DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. fet spook van Chetwynd-Park. Katholiekendag in het Bisdom Haarlem. BUITENLAND. Kindenhuisvest 31-33, Haarlem INSDAC 14 APRIL 1908. 33*te Jaargang No. 6862. ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Haarlem fl.85 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1.8C Afzonderlijke nummers0.05 Bureaux van Redactie en Administratie: Interc. Telefoonnummer 1426. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 1—6 regelsf0.60 (contant)f 0.60 Elke regel meer 0.10 Groote letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie contant. Alle betalende abonnés op dit blad zijn, volgens de bepalingen en onder de beperkingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor bedragen van: schiktlieid tot werken. GULDEN bij verlies van éen anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11. In het nummer van heden vin den onze lezers op de vierde blad- ZlJde een formulier, dat nauwkeurig 011 duidelijk moet worden ingevuld biet inkt. Daarna kan het uitgeknipt en aan courantenbezorgers meegegeven, G rechtstreeks aan ons adres Kin- derhuisvest 29-31-33 te Haarlem bezorgd worden. Dn ze abonné's buiten Haarlem bunnen het ingevulde formulier aan de agenten ter hand stellen of het 0us franco per post toezenden. Wij verzoeken H.H. Agenten, be- eefd, voor de toezending der formu leren aan ons adres zorg te willen dragen en de geabonneerden zoo vel mogelijk van dienst te willen Ue*1 invulling der formu- De toezending der polissen volgt J11bmn eenige dagen. ■j. Wij noodigen alle abonné's uit, b nieuwe voordeel, aan het abon- V'ment op ons Katholieke blad ver °nden, onder al hun vrienden en i 'bnilieleden bekend te willen maken. Heden wordt een begin gemaakt met de "'heiking der polissen. 'et biijkt ons, dat formulieren worden '"geleverd ook door personen, die nog j»een abonné zijn. De enkele inlevering a" het formulier is echter niet voldoende °P onze abonnementenlijst gebracht te «-orden. We hebben daarom op de vierde pagina 'last het formulier voor onze abonné's e" ander afgedrukt voor hen, die abonné Vvenschen te worden. Aan onze vrienden verzoeken wij nu ,r'ende!ijk, dat laatste formulier te willen geven aan bloedverwanten of kennissen, j"j wie onze Roomsche Courant nog niet ln h«'s komt. Wanneer ieder abonné langs dezen weg een nieuwen aanbrengt, zullen we ^P°edig hee] djc|,t jjjj ons joej |(0men: e Roomsche Courant voor Haarlem en reken tot in het laatste Katholiek ge- 11 dezer streek haar plaats te bezorgen. DE DIRECTEUR. Hoofdbestuur voor de Dio- Katholiekendagen in het Bis- dam Haarlem, maakt bekend, dat de navolgende conclusiën zijn vast gesteld. ter behandeling in de afdee- lüigsvergaderingen van den o p 20 Mei a.s. te Haarlem te houden Katholiekendag. Eerste afdeeling (Volksbibliotheken). Inleider: A. G. van den Berg, Hector te Botterdam. I. Gelet op de bestaande lust tot lezen en op de gemakkelijkheid, waarmede boeken van verdach ten of slechten inhoud te ver krijgen zijn, is het noodzakelijk volksbibliotheken op te richten of in stand te houden, waar op gemakkelijke wijze goe de lectuur te verkrijgen is. II. Deze bibliotheken, waaraan, zoo mogelijk, leeszalen te verbinden zijn, moeten voor het grootste gedeelte bevatten ontspan ningslectuur, omdat deze het meest gevraagd wordt en hierin dus voor het meer en de el van het volk het groqtste ge vaar ligt voor geloof en zeden. Aan deze ontspanningslectuur verbinde men op doelmatige wij ze ontwikkeling s.le c- tuur en men trachte daarbij zooveel mogelijk den smaak in deze meer ernstige lectuur aan te kweeken. III. Deze bibliotheken moeten, in het algemeen gesproken, zooveel mogelijk parochiaal zijn, zoodat in iedere parochie een dergelijke bibliotheek bestaat, onder leiding van den Pastoor, of iemand door den Pastoor aan te wijzen. IA7. Bibliotheken met hoofdzake lijk ont wikkelingslec tuur