DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Met een kluitje in het riet. ^terdagavondpraatje. BUITENLAND. BINNENLAND. SATERDAG 9 5VIEJ 1908. 33ste Jaargang No. 688?. Bureaux van Redactie en Administratie: Sntere. Telefoonnummer 1426. j Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie ft contant. Dit nummer bestaat uit «Wee b fa den, beneuens de PHiciëeie Kerklijst en het Geïllustreerd Zon dagsblad in 16 pagina's. E E R S T E B L A D. Nieuwtjes in drie regels. NIEUWE HURLEMSCHE COORMiï ABONNEMENTSPRIJS: 8 maanden voor Haarlem fl.35 0*** mm Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.85 |(j||gg61*11UÏSVCSl 229'"3flBa33a HfilSl V*lGIYl "oor de ovarive nlaataen in Nederland franco Der Dost 1.8L 3 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet 11.8C A.faonderlijke nummer»0.05 PRIJS DER ADVERTENTIËN Van 1—6 regelsf0.60 (contant)f 0.50 Elke regel meero.jo Groote letters naar plaatsruimte. Alle betalende abonnés op dit blad zijn, volgens de bepalingen en onder de beperkingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor bedragen van: 1000'iP" 400 3Üs?l 150-H- 100== B0"lf' 15 vi d§ er. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11. De heer Passtoors heeft in het gelang van de IJmuidensche visch- ^°opers gisteren in de Tweede Ka- drie vragen gedaan, waarop Minister hem heel welwillend Antwoord heeft gegeven. Maar dat antwoord is een prach- '8 Voorbeeld, hoe men iemand „met kluitje in het riet" kan sturen. De drie vragen waren lo. kan d» regeering de verzekering ssvea dat de retributie voor de» visch- telag te IJmuiden, die onlangs met pet. werd verhoogd ten einde de ^ploitatie-kosten te dekken, geen ®tdere verhooging zal ondergaan? 2°. kan de Regeering de verzeke- geveu dat voortaan de belang hebbende corporaties, indien mogelijk, ,«Uen worden gehoord over de met ^trekking tot de visschershave.n te Ruiden te nemen maatregelen? °o. kan de Regeering de verzekering |^Ven dat zij eventueel ingekomen lachten betreffende de inrichting va» °Damige Rijkswerken te IJmuiden ,ai- doen onderzoeken en zoo mogelij k aa*aan tegemoet zal komen j..De Minister antwoordde (korte- samengevat) -jj 1°. Eigenlijk had de verhooging 2 procent moeten zijn, maar we ^hjlen bet maar op 1 procent hou- ^o. Er zal gehandeld worden zoo- tot (dusverre die belanghebben- worden altijd „gehoord", en ''Haal hebben ze zoo hard ge- ^'h'eeuwd, dat wij ze zeker hebben "eboord v Dit antwoord is nog 't fraaist jaïl al, we geven het daarom woor- kjk weer. De minister zeide n.l. ''Mijnheer de Voorzitter, aangezien W §ebruikelijk is elke klacht om- de ondoelmatigheid van elke ^inrichting te doen onderzoeken, rjQ tjk gaarne de gevraagde verzeke- 8' Wr.. gvv qzer zijn we met dit alles niet ^°rden. t*. tóch. jj 6 minister geeft duidelijk te ^en 6n> ^et afhouden van s Procent van de vischkoopers be zoozeer gewraakte maatregel j8 zal handhaven. Van het Rijk te Us voor de vischkoopers niets 1^ ^Wachtende heer Bottemanne bet gewonnen, zooals wel- XXXIX. De burgemeester aan het uitrusten. Waarvan Automobielen en electrisehe trams. Waar eleetrische trams hard noodig zijn, en van de hoogt politiek. Nog een paar lciachten, die jj, helpen mogen. \'oQ*>o is onze burgervader weer eesn week ol zes met vacan- u, ik moet zeggen: de man het well iVVant met het Van 6611 ffemeente als de ïaj-.met het bestuur van zijn ovet °uDere landgoederen en zijn hebben en honden, en met ■biOf. f .staren van z'n automobiel "Ooi>0iw bet. werkelijk tot over de 100 druk hebben. Vooral met iti^t J^tstet Jonkheer Boreel heet °Pr niets „de schrik der koet- ),in ztin auto is bekend bij *0^ -.aio op den bok zitten. Haast 'jbeWi?