H. Franken Jr. Henri Coebergh, Religieuse Platen, BOEK- en KUNSTHANDEL HOFLEVERANCIER levert alle soorten brood van de beste hoedanigheid. - - HAARL£»1. Ged. Oude Gracht 74, GROOTE KEUZE GO EDE LEGTÜUR.: KERKBERICHTEN. Kathedrale Kerk St. Bavo. Parochiekerk van den H. Joseph. Parochiekerk van den H. Antonius van Padua. Kerk van het Allerheiligste Hart. Klevurparkweg. Parochiekerk van Onze Lieve Vrouw. Zie Nieuwe Haarlemsclie Courant" van heden. Parochiekerk van de H.H. Elisabeth en Barbara. Schoterkwartier. Parochiekerk van St. Jan, Amsterdamstraat. BEVERWIJK. HAARLEMMERL1EDE. HALFWEG. SCHOTEN. 0VERVEEN. ZANDV00RT-bad. VELSEN (Wijkeroog). iJMUIBEN. WIJK AAN ZEE. UITGEEST. OFFICIEELS KERKLIJSf. 1.1 J i-i by den Koning van Spanje beklagen. Zij verbood den Geuzen het binnen vallen van hare havens. Van der Marck verwijderde zich en koos opnieuw met zijne vloot de open zee. Echter bevond hij zich den eersten April, ten twee uur 's namiddags, aan den mond van de Maas in het gezicht van Brielle. De nood op de vloot was groot, want er waren geen levensmiddelen. Het toeval, de dringende noodzakelijkheid, deed bij hem het denkbeeld rijzende plaats te overmeesteren. De kapiteins Marinus Brant van Zeeland en Van Haren de Fauquement uit Limburg maakten de voorhoede uit en naderden de stad het eerst. Hun vermetelheid werd gunstig bekroond. Deels door verraad, deels door zijn wilskracht slaagde Willem van der Mark er in de poorten te doen openen. Des avonds te negen uur, zijn de Geuzen meester van de stad. Indien men van Groningen den protestant- schen geschiedschrijver der Water geuzen 2) moet gelooven, konden zij den volgenden dag niet afwachten om in de kerken en kloosters hun zucht op roof en ontheiliging te verzadigen. Reeds in den avond begon met plun deren en breken. De houten beelden gebruiken zij om hunne spijzen te bereiden on om zich tegen de nachte lijke kou te beschutten. Daarna gingen zij rusten om den volgenden dag op hun gewone wijze hun werk van vernieling voort te zetten. Eerst dacht de graaf de plaats te sloopen. Op raad van zijne officieren echter besloot hij eindelijk haar te sparen, te versterken en er op het vasteland een verzamelingspunt van te maken. Van 'toen af, achtte hij het noodig de bevolking niet bevreesd temaken. Maar bij dergelijke overwinnaars zijn geen overwegingen bij machte hunne vernielzucht te beteugelen. De kerken werden bij voortduring geplunderd, de beelden overal verbroken, de heilige vaten, en priesterlijke versierselen ont heiligd. Al wat van eenige waarde was mocht geplunderd worden en werd naar de schepen gebracht. Hun woede richtte zich vooral tegen het schoone klooster van St. Eli sabeth op tien minuten afstand van de stad gelegen, in de streek Ten Rugge genaamd. In 1404 werd het door Huguesvan Heen vliet gebouwd en werd sedert bijna anderhalve eeuw bewoond door de reguliere kanunniken van den H. Augustinus. Wanneer alles is gebroken en ge plunderd, voltooid een groote brand door de Geuzen aangestoken, het werk der verwoesting en het prachtige klooB- ter is in den asch gelegd. Gedurende den tijd dat deze ruïnen werden opgehoopt, spaarde men de bevolking van Brielle, want wellicht zou men haar noodig hebben. Wee echter de priesters die op een zelfde gematigdheid zouden hebben durven hopen om op hun post te mogen blijven. Hun lot was steeds te voren vastgesteld, ten minste als zij niet het treurig voorbeeld wilden na