DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Heemstede. buitenland. Een handboek voor de moderne vakvereeniging. Zaterdagavondpraatjes. BINNENLAND. Kinriei4suisvosi 2l>il"33f Haarlem ZATERDAG f3 JUNI 1908. 33sta Jaargang No. £910. Bureaux van Redactie en Administratie: Infere. Telefoonnummer 1426. Dit nummer bestaat uit uier bladen, iu. o. de Of ficieel e Kerk lijst en het Geïllustreerd Zondags blad in 16 bladzijden. E ERSTE B L AD. Voor de uerkiezing uan een lid in den gemeenteraad uan Heemstede op Dinsdag I6juni beuelen wij dringend aan den heer H. J. SU. PEEPERKORBfi. Verspreide Berichten. HIK HMEMSCNE COURANT ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Haarlem. f 1.35 Voor de plaatse*, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.3S Voor de overige plaatse* ia Nederland franoo per post l.#C A/sonderlijke nummer» 0,05 PRIJS DER ADVERTENTIES: Van 16 regelsfO.SO (contactIf 0.-50 Elke regel meer.0.10 Qroote letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie i contant. 1000 Alle betalende abonnés op dit blad z$n, volgens de bepalingen ea onder de beperkingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor bedragen van •NLDBN bij #g g?$ Ammi41 t» «m «OOM GULDEN bp levenslange enge- li 11 li «BIDEN bi) ••hiktheid tet werken. 400 ovvrlrjdea 300 GELDEN bij varliwi va* êw» baad of voet. 150 GULDEN by varlies van den eog. 100 GULDEN by verlies ra» éen duin». 60 verlies van den wijsvinger. 15 •ULDEN bij verlies van éen anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11. Een boek van, en voor onzen tijd Onze tijd is die der vakbeweging ze is even noodzakelijk voor als onafscheidelijk van onze moderne levenstoestanden. Ze belaeerscht ie sociale verhoudingen, ze verandert de gestaltenis dar maatschappij. Ze doet haren invloed gelden in het Staatsbeheer en grijpt diep in het raderwerk der standen en dier ver houding tot elkaar. Eenmaal geboren, is en blijft de moderne vakorganisatie degroote factor, die in acht genomen moet worden bij alle openbaar doen en laten, die zelf3 inwerkt op familie leven en particulier gedoe. Zonder de vakbeweging zou onze tijd zich zelf niet meer wezen. Het boek, dat we hier besprekeD, handelt over die vakbewegingméér nog, het geeft geeft wezen en doel van de moderne vakvereeniging aan méér nog, het zet in den breede 't program van actie uiteen, waaraan de goede vakvereeniging zich hou den moethet geeft regels en voor schriften hoe de organisatie moet „Handboek voer de Moderne Vakvereeniging," door Henri Her mans te Maastricht, met een voorwoord van Dr. Alph. Ariëna. Eerste Deel. Uit gave van het Secretariaat van den Arbeid te Maastricht. Prijs: ingenaaid f1,25, gebonden f 1,85. Na 30 Juni worden deze prijzen 10 ct. hooger gesteld. Franco per post 13'/2 ct. meer. XLIV, De eerste prijs. Hoe Antwerpen Haarlem een lesje geeft. Hooge aspiraties en hooge belastingen. Van dingen die verbeterd kunnen worden en van een zaakje dat was blijven liggen. Mooie feesten in het zicht, en mijn wensehen ervoor. De eerste prijs! Een fortuintje ▼an anderhalf duizend gulden, een zilveren krans en een gouden ma- daillewie had in den lande nu wel gedacht dat de Haarlemsche zan gers zóó hoog stonden 'k Moet zeggen: „Zang en Vriendschap" heeft er eer vanZijn we bescheide ner dan b.v. een Maastrichter »Staar" Dat zeker! En zijn we ook wat kunst aangaat, boven deze «uperieurDe jury heeft het uitgemaakt, en we gelooven het graag. Toch heb ik, en niemand uit den kring van mijn kennissen, dezen schitterenden afloop durven ver- Wachten. Nu ja, je hebt van die bla den die naderhand altijd vertellen: »ik heb het van den beginne af voor £eker gehoudenmaar dat is nader hand, zie je, en van zulke profeten heb je er dertien in een dozijn. Maar zeg maar: juist die meevaller is de eere van „Zang en Vriendschap" y ant dat bewijst dat er strijd, en heftige strijd óók, is geweest op het hodium van het Paleis van Volks- *!