}0S. een ander woordje als hier zetten, maai' enfin, wtii. ib nu maar, omdat ik mijn 'akkt..- Urgemeeeter niet zwart wil ftrsci ff een leelijke woorden wil Urtiven. Maai' dat kan ik u haast te verwachten viel. En de heer Passtoors, die de intrekking van den aangevochten maatregel maar niet vroeg, blijkbaar omdat bij voorzag dat daaraan toch niets meer te doen viel, is met zijn vra gen op béél-bureaucratiacb-vriende- lijke manier in een hoek gezet. Ofschoon napleiten in een ver loren zaak niets helpt, moeten we toch over het standpunt, door de Regeering en de staatsambtenaren te IJmuiden ingenomen, nog twee woorden zeggen. De Staat heeft in IJmuiden tal van kostbare inrichtingen gevestigd, een groot personeel van ambtenaren aangesteld, geeft er schatten voor uit. Dat doet de Staat toch in het belang van de IJmuidensche nij verheid, de visscherij, en in het belang der IJmuidensche bevolking. Daarvoor heeft het Rijk die groot» offers gebracht, en dat is prijzens waard in beginsel. Maar wat doet het Rijk nu? Door den veelbesproken maatre gel van 1 Mei ruineert het Rijk een goed deel dierzelfde bevolking de vischkoopers en allen die door den vischhandel leven. Eerst wilde het Rijk de reeders een procent winst afnemen. Maar deze vennootschappen meest, en groote luispartelden heftig tegen, zoodat men toen het oog- sloeg op een econoursch minder sterkere fractie der IJmuidensche bevolkingde vischkoopers. Dezen worden nu beknibbeld op huu verdiensten, en wel zóó, dat naar het algemeen gezegde in IJmuiden is, talrijke vischkoopers zich zéér zullen moeten verminderen. Het Rijk maakt dus een deel der bevolking met opzet zwakker en minderwaardig. En dat, terwijl het zulke enorme sommen eerst heeft uitgegeven in het belang dierzelfde bevolking I Dat noemen wij averechtsche politiek. Politiek, die alleen ddn begrijpe lijk is, wanneer we ons stellen op het standpunt dat ook de heer Bottemanne innam met zijn inge zonden stuk in onze Courant van gisteren het standpunt der starre bureaucratie. Van den kant van den Staat mag er geen tekort zijn, d&t is het prin cipe. Terwijl de haven en halle i zijn aangelegd en gebouwd in het belang en ten voordeele van de i IJmuidensehen handel, stelt de Staat nu het belang van dien han del op zij, en stelt zich op het standpunt van het financieel Staats belang, dat een voorkomen van tekorten voorschrijft. We hebben te IJmuiden Staat»- «xploitatie zoo zegt de heer Bot- wel zeggen, dat zoolang Jhr. Bo reel van Hogelanden. burgemeester is van Haarlem en er wat aan zal kunnen doen, we hier in de stad niet van die groene en roode en witte borden zullen zien verschij nen met „verboden voor auto's", of „niet sneller dan 16 K.M." en meer van dien aard. Eerlijk gezegd, ik vind het jammer. Want zoo plei- zierig als een automobiel mag we zen voor dengene die er inzit, zoo'n verfoeilijk ding is het voor het pu bliek. vooral op nauwe wegen, waar de ruimte krap is toegemeten en waar want daar zit 'm juist de fout die heeren automobilisten toch maar doorjakkeren en met een vaart en snelheid er overheen-vlie- gen, dat elk levend wezen gevaar loopt! En dan klagen die heeren zoowaar nog over de Eleetrische Spoor! Die heeft zoo'n schel licht, ziet u. en dat is zoo gevaarlijk! Och lieve mensch, ik wou dat die heeren automobilisten eens een volksstemming uitschreven, en daarbij vroegen wat het publiek, zoowel de voetgangers als de fiets rijders en de koetsiers, gevaarlijker vindeneen auto of een tram der E.S.M. 