DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
n.,
QQQ
4Uil üUU Buil IUU uU
Jigifi guldenbS onn ™LDENh« inn «u»»» inn ««u»»* en Gïïf„„b'
nieuwe vorm
an Middenstands-
^tnenwerking.
El*
BUITENLAND.
BINNENLAND.
erdagavondpraatje.
Kinderhyisvesf 2S-3I-3S, HaaHem
t£Rdag
ME! 1908.
33ste Jaargang Mo. 6877.
(4.
Bureaux van Redactie en Administratie:
liatsrc» TeSefoonnummes* S42S.
iische
/res.
Dit
1 nummer bestaat uit
t;e bladen, beneuens de
'^iëele Kerk lijst en
lgeïllustreerd Zon-
as|)lad in 16 pagina's.
Gla*'
MRS TE BLAD.
t.
De raadsverkiezing
te Beverwijk.
>or
0V&'
Nieuwtjes in drie regels.
H 3 er
UWE HURLEMSCHE CflMfT
■itk ABONNEMENTSPRIJS:
r,0r panden voor Haarlem fl.86
OrJr ,(Je plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.35
C ,e overige plaatsen in Nederland franco per post 1.3C
Aderlijke nummers 0.05
PKIJS DEK ADVEKTENTIËN:
Van 1—6 regelsf0.60 (oontant)f 0.60
Elke regel meer0.10
Groote letters naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie d contant
i,
Alle betalende abonnés op dit blad zijn, volgens de bepalingen en onder de beperkingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor bedragen van:
15
GULDEN bij
verlies van
éen anderen
vinger.
De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11.
nestig"
T-^mendaal volgde gisteren
'j aar is het advies der N i e u-
a a. r 1 e m s c h e door de meer-
der kiezers gevolgd: tegen
„J^tehting van velen in hebben
,st,, e Katholieke kiezers op het
1^, °°genblik nog begrepen dat
jft l°ud der Katholieke -organi-
S).1 de partijtucht toch wat hoo-
^an Persoonlijke overwe-
H z gevoeligheden,
is i.° is de candidaat. der Katho-
reenigiug, ondanks het
Iks f] ^bdier tegenstanders,on-
tegenwerking ook der anti-
'jken. die pleizier hadden in
•t ^'"'gheid in onze gelederen, er
fij ©n wimpel gekomen.
A'iSj. ('rneugen ons in dien uitslag
I it., (,Ib het vallen van den een,
i, ,Vlnnen van den ander, maar
k0^aak, waaïorn het nu ging:
3'noiiden der partij-organisa-
overige verwijzen we
f f !Jit. i - etffeen onze „Briefschrij-
'jy, <:Imemerland'in zijn brief
bt. eede Blad van heden) advi-
i'Ol
II a(fv- ^et Katholieke Beverwijk
H,,, lesi dan gaan we den eenig-
éé^e? °Pdien der uoodzake-
'je ^ü'tsch land is, in een klein
8ebeel nieuwe vorm van
auds-samenwerking ont-
6 °P (^e allergelukkigste
baar we meenen de voor
eer contante betaling, van
J Ss°-bureau, van een crediet-
jjj enz. in één lichaam
gg eb daarenboven nog een
bdc;t)e5tlak is yoor de aangesloten
Me]ar atl(iei8, winkeliers, klein-
bfi ,eb en klein-industriëeleD.
Hc;lr.ecteur
iv^e
van een Midden-
^i^^^atinetelling te Neisse
jlbp (beeft n.l. aan zijn bankin-
>/»%Vi-rhondea oen bureau van
"ba..,mg" of lievereen centrale
eitsafdeeling voor de
eb Middenstanders. Zijn
klanten zijn tevens de deelnemers
aan dit onderlinge bureau, zij laten
hun boeken eenvoudig door het
bureau houden en laten het bureau
ook de rekeningen incasseeren.
Het bureau werkt zeer eenvoudig.
Een kleermaker b.v., die een
costuum heeft afgeleverd, een
meubelmaker, die een tafel of een
ameublement verkoopt, een win
kelier, die een groote bestelling of
een kleine bestelling doet bezorgen,
geeft bij de aflevering ©en factuur
af, waarop staat gedrukt: '„betaal
baar bij de... bank."