Üt. Zonder strijd geen overwin ning met eet»!. Nu, d'r wanen dan; zijn en de leiding, hoe de actie moet worden gevoerd Zulk een encyclopaedic van het hedendaagsche vakverenigingsle ven, in zulk een beknopten en zaak rijken vorm, zagen we nog niet verschijnen. Werkelijk, dit is een boek van onzen tijd, en tevens voor onzen tijd. En daarenboven wat het heer lijkst is in dit boek het is een boek voor de Christelijke vak organisatie Pastoor Ariëns schreef er een voorrede voor, die geen loutere aan prijzing is van het boek, maar een welsprekend pleidooi voor diezelfde stelling, die we hierboven stelden de moderne vakbeweging beheerscht onzen lijd. Maar tevens is die voorrede een duidelijke aanwijzing, h o e in groote trekken de vakorganisatie moet wezen, wil de maatschappij behou den blijven en het evenwicht be waard krachtig, en christelijk. Krachtig om zich te stellen tegen over den vaak ongebreidelden heb zucht van het kapitaal, christe lijk om ©p hare beurt niet het slachtoffer fe worden van heb- en heerschzucht, die zij in anderen bekampt. En die krachtige en Christelijke vakorganisatie wordt in dit boek gedoceerd. Op een wijze die den lezer eer bied inboezemt voor de diepe soci ale kennis, voor de belezenheid, voor de omvangrijke voorstudies van den bewerker. Wie zou er zijn onder onze voor mannen zelfs op sociaal gebied, die in het „Handboek" niet hier of daar wat belangrijks te leeren vindt die het heek niet gebruiken kan als een soort vademecum, een boek om op te slaan in tal van gevallen En de leiders en aanvoerders der vakorganisatie, zij voor wie dit boek teD slotte is geschreven, vinden erin een bron van leering, een compendium van hetgeen ze moeten weten, een handleiding bij alle vraagstukken die zich voordoen kunnen, een wederlegging van be zwaren, een reeks argumenten ten gebruike tegen den tegenstander, een groot aantal nuttige wenken en lessen Nog eens niet warm genoeg kan dit handboek worden aanbevolen ook bazen van concurrenten. Om maar weer bij de pasgenoemde ver- eeniging te blijven, wat 'n ouden naam en roem heeft niet die Maas- trichtsche „Staar"A propos van „Staar", juist deze week heb ik van mijn oudsten jongen, die 't weer van z'n muziekmeester had, de uitleg ging gehoord dat „Staar" eigenlijk in 't Limburgsche dialect „Ster" be teeken t, de ster namelijk, die in het Maastrichtsche wapen moet staan, 'n Mensch is toch nooit te oud om wat te leeren, hè Maar die „Staar" was dan toch jaren lang, zoolang ik althans me herinner in muzikale din gen te hebben belang gesteld, je eerste vereeniging in het landEn nn - nu snoept „Zang en .Vriend schap die ©erekroon heel gemak kelijk van de „Staar" weg't Zou me niets verwonderd "hebben, als nu heel Haarlem op z'n achterste beenen had gestaan en de roemrijk bekroonde zangvereeniging had ge fêteerd op 'n manier, dat men er ja ren lang over gesproken zou hebben 't Zou me niets verwonderd hebben, zeg ikMaar neen, ik vergis me. 