's avonds met liet schelle temanne en die mag geen tekort opleveren. Als men zoo redeneert, is de starheid $es Ministers en de hou ding des heeren Bott»m*nne c. s. verklaarbaar en begrijpelijk. Die- bekijken de zaak van een ambte naarsstandpunt. En dat is juistnaar ons beschei den oordeelde fout! In IJmuiden is geen Staats ex ploitatie, maar Staatsh u 1 p. Staats-exploitatie behoort de eigen onkesten te dekken, Staatshulp evenwel kost altijd geld! Dit zijn theoretische beschouwin gen, die tegenover de motieven vau den Directeur der Visschers- haven mogen worden gezet, maar die nü practisch geen doel meer treffen. We meenden ze echter, om ons eenmaal ingenomen standpunt fe verdedigen, niet te mogen ver zwijgen. Nu de Minister den heer Passtoors gisteren met een kluitje in het ruit heeft gestuurd, rijst de practische vraag: wat nu We blijven het beste hopen, maar we zien de toekomst van IJmuiden donker in. En we vragen ons af: wat zal het Rijk met die kostbare haven werken en dure hallen doen, als de handel die nü reeds zoo onvoor- deelig gaat, door deze cnisis nog beduidend verminderd zal zijn Wij verwijzen naar een zeer belang rijke beschouwing va» onzen IJmuiden sehen correspondent, onder „Omtrek" opgenomen. DUITSCHLAND. Hooge val. Prins van Eulenburg, vroeger meermalen gastheer des Keizers en voorheen een der grootste vrienden van Wilhelm II, is in hechtenis genomen. De getuigenissen, die hem van schandelijk» onzedelijkheid be schuldigen, zijn zóó overtuigend gebleken naar het schijnt, dat de justitie den voorheen zoo machtigen edelman, die in het proces-Harden zwoer dat hij nooit iets onbehoor lijks had gedaan, wegens meineed heeft doen in hechtenis nemen. Wegens zijn ziekte is Eulenburg in een gevangenis-ziekenhuis opgeno men. Voorwaar een hooge vall OOSTENRIJK. Over Keizer Wilhelm's redevoering. Heel scherp kenschetst de Ween- sche „Neue Freie Presse" de toe spraak van keizer Wilhelm tot den jubileerenden Oostenrijkschenkeizer: voorlicht! Dat zou een verplette rende meerderheid geven, die zeg gen zouwèg met de automobie len! Want de tram loopt op een eigen baan, daar kan je afblijven, mar de auto die over den weg suist, kun je niet ontwijken en het min ste of geringste is voldoende, dm er mee in aanraking te komen. En dan moet je je testament klaar heb ben! 'tZou toch wel goed wezen, als er in onzen gemeenteraad eens een stem opging om op wat stren- der beteugeling van de snelheids woede der automobilisten aan te dringen. Want voor ons vreemde lingenverkeer en voor de verfraai ing der omstreken is de zondvloed van automobielen die over onze con treien is neergevallen, allesbehal ve een voordeel! Hoor maar eens naar de klachten van de café's op buitenwegen, hoe het voetgangers verkeer vermindertDat is niet om dat de menschen tegenwoordig min der zin hebben om te loopen dan vroeger, maar eenvoudig omdat men het niet ni<eer aandurftZoo heeft onze tijd van snelheid, die de stoom trammen afschaft en in plaats van een elegante equipage een lompe, leelijke weg-locomotief stelt, óók al „Uit de redevoeiing van den Duitsch»n keizer spreekt echte, ware, diepgevoelde achtiDg en vriendschap. De karakteristiek van keizer Frans Jozef is volmaakt juist. Keiz»r Wilhelm heeft het veld afgemaaid. Er is niets meer aan toe te voegen; alles wat de Duitsche keizer zeide zal duizend vond weerklank vinden in de harten van alle Oostenrijkers. „Van