moeten verhonden worden aan sociale vereenigingen. Tweede afdeeling (Lectuur en Kunst). Inleider: C- K. de Klerk, te Amsterdam. I. Het Katholieke beginsel, dat de neutrale pers zooveel moge lijk uit liet Boomsche gezin weert, maakt geen uitzondering voor neutrale kunst- en ontspan ningstijdschriften. II. De onzijdige volksillustraties van tegenwoordig zijn op den duur nadeelig voor het godsdien stig denken en voelen. III. Het Katholieke publiek onthou- de zijn steun aan de neutrale, en bevordere den bloei van de gelijke B. K. uitgaven op het gebied van kunst. Derde afdeeling (Goedkoope Lectuur). Inleider: P. A. M. Lucas sen, Rector te 's-Gravenhage. I. ïVVijl de ongeloovige en zedeloo- ze persproducten geloof en goe de zeden van velen in groot ge vaar brengen en het winstbejag var. gewetenlooze colporteurs, speculeerend op de lagere harts tochten, vooral tegenwoordig de slechte geschriften steeds meer en meer onder het volk ver spreidt, is het noodzakelijk dat hiertegen vooral door ons, Ka tholieken, met alle kracht strijd worde gevoerd. II. Omdat in den strijd tegen de slechte lectuur ruime versprei ding van goede lectuur het bes te wapen is en colportage van degelijke ontspannings- en ont- wikkelingslectuur tevens de ge zonde volksontwikkeling bevor dert, is het wenschelijk dat de colportage van gqedkoope lec tuur (boeken, brochures, tijd schriften) alom van Katholieke zijde krachtig ter hand geno men worde. III. Daar, waar die colportage niet voldoende wordt ter hand geno men, moet eene Commissie, ge vormd uit de leden der verschil lende Katholieke vereenigingen, die gezamenlijk het risico dra gen, zich belasten met het aan stellen van een betaalden col porteur en de verdere regeling der colportage. IA7. Vooral de propagandaclubs moe ten bovengenoemd streven met ijver en kracht blijven steunen, zoowel in kleinere plaatsen als in onze groote steden. V. Krachtige pogingen moeten in het werk worden gesteld om de slechte spoorlectuur te bestrij den en door goede te vervangen. Vierde afdeeling (Dagbladpers). Inleider: A. C. A. v. Vu uren. te 's-Gravenhage. I. Aroor een goed Katholiek dag- of weekblad in het bijzonder ook voor een plaatselijk en ge westelijk blad is eisch dat het a. in alle rubrieken, ook waar het overneemt uit andere bla den, een Katholieken geest ade mend, ernstig er naar streeft als nieuwsblad aan de hoogste ei- sclien te voldoen en, met name, niet achter te staan bij de bla den, waartegenover het, naar ei gen opzet, zich in de allereerste plaats geroepen acht den concur- rentie-strijd te voeren; b. eene voor haar taak bere kende, in Katholieken geda-ch- tengang vaste redactie heeft, welke, geroepen eene voor haar lezers goed verstaanbare taal te spreken, in diep besef van hare groote verantwoordelijkheid, door deugdelijke kennis, goeden toon en bescheidenheid van op treden den Katholieken naam eert, maar dan ook naar verhou ding tot de haar te stellen ei- schen is gesalarieerd. II. De Katholiek heeft de Katho lieke pers in alle omstandigheid krachtig te steunen o.a. a. door een Katholiek blad te kiezen tot zijn lijforgaan, het welk hij in de allereerste plaats en, bij lezing van niet-Katholie- ke bladen voor zoover daarvoor voldoende reden bestaat, vóór dezen benut om zich op de hoog te te stellen zoowel van gebeur tenissen in binnen- of buiten land, in eigen provincie of in plaats of gewest der inwoning, als van aanvragen en aanbiedin gen van diensten, hij koop of verkoop, bij huur of verhuur, in één woord van alles, waar omtrent het blad inlichting geeft; b. door de lezing ervan in zijn huisgezin, in de huisgezinnen van anderen en in openbare lo kalen en inrichtingen te be vorderen c. door de red. vlug op de hoogte te stellen in al wat haar te we ten nuttig kan zijn en het lo kaal blad te doen wezen het of ficieus orgaan van vereenigin gen, instellingen en besturen, waarop men invloed heeft d. door