DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND
1000
- 400—300-—toil 100'"" cn""
15
Paschen.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Zaterdagavondpraatjes.
^inderliuisvest 31-33, Haarlem
ZATERDAG 18 APRIL 1908.
33ate Jaargang No. 686«.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Haarlem f 1.35
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,81
Afsonderlijke nummers0.05
Bureaux van Redactie en Administratie:
Interc. Telefoonnummer 1426.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1G regelsf0.80 (contant)f Ö.60
Elke regel meer0.10
Groote letters naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie 4 contant.
Alle betalende abonnés op dit blad zijn, volgens de bepalingen en onder de beperkingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor bedragen van
8 Él lUi II II BB hand of voet. I II BI éen oog. I Bill een duim.
schiktheid tot
werken.
éen
wijsvinger.
De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11.
GULDEN bij
verlies van
éen anderen
vinger.
Dit nummer bestaat uit
drie bladen, beneuens de
Officiëele Kerk lijst en
het Geïllustreerd Zon
dagsblad in 16 pagina's.
EERSTE BLAD.
Toea de Heer, die geleden had
eu gestorven was, op den Paasch-
Horgen met groote glorie uit Zijn
8iaf was opgestaan, en zoo de be
regeling had gegeven van de hooge
lQer, die Hij gedurende Zijn leven
had gepredikt, toen was de eer
ste van wie het Evangelie verhaalt,
dat zij Hem verheerlijkt mocht aan
schouwen, een boetvaardige zondares,
Maria Magdalena
Zij was met de audere vrouwen
gekomen bij het graf en ze zagen dat
bet ledig was
En zij liepen naar de twee apos-
|e'eu, Simon Petrus en Joannes, en
Ragden: „Den Heer hebben zij
Weggeuomen uit het graf, en wij
Weteu niet waar zij Horn gelegd
hebben 1"
Ook de apostelen zagen, dat het
graf geopend, en het lichaam van
oen jqeer (]air jüet meer was, en
onthutst keerden zij naar de stad
terOg. Maria Magdalena bleef ach
ter.
Opeens zag zij daar twee Enge
len zitten, in witte gewaden, die
baar vroegen: „Vrouw, waarom
Weent gij?"
En terwijl sij met de Engelen
sprak, zie, daar ontstond achter
haar een geruisch, en omkeerende
Zag zij Jesus in zijn heerlijkheid
staan, maar zij herkende Hem niet.
En Maria Magdalena vroeg
«Heer, zoo u Hem hebt weggedra
gen, zeg me dan, waar ge Hem
gojegd hebt!"
Toen sprak Jesus dat éénc woord
«Maria
Eu zij herkende Hem en zonk op
den grond voor Hem neder, en
sprak eerbiedig den naam uit dien
Zlj Hem steeds gaf: „Rabboni, Mees
ter
■Dat was de eerste door het Evan
gelie geboekte verschijning van Je-
sos na Zijn glorievolle opstanding
hit het graf, waarvan wij de ge
dachtenis op dit grootste feest der
Christenheid helen wederom vie
ren.
He eerste die Jesus zag in Zijn
verheerlijking na het lijden, was
Maria Magdalena, de rouwmoedige
zondares.
Nog vóór de trouwe leerlingen
Hem mochten aanschouwen, ver
scheen Hij aan de zondares, die dus de
eerste getuige mocht zijn van Zijn
verheerlijking door de opstanding
ten leven.
Dat is een opmerkelijke Inzonder
heid, die blijde redenen tot over
weging geeft op den Paaschmor-
gen.
Nu luien de klokken het Alle
luja, nu bruischt en ruischt de feest-
toon weer door onze kerken, nü
jubelt het orgel in feestgalmen, en
siert de H. Kerk het altaar met
kostbare doeken en veel groen en
waslicht, want de Christus is ver
rezen, gelijk Hij gezegd heeft, en
Hij heeft ons daardoor gegeven het
groote, tastbare bewijs*Zijner god
delijkheid en van de waarheid Zij
ner leer, en het onderpand voor
onze eigen opstanding ten eeuwigen
leven na den jongsten dag.