groote politieke beteekenis was het antwoord van keizer Frans Josef, omdat het den toestand der tegenwoordige betrekkingen tus- schen Oostenrijk en Duitschland, niet alleen voor het tegenwoordige, maar ook voor de verre toekomst, als. noodzakelijk aanduidt. Die re devoering is een aanwijzing voor de buitenlandsche politiek van het Rijk, afgescheiden van den persoon van den heersoher." ZWEDEN. Geen vrouwenkiesrecht. De Zweedsche Rijksdag moet van het, door de grondwetscommissie zoo aangeprezen vrouwenkiesrecht ook daar is een heftige „kies- rechtagitatie" gevoerd 1 niets hebben. Na langdurige debatten, waarin vrouwenkiesrecht w»rd g»schetst als „een politieke proefneming welk» niet alleen de binnenlandsehe rust, maar ook de zelfstandigheid van Zweden in gevaar kan brengen", werd het voorstel tot invoering van vrouwenkiesrecht in de eerste kamer met 89 tegen 49 stemmen, en in de tweede kamer met 110 tegen 93 stemmen verworpen. 't Voorbeeld van Finland waar trouwens door de unanieme volks actie tegen Rusland en de autocra tie heel andere toestanden bestaan wil men dus in het „vooruitstre vende" Zweden zelfs niet volgen, De Amerikaansche reuzenvloot is te San Francisco." Er heerscht groote geegtdrift. Gisteren groote vlootparade. Het vuurspuwen van de Etna moet niet zoo erg zijn. Reclame voor vreemdelingen heet het nu 1 In Calcutta zou een groot complot zijn ontdekt, dat een revolutie tegen Engeland zou beraamd hebben, Tusschen Turkije en Frankrijk spant het over een concessie. Dat zal wel weer een vlootdemonetratie geven. Sultan Abd'ul Azis van Marrokko gaat nu weer naar Marakesj. 't Is heen en weer trekken zonder eind. Koningin Emma naar Zweden. H. M. de Koningin-Moeder zal den 19en dezer vertrekken naar Ulriksdal bij Stockholm om een bezoek te bren gen aan de Koningin-Weduwe van Zweden. weer z'n nadeelen. De stoomtrammen afgeschaft.... ja, behalve die twee waarmee we hier in Haarlem „ge zegend" zijn, en die, geloof ik, nu wel juist de twee sprekendste voor beelden zijn van de manier, waar op een stoomtram niet moet zijn ingericht! Ik gun je een reisje per hobbeltram naar Hillegom of Lisse bijvoorbeeld! Brrr! In de diligence van de Kaasmarkt naar Hoofddorp zit je nog beter! En de Velsensche of Alkmaarsche tram geeft aan de Hillegomsche of Leidsche niet veel toe. 't Materiaal is er beter, dat is waar. Maar de dienstregeling is er al even akelig en 't gaat er al even naar aan toe. Wanneer zul len die twee trammen nu ook eens electrisch worden geëxploiteerd Daar moet zeker allemachtig veel achter de schermen gebeuren, an ders zou die zaak toch allang tot een oplossing zijn gekomen! Dat moet bepaald hoogs politiek wezen, anders begrijp ik er niets van: iedere gemeente doet altijd erg haar best het vraagstuk der com municatie met de omstreken op de beste wijze op te lossen, en wij schieten er bij in, we laten ons door elkaar rammelen op een allerdwaas- Den 5den Juni zal H. M. hier te lande terugkeeren en het paleis Soes in dijk betrekken. De Prins naar Schwerin- Prins Hendrik zal Zondagochtend, vergezeld door kapitein Jhr. Van Such- telen van de Haare, adjudant, naar Schwerin vertrekken, ten einde aldaar bij te wonen de opening van de bui tengewone vergadering van een Land dag. Z. K. H. is voornemens Vrijdag avond 15 Mei op het Loo terug te komen. Min ster Nelissen in den Hoogen Raad gehuldigd. Donderdagmiddag werden in een voor dat doel belegde zitting van den Hoogen Raad geïnstalleerd mrs. A. J. L. Nijpels, te voren raadsheer in het Gerechtshof te Arnhem en mr. Ch, Krabbe, raadsheer in het Hof te 's-Gra- venhage in de plaats van jhr. mr. Feith, thans vice-president van den Hoogen Raad en van mr. Nelissen, thans Minister van Justitie. Proc.