De bank krijgt door de betrokken
vakvereeniging die bij baar is aan
gesloten, of wel door den aange
sloten winkelier ofkiein-industriëel-
zelf, een duplicaat van de factuur.
Heeft de Middenstander geld noo-
dig, dan kan hij dit op de afge
geven facturen krijgen, voor de helft
of een derde van zijn irgediende
schuldvorderingen. Dat is een zaak
tusschen hem en de credietbank.
Drie of zes maanden na het inko
men van de factuur doet de crediet
bank ook de rekeningen presenteeren
en crediteert voor het ontvangen be
drag de aangesloten leden.
Men ziet het: 't beginsel is vrij
eenvoudig.
En ziehier welke voordeelen het
reeds heeft opgeleverd:
De Middenstanders leeren daar
door geregeld rekeningen af te
geven en een fatsoenlijke boekhou
ding (naar men weet de ruggegraat
van een krachtig Middenstandsbe-
staan!) te voereD.
De oneerlijke concurrentie krijgt
er een klap door: in Neisse is al
gebleken, dat deze manier van cen
tralisatie der boekhouding gunstig
werkt op eventueele oneerlijke prac-
tijken, daar de bankinstelling de
waarde der facturen als basis van
crediet heeft te beoordeelen.
Daar ongeveer alle handwerks
lieden en alle winkeliers in Neisse
en den omtrek zich en bloc bij
dit bureau hebben aangesloten, heeft
deze nieuwe instelling nog het on
verwachte resultaat gehad, dat het
tijdstip van betalen, het geregeld
voldoen van de rekeningen door de
clientèle, er opeens zéér vast is ge
worden. Terwijl vroeger het systeem
van betalen en van langer of korter
credietgeven, zooals overal, schrik
kelijk uiteenliep, terwijl ondanks
alle onderlinge afspraken en over
eenkomsten aan invoering van een
korter betalingstermijn en aan po-
pularisatie van de contante beta
ling niet te denken viel, is nu de
kleinhandel ineens gekomen tot het
verkrijgen van een vast tijdstip van
betaling der rekeningen, zooals de
groot-industrie en de groothandel
dat sedert lang hebben.
En ook de gevallen van fraude
en oplichting en van niet-wil-
len-betalen zijn aanmerkelijk ver
minderd. Dat de kooper zich bij
het voldoen van zijn rekening steeds
bevindt, niet tegenover den wiu-
kelier zelf, maar tegenover een bu
reau, een anonieme, regelmatig-
werkende organisatie, waar admi
nistratieve regelmaat heerscht, beeft
op de voldoening van winkelschuld
en de betaling van geleverd werk
een zeer grooten invloed!
Het bureau van Neisse heeft wer
kelijk heel wat succes. Mogen we
het, ter bestudeering althans, aan
onze Middenstanders aanbevelen?
Wanneer op die wijze, die een ge
heel nieuwe manier waarlijk mag
beeten, het crediet vraagstuk kon
worden opgelost voor een groot
gedeelte, en daarnevens ook de con
tante betaling kon worden bevor
derd, terwijl de voordeelen van een
incassobureau en tal van andere nog
op den koop toe volgen, dan
zou de Nederlandsche Middenstand
waarlijk dwaas handelen, zich niet
met dien nieuwen vorm van samen
werking vertrouwd te maken
BELGIË.
De Congokwestie.
Terwijl in het Belgische parlement
dag en dag nieuwe redevoeringen
worden afgestoken over de Congo-
kwestie nieuws breDgen ze niet
is in Engeland de beweging te
gen koning Leopold en het Congo-
beheer werd druk aan hetinfluen-
ceeren op de openbare meening en...
de regeering.
Men vraagt de tusscbenkcmst van
Engeland om. .de monopolies op
te heffen, d w.z, om den Engelschen
ook een brok van den uitvoerhan
del te geven, 't Verband tusschen
dit en de steeds herbaalde beschul
digingen van zwartenmishandeling
en slavernij is minder duidelijk,
maar de toeleg is anders duidefijk
genoeg
Een Duitsche krant de „Post",
steunt dit streven der Engelsche
kooplui.