Daar is jubelende blijdschap in
onze harten op den Paaschmorgen,
blijdschap over de verdiensten van
het smartelijk lijden die nu op ons
worden toegepast: blijdschap over
het glorievol verrijzen van het
Paaschlam dat geslacht werd voor
de zonden der wereld, dat doorzijn
sterven onzen dood vernietigde, en
door zijn verrijzen ons leven her
stelde.
Maar wie het meest mogen jui
chen, dat zijn zij die na een tijd
van boetvaardigheid te hebben
doorgemaakt, hun vroegere zonden
beweenen en als rouwmoedige zon
daars het Paaschoifer komen bren
gen
Want tot die rouwmoedigen komt
de verrezen Heer het eerst
Evenals de rouwmoedige moor
denaar het eerst van allen de za
ligheid inging, en de eerste heilige,
werd van Gods kerk, zoo wilde de
Zaligmaker, door aan Maria Mag
dalena het eerst van al zijn leer
lingen te verschijnen, der wereld
toonen dat de berouwvolle zondaar
het naast ligt aan het Goddelijk
Harte en de heerlijkheid Gods het
eerst mag aanschouwen.
Dat is de blijde sluiting van den
tijd van boete en rouw dien we
pas hebben doorgemaakt, dat is
ook het vreugdevolle besluit van
de droeve dagen der lijdensweek,
toen de 11. Kerk met Jeremias den
Profeet ons toeriep: „Jerusalem,
Jerusalem, bekeer u tot den Heer!"
De bekeering is gevolgd, de
glorievolle Verrijzenis heeft plaats
gehad, de overwinnaar des doods
heeft gezegevierd over den men-
schelijken dood des lichaams en den
geestelijken dooi der zonde, en
voor wie zich bekeerd heeft in rouw
moedigheid, is het eerste en beste
geschenk des Heeren in Zijn eeuwige
glorie hij zelf, als almachtige God
In dit licht beschouwd is er voor
zoo velen dubbele reden tot juichen
op het hooge Paaschfeest, krijgt de
Paaschcommunie een geheel eigen
aardige en diepe beteekenis, en
moet bij de herdenking van Jesus'
Verrijzenis een gevoelige snaar
trillen in ons hart.
Op den Paaschdag, als het Alle
luja der Verrijzenis weerklinkt,
komt Jesus op bizondere wijze
tot ons.
Dan geeft Hij ons kracht des
geestes, en leering voor het leven.
Hij leert ons de les des lijdens, en
wijst ons bij alle aardsch gedoe naar
boven, waar de dood niet heerschen
kan, verwonnen door Zijne opstan
ding na het sterven.
i an verschijnt Hij aan de reeht-
varrdigen, die Hem trouw dieuen,
en noodt hen t n brui lof tsdisch
vaar het waarachtig Paaschlam
wordt geslacht en de kelk van het
nieuwe Verbond wordt geledigd.
Dan verschijnt Hij ook, en vóór
alle anderen,- aan de bekeerder:
die Hem te voren baleedigden als
Maria Magdalena het deed, maar-
die getroffen zijn door Zijn woord
en voorbeeld, en nu Hem (volgden
op den lijdensweg, tot aan het
Kruis toe
Zij hebben het eerst van allen deel
aan de verheerlijking na het lijden,
aau de Verrijzenis na den dood...
Dat zijn gedachten, waardig te
overwegen op den Paaschmorgen 1
De gemoedsstemmiug, door zulke
gedachten gewekt, geeft kracht
en levensmoed, en hoop en ver
trouwen, en zekerheid van een ko
mend geluk, waarvan Jesus' Ver
rijzenis het onderpand is.
En die stemming dan ook wen-
sclien we onzen lezers toe, wanneer
we deze korte beschouwingen naar
oud-Cliristelijk gebruik sluiten met
den Roomschen groet: Zalige
Paschen
FRANKRIJK.
LOnder anticlericaal bewind!
De „laieiseering" der Parijsche
ziekenhuizen of in verstaanbaar
der taal: het wegjagen der kloos
terzusters is gebleken een ruïae
te zijn voor de liospitalen-zelf, een
ruïne voor de financiën, een vree-
selijk ongeluk voor de zieken, een
zwarte noot te meer voor het anti
clericale Frankrijk van onze dagen.