volgen van den pastoor van Brielle Andries Comelissen, die dadelijk na de inneming der stad toestemde pro- testantsch herder in zijn schoone kerk van de H. Genoveva te worden. In het klooster van Ten Rugge von den de Geuzen een geestelijke, die niet had kunnen vluchten. Wijl hij weigerde „Leve de Geuzen" te roepen, brachten zij hem ter dood. Maar al vorens hem te dooden sneden zij hem de ooren af, waarvan zij ver een aan de stadspoort en een aan de kerk spij kerden. Eenige dagen later, den 7en April 1572, brachten zij Hendrik Boogaard, pastoor te Hellevoetsluis naar de galg, nadat zij hem eerst de uiteinden van handen en voeten hadden afgesneden. Nog een ander priester viel in handen der overwinnaars. Hij heette Vincen- tius, en was vijf en tachtig jaren oud. Alvorens te vermoorden, moesten ze hem folteren, om zoo zeiden zij te zien wat een grijsaard kon lijden. Met heiligschennende barbaarschheid sloe gen zij hem een doornenkroon in het hoofd en belaadden hem met een kruis in der haast uit een paar balken vervaardigd. Ze bonden hem vervol gens op een wagen waarvan de schok ken het lichaam van den bijna aegen- tigjarigen grijsaard geheel uitputten. Eindelijk maakten zij een einde aan zijn martelingen door hem op te hangen. Wij halen hier nog onder de slacht offers die te Brielle warden omgebracht, alleen aan Cornelis Janssen, pastoor te Finnaart bij Bergen op Zoom; Mat thias Pacianus, pastoor van Eeclo en een kanunnik van Brielle Bervous Janszoon. Deze laatste weigerde zijn woning af te staan aan den afvalligen Jean D'Omal. De gewezen kanunnik van Luik liet hem 's nachts oplichten en zonder vorm van proces aan den galg brengen met drie priesters en een leek. Men sneed de koorden los terwijl de slachtoffers nog leefden, en wierp hen in een put, met modder gevuld, waarin zij, alvorens den geest te geven nog vele uren met den dood worstelden. De Geuzen waren wilden doch wilden met rede begaafd. Niet alleen zij hebben aangetoond waartoe de mensch in staat is wanneer zijn geest opgeruid en zijn wil bedorven is. Noem hem Caligula, Van der Marck of Marat; plaats hem in een verwijderd verleden of in het midden van den gouden eeuw, de mensch zal, volgens een beroemd gezegde, steeds zich be wegen tusschen den engel en het beest. Hij kan krachtens wilskracht en deugd den engel naderbij komen. Maar ten spijt van bedriegelijke bespiegelingen en van kinderachtige vergoding, waarin zijne onnoozelheid en zijn hoogmoed hem doen vervallen zal hij telkens, als hij het zal willen er toekomen, het beest te gelijken en het te overtreffen. De geschiedenis welke wij verhalen, zal er ons eenige nieuwe bewijzen van kunnen verschaffen. VIERDE HOOFDSTUK. De Geloof» belijder». Op bevel van den Hertog van Alva, wak Bossu, de stadhouder van Hol land sinds den 5 April te velde getrok ken, om de stad Brielle te heroveren. Dit mislukte volkomen... Dit nieuwe voordeel voor de Geu zen opent voor hen het tijdperk van de overwinningen. Zij bemeesteren in Zeeland, de steden Vlissingen Veere, twee plaatsenj welke de monden der Schelde beheerschen. In het Noorden van Holland nemen zij Enkhuizen, daarna achtereenvolgens, Hoorn, Alk maar, Edam, Monnikendam, Purme- rend, Leiden en Haarlem. Gedurende dezen tijd, richtten andere kapiteins zich naar de rivier de Maas. In de tweede helft der maand Juni 1572 maakte Bartel Entens de Mon- theda, door Marinus Brant bijgestaan, zich meester van Dordrecht