voorstel geen eigenbelang te zoeken, zoo meldt men uit Berlijn, en dat is wel opmerkelijk I Dat Groot-Britannië bet plan tot aanstelling van een gouverneur- generaal voor Macedonië zou op werpen, kon de mogendheden niet verrassen, daar haar bekend was, boe te dezen opzichte de meening van de Engekche invloedrijke krin gen is en Engeland reeds vroeger toespelingen op een dergelijk plan bad gemaakt! MAROKKO. Het einde? Volgens een Havas-berickt uit Madrid is nu officieel bevestigd, dat Moelai-Hafid vredesvoorstellen heeft gedaan aan Abdul-Azis. Zou dat bet einde zijn? Te hopen is 't, maar niet te ver wachten Men vertelt dat er een nieuwe con ferentie der mogendheden zal worden bijeengeroepen voor 't Balkanvraagstuk Het kabinet-Lovland in Noorwe gen is afgetreden. Een libeiaal-demo- cratisch kabinet wordt verwacht. De Porte heeft toegegeven de gedelegeerden voor Macedonische her vormingen nog 7 jaar te prolongeeren. De Druce-Portland-historie is nu eindelijk zoowat gedaan. De naaml. vennootschap Druce is failliet! Prins Heinrich van Pruisen is bij den Czaar op bezoek op Tsarskoje Selo. Met veel praal ontvangen. Keizer Frans Josef i» weer onge steld. Verkouden, zegt men. Maar men' weet hetde keizer is hoogbejaard 1 In Barcelona zijn weer bommen ontploft. Twee vrouwen gedood, seint Reuter, 'n Rare boel daar Prins Hendrik te Viissingen. Zooals gemeld, wordt Donderdag middag om 12 uur Prins Hendrik der Nederlanden per sneltrein te Viissingen verwacht. Te kwart voor een komt de Prins op de werf der Kon. Maatschappij De Schelde, waarvan te kwart voor een de ,,Tabanan" zal worden te water gelaten. Na afloop daarvan .vertrekt de Prins te kwart voor twee naar het Grand Hotel des Bains, waar Z. K. H. deelnemen zal aan een te twe< uren aanvangende lunch, aangebo den door de Maatschappij De Schel de, waartoe verschillende personen zijn genoodigd. Audiënties. De gewone audiënties van de mi nisters van Oorlog en Landbouw. Nijverheid en Handel zullen deze week niet plaats hebben. Het Kiesrechtrapport. Een zeer merkwaardige motie i inzake het Kiesrechtrapport voor-I gesteld door het bestuur der R.-K. Kiesvereeniging in het district 's-Gravenhage II „De R.-K. kiesvereeniging, He District, 's-Gravenhage, met belang stelling en waardeering kennis geno men hebbende van het rapport om trent liet kiesrcchtvraagstuk, uitge bracht door den Algemeenen Bond van R. K. Kiesvereenigingen in Ne derland door de Commissie daartoe benoemd, alsmede van de circulairs van Januari 1908 uitgevaardigd door het Bestuur van dien Bond Overwegende dat indien thans de Bond zich in een bepaalde richting uitspreekt-, door het aannemen van één practische conclusie, diezelfde Bond weldra ook omtrent andere be langrijke vraagstukken als defensie tot onderzoek waarvan eveneens eer commissie benoemd is, zich zal heb ben uit te spreken; Overwegende, dat liet te verwach ten is dat in de naaste toekoms! nog meerdere commissies zullen be noemd worden om een of ander po litiek vraagstuk te onderzoeken waaromtrent de Bond dan ook oei conclusie zou moeten nemen Overwegende, dat de Bond op di< manier een program voor de Ka tholieke (Staats)-partij gaat samen stellen Overwegende, dat art. 2 van hc reglement, waarin het doel van der Bond limitatief wordt omschreven niet aangeeft het samenstellen vat een program van beginselen voor dt Katholieke (Staats)-partij, doch we een kort program: van actie of ver kiezingsleuze; Overwegende, dat ook uit