DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Een Katholiek Spotblad Zaterdagavondpraatjes. BUITENLAND. BINNENLAND. S€ingi@8*hgaisw@st 3l»33f Haarlem ZATERDAG 4 APRIL 1908. 33ste Jaargang. No. 6854 ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Haarlem 1.35 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,81 Afzonderlijke nummers0.05 Bureaux van Redactie en Administratie: Interc. Telefoonnummer I4S6. Van 16 regels Elke regel meer Groote letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 26 cent per advertentie contant. PRIJS DER ADVERTENTIËN: f 0.60 (contaut)f 0.50 Dit nummer bestaat uit *LUe.e bjaden, beneuens de Officieels K e r k I ij s t en het Geïllustreerd Zon dagsblad in 16 pagina's. EERSTE BLAD. Iu liet jongste nummer van „De Voorhoede" heeft de heer H. H. van Calker een artikel geschreven, dat een wensch uitspreekt, die door velen reeds in stilte is geuit. De schrijver neemt het op voor een Roomschen „Uilenspiegel", een Katholiek spotblad, waarnaar be hoefte bestaat, zooals hij meent, en waarvan hij de mogenlijkheid zeer wel inziet. Dit betoog wordt gesteund door een artikel van den eerwaarden heer van der Biezen, van de abdij te Hees wijk, iu „Het Centrum" van April. Ook deze schrijver acht een Ka- lohek spotblad iets van „onschat bare waarde", en noemt het zelfs „een belangrijke aanwinst voor onze partij". Het moet ons, in tegenstelling in et deze beide kampioenen voor een Roomschen „Uilenspiegel", van iet hart, dat wij de waarde van zo°u satyriek blad niet zoo hoog aanslaan. Rn daarenbovende mogenlijk- ieid om een werkelijk-hoogstaand politiek spotblad van Katholieke zijde te leveren, lijkt ons lang niet onbetwistbaar bewezen. Wat we kortelings willen pogen aan te toonen. Wanneer van katholieke zijde een spotblad wordt opgericht over het „hoe," door den heer van CaUer breedvoerig en verdienstelijk toegelicht, behoeven we hier niet te spreken, dan is de eerste eisch daarvan, dat het concurreeren moet loet blaadjes als „Uilenspiegel," No tenkraker" e.a. Dat is het eenig bestaansdoel van zoo n Katholiek spotblad. Niet uit een opwellende, over- oopende bron van humor en satyre onder ons, Katholieken, die zich noodzakelijk uiten moet, spruit toch e wensch naar een Roomsch spot blad voort, maar alléénde artikelen der voorstanders bewijzen liet uit de behoefte om een Roomschen plaatsvervanger te hebben voor baadjes als „Uilenspiegel" e.a. Is dit zoo, dan volgt daaruit ook, dat het Katholieke spotblad geven moet wat „Uilenspiegel" e.d. geven. An dit nu is onmogelijk Ziedaar ons groote bezwaar tegen de oprich ting van zulk een spotblaadje in het kort, onder woorden gebracht. Aen Roomsch equivalent voor -Jdenspiegel" e.a. is onmogenlijk, omdat een katholiek blad aan andere, en nauwere eischen is ge- bonden dan een anticlerieaal sckernp- blaadje. De strijdwijze, de middelen daartoe, de manier van spotten, dat alles is bij ons héél wat beperkter dan bij onze tegenstanders. Wat zij doen, mogen wij lang niet in alles navolgen. En juist daarin ligt de „aantrekkelijkheid" van die anti- clericale spotblaadjes voor velen, dat ze niet kieskeurig zijn in de mid delen die ze gebruiken. Ook de spot en de satyre heeft echter voor ons, Katholieken, grenzen die lang niet ruim en vrij ziju maar, dunkt ons, zelfs zeer streng moeten worden in acht genomen. Door binnen die grenzen te blijven, zooals behoort, zal echter het „in den smaak vallen" van een Roomsch spotblad hoogst twijfelachtig worden het verdringen van blaadjes als „Uilenspiegel" e.a. uit Roomsche handen is dan ook daarom voor ons zeer problematiek, om geen andere en sterkere uitdruk te gebruiken. De eerwaarde heer van der Biezen bevestigt dit trouwens zelf door een aanhaling uit de „Kolnische