en weldra zijn de Geuzen in het gezicht van Gorkum. Gorkum de stad, welke de roemrijke marteldood van zijne wereldlijke en ordesgeestelijken zoude verheerlijken, telde in 1572 een bevolking van slechts 5000 zielen. Hare belangrijkheid on der de steden van de Nederlanden ontleende zij aan de schoone ligging aan den mond van de Linge op den rechteroever van de Maas. De stad omstreeks 1230 gebouwd, behoorde tot de vorstelijke goederen der heeren van Arkel, die in deze landstreken in de middeneeuwen een grooten rol speelden. Op kerkelijk ge bied was zij aan het diocees Utrecht onderhoorig. In 1572 telde de stad twee kerken, elk door een pastoor bediend, een kanunnikkenkapittel, een Francisca nenklooster en twee vrouwenkloosters. Het klooster van de Franciscanes sen der derde Orde schijnt altijd met grooten ijver bezield geweest te zijn, en had een kloosterpater tot aalmoezenier. Het andere klooster was bewoond door Augustinessen, maar werd Begijnen klooster genoemd naar de Begijnen die daarin eertijds hadden verblijf ge houden. De deugd en de tucht bloei den er onder het bestuur van zijn aalmoezenier, een ordesgeestelijke van den Heiligen Augustinus pater J ohannes genaamd. Geboren te Oosterwijk in het tegen woordig bisdom van 's Hertogenbosch was hij te Brielle in den geestelijken stand getreden in het klooster van Ten Rugge, dat de Geuzen daags na hunne aankomst in de stad verwoest ten. Hij had daarin langen tijd het ambt van procureur vervuld en in die betrekking steeds gelegenheid gehad zeer dikwerf den ontvanger, Jan Du- venvordt te zien, een van de zeldzame personen die later eenigszins gema tigd met onze geloofsbelijders han delde. Uit het vervolg van het ver haal zal men ontwaren, hoe de hei lige kloosterling met achttien metgezel len den marteldood zal ondergaan op de plaats zelve waar hij het klooster leven had begonnen. In afwachting werkte hij aan hervormingen in het klooster der Augustinessen te Gorkum. Meerderen van zijn voorgangers had den zich niet gedragen met de waar digheid voor zulk een heerlijk ambt geëischt. De kloostergoederen waren verdwenen en bekrompen omstandig heden waren den overvloed van vroe ger gevolgd. Onder het wijze bestuur van den nieuwen rector kwam de onvermijdelijke uitwerking van ar moede ten goede aan een meer oprechte godsvrucht. De aalmoezenier steunde en bestuur de deze hervorming door eenvoudige en degelijke voorschriften waarvan Estius langen tijd de handschriften van den heilige in bezit heeft gehad. Bij de kloosterlingen van de twee kloosters zullen wij verder niet stil staan. Bij de nadering van de Geuzen ontvingen zij bevel elders hun leven in veiligheid te brengen. De twee aalmoezeniers bleven om zooveel mo gelijk het plunderen te beletten in de stad, die van de Franciscanessen in het klooster zijner orde en Pater Jo hannes van Oosterwijk bij een vriend. U Cf. van Haren. De Geuzen uitgege ven door Bilderdijk 's Gravenhage. Immer- zeel 1826, 2e deel pag. 41 en vgd. 2) Tan Groningen. „De Watergeuzen", Luchtmans, Leiden 1840, bl. 99. (Wordt vervolgd Bij de Botermarkt. Auteursrecht voorbehouden. Zondag, de h.h. Missen te half 7, 8, 9 uur en half llr 'a Avonds half 7 Lof met Rozenhoedje. Catechismus naar ge woonte. Maandag, half 11 plechtige Conventu- eele Mis van het Hoogw. Kapittel, half 12 h. Mis voor de levende leden van het Kerstmisgilde. 