Ze staan tegenwoordig onder een
leekenbeheer, de „Assistance pu-
blique", waarvan directeur is de
vrijmetselaar-anticlericaalMesureur,
oud-minister en vriend van een vet
baantje. Deze heer heeft ondanks
de weigeringen van den Parijsche
raad, zijn tractement door Combes
indertijd laten opvoeren tot 18000
francs, terwijl hij zich geïnstalleerd
heeft als een minister, met een „ka
binet" waarvantzijn zoon na
tuurlijk directeur is (tractement van
7000 francs!) en acht attache's,
vriendjes. De hoogere ambtenaien
trekken bij elkaar van de enorme
som van 1.232 820 francs, die elk
jaar nu aan de administratie der
ziekenhuizen heengaat, niet minder
dan 65 procent!
Een vau de voorgangers van
Mesureur. Pr. Mourier, een katho
liek, gaf onder het vroegere régime
ziju tractement cadeau aan de ar
men
Wat de hospitalen-zelf betreft,
in den laatsteu tijd is er al zooveel
over geschreven, dat 't uilen naar
Athene dragen zou zijn, om van
de staaltjes van ongehoorde slor
digheid, en zelfs van de gruwelen
die worden bedreven, nog meer te
zeggen.
Allee moge even gewezen worden
op een aanhaling uit een voordracht,
door een medicus in de „Société de
Medicine" gehouden: „De verple
gers zjjn een opgeraapt zooije, va
gebonden van allerlei slag, die voor
drie, vier dagen komen en dan
weer plotseling verdwijnen. De zor
gen, die deze „verplegers" aan on
ze zieken geven, zijn beneden Blies,
maar de „Assistance publique" wil
die kerels niet uitbannen!"
En dat heeft men nu, alleen uit
haat tegen de Katholieke Kerk, in
de plaats gesteld van de goede,
liefdevolle, zelfopofferende, eerbied
waardige kloosterzusters
MAROKKO.
Gevechten.
We hebben weer eens een nieuw
woord te slikken gekregen.
Tot dusverre hoorden we op
hoogen toon steeds spreken van
de „mehalla's" van deMarokkaan-
selie Sultans, waarmede dau de
meestal ordelooze benden werden be
doeld, die we gevoeglijk toch niet
met den wijdschen naam van le
ger" kuunen betitelen.
Vandaag komt er plotseling een
nieuwe naam opduiken.
Reuter seint van een „harka".
Dat schijnt een broertje of zusje
te wezen van een „Mehalla", als
we het goed begrijpen.
Wat voor een „harka" die van
hel gevecht van eergisteren
reels gisteren door ons vermeld
geweest is, schijnt ook niet duidelijk
te wezen. We houden het ervoor,
dat zoo'n Zarka een gewapende
stam moet voorstellen, en als dat
zoo is, dan was de onderhavige
harka een krijgszuchtige, die er
wezen kon! Want ze heeft in het
gisteren kortelings vermelde ge
vecht, naar Reuier nu seint eerst de
Fransehen teruggedrongende Spa
in's werden verslagen. Den daarop
volgenden dag werd met versterking
uilgetrokken en na een hevig ge
vecht toen weer de harka terugge
worpen. Maar dat kost den Fran
se' len -28 dooden en een honderd
gewonden: een officier gedood en
tien officieren gewond.
Men ziet dat er van een succes
der Frausehe wapenen totnogtoe
maar weinig sprake is!
We zullen over dit ernstige ge
nacht wel allerlei nabetrachtingen
te hooren krijgen!
RUSLAND,
in de Doema.
Bij de behandeling in de Doema
van de begrooting van buitenland-
sche zaken hield Iswolski gisteren
een rede over de Balkan-aangelegen
heden.
De minister van huitenlaudsche
zaken verklaarde, dat de belang
stelling (van Rusland) voor de BM-
kankwesties tegenwoordig in hoofd
zaak was gericht op de verbetering
van het lot der Christenen in Tur
kije. Rusland had zich niet gekant
tegen het plan tot het aanleggen
van oen Oostenrij ksch-Hongaarschen
Balkan-spoorweg. Rusland streeft
op het Balkan schiereiland naar
slechts één enkel doelde bevorde
ring van het welzijn van enkele
Balkan-staten, en verbetering van
het lot der Christenen in Turkije.