de discus sies destijds gevoerd bij het samen stellen van (dit artikel volkomen dui delijk blijkt, dat men juist geen pro gram van beginselen door den Bom wilde zien samengesteld; Overwegende, dat de leden van on wetgevend lichaam 'uit een oogpun van taktiek rekening zullen moe ten houden met de wenscben van d andere partijen van rechts; Overwegende voorts, dat liei sa menstellen van een program van be ginselen voorde Katholieke (Staats) partij de leden van ons wetgevem lichaam in meerdere of mindere ma te zou bemoeilijken om tot overeen stemming te komen met de ander partijen van rechts, wier medcwei king wij beslist noodig hebben Stelt voor aan de Algemeene Vei gadering van den Bond, niet ove te gaan tot het aannemen van ééi practische conclusie." Pensionneering vsn personen in Gemeentelijken dienst door het Rijk Naar wij vernemen wordt van rc geeringswege een enquête ingesteh naar de pensioensvoorwaarden vai gemeente-amWenarenwelke vol gens de reeds bestaande wetten nio in aanmerking komen voor pensi oen. De minister heeft zich tot all gemeentebesturen in den lande ge (Naar het Duitscli.) 51) Haar blik werd warm en vol lief de, aarzelt gij nog? Zie, ik weet, dat ik je veel smart veroorzaakt heb, maar gij kendet toch ook al mijn gebreken, kendet mijn vrees voor armoede en de klein- geestige, neerdrukkende zorgen, die reeds als kind mijn leven vergiftig den. Heden kom ik tot je en verzoek: Neem mij weer aan je hartNeem mij, met alles wat ik bezit! Zij strekte hem beide handen tege moet, die j\Valtër evenwel niet aan raakte. Ge biedt me veel, Eva, antwoordde hij bedaard, maar het, is te laat. Neen, neen, spreek dat leelijke woord niet uit! riep zo, terwijl in haar oogen een als het ware. door vochtige nevelen gesluierde vlam scheen door te breken. Kan het ooit te laat, zijn om alle zaligheid van 't geluk te gevoelen Zijn wij heiden niet nóg jong, levens lustig, beide echte kunstenaren Vindt je me nu minder aardig dan vroeger, wanneer ik in stilte in 't boseh naar je toe kwam sluipen O, neen! Je schoonheid heeft zich tot 'de hoogste pracht ontwikkeld. Je zoudt als voorbeeld voor een beeld van Venus kunnen gelden. Een trotsch lachje speelde om haar lippen. Ik wil je talent dienen. Wij zullen samen voorwaarts streven. Walter, hebt go niet eenmaal mij gezegd, -dat liet je grootste geluk zou zijn mij de uwe te kunnen noemen. •Ja. er was eens een tijd, toen ik alles voor je opgeofferd zou heb ben maar sedert hebt ge je van mij afgewend Ik wil immers mijn schuld niet vrijpleiten, maar kom, om haar goed te maken. Wanneer ik-vroeger aan je groote talent twijfelde, vergeef 'het mij. Nu sta ik hier bewonderend en vol berouw en geloof me, dat ik je helpen zal in de rijen te komen der beroemdsten. Het is een mooi gezegde van 't talent, dat zich uit eigen kracht er door heen werkt. Gij. Walter, hebt bijna 't bewijs dier waarheid geleverd, doch 't succes mag je niet blind maken. Andoren kunnen naast u opduiken en u in de schaduw terugdringen, wanneer gij de belangstelling van den opper- vlakkigen en meestal onkundigen toonaangever niet steeds opnieuw levendig kunt houden. Daartoe kan ik je juist immers helpen, met mijn nog niet verdwenen bekoorlijke schoonheid, die gij in marmer of albast opvangen kunt, met mijn fan tasie, die bij do uwe in rijkheid niet achterstaat, met mijn vermogen, dat u in staat stelt, door de tegenwoor dig onontbeerlijke weelde te verblin den. Alles wat, van mij is stel ik in uw dienst en zal jubelen, wanneer gij daarmede 't voetstuk opbouwt, vanwaar gij geringschattend op al degenen neerziet, die uw verdien sten willen en uw lauweren willen rooven. Wij beiden vereend!