Zelfs wil die, dat Duitschland het
initiatief nemen zal, press'e op België
uit te oefenen.
FRANKRIJK.
De opstand in Indo-China.
Er komen wat nadere berichten
over den door ons al kortelings
vermelde opstand, die in Frank-
rijk's Oost-Aziatische bezittingen is
uitgebroken.
In Annam namen ongeveer 3000
inboorlingen, aangevoerd door anti-
Fransch gezinde vertegonwoordigers
van de hoogere klassen aan de be-
weging deel. Ze trachtten door te
dringen in de regeeringsgebouwen
van Tai Foo.
Het motief voor den opstand was,
dat de belasting voor de inlandsche
bevolking moest worden afgeschaft.
Tusschen Kwang Nam en Tai Foo
nam de beweging een vrij ernstig
karakter aan. Zes mannen werden
verdronken. Het huis van den pre
fect werd geplunderd, en bij een
botsing tusschen oproerlingen en
soldaten vielen heel wat dooden en
gewonden.
OOSTENRIJK.
Nationaliteitenruzie.
De Oostenrijksch-Hongaarscbe
monarchie is en blijft een broeinest
van ruzie en kabaal.
Zooals men weet, is de talen-
strijd tusschen de verschillende
nationaliteiten wel een der hoofd
onderwerpen van ruzie.
En minister Beck, die hier
oplossing moet brengen, heeft een
zware taak.
In het Huis van Afgevaardigden
hebben de leiders der Duitsche
partijen nu weer een spoedeischend
voorstel ingediend, waarin van de
regeeririg geëischt wordt, dat zij
verschillende onwettige, onder lei
ding van den ondervoorzitter Rinesch
door net Oberlandesgericht te Praag
genomen besluiten, betreffende de
diensttaal bij de rechtbanken in
Bohemen, onmiddellijk zal opheffen
en de betrokken ambtenaren ter
verantwoording zal roepen.
De Duitsche afgevaardigden van
Bohemen hebben gisteren een af
gevaardiging gezonden naar minis
terpresident Beek Ook de ministers
Derschatta, Marchet en Peschka
woonden de besprekingen bij.
De afgevaardigden verlangden
reeds nu vast omlijnde mededeelin-
gen over de in te dienen taalwet,
daar daarvan de door de Duitschers
te volgen gedragslijn zal afhangen.
Beek trachtte de Duitscbers te kal
meer en, doch dat gelukte niet goed.
In Duitsche kringen beschouwt
men thans den toestand a's tame
lijk ernstig. Het kan best gebeuren,
dat de beslissing reeds bij de be
handeling van het wetsontwerp
nopens het rekrutencontingent zal
vallen.
AMERIKA.
Het Aartsbisdom New York.
Bewonderenswaardig mag onge
twijfeld heeten de vooruitgang van
het Aartsbisdom New York, dat
dezer dagen zijn lOOjarig bestaan
vierde.
300 Jaar geleden telde bet 150,000
Katholieken, nu 1,200,000. Gelijken
tred met dezen aanwas bield de
vermeerdering van het aantal ker
ken, seminaries, onderwijs- en lief
dadigheidsinstellingen enz,, zoodat
New York thans een der meest be
volkte en meest bloeiende diocesen
der Katholieke wereld vormt 1
De opening der Fransch-Engelsche
tentoonstelling te Londen is officieel op
den 14den Mei bepaald.
De koning van Zweden komt in
't najaar te Parijs, koning Eduard gaat
in Juli naar St. Petersburg.
Op 22 October trouwt de vierde zoon
van den Duitschen keizer, prins August
Wilhelm, met prinses Alexandra.
Bij de ramp van de Matsoesjima
zijn in het geheel 23 officieren, 23 adel
borsten en 200 man verdronken.
„De Martelaren van Gorcum."
Door een Hollandsche Priester,
uit Frankrijk waar hij met vrucht
werkzaam was verbannen, en nu
verblijf houdende te Helden-Pan-
nerden in Limburg, den Eerw.
Heer Hubert Meuffeis, c: m. is over
deze Hollandsche Martelaren een
Fransch boek geschreven, dat zoo
wel in Frankrijk als in ons land
met veel belangstelling is ontvan
gen en zeer gunstig beoordeeld.