Daarom kan Rusland zonder af
gunst de door Oostenrijk-Hongarije
behaalde behaalde voordeelen aan
schouwen. Instede van tegen de
Oostenrijk-Hongaarsche plannen te
protesteeren, heeft Rusland zelf
voorgesteld, alle spoorwegplannen,
die voor de Balkanstaten nuttig
schijnen te steunen.
Dit wijst erop, dat Engeland met
zijn voorstel in den verkeerden
hoek terechtkomt
AMERIKA.
Een curieuze historie.
In een onzer bladen van heden
wordt uitvoerig verteld van den
reuzenbrand te Chelsea, die verleden
week gebeurd is, en waarvan we
toen in het kort melding maakten.
Aan dit verhaal is nog een staartje,
en een curieus staartje ook!
Het geval doet zich namelijk
voor, dat tijdens en onmiddellijk
na den brand door de redders een
groot aantal zeer jonge kinderen,
w. o. tal van zuigelingen, in veilig
heid werden gebracht.
Dat was, natuurlijk, voortreffelijk.
Maar nu zijn er 193 kleintjes
van wie de ouders óf niet zijn ko
men opdagen om hun kinderen te
halen, óf wel hun kinderen niet
hebben kunnen herkennen, onder
dat groote getal 1 Het is een ho-
pelooze verwaring; en de zaak wordt
nog verergerd, doordat waarschijn
lijk niet weinigen onder deze ouders
zich met opzet van den domme
houden
Dat is een historie, een Salomon
waardig
Nieuwtjes in drie regels.
De Vesuvius werkt weer. Men vreest
dat een nieuwe periode van uitbarstin
gen aanstaande is.
De prins van Wales zal na het be
zoek aan Canada, ook naar e Ver-
eenigde Staten gaan.
De zetel van Winston Churchill
te Manchester looptgevaar daarde Ieren
zich tegen hem hebben uitgesproken.
Hofberichten.
H. M. de Koningin-Moeder woonde
op Goeden Vrijdag in de Kloosterkerk
de godsdienstoefening ter voorbereiding
voor het Avondmaal bij.
De crisis in de diamantnijverheid.
De penningmeester van den A. N.
D. B., de heer B. D. de Vries Dzn.,
heeft zijn ontslag genomen, omdat de
bondsraad tegen zijn advies besloot toch
de uitkeering te geven aan een 40-tal
bondsleden, die te laat waren gekomen
om hun uitkeering in ontvangst te
nemen. De penningmeester meent, dat
door dit besluit de goede gang der
uitkeering en het juiste beheer der
bondsfinanciën in gevaar worden ge
bracht.
De Uitvaart van Mr. Geertsema.
Te Driebergen had gisterenmiddag,
onder talrijke bewijzen van deelne
ming, de begrafenis plaats van het
XXXVI.
Een oud gebruik in de
goede week, en de beproe
vingen van hel winkeliersle
ven. Een onder wijspraatje.
Nieuwe scholen en een
aanprijzing die verdiend is.
Oók een Roomsche school
die er wezen mag. Be
R.K. Volksbond en de Ka
tholiekendag.
Zalige Paschen, lezers
Ziezoo, de vasten is weer om.
Een late Paschen dit jaar en
koud op den koop toe Ik denk
Diaar weer aan de bloembol-
jetjes, die door die onbedaarlijke
koude toch wel niet zoo op hun ge-
iïia-k zullen zijn! Zelf heb ik nog
geen voet buiten onze stad gezet:
zoo'n goede week brengt in den win
kel al heel wat drukte aan, en zoo-
als de lezers wel uit mijn adver
tenties zullen gezien hebben, maak
ik er nog al veel werk van ook! Ja,
('at is immers zoo'n echt oud-Hol-
jandsch gebruik: moeder de vrouw
bakt in de laatste dagen van de
goede week zélf oliebollendaar
kunnen die dure, die je in de win
kels koopt toch maar niet tegen
up! Dat is nu geen praatje dat ik
houd om mijn eigen waar aan te prij-
2en, zooals je misschien denken
^oudt, maar ik heb het zelf uit
hen mond van onze tallooze klanten
dezer dagen kunnen hooren, tot
Vervelen» tee, zou ik haast zeggen.