's Avonds 7 uur Lof. Woensdagavond van 6 tot half 8 gele genheid om te biechten. Donderdag, H. Sacramentsdag, te vieren als Zondag. De h.h. Missen als op Zon dag. 's Avonds 7 uur plechtig Lof met Rozenhoedje. Vrijdag- en Zaterdagavond 7 uur Lof met preek door den Z.Eerw. Pater Berlo S. J. en op beide dagen van 6 tot half 8 gelegenheid oaa te biechten. Zondag, dag van Aanbidding. Het H. Sacrament blijft den geheelen dag uitge steld. 's Avonds 7 uur Pontificaal Lof met preek door den Z.Eerw. Pater Berlo S. J. en Processie en wijding van het nieuwe beeld van het H. Hart. Zondag, Feest van de Allerh. Drievul digheid. De gelezen h.h. Missen met on derrichting te 7 uur en half 9. Te half 11 de plechtige installatie van den nieuw- benoemden Pastoor dezer kerk door den HoogEerw. Heer Mgr. L. E. Jansen,De ken van Amsterdam. Te 2 uur de Cate chismus, te 3 uur het Lof ter eere van het Heilig en Onbevlekt Hart van Maria tot bekeering der zondaars met Rozen hoedje. Woensdag, 's morgens tot 10 uur en des middags van 6 tot 9 uur gelegenheid om te biechten. Donderdag, Hoogfeest van het Allerh. Sacrament, te vieren als Zondag. De h.h. Missen als op Zendag. Te 8 uur de Ves pers en 's avonds te 7 uur plechtig Lof met feestpredieatie. Vrijdagavond te 7 uur Lof ter eere van het Allerh. Sacrament. Zuterdag, te half 9 de h. Mis voor de bekeering der zondaars in de kapel van het Miraculeuse Maria-beeld. 's Avonds te 6 uur het Lof ter eere van O. L. Vr. en van 5 tot 10 uur gelegenheid om te biechten. In deze week de h.h. Missen en Cate chismussen op de gewone uren. Zondag, plechtige viering van het feest van den H. Antonius van Padua. Te 5. 7 uur en half 9 de gelezen h.h. Missen, te half 11 de plechtige Hoogmis, 's Av. te 7 uur plechtig Lef ter eere van den H. Antonius, Predikatie en Gebeden. Maandag, Dinsdag en Woensdag, de 1ste h. Mis te 7 uur, de gezongen h. Mis te 8 uur. 's Avonds te 7 uur Lof ter eere van den H. Antonius eu Predikatie. Maandagavond gelegenheid om te bieeh tea van 67 uur. Dinsdag, de h.h. Missen te 7 uur, half 8, de gezongen h. Mis ter eere van den H. Antonius te 8 uur, te half 9, half 10, en te half 11 gezoagen Huwelijksmis. Woensdagavond gelegenheid om te biech ten van 67 uur, en na de Predikatie tot half 9. Donderdag, Feestdag van het Allerh. Sacrament des Altaars, te vieren als Zon- dag. De h.h. Missen als op de Zondagen. Te half 11 Hoogmis en predicatie. 's Nam. te half 4 Vespers en Rozenhoedje.'s Av. in deze kerk geen Lof. Dien avond zal in de kerk van het H. Hart aan den Kleverparkweg de viering van het 40- uren gebed met plechtig Lof en Processie met bet Allerh. besloten worden. Vrijdag, de eerste h. Mis te 7 uur. Te 8 uur gezongen b. Mis ter eere van den H. Antonius. 's Avonds te 7 uur Lof, Predikatie en gebeden ter «ere van den H. Antonius. Zaterdag, de eerste h. Mis te 7 uur. Te 5 uur gezongen h. Mis ter eere van den H. Antonius. 's Avonds geen Predikatie, maar wel te 7 uur Lof en gebedem ter eere van den H. Antonius. Zondag, 21 Juni, te half 11 Hoogmis en Predikatie, 's Avonds te 7 uur, plech tig Lof, Predikatie met bet Allerh. en de Lofzang „Te Deum" tot sluiting der Novene ter eere van den H. Antonius. Zondag, de h.h. Missen te 9 ure en half 11 de Hoogmis. Te 12 ure de Cate chismus. Te 4 ure Lof. Dinsdag, Woensdag en Donderdag, 40- uren gebed. Het Allerh. Sacrament blijft ter aanbidding uitgesteld van 's morgens half 7 tot 's avonds na het Lof, Dinsdag en Woensdag te half 8 gelezen h. Mis, to half 10 de Hoogmis. Te 4 ure plech tige aanbidding van het Allerheiligste. Woensdagavond van 58 uur gelegen heid om te biechten. Te 7 ure Lof. Donderdag, H. Sacramentsdag, te vieren als Zondag. Do h.h. Mitsen te 9 ure en half 11. 