Veertien dagen geleden bevatte
„Het Centrum" over Pater Meuf
feis' „Les Martyrs de Gorkum"
nog een zeer waardeerend artikel.
Een onzer medewerkers heeft dit
boek, dat werkelijk in alle opzich
ten den hoogen lof verdient die het
bekwam, voor de NienweHaar-
lemsche Courant uit het
Fransch overgezet, e;i welwillend
am afgestaan: die vertaling zal vanaf
heden geregeld in onze Officië.ele
Kerklij st worden opgenomen.
We bevelen de lezing ervan ten zeer
ste aan: voor de „Off. Kerklijst" is
de opneming van een zóó belang
rijk en goedbeoordeeld werk een
aantrekkelijkheid te meer!
Hofberichten.
H. M. de Koningin komt a.s. Maan
dag voor eenige dagen in de residentie,
Z. K. H. de Prins tegen het laatst
der volgende week, ten einde alsdan
met H. M. naar Het Loo terug te
keeren.
De Vorst en Vorstin vanLippe, die
heden op Het Loo verwacht worden,
vertrekken Maandag van daar weer
naar Duitschland.
Staatsraad Asser gehuldigd.
Zooals we indertijd hebben bericht,
was naar aanleiding van den zeven-
tigsten verjaardag van staatsraad mr,
T. M. C. Asser, een commissie gevormd,
waarvan voorzitter was de heer mr.
W. H. de Beaufort, oud minister van
Buitenlandsche Zaken.
Daar mr. Asser op den 28en April,
den dag van het feest, zich buitenslands
bevond, had de huldebetuiging plaats
op den 30en April, in de woning van
den staatsraad, op het Bankaplein te
's Gravenhage.
Namens allen voerde het woord mr.
W. H. de Beaufort die mr. Asser
schetste in zijn werken om de inter
nationale vragen op te lossen, om
regelen te maken om den vrede te
bevorderen.
Diep bewogen dankte de grijze ge
leerde die inderdaad een sieraad voor
ons vaderland mag worden genoemd.
Uit dc Staatscourant.
Bij Kon. besluit van 27 April is
Hr. Ms. minister-resident met den
persoonlijken titel van buitengewoon
gezant en gevolmachtigd minister, te.
Tokio, jhr. dr. J. Loudon, in gelijke
hoedanigheid benoemd te Washington
en tevens te Mexico.
Bij Kon. besl. van 21 April is aan
J. H. de Kanter, koster aan de ft. K.
kerk op het Goirke te Tilburg ver
leend de zilveren eeremedaille, ver
bonden aan de orde van Oranje-Nassau.
Bij Kon. besl. van 29 April is be
noemd tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau, C. van Koetsveld,
predikant bij de Nederduitsche-Her-
vormde Gemeente te Goes.
Geen gehuwde onderwijzeressen meer.
De Rotterdamache gemeenteraad
heeft haar vroegere opinie nu nog
eens duidelijk bevestigd, dat het huwe
lijk van een onderwijzeres een reden
moet zijn voor ontslag: de gehuwde
onderwijzeres hoort niet meer in de
school thuis, zoo is gisteren bij een
daartoe expresselijk door B. en W.
uitgelokt besluit, met 20 tegen 10 stem
men duidelijk uitgesproken.
Wanneer volgt Haarlem?
1 Mei-dag.
Op verschillende plaatsen in den
lande hebben socialisten en anarchis
ten den laten Meidag gisteren met
optochten en vergaderingen gevierd.
Ongeregeldheden zijn ditmaal nergens
voorgekomen, voor zoover we weten.
Lustrumfeesten te Delft.
H. M. de Koningin-Moeder heett
den senaat van het Deltsch studen
tencorps officieel doen weten, dat H.
M. voornemens is, onvoorzien beletsel
voorbehouden, het tournooi, op Don
derdag 2 Juli, bij te wonen.
Van de overige leden der Konink
lijke familie kwam nog geen bericht in.
Ongunstige berichten uit Atjeb.
De correspondent der „N. R. Ct."
te Batavia seint:
Bij een klewangaanval in Djeumpa
op een groep infanterie werden de
XXXVIII.