-generaal mr. Noyon, alvorens het gebruikelijke requisitoir te nemen, herdacht de verdiensten van mr. Ne lissen, die gedurende 5 jaar in den Hoogen Raad zitting had gehad en die in een zijner eerste regeeringsda- den deed blijken van zijn practischen blik in de eischen eener goede rechts- bedeeling. Het was een kleine daad om in te grijpen in een zaak die geen uitstel meer kon leidenhet evenwicht herstellen tusschen het in de laatste jaren steeds toegenomen aantal zaken die aan den rechter worden onderwor pen en het aantal personen die aan de rechtspraak deelnemen. Al mogen er tegen 's Ministers wetsvoorstellen bedenkingen bestaan, dit neemt niets weg aan het heilzame van het door den Minister voorgestelde beginsel waardoor de thans bestaande achter stand zal worden opgeheven. Spr. heet te de nieuwbenoemde Raadsheeren welkom, en hoopte dat hun verstand houding met het parket een gelijke goede moge zijn als dit met hun an dere ambtgenooten het geval is. Dsarna ging 'sHoogen Raadsvoor zitter mr. F. B. Coninck Liefsting over tot de installatie. Ook de president herdacht in har telijke woorden mr. Nelissen, dien de H. R. in de hoogste mate heeft leeren waardeeren om zijn ijver, grondige rechtskennis en talent. Reeds als stu dent trok mr. Nelissen de aandacht van zijn leermeesters. Na zijn promotie in 1880 zag hij zich zich spoedig in zijn geboortestad Breda gewikkeld in een belangrijke zeer respectabele praktijk. In 1887 werd hij te Maastricht en in 1888 te Breda als rechter benoemd; in 1902 nam hij zittiDg in den H. Raad. „Moge hij", zoo sprak de President, „aan het hoofd van het ministerie van justitie, onder alle politieke omstan digheden, waarbij soms onder door- eenlooping van allerlei groote en kleine belangen de lijnen van waarheid en recht niet zoo scherp in bet licht tre den, als bij de rechtsbedeeliDg, door zijn vast karakter en scherp doorzicht dezelfde groote beginselen bestendig blijven volgen en in deze hooge be trekking daarin onveranderlijk voort- te öianier in dat ongehoord-vèr- staand voertuig dat „de tram naar Leiden" heet, we blijven genoe gen nemen met de onvoldoende ex ploitatie van de stoomtram naar Schoten en verder, we leggen er ons kalm bij neer als het werke lijk urgente vraagstuk van een vol doende verbinding met Overveen maar onopgelost blijft.... 't Is wer kelijk gek! Die automobielomnibus van meneer ïideman is er toch nog, zegt misschien iemand Och, ik ge loof niet dat die ernstig genomen wordt: niemand denkt meer aan zoo'n kostbaar ding dat zeker een strop zou wezen voor den exploi tant. Maar intusschenwe zitten zonder goede eleetrische tram naar buiten en.... ook in de stad blijven we conservatief bij onze verouderde paardentram, die al even ouder- wetsch is als de koetsiers en conduc teurs die erop dienst doen. En dat, terwijl we zoo'n mooi plan hebben, dat èn naai' buiten, èn in de stad een goede, moderne tramexploita tie gevenzou! Neen hoor, 't is mij te geleerd, dat er niemand in onzen gemeenteraad gevonden wordt, die eens een keel opzet over deze zaak. Hooge politiek zit er gaan ten bate van Nederland en van onze hoogvereerde Koningin". Spr. herdacht vervolgens de loop baan van mrs. Nijpels en Krabbe. Mr. Troelstra uit 't Partijbestuur. Mr. P. J. Troelstra heeft, met het oog op zijn gezondheid, als lid van het partijbestuur van de S. D. A. P. bedankt. De Lustrumfeesten te Delft. In de prijsvraag voor een feest- marsch, die uitgevoerd wordt bij de a.s. lustrumfeesten van het Delfts ch studentencorps, is bekroond de inzen ding „European"w«lk stuk bleek ingezonden te zijn door dea heer G. van Tienhoven, civiel ingenieur. De IJmuider Crisis. De reeders vergaderen. De handelaren vergaderen. En nu hebben gisterenmorgen de arbeiders in 't visechersbedrijf verga derd. 