klachten en grieven, op en aanmerkingen, waartoe re dactie of administratie aanlei ding geven, aan hen, die het aan gaat, met groote openhartigheid doch onder vier oogen mede te deelen en niet zijn eigen orgaan in afwezigheid van zijn verte genwoordigers af te breken en neer te halen. Het Hoofdbestuur brengt wijders ter kennis, clat ieder Katholiek, die woonachtig is in het Bisdom Haar lem, bevoegd is onder opgaaf van naam en woonplaats, wijzigingen op de vorenstaande, conclusiën in te dienen bij den Voorzitter der be trokken afdeeling, mits zulks ge schiede vóór of op 28 April a,s. Na dien datum worden geen voor stellen tot wijziging der conclusies meer aanvaard, dus ook niet op den Katholiekendag .zelf. De Voorzitters der afdeel ingen zijn: Ie afd. Jhr. Mr. L. E. M. von Fisenne, te 's-Gravenhage, Sofia- laan 2; 2e afd. Jos. Cuijpers, te Amsterdam, Vondelstr. 773e aid. L. van den Berg pr. te Haarlem, Pastorie Leidsche Vaart4e afd. Mr. E. P. F. A. van den Bogaert, te Amsterdam, Keizersgracht 558. Het Hoofdbestuur voornoemd Mr. J. N. J. E. Th ijs sen, Voorzitter. P. Bos, Secretaris. FRANKRIJK. Zola-hulde. De burgemeester van Suresnes, bij Parijs, is een oud-seminarist. Door de hulp van de Bisschop en de geestelijkheid is hij, toen hij op zwart zaad zat, tot leeraar aan een katholiek gymnasium benoemd. Toen begon hij aan politiek te doen, en de kans schoon ziende, gooide hij zijn Roomsche geloof in een hoek en werd vrijdenker. Aangezien voor een brutaal en fanatiek vrij denker, die vroeger goed-Roomsck was, in het huidige Frankrijk altijd wel een plaatsje is te vinden, is hij maire geworden van Suresnes, en een anticlericaal steunpilaar. Deze heer nu, steeds vooraan in de Kerkvervolging de met woede van een apostaat, heeft het oirbaar ge dacht er gauw bij te wezen om Zola te huldigen. Pornografie en anticlericalisme en afvalligenhaat zijn broertjes of zusjes. Én hij heeft zoowaar een stand beeld laten vervaardigen van den vuilen schrijveruit brons dat van de gestolen kerkklokken in Suresnes afkomstig isl 't Is ie'.s echt satanischde oude kerkklokken, die den lof des Heeren verkondigden, zijn nu omgegoten in een beeld van den grooten por nograaf en volksvergiftiger, die Zola heette. De antielericale burgemeester heeft echter niet zooveel pleizier van zijn hatelijkheid, als waarop hij wel gerekend heeft i AVant de re- geeriDg krabbelt op het moment wat terug: het blijkt dat hetFran- sche volk allesbehalve Zola voor een held houdtDe publieke opinie van het volk houdt hem voor wat hij was: een vuilschrijver: en dat stemt de regeering wat tot inbin den in Jliaar groote Zola-vereering. OOSTENRIJ K-HONG ARI JE. De rassenhaat. De rassenhaat in Oostenrijk-Hon- garije is en blijft wel de ondermij ning van de kracht die dit kolossale maar toch daarom zwakke land anders zou kunnen uitoefenen. De kanselier Aehrenthal vertoeft thans weer in Hongarije, om te pogen eenige overeenstemming te brengen tusschen de op elkaar na ijverige landen, 't Doel is te trach ten voor de Mei vergadering der delegaties waar de kwestie der offi cierenbezoldiging ter sprake zal komen, daarvoor een meerderheid te verwerven. Zoowel Aehrenthal als de minister van Oorlog Aron Schönaich stellen hun aanblijven afhankelijk van de vraag of het voorstel tot lioogere bezoldiging wordt aangenomen. De onafhankelijkheidspartij wil daarin echter alleen toestemmen als tegelijkertijd die militaire kwes tie wordt opgelost. Bovendien wen- schen zij de regeering alleen op zich te nemen. Het zal groote moeite kosten, wanneer het al gelukt, om een crisis te vermijden Die eeuwige nationaliteitenruzie is wel het zwakste punt der mo narchie. Zelfs bij de viering van het jubi leum van Keizer Frans Jozef blij ven de nationaliteiten elkaar be strijden. 