'k Dacht niet aan onze echt-Haarlem- sche manieren, die zoo'n luidruchtig heid uit den booze vinden, 'k Dacht niet aian de stijfheid van ons gemeen telijk bestuur, dat 'n complimentatie van de gelauwerde zangers in de eere-zaal van het stadhuis 'n dwaas heid schijnt te achten! Wat doen we dan hier toch nog dorpschDaar heeft het Haarlemsche gemeentebe stuur zoowaar nu een lesje gekregen vanl het gemeentebestuur van AntwerpenAntwerpen noodigt on- aan al wie voor de vakbeweging en de sociale actie van onzen tijd iets voelen, voor wie er belang in stelt, voor wie er mede te maken heeft. Het is onbegonnen werk, hier met citaten te beginnen: een boek van tegen de 400 bladzijden ont leedt men niet in een kranten- artikéltje. En toch, deze cursus van sociologie want eigenlijk i3 het botk niet andere dan een pTac tische cursus in het moeielijke vraagstuk der vakorganisatie geelt zóó duidelijke lessen, zóó uit nemende verdedigingen, zóó practi- scbe wenken en raadgevingen, dat ons de lust bekruipt om er bladzijdeu uit over te schrijven. Evenwel, we zullen dat nü niet doen. We willen onze plaatsruimte bewaren om erop aan te dringen dat dit boek, wel een der nuttigste en mooiste die we op sociaal gebied ooit zagen, worde gekocht: deor de hoogere standen, waar zooals de schrijver zegt vaak wel liefde heerscht tot den arbeider, maar waar de oorzaken van den socialen nood ®nzer dagen nog zoo ontzettend onbekend zijn; door de sociologen van allerlei richting, die bier op voortreffelijke wijze zien uiteengezet, hoe de Christelijke vakorganisatie, naar een beproefd en deugdelijk systeem, op vaste grondslagen, voortbouwt aan het welzijn der maatsehappij door de leiders van vakvereni gingen, voor wie het „Hendboek" een nooit uit de band te leggen boek van leering moet worden, en zijn zal; door de arbeiders, die er het „boe" en „waarom" van hun verenigings leven uit leeren zullen; door priesters en leeken, door rijken en mindergegoeden, door allen kortom die zich met het open baar leven bezig houden. Het eerste deel, nu verschenen, geeft na een doerwroehte inleiding het wezen en doel der moderne vak beweging aanbet ontwikkelt baar program van actie, waar de chris telijke liefde voorop staat, en dan kennis, loonvraagstuk, arbeidsduur, Zondagsrust, vrouwen- en kinder bescherming en tal van andere onderwerpen worden besproken ten slotte handelt het over tactiek en praktijk: de organisatie, de lei ding, de taak der bestuursleden, de actie in den ruimsten zin, en in elk voorkomend geval afzonderlijk besproken. Voor een volgend deel trekt de ze roemrijk© zangvereeniging uit om daar op stadskosten een concert te gevenen Haarlem's gemeente- stuur neemt er geen notitie van 1 Het contrast is wel zoo scherp mogelijk Neen, kijk dan maar eens naar ande re plaatsenje behoeft nog niet eens de grenzen over te gaanIs er dan voor een gemeentebestuur niets an ders te doen dan straten te maken en bouwverbod te leggen en onderwij zers te' benoemen Is dan kunst ook geen zaak yan volksopvoeding en volksveredeling? En slaat de eere, die „Zang en Vriendschap" zich in Amsterdam verwierf, ditmaal niet zóó terug op heel onze gemeente, dat het gemeentebestuur er wel no titie van had mogen nemen? Dat kun je mij niet wijsmaken, en ik prefereer dan ook graag dat prettig, met wat het volk doet en voelt me delevend soort van stadsbestuur, zooals u en ik dat wel elders, vooral in het Zuiden, kennen en hebben ge zien, boven ons vormelijk, stijf, van geen enkele hoogere aspiratie wetend ambtenaars bestuur 1 Ja, hoogere aspiraties hebben we maar op één punt: waar het de in komstenbelasting geldt. Dan is de aspiratie juist, om er telkens weer een wat hooger bedrag uit te schroeven, zooals nu weer zonder hoe of ha in onzen Raad deze week is vastgesteld, naar ik in de Nieu we Haarlemsche las. Ja, 't is beroerdmaar er is niet veel aan te doen, zooals meneer Bosse van de week in een vergadering van de Middenstandsvereeniging het nog onze