's Avonds te 7 ure plechtig Lof en Processie waarna „Te Deum." Vrijdag, te half 8 gezongen h. Mis ter eere van het H. Hart. 'a Avonds te 7 ure Lof. Zondag, Feest der H. Drievuldigheid, de h.h. Missen om 5, 7, 9 en half 11 de Hoogmis. Om 3 uur Lof. Dinsdag, 's avonds om half 8 Lof ter eere van den H. Antonius. Donderdag, H. Sacramentsdag, te vieren ah Zondag, de h h. Missen om 5 uur, half 8, half 9 en 10 de Hoogm. 's Avonds half 8 Lof ter eere van het Allerh. Sa crament. Zondag, 7 uur en half 9 de stille h.h. Missen, half 11 de Hoogmis, 2 uur Cate chismus. 3 uur de Vespers. Dinsdagavond half 8 Lof ter eere van den H. Antonius. Woensdagavond van 59 uur gelegen heid om te biechten. Donderdag, H. Sacramentsdag, te vieren als Zondag. Dag van Aanbidding voor deze parochie. De h.b. Missen om 7 uur en half 9, om half 11 de Hoogmi*. Voor de h. Mis van 7 uur wordt het Allerh. Sacrament ter aanbidding uitgesteld, dee avonds half 8 Lof en feestpredieatie te houden door den Eerw. Pater P. Sterk, O. S. S. R. Zaterdag, 's nam. van 49 uur gelegen heid om te biechten. Gedurende deze week dagelijks de Ca techismus, uitgenomen Donderdag. De h.h. Missen te half 8 en en 9 uur. A. s. Zondag, Generale H. Communie voor de kinderen. Zondag, de h.h. Missen om half 7, 8 en 10 uur, om 3 uur Lof met Rozen hoedje, om 6 uur de Congregatie. Donderdag, de h.h. Missen als op Zon dag, om 6 uur Lof met Preek. Zondag Te 7 uur Vroegmis, 10 uur Hoogmis, vóór de Hoogmis catechismus. Woensdag, van 58 u. gelegenheid tot biechten. Donderdag, h. Sacramentsdag te vieren als Zondag, de h.h. Missen als op Zon dag. 's Avonds om 7 uur Lof. Zaterdag gelegenheid tot biechten als gewoonlijk. Zondag, de h.h. Missen te 7, half 9 en half 11 de Hoogmis, 's avonds 6 uur Lof. Donderdag, H. Sacramentsdag, te vieren als Zendag. jDe h.h. Missen te 7, half 9 en half 11 de Hoogmis. Ten 3 ure de Feestvespers, 's avonds te 7 uur plechtig Lof met processie en opening van het Triduum. Vrijdagavond half 8 Lof met predikatie. Zaterdagavond h. 8 Lof met predikatie. De gebeden worden verzocht voor Martinus Dijt. die in den Heer is overleden. Zondag, half 8 Vroegmis, 10 uur Hoog mis, daarna Catechismus, 's Avonds om 6 uur Lof. Woensdag, half 11 „Veni Creator" en huwelijksmis voor Joannes Berkelaar en Henrica v. d. Berk. Nam. te 4 uur ge legenheid om te biechten. Donderdag, Sacramentsdag, te vieren als Zondag. De h.h. Missen als op Zon dag. 's Avonds om 6 uur Lof. Vrijdagavond 7 uur Lof. Door de week de h. Mis om kwart over 8 (Schoolmis). Dagelijks voor en na de h. Mis en Zaterdag van 4 uur af gele genheid om te biechteD. In ondertrouw zijn opgenomen Petrus Jos. Langeveld en Joanna Maria Rengs. Zondag, de h.h. Missen te 7 uur, half 9 en de Hoogmis ten 10 uur. Ten 3 uur de Vespers. Donderdag, de h.h. Missen als op Zon dag. Ten 3 uur de Vespers. Zaterdag, 's avonds ten 7 uur Lof. Gedurende de week zijn de h.h. Missen ten 7 uur en half 9. Zondag, Heden het feest der Allerh. Drievuldigheid, half 8 ter eere van den H. Antonius, 10 uur, Geest, en tijdelijk welzijn der parochie. Kwart over 2 Cate chismus, 3 uur de Vespers. Catechismus volgens gewoonte. Maandag, Cornelius Schelvis en Maria van Velzen. Dinsdag, Joannes