Liefhebberij van dm te
genwoordig en tijd, en een
manie, dit teel wat ver gaat.
Mijn opinie over „com
petities". Sen plmmpje
en 'n schrobbeei ing die ver-
'S.endmjn. Ndg een vimsoh
van mijn kant. Van twtc
vergaderingen en em zieltje
(L dat gewonnen werd.
f> oud voor, om er nog
M lVJi Keren, en zoo begrijp
n/, Vat\ dat heen-en-weer-
H',,', bia?!; aK en goschop en ge-
jlka (j WB je gelooven, dat ik
5 X 11 Zon u us I00!1 n°S haast
0Iu morgen naar
luar1 te.gaan kijken
loch wal v°or wonders er
%i rnag wezen aan
Zndi1^'een on weer dra-
tfjT'schjr,., ln hot zweet werkende
K?1?) wJu®®11 Jalleen om de
Hl ^Ixe die voor dien wed-
RptJ h Engelsche voetbal-
o°jA 'F jUiht- zou ik willen gaan
611 uls het waai' is,
(5^ven, dan zal je mor-
llllJöe veld aan de Span
jaardslaan geen plaats kunnen krij
gen.... jongens, jongens, wat 'n lief
hebberij Wat was dat toch in mijn
jongen tijd andersOf het daarom
toen beter was? 'kiWleet het niet,
maar dat weet ik dat spel toch al
tijd „spel" moet blijven en 't wil
me maar niet uit het hoofd, dat
onze jongens, die zich nu zoo met
het voetbalspel amuseeren en die
ook werkelijk niet gering physiek
of lichamelijk voordeel ervan hebben
zooals onze dokter tenminste
zegt, en die kan het toch weten
nu door die wedstrijdmanie toch wel
op het kantje gebracht worden van
de grens, waar het „spel" uitscheidt
en waar andere, en vaak minder
loffelijke.,minder nuttige dingen, be
ginnen. Daar heb je vooreerst dat
rondreizen om „competities" te spe
len. De oudste zoon van mijn buur-
min aan den overkant is óók bij
zoo'n elftal dat dan eens hier, dan
daar speelt.,en weet je wat z'n moe
der van de week tegen mijn vrouw
vertelde? Dat hij in het „seizoen"
geen een Zondag thuis is's morgens
een vroegmisje, en dan op reis met
een zwerm kameraden die een heelen
dag op sjouw blijven, na afloop bier
tjes drinken en vaak 's avonds laat
weer arriveeren. Dat gaat zoo Zon
dag op ZondagHoor eens, ik
gun de jongelui graag een pretje
en een uitspanning e« gegpnd© sport,
en ik geloof Ook dat het niet kwaad
is voor een jongen om eens wat an
ders te zien dan Haarlem, van de
Amsterdamsche poort tot het Kerk
hof op Schoten maar mijn jon
gen krijgt toch nooit permissie om
mee „competities" te spelen, dat ver
zeker ik je Men kan de goede za
ken overdrijven, en dat eiken Zon
dag dan eens hier dan weer daar
zitten met een hoop kennissen, waar
van een ouder niet weten kan of ze
voor 'een Katholieken jongen wel ge
schikte kameraden zijn, dat kan
niet goed zijnIn ernstgoede sport
maakt het lichaam sterk, maar je
moet oppassen, dat je jongen er z'n
ziel niét bij verliest, want dat zou
erger wezen dan dat beetje sport
te missenIntusschen, ik mag maar
hopen, dat het morgen goed weer
zal zijn als die Engelschen hier ko
men eigenlijk gezegd zie ik er zoo'n
beetje publieke vermakelijkheid in.