kratnt nazegde, 'k Geef het toe, schrijver reeds de groote lijnende vijanden en de vrienden der werk lieden in de vakbeweging, de maatschappij der toekomst die de zegepraal is van de katholieke soli dariteit, en de kennis van dat alles, brengend tot bet groote punt waar het om gaat in onze dagende strijd tesschen tweeërlei wereldbe schouwing, die ook leett in de inter nationale vakbewegingtusschen Christendom en materialisme God geve den sehrjjver kracht en lust om dezen reuzen-arbeid, die zulk een overgroot nut kan stich ten in onze arbeiderskringen en daarbuiten, ten einde toe te ver vullen t DUITSCHLAND. Hoe socialisten een eed zweren! Om lid van den Pruisischen land dag te worden, moet men uitdrukkelijk trouw zweren aan den Koning. Een eed, die moet worden afgelegd vóór het zitting-nemen. Nu zijn er eenige sociaal-democraten pas in den Landdag gekozen, en de behoudegezinde kranten wijzen erop, dat dit voor de socialisten een raar geval wordtzij willen j uist niet trouw zijn aan den koning 1 Weet u wat de Socialistische „Leip- ziger Volksz." hierop antwoordt„Het spreekt vanzelf, dat de socialistische partij geen beteekenis hecht aan de eeden,die van volksvertegenwoordigers verlangd worden. .1" WelzooDe heeren socialisten zullen den eed van trouw aan den koning zweren, met het voornemen erbij, om dien niet te houden 1 Kan het erger, en schandelijker? Elk woord dat we er nog over zeggen, zou maar de eigenlijke betee kenis van deze bekentenis verzwakken 1 Om eeden geeft geen sociaal-democraat, als het in zijn kraam te pas komt, 't is goed, het te onthouden PORTUGAL. Droeve dagen. SVe hebben al een paar maal ge sproken over nieuwe complotten in Portugal. De berichten en telegram men waren niet duidelijk erover en schaarsch; nu echter blijkt uit be richten, over Spanje komende, dat er weer een moordaanslag is beraamd op den jongen koning Op 10 Juni 1.1. zou de geheele Ko ninklijke familie worden uitge moord, zoo was het plan. Het complot is gelukkig ontdekt en tal van republikeinen zijn ge vangen genomen. Maar met dat alles zijn het toch ma.ar droeve tijden, die de jonge koning Manuel doorbrengt! maar al is er nu niets aan te doen, dat neemt toch niet weg ,dat er op den duur wèl wat aan te doen is: bezuinigen namelijk 1 D'r zijn heel wat kostbar© en kostelijke liefhebbe rijtjes van gemeentewege, die we ge voegelijk kunnen nalaten, en och, dan zou er nog wel een ontvangstje door het gemeentebestuur in de historische zalen ,van ons stadhuis af kunnen, als we op groote dingen eens wat zuiniger werden! Als daar nu de raadsleden eens hun zin op zetten, en als daar nu eens even gesproken werd bij de verkiezing van nieuwe candidates voor den Raad Gisteren avond heeft onze kiesvereeniging juist weer zoo'n nieuwen candidaat voor het voetlicht gebracht: ik kon niet weg uit den winkel, maar ik heb niets ervan gehoord, of dien nieuwen candidaat ook zou afge vraagd zijn of hij meehelpen wou, wat te bezuinigen! En jongens, dat is toch zoo noodig, want waar zullen we met onze gruwelijk-hooge belas ting nog belanden? 't Zal ervan komen, dat we op den duur allemaal onder Schoten terecht gaan komen, en forensen worden: 't gemeente bestuur van Haarlem maakt het er naar, dat verzeker ik je! Want met heel die dure gemeentehui shoud ing, die we hier hebben, blijft er nog zoo ontzaglijk veel dat afgedaan móest worden, in het oude gedoe. Daar heb je bijvoorbeeld den ellendigen toestand van sommig© verkeerswe gen in en om de stadom maar eens een voorbeeld te noemen, d© om uit redding schreeuwende toestand van OOSTENRIJK. D® groot9 keizershuldo. Aan keizer Frans Jozef is gisteren door de stad SVjeenen de lang voor bereide imposante hulde gebracht. Een feeststoet, waaraan duizenden medewerkten, en die wij in een yol- gend nummer uitvoeriger zullen be schrijven, ging rond. Buitengewoon groot is fle drukte geweest in de stad, honderdduizen den waren op de heen, en de optocht, die in ongewone pracht en rijkdom was ontworpen ,had drie uur lang werk om voorbij te trekken De Keizer is dan ook stormachtig toegejuicht. RUSLAND. De ontmoeting te Reval. 