- kWie zal zich tegenover ons stellen Haddet ge zoo voor drie jaren tot mij gesproken, dan zou veel, anders gebeurd zijn. Wat is er sindsdien veranderd? Lees ik niet in je blik dat je me ook thans nog met verrukking be kijkt, Ja maar toch is alles anders geworden. Ik zie je aan met de oo gen van den kunstenaar niet meer met, die van den beminde.... Beduidt da't, dat je liefde voor mij voorbij is Ja, Eva. Ik geloof je niet, stamelde zij ver- bleekend. Ge zegt het slechts om mij te krenken. Maar dat is onedel, daar ik als berouwvolle en smee- kende kom. Laat ons het verleden met al zijn dwaasheden en dwalin gen vergoten en verzoend, hand in hand, een nieuw leven beginnen. Gij moogt het je zelf inbeelden, dat je liefde voor mij dood is -—.maar Zij is het. Dan zal ik ze uit, haar doodslaap weer opwekken. Inniger nog dan vroeger zal ze weer opstaan. .Walter, een paradijs op aarde zal ik je geven. Als de verpersoonlijking van den gloed en der innigheid was het de schoone vrouw aan tc zien, toen zij met een bekoorlijk lachje de armen uitbreidde en zachtjes fluisterde KomKomIk zal die te vroeg begravene wakker kussen Walter bleef ijskoud voor haar. Zijn trekken behielden onveranderd haar. koude, vreemde uitdrukking en zijn stem klonk bedaard en onbewo gen, toen hij antwoordde: Je bent de grootste schoonheid, die ik ooit zag, aan overwinningen en triomfen zal het je zeker niet ont breken,'. - Maar mijn eens zoo warme, met duizend smarten van verlangen, mijnen zucht en vertwijfeling omrin gende hartstocht is nu in ware, echte en reine liefde ondergegaan. Die blinde vergoding, waarmee u de on ervaren jongeling beminde, wekt gij nooit meer op. Zij liet do armen vallen, boog en zonk op een kleinen divan neder. Heeft dan een andere mij uwe liart ontstolen vroeg zij op ruwen, war men toon. Noemt gij dit stelen, wanneer ie mand opheft; wat gij in overmoed van u gestooten en in 't stof vertre den hebt Wie is mijn medeminnares? Dat wil ik weten, dat kunt ge me tenmin ste zeggen. Waarom ook niet Ik bemin je zuster. 't, Model der Samaritaansche Ja. Zij brak plotseling in een gewel dig lachen uit. Margriet? Ons kuiken? Ha, ha, ha! Dat kan jc toch zeker geen ernst wezen. Natuurlijk, ik begrijp je ze zweefde steeds voor je en toen ,De Samaritaansche" opgang maak te, meendet gij u tot dankbaarheii verplicht. Maar wees ervan over tuigd, het kleine, goede kind wee zelf het beste, wat het waard i en waarop liet aanspraak mag ma ken. Je vergist je er mee. Margriet on derschat zich. In haar bescheiden heid begrijpt 't goede kind heelemaa niet, wat een rijken schat het me haar rein hart wegschenkt. Eva lachte altijd nog, maar he was geen vroolijk, doch een 't ge zicht, ontstellend lachen. Kijk, kijk, onze jongste. Ons ka kernestje is vlug geworden en wi haar eigen nestje bouwen. Ha, ha ha! Heel goed, heel mooi! Daar i natuurlijk niets tegen in te brengen maar dat brave, nuttige huishoentj moet altijd blijven, waar het thuis hoort en niet in adelaarsvlucht vei dwalen. Zij stond op, raapte de zijden slee], gracieus op, zoodat men hel mooie fijn geschoende voetje zag en riep Tot weerziens, Walter! Leve tl kunst en.... de liefde! (Wordt vervolgd..)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1908 | | pagina 1