ware het niet dat je als winkelier
je nooit mag vervelen over hetgeen
je klanten zeggen, en altijd met de
grootste belangstelling hebt te luis
teren naar de praatjes die ze je op-
disschen. Geloof me, dat is een ver
dienste die ons winkeliers in den
hemel nog eens zal worden aange
rekend!' Vooral wanneer je zooals
ik al zeg ik het zelf een beet
je ontwikkeld bent en nog wel eens
wat anders wilt hooren clan buur
vrouwenpraatjes (Waarmee ik even
wel niet zeg, versta me goed, dat
ik in mijn winkel als een geleerd
heid poseerOch, ze weten daar niet
eens dat ik in mijn jongen tijd nog
op een pensionnaat „gelegen" heb, en
een pensionnaat van goede reputatie
óókMaar dat brengt me er nu op,
hoeveeler nog ontbreekt aan het
onderwijs van tegenwoordig in ons
Haarlem, het Roomsche onderwijs
wel te verstaanZeker, in onzen
ouden tijd was het nog veel erger;
maar toen had je ook nog niet het
verfoeilijke neutrale onderwijs, dat
haast altijd, niet alleen onkerke
lijk, maar zelfs nog antikerkelijk
onderwijs heeten kan Daar heb je
de Hoogere Burgerscholen. .Wat 'n
jammer, dat je jongens voor zooveel
betrekkingen, voor zooveel vakken,
voor verdere opleiding, zoo'n H. B.
S. nu eenmaal niet kunnen missen
Of lieve,r: wat 'n jammer dat er
geen Roomsche Hoogere Burgerscho-
3cholen genoeg kunnen zijn, om
voor onze Roomsche jongens, mei
de wetenschap die ze in zoo'n neu
trale H. B. S. leeren, ook de kennis
op godsdienstig' gebied hand in hand
te doen gaan! Maar dat zal wel al
tijd een vrome wensch blijven! (We
hebben trouwens met ons lager on
derwijs al genoeg te doenOf
schoon ons Haarlem kan in dit
opzicht van geluk spreken dat er
zulke energieke mannen, die ik hier
maar niet noemen zal, de lakens uit
deden op onderwijsgebied en sclio-
len-yerzorging. De nieuwe school
aan de Linseliotenstraat wordt een
juweeltje, dat mag ik hier wel ver
klappen: ik heb de plannen mogen
zien, en ik kan gerust zeggen, dat
ze voor de beste openbare school
niet onder zal doen. En dan de scho
len in het Schoterkwartier, waarover
ik tot mijn groot genoegen onlangs
in onze Courant zoo'n waardeerend
stukje geschreven vond'k Heb me
al eens afgevraagd, hoe het komen
zou, dat die scholen niet zoo goed
door 'onze Roomsche stadgenooten
gekend worden, als ze het wel ver
dienen! Waarschijnlijk omdat ze
zoo'n eind uit de buurt liggen, of
liever, omdat dat deel van Haar
lem dat „over het spoor' ligt, door
ons bewoners van de oude stad al
tijd zoo iets als „buiten" wordt gere
kend. Nu, de afstand is eigenlijk
maai denkbeeldig. Voor velen ligt
een andere .school, die nu bezocht
wordt, precies even ver. 't Lijkt maar
zoo, en we zijn in dat opzicht nog
t« vaal gewand aan dan ouden toe
stand met de barrières, om niet het
stadsgedeelte „over het spoor" als
een buitengedeelte te beschouwen.