't Plan was dat ter gelegenheid van dit jubileum een Tsjechische troep in het Theater an der Wien zou optreden. Daartegen is een Duitsch-nationale actie op touw ge zet, met het resultaat dat de voor stellingen niet doorgaan. Waarover natuurlijk in Slaviscne kringen weer groote boosheid heerscht! Een indrukwekkende manifestatie. 't Is nu uitgemaakt, dat de offi- cieele en gezamenlijke hulde der Duitsehe Bondsvorsten 'aan Keizer Frans Juzef op 7 Mei plaats zal vinden. De Duitsehe heersehers zullen voor het meerendeel reeds op 6 Mei reeds in AVeenen aanko men en ia den „Hofburg" verblij ven. Keizer Wilhelm en de keizeiin komen op 7 Mei 's ochtends vroeg aan, en zullen in het keizerlijk slot te Schönbrunn hun intrek nemen. 's Middags begeven de feliciteeren- de vorsten zich naar Schönbrunn en brengen den grijzen jubilaris, onder leiding ATan keizer Wilhelm, hun hulde, 's Avonds heeft een gala-diner plaats, eva ar op de thuis reis volgt. In 't geheel worden 14 tot IC heersehers en de president van den Hamburgschen Senaat verwacht. Dat is wel de indrukwekkendste vorstelijke bijeenkomst van deze eeuw Keizer Wi helm's zin voor ver toon en praal en opzien is ei' wel in te kennen I Een aanslag. De Polen in Oostenrijk-Hongarije doen al precies eender als de Rus sen in hun land: ook zij onder drukken de andere nationaliteiten. In Galicië, waar zij de baas zijn, hebben de Roethenen geen leven, naar men uit Weenen bericht. FEUILLETON. Bori'nde roman, uil het Migelsch. 22) "ilbert droeg Bernioe in zijne ar- jhen en vrouw Grol volgde hem. De koetsier reed om een lialfingestor- ;en muur heen, en stalde de paar den. i. Hit 't gebouw drong een flauwe lcHstraal naar buiten, Monk riep veen zwak antwoord volgde. Toen (|':rscheen in de deur een oude vrouw, j met de lantaarn naar alle kan- 'u lichtte. '-Wees. welkom, genadige heer," W'ak de oude. „Het is een slechte y'K over deze steenen, niet waar 'er|eden nacht stormde het en Wll(ls is weer een oude muur inge kort." ging met 't licht voor en de A ^gekomenen volgden door eene ou- j,i ^vetsche keuken met hooge boog- KCrs en een grooten haard, waarin v'"u' brandde. Een bank stond er en Monk legde er Bernioe op w"H' jonge dame is vermoeid," zei iiH'-O'L den medelijdenden blik - 'G bemerkende, dien de. oude op Bernice wierp. „Wie zijn sedert van morgen op reis en zij is ziek. Ge schijnt ons verwacht te hebben, zijn onze kamers gereed „Ja, mijnheer," hernam de vrouw, „de meubels, die gij gezonden hebt. zijn zoo geplaatst, gelijk gij 't bevo len hebt. Flack heeft daaraan ge holpen. Dagelijks is in alle vertrek ken gestookt, want in dertig jaren heeft niemand daarin geslapen." De oude vrouw nam 't licht en voerde 't kleine gezelschap door een koude gang naar de bewoonbare ka mers. Eerst kwam een zaal, welke der tig jaar niet gebruikt was; eenige oude meubels stonden er nog op. erder waren de slaapkamers van bernioe.ze waren goed verwarmd en hadden door eene deur gemeen schap met de kamer van vrouw Crol. Het vertrek van Monk lag ver der in een' zijgang en was nog tame lijk onderhouden. Monk legde zijn last op een sofa in de kleine zaal en Bernicê sprak voor 't eerst na hare aankomst in 't kasteel. „Ik heb geen honger, doch hen slechts vermoeid," zeide ze met zwakke stem. „Laat mij naar mijn kamer gaan." „Uw kamer is hier vlak naast, juf frouw," zeide vrouw. Crol; „ik zal er u heen brengen."- Bernioe sliep weldra in. ze had een zacht bed, en warme dekens. Den volgenden morgen werd de tafel gedekt in de kleine zaal, die bij dag er .zeer vriendelijk uitzag. Monk was 't eerste daar en wandelde ongeduldig heen en weer, van tijd tot tijd op zijn horloge ziende. Bij het liooge boogvenster bleef hij staan en liet zijne blikken over de zee weiden, toen vrouw. Crol met de mar kiezin binnentrad. Monk ging haar vriendelijk tege moet. Hij had de donkere strepen weer van zijn gezicht verwijderd en zag er weer als gewoonlijk uit. Bernice bemerkte met vreugde de ze verandering. Ze was nog altijd erg bleek en zwak; ze reikte Monk hare