't Resultaat der besprekingen was een telegram naar den Minister van Waterstaat te zenden, van den volgenden inhoud: Geven met verschuldigden eerbied te kennen, ondergeteekenden, allen zoogenaamd losse arbeiders, die noch tans hun vast weekgeld aan het visschei ij bedrijf verdienen, dat door de staking der vischkoopers ruim 350 arbeiders gedurende 8 dagen van werk, dus van verdiensten, verstoken zijn; dat van deze 350 arbeiders ruim 280 gehuwd zijn en behalve zichzelf, een gezin hebben te onderhoudendat van dit aantal arbeiders 250 té IJmuiden woonachtig zijn en 100 te Velseroord dat zij onmogelijk het weekgeld ook maar eene week kunnen missen, want dat het per daggeld verdiend wordt, wat voor hun onderhoud dagelijks noodig is; dat tengevolge van het niet ontvangen van het dringend benoodigd daggeld, onmiddellijk gebrek wordt geleden; dat begrijpelijker wijze krui deniers en bakkers weigeren op crediet te leveren, overtuigd, dat het achter stallige niet ban worden ingehaald; dat zij door de door uwe excellentie genomen beschikking, tengevolge waarvan de staking uitbrak, de eerste en gevoeligste nadeelen ondervinden, waardoor ïd ruim 350 gezinnen broods gebrek heerscht, daar de ongehuwden meest kostwinners zijn voor ouden van dagen: redenen, waarom zij uwe excellentie eerbiedig verzoeken, die maatregelen te willen treffen, die er toe kunnen leiden, dat hunne vrouwen en kinderen, als geheel buiten eeDige schuld aan deze staking, voor verdere, nijpende armoede worden gevrijwaard en indien daartoe termen gevonden kunnen worden op eenige wijze voor de reeds geleden schade worden schadeloos gesteld dat zij zich niet geroepen achten eenigen weg aan te wijzen, die uit dezen zeer neteligen toestand kan leiden, doch eiken maatregel van uwe excellentie zuilen toejuichen, die er toe dan leiden, dat een groot deel der arbeidersbevolking te IJmuiden en Velseroord voor broodsgebrek bewaard blijve. G»ven uwe exelientie nog beleefd kennis, dat van dit onderdanig ver achter, of ze kunnen me kielhalen! Maar mèt die hooge politiek houden we hier een onvoldoende toestand, zitten we met een paardentram opge scheept die onvoldoende is in alle opzichten, en hangen we af van de gratie der Eleetrische stadstram-die tegenwoordig om den anderen dag decreteert: we rijden vandaag in ééne richting! Je moet eens zien hoe dat b.v. in Amsterdam alles wordt gedaan om het publiek te ge rieven bij ook daar noodige herstel lingen! Noodsporen en nachtwerk 'dat hoort er bij. Hier doet men t op zijn dooie gemak overdag ,af en denkt aan geen noodspoor't lijkt wel dat de eleetrische er is voor de heeren die aan t laadje zitten, en niet voor het publiek! Niet dat ik voor mezelf daar zoo bijzonder veel last van heb, ik doe 't op mijn beentjes zoolang ik met Gods hulp kan, dit is gezonder en goedkoo- perMaar ik schrijf hier dan toch in het algemeen belang, niet waar? En daarvoor is een betere en meer moderne tram-exploitatie hard noo dig! 9 MEI.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1908 | | pagina 1