Doch dat wordt wel beter! En ik
raad dan ook de ouders, die voor hun
kinderen een goede Katholieke, hoog
modern-ingerichte en ook betrekke
lijk goedkoope school zoeken, aan
om de Eerw. Zusters in de Kloos
terstraat even op te zoeken
't Zal hun meevallen, èn de ont
vangst, èn wat ze te hooren krij
gen M'n vrouw was er althans op
getogen over, toen ze na, het stukje
in de Nieuwe Haarlemsch e
zelf eens de stoute schoenen had aan
getrokken, om er eens een kijkje te
nemen, en ik kan u vertellen dat
wat men ook van mijn vrouw zeggen
kan, ze een goeden kijk op zulke
dingen heeftIk zelf ben deze week
ook een Roomsche school gaan bekij
ken, maar van een heel ander soort
de teekenschool van onzen olks-
bond, die in Sint Bavo onder de
hanebalken huist. Onder de hane-
balken, maar dat wil niet zeg
gen, datze niet u p t o dat e is
ingericht! Integendeel: in zoo'n
prima li eerenhuis als onze olks-
bond bewoont, ben je ook onder de
hanebalken comfortabel ingericht
natuurlijk, en onze Roomsche tee
kenschool is dat zeer zeker. Met be
wondering heb ik het werk gezien,
dat de jongens van dezen cursus on
der de kranige en deskundige lei
ding van hun onderwijzers hebben
voor den dag gebracht; dat is toch
maar een mooi werk dat de Volks
bond hiermee doethij werkt zoo
niet alleen aan de zoo noodige or
ganisatie van de arbeiders en de
kleine burgerij, maar vooral hij
v o r in t goede, vakkundige, Room
sche arbeidersDat mes snijdt van
twee kanten, .want we weten alle
maal, dat brekebeenen en krukken
al heel gauw meegaan naar den roo-
den kant en schreeuwen van recht
en revolutie en weet ik wat al meer,
maar dat degelijke, onderlegde, be
zadigde en kundige vaklui aan den
ordelijken kant staanVooral wan
neer ze bij hun vakkennis nog on
derhouden en metterdaad beoefenen
de godsdienstige beginselen en le
ven en werken naar Katholieke leer.
En dat is natuurlijk in den Volks
bond te verwachtenDie staat, vóór
aan, als het de Katholiciteit be
treft, en het wakkere bestuur, waar
bij mannen van de daad zijn, voor
wie ik op het punt van Roomsche
organisatie en ijver mijn petje af
neem, is er altijd als de kippen bij,
om het Roomsche leven krachtig te
maken en vooruit te helpen.
Daar heb je nu weer dien Katho
liekendag. Dat belooft ook wat op
20 MeiIn het mooist van het sei
zoen zoo'n leger van duizenden Ka
tholieken hier in Haarlem te krijgen,
dat is werkelijk een schouwsjaj)
dat het „neutrale" Haarlem, dat an
ders maar kijkt naar vreemdelin
gen, naar bloembollenbezoekers,
naar gportmenschan »n van dian aard
meer, nog niet dikwijls gezien heeft
Om op den Volksbond echter terug
te komen, ik vernam dat het be
stuur ook 't werk voor
den Katholiekendag krachtig
zal aanpakken en een war
me propaganda onder de leden aan
het maken is, om de hoogst belang
rijke vergaderingen van dien dag
bij te wonen. Daar is trouwens, zoo
als ik uit de conclusies die in onze
Courant waren opgenomen, heb ge
lezen, heel wat te leeren op dezen
Katholiekendag en later te behar
tigen Als ik wat raden mag, dan
zou het dit zijn, dat wie gelegen
heid heeft eneen guldentje over.
zich laat inschrijven voor het vaste
lidmaatschap der Katholiekendagen
dat geeft buitengewone faciliteiten!
Enfin, daar kom ik nog wel eens
een keer op terug. Daar is van den
zomer heel wat werk aan den win
kel in Haarlem! Daar heb je de
feesten van den (W ielrijdersbond, de
Katholiekendag, de algemeene ver
gadering van den Roomschen dioce-
sanen Middenstandsbond, de verga
dering .van het Centraal Bestuur
van den R. K. Volksbond.... en
het lijstje is er niet mee uit. (Wie
daar vooral pleizier in zal hebben, in
al die vergaderingen, dat zal de re
dactie van onze Nieuwe Haar-
lemsche wezen, denk ik.' Of ver
gis ik me
Paaich-Zatïrda».
IEUWE HAARLEMSCHE COUNT
eo