volks- zeitung" in zijn artikel. Die aanhaling loopt over liet Italiaansche spotblad II Mulo, dat naar het oordeel van de Italiaansche briefschrijvers van Tijd en Cen trum zoo'n voortreffelijk spotblad zou wezen. De „Kolnische Volkszeitung" oor deelt daarover heel anders. En nuchter merkt het blad op „Zelfs indien de inhoud (vandit katholieke spotblad) werkelijk niet van vernuft ontbloot en geestig was geweest, dan zou men toch nog er aan mogen twijfelen, rfhet op deze wijze gelukken zou, den anti-clericalen zondvloed tegen te houden; want van de pikante op de laagste hartstochten van het janhagel en zelfs van het nog half fatsoenlijk gepeupel speculeerende middelen van II Asino kan zich een katholiek blad, dat zich respec teert, onmogelijk bedienen; waar die prikkel ontbreekt, moet de concurrentie op den duur moeielijk zijn. Overigens wekt het eerste nummer van II Mulo ook volstrekt niet het vertrouwen, alsof het blad over flinke en degelijke satirici en humoristen in woord en beeld te beschikken heeft. Zoolang dat ech ter niet in voldoende mate het ge val is, had men zich de moeite liever moeten sparen. „Met de deels zeer oppervlakkige pogingen om geestig te zijn en de tamelijk plompe alledaagsche zetten haalt men zich hoogstens den hoon der tegenstanders op den hals, die daarin een aanleiding vinden tot nog brutaler optreden." Precies. Nu zegt de eerw. heer van der Biezen wel, dat men „die klippen gemakkelijk en zonder groote moeite ten onzent zal kunnen vermijden", doch dat is een onbewezen en zelfs onaannemelijke uitspraak. Een katholiek blad moet „zich zelf respecteeren", óók als het een spotblad is. En daardoor is de in houd en de toon van zulk een blaadje vanzelf zóó begrensd, dat er van een verdringen der anticlericale schiinpblaadjes niet te spreken valt. En het gebrek aau flinke, dege lijke satirici en humoristen onder ons, kalme Katholieken, moet dan toch óók onder de oogen gezien. Met te vertellen, dat er waarschijn lijk nog zooveel talenten op dit gebied onder ons sluimeren, brengt men de zaak niet veel verder Men zou daarenboven kunnen vragen is het nu wel naar den geest onzer grondbeginselen,- om spot en laster en hoon en pikante onthullingen met gelijke munt (we laten dan den laster er alte be talen De meeniugen hierover zullen hoogstwaarschijnlijk uiteenloopen er zullen er ziju, die het „een eisch van den tijd nu eenmaal" vinden, den spot en de satyre te gebruiken, omdat de tegenstander óók zoo doet. 't Kan zijn. Maar al geeft men dit toe, dan behoeft men daarom toch niet een speciaal „spotblad" dat spot en satyre en niets anders geeft, voor te staan! Het s'.rijdmiddel der sa tyre en van den spot wordt in onze katholieke couranten herhaaldelijk gebruikt, en niet zonder goed ge- volg. Maar dan ook alleen, als er eens bijzondere redenen voor zijn, die we geven het toe kunnen bestaan. Dat is echter heel wat anders dan een wekelijksclie portie satyre en spot, die noodzakelijkerwijs po lemiek met andere spotbladen uit lokken zal en waarvan dan het gunstigste resultaat naar onze mee- tbolieke spotblad zou lezen.... naast en bij „Uilenspiegel" c. s. Neen, noch de noodzakelijkheid, noch de goede werking van een katholiek spotblad zien wij in. En zoolang die ons niet over tuigender worden aangetoond dan door oppervlakkige en onbewezen uitspraken als in de artikelen der heeren Van Calker en Van der Biesen zijn neergeschreven, blijven we bij deze meening volharden. Versnippering van kracht, een stuk „lijdende Roomsche Pers" te meer, zou o. i. het gevolg zijn van de oprichting van zulk een blaadje. En daarom doen we aan de kunst matige uitbroeiiug van Roomsche spotzucht vooralsnog niet mee. NASCHRIFT. Het bovenstaande artikel was ge schreven, toen wij