v. d. Velden. Woensdag, WelEd.Gestr. Heer Hendrik P. \an Cranenburgh. Nam. van 57 uur gelegenheid om te biechten. Donderdag, te vieren als Zondag. De h.h. Missen als op Zondag, half 8, fam. Meijer zu Schlochteren, 10 u., Weldoeners der Armen. Na den middag 3 uur Lof met Rozenhoedje. Vervolgens eiken avond 8 dagen lang, 's avonds 7 uur Lof ter eere van het Allerh. Sacrament. Vrijdag, WelEd. Z.Gel. Heer Dr. Her man Sterneberg. Zaterdag, Wilhelmus Joannes vanDoo- remaalen te Haarlem, 's Nam. van 5—8 uur gelegenheid tot biechten. Zondag, 7 Vroegmis, 10 uur Hoogmis, half 7 Lof en predikatie over de god vruchtige Vereemiging van den li. Anto nius in deze Parochie, door den Weleerw. Pater Sulfricius van de orde der Francis canen. Dinsdag, half 9 de h. Mis en 's avonds 7 uur Lof ter eere van den H. Antonius. Donderdag, H. Sacramentsdag te vieren als Zondag. De h.h. Missen om 6 en 9 uur. 's middags half 3 Lof. Zaterdag, 59 uur biechthooren. Deze week de Catechismus naar ge woonte. Door da week de h. Mis om half 9. Zondag, Heden het feest van de Allerh. Drievuldigheid, de h. Mis te half 8 voor het Geest, en tijd. welzijn de parochie, IC uur voor den Z.Eerw. Heer C. L. A. Delfgaauw, 1 uur Catechismus, 's avonds 7 uur Broederschapslof en Rozenhoedje. Maandag, 7 en 8 uur, overledenen. Dinsdag, 7 uur, overledenen, 8 uur, overledene familie. Woensdag, 7 en 8 uur, overledenen. Avonds 7 uur Lof ter eere van den H. Jozef. Vóór en na het Lof gelegenheid om te biechten. Donderdag, Sacramentsdag, te vieren als Zondag, ©e h.h. Missen zijn te 5 uur, half 8 en 10 uur, voor overledene*, 's Avonds te 7 uur Lof en Rozenhoedje. Vrijdag, 7 en 8 uur, overledenen. Des avonds te 7 uur Lof voor de gel. zielen. Zaterdag, 7 uur, bekeering der zondaren, 8 uur geloovige zielen. Des namiddags van 48 uur gelegenheid om te biechten. De gebeden worden verzocht voor Joannes Huijer Cunera Gorter en Joannes Demmers die met de laatste H. Sacramenten der Stervenden zijn voorzien en voor Dirk Stroet en de Wed. M. QuaadmanHerben, die in den Heer zijn overleden. Zondag, 7 uur Vroegmis, half 10 Hoog mis, half 2 cateckismis half 3 de Vespers, 's Avonds te half 7 Congregatie van de Aartsbroederschap der H. Familie. Donderdag, h. Sacramentsdag te vieren als Zondag 7 uur Vroegmis half 10 Hoog mis, 's middags half 3 Vespers, 's avonds 7 uur lof met processie. In de week de h. Mis om 8 uur. Zondag, 7 uur Gemeente, half 10 ter eere v. d. h. Antonius, 2 Vespers 7 uur Lof. Maandag, 8 uur Maartje Schee en Ni- colaas Meiine, half 9 Elisabeth Groot. Dinsdag8 en half 9 voor pastoor Wij nand us van Rijn en familie. Woensdag, 8 uur Jaarl. dienst Jan Adri- chem, 9 uur voor Bruid en Bruidegom. 4 uur biechtgelegenheid. Donderdag, 7 uur Antje Duinmaijer, half 10 Bernard Zurlohe en Maria Mohr- man 2 uur Vespers, 7 uur Lof. Vrijdag, 8 uur Joannes Groen, half 9 Mijntje Kuijs hv. v. Herm. Terra. 7 u. Lof. Zaterdag, 8 uur Guurtje Meijne en Dirk Groen, half 9 Margaretha Kraakman 7 uur Lof, 4 uur biechtgelegenheid. De gebeden worden verzocht voor Catharina Druiven, hvr. van Gerrit Kimman, die tnet de laatste h. Sacramenten der Stervenden zijn voorzien. In ondertrouw zijn opgenomen: Jocobus Teeling van hier en Catha. de Roode van Heemskerk. Antonius van der Eng en Maria Rijs. Petrus Vredenburg van Krommenie e* Geertruda Visbeen van hier. Alle 3de huwl. afk.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1908 | | pagina 10