en daarvoor hoor je óók al mooi
weertje te hebben. Uit de krant zal
ik wel lezen, hoe het afloopt: onze
krant houdt ons tegenwoordig op
dat chapitre van voetbal toch im
mers zoo goed op de hoogte Mijn
oudste jongen, die óók al z'n „club"
beeft om den hoek van de straat,
grijpt ter altijd naar als er een voet
balverslag in staat, en hij vindt
©en deskundige is-ie, dat zegt hij
z*lfl dat da voetbal-verslaggever
een kraan is in z'n soort, en dat-ie
„een deksels goeden kijk op 't veld
heeft". Ik neem het graag aanDus
morgen mooi weer, dat hopen we
dan maar! 'tKau, want moeder na
tuur schijnt op den eersten Meidag
zich een beetje beschaamd gevoeld
te hebben dat ze nog zoo'n Novem
ber-stemming _had en d'r leven aan
het beteren gegaan zijn. 'k Hoop
dat de beterschap duurzaam mag
wezen 1 [Welke zelfde wensch ik óók
wel mag uitspreken aan het adres
van die dames, die zich het ingezon
den stuk hebben moeten aantrekken
dat ik tot mijn groot genoegen Za
terdagavond in onze krant lezen
mocht. Je weet wel: over die dames
die het teveel vinden om in de kerk
onder de H. Mis of het Lof, als ze
even zitten willen, hun stoel om
te draaien en die dus nèt doen
als menschen, die bij een ge
sprek met hun rug(ik blijf
netjes!) naar dengene toezitten
met wien ze spreken, zooals
de schrijver van dat stuk zoo
als de schrijver van dat stuk zoo
aardig zei. Ik zou, naast die zeer
gegronde aanmerking, nog een an
dere kunnen zetten en die dan niet
alleen den dames, maar ook, en voor
al, den heeren aangaattegen dat ver
foeilijke gebruik n.l. om onder de
Benedictie met het Hoogwaardigste,
te blijven staan. Je hebt van die
heertjes, die dat plechtig oogenblik
't meest geschikt vinden om hun
handschoenen aan te trekken, hun
hoedje af te schuieren, en die zich
dan gereed maken om bij het laatste
belletje van de Benedictie de bank
uit te wezen.... 't heeft al zoo lang
geduurd, ziet uAllo, wie schrijft
er eens een ingezonden stuk om te
gen dat leelijke misbruik op te ko
men? Mag deze opmerking van den
Zaterdagavondman alvast dienen
't Is wel mijn werk niet, en mijn
stiel evenmin, maar dat neemt niet
weg dat ik er toch eenig succes van
hoop! Was 't mijn werk wèl, dan
bleef ik eiken Zaterdagavond aan
het aanbevelen van dit of dat, dan
schreef ik artikels over vergade
ringen en cursussen, over vereeni-
gingen en bijeenkomstenmaar
dan kon ik mijn kruieniers-
affaire erwel bij geven, en redacteur
worden! En ik heb mijn affaire te
lief dan dat ik er zoo wat voor
over zou hebben. Zoo één avond in
de week. dat gaat nog. Maar van
's morgens vroeg tot 's avonds laat
te schrijvenbrrrHoe houden
de menschen het uit Intusschen
als ik eenmaal op m'n praatstoel
zit kan ik toch niet heelemaal zwij
gen van onze vereenigingen en van
vergaderendaar is b.v. die verga-
't Yalt mee! Red. N- B. Ct.
dering der Kath. Soc. Actie van
morgenavond in Sint Bavo, waar een
zoo begaafd spreker als meneer Pelt-
zer uit Den Haag komt spreken.
Daar moet een Roomsche Handels-
reizigersvereeniging uit groeien
braaf zóó, als er één vak is, waar
een Roomsche vereeniging veel goea
kon doen en al uiterst noodzakelijk
heeten moet dan is het in dat vak!
Geloof me: een winkelier heeft van
handelsreizigers ondervinding ge
noeg, hè collega's? En nu ik toch
eenmaal over vergaderingen spreek,
laat ik hier even zeggen, dat ik zoo
juist een uitnoodiging ontvang voor
een vergadering „met lichtbeelden
op Donderdag a.s. van de vereeni
ging „Geloof en Wetenschap „Fel-
nou" zeg ik tegen m'n vrouw, die
van dat G. en iW. nooit een groot
idee had en zei „d©! 't in Haarlem,
nooit wat worden zou „welnou,
wat zeg je me daarvan Eu weet
je wat ze zei t "V alt me meelaat
mij nou óók maar als buitengewoon
lid opschrijven, dan ga ik er óók
naar toe!' k Heb t direct gedaan:
alweer een zieltje gewonnen, zei de
secretaris
2 MEI.