't Gordijn wordt een klein beetje opgeheven. Öfficieuse verklaringen over de bijeenkomst der monarchen deelen, een paar bijzonderheden mede over de gesprekken, aan boord gehouden. Om er wat van te noemeneerstens praatte men over familieleden en hun plannen. Dan kwam het ge sprek op den binnenlandschen toe stand in Rusland. Koning Edward bepleitte een libe raal parlementair regime, waar bij een kabinet behoort, dat te genover de Doema verantwoordelijk is. Later sprak men in het algemeen oevr de politiek van Europa en van Azië, doch de gedachtewisseling droeg slechts een oppervlakkig ka rakter. Als een langbesproken punt wordt ook nog vermeld een gedachtewisse ling over een huwelijk tusschen den broeder van den Czaar, grootvorst Michael, en prinses Victoria Patri cia, nicht van koning Edward. Hoogst markwaardig i» het te ver nemen wat de Duitsche officieuze „Norddeutsche Algemeine Zeitung" zegt van de ontmoeting van Reval. Het blad gewaagt van de hartelijk heid van die ontmoeting, di® in over eenstemming is met de nauwe betrek kingen tusschen het Engelsche en het Russische regeeringshuis. Dezelfde warme toegenegenheid spreekt uit d* toosten. „Uit een politiek oogpunt lijkt in de eerste plaats opmerkelijk de uitdrukkelijke verwijzing naar de beteekenis. welke de overeenkomst betreffen Midden-Azië voor de toena dering tusschen de twee landen heeft gekregen en, volgens de woorden van den Koning, nog voor de regeling van enkele belangrijke vraagstukken zal krijgen. Misschien moet men hierin een toespeling zien op den aanstaan den afloop van de onderhandelingen tusschen Engeland en Rusland over nieuwe hervormingsvoorstellen voor Macedonië, alsmede op de taak, waar voor de Russische en Engelsche di plomatie bij de regeling van de te genwoordige moeilijkheden in Perzië gesteld zijn. Vooral hebben de twee het Statenbolwerk op 'n regendag! Daar heb j© 'k ben nu tóch in die buurt 't onhoudbare van den stank, die van het water in den Scho tersingel opstijgt: afschuwelijk is het, en ik begrijp niet, hoe er nog iemand daar iangs den Schotersin gel .voornamelijk het stuk vanaf d© brug achter het station tot aan het spoorwegviaduct aan de Kleverpark- zijde ,wil wonen! Ik yra# een yan laatste warme dagen toevallig daar, maar ik verzeker jeom uit te hou den was het er letterlijk niet 1 En ik begrijp best, dat niemand in die buurt op warme dagen z n ramen durft open te houden: die verpes tende stank dringt overal door! In den Singel drijft dan ook een groe zelige, bobbelende, dikke massa op zulk© dagen, in plaats van stroo- mend water. Is daar nn niet eens wat aan te doen? Van stroomend water gesproken, dat doet me denken aan dat fonteintje dat ik de vorige maal niet meer bespreken kon: het fonteintje namelijk in het Pand bij d© Koningstraat. Daar heb ik me, met die warme dagen, aan geërgerd als dat fonteintje met een simpel, erg-dun straaltje, soms zelfs drup pelsgewijs, loopt als een mondter- ging voor de vele dorstigen, die het op heete dagen trekt. Ik geloof ,dat ze in het ernaast gelegen politie wachtkamertje het in hun macht hebben, da.t fonteintje wat harder ol