magere hand, die deze hartelijk drukte. „Ik ben zeer blij, u tamelijk wel te zien, Bernice," sprak hij, „nu zal ik in mijne afwezigheid niet zoo bevreesd voor u zijn. Hedenavond nog reis ik naar Londen om Max te zoeken en hem hierheen te voe ren. iWilt ge mij beloven tevreden te zijn, als ik weg ben, ten einde zoo sterk en gezond als mogelijk te worden. Wanneer Max dan terug keert, zal hij dubbel gelukkig zijn, zoo hij u in bloeiende gezondheid weervindt." „Ik wil mijn best doen om sterk te worden, Gilbert," zei Bernioe, op een stoel neerzinkend. Ge zijt goed met mij en ik ben u dankbaar. Vrouw Crol zal mij beschermen en ik zal voor uwen voorspoedigen te rugkeer met Max bidden." „Ik zal komen, zoodra ik kan. Bernice, en geen rust hebben aleer ik hier ben; ik hoop, dat ge tevreden zijt." Na het ontbijt vertrok hij. ATouw Crol vergezelde hem tot aan 't rij tuig. XX. \rALSCHE ArOORSPIEGELIN- GEN, Gilbert Monk beoogde op zijne reis naar Londen een tweeledig doel. Vooreerst wilde hij Bernice doen ge- looven, dat hij haar echtgenoot zocht, want 't was noodig voor zijne plannen, dat zij hem als haren bes ten vriend beschouwde, hem volko men vertrouwde en zich van hem geheel afhankelijk gevoelde. Zijn tweede doel was, geld te krij gen, iets wat hij dringend noodig had. Hij had de geheele huur van Mawr-Castle vooruit moeten betalen, wagen en paarden verschaft, zijne medehelpers ten deele betaald en kleeren voor Bernioe gekochtdat al les had zijne beurs plat gemaakt. Daarom hield 'hij zich te Londen niet op, maar reisde naaf Chetwynd- Park. Men kan zich zijne vreugde voor stellen, toen hij van zijne zuster vér- nam. dat de lord Engeland verlaten had en hij duizend pond kon opstrij ken. Na een lang onderhoud met Sylvia begaf hij zich naar den op zichter Sanders, die hem dadelijk een wissel ten bedrage van duizend pond ter hand stelde. „Indien gij meer geld noodig hebt, is dit te uwer beschikking," zei de opzichter. „Lord Chetwynd is zeer edelmoe dig," antwoordde Monk, „doch meer geld heb ik niet noodigik heb een goed vooruitzicht om fortuin te ma ken." „AVcrkelijkriep Sanders verrast „dat dacht ik niet." Gilbert Monk at bij zijne zuster, waarna hij naar Londen vertrok. Hier bleef hij eenige dagen en kocht er voor Bernice boeken, platen en meer andere zaken. Daarmede keerde hij naar AVales terug. Flack wachtte hem aan 't station. De pak ken werden op 't rijtuig van Monk gelegd en toen zeide hij zachtjes tot Flack: „Ik hoop Flack, dat op 't slot al les in orde is. Hoe maakt het de jonge dame „Zeer goed, mijnheer," zei Flack. „Eiken dag gaat ze tusschen de bouwvallen wandelen en vraagt voortdurend, wanneer gij terugkomt. Ze weet niet, dat ik u ging halen, maar ik zeg u. 2è is ongelukkig en verlangt naar u.' Monk stapte in den wagen en ze reden naar Mawre-Castle, Het was een lastige reis en bijna middernacht, toen men op 't slot kwam. Bernice was reeds lang naar bed, doch vrouw Crol waakte; zij ver wachtte Alonk. In de kleine zaal stond een keurig avondeten gereed hij ging zitten en liet zich bedie nen. „Hoe vaart de jonge dame ?j' vroeg hij, een glas wijn drinkend. „Ze is zoo ongeduldig als een ge vangen adelaar," hernam vrouw Crol, „ze is nog zwak, wandalt ech ter de kamers rond, beschouwt de zee en vraagt mij eiken dag of ik ge loof. dat gij 'heden komen zult. Le zen wil ze niet, ze denkt, altijd aan Max. Heden noemde ik haar, zooals gewoonlijk, juffrouw, toen ze mij met zekere fierheid beduidde, dat zij markiezin van Chetwynd was. Ik waarschuwde haar dit niet aan de oude Elsby of aan Flack te vertel len. daar mevrouw Chetwynd dood en begraven was en ik zelf 't be richt in de couranten gezien had." „Gij kunt haar morgen zeggen, dat ik aangekomen ben. ik wil haar bij 't ontbijt treffen." Wordt vervolgd.) CHE COU 1000 ui) <3.* 310 ss 150*? 100=" GO "If 15 Ka Ty

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1908 | | pagina 1