het laatste nummer der „Voorhoede" ontvingen en daarin zagen vermeld, dat „de Voorhoede" zélf plan heeft, een Katholiek spot blaadje (als bijblad) te geven. Het artikel in kwestie was dus waarschijn lijk een soort proefballonnetje. En het nieuwe blaadje moet dus worden een soort van aantrekkelijkheid voor het Leidsche Weekblad. In dit stadi um van de zaak behoeven we er niets meer van te zeggenhet karakter van „een katholiek spotblad" algemeen en zelfstandig heeft zulk een bij blad verloren. Hopen we alleen voor de lezers der „Voorhoede" dat dehu- WAT F. De clou van de Haarlemsche conversatie tegenwoordig, of hoe je gratis je armen en hemen moogt breken! De voordeelen van een abonnement op de Nieuwe Haarlemsche en de noodzakelijkheid van goede lectuur. Een demonstratie van onze Roomschen uit heel het Bisdom, m n verhaaltje van neutrale reportage. Al ij n winkel is er tegenwoordig Vo'van! nieren <'I"! klanten die me ko- Begunstigen, zjjn ei. zeker twee - t erover hebben! „Heb je 't nerM 200 ze3de van de week jmurvrouw tegen haar man s011rP euwe H a'ar 1 e m- dan 1 °.Ur an t geabonneerd bent, no,, i b ie gratis je armen en boe nen breken 1" telo naai die definitie van de kos- °ze ongelukken-verzekering wat U is het dan toch maar een a c dat de Nieuwe H a a r 1 e m- nio.sf Biet deze verzekering de e 0,5 p krant in Haarlem is, die o ee- op zoodanige weldaad voor hare abon né's wijzen kan. Ja, het woord is niet te sterk: een weldaad. En eene die men geheel kosteloos, cadeau krijgt. Ik hoorde dezer dagena Propos van die verzekering, een verhaal dat ik hier even wil naver tellen. 't Was in een groote plaats van ons vaderland, waar óók een krant bestaat, die haar abonné's kos teloos verzekert tegen overlijden of verminking bij ongelukken. Een koetsier, die abonné was op de cou rant, reed op ©en goeden nacht, laat naar huis terugkoerendedoor den hevigen mist misleid, met paard en rijtuig het water in. J)e man ver dronk, kon niet meer worden ge red. Daar zat de arme weduwe met haar vijt kindertjes, zonder ©enige verdienste, zonder eenig inkomen. 'tMenscli had er pas een kleintje bij gekregen, en het werd zoo zeiden de huren al - - een zaakje Voor liet armbestuur of de St. Vin- cenlius-vereeniging. Maar... ze had den buiten de Courant gerekend! Want de koetsier had pas een _week geleden zich doen inschrijven in de kostelooze verzekering en de vrouw kreeg binnen enkele dagen een bedrag van duizend gulden pré sent, waarmede zij nu een affaire heeft overgenomen, die voor haar en haar kinderen een behoorlijk be staan oplevert Zoo was de krant de redder van een heel huishoudenEn dat geval staat lang niet alléén! 't Is wel een bewijs van vooruit gang, van activiteit, van durf en van vertrouwen op eigen kracht, dat onze Nieuwe H a a r 1 e m s c li c aan hare abonné's zoo maar een po lis voor een levensverzekering bij een ongeluk cadeau geven gaat! Ze is de eenige kramt in de stad en in de omgeving, die dat doet, ook dat zal worden geapprecieerd door de lezers en.... lezeressen, denk ik Ver zekering is toch maar een mooi ding, en vooral op deze wijze, zonder ee nige onkosten! Je vraagt aan de ad ministratie je polis aan, die je in gevuld thuis krijgt, en.... klaar is Kees. Krijg je dan onverhoopt een ongeluk dan helpt de krant de tij delijke, jrhancieele gevolgen daar van volgens de aangekondigde en gestelde regels dragen Het valt te verwachten, dat de voortdurend toenemende stroom van nieuwe abonné's op de Nieuwe mor en de satyre wat frisscher zal worden dan die nu in een daarvoor bestemde rubriek in het Weekblad- zelf is, en dat ook de teekeningen wat beter lukken, wat opvatting en uitvoering aangaat, dan de afschuwe lijke prenten, die van tijd tot tijd nu het blad „verluchten." FRANKRIJK. Het anti-militarisme. Op waarlijk onrustbarende wijze wint in Frankrijk het anti-militai risme veld! i We hooren vandaag weer van twee gebeurtenissen, die, ieder op zich zelf genomen een veeg teeken zijn voor de discipline in het Eransehe leger, en die, juist omdat ze voor afgaan en gevolgd worden door een heele reeks van dergelijke feiten, voor Erankrijk's leger ons zoo moor dend voorkomen. Vooreerst een geval van openlijke muiterij te Beauvais. Bij een oefe ning- vielen een paar soldaten daar met den uitroep„Weg met het le ger!" een "der officieren aan met de bajonetSlechts met veel moeite werd de officier door de an dere soldaten ontzet en de twee anti- militairisten gevangen genomen. En een ander feit dat nu openbaar gemaakt is, bewijst óók hoe intens de arbeid der anti-militairisten is, en hoe ze overal het zaad hunner op roerige leer rondstrooien. Het is ge bleken, dat zelfs onder de inlandsehe soldaten in Indo-China door ver spreiding van karikaturen met een tekst in de Anamitische taal pro paganda gemaakt wordt door de an ti-militairisten Men acht het niet onwaarsehijn- deze wijze haat wordt gekweekt te gen het leger en hetgeen daarmede in direct en indirect verband staat. 'tls geen overdrijving, als men zegt. dat Erankrijk's bestaan als groote mogendheid door deze kwes tie wordt bedreigd! ITALIË. Von Bülow bij den Paus. Een officieel bericht uit Berlijn meldt, dat rijkskanselier Von Bü low, bij zijn bezoek te Rome, ook een audiëntie zal aanvragen bij Z. H. den- Paus. De officieele nota zegt, dat een zoodanig bezoek aan een bevriend souverein niet mag achter wege blijven 't Zou evenwel niet anders dan een beleefdheidsvisite wezen, geen po litiek doel hebben. PORTUGAL. Koning Manuel naar Londen Een Italiaansch blad meldt in een uit Londen over Parijs ontvangen bericht nogal een vreemde bron! dat de jonge koning Manuel in het begin van October een bezoek zal brengen aan het Engelsche ko ningspaar en Londen. De Koning zal, in gezelschap van de Koningin-Moeder Amalia, acht dagen in Buckingham-Palace logee- ren. In die week zoo zegt men ook - zal zijn verloving bekend wor den gemaakt met prinses Alexandra van Fife, een dochter van de oudste dochter van koning Edward, Louise, de „royal princess", die naar men weet met den hertog van Fife is getrouwd. TURKIJE. Een complot tegen den Sultan. Weer een nieuwe samenzwering tegen den Sultan heet in Turkije te zijn ontdekt. En wat curieus is: er zijn alweer Belgen bijDie ma ken in Turkije wel zeer bijzonder revolutie Het Turksche officieele persbu reau in Konstantinopel tracht de geruchten over die nieuwe, wijd vertakte samenzwering te looche nen. hetgeen echter niet verhindert dat een aantal bekende personen in arrest zijn genomen, en thans nog door de politie worden vastgehou den. Bij een Belg, een zekere Pierre Schepers, beambte van de Thasos mijnmaatschappij, die zich met ver lof in de Turksche hoofdstad be vond, heeft men een grondige, hoe wel vruchtelooze huiszoeking ge daan. Schepers moest zich aan een langdurig verhoor onderwerpen, maai werd spoedig daarop vrijge laten. De Belgische gezant heeft tegen dit optreden van de Turksche auto riteiten protest aangeteekend, wijl deze zonder verlof en zonder mede werking der Belgische consulaire or ganen hebben gehandeld. Do hoofddeelhebbers aan het waar schijnlijk reeds sinds langen tijd plaats hebbende binnensmokkelen van bommen en dynamiet schijnen een te Konstantinopel wonende Grieksehe advocaat, Olympos, en een zekere Dyonis Inglessis te zijn geweest. Beiden werden gearresteerd en bekenden, in verbinding te heb ben gestaan met Athene, om spring stoffen voor de Macedonische ben den en andere doeleinden binnen te smokkelen. Zij beschuldigen tevens den zoon van den hulp-tolk der Rus sische ambassade, Hadjibiar, van deelneming aan hun onderneming. Maar bewijs schijnt daarvan niet te zijn. Als meest interessante uitkomst bracht het onderzoek het feit aan het licht, dat de vroegere, thans in Brussel geïnterneerde chef der vei ligheidspolitie, Pehim Pasja, zich eveneens van deze lieden bediende. Misschien ligt in deze merkwaar dige omstandigheid de verklaring van de groote moeite, die men zich plotseling in officieele kringen geeft om de zaak in den doofpot te stoppen. Uit de St. Ct. Bij Kon. besl. van 2 dezer is, met ingang van 17 April, benoemd tot adjunct-ingeDieur bij den Raad van Toezicht op de Spoorwegdiensten, tevens waarnemend-district-inspecteur der spoorwegdiensten, de civiel-inge- nieur G/ C. van den Wall Bake, te Amsterdam. Eerste hulp bij ongelukken. Tijdens de tentoonstelling, te hou den ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van het mannencomité van het Roode Kruis te 's Gravenhage, van 18 tot 28 Juni 1908, zal een oefe ningswedstrijd in het verleenen van eerste hulp bij ongelukken plaats vinden. Doel van dezen oefecingswedstrijd is: bij ons volk de idee ingang te doen vinden, van welk een groot be lang het is, overal waar daartoe ge legenheid bestaat, ten alle tijde 'n groep van personen ter beschikking te hebben,die in staat zijn,met gebruik der eenvoudigste hulpmiddelen spoedige en voor het oogenblik afdoende hulp te verleenen. Hoewel in verschillende gemeenten van ons land sedert jaren curcussen worden gegeven in het ver leenen van eerste hulp bij ongeluk ken, is dit bij lange niet toereikend om bovengenoemd doel te verwezen lijken. Ons land is daarin nog bij de meeste landen van Europa ten achter en doet niet voor zijn bewoners, wat het verplicht is. Het comité voor bovengenoemden wedstrijd heeft zich daarom tot ver schillende vereenigingen gericht, met het verzoek, hulp te verleenen door het doen deelnemen aan dezen oefe ningswedstrijd. Gemengde Berichten. Een uitgestelde reis. Gister morgen is bij het van Amsterdam naar West Indië vertrekkende Neder- landsche stoomschip „Prins Willem V"' het deksel gebroken van den hoogen drukcylinder. Aangezien het schip reeds de aanlegsteiger van de De Ruyterkade had verlaten, werd het door den kapitein op het IJ voor anker geworpen. Aangezien het schip onder de ge geven omstandigheden hare reis niet- kon vervolgen, werd het door twee sleepbooten naar den aanlegstijger te ruggebracht. Het vertrek is uitgesteld en de passagiers hebben, in afwach ting van nadere orders, h£t schip ver laten. Onder de stoomtram. Op de grens der gemeenten Naarden en Bus- sum zijn gisterenavond half zes den stoker van de Huizertram, die buiten dienst meereed, beide beenen onder de knie stukgereden. Hij is Daar Hilversum getransporteerd, om in de ziekenverpleging opgenomen te worden, Een serie ongelukken! ie Rotterdam werd gisterennamiddag een drukkersjongen op de nieuwe haven door de automobiel H 174, bestuurd door den heer E B., uit '-Gravenhage, overreden. De jongen, die inwendig gekneusd is, werd tot hulpverleen naar het Ziekenhuis gebracht. Toen het ongeluk geschiedde, trachtte de bestuurder van de automobiel te stoppen, maar reed daarbij tegen het rijtuig van dr. van Staveren. Het paard, voor dit rijtuig gespannen, viel en de koetsier sloeg van den bok, maar kreeg geen letsel. Daarna de automo biel achteruit willende zetten, reed de bestuurder ervan tegen den motor wagen 121 van lijn 1 der electrische tram op, doch ook hierbij is geen schade aangericht 1 Treurig. Maandagavond verliet het meisje W. B. te Binnen Moerdijk de ouderlijke woning. Daar zij niet terugkeerde, ging men haar zoeken, doch men von 1 haar nergens. Woens dag is zij verdronken gevonden aan den derden weg in den Zonzeelschen polder. Het meisje was altijd malende. Een gevaarlijk sujet. De 18- jarige pakhuisknecht J. M. d. J., dis in den nacht van Dinsdag op Woens dag door het kloeke optreden van den hoofdagent B. van Dam te Amsterdam gearresteerd werd, heeft thans bekend ook schuldig te zijn aan de brutale inbraak, die kortgeleden 's nachts bij een inwoner van Watergraafsmeer plaats vond. D. J. heeft toen op de slaapkamer der familie, uit de klee- ren van den heer des huizes de brand- kastsleutel gehaald, maar kon er geen gebruik van. maken, omdat onraad Haarlemsche nu ineens een vloedgolf zal wordenIk hoor dat de Directie extra personeel heeft moeten aanstellen om de tallooze nieuwe lezers in te boeken: dat be looft wat! Maar dat is dan ook te begrijpeneen kostelooze verze kering tegen ongelukken is ziilli een uitstekend én welkom cadeau voor heel veel lezers, dat men die krant nu met'alle geweld zal willen heb ben in èlk huisgezin. Trouwens, daar moet het ook heen. Goede lectuur is op zich zeil een onafwijsbare noodzakelijkheid en alle'lezers van de Nieuwe Haar- 1 e m s c h e weten, dat monseigneur de Bisschop niet voor -niets het be vorderen van goede, Katholieke lec tuur in allerhande vorm tot een van dl? voornaamste gedeelten van zijn taak als leerend en regeerend kerk vorst heeft gemaaktEn nu zien we weer, dat de Katholiekendag, die op 20 Mei hier zal worden gehou den. het ééne onderwerp„Lectuur in de verschillende sectie-afdeelin- gen behandelen zal. Alweer een be wijs van het ontzaglijk gewicht, dat, en terecht! door onze lei dende Katholieken evengoed als door den Bisschop, wordt gehecht aan de keuze van een goede krant, van een goed boek! Dat zal me anders een drukte worden, op 20 Mei, in ons Haarlem! Duizenden en duizenden zullen samenkomen op dien dag binnen onze veste, en dat zal ongetwijfeld een demonstratie worden van de Ka tholiciteit, zooals we die in ons goe de Haarlem, waar je tot dusverre als Roomsche maar liefst een beetje ach ter de schermen bleef en je bedaard hield, nog niet is vertoondHet moet mij wèl van het hart, dat we er nog niet veel van hooren in onze kraait, van dien Katholiekendag, al is 20 Mei ook zoo ver niet meerIs al de ruimte noodig voor de Wieler- feesten in Juni? Niet dat ik het die misgunzooals ik al eens meer ver teld heb, vind ik het een groot for tuintje voor onze stad, dat onmid dellijk ten gevolge van het artikeltje „Haarlem af" in de Nieuwe Haarlemsche, die beweging on der de burgerij is begonnen,*die tot. het resultaat heeft geleid dat nu de feesten kómen. M eet je wat me ver wonderde Dat ik bij de uitwerking van de plannen en bij de verschil lende ophemelarijen en loftuitingen die er werden uitgedeeld, onw Nieuwe Haarlemsche heele- maal niet heb hooren noemen, terwijl onze krant toch buiten allen twijfel de eer ervan heeft, dat de feesten hier komen! Maar och.... de con currentiezucht zal ook daar wel een groote rol in spelen en dan is het niet te verwonderen, dat de an dere bladen hun best, doen, om die verdienste van de Nieuwe Haar lemsche weg te stoppen! Dat ge beurt meer zooVan de week nog werd in een Roomsche vereeniging, in ons Roomsche vergaderlokaal St. Ba vo.,door den voorzitter een warm pleidooi gehouden voor de noodzake lijkheid om de Roomsche krant te lezen en te steunen. Van die vergade ring. werd (door een „neutraal-Room - sche" natuurlijkgauw een verslag je overgebriefd aan een neutraal blad..V maar waar 't, voor een goed deel op aankwamde noodzakelijk heid van een Katholiek blad voor Katholieken, dat las men er niet in 4 APRIL. MEUWE HURLEkGHE MUT 0.10 nirig Trordon 22a!, dat mcu dat ka* lijlv, vleit in andwi u lioloniOu oj.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1908 | | pagina 1