langzamer te laten loopent zou toch wel goed zijn wanneer op zulke heete dagen als we pas beleefden, de watertoevoer wat ruimer werd ge maakt. Ik veronderstel dit, omdat vorsten in hun toosten als gemeen schappelijk doel te handhaving van den wereldvrede genoestd. De kalm® en oprechte toon in de toespraken van de twee vorsten strookt met de gevoelens, die in het ernstige deel van de Engelsche en Russische pers aan den dag zijn gelegd tegenover d® pogingen, om aan de ontmoeting van Reval een onaangtnamen kant voor Duitschland te geven". •t Is diplomatiek gesteld, dat moeten we zeggen! Eenkoerier van den Czaar. Zoo'n hoog hofbeambte is, zoo meldt men te Postdam aangekomen, met de opdracht een eigenhandigen brief van zijn meester aan keizer Wilhelm af te geven en on middellijk naar Rusland terug te keeren. Men brengt dien brief in verband met het plan van een ontmoeting tusschen de twee Keizers. Ter navolging! Met 26 stemnaem tegen 25 heeft de Senaat van den Staat van New-York het wetsontwerp tot ver bod van weddenschappen bij wedrennen aangenomen. De wet zal van kracht worden, loodra gouverneur Huhges haar geteekend heeft. Ongel®ofelijk! Volgens medische verklaring, zijn van de 40,000 kindere*, die dit jaar in Kanada overleden, 15,000 omgekomen door het gebruik van slechte melk Een r euzenbrand heeftgeheerscht in de voorstad van Konstan tinopel, Arnaut, waarbij meer dan driehonderd huizen vernield werden. Vier kinderen verbrand den. Hofberichten. H. M. de Koninging is voornemens van a s. Maandag tot Zaterdag d.a.v. in de Residentie te verblijven. Van het too. Z. K. H. Prins Hendrik, die eer gisteravond om 7 uur 11 te Arnhem uit Frankfort gearriveerd was, was m«t zijn auto reeds te 7 uur 50 op Het Loo, en nog tijdig, om met H. M. de Koningin, de Koningin-Moeder in een rijtuig met vier paarden la Daumont gereden, weder naar den trein aan 't station Apeldoorn te bren gen. Z. K. H, de Prins der Nederlanden vertrekt Zondagmorgen om 4 uur 40 min. naar het buitenland. H. M. de Koningin vertrekt Zater dag, 20 dezer, naar Den Haag. Daarna zal H. M. eenige dagen te Soestdijk vertoeven. Minister Heemskerk. Minister Heemskerk is, na een bijna drieweekscben rusttijd buitenslands, in Den Haag terug en heeft zijns ambtsbezigheden hervat. De sultan van Asahan. De sultan van Asahan is voorne mens ter audiëntie te gaan bij den ik wel eens zag, dat als er n dienst meisje bij het kraantje wat drinken; wil, de liefhebberij van ons agenten- dom zich ermee bezig houdt, plot seling het kraantje wijd open te zet ten .zoodat 't water in 't rond plast, 'n Beetje minder grapjes ermee, zou ik zeggen, en een beetje méér mede lijden met de dorstige lui op warme dagen! DEant 't was enorm warm onlangsAls dat maar wat beter gaat bij de komende sportfeestdagen, die deze week beginnen! Dat kan wat wordenHier is nu werkelijk „elck wat wils" op sportgebied, en al kan een oud man als ik wel een zonnetje velen voor die hardloopere, cricketters .athleten ,en wat niet al is zoo'n brandende zon en loodzware warmte, zooals we deze week had den, niet verkieslijk! Als mijn vol gende praatje de wereld in-komt, dan zijn die feesten al begonnen: ik ein dig dus yandaag met een hartelijketf wensch voor een goed verloop en een goed weerals n echte middenstan der en zakenman hoop ik dat in de eerste en .voornaamste plaats, omdat de middenstand en verschillende za ken in onze stad aan die feesten nog een buitenkansje hebben. En dat is in dezen tijd van belastingverhoo- ging toch maar een voornaam ding, wat